|
2015
|
|
|
Naval, Zamakonari, portuari eta antzeko enpresa handiei buruz ari da. Tokiko
|
lan
hitzarmenen ordez, kanpokoak darabiltzate, gainera: Europa Ekialdekoak.
|
|
|
2013KO URRIAObra publikoetan gizarte klausulak 2013ko urrian, Eusko Jaurlaritzak eta Estatuaren abokatuak obra publikoetako kontratuetan gizarte klausulak txertatzen dituen foru arauaren kontrako salaketa jarri zuten. 2013ko uztailean indarrean sartutako foru arau baten arabera, obra publikoen kontratazioan, Gipuzkoan indarrean dauden
|
lan
hitzarmenak betetzen dituzten eta gizarte irizpideak kontuan hartzen dituzten enpresak hobesten dira. Bi erakunde horiek foru arauaren kontra salaketa jarri zuten, eta, epaia egon bitartean, araua bertan behera uzteko eskatu zuten.
|
|
2016
|
|
|
CANeko banpirizazioaren ondoren Amma Caixabankarena izatera pasatu zen, joan den ekainean 220 milioi euroan Decathloneko jabeari saldu zion arte. Dena dela, enpresa pribatuen artean, hau da tokiko bertako, Nafarroako,
|
lan
hitzarmena duen bakarra, eta langileen baldintzak gainontzeko enpresa pribatuenak baino pixka bat hobeak dira.
|
|
2018
|
|
|
Trapagarango Productos Tubulares lantegiko beharginak greba mugagabean daude martxoaren 8tik, enpresako zuzendariak lantegia itxi nahi duela iragarri ondoren. ACB Sestao enpresako langileak, berriz, lanuzteetan dabiltza hilaren hasieratik, 2015 urtetetik iraungia duten
|
lan
hitzarmena berritu eta beraien lan baldintzak hobetzeko eskaerarekin. Sektorea babestu eta arnasa eman diezaiola eskatu diote langileek Eusko Jaurlaritzari behin eta berriz.
|
|
|
Aurrera begira jarri da Vicrila, baina ez dira gutxi atzean utzitakoak. Izan ere, Mivaricar taldearekin adostutako
|
lan
hitzarmenean, aurreikusita dago beirategiko langile denen soldata %25 jaistea batez beste, eta lantaldea ere murriztu egingo da: urtearen hasieran 270 behargin zeuden, eta 234ra murriztu dute orain.
|
|
|
CCOO, UGT, ELA, USO, AVT, LAB eta CUC sindikatuek dute ordezkaritza enpresan, eta denek babestu dute
|
lan
hitzarmena. Nolanahi ere, etorkizunean baldintzak hobetu daitezen lanean jarraituko dute sindikatuek.
|
|
|
" Langile guztiei eragingo liekeen hitzarmena, eta horren alde ari gara borrokan". artekoa da sektoreko azken
|
lan
hitzarmena. " Eta horrek legez, jada, ez dauka baliorik, nahiz eta enpresa batzuek aplikatzen duten oraindik, aldundiak diru ekarpen hori egiten dielako, noski".
|
|
|
Eraikinetako eta lokaletako garbitzaileen lan baldintzak zehazten dituen ituna sinatzea ere ez da izan nolanahiko lorpena. Ia 6.000 langileri eragiten die Aspel patronalak eta ELA, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek babestutako akordioak, eta emakumezkoak dira horietatik %95 Emakumeen portzentajea are handiagoa den beste esparru bateko
|
lan
hitzarmena ere sinatu dute aurten: arropa dendetako langileena bat langileri eragiten die.
|
|
2019
|
|
|
" Sektore feminizatu bat da, eta prekaritateak jota dago, zerbitzuen pribatizazioaren ondorioz", salatu du LABeko ordezkari Oihan Ataunek. Horregatik, sindikatu horrek
|
lan
hitzarmen propioa eskatu du, gainerakoen babesarekin. Apirilean jarri zuten martxan negoziazio mahaia, baina aldarrikapena aspaldikoa da.
|
|
|
|
Lan
hitzarmenaren bidez lortu nahi dute, hain zuzen ere, langileen egoera" duintzeko" gutxieneko baldintzak zehaztea, sektorean ari diren eragile guztiek bete ditzaten. Enpresa batzuen eta bertzeen artean dauden ezberdintasunak hutsean uztea da helburua.
|
|
|
LABeko kideak uste du premiazkoa dela
|
lan
hitzarmen propio bat lortzeko urratsa lehenbailehen egitea. ELAko Silvia Guillenek ere argi du bere sindikatuaren helburu nagusia hori dela.
|
|
|
Guillenek erran bezala, Ataunek ere erran du" aurrera" doazela, baina hainbat kezka ekarri ditu hizpidera: batetik, soldataren gaiari ez diotela eutsi oraindik ere; bertzetik, ez dutela zehaztu onartu beharreko
|
lan
hitzarmena noiztik izanen den indarrean.
|
|
|
Edukia.
|
Lan
hitzarmenaren edukia 2019ra egokitu nahi dute, azken negoziaziotik hona izan den edozein eskubide hobekuntza aintzat hartuta. Era berean, hizkuntza sexistarik gabeko lan ituna nahi dute.
|
|
|
Sindikatuek salatu dute aldundiak lehen aldiz bere kabuz ezarri duela langileen
|
lan
hitzarmena. Kalitatezko zerbitzu publikoa aldarrikatzen dute, eta gobernu berria eratu bezain pronto berrekingo diete mobilizazioei.
|
|
|
Aldundiko langileek salatu dute foru gobernuan dauden EAJk eta PSE EEk beren kasa zehaztu dutela
|
lan
hitzarmena. Ohartarazi dute inoiz ez dela gertatu halakorik, eta LAB, ELA, CCOO eta Bazkuna sindikatuek deituta, borrokaldia egin dute egoerari aurre egiteko.
|
|
|
2017an,
|
lan
hitzarmena negoziatzen hasi ginen foru aldundiarekin. Sindikatu bakoitzak bere plataforma aurkeztu zuen, baina aldundiak ez zuen proposamenik egiten.
|
|
|
Orain dugun egoera ez dugu inoiz izan. Aldundiak bere kabuz onartu du
|
lan
hitzarmena; inposatu egin digu. Borrokaldian egon gara gertatutako hori salatzeko:
|
|
|
|
Lan
hitzarmena ez dute inoiz beren kabuz zehaztu. Nola onartu izan da?
|
|
|
Garai hartan, murrizketa asko izan zen, baina ados jartzea lortu genuen. Orain arte sindikaturen baten babesarekin lortu dira beti
|
lan
hitzarmenak.
|
|
|
Sindikatuei indarra kentzen ari dira, beren politikak ezartzeko asmoarekin. Ahaldun nagusi izateko hautagaiei gutun bat helarazi genien, galdetuz ea prest egongo liratekeen behin aldundira iritsita
|
lan
hitzarmena negoziatzeko. Oso adierazgarria da Juan Karlos Izagirre EH Bilduko hautagaiak eta Denis Itxaso PSE EEkoak hartu zutela gutuna, baina Markel Olano EAJkoak uko egin ziola.
|
|
|
Arabako eta Bizkaiko Foru Aldundietan alderdi berak egon dira gobernuan, baina lortu dituzte
|
lan
hitzarmenak.
|
|
|
|
Lan
hitzarmena beren kasa onartzeko ausardia izan baldin badute, ez dut uste erraza izango denik egoera aldatzea. Aldundiak uste du oso ondo egin duela lan.
|
|
|
Aldundiak uste du oso ondo egin duela lan. Gobernua eratuta,
|
lan
hitzarmena negoziatzeko eskaera egingo diegu berriz, baina ez dakit zer erantzun jasoko dugun.
|
|
|
Gipuzkoako arte grafikoetako langileak grebara deituta daude azaroaren 4tik 8rako. Ekainean hasi zituzten mobilizazioak,"
|
lan
hitzarmen duin eta justu baten alde"
|
|
|
Egoera onean" dago arte grafikoen sektorea. Eta langileek horregatik eskatzen dute"
|
lan
hitzarmen duin eta justu bat", Arantxa Jauregi sektoreko langilearen esanetan. Aurreko lan hitzarmenaren epealdia amaitzear zegoenez, sindikatuek eta Adegi patronalak urte hasieran ekin zioten ituna berritzeko prozesuari, baina, bederatzi hilabete geroago, ez aurrera ez atzera dago egoera.
|
|
|
Eta langileek horregatik eskatzen dute" lan hitzarmen duin eta justu bat", Arantxa Jauregi sektoreko langilearen esanetan. Aurreko
|
lan
hitzarmenaren epealdia amaitzear zegoenez, sindikatuek eta Adegi patronalak urte hasieran ekin zioten ituna berritzeko prozesuari, baina, bederatzi hilabete geroago, ez aurrera ez atzera dago egoera. LAB, ELA eta UGT sindikatuek deituta, ekainerako egin zituzten lehen greba deialdiak; zortzi greba egun eginak dituzte jada, eta, konponbiderik ezean, beste bost egitekoak dira azaroaren 4tik 8ra.
|
|
|
Atzera begira jarrita, berriz, arte grafikoena urtez urte" egoera bakoitzera egokitzen" joan den sektorea dela azpimarratu du Ezeizak. " Errealitate jakin batera egokitutako
|
lan
hitzarmena sinatu genuen duela hiru urte, baina garai hartan eta gaur egun enpresak ez daude egoera berean, nahiz eta bidean itxi egin behar izan dituzten enpresetako asko".
|
|
|
" Baina moldatu egin ginen orduan, eta gaur egun enpresek dauzkaten irabaziekin baldintza horiek hobetzeko ahalegina egin dezaketela uste dugu. Horregatik, jada ezin dugu onartu duela hiru urteko
|
lan
hitzarmen berbera mantentzea, askoz gehiago eman dezaketelako". Sokatira lan horretan erabat tenkatuta dago soka.
|
|
|
Bizkaiko arte grafikoetan 2011tik daude
|
lan
hitzarmenik gabe, Nafarroan 2012tik... Ingurura begiratuta, Gipuzkoan" errespetu pixka batekin" begiratzen diote etorkizunari, baina itxaropenerako heldulekuren bat ere badauka Jauregik.
|
|
|
Akordioak urrun dirudi Gipuzkoako zahar etxeetako lan gatazkan. Aitzitik, arte grafikoetan, epaitegietako eta ertzain etxeetako garbiketan, eta Ubiken lortu dute
|
lan
hitzarmena berritzea.
|
|
2021
|
|
|
Errenteriako etxez etxeko laguntza zerbitzuko langileek eskatzen dute
|
lan
hitzarmen berria, asko jota, datorren urterako indarrean egon dadila. Bi aste daramatzate jada greban
|
|
|
Urbaser taldeko Arquisocial enpresarentzat lan egiten dute, udalarentzat. Ainhoa Valea eta Rebeca Mesa langile batzordeko ordezkarien esanetan, ezintasun iragankorrei lotutako baldintza batzuk adostea falta zaie oraindik, baina, gainerakoan, nahiko aurreratuta dago
|
lan
hitzarmen berriaren negoziazioa, eta konforme daude hartan jasotzen denarekin. Alabaina, hitzarmen berriaren aplikazio datak desadostasuna eragiten du zuzendaritzaren eta langileen artean.
|
|
|
Lizitazioa jada argitaratuta dago: " Demagun urrian esleitzen dutela zerbitzua; hala balitz, enpresa orduan hasiko litzaiguke
|
lan
hitzarmen berria aplikatzen". Langileek epeak luzatzeko beldurra dute, ordea.
|
|
|
Egun duten
|
lan
hitzarmena 2019ko abenduaren 31n agortu zen, eta hitzarmen berriaren negoziazioan soldatak %11 igotzea adostu dute. " Zertxobait gehiago eskatzen genuen, baina, gutxi gorabehera, nahi genuena lortu dugu".
|
|
2022
|
|
|
Beharginek ez dute eskubiderik galdu nahi.
|
Lan
hitzarmen duina negoziatzera esertzeko irrikaz daude.
|
|
|
Babugliak salatu du
|
lan
hitzarmena negoziatzeko baldintzak ipini dizkiela patronalak. Besteak beste, antzinatasuna etetea, udako zapatu arratsaldeetan lan egitea eta dendak igande eta jaiegunetan irekitzea.
|
|
|
|
Lan
hitzarmen berria negoziatzeko, eskatu digute udako larunbat arratsaldetan lan egin dezagun; jaiegunen batean ere bai; igandeetan ere bai; eta antzinakotasunak eten ditzagun nahi dute: lau urteroko antzinatasuna kobratzen dugu, eta hori mugagabea da.
|
|
|
" Ez dugu ulertzen berrogei bilera baino gehiago behar izatea 2017an amaitu zen
|
lan
hitzarmena berritzeko", salatu du Paredesek. " Interes falta handia daukate patronalek, eta zerbait egin luke Osakidetzak berak ere".
|
|
|
Hondarribiko udal eraikinetako garbitzaileak greba mugagabean daude irailaren 1etik. Udalak azpikontratatutako ISS enpresan lan egiten dute, eta azaldu dute" hilabeteak" daramatzatela enpresarekin nahiz udalarekin negoziatu nahian, 2011tik berrikusi ez den
|
lan
hitzarmena berritzeko eta lan baldintza duinak eskatzeko. Greba mugagabeari irailean ekin dioten arren, otsailean hasi ziren mobilizazioak egiten, eta ordutik ehun greba egun baino gehiago egin dituzte.
|
|
|
Sindikatuko ordezkari Xabier Etxanizen esanetan, soldatak arrakala hori ezabatu arte igotzeaz gain, KPIra egokitzea ere eskatzen dute langileek: " 2011z geroztik berritu gabe dagoen
|
lan
hitzarmena iraungi eta berria adosteko garaia da. Bost urteko iraupena izatea eskatzen dugu, eta bukatu eta berehalakoan KPIa aintzat hartzea".
|
|
2023
|
|
|
Langileak gutxienez sei hilabete egongo dira gurekin, eta gehienez, hiru urte. Bertatikeko langileek sektoreko
|
lan
hitzarmena kobratuko dute. Gipuzkoan dagoen etxebizitza arazoarekin, zentroetatik edo inklusio etxeetatik datozenentzat oso zaila da benetako inklusioa lortzea, eta uste dugu, alde horretatik, Bertatiken emango dituzten bizpahiru urte horiek tresna lagungarria izango direla haien emantzipaziorako eta inklusiorako.
|