|
2000
|
|
|
Iparraldean gutxieneko eskaera onartzen du eta Nafarroako Erriberan maximetako politika egin nahi du.
|
Guk
gaurko erakundeetatik abiatu behar dugula diogunean, ez da hauekiko gure atxikimendua erabatekoa delako eta beraietan sinesmen osoa dugulako, bazik eta berauek direlako abiapuntu bakarra.
|
|
|
Azala bata; mamia, bestea. Badaezpada, giharrekoa eta barrukoa emango dizkizut, irakurle,
|
gure
gaurko honi, beteen egokitzen zaizkionak horiexek direla hala iritzita.
|
|
|
Caravaggiok bere koadroak ikusten ditugun guztiekin eta bakoitzarekin hitz egiten du, eta gurekin lortzen duen komunikazioa ez da, noski, orain ehun urteko gure aurrekoekin lortzen zuenaren parekoa. Zerbaitegatik gara
|
gu
gaurkoak. Eta zerbaitegatik naiz ni neroni, eta ez beste inor.
|
|
|
|
Gure
gaurko kezka arras bestelakoa da, hots, ea gerta daitekeen ohituren askatasunak ezkontideen arteko aspaldiko gorroto hori ordezkatu eta, dibortziorako errazkeria dela eta, bestelako askakerian erori. Askakeria hori, jakina, arautua izango litzateke eta burugabekeria legeztatu baten emaitza, ezkontza bera ordezkatuko lukeena.
|
|
2001
|
|
|
Poesia honen efikazia ez dator soilik bere joera dramatikotik, badu arrazoi sakonagoa ere. Ez delako hemen erromantizismoaren karikatura eta bizipen bortitza elkarren buruz buru jartzen, hemen
|
gure
gaurko kulturaren eta kultura iraultzailearen zutabe diren elementu biziak kontrajartzen zaizkio bizitzari. Poemak adierazten duena, azken finean, bizitzaren eta literaturaren arteko amildegia da.
|
|
|
kimika organikoa ez beste guztia irakatsi omen zuen Mitxelenak Torrelavegako Institutuko irakasle izan zen urteetan.
|
Gure
gaurko garaiotan guztiz galdua dagoen heziketa jasotako gizona izaki, Mitxelenarentzat gizakiaren kezka intelek  tual oro zen jakingarri, ez zegoen zientzia arloko deus Mitxelena epel utziko zuenik. Gauzak ulertzen saiatzetik eta adimenaren eremuetatik datozen emozioetan sinesten zuena genuen Mitxelena.
|
|
|
Aspaldidanik esana dago, eta itxuraz esana, esate baterako, ez dela inor gauza izango gaurko hizkuntza batean, eta
|
gurea
gaurko hizkuntza berrietako bat da, zorionez. Lauda, Sion, Salvatorem zehazkiro emateko neurri berean.
|
|
|
Petain zen Estatu Frantsesaren lehendakari, eta Vichyko gobernua ren pean zegoen Frantziarenzati bat, Mediterraneo aldekoa —Euskal Herriko Zuberoabarne—, gehi inperio kolonial frantsesa; eta alemanen mende gainerako Frantzia, Atlantiko aldekoa —Lapurdieta Behe Nafarroa barne— 1942an, alemanak gerra irabazten ari zirela, Petainek, 1940an ez bezala —Darlan orduan— Laval hitlerzalea izendatu zuen Vichyko gobernuburu, alemanekin hertsikiago kolaboratzeko.
|
Gure
gaurko gehientsuenon aurreiritziaren arabera ez ote zuenAintzin a-k bere desadostasuna agertu behar Petainen gobernuaren alderako, alemanen aldeko jokaeran are gehiago pulunpatzeagatik. Izan ere, ez al ziren bada naziak inoizko gerr arik gupidagabeenaren bitartez Europa osoaz jabetzen ari?
|
|
|
eskerrak guztiei. Bukatuko dut erranez
|
gure
gaurko lau artzain poetak dohainik etorri direla, artearen amodio soilez. Txaloak otoi!
|
|
2002
|
|
|
Zahartegietan pillatu behar al ditugu? Ez dago
|
gure
gaurko etxeetan zaharrentzat lekurik. Zaharrak berriz, bere txokoan, bere errian, bere etxean bizi nahi du.
|
|
|
Euzko Olerti Eguna gaz, alegia. Egun aretako buruzagiak gure artetik egaz egin dau ta, arentzat bedi
|
gure
gaurko gomuta zintzoa arentzat gure oroipen gozoa arentzat gure gorasarre maitekorra.
|
|
|
|
Gure
gaurko gizarte honetan, zientzia zalantzan jartzen ez dugun balio positibotzat hartzen dugu. Politikoek, agintzen dutenek zein oposizioan daudenek?, egia zientifikoak?
|
|
|
Kasu bakar batean ez diogu eutsi idazkera moldatuta emateko tentazioari. Antonio Maria Labaienek 1969an argitaraturiko Aulularia ren itzulpena hain dago gertu
|
gure
gaurko euskara ereduetatik non zilegi iruditu baitzaigu grafia egokituta ematea.
|
|
2003
|
|
|
... subiranotasunaren zertarakoa aztertzen du, kulturalki plurala den herri gizarte batean. Horretarako saiatzen naiz, hitz horren jatorrizko esanahia eta gaur egun izan lezakeen legitimazio etikoa ikertzen, ondoren
|
gure
gaurko herri egoerari aplikatzeko.
|
|
|
AZKEN ESKARIA. " Gernikako Arbolaren" bertso batzukaz, azken bertsoekin amaitu nahi neuke neure berbaldi hau,
|
gure
gaurko egoera honentzat be egokiak eta berebizikoak dira ta:
|
|
|
Beste gauza guztien aurretik, hara zer dinoskuen gure gotzainak: " Kristinaua ezin daiteke bizi bere munduko arazoetatik aldenduta; kristinauak asko emon leio, eta emon behar deutso,
|
gure
gaurko mundu honeri". Horregaitik, ba, lotan eta ameseta gozotan barik, barruraino sartuta bizi behar dau benetako kristinauak, gaurko munduko arazo astun eta larri guztietan.
|
|
|
Beste hainbat gauza, baina
|
gure
gaurko jardunaldiak be bere neurria dauka ta, gaurkoagaitik hementxe amaitu dogu.
|
|
|
Aurreko hitzotan, gain gainetik eta azaletik bada be, gure egoera ilunaren alderdi batzuk aitatu doguz, San Inazioren laguntasuna eskatu nahirik. Baina gure santuak erakutsi ederrik emoten deusku guztioi,
|
gure
gaurko une larri eder honetan Jaunari behar danez erantzun deiogun. Gure bizitza osoa bidekurutze baten antzekoa da:
|
|
|
|
Gure
gaurko herriaren eta Eleizaren gorabeherak eta premina larriak gogora ekarten ditugunean, asko gara hileta joten hasten gareanak: " Nora ete goaz?
|
|
|
Eta ze indar eukan orduan gure euskal gizarteak burruka hori aurrera eroateko? Non egozan orduan
|
gure
gaurko ikastolak, irratiak, ikastetxeak, aldizkari eta egunkariak, euskal gobernuaren laguntza eta eragina.... Azken 20 urteotan ikusi eta ikusten doguna, noren gau ameseta gozoetan agertu zan urte ilun eta garratz hareetan?
|
|
|
edozein gizon eta emakumeren duintasuna ta handitasuna aintzat hartzen, edozein umetxu Jaungoikoaren antz eta iruditzat eta Jesusen anaiatzat hartzen. Jaungoikoa alde batera itxi dauan
|
gure
gaurko gizarte honek ez ete dau galdu, bide batez, umeak maitatzea, gaixoak eta zaharrak behar dan lez estimatzea?
|
|
|
Bide batez,
|
gure
gaurko Euskal Herri maitea bihotz bihotzean eta begien aurrean dogula.
|
|
|
1
|
Gure
gaurko Eleizearen preminarik bizienetariko bat, hauxe: fedea argitu, garbitu, sendotu, zabaldu.
|
|
|
salbazino kondairak esaten deusku, Eleizearen aldirik baketsu ta itxuraz zoriontsuenak ez dirala izaten egokienak bere burua garbitu eta munduan zabalduteko.
|
Gure
gaurko egoera apal hau deika daukagu, pobretasuna, harrokeririk eza eta zoriontasunerako zuzentasun egarria bilatu daiguzan.
|
|
|
eleiz agintariak. Euron agintaritza ez dator herriagandik, Kristogandik baino (baina herriaren onerako, ez euren onerako);
|
gure
gaurko Eleizeak holako zerbitzari asko behar ditu, baina, batez be, on onak: apalak, pobreak, Jaungoikozale sutsuak, jakitunak, herria maite dabenak, euren bizi osoosoa kristau herriaren alde emoten dakienak.
|
|
|
Era berean, eskertzeko laguntza eman digute Jakin eta Argia aldizkarietakoek, argazkiak eskuratzeko emandako erraztasunagatik. Lanerako erabili ditudan idazkiak inolako aldaketarik gabe ekarri ditut liburura;
|
gure
gaurko irizpideen arabera egitura okerrak izan arren, bere horretan utzi ditut, denok baitakigu zein izan den euskararen bilakaera azken hogeita hamar urteetan.
|
|
|
Ordutik interpretazio probidentzialistak ikusmolde zientifiko arrazionalistan izango du arerio nagusi bat. XVIII.etik aurrera, beraz, gaizkiaren (bereziki, gaizki naturalaren) interpretazio mota zientifikoa hasiko da garatzen, neurri handian
|
gure
gaurko" sen ona" osatzen duena. Azalpen mota berri horrek ez du dagoeneko" errudun moralez" hitz egiten, baizik eta" legeen" bidez jokatzen duten kausa fisiko edo naturalez; zientziek lege horiek deszifratu behar dituzte natura hori aurreikusi edo aldatu ahal izateko.
|
|
|
— Beraz —esan omen zuen Eriximakok—, norberak nahi duen adina edatea erabaki denez, eta batere derrigorrezkoa ez izatea, horren ondoren oraintxe sartu den flautista haizea hartzera bidaltzea proposatzen dut, bere buruarentzat jotzera ala barruko emakumeentzat nahi badu, eta
|
guk
gaurkoa hitzaldietan pasatzea elkarrekin. Eta nolako hitzaldietan ere azalduko nizueke, nahi baduzue.
|
|
2004
|
|
|
Eta hango soinu, kantu, dantza, edari, barre algara, esku zarta, eupada, zirri ta mila kolorezko argi, jantzi ta suge paperek ez dute azkenik izaten. Hantxe egoten da
|
gure
gaurko gazteria ere, gazteria berrizalea.
|
|
|
Baina ni hire neska laguna nauk, eta halaxe jarraitu nahi nikek. Beraz,
|
gure
gaurko diskusio txoro hori ahaztu ezak, eta goazen arratsaldeko planak egitera. Arratsaldekoak, biharkoak, etzikoak, uda guztikoak.
|
|
|
Zergatik euskaldun izaten jarraitu? Zer egiten du euskarak
|
gure
gaurko problematikan. Zer da euskaldun jatorra izatea?
|
|
2005
|
|
|
Erdi Arotik aztertzen hasita, festen alderdi substantziala kontuan hartuta, gure festen nortasunak ondoko kultura eta festen patroi, zeinu eta balore berberak ditu, erlijio katolikoaren tradiziotik modu berezian datozenak.
|
Gure
gaurko festa aurretik izan dugun bizimoduaren ondorio eta isla da, gure gurasoengandik eta laborariak izanak bereziki guregana etorri dena eta ezaugarriak galtzen doana.
|
|
|
Dena den, argi utzi nahi dute ez direla alokairuaren defendatzaile fanatikoak: «Orain arte guretzat egokiago ikusi dugu alokairua
|
gure
gaurko lehentasunera hobeto moldatzen delako, baina etorkizunean ez dugu etxebizitza erostea baztertzen».
|
|
|
gurean nahiko genero berria izatea, genero bihurri eta batzuetan zehaztugabea izatea, etengabe bilakaeran egotea, eta beharbada bere gainean zelanbaiteko aurreiritzia zabaldu izana (genero txikia eleberriaren aldean, tradizioko ipuingintzaren eta ipuingintza modernoaren arteko nahastea...). Dena dela, une honetan badugu corpus zabal bat, ipuin batzuek itzelezko emaitzak lortu dituzte eta
|
gure
gaurko talaiatik orain arte izan duen bilakaera dagoeneko azter dezakegu. Heldutasunera heldu den generoa da, egon badaude ere.
|
|
|
Eta zergatik diosku definizioak ipuinak umeei kontatzen zaizkiela? Argi eta garbi ipuin mota jakin batez ari da, ipuin harrigarriaz, ahozko mundutik etorri zaiguna eta
|
gure
gaurko gizarte honetan ume literaturaren eremuan lotu dena.
|
|
|
Bainan egia osoa errateko, aitortu behar dut demokrazia badela
|
gure
gaurko Elizan oraino. Serora eta fraile ordenetan, zuzendariak hautatuak dira kide guzien bozez.
|
|
|
Globalizazioak aurpegi asko dauka.
|
Gure
gaurko arazoan, ez dago dudarik Kutxen lana zeharo gizatiarra dela, gizakiaren askatasunari eta eraginkortasunari begira.
|
|
|
|
Gure
gaurko ikuspegitik halako jokaera harrigarria bada ere, agerian jartzen du horrek Grotiusen izaera, hura baita legelari ez ohikoarena, kultura klasikoaz egoki hornitua eta garaiko espirituari men eginez, humanista bete betea erakusten duena bere burua. Filologiaz ere badihardu maiz, haren bibliografia zabalak erakusten duenez.3
|
|
|
Horrela, bada, nire irudiko, eskola metodo zaharra askoz ere hobea zen berri hau baino: hark material kantitate handia eskaintzen zuen, nondik norberaren burua bere kabuz eta berezko esfortzuz forma ateratzera deitua zen;
|
gure
gaurko metodoak, aldiz, forma eskasen esatearekin, oso erraz osatzen ditu buru hutsak. Begi bistakoa da bestela, metodo kontuak alde batera utzita, egun historia, hizkuntz estudio eta (Alemanian) matematika gutxiegi egiten dela.
|
|
2006
|
|
|
Aparkalekua eskuinera dago. Hementxe hasiko da
|
gure
gaurko ibilbidea.
|
|
|
Kontua da aldamenekoak aspertzeko beldurra ere badutela». Izan ere, eta Alfonso Garciak azpimarratzen duenez,
|
gure
gaurko kulturan oinazea ez azaleratzea eskatzen zaio doluan dagoenari.
|
|
|
|
Gure
gaurko gizarte merkatu honetan salgai orori jatorrizko izendapena ezarri beharzaio, jakin beharbaitugu nongoazer den, kalitatea tarteko omen. Dagoeneko ez gaitu harritzen eusko labelak; izan ere izugarrizko lorpena izanik guk geuk eskuragai guztiei labela bilatzen baitiegu.
|
|
|
ez zela jarraitua, hau da, kontinuuma, puskekin osatua baizik, quantumekin osatua dagoela, alegia, zuk zehaztuko zenukeen bezala, Asier. nuke pentsatu
|
gure
gaurko egoera ere quantum bat dela eta laster beste batera igaroko garela. Zer deritzozu?
|
|
|
Bada aldea Juaristiren eta Riveraren artikuluen artean, besteak beste ez da berdina inbokatzea Unamunoren topikoak edo elebitasuna. Beldur naiz errigore historikoa berdina dela kasu batean zein bestean, baina ondorio politikoak, erran nahi baita,
|
gure
gaurko egoerari buruzko ondorioak, ez dira inola ere berberak. Ukaezina den arren kasu bietan oinarrizko adostasuna dagoela aurkikundeei garrantzia kentzeko orduan eta euskararentzako inolako aldaketarik ez aitortzeko orduan.
|
|
|
Tira, ezer izatekotan ere, ondoriozko ikasbide merkea dik, guztiz erreakzionarioa gainera bera, atzeratua, atzerakoia, lerdoa eta ustela hori ere: pertsona normal eta esanekoak behar dugula izan,
|
gure
gaurko gizarte nahasi honi mesede egiteko prest ahal dugun neurrian. Horixe duk behintzat irakurleari hain aspergarri, gogaikarri eta gorrotagarri egiten zaion hire kontalari zozo horrek tarteka, bere burua hala pertsonaien nola irakurlearen gainetik jarrita, adierazten duena.
|
|
2007
|
|
|
Eta han ziren" autonomistak" eta" amejoramiento" a (sic) eskatzen zutenak… Gero, biharamunean, ez da inor horretaz gogoratzen.
|
Gure
gaurko desadostasunak askapenerako gidoi klasikoen barnean daude.
|
|
|
Bai, erromantizismo hori atsegin dugu eta gure irudimena aberasten da giro horiekin. Maiteago dugu, seguru,
|
gure
gaurko mundu erosoan bizitzea, baina horrelako kondairekin beste bizi bat amesten dugu; eta amestea oso garrantzitsua da.
|
|
|
aldaketa ekonomikoak, gerla zibilak, euskararen eta euskal kulturaren lanketa eta errepresioa, nafartasuna eta euskaltasunaren arteko eztabaida faltsua... Eta, azkenean, Ameriketarako emigrazioa, ia mende eta erdi inguruan euskal gizartean erroturik iraun duen fenomenoa, garrantzitsua bezain ezezaguna
|
gure
gaurko ikuspegitik. Han, Atlantikoaz bestaldean, Euskal Herri berriak loratu eta garatu ziren:
|
|
|
jada sarrerako obertura solemnean aldarrikatuz hasten da, giza adurraren eratzaileak oro VI. mendeaz gero, edozein esparrutan, teknikan zein erlijioan, artean nahiz politikan?, Rinascimento ko italiar handi guztiak oroz gain, den denak odol germaniarrekoak izan direla: ?
|
gure
gaurko zibilizazio eta kultura guztia giza tipo jakin baten obra da: germaniarrarena? 851; aldiz,, antigermanitatea?, h. d., modernian negatiboa den oro, arraza preariar esklabotuek eta Inperio Erromatarra suntsitu deneko, arrazen kaosak?
|
|
|
|
Guretzat
gaurko azokak garrantzi izugarria dauka. Lehenik, urteko lehen azoka delako.
|
|
|
itzak, zorioneko itzak...
|
Gure
gaurko jokabidea: bakoitzak bere erara egin dezala, gero guzion artean edo, emango al diogu bear luken batasuna.
|
|
|
Irabazien onespena eta helburua, berriz, begi bistan ipintzen digute
|
gure
gaurko lehendakariek, noiznahi eta nonahi (adibidez hiruhilabeteko orotan) diru lorpenen gorakaden kakara eginez. Eta egin egiten duten, baina aipatu egiten ez duten lur salerosketa eta eraikuntza planetan muturra eta dirua ezarriz.
|
|
|
Euskal Herriaren aldean, ala munduko erakunde finantzari diruzaleen interesen aldean? Zenbat denbora iraungo lukete hemen, Brusela/ Madrilek putz egindako arnasaz eta gure lehendakariek emaniko norabide diruzalean, beste nonbaiteko kutxekin bat egin gabe,
|
gure
gaurko Kutxen herritasuna eta euskaltasuna galdu gabe, fusioaren burua batek daki nora aldatu gabe?
|
|
2008
|
|
|
Ez nago ados horrekin. Dena dela, pentsatzen dut garraio sistema, bere osotasunean hartuta,
|
gure
gaurko bizimoduaren zatia dela, eta kasik esango nuke ondorioa ere badela. Horregatik esan dut hasieran errealitateari begiratu behar diogula, eta horrek ez du esan nahi garraiatzeko dauzkagun ohiturei eutsi egin behar diegula.
|
|
|
Turistentzat ostatu itxurosoa paratu dute, buztinezko lau horma eta erdialdeko patio fresko eta zabala. Izarren azpian egingo dute lo batzuek,
|
guk
gaurkoz aterpea gurago, hozten ari du iluntzean. Ez irudikatu munduko leku turistikoetako enpresa handiak, Malin turismoaren maila apalapala da oraindik, baina Afrika mendebaldean, Ghana edo Senegalgo kostaldeak salbu, bisitari gehien jasotzen duen herrialdea da ziur aski.
|
|
|
Bedikek eta bassariek mendia dute bizileku, azoketan baino ez dira biltzen. Ethiolo da horietako herri bat,
|
gure
gaurko helmuga.
|
|
|
Ez naiz arbasoen ankerkerien erantzule, ez zara arbasoen sufrikarioen oinordeko, baina badakigu laurehun urte horiek gabe Europa ezin egongo zela dagoen lekuan.
|
Gure
gaurko aberastasunaren (eta Afrikaren pobreziaren) oinarria, laurehun urteko lapurreta eta deshumanizazio sistematikoa da.
|
|
|
Beste batek azken orduko filosofo neokontserbadoreren bat aipatu omen zuen. . Goiburu batek bideratzen du
|
gure
gaurko burubidea: zaharra berritzeak, lehenari eusteak.
|
|
|
–erantzun nion neure buruari eta hitz egiteko modu hori zaharkitua, pixka bat nardagarria zela iruditu zitzaidan bat batean eta, Garibaldik erabiltzekotan ere, aurrean zituen gazteak zirikatzeko erabiliko zuela eta ez, ni egiten ari nintzen bezala, izutzeko?. Gure borroka nagusia biologiaren kontrakoa da, gure etsaia denbora da eta
|
gure
gaurko izurritea, adina. Sendagileak, biologoak, zientzialariak mobilizatu genituzke izurrite horren kontra.
|
|
|
3) Hirugarrena ere bada,
|
gure
gaurko harrokeria azpiratu eta beheratzeko. Egon ere, Larramendiren erakutsia hortxe legoke.
|
|
|
Barkoxeko herriak behin baino gehiagotan errepikatu du arrakasta handiarekin, azkenik 1986an. Hor zegoen bistan dena Haritschelhar, nahiz 1953an ipuinetik idatzi zuen Irurikoak, egiazko historia geroztik zilatua baitu
|
gure
gaurko, sujetak?.
|
|
|
Era berean, euskarazko hitz batzuek ere denboran zehar homologatu beharra izan dute, behialako aste gunen eta hilabeteen izenetatik hasita, gaurko euskaldunon adierazteko pre miak asetzeko. Horretarako, gainerako hizkuntza guztietan gertatu denez, inguruko mintzairen presio eta eraginak jasan behar izan dituzte,
|
gure
gaurko arlo, > erkidego, > errepide, > euritako, > lastaira, > luma, > posta, > orri, > ostatu, > zeinu, > zigi > lu> edo zubi, > ezagunak lekuko.
|
|
|
Kasurik ezagunena Aketza da. Bistan da
|
gure
gaurko hiri jendarte honetan hitz horrek ez duela baserri jendartean izan zuen/ zezakeen konnotaziorik: Aketza deritzon jendeari inork ez dio irainik egiten haren izena erabiliz deitzen dion bakoitzean.
|
|
|
|
Guretzat
gaurko eguna eguneroko modukoa dela esan daiteke. Beti bezala jaiki, gosaldu, bilera egin, lasterketa hasierara joan...
|
|
|
Giro onean eta primeran pasa da gaurko goiza. Kalejiran ibili gara herriko jauntxoak zaintzen; hori da eta
|
gure
gaurko eginbeharra.2 Kalean jende asko zegoen baina konpartsan ere izugarri. Eta herrian horrenbeste jende biltzea ezta erraza, beraz, pozgarria da denak elkarrekin ikustea.3 Nire ustez, gaurkoa bezalako gauzak ez badaude, ez dago ezer.
|
|
|
Giro onean eta primeran pasa da gaurko goiza. Kalejiran ibili gara herriko jauntxoak zaintzen; hori da eta
|
gure
gaurko eginbeharra.2 Kalean jende asko zegoen baina konpartsan ere izugarri. Eta herrian horrenbeste jende biltzea ezta erraza, beraz, pozgarria da denak elkarrekin ikustea.3 Nire ustez, gaurkoa bezalako gauzak ez badaude, ez dago ezer.
|
|
|
Istorio hauek, aro burbuilatsu eta kanbiakor batean plazaratuak izan ziren, eta hargatik idazleek umorea ez zutela eskas nabari da.
|
Gure
gaurko egoera berdina ez bada, idurikoa da, eta liburu hau arras egokia eragin edo ondorio beraren sortzeko.
|
|
2009
|
|
|
Ikerketa batzuk burutu diren arren (ikusi Gaminde, 2009b bibliografia zehatzerako), euron helburuak oso desberdinak izan dira.
|
Gure
gaurko hau basamortua den esparru ez linguistikoan kokatu behar dugu1 Lan honen helburua generoaren eta adinaren pertzepzioan prosodiaren rola aztertzea izan da; horretarako esperimentu baten emaitzetan oinarritu gara bereziki.
|
|
|
Solasaldi lasaiak izango dira. Denetariko gonbidatuak izango ditu gazte, adineko, ezagun eta ezezagun beti ere kezka eta arreta sortzen duten pertsonak,
|
gure
gaurko eta biharko bizimoduari buelta batzuk emateko.
|
|
|
Nola ipini nire itxaropena eta poza, niaren ezabatze eta Dena Bat bihurtzean?).
|
Gure
gaurko sentieran, orokorraren eta banakoaren batasuna ez dugu sentitzen; guretzat hori hautsita dago, hala nola gorputzaren eta arimaren batasuna, eta gizakiaren eta Jainkoaren batasuna, guretzat bikoteko termino bakoitza bere aldetik joan da; baina, batez ere, bizitzaren eta heriotzaren batasuna bion oposizio dago bilakatua, bata bestearen ukoa.
|
|
|
Mendia santua da. Gauzak iragaten ez ziren antzinaro galduko puska bat
|
gure
gaurko munduan, isiltasun zabalez zabal. Aloña, Azkartza, Begiolatza, zer esan nahi dute doinu horiek. Antzinako jakinduria izen emaile esoterikoa gordetzen du izenak, gure egunotan ahaztuz doana.
|
|
|
Erlijioa elementu pedagogiko, hots, heziketa moralaren eta ordenaren euskarri).
|
Gure
gaurko gizarteak bitartekorik ez dauka erlijioa geroago aurkitzeko eta ikasteko, musika edo literatura geroago deskubritzeko ez daukan bezalatsu, hizkuntza (euskara) geroago deskubritzeko, edo berdin da lagun hurkoa errespetatzen eta maitatzen geroago ikasteko. Platonen astakerietako bat da, Hirian Homero eta mitologia hezkuntzatik zeharo desterratzeko asmoa.
|
|
|
|
Gure
gaurko munduaren tamaina eta arnasa hartzen dizkiogu Gotzon Garatek idatzitako kronika honi, bertan hiri korapilatsuen miseria, ondiko eta ongiak modu ezabagaitzean islatzen baitira, gure ondoan gertatu izan balira bezala, eta, egia esan, betidanik imajinatu izan ditugun bezala.
|
|
|
|
Gure
gaurko helburu xumehauxaeizango daMimodrama: ketaikonoak laneanagertzendirenaipamenartistikoak bildetuahaieiburuzkoohararinba tzuk adierazi. Bilketa lanean, Juan Mari Lekuonareberarenn laguntza izan genuenGur.e etxeagordetzenndirenMimodramaketaikonoak liburuarelau aleetaknobataipatzekoa dazere, nJuanMariLekuonakeskuzidatzitakooharrez aberastuaagertzenbaita.Oharrok, hainzuzenere, liburuan agertzedirennaipa menartistikoazdira.Ziurrenik, literaturarenetaarteenartekoelkarrizketahorre tazlanenbatnerabilela buruan aipatuko nion JuaMarniLekuonari, etahark, laguntzaemannahiezedo, hartukozuenberegaindatuakarakatzekolanhori.
|
|
|
Uste dut, hiri handietan, horrelako eraikuntzak zabaldu genituzkeela,
|
gure
gaurko zein biharko haur zein gazteen mesedetan, kirola zein elkarrenganako harremanak sendotze aldera, kirol plaza ez ezik, harremangune aparta baitugu frontoia.
|
|
|
Emakume hark asmatu zuen publizitatea, eta, horretan, itxura dago jokoan, ez izana.
|
Gure
gaurko gizartearekin zer ikusi handia du ikuskizunak. Bernhardt lehena izan zen ulertzen arrakasta izateko saltzea dela garrantzitsuena, norbere burua saltzea.
|
|
|
|
Gure
gaurko gazteak borrokan daude, ez dute onartzen unibertsitatea merkatu bihurtu nahi duen plana, PSOEk eta PPk ezarri nahi dutena. Hor ditugu, kalean, biltzarretan, debateak egiten eta errektoretzak okupatzen, jo eta ke.
|
|
|
Amets Arzallus lapurtarra nagusitu zen atzo Hendaian jokatutako Bertsolari Txapelketa Nagusiko finalaurrekoetan. Jone Uria algortarrak lehenengo agurretik (mp3) abisatu zuenez," bi maila nahiko desberdin daude/
|
gure
gaurko saio hontan/ Jon Maia eta Amets hor goian/ zaila da jartzen kolokan(...)". Eta horrela izan zen.
|
|
|
Garai batean liluratu eta amets egiten jarri gintuzten notak gaur ere sortzeko kapaz ote garen jakiteko behintzat. Inoiz izan genuen amets utopiko haren artean eta konformismoak zipriztindu eta bigundutako
|
gure
gaurko desioen artean dagoen distantzia kalkulatzeko bederen.
|
|
|
Fenomeno ugari eta askotarikoak ditu
|
gure
gaurko munduak, baina bada bat edonorentzat ukaezina dena, zeinahi delarik hari buruz dukegun balorazioa: globalizazioa.
|
|
|
Txiste txarra dirudi, baina kontuak badu mamirik. Batetik,
|
gure
gaurko gizartean giltzarri izan baitaiteke ondo janztea eta itxura zaintzea, inoiz ez bezala. Bestetik, zer jantzi aukera askoz zabalagoa dugulako, eta desesperazioa ere aktiba daiteke armairua ireki eta mendebaldar tipikoak duen trapu kopurua ikustean (euretako asko birritan erabiliko ditu).
|
|
|
zeintzuk diren arrazionaltasun tekno ekonomikoaren mugak, zeintzuk ekonomia arautzeko irizpide sozial, politiko, kultural, etiko eta ekologikoak. Gainera, etorkizuneko belaunaldiek Lurra itxuroso samar aurkitzeko duten eskubidea txertatu behar
|
gure
gaurko erabakietan, carpe diem haren bariazio maltzurrena den" ondorengoek ordain dezatela" esateari utziz, horrek bihurtzen baitu konforta zein progresoa krimen, horrek egiten baikaitu etorkizunaren hiltzaile. Existitzen ez direnekin ardura morala behar dugu, existitzen direnekin ardura hori erraz aktibatzen ez den sasoian.
|
|
|
errazagoa da gizakia salbatzea, elikatzea baino. Ernst Bloch ek buelta eman zion esapideari,
|
gure
gaurko existentziari dariona sinple bezain argi seinalatuz: salbatzea baino errazagoa da gizakia elikatzea.
|
|
|
|
Gure
gaurko eskuetan dago geroa prestatzea, hobe hori, geroa hipotekatzea baino?, orainak jartzen du geroak izango duen zimentarria, politikoa bezala morala ere.
|
|
|
Baina
|
gure
gaurko mentalitateari artegatasun handikoa zaio giza errealitate betikoen muin hori. Umea kulunkatzen ari zen lagunak deserosotasun horregatik utzi zion txin txin txin kantatzeari:
|
|
|
Urte asko dira kontuoi buruz idatzi nuenetik, eta gerora ere jira eta buelta asko eman diot literaturaren errealitatetik urrundu beharrari, baina ez errealitateari bizkar emateko, bertara hobeto hurbiltzeko baizik. Nire obren artean Otto Pette da egungo garaitik gehien urruntzen den obra bai denboran bai espazioan bai hizkeran, baina, aldi berean, irudipena dut nire obren artean huraxe dela gehien hurbiltzen dena
|
gure
gaurko errealitatera, euskaldunonera zein mendebalekora (bidenabar esateko: irakurleek askotan seinalatu dute zinearen eragina nire hainbat nobeletan; inork ez, nik dakidala, antzerkiaren eragina Otto Petten).
|
|
2010
|
|
|
Auditz Akular, beraz, zementu terrorismoa da niretzat. Hiru mila etxebizitza baino gehiago,
|
gure
gaurko berdeguneetan! Faraonkeria hutsa!
|
|
|
Baina ez litezke
|
gure
gaurko begiekin ikusi behar duela lau mendeko gertakariak. Garai hartako munduan, denek sinesten zuten sorginetan.
|
|
|
293 Hor daude era bateko eta besteko estatistika ofizialak, halako zehaztapenetan sartu nahi duenarentzat. Ez da hori
|
gure
gaurko auzigaia, ordea, eta ez gara hortaz bide horretan barrena lerratuko. Kontu hau perspektiba internazionalean aztertu nahi duenak jo beza, abiaburu gisa, The Economics of Language Planning alorrera in Kaplan eta Baldauf 1997:
|
|
|
|
Gure
gaurko saioa ere heldu da bukaerara. Gaztelugatx laga eta itsasoari begiratzea utzi gabe iparralderantz egingo dugu bidea, gure hurrengo KRESALA Donibane Lohizunetik aurkezteko.
|
|
|
Horixe izan da
|
gure
gaurko saioko azken erreportajea.
|
|
|
Honenbestez, bukatu da
|
gure
gaurko saioa. Heldu gara lehorrera.
|
|
|
Lantxo ezberdinak bildu ditu Hartsuagak
|
gure
gaurko honetan. Lehen erdian, argitarapen honetarako espresuki idatziriko iritziak; bigarrenean, duela bortz urte Jakin aldizkariko Egunen gurpilean sailean plazaratu zituen lau artikulu.
|
|
|
Guk geuk eragin behar dugu aldaketa!
|
Gure
gaurko eta biharko egunak hobetzearen alde has gaitezen lanean, har ditzagun erantzukizunak, hautsi dezagun sistema honek bultzaturiko inertzia eta pitz gaitezen gure balio eta eskubideen defentsan.
|
|
|
Lehenik, eleberriaren egituran bertan islatu duen dataziorik gabeko denboraren ihesaldia datazioaren inposiziotik; bigarrenik, neurri eta mugarik gabeko espazio eta bizileku baten ihesaldia, ustiatze gunetan sailkapen banatzaileetatik; hirugarrenik, bere historia legenda gisa eta bere bizi espazioa kosmos gisa bizi dituen herri baten exodoa, agindurik gabeko inongo lurraldeetara, ihes hutsean, inora ere ez, ez bada bere betiko kosmos barnean bizi ahal izaten jarraitzeko modu baten bila. Betiere, hegoaldetik iparraldera
|
gure
gaurko irudipenetako historiatik kanpoko hegoaldetik historia linealeko iparraldera.
|
|
2011
|
|
|
Ikasi nuen behin, Iruñeko Carnicerias Viejas kaleari Arraias Orantza deitzen omen ziotela. Eta nire burutazioak egin ere bai, testubarren horretan Arraias horrek, inondik ere,
|
gure
gaurko erraiak esan nahiko zuela azalduz. (Ikus Harrizko Pareta Erdiurratuak liburuan 161 orriak, beren akats eta guzi).
|
|
|
Eta bi biak Igela argitaletxeak. Jatorrizko frantsesetik obra anitz itzuli da gaztelaniara,
|
gure
gaurko hau barne, baina ez Lizarraldek gurera ekarri ziguna, gure argitaletxearen ohorez diot.Halako topiko bat bihurtu da egilea ezagutzen dugunontzat beti liburu berbera idatzi duela Modianok bere narraziogintza luzean. Modianok berak ireki zizkion ateak topikoari 1978an Goncourt sari frantses ospetsua jaso zuenean Rue des boutiques obscures nobelari esker.
|
|
|
Lan handia dugu aurretik, eta ez dugu paisaiaz gozatzen denbora gehiegi igaroko; Durangaldeko mendietako ertz zorrotzetan hegan egitea da
|
gure
gaurko asmoa, eta horrela, Anbotoko igoera arrunteko azken metroak desegin, eta pagadian sartu aurretik Larranoko lepora eramango gaituzten margo ikur horiak aurkitzen saiatuko gara. Margo ikurrik aurkitzen ez badugu ere, ez dago zertan kezkaturik, ibilbidean ez baitago zalantzarik:
|
|
|
...a etorkizunerako proiekzio ahalmena. egia da ordea, guztiarekin ere, arnasguneak hartzen baditugu erreferente (ez, inola ere, euskaldungo osoa) behinolako diglosia zabal sakon iraunkorraren hainbat ezaugarriren aurrean gaudela, partez bederen. endodiglosia kontua (euskara batuaren eta lekuan lekuko euskalkioinarriko hizkeren artekoa) alde batera uzten bada, ezer izatekotan arnasguneetako horixe da
|
gure
gaurko eta hemengo diglosia, ez adiera popularrak (eta ez hain popularrak, baina maiz lauso zehazkabeak) aditzera ematen duena. errezilen eta zerainen, goizuetan eta Markina aldean dago gaur euskara erdaren arteko diglosia, inon egotekotan. horietan ere ez diglosia tradizional betea, baina bai menderik mendeko diglosiaren eskema nagusitik hain hain urrundurik ez dagoen moldaera. euskara L1 gisa t... eszenario nagusia eta ia bakarra.
|
|
|
Hamar ondorio, gazi eta gozo – Mikel Zalbide tuaren eta euskalkien artean eraturik edo eratze bidean legokeenaz). ez dugu hitzik esan, orobat, etorkizuneko zenbait eramolde sasi diglosikoz, tartean bihar edo etzi, ingelesaren aurrez aurre, izan dezakegunaz. Lionel Jolyk argiro esan duenez merezi luke zinez, besterik uste izateko joera badugu ere maizegi, barneedo endodiglosia horri ere erreparatzea27
|
gure
gaurko diglosia esparrura mugatuz, egia al da ia batere diglosiarik gabe gelditu garela, egia al da gero eta diglosia txikiagoa dugula oro har, euskara erdarei dagokienean?
|