2015
|
|
Eta gizartearen onetan ote da
|
laneko
baldintzak beti okerrera joaiten uztea?
|
|
26 urte gerlate ikaragarrien (Iraultza handiko eta Napoleonen gerlak) ondoko urtetan, Frantzia industrialtzen ari da jendeen arteko baldintza izigarri txarretan: kanpañetarik, ezin biziak jendea trumilka hirietarat derama lan eske (oraiko Afrikarrak hunarat datozen bezala), eta lantegiak sortzen ari dira
|
laneko
baldintzen gutieneko lege seriorik gabe. Orduko gobernutiko agindua" enrichissez vous!".
|
|
Erabaki batzu aho batez hartuak izan dira: GRDF enpresarekin garraio kontzentratzaileen tokian emaiteko konbenioa; Seminario beherean lanak egiteko hitzarmena; Xopolon ur kirolentzat lur zati baten baliatzeko hitzarmena; Mediatekarentzat eta Landagoieneko mainutegiarentzat bedera animatzaile lanposturen sortzea;
|
lan
baldintza, garbitasun eta seguritate batzorde baten sortzea eta herriko aberetegi baten idekitzea. Hiru aldaketa ere onartuak izan dira:
|
|
Bi egunez lan uzteak egin dituzte osakidetzako langileek, SATSE, ELA, LAB, SME FFHH, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek deituta,
|
lan
baldintzak hobetzea eta murrizketak gelditzea eskatzeko. Orotara, 30.000 langile baino gehiago deitu dituzte.
|
|
Kopuru handi bat lanean; laborari, artzain, arrantzale, ofiziale, baratzezain eta bertzeentzat, izerdi iturri izanen da uda; gogoan ditugula ere" sasoina" biziko duten gazte eta ez hain gazteak. Aurten 700.000 udako langiletarik zenbatek sartuko dituzte noiztenka beren irriak,
|
laneko
baldintza eta esker txarren edo diruztatze murritzaren ondorioz?
|
|
Gallastegiren ustez, pilota plazarik hoberena Iparraldean eta Frantzian zen. Erran ohi da, ongi ordaintzen zutela eta
|
lan
baldintzak onak zirela. Agerian da plaza librean jokatzeko jakin behar dela.
|
2016
|
|
Parise aldeko Viry Chatilloneko gertakarien ondotik kexatu zen azkarki poliza
|
laneko
baldintza hobeak eta segurtasuna eskatuz, burutziarik ezin duela egin oraiko moldean. Manifestari batzuek poliza autoeri ere su ematen gosturik hoberenean!
|
|
Langintza hori guzia 1971n gelditu zelarik, 30 bat langile baizik ez zagon (kondatuz Donoztiri Garraldako harrobikoak, Luhusoko nausi berdinaren kondu ari zirenak). Erran behar da, haatik,
|
lan
baldintza zailak zituztela langileek, askok silikosa eritasuna ukanik ondorioz, bereziki lehen denboretakoek. Halere, saminki senditu zen langintza horren gelditzea, izan zen greba eta manifestaldi.
|
|
LAB sindikatak jakinarazten dauku greba mugagabean jarri direla joanden ortzegunetik Arberatzen kokatzen den MFA ko langileak, euskal sindikataren sustenguarekin, buruzagitzak langileek eskatzen duten soldata emendatzea ez duelakoz onartzen eta elkarrizketa sozial guziak moztuak omen dituelakoz, ondorioz
|
lan
baldintzen hobetzeaz ezin dela gehiago hitzegin. Lerro hauk inprimatzean, grebak oraindik dirau.
|
|
Pentsatzeko da egiaz poliza horrek ere badituela langile gisa bere arrangura bereziak.
|
Laneko
baldintzak, orduak, pausa denborak, soldata eta beste... Bainan zer itxura uzten dute estatu baten ibilmoldeaz?
|
|
Poliza xoilak hilabetean 1.870 euro eta 2.500 arte hortan duela bere soldata gutiena. Beste laguntza zenbait gehiagorekin... bainan ez beti
|
laneko
baldintza onak, sobera irrisku ere Essonne aldean, Parisetik hurbil, gertatu bezala, kolpatu handiak barne, zorigaitzez. Hain segur laneko moldetan aldaketa zenbait egin behar direla ofizio hortan ere, bainan nork gidaturik?
|
|
Iduri luke aldi huntan entzunak izan direla, zeren hitzemana izan zaiote beren nagusia aldatua izanen dela aste bat barne eta berri bat ukanen dutela. Beren bipak berehala errekuperatu dituzte, suhiltzaile
|
lana
baldintza hobean betetzeko esperantzan.
|
2017
|
|
Hainbeste lan ereman ondoan, jin zaio erretreta merezitu batez gozatzea eta daukat gure mendixketan gaindi gurutzatuko dugula. 27 urteko Donibandar gazte batek bere amaren eta Marie Antoinette ren laguntzarekin ordezkatuko du Pantxoa, hunen segida hartuz,
|
laneko
baldintza berdintsuetan. Ongi etorri Eric Mocorrea eta Brigitte bere amari eta zuri Pantxoa atxik azkar eta laster arte.
|
|
Ordea, mundu guzian ibiltzeko balio du jabetza horrek. Heldu baita juridikoki panamatarrak ekarriak diren ontzien jabeak nor diren zuzen inork ez dakiela, bereziki zerbait ixtripu gertatzen delarik edo ontzietako langileek ontzi bat portu batean blokatzen dutelarik irabazi edo
|
lan
baldintza hobeak eskuratzeko. Bestalde kanaletik iragaiten diren ontzi horien kuskua, barnean daramaten karga eta materialaren kontrolarik ez du inoiz kasik egiten Panamako estatuak.
|
|
Ofizialki ez du zifrarik eman, baina adituek uste dute 60 miliar euro dituztela Britainiarrek Europari eman. Bigarrenik, Ingalaterran bizi diren hiru milioi Europarren bizi eta
|
lan
baldintzak zaintzerat fermuki engaiatu behar duela Erresuma Batuak. Gisa batez, Britainiarrek kanpotarretan Europarren kategoria juridiko berezi bat sortu behar dutela, beste kanpotarrek baino baldintza hobeak izanen dituena.
|
|
EAEko Hezkuntza Publikoan martxoaren 22an greba egitera deitu dute ELA, LAB eta STEILAS sindikatuek. Mobilizatze horren bidez, hezkuntzako langileen
|
lan
baldintzak hobetzea eta euskal hezkuntza sistema berri baten eraikitzea aldarrikatu nahi dute. Greba deialdi hau PISA txostenaren emaitzak aztertzeko Cristina Uriarte Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak egin duen agerralditik landa etorri da.
|
|
Hemendik goiti, Iparraldean herri elkargo bakar bat izanen baita, zerbitzu guziak batetaratuko dira sail guzietan. Gertatzen dena da zikin biltzaileentzat konparazione ez direla denetan
|
laneko
baldintza berak, tenore eta gaineratiko. Berdintze bat egin behar beraz.
|
2018
|
|
Joan den ostegunean, hitzordua eskatua zuten ARSeko (Agence Regionale de Sante) ordezkariarekin, bai eta Departamenduko sozial arduradunari. Adinetako jendeekin denbora gehiago pasatzeko ahala izaitea, soldatak berriz ikusi,
|
lan
baldintzak hobetu, iraunkortzea etxetan ibilki diren laguntzaileak, hauek dira sindikatuek aldarrikatu dutena.
|
|
Hezkuntzako milaka langilek greba egin dute eta kalera atera dira, ELA, LAB eta Steilas sindikatuek deiturik. Sare publikoko erakasleek baliabide gehiago eta
|
laneko
baldintzen hobetzea eskatzen dute. Mugimenduak jarraipen nabarmena izan du:
|
|
Huntako Flora Dartiailh andereak erran daukunaz, kontserbatorio horrek ahal den guzia egiten du Akitaniako arrazak, bereziki kopuru ttipitakoak, salbatzeko eta garatzeko. Kontserbatorioak urte guziz inbentarioak egiten ditu, tropak kondatzen, beharrak zerrendatzen, hazleen
|
lan
baldintzak hobetzeko eta sasi ardien ingurumen berezia beiratzeko. EHLGko Beñat Molimos en arabera, bioaniztasunarentzat osoki probetxu den kabala da sasi ardia (Pariseko laborantza ferian primatua izan da hain zuzen horregatik, 2017an), ardi hori hazten baita laborantza konbentzionalak bazterrera utziak dituen eremuetan:
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko funtzionarioen
|
lan
baldintzak hobetzeko, Eusko Jaurlaritzak bi neurri proposatuko dizkie Administrazioko langileak ordezkatzen dituzten sindikatuei. Alde batetik, 2018an funtzionarioen soldata %1, 75 igaitea eta 2019an %2, 25eko gorakada izatea.
|
|
Bestetik, beharrez lana uzten duten langileek soldataren %100 jaustea, lehenengo egunetik. Euskal Administrazio Publikoan lan egiten duten 70.000 langileen
|
lan
baldintzak negoziatuko dituzte, Administraziokoak, Hezkuntzakoak, Osakidetzakoak, Segurtasunekoak eta Justiziakoak, zehazki.
|
|
Euskal epaileak eta fiskalak karrikara atera dira apirilaren 5ean, Espainiako Gobernuari
|
lan
baldintzak hobetzea eta lan independentzia sendotzea galdegiteko. Bilbo, Donostia eta Gasteizko justizia jauregien aitzinean egin dituzte elkarretaratzeak.
|
|
Gainera, antolatzaileek posible ikusten dute maiatzaren 22an greba egitea.
|
Lan
baldintzei dagokienez, bertzeak bertze, justizia berritzeko plana galdegiten dute epaileek, kalitatea eta eraginkortasuna bermatzeko; langile kopurua emendatzea ere nahi lukete, 300 leku gehiago bederen izateko gisan. Halaber, soldata handitzea aldarrikatu dute, krisi garaia aitzin zutena berreskuratzeko.
|
|
Eta maiz, langileria ez da behar bezala moldatua, denbora eskasez. Kasu arraro batzuz aparte, hiltegiko langilea ez da berez krudela,
|
lan
baldintzak dira txarrak.
|
|
Legebiltzarraren atean, oihu eta ziztu artean hartu dituzte ertzainek Iñigo Urkullu lehendakaria eta Segurtasun sailburua. Ertzainek
|
lan
baldintzak hobetzeko eskatu diote Jaurlaritzari. Martxoaren 12tik 19ra, osasungelditzeak hartzeko kanpaina bat bultzatzeko mehatxua egin dute.
|
|
Kobalt eta metalki arraro batzurekin. Katangako meategietan ari dira zazpi urteko haur gaixo batzu, helduentzat onargarri ez litezkeen
|
lan
baldintza gogorretan, gure beribil garbientzat (bai eta gure telefono eta beste tresna miresgarrientzat) beharrezkoak diren metalki horien lurretik ateratzen. Haieri esker da gure airea garbi.
|
|
Duela mende erdia oraino, lan jori, dorpe eta indarkako anitz baziren, eta igandea zen asteko atseden egun bakarra. Orain alde hortatik, tresneriari esker, errextasunak eta aitzinamenduak izanik ere,
|
laneko
baldintza guziak ez dira baitezpada beti hobeak. Noiztenka, zurrumurru zonbait aditzen dira:
|
|
Ondorioz, Euskararen garapena eta Seaskaren pedagogia lanjerean dira. Baionako Etxepare kolegioaren kasuan, adibidez, medio gehiagorik gabe,
|
lan
baldintza ezinezkoak sortuko dira datorren sartzean, 36 ikaslerekin bosgarreneko klasean... eta 48 seigarrenekoan. " Horrela jokatuz, Hezkunde Nazionalak berak finkatu irizpideak zangopilatzen ditu" diote Etxepare kolegiokoek.
|
|
Aldarrikapen desberdinak direla sektoreka: soldaten emendatzea, zerbitzu publikoen atxikitzea, funtzionarioen
|
lan
baldintzen zaintzea, erretreten goratzea. Hots borrokan, bakoitxak berea lortu nahian!
|
|
Joanden astean, Frantzia guzian gaindi, 130 hiritan, iragan dira manifestaldi pizkor batzu, gobernuaren konduko langileak arras kexu. Irabazien goratzea dute galdetu eta
|
laneko
baldintza hobeak. Ikusiz behar orduak emendatzen ari direla sail frangotan, dela ospitaletan, dela beste zerbitzu askotan.
|
|
Hala ere, zuhurtzia eskatu du sailburuak, langabezia jaisteak" Euskadi bide egokian doala" erakusten badu ere, oraino baitaude lana aurkitzeko zailtasunak dituzten jende multzoak, emazteak eta gazteak, bereziki. Horiek enplegua erdiesteko eta
|
lan
baldintza egokiak ukaiteko lan egiten dutela zehaztu du.
|
|
Alta azken urte hauetan izan dira erreforma batzuk langileen
|
lan
baldintzak zorrozten zirela, erretretak ttipitzen, zerga batzuk emendatzen, lizeo eta unibertsitateetan gazteen ikasketak segitzeko zailtasunak... Manifestazioak izan dira, jendetsuak zenbait aldiz, beste batzutan gutti karriketan.
|
2019
|
|
Daniel Barberenak erraiten zuen, ipar Euskal Herrian 12 urtez milako bat etxalde desagertu direla. Iholdiar laborariarentzat ofizioak eskatzen dituen
|
lan
baldintzak lehendanik aldatu direla zion. Langile munduan aipatzen delarik 35 oren astean egitea eragin bat baduela laborantza arloan zion, ofizio horrek eskatzen duelakoz aste buruetan lan egitea, astean anitz oren eraginez.
|
|
" Ta que cante era montanha"," Mendiak kanta dezan" dokumentalaren abentura aipatzea bertze adibide ona dela iduritzen zait. Pantxika Maitiak prestatua Aldudarrak Bideoren laguntzarekin, laborari eta artzainak galdezkatuz beren
|
laneko
baldintza eta kezkak adierazteko, eskualdatze edo segidari buruz laborari eta artzainek dituzten galderak, arazoak eta aterabideak kondatzen ditu filmak. Hau bururatu eta elkarrizketa, 42 aldiko muntatu da, aldi huntan Lur Berri gelan Saran, bi biarnes artzainek, arratsetako orenak eta unadurak kondatu gabe beren lekukotasuna ekarriz ziotela:
|
2021
|
|
Garraiolarien greba" Kamioilariak
|
lan
baldintza zailak eta umiliagarrietan ari direla lanean" salatu du kamioilarien batzordeak eta lanuzteak abenduaren 20an, 21ean eta 22an eginen dituzte. Kamioilarien batzordeak adierazi du," Espainiako Gobernuak errotik aldatu behar du bere jarrera gatazkari konponbidea eman nahi badio".
|
|
Herriko Ogiak 260 tona irin saldu ditu (105 tona zelarik 2019an). Arrakasta handia ukanez Herriko Ogia saila FACT baten(
|
lan
baldintzak hobetzeko funtsa) sariduna izan da, eta ondoko asteetan, ezagutzen dugun osasun krisiaren testuinguru huntan lan baldintzak hobetzeko proiektu kolektibo bat hasiko du.
|
|
Herriko Ogiak 260 tona irin saldu ditu (105 tona zelarik 2019an). Arrakasta handia ukanez Herriko Ogia saila FACT baten (lan baldintzak hobetzeko funtsa) sariduna izan da, eta ondoko asteetan, ezagutzen dugun osasun krisiaren testuinguru huntan
|
lan
baldintzak hobetzeko proiektu kolektibo bat hasiko du.
|
|
Hiru eskaera nagusi egin ditu: langileentzat
|
lan
baldintza duinak, lan erreforma bazterrera uztea eta aldaketa fiskala lehenbailehen martxan ezartzea.
|
|
Laster iragan beharra den lehiaketarentzat egiten ari diren obretan, Nazioarteko Futbol Federazioa eta Qatar estatuak ardura handia dute, milaka langile lan istripuengatik hiltzen baitira. Biziki
|
lan
baldintza dorpeak dituzte, kasik esklabo bezala erabiliak dira. Etorriak diren pertsona horiek, miserian izanez beren herria utzi dute, bi sosen irabazteko.
|
|
Nazioarteko komunitatearen presioaren aitzinean, Qatarrek nazioarteko komunikazio kanpaina handi baten bidez, bere legedia aldatu zuela adierazi nahi ukan du, baina errealitatean gauzak ez dira aldatu. Amnesty International ek bildu informazioen arabera, obra lanetan
|
lan
baldintza berdinak dira, atsedenaldirik ez, bero handiak jasan behar (40°) eta beren herrialdera itzultzeko ezintasuna. Horrez gain ezin dute protestarik egin.
|
|
1945ean, Irlandan, 1.500 emazte jantzi garbitzailek greba handia abiatu zuten,
|
lan
baldintza txarrak salatuz: soldata apalak eta aste bat opor baizik ez ukanez.
|
|
Azken urte hauetan plataforma numeriko anitz garatu dira (Uber, Delivroo, Bolt), gune horietan lanean ari direnek ez dute babes sozialik, baldintza prekarioan ari dira. Europar Batasunak
|
lan
baldintzak hobetzeko, langileen araudiak finkatu nahi ditu. Plataformek kontra egiten dute, langileen berkualifikazioa bada, prozesu judizialak izanen direla beldurrarekin.
|
|
1889ko uztailaren 20an, Parisen, Bigarren Internazionalaren kongresuan erabaki zen 1890etik aitzina maiatzaren 1ean munduko herrialde guzietan" Lanaren Eguna" ospatuko zela. Geroztik urtez urte, langileek manifestazio baten bidez, langileen
|
lan
baldintzak gogoan, egun hori ospatzen dute.
|
|
Ondorioz, lan kargak gainditzen eta eginkizunak metatzen ari dira. Hori ikusiz, uste du Petronorren zuzendaritzak" erabaki politiko batean erregulazioa mantendu" duela langileen
|
lan
baldintzak prekarizatuz.
|
|
EHBairen izenean Iker Elizaldek du hitza eskatu, oroitarazi nahi ukan ditu euskararen eraskuntzan diren arazoak, bai eta Ipar Euskal Herriaren instituzio alorrean lurralde kolektibitate baten beharra. Departamenduak enplegatzen dituen pertsonen laguntzaileen
|
lan
baldintza txarrak aipatu ditu, 18 urteko gazteeri buruz ekarri behar diren diru-laguntzak eta etxebizitza sailean diren arazoak.
|
|
Etiopia Afrikako bigarren herrialde jendetsuena da, 105 milioi pertsona inguru oraindik laborantzatik bizi da, idorteak eta pobrezia handia jasaiten dute. Etiopiarrak dira mundu guzian, jantzien industriako
|
lan
baldintza txarrenak dituztenak. Jantzien marka handiko enpresentzat lan egiten dute, mundu guzian gutienik pagatuak dira, hilabetearentzat 23 euro hunkitzen baitute.
|
2022
|
|
Zergatik ez! Baina erosten dena tokiko ekoizpena izan dadila, langileen
|
lan
baldintzak errespetatuak izan daitezela, lantegiak kudeatzen dituztenek merkatuak ukan ditzatela. xahutze gutiago eraginez. Manera horretan kontsumitzea balio du!
|
|
Ez da sos arazorik gobernuarentzat. Hilabete sariak eta buxetak goratuak izan dira eta osagarri ministerioak dionaz krisia antolaketa arazoengatik eta administrazio pisuarengatik sortzen da, ahantzi gabe azken bi urteetako pandemiak ekarri lan gehigarriak,
|
lan
baldintzak gogortu dituela.
|
|
Euskal Herriko ospitale eta erietxetan ere zailtasun berdinak bizi dituzte eta larrialdietan ari den Ramuntxo erizain gazteak arrangura handiak ditu. Nahiz urte guti pasatu dituen ofizio horretan, harekin ari izan diren lankide gazteak joaiten ikusi ditu, gehienetan
|
lan
baldintza txarrengatik. Alta gobernuko arduradunek aitzinatzen duten bezala," Segur" deitu erreformarekin primak gehituak izan dira, bainan denbora berean lan baldintzak txartu direla dio Ramuntxok:
|
|
Nahiz urte guti pasatu dituen ofizio horretan, harekin ari izan diren lankide gazteak joaiten ikusi ditu, gehienetan lan baldintza txarrengatik. Alta gobernuko arduradunek aitzinatzen duten bezala," Segur" deitu erreformarekin primak gehituak izan dira, bainan denbora berean
|
lan
baldintzak txartu direla dio Ramuntxok: " COVIDaren ondotik langile gutiago gira, erizain eta laguntzaile frangok ez baitute lan zama jasan ahal izan.
|
|
Lanketa Estatuko federazioaren bitartez egiten ari dira Migrazio eta Lan ministerioekin eta Lanbiderekin. ELA eta LAB sindikatuek, salatu dute arazoa ez dela konpontzen atzerritik langileak ekarriz, bainan
|
lan
baldintzak ala soldatak hobetuz.
|
|
|
Lanerako
baldintzak
|
|
" Soldata apalek, aldi baterako lanpostuek, inflazioak eta gaineratekoek, bizi gero eta pobreago batera garamatzate". Hots besteak beste," gazteen
|
lan
baldintza prekarioak amaitzea" eta" oinarrizko bizi bitartekoak bermatzea" aldarrikatu dute, etxebizitza, garraio eta hezkuntza" kalitatekoak, doakoak eta unibertsalak" izan daitezen. Horiek dira bermatu" langileon kontrol peko instituzio sozialistarik gabe".
|
|
Ondorioz bederen 6.500 bat langile hilak izan dira, Qatarreko agintariek 37 bakarrik izan direla agertzen dutelarik. Gehienak indiar langile migratzaileak dira, baliatuak izanez,
|
lan
baldintza dorpeak jasan dituzte, miseriazko lansaria eskuratzen zutela. Munduko Kopako azpiegitura guziak eraikitzera masiboki etorri langileen bizimolde deitoragarria aipagai delarik, emirerriak tratu txar ala axolagabekeria ez dela izan defendatzen da.
|
|
Mediana edo soldata ohikoena, berriz, 22.799 euro gordinekoa izan zen, 1.313 euro garbi hilean. Nabarmentzekoa da halaber, salbuespenak salbuespen, Gipuzkoako
|
lan
baldintzak Hego Euskal Herriko onenak izan ohi direla.
|
|
Gure arropak fabrikatzeko prozesuan kokatzen diren jendarte tragediak gero eta gehiago salatzen dira: haurren esplotazioa,
|
lan
baldintza larriak eta produktu kimiko toxikoak babesik gabeko manipulazioaren ondorioz langileen osasunari kalteak. Ingurumenaren kostuan oro har, ehungintzaren sektorea guti aipatua da, kutsadura aipatzerakoan garraioak eta nuklearrak bezalako sailak aipatuak dira, alta modaren sektoreak munduan gehien kutsatzen duen bigarren industria da.
|
|
CCOOren ustez, erabaki historikoa da, lantegiaren etorkizuna bermatzeko ezinbestekoa. Sekula egin den inbestimendu handiena ekarriko omen du, bereziki, langileen
|
lan
baldintzak hobetuko omen ditu. Itunaren kontra agertu diren sindikatuak ELA, LAB eta ESK izan dira.
|
|
Tailerretan ezetza nagusitu da baina bulegoetan eta bozka telematikoan, baiezko bozak gehiago izan dira. LABeko ordezkariak adierazi du kontent direla jendeak
|
lan
baldintza onak lortzeko egin duten borrokarengatik. ELAk ere langileek eraman duten borroka goraipatu du.
|
|
Hala ere, hezkuntza saileko gehiengo sindikalak aitzineko artikuluan aipatu mobilizazioekin segituko dutela segurtatu dute. Oroitarazi dute sindikatuek hezkuntza lege" propioa, euskalduna, publikoa, inbertsio eta baliabide nahikoa izango dituena, segregazioari aurre egin eta gizarte kohesioa bermatuko duena, eta langile guztion enplegua eta
|
lan
baldintza egokiak bermatuko dituena" aldarrikatzen dituztela.
|
|
zuzendaritzak eta lan batzordeak lan hitzarmenaren inguruan aurreakordioa lortu ondoren. E mobility Irizar kooperatiba taldekoa da, eta 19 egun daramatzate greban bertako langileek, talde osoko"
|
lan
baldintzak berdintzearen alde". Lan batzordeak agiri batean adierazi duenez, orain arte lortutakoa" oso positiboa" da, eta" gatazka desblokeatzea" lortu badute ere, behin betiko ituna izenpetu arte, lanuzteari segituko diote.
|
|
Enpresako sindikatu batek adierazten zuen
|
lan
baldintza okertuak eta erritmo neurrigabekoetan ari direla: " Helburua da denbora murriztu batean ekoiztea.
|
|
Frantses estatuan greba egiteko eskubidea 1946az geroztik legala da, aitzin ere lan gelditzeak izan ziren, lan denboraren murrizteko eskaerarekin. Greba batzueri esker, langile orok eskubide batzuk lortu dituzte, izan oporretarako astea,
|
lan
baldintza seguruagoak, erretretak, lanbide arteko gutieneko soldata (SMIC)_ eta sozial asurantza. Ohartu gabean langileek dituzten abantailak mobilizazio greba eguneri esker lortu dira.
|
|
Aitzineko belaunaldiek borroka handiz lortutako irabazi sozialak ez dira grazia probidentzialaren ondorioa, ez eta estatu baten nahikaria. Dudarik ez da lan gelditzeak zentzu bat ukaiten ahal duela, berezi klase xumeen
|
lan
baldintzak hobetzeko.
|
|
Bertze gauzetan, nola gerta. Eguneroko gora beheretan,
|
laneko
baldintzetan, harremanetan edo nik dakita zertan suerte onik ez baldin badugu ukan, zinezko aldaketa bat eskatzen diogu urte berriari. Aldiz, urte zaharra aski ona izan baldin bada, jarraipena nahiago.
|
|
bi lanpostu ziren 1997an, eta orain hamar lagun dira ari Ikasen, orotara zortzi postu oso.
|
Lan
baldintzak ere hobetuz joan dira, Ikasek Uztaritzeko Lota jauregia utzi zuelarik duela hamar urte xuxen, justu ondoan plantatzeko, oraingo egoitzan, Uztaritzeko Herriko Etxearen laguntzaz.
|
|
Geroan zenbat gastatuko den, zenbaitzuk arranguratuak dira, energia gehiago kontsumitu eta CO2 gehiago isurtzen da, metal kantitate berdinagatik. Ingurumen eta sozial ondorioak izanen dira, erreserbak ttipituko direnean, eremu babestuetan bilatzen hasiko dira, prozesu kutsagarriagoekin eta
|
lan
baldintza zailagoekin. Infernuko espiral bat, meatzaritzaren baldintzak dagoeneko gogorrak diren bitartean.
|
|
Egunero erabiltzen diren tresna batzuen ekoizteko, lehengai horien ekoizpenak eta garraioak ondorioak ditu, planetarentzat, baina baita ere jendeentzat. Europar Batasuneko merkataritzako partaide nagusietako bat den Txinak, dituen lantegietan istripu anitz gertatzen dira,
|
lan
baldintza gogorrak dira. Turkian, ikerketak dionaz lau ordu guziz istripuz langile bat hiltzen da.
|
|
Baionako Merkatu gunetik manifestazioa abiatu da eta Departamenduko Kontseilu aitzinean bururatu. Beren
|
lan
baldintzak salatu nahi ukan dituzte, osasun sistema hatsankaturik dela adierazten zutela.
|
|
Etorriak ziren zahar etxeetako langileak, hezitzaileak eta ospitaleko artatzaileak, denek konstatazio berdina egiten zuten, langile eskasa eta horren ondorioz beren
|
lan
baldintza txarrak, nekadurak sortuz. " Langileen balorazioa eskatzen dugu, batez ere zahar etxeetan ari direnentzat eta soldatak gutienez %10ez emendatzea galdegiten dugu" entzuten ahal zen.
|
|
Izurritearen kasuak emendatzen ari diren garaian, entzuten ahal zen erakasle batzuen grina, ikasleen, langileen eta familien segurtasuna bermatzeko, eskolak ez direla oraindik babestuak. Ordezkoen eskasiak eta Covid proben kudeaketak okertzen ditu
|
lan
baldintzak. Ipar Euskal Herrian ehunka eskola hetsiak dira, erakasle faltaz, etxean gelditu beharrak eraginez.
|
|
Profesional kualifikatuen eskasia %62koa da, ofizio hau ez baita erakargarria. Egoera horri zuzenean lotua da ofizioak duen irudi okerrarengatik eta
|
lan
baldintzengatik.
|
2023
|
|
1918ko abenduaren 29an, Pariseko metalgintzako langileen sindikatuak, L' Humanite egunkarian," kanporatze masibo" horiek salatu zituen," zentzugabekeria eta zozokeria" zela erranez eta" langabezian (ziren) emazteak protestatzea gomitatzen" zituen. Hilabete bat lehenago, azaroaren 30ean, Frantziako iraztegi eta bolbora lantegietako langileen federazioak gobernuaren politika salatu zuen, gobernuak baitzituen emazteak lantegietara deitu, zeinetan
|
lan
baldintza gogor eta" haien osagarriarentzat lanjerosak" jasan zituzten. Horregatik," gobernuak gerlako lantegietako emazteeri buruz betebeharrak" bazituen.
|
|
Joan den astean bertze proposamen bat egin die Jaurlaritzak sindikatuei: ertzainen
|
lan
baldintzak eta soldatak hobetzeko 37 neurri biltzen ditu dokumentuak. Horiei buruz mintzatzeko hitzordua finkatu die Ertzaintzaren Negoziazio Mahaian dauden ERNE, ESAN, EUSPEL eta SIPE sindikatuei, ekainaren 23rako.
|
|
Alderdi politikoen ihardukitzea Emaitzarik gabeko negoziaketen biharamunean, alderdi politikoen ikusmoldeak agertu dira. EAJk eta EH Bilduk salatu dute ertzainak" xantaia" eta" pultsua" egiten ari zaizkiola jendarteari,
|
lan
baldintzak hobetzeko protesten karietara. PSE EEk eta Elkarrekin alderdiak, berriz, elkarrizketaren alde agertu dira, agenteen eta Segurtasun Sailaren arteko gatazka bideratzeko.
|
|
Horregatik, urriaren 16rako Bilbon deitu duten manifestazioa atxikitzen dutela segurtatu dute. Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak ostegun honetarako deitu ditu Euspel sindikatuko ordezkariak, Ertzaintzaren
|
lan
baldintzen inguruan negoziatzen jarraitzeko. Sindikatuak argi utzi du bere eskariei atxikitzen diela, lan hitzarmena puntuz puntu berritzea nahi du.
|
|
Gure arbasoek lana baizik ez zuten gogoan, heientzat balore handia zen. Ene belaunaldia balore horretan hazi bada,
|
lan
baldintza onetan izan zedin aldarrikatu dugu. Gazteriak lanaren balorea beste hein apalagoan ezartzen du, bizitzaz gozatu nahi du.
|
|
Nepaleko sherpa edo material garraitzaileen
|
lan
baldintzak errespetatuak izanen dira, zakuek ez dute 22 kilo baino gehiago pisatuko, elkarteko mendizaleek 11 kilo ukanen dituzte, Bastien karroan ekartzearekin batean.
|
|
2024tik aitzina 5 pertsona kontratatzea aurreikusten du. Gune berrian, produkzioa zentralizatuko du, langileen
|
lan
baldintzak hobetuz. 2.500 m2 ko eremuan, SARL Bamas ek 700 m2 transformatzeko laborategia, 75 m2 saltegi, 110 m2 ko" Pastiza Eskolari" bideratua eta 70 m2 bulego ukanen ditu.
|
|
92.400 langile estres termikoa jasaiteko arriskuan daude muturreko beroagatik. Langile horiek eta horien enpresek
|
lanak
baldintza meteorologikoetara egokitu dituzte. Erkidegoan eta Nafarroan langileak lanean ari dira eraikuntzan eta lehen sektorean (laborantza, abeltzaintza, oihanak...).
|
|
Mende batez, mendialdean eta zelaiguneetan bizitzeko moldeak azkarki aldatu dira, onerako eta txarrerako. Bistan da onerako hortan sartzen direla gaurko egunean etxaldeetan dituzten beharrezko tresnak eta
|
lanerako
baldintza hobeak. Aldiz, alde txarretan dago etxalde ttipi anitzen desagertzea, beste zonbaitetan erdarak euskararen lekua hartzea eta ohidura kulturalak bazter uztea.
|
|
Hipokrisia hutsa da. Legerik gabeko ekonomia beltzera kondenatzen ditu eta onartu ez lituzkeen
|
lan
baldintzetara. Horretaz baliatzen dira zenbait nagusi urrikirik gabeko enplegatzaileak".
|
|
Araudien kanbiamena estudianteen eskatze handi bat zen, eta orokorki estudiantek bizi eta
|
lan
baldintzen hobetzea aldarrikatzen zuten, baina 1968ko estudianteak, Vietnamgo gerlaren testuinguruan, kanpoko arazoeri ere interesatzen ziren. Estudiante mugimenduak amerikar interbentzio militarraren kontra engaiatuak ziren.
|
|
Maiatzaren Lehenak
|
lan
baldintzak lehen lerroan ezartzen baditu, aldi huntan egoera sozio-ekonomiko orokorra da plazaratua izan, ingurumen gaiak ere aipatuak izan direla.
|
|
Gure gastu publikoa gora doalarik, gure zerbitzu publikoak, bereziki osasun alorrean, egoera dorpean dira. Ondorioz langileak
|
lan
baldintza txarretan ari dira eta pazienteak ez beti ongi artatuak. Estatu bat zorpetua izaitea prozesu ekonomiko normala da, baldin eta kontrolatua bada.
|
|
Adierazi dutenaren arabera, lan karga handiegiaren ondorioz, zailtasunak dituzte erantzun judizialen kalitatea eta zalutasuna segurtatzeko. Halaber, oraingo
|
lan
baldintzek epaileen eta fiskalen osagarrian ondorio txarrak dituztela azpimarratu dute. Espainiako Magistratura Profesionalaren Antolakundeak eta Fiskalen Antolakundeak deitu dute lanuzteetara, bertzeak bertze.
|