|
2017
|
|
|
Galdera espezifikoei dagokienez, 90eko hamarkadan, galdera klinikoa ongi egitearen garrantziaz hitz egiten hasi zen (2) eta gaur egun PICO txantiloi deritzona definitu zen, zeinak honako esanahi hau duen: «P» («Patient» edo «Population») paziente baten ezaugarriak (gaixotasuna, adina?); «I» («Intervention») begiratu
|
nahi dugun
tratamendua, diagnostikoa eta abar; «C» («Comparison») beste tratamendu, diagnostiko eta abarrekin konparatu nahi badugu, eta, azkenik, «O» («Outcomes») aztertu behar diren emaitzak (morbimortalitatea, heriotza-tasa, bizi-kalitatea?). Webgune honetan zehaztasunez ikus liteke PICO txantiloia nola erabili: <http://researchguides.ebling.library.wisc.edu/ EBM/ ask>.
|
|
|
Galdera espezifikoei dagokienez, 90eko hamarkadan, galdera klinikoa ongi egitearen garrantziaz hitz egiten hasi zen (2) eta gaur egun PICO txantiloi deritzona definitu zen, zeinak honako esanahi hau duen: «P» («Patient» edo «Population») paziente baten ezaugarriak (gaixotasuna, adina?); «I» («Intervention») begiratu nahi dugun tratamendua, diagnostikoa eta abar; «C» («Comparison») beste tratamendu, diagnostiko eta abarrekin konparatu
|
nahi badugu
, eta, azkenik, «O» («Outcomes») aztertu behar diren emaitzak (morbimortalitatea, heriotza-tasa, bizi-kalitatea?). Webgune honetan zehaztasunez ikus liteke PICO txantiloia nola erabili: <http://researchguides.ebling.library.wisc.edu/ EBM/ ask>.
|
|
|
Horretaz gain, sarritan bilaketa bibliografiko bat egin behar da. Bilaketa bibliografiko bat egiteko arrazoiak era askotakoak izan daitezke: ia ezagutzen ez dugun gai bati buruzko informazioa
|
nahi dugulako
, praktika klinikoan sortutako zalantza bati erantzuna eman behar diogulako, ikertzen ari garen gai baten inguruan azterketarik dagoen jakin nahi dugulako, eta abar. Informazio-behar hau (edo beste era batean esanda, ezagutza-hutsunea) 2 galdera motatan sailka dezakegu:
|
|
|
Horretaz gain, sarritan bilaketa bibliografiko bat egin behar da. Bilaketa bibliografiko bat egiteko arrazoiak era askotakoak izan daitezke: ia ezagutzen ez dugun gai bati buruzko informazioa nahi dugulako, praktika klinikoan sortutako zalantza bati erantzuna eman behar diogulako, ikertzen ari garen gai baten inguruan azterketarik dagoen jakin
|
nahi dugulako
, eta abar. Informazio-behar hau (edo beste era batean esanda, ezagutza-hutsunea) 2 galdera motatan sailka dezakegu:
|
|
|
Aurretikoak kontuan hartuta, ikerketa honek tumoreak eta estres sozialak depresio-jokabidean dituzten eraginak aztertzea du helburu. Gainera, aldagai horiek garunean eragiten dituzten aldaketak eta horiek jarraituko duten bidea zehaztu
|
nahi da
. Horretarako, honako helburu zehatz hauek landuko dira:
|
|
|
Beste alde batetik, badirudi ere gaixo psikotiko elebidunek entzutezko haluzinazioak euren ama-hizkuntzan entzuteko joera handiagoa daukatela beste hizkuntzetan baino. Hala ere, lan horien metodologiari lotutako eragozpen batzuk ere nabarmendu
|
nahi ditugu
. Izan ere, haluzinazioei buruzko azken behaketa hori egitean, adibidez, gehienek ez dute zehazten informazioa jasotzeko elkarrizketa zein hizkuntzatan egin duten.
|
|
|
Azkenik, bildutako lanetan hauteman ditugun bestelako muga metodologiko batzuk ere aipatu
|
nahi ditugu
. Gehienak kasu bakanak edo lagin txiki batekin egindako kasu-sortak dira, behaketazko metodologia erabili dutenak eta gaitasun-maila edo mota kontuan hartu ez dutenak.
|
|
2018
|
|
|
Juan Luis Zunzunegui? medikuari eta Malu Ayora erizainari eskertu
|
nahi genieke
lan hau egiteko beharrezko datuak jasotzeko baimena emateagatik eta une oro izandako jarrerarengatik. Lan hau Eusko Jaurlaritzaren doktoratu aurreko beka bati esker eraman ahal izan da aurrera (PRE_ 2014_ 1_ 137).
|
|
|
Eta bestetik, arazoa egon daiteke odoleko glukosa-maila eta haren garrantzia zein den ez dakitelako. Gure ustez datu horiek pentsatzera eraman behar gaituzte, batez ere mota horretako pertsonekin lan egiten dugunok, zeren kasu askotan erakutsi
|
nahi diegu
, adibidez, nola eragiten duen jarduera fisikoak haien patologian, baina garrantzitsuagoa da haien patologia ezagutzea (14).
|
|
|
Traumatologia eta Hiesa hiztegiak izan dira UZEIk egin, eta, batzorde tekniko banatan landu ondoren, Terminologia Batzordeak onartu dituen aurrenekoak. Horrela, arlo horietako oinarrizko terminologia finkatzen eta horren erabilera normalizatzen lagunduko duten tresnak eskaini
|
nahi zaizkie
erabiltzaileei. Hiztegiok EUSKALTERM Terminologia Banku Publikoan kontsultagai egoteaz gainera, paperezko argitalpenean nahiz pdf formatuan eskura daitezke.
|
|
|
Erdarazko adjektibo erreferentzial baten kasuan, gertatu da oso ohikoa dela forma bera erabiltzea adjektibo gisa nahiz izen gisa. Adjektibo erreferentzial hori maileguan hartuz gero, beste horrenbeste gertatzen da euskaraz ere, baina, euskarazko erabidera jo
|
nahi bada
, hitz-elkarketa da izen-gisa erabiltzekoa, eta izen-lagunaren bidezko erabidea, berriz, adjektibo gisa erabiltzekoa. Hori adierazteko, sarrera bana egin zaie hiztegian:
|
|
|
Artikulu honetan, iktus gaixotasun neurologikoaren inguruan informazioa jaso da, iktusa pairatzeko arrisku-faktoreak saihesteko aholkuak deskribatuz eta seinale klinikoak azalduz. Bertan jaso diren gakoekin, prebentzioaren eta detekzioaren inguruan, farmazialarien arreta erakarri
|
nahi da
. Horrez gain, norberaren eta ingurukoen osasun-heziketaren sustapenean laguntzeko, edozein herritarrentzat lagungarria izan daiteke.
|
|
|
Lehenik eta behin eskerrak eman
|
nahi dizkiegu
ikerketa hau posible egin duten familia eta haurrei. Gainera, lan asistentziala aurrera eraman zuten Zumarragako Ospitaleko eta Osasun Zentroetako langileei ere gure esker onak adierazi nahiko genizkieke.
|
|
|
Horrez gain, aipagarria da ikerketa-guneko (Zumarraga, Urretxu, Legazpi, Azkoitia, Azpeitia eta Beasain) udalekin urtero egindako hitzarmenei esker lan hau aurrera eramatea posible izan dela. Ildo beretik, Patxi Xabier Txakartegiri eskertu
|
nahi diogu
lan honen inguruan egin duen irakurketa kritikoagatik eta bere ekarpenengatik.
|
|
|
Sarri gaixotasun arraro batek kaltetutako biztanleria geografikoki sakabanatua dago eta patologia zehatz batean adituak gutxi izan ohi dira. Bestalde, kasu askotan tratatu
|
nahi den
gaixotasunaren historia naturala ez da ondo ezagutzen eta horrek entseguak diseinatzea eta interbentzioen onura zein arriskuak identifikatzea eragozten du. Horrez gain, SUen saio klinikoak gaixotasunaren aurkezpen heterogeneoa duten paziente talde txikietan gauzatzen dira, non maiz pazienteei egindako jarraipena ez den behar bezain estua izaten edota ez den denboran nahikoa luzatzen (8).
|
|
|
Tratamendu kontserbatzaileak huts egiten duenean, PGIa daukaten emakumeetan egokia da. Halere, paziente batzuek zuzenean tratamendu farmakologikoarekin hasi
|
nahi dute
, eta hala egin dezakete; botikak tratamendu kontserbatzailearekin elkartuz gero, edozein neurri bere aldetik erabilita baino eraginkortasun handiagoa lortzen da dena den.
|
|
|
Emakumeak ez badu bigarren farmako bat probatu
|
nahi
, edota hobe, 2 saiakera eta konbinazioa probatu ondoren, hobekuntza nahikorik ez badu nabari, bigarren mailako tratamendua eskain diezaiokegu. Horretarako unitate espezializatu batera bidaliko dugu, eta bertako proba diagnostikoek esango dute tratamendu hauek ondo letozkiokeen ala ez.
|
|
2019
|
|
|
kontrolatzen ez diren nahasketa-faktoreak; datuen kalitateari buruzko zalantzak; emaitzen zehaztasuna eta fidagarritasuna (informazio eta aukeratze isurien arriskua); argitaratze-alborapena; analisi egokiak eta metodologia aproposak egin ditzaketen adituen falta; onartutako metodologia estandarizatu baten falta;, data mining?: datu-meatzaritzaren arriskua (analisiak eta analisiak egitea,
|
nahi diren
emaitzak lortu arte); medikamentuak benetan hartzen ari diren ez jakitea; diseinuak eta ateratako emaitzen kalitateari buruzko zalantzak; pribatutasunaren eta segurtasunaren babesari buruzko zalantzak, osasun-datuak erabiltzerakoan.
|
|
|
RWDen potentziala ikusita nazioarteko zenbait instituzio saiatzen ari dira arestan aipatutako desabantailak murrizten eta interes-taldeei mesfidantza sorrarazten dizkien zalantzei konponbide bat aurkitzen: interes-taldeek RWEa kontuan har dezaten, erabakiak hartu aurretik RWEa lortzeko prozesu osoa ulertu behar dute, pausoz pauso, zer galderari erantzuna eman
|
nahi zaion
zehaztuz lehenengo, eta emaitza eta ondorioekin jarraituz:
|
|
|
RWEak RCTek emandako ebidentzia hutsuneak osatu ditzake, baina horretarako RWEa sortzeko jarraitu den prozesu osoa gardena izan behar da: garbi utzi behar da aurretik zein den helburua, zein den erantzun
|
nahi den
galdera; datuen garbiketa eta transformazio-prozesua zehaztu eta aldagaiak sortzeko definizio estandarizatuak eman behar dira; analisi egokiak egin eta ateratzen diren emaitzak egiaztatu behar dira metodologia ezberdinez baliatuz, azkenik klinikoen, pazienteen eta beste interes-taldeen oniritzia lortzeko eta, ondorioz, osasun-arreta hobetzeko benetako baliabide bat izateko.
|
|
|
Alabaina, OMEk 1948an eman zuen defnizioak, ongizate egoera erabatekoa lortzeari begirakoak, paternalismo kutsua du, eta,
|
nahi
gabe, gizartea medikalizatzen laguntzen du. Horrek industria farmakologiko eta teknologikoen alde egitea dakar, baieta osasun-sistemaren irismena zabaltzea ere.
|
|
|
Aitzitik, guk T4 totala erabili dugu, Howek eta kideek bezalaxe (7), librea erabili beharrean. Kontuan hartu behar da hori, lan hau beste ikerketa batzuekin alderatu
|
nahi dugunean
.? –
|
|
|
Azterketa honetan minbiziaren inguruko ikuspegi proteozentrikoaz haratago joan
|
nahi genuke
, gene ez-kodetzaile hauek eta haien adierazpenaren erregulazioak tumoreen garapenean izan dezaketen garrantzia azpimarratuz. Erregulazio hori maila ezberdinetan eman daiteke eta esan bezala protagonista ugarirengan izan dezake eragina.
|
|
|
Era berean, medikuntza pertsonalizatua garatzea izango litzateke gakoa, tumore bakoitzeko azpipopulazio eta paziente-taldeen artean efizientzia bermatzeko. Minbiziaren tratamendu espezifikoak biomedikuntzako arlo ezberdinen inplikazioa eskatzen du, intereseko farmako eraginkorrak garatu
|
nahi baditugu
.
|
|
|
Egoera terminalean dagoen haurrak eta nerabeak heriotzaren inguruko galderak osasun-profesionalari egitea erabakiz gero, galdera hori nondik datorren, edota gai horrek gaixoari zer eragiten dion aztertu behar da (30, 31). Horretarako, galdera baten bidez erantzutea gomendatzen da, adibidez,. Gai horren inguruan hitz egin
|
nahi
al duzu?, edota. Zure gaixotasunaren egungo egoera ezagutzea gustatuko litzaizuke??
|
|
|
–Guztiok hilko garen arren, inork ez daki nola gertatuko den bakoitzaren heriotza. Hala ere, zuri ziurtatzen dizut, minik gabe, maite dituzun pertsonez inguratuta eta
|
nahi baduzu
zure etxean izango dela, zure jostailuekin, zure musikarekin? (14, 25).
|
|
|
Horregatik, gaixoaren senideei egoeraren inguruko informazioa eskaini eta haiek ere zainketen parte egitea ezinbestekoa da (9, 12, 25, 33). Bakoitzak jaso
|
nahi duen
informazioa adinaren eta ulertzeko gaitasunaren arabera egokituz eskaintzeak heriotza-prozesura egokitzea, senideak agurtzea eta jarraian datorren dolu-prozesua errazten ditu (10).
|
|
2020
|
|
|
Halaber, denbora pasatu ondoren SM zein SEM ezberdinen rola aztertzeak PGaren garapenerako arrisku-faktore edo markatzaile gisa joka dezaketen faktoreei buruz informazioa eman liezagukeelakoan geunden. 2019ko lan horretan, PGaren epidemiologiarako zein asoziatutako arrisku-faktoreenganako gerturatze bat egin
|
nahi dugu
, betiere, lagin txiki batek dituen mugak kontuan hartuz.
|
|
|
Gulloren sindromearen bitxitasunak erakarrita eta berari buruzko ikerketa hasiberriek bultzatuta, aurkezpen honen egileok nahasmenduaren berrikusketa egitea erabaki dugu eta Euskal Herrian diagnostikatu diren sindrome honen lehen bi kasuen berri eman nahi izan dugu, biztanleria zabalean kasu gehiago badirela uste baitugu. Gai horri buruzko informazioa zabalduz osasun-langileak eta pertsona arruntak ohartarazi
|
nahi ditugu
, kasu hauek azkarrago eta eraginkortasun handiagoz detektatzea errazteko.
|
|
|
2015ean gure eskualdeko herritarren hizkuntza-hautua erregistratzen hasi ginen, hau da, jardun asistentzialean ahoz zein hizkuntzatan komunikatu
|
nahi zuten
.
|
|
|
Immunoterapia erantzun biologiko horrengan eragitea da, farmakoak erabiliz immunitate-erantzuna aldatzeko, estimulatzeko edo gutxitzeko,
|
nahi den
helburua betetzeko. Minbiziaren kontra egiteko, beraz, oso garrantzitsua da immunitate-sistemaren erantzuna ondo ezagutzea.
|
|
|
2015ean gure eskualdeko herritarren hizkuntza-hautua erregistratzen hasi ginen, hau da, jardun asistentzialean ahoz zein hizkuntzatan komunikatu
|
nahi zuten
.
|
|
|
Halaber, denbora pasatu ondoren SM zein SEM ezberdinen rola aztertzeak PGaren garapenerako arrisku-faktore edo markatzaile gisa joka dezaketen faktoreei buruz informazioa eman liezagukeelakoan geunden. 2019ko lan horretan, PGaren epidemiologiarako zein asoziatutako arrisku-faktoreenganako gerturatze bat egin
|
nahi dugu
, betiere, lagin txiki batek dituen mugak kontuan hartuz.
|
|
|
Immunoterapia erantzun biologiko horrengan eragitea da, farmakoak erabiliz immunitate-erantzuna aldatzeko, estimulatzeko edo gutxitzeko,
|
nahi den
helburua betetzeko. Minbiziaren kontra egiteko, beraz, oso garrantzitsua da immunitate-sistemaren erantzuna ondo ezagutzea.
|
|
|
Izan ere, aditu horiek dira euskaraz nola idatzi
|
nahi duten
erabakiko dutenak (estiloa), eta itzulpen egokiaren garantiak emango dizkigutenak (semantikoki itzulpena zuzena dela). Horretaz gain, Osakidetzako itzultzaileek sarritan aipatutako arazo bat ekidingo genuke:
|
|
|
Adibidez, Pediatrian, Lehen Mailako Arretan eta Larrialdietan antzera idatziko balitz, eurek denek (edo gehiagok) espezialitate multzo bat osatuko lukete. Espezialitate multzo horiek aztertu
|
nahi ditugu
, eta, beharrezkoa balitz, bakoitzerako itzultzaile espezifiko bat entrenatu. Espezialitateez gain, txosten motak ere kontuan izan ditugu:
|
|
|
Hauek dira Euskal Herrian diagnostikatu diren asaldura honen lehen bi kasuak, baina gehiago direla uste dugu. Horregatik, Laborategitik Gulloren Sindromearen berri emanez paziente zein osasun-langileak ohartarazi
|
nahi ditugu
, gaitz honendiagnostiko goiztiar eta zuzenak alferrekoantsietate eta azterketa medikoak ekidin baititzake, eta osasunaren prebentzioan lagundu.
|
|
|
Dieta beganoa jarraitzen duten familiek eta euren umeek, aholku gehiago behar dutenez, erreferentziazko medikuaz gain nutrizionista batek jarraipena egitea komenigarria da. Bazterketa dietak jarraitu
|
nahi dituzten
umeetan elikadura ohiturak aztertzea derrigorrezkoa da, ezkutatutako elikadura asalduraren bat ez dagoela egiaztatzeko. Eta bularreko umeen kasuan, nutrizio egoera egokia bermatzeko, amek jarraitzen duten elikadura ezagutu behar da.
|
|
|
Mutualiak garatutako ekintzak eta tresnak hedatzeko, kontzientziatzeko eta aholkatzeko sistematika, 2010-2018 aldian hautemandako BEHARREI erantzunez. Joan-etorrien ondoriozko arriskuei buruz enpresek duten kudeatzeko metodologian eta pertzepzioan eragin
|
nahi da
.
|
|
|
Umeen tratu txarrak saihestu eta haiei aurre egiteko, 2005ean, Uharten, profesionalen sare bat eratu zen. Sareko lan horren ebaluazio konplexu bezain beharrezkoan lagundu
|
nahi du
ikerketa honek, murgildutako profesionalen iritzien balorazioa eta bost kasu adierazgarri jakitera emanez.
|
|
|
Gauza bat eta kontrakoa esango dizkizu Googlek, bai heziketaz, bai loaz, bai elikaduraz, gaixotasunaz... eta ez dago haur jaioberri bat nola hazi eta hezi asmatzen ez duten guraso berriak baino inor zaurgarri, ahul eta manipulagarriagorik. Haurrak eta familiak osasuntsu haztea
|
nahi badugu
, Google erraldoiari konpetentzia egingo dion sarea sortu behar dugu.
|
|
|
Mundu horretan bizirauteko, eta, batez ere, aurrera egiteko, emozioen aurrean trinko mantendu eta malgutasun handiz jokatu beharko dugu. Esan dezakegu, beraz, gure operazio sistema nolakoa den ezagutzeko beharra izango dugula aurreko eginkizun horretan arrakasta izan
|
nahi badugu
.
|
|
|
Yuval Noah Harari historialariak" XXI. menderako 21 lezio" liburuan dioen bezala, nor zaren eta benetan zer
|
nahi duzun
jakiteko, zure buruak nola pentsatu eta nola jarduten duen ezagutu beharko duzu. Erresilientzia deituriko atalean, baliabide zaharren erabilera gomendatzen du, hala nola meditazioa, gure adimenaren behaketa zuzena gauzatzeko.
|
|
|
• Erasotzaileak(% 9): kontrako irudia proiektatu
|
nahi badute
ere, pertsona ahulak dira. Besteei mina emateko behar horrek agerian uzten du hainbat gabezia dituztela eta laguntza beharko luketela; baina euren jarrera onartezina da.
|
|
|
Horregatik beharrezkoa da erasotzaileei aurre egitea, haien portaera onartezina delako. Erasotzaileek ikasten badute agresioa eta erasoa erabil ditzaketela
|
nahi dutena
lortzeko, helduaroan delituak egiteko aukera handiak izango dituzte.
|
|
|
Hori guztia posible izateko eta jazarpenaren aurrean ikasleek jarrera aktiboa eta positiboa izan dezaten, ikasturte osoan hainbat motatako jarduerak egingo dira modu sistematikoan. Jardueron bitartez, honako helburu hauek lortu
|
nahi ditugu
, besteak beste:
|
|
|
Hala ere, ebidentzia horiez aparte, pazienteen% 50ek baino gutxiagok baino ez dute jaso ariketa fisikoak dakarren onuraren inguruko aholkuren bat euren profesionalen eskutik, eta gutxiengo batek adierazi du noizbait ariketa fisikoa preskribatu diotela [5, 6]. EfiKronik-ek gaixo horiei lagundu
|
nahi die
beren osasuna kudeatzen, aktibo eta autonomo mantendu daitezen ariketa fisikoaren eta ohitura osasuntsuen bidez. Izan ere, hori da euren pronostiko eta sintomak kontrolatzeko gakoa.
|
|
|
Lehen Mailako Arretako erizain baten gainbegiratzepean, EfiKroniK ariketa fisikoko programa berritzaileak gaixotasun ezberdinak dituzten pertsonengan (minbizi solidoak, hematologikoak, birikietako gaixotasun buxatzaile kronikoa eta eskizofrenia) zer-nolako efektua duen zenbatetsi
|
nahi da
, ohitura osasuntsuak sustatzeko interbentzio ohikoekin alderatuta (ariketa fisikoa, dieta orekatua eta tabakoa erretzeari uztea).
|
|
2021
|
|
|
Pazientearen egoera kliniko konkretu horretarako irekita dagoen saiakuntza kliniko batean sartzeko aukera badugu, pazienteari aukera hori eskaini behar zaio, betiere aurrez parte hartzeko ezaugarriak betetzen dituela ziurtatuta. Gero gaixoaren esku egongo da saiakuntzan sartu
|
nahi duen
ala ez aukeratzea.
|
|
|
" subtotal petrosectomy"," mastoidectomy with blinds acclosure ofext ernal auditory canal" eta" mastoidectomy with total obliteration". Guztira 160 artikulu aurkitu dira, eta horietatik 18k zeukaten lotura aztertu
|
nahi zen
gaiarekin. Bat baztertu da (Altuna, 2016) DUOn eginda zegoelako, ikerketa honetan erabiliko diren datuekin bikoizketak saihesteko.
|
|
|
Komunitateak beren osasun-arretako hizkuntza-beharren identifikazio eta konponbideen planifikazioan inplikatu behar dira (25), segurtasun kulturalaren eta eskaintza aktiboaren ereduari jarraitu
|
nahi bazaio
. Bestela, pazienteen ongizatea osasun-arretaren horniduran inplikaturiko industria ezberdinen (informatikoa, farmazeutikoak, etab.) lehentasun ekonomiko edo bestelako lehentasun teorikoek ordezka dezakete, pazientearengan zentraturiko eredutik aldenduz.Osasunikerketek" goldstandard"-en arabera eta haiei jarraiki funtzionatu beharko lukete, eta ez metodologia korapilatsu edo ez-zientifikoaren arabera.
|
|
|
Komunitate elebidun ezberdinetan gerta daitezkeen identifikatu gabeko beharren diagnosi eta planifikazioa eskatzen du ikerketaren etikak, soilik egungo" goldstandard"-ak hobetu edota berdintzeko asmoa duten alternatibak eskaintzeko. Bere burua errespetatu
|
nahi duen
edozein hizkuntzaedo kultura-programak ezin dezake bere burua hizkuntza-mugen etsipenezko konponbideak bilatzera mugatu, egun gaiaren inguruan dagoen ebidentzia kontuan hartu gabe.
|
|
|
Ikerketa gehiago egin behar dira gai honen inguruan, ebidentzia gehiago behar dira, inplementaziofase bat eraiki
|
nahi bada
. Egungo paradigma eta" goldstandard"-a oso urruti daude ingurune elebidun batean itzultzaile automatiko bat inplementatzetik.
|
|
|
Intzidentziaren igoera horretan biztanleriaren arazo ekonomiko eta psikologikoek eragin nabarmena izan dute, hainbatek ohiko edari alkoholdunak kontsumitu beharrean produktu merkeagoak hartzeko joera izan baitute, metanoldun edari adulteratuak adibidez. Ospitalean ikusitako kasuen maneiuan antzemandako zailtasunak direla eta, ebaluazio diagnostikoa behar bezala eta ahalik eta azkarren egitearen garrantzia azpimarratu
|
nahi dugu
.
|
|
|
Umetxoa handitzen ari den heinean, elikagai osagarriak sartu behar izaten dira bere dietan eta orokorrean koilara bidez egiten da. Dena dela badago beste metodo bat Umeak Gidatutako Elikadura Osagarria bezala ezagutzen dena eta kasu honetan umeak erabakitzen du eskaintzen zaizkion elikagaietatik zein jan
|
nahi dituen
eskuekin bere erritmora. Literatura zientifikoaren berrikuspen bat eginez aztertu dira metodo honen onurak eta zalantzak.
|
|
|
Editorialean aipatu
|
nahi nuen
baita ere Euskararen egunean ospatutako ekitaldi batean Osakidetzako Donostialdea ESIak OSAGAIZ aldizkariari sari bat eman ziola euskararen erabilera eta normalizazioa sustatzen duelako. Irudian ikus daitezke erredakziobatzordeko Izaskun Elezgarai eta Joxerra Furundarena saria jaso berritan.
|
|
|
Galdera bat sortu zaigu, beraz, nolako medikuak
|
nahi ditugu
etorkizunean. Zeintzuk nahi ditugu izatea etorkizuneko osasun-langileen balioak, lehentasunak eta ezagutzak?
|
|
|
Galdera bat sortu zaigu, beraz, nolako medikuak nahi ditugu etorkizunean? Zeintzuk
|
nahi ditugu
izatea etorkizuneko osasun-langileen balioak, lehentasunak eta ezagutzak?
|
|
|
Ez apaingarri gisa, curriculumaren atal onartu eta errespetatu gisa baizik". Hau da, profesioaren etengabeko garapenean eguneratuak mantentzeko gai diren medikuak
|
nahi ditugu
, baita zentzu kritiko egokiarekin gaur egun ematen den garapen zientifiko-teknologikoari eusteko eta kalitatezko arreta medikoa emateko gai izango diren medikuak ere. Medikuntzan jarduten dakiena, dagokion inguruan osasun-profesional ona izaten dakiena.
|
|
|
osasun-profesional ona ala euskalduna?" galdera oker formulatuta zegoela, antzua zela eta gure hiztegitik ezabatzeko arrazoi akademiko zientifikoak proposatu behar genituela. Horri buelta eman
|
nahi genion
eta horretarako estrategia diseinatzen hasi ginen.
|
|
|
Hori dela eta, toxikotasunari dagokionez, antineoplasiko klasikoekin konparatuz gero, botika berri hauen segurtasun-profila aldatu da. Hala ere, horrek ez du adierazi
|
nahi
ez dutela albo-ondoriorik sortzen. Sortzen dituzte eta gainera ugari.
|
|
|
I (Intervention, esku-hartzea): zer esku-hartze ikertu
|
nahi da
–C (Comparison, konparazioa):
|
|
|
C (Comparison, konparazioa): zerekin alderatu
|
nahi da
aztergaia. O (Outcome, emaitzak):
|
|
|
Hala ere, datu partzialek adierazten dute sintomatologia klinikorik gabeko infekzio birala duten pazienteen kopurua murriztu daitekeela.Infekzio asintomatikoaren prebentzioak birusaren transmisioa mugatuko luke. Horrela, modu zeharkakoan babes daitezke osasun-arazoak dituzten pertsonak, txertaketari erantzuten ez diotenak, osasun-arrazoiengatik txertoa jarri ezin dutenak eta txertorik hartu
|
nahi
ez dutenak, osasun publikoan onura handiagoa eraginez. Beraz, nabarmendu beharra dago txerto guztiek erakusten duten eraginkortasuna oso erabilgarria dela SARS-CoV-2ak sortutako pandemiari aurre egiteko eta aukera ezin hobea dela talde-immunitatea sortzeko.
|
|
|
Eskerrak eman
|
nahi dizkiogu
Eustat Euskal Estatistika Erakundeari datu epidemiologikoak emateagatik, eta bereziki Marta De la Torre Fernandez teknikariari, bere profesionaltasun eta eraginkortasunagatik.
|
|
|
Azkenik, EODaren prebentzio goiztiarra zein esku-hartzea egiteko, lehen mailako arretako profesionalei zein emakume haurdunen inguruan dauden osasun-langileei bideratutako aholku eta lan-lerro posible batzuk proposatu
|
nahi genituzke
:-Sufrituko dituen gorputz-aldaketei buruz hitz egitea. Horien aurrean gomendagarriak izan daitezkeen aholkuak ematea:
|
|
2022
|
|
|
oihuak, irainak, eztabaidak. " Ez duzue telefonorik hartzen"," Ez diguzue hitzordurik eman
|
nahi
"," Nik ez dizut zertan esan behar zintzurreko minik dudan edo ez"," Nik badakit ez dela COVID-19a, eman hitzordua medikuarekin edo bestela."" Nola da posible hitzordurik ez egotea. Bertaratzen garenean medikuaren zain ez dago inor eta.
|
|
|
Bertaratzen garenean medikuaren zain ez dago inor eta. Ez duzue lanik egin
|
nahi
..." eta abar luze bat.
|
|
|
Sentitzen dute gure erabakiz ari garela ari garen moduan, ez dugula hitzordurik eman
|
nahi
, telefonoa ez hartzea erabakitzen dugula ez dugulako lanik egin nahi eta guk erabakita egiten ditugula egiten dizkiegun galderak. Haserre hau ez dugu osasun etxean soilik ezagutu, inguruko jendearekin hizketan edo egunkariak irakurrita argi ikusi dugu zein den jendearen gurekiko jarrera.
|
|
|
Sentitzen dute gure erabakiz ari garela ari garen moduan, ez dugula hitzordurik eman nahi, telefonoa ez hartzea erabakitzen dugula ez dugulako lanik egin
|
nahi
eta guk erabakita egiten ditugula egiten dizkiegun galderak. Haserre hau ez dugu osasun etxean soilik ezagutu, inguruko jendearekin hizketan edo egunkariak irakurrita argi ikusi dugu zein den jendearen gurekiko jarrera.
|
|
|
Zerbait apurtu da hor, berreskuratu beharko den zerbait. Administrariak laguntza bideratzeko profesionalak izatetik gainditu beharreko oztopo bat izatera pasa gara, erantzun
|
nahi
ez dituzten galderak egiten ditugunak. Ez da azaldu publikoki zein izan den gure bete beharreko papera eta gaizkiulertuak eragin ditu jendearekin.
|
|
|
Komunitateak, hasiera-hasieratik, pertsonen beharrizanei ahulago erantzuteko antolatu dira. Herrietan, informazioa auzotar guztiengana iristeko moduak bilatu dira, kasu zaurgarriak antzematekoak, zerbitzuei abisatzekoak, oinarrizko premiak betetzekoak, elikagaiez, botikez eta abarrez hornitzekoak.Adibidez, banaketako auzo-sareak, bakarrik bizi diren pertsonei deiak, indarkeria-egoeren kontrola, etab. Besteak beste, honako testigantza hau islatu
|
nahi nuke
:
|
|
|
oihuak, irainak, eztabaidak. " Ez duzue telefonorik hartzen"," Ez diguzue hitzordurik eman
|
nahi
"," Nik ez dizut zertan esan behar zintzurreko minik dudan edo ez"," Nik badakit ez dela COVID-19a, eman hitzordua medikuarekin edo bestela."" Nola da posible hitzordurik ez egotea. Bertaratzen garenean medikuaren zain ez dago inor eta.
|
|
|
Bertaratzen garenean medikuaren zain ez dago inor eta. Ez duzue lanik egin
|
nahi
..." eta abar luze bat.
|
|
|
Sentitzen dute gure erabakiz ari garela ari garen moduan, ez dugula hitzordurik eman
|
nahi
, telefonoa ez hartzea erabakitzen dugula ez dugulako lanik egin nahi eta guk erabakita egiten ditugula egiten dizkiegun galderak. Haserre hau ez dugu osasun etxean soilik ezagutu, inguruko jendearekin hizketan edo egunkariak irakurrita argi ikusi dugu zein den jendearen gurekiko jarrera.
|
|
|
Sentitzen dute gure erabakiz ari garela ari garen moduan, ez dugula hitzordurik eman nahi, telefonoa ez hartzea erabakitzen dugula ez dugulako lanik egin
|
nahi
eta guk erabakita egiten ditugula egiten dizkiegun galderak. Haserre hau ez dugu osasun etxean soilik ezagutu, inguruko jendearekin hizketan edo egunkariak irakurrita argi ikusi dugu zein den jendearen gurekiko jarrera.
|
|
|
Zerbait apurtu da hor, berreskuratu beharko den zerbait. Administrariak laguntza bideratzeko profesionalak izatetik gainditu beharreko oztopo bat izatera pasa gara, erantzun
|
nahi
ez dituzten galderak egiten ditugunak. Ez da azaldu publikoki zein izan den gure bete beharreko papera eta gaizkiulertuak eragin ditu jendearekin.
|
|
|
Bataaurrez aurrekoaeta bestea telefonikoa, horrela tartekatzea zen planteamendua. Hala ere, ez ginen nahiko, eta ez ginen iristen hitzordua eskatu
|
nahi zuten
guztiak ikusteko.
|
|
|
Heriotzaren kudeaketak eragindako zailtasunei ezintasunaren, injustiziaren eta bakardadearen sentsazioa gehitzen zaio. Horregatik, zentro batzuetan, arauak ez jarraitzea erabaki zuten, eta hala
|
nahi zuten
senideei COVID-19az hildako hurbilekoei agur esaten uztea. Concha zuzendariak horrela aitortu zigun:
|
|
|
Bi urteko eskolaurreetan zeharkako azterketa, asmo handiagoko proiektu baten barruan. Proiektu horrek menu berriak ezarri eta nutrizio-hezkuntza eskaini
|
nahi die
tamaina ertaineko hiri bateko udal haur-eskoletara joaten diren haurren familiei. Abiapuntu gisa, haurrek etxean zuten elikadura-profila ezaugarritu eta dieta mediterraneoarekiko atxikitzeari buruzko informazioa txertatu zen, baita gurasoek elikadurari dagokionez dituzten hezkuntza-estiloen ingurukoa ere.
|
|
|
Mediku eta osasun zinegotziaren artean" Agurrak" izeneko gunea sortu zuten. Senideek
|
nahi zuten
edukia sor zezaketen, testua, argazkiak... erabiliz. Gune hau pandemiak eragindako isolamenduak iraun bitartean erabilgarri egon zen.
|
|
|
Zainketa arloko ikerketaren emaitza onenetan oinarritutako Jardunbide Kliniko Egokien Gidak ezartzea sustatzen du, ebidentzian oinarritutako zaintzak sustatuz, praktika profesionala aberastea eta bikaintasunerantz bideratzea lortu
|
nahi da
osasun-emaitzak hobetuz.
|
|
|
Gaiari dagokionez, ezin genuen azken bi urteotan gure lana eta bizitzak alderik alde zeharkatu dituen pandemia alde batera utzi. Baina etorkizunari begira jarri
|
nahi dugu
: orain artekoa aztertu, hemendik aurrerakoan hobeki aritzeko.
|
|
|
Bi urteko eskolaurreetan zeharkako azterketa, asmo handiagoko proiektu baten barruan. Proiektu horrek menu berriak ezarri eta nutrizio-hezkuntza eskaini
|
nahi die
tamaina ertaineko hiri bateko udal haur-eskoletara joaten diren haurren familiei. Abiapuntu gisa, haurrek etxean zuten elikadura-profila ezaugarritu eta dieta mediterraneoarekiko atxikitzeari buruzko informazioa txertatu zen, baita gurasoek elikadurari dagokionez dituzten hezkuntza-estiloen ingurukoa ere.
|
|
|
Mediku eta osasun zinegotziaren artean" Agurrak" izeneko gunea sortu zuten. Senideek
|
nahi zuten
edukia sor zezaketen, testua, argazkiak... erabiliz. Gune hau pandemiak eragindako isolamenduak iraun bitartean erabilgarri egon zen.
|
|
|
Heriotzaren kudeaketak eragindako zailtasunei ezintasunaren, injustiziaren eta bakardadearen sentsazioa gehitzen zaio. Horregatik, zentro batzuetan, arauak ez jarraitzea erabaki zuten, eta hala
|
nahi zuten
senideei COVID-19az hildako hurbilekoei agur esaten uztea. Concha zuzendariak horrela aitortu zigun:
|
|
|
Gaiari dagokionez, ezin genuen azken bi urteotan gure lana eta bizitzak alderik alde zeharkatu dituen pandemia alde batera utzi. Baina etorkizunari begira jarri
|
nahi dugu
: orain artekoa aztertu, hemendik aurrerakoan hobeki aritzeko.
|
|
|
Bataaurrez aurrekoaeta bestea telefonikoa, horrela tartekatzea zen planteamendua. Hala ere, ez ginen nahiko, eta ez ginen iristen hitzordua eskatu
|
nahi zuten
guztiak ikusteko.
|
|
|
Baina zer eragin dauka elebitasunak hizkuntzaren jabekuntzan eta erabileran edo hizkuntzen patologietan? Nola lortzen dugu erabili
|
nahi dugun
hizkuntza egokia hautatzea, edo hizkuntza batetik bestera aldatzea. Eraginik ba al du hizkuntzaren erabileran gure bi hizkuntzek euren artean ezaugarri tipologiko bereizle nabariak izateak?
|
|
|
" Sendagaiak zentzuz erabiltzeko gomendioak" aldizkako argitalpenak dira, eta osasun-langileei sendagai-talde jakin batzuk erabiltzeko gomendio espezifikoak ematea dute helburu; izan ere, hobekuntza-eremuak hauteman dira sendagai-talde horietan, eta herritarrek farmazia-prestazio egoki eta kalitatekoa jaso dezatela
|
nahi dugu
, gure osasun-sistemaren jasangarritasunari laguntze aldera.
|
|
|
Enterobakterio horien artean karbapenemikoekiko erresistentziak oraindik kezkagarriak ez diren arren, erresistentzia-mekanismoak transmititzeko ahalmena dutela jakinda eta farmako hauen artean gertatzen diren zeharkako erresistentziak ezagututa, ohartarazi
|
nahi da
2 irudian islatzen den egoera karbapenemikoen etorkizuna izan litekeela.
|
|
|
Horren arrazoia izan daiteke immigratzaileen artean ematen den segregazio soziala, egoera sozioekonomiko eta kultural baxuagoa izan ohi dutelako eta, askotan, Europako biztanleria autoktonotik bereizita bizi izaten direlako [20]. Datu hauekin, nolabait estigma soziala murriztu beharko litzatekeela erakutsi
|
nahi da
.
|
|
|
Zeinu negatiboek(-) ezezko erantzuna adierazten dute; aldiz, positiboek(+) baiezko erantzuna adierazi
|
nahi dute
. Hori dela-eta, guztira lortutako emaitzak eta horien ehunekoak(%) azken bi zutabeetan agertzen dira.
|
|
|
Orotara 34 parte-hartzaile galdu eta 4 irabazi dira (1.irudia). Ikerketan parte hartzea borondatezkoa izan da, eta ikerlanaren barruan zegoen edonork
|
nahi
edo behar zuenean parte hartzeari uzteko aukera izan du.Parte-hartzaileen konfidentzialtasuna errespetatua izan da" abenduaren 5eko, Datu Pertsonalak Babesteko eta Eskubide Digitalak Bermatzeko 3/ 2018 Lege Organikoa" errespetatuz.
|
|
|
Lan hau Medikuntza Graduko Gradu Amaierako Lanetik eratorria da. Hortaz eskerrak eman
|
nahi dizkiot
lan hau burutzea posible egin duen Haritz Esnal Amundaraini, momentu oro emandako arreta eta feedbackarengatik, gertutasunarengatik eta eskainitako laguntzarengatik. Eta ezin ahaztu, ezkutuagotik baina beren laguntza eman didaten Iñigo Martin Alvarez psikologo eta medikua, eta Eulalia Mariñelarena Mañeru egoiliarrenganako bidea errazteagatik.
|
|
|
* Deskribatu,
|
nahi baduzu
, zerbait egoera bakoitzaren inguruan.
|
|
|
* Deskribatu,
|
nahi baduzu
, zerbait egoera bakoitzaren inguruan.
|
|
|
Urduritasuna/ Ezinegona-Zein egoeratan? (markatu
|
nahi
bezainbeste)
|
|
|
+ Memoria falta inoiz ez/ noizean behin/ askotan-Zein egoeratan? (markatu
|
nahi
bezainbeste)
|
|
|
+ Haserretzeko erraztasuna inoiz ez/ noizean behin/ askotan-Zein egoeratan? (markatu
|
nahi
bezainbeste)
|