|
2009
|
|
|
Bitartean,
|
ezin dut
etsi berriro Antonio Zavalaren telefono deirik hartu gabe, badakidan arren abenduaren 30ean hitz egin nuela azkenengo aldiz. Sinismen handiko gizona zen, eta sinismen horretan eutsi dionak jakingo ahal du nola saritu haren leialtasuna.
|
|
|
Mendiarekin zoramena zuen; eta mendiko artzain eta nekazariekin topo egitean hau galdetu eta beste hura esan ibili ohi zen. Jende orrekin izketalditxo bat egin gabe
|
ezin
utzi, eta izketaldi oiek bultza ninduten ontan sartzera.
|
|
|
Nundik eta Xabierretik. Bestela
|
ezin
eta eskutitzen bidez leenengo. Bertso-kontuan zerbait zekianik nunerebait bazala jakindakoan, berari bereala eskutitza idatzi.
|
|
|
Galdera horiei erantzuteko, errusierazko edo ukrainerazko hitzak euskaraz nola idatzi jakin behar da. Izan ere,
|
ezin dugu
pentsatu: Errusian eta Ukrainan idazten den bezala idatziko ditugu euskaraz ere.
|
|
|
Hori ez da gure inguruko hizkuntzetan ikusten den idazkera. Konplexua da, eta zeinu batzuk
|
ezin dira
gure ohiko hitzak bezala idatzi ordenagailuan. Zeinu diaktritiko bereziak erabiltzen dira; horregatik, ISO erakundeak eta Errusiak berak proposatu duten sistemak ez du arrakastarik izan ohiko erabileran, eta idazkera hori ez da ikusten ez gaztelaniaz, ez frantsesez, ez ingelesez... ohiko testuetan (komunikabideetan, eskola-liburuetan, literatura-lanetan...).
|
|
|
Aski da aurkibideari begiratu azkar bat ematea hizkuntzaren gaineko kontuak oso kontu konplexuak direla konturatzeko, eragile asko inplikatzen dutenak: batetik filologo eta hizkuntzalariak, baina bestetik herri aginteak eta, jakina, bien artean gure gizartean hain garrantzitsuak diren masa-hedabideak; beste eragile esanguratsu batzuk ere
|
ezin
ahaztu: eskola-komunitatea eta, honi estuki lotuta, argitalpen mundua.
|
|
|
Dohain asko ditu liburu honek. Besteak beste, ikerketa akademiko guztiz zehatz eta argia da baina, bestetik, uko egiten dio akademizismo antzu eta urrun batean babesteari; aitzitik, gertakarien deskribapenarekin batera iritzi garbiak eskaintzen ditu, beti ontzat eman
|
ezin direnak
, baina bai gehien-gehienetan, iruzkigile apal honen ustez. Gainera, oso alor desberdinak jorratzen ditu.
|
|
|
Bilbon ezagutu nuen Euskaltzaindiaren Erribera kaleko egoitza zaharrean. Idazkari soil batekin, laguntzaile baten premia handia nuen, bi zeregin betetzeko, bata, erakundearen kontularitza eramateko eta, bestea, Euskaltzaindiaren babespean antolatzen ziren alfabetatze kanpainak eta euskalduntze ikastaro hasi berriak koordinatzeko, neu bainintzen, 1968 -69tik, Rikardo Arregiren eskutik, Bizkaiko arduradun eta
|
ezin nuen
denera iritsi.
|
|
2010
|
|
|
Euskaltzaindiak erabakitzen du Aita Santuari Olabideren Bibliaren ale bat oparitzea eta horretarako gutun bat idazten dio, zuzenean. Kontura gaitezen, 1936tik aurrerako historia ezagutzen duen edonorentzat
|
ezin
liteke esan erabaki ausarta ez zenik; bizirik izango ziren, oraindik, eta guztien gomutan, 1936 -37 urteetan eta ondorengoetan euskaldun abertzaleek Vatikanoan egindako urratsak bakebide bat erdieste aldera, eta ondo gogoan izango zuten, adibidez, Muxika apezpiku ezagunaren kasua, beste askoren artean. Eta, hala ere, Aita Santuari zuzenean idaztea erabakitzen da.
|
|
|
|
Ezin gara
luzatu hemen artikulu bakoitzaren iruzkinean (ikus aurkibidea hemen). Teknikoki, Peter Bakker-ek Uhlenbeck eta euskara gaiari dedikatzen diona da interesgarriena euskal filologoarentzat, baina hura besterik ez irakurtzea, nire uste apalean, Uhlenbeck-en irudi lehorregi bat izatera kondenatzea da.
|
|
|
Liburu eredugarri hau irakurtzean
|
ezin
burutik kendu zein ederra litzatekeen urtero horrelakoren bat ateratzea euskal hizkuntzalari edota, zentzu zabalean, intelektualei buruz argitaratu ahal izatea.
|
|
|
Ondorioz, Gobernua dudan dago legegintza gehigarri baten egokitasunaz, dauden ahalbide guztiak ikertuak eta aplikatuak ez diren bitartean. Ministeritzartean gogoetan ari gara, lurralde elkargoekin eta eskualde hizkuntzen erakunde publikoekin, zein den jokamolde egokiena
|
ezin
ordezkatuzko ondare hau aitzinarazteko.
|
|
|
|
Ezin da
konparatu gurea bezelako nazio bateratua eta beste estatu deszentralizatu edo federalekin, hala nola Espainia, Erresuma Batua, edo Alemania. Metropolio lurraldean badira gutienez 10 eskualde hizkuntza, edo 20 oc eta oïl hizkuntzen dialektoak onartzen badira.
|
|
|
Enpresa hori Ereiten da eta eskerrak eman dizkio presidenteak:
|
Ezin
baino hobeto bete du enkargua.
|
|
2011
|
|
|
Araban euskararen alde lan egindako asko eta asko agertu dira bere mintzaldian, eta, izen horiekin batera, historiari begirada bat eman dio, eta une batzuk ekarri ditu gogora. Bertsolari baten moduan
|
Ezin
bizi gintezke aterkirik gabe kantatu du, eta jarraian publikoari hauxe galdetu Non da Arabaren aterkia?. Araba, euskara kontuetan, aitzindari izan dela zenbait momentutan ere esan du-lehen hiztegia, lehen komikia... hemen sortu ziren-eta segidan Bagoaz eta bagabiltza esan du.
|
|
2012
|
|
|
Nik neuk ikastolari urte eta ordu asko eskaini dizkiot baina gaur ikastolen mugimendutik aldenduta nabil, gizartearen beste esparru batzuetan murgildu nahian. Baina Ikastolak
|
ezin
ahaztu, ezin ahaztu bizitako ordu zoragarriak, nahiz hainbat garratzak izan. Notiziak, bat-batean, irudi mordo bat ekarri ditu niregana.
|
|
|
Nik neuk ikastolari urte eta ordu asko eskaini dizkiot baina gaur ikastolen mugimendutik aldenduta nabil, gizartearen beste esparru batzuetan murgildu nahian. Baina Ikastolak ezin ahaztu,
|
ezin
ahaztu bizitako ordu zoragarriak, nahiz hainbat garratzak izan. Notiziak, bat-batean, irudi mordo bat ekarri ditu niregana.
|
|
2014
|
|
|
Beraz, aipatu gaztelaniazko luna ascendente/ descendente edo frantsesezko lune montante/ descendante adierazleak euskaraz emateko,
|
ezin dira
ilgora eta ilbehera erabili; hitz berriak sortu behar lirateke, esate baterako goranzko ilargi eta beheranzko ilargi, dagoeneko zenbaitek egin duen bezala. Adierazi nahi dugu, dena den, horiek ez direla, beren horretan, astronomia-arloko termino zientifikoak (bai, ordea, goranzko/ beheranzko nodo).
|
|
2015
|
|
|
a) ongi berezi beharreko atal bi ditu hizkuntza-plangintzak: beste hitz batuekin esanik, corpus-eta status-plangintza; b) corpus-plangintzan jardutea alferlana da kasik, status-plangintza koherente batean txertatzen ez bada; c) eskola ez da, eta
|
ezin
liteke izan, ahuldutako euskara sendo indarberritzeko motore. Hartarako lagungarri on (eta, hainbatean, ezinbesteko) izan liteke, baina tren osoa bere kabuz aurrera eramango duen lokomotorea ez; d) euskalgintza osoa giza arteko mintzajardunaren perspektiba sozialean txertatu behar da?.
|
|
|
Gure familian XIX. mendearen bukaeran eta XX. mendearen hasieran hil ziren arbasoen hilobietako datak ikustean,
|
ezin ditut
ulertu hilabeteen izenak. Argituko al dizkidazue, mesedez?
|
|
|
Bizi gara-esan du Andres Urrutiak-gure aurrekoek, bitarteko urriekin,
|
ezin
ulertuzko jarrerak gainditu ondoren, honaino ekarri gaituztelako. Indarberriturik gatoz etxean, eskolan, euskaltegietan euskara jaso edo ikasi dutenei esker, haiei... gazteei, idazleei, kazetariei, irakasleei, sortzaileei, langileei, herri-erakundeei, hots, guztiei zor diegu honaino etorri izana.
|
|
|
Hizkuntzalaritzaren ikuspegitik, jatorriz frisierak ingelesa zuen kiderik hurbilena. Gaur egun, aldiz, hizkuntza horien hiztunek
|
ezin dute
elkar ulertu: ingelesak beste eragin ugari jasan du, bereziki Normandiako frantsesarena, eta frisierak nederlanderarena.
|
|
2016
|
|
|
Mendebalde Kultura Alkarteak askotariko argitalpenen artean, Pablo Zamarriparen Manual del Vascófilo argitaratu zuen 2011n. Hirugarren argitalpenerako
|
ezin
aurkitu izan genuen Zamarriparen argazkirik. Bestalde, Euskaltzaindikoa ez zenez fidagarria, Loiuko Zamarripa auzoko argazkia ipini genuen azalean, esan du Karmele Perez Urrazak.
|
|
|
Era berean,
|
ezin
ahaztu Zuzendaritzaren agintaldi berriak Akademiaren mendeurrenarekin bat egingo duela. Urtemugaren inguruabarrean, Euskaltzaindiak euskararen batasuna indartzeko, hiztun-elkartea berrosatzeko eta euskara indarberritzeko erronkak aztertuko ditu.
|
|
|
Euskaldun askok ez du hori ikusten, ikusten dute zerbait txiki edo urria, ikusten dute panpinatxo bat euskal kulturan, baina nik bidali nahi diet mezu bat: barkatu, baina panpina zure buruan dago, urritasuna zure buruan dago, txikitasuna zure buruan dago, eta ondotxo dakigu
|
ezin dela
atera ur handirik txongil estutik.
|
|
|
Arduratuta bizi dira, prozesu guztiaz arduratzen dira... Bizitzaren bor-borra bizi dute, eta
|
ezin dute
guardia jaitsi. Eta hori dena antzematen da Erlean.
|
|
|
Inoiz esan duzu lan handia ematen duela Erlea editatzeak... Bai, jendeak
|
ezin du
imajinatu... Lan gehiena, itzulpen kontua; itzulpenen arloak hurbila izan behar du...
|
|
|
Baliabide aski paratzea eta hizkuntza politikarako aurrekontu propioa bideratzeaOinarrizko hiru erabaki horiek hartu ondoan, Euskal Elkargoa hizkuntza politika eraginkorra diseinatzen, lantzen eta garatzen hasten ahalko da, euskararen eremuko gizarte-eragileen iritzietan eta ekarpenetan oinarrituz eta gainerako erakundeekin elkarlan estuan arituz. ...raren berreskurapena indartzeko asmoz, zenbait alorretan hauteman blokeatze-egoerak gainditu eta aitzinamendu berriak ematea ezinbestekoa da, hala nola, irakaskuntza arruntean, helduen irakaskuntzan, hedabideetan, aisialdian, ikasmaterialetan, alor sozioekonomikoan, bizi publikoan, euskararen erabileran eta hizkuntzaren kalitatean (horren barnean Euskaltzaindiari egin beharreko aitormena egonik).
|
Ezin dugu
ukatu erronka eder bezain gaitza dela hau. Halarik ere, Euskaltzaindia eta Euskal Konfederazioa segur dira erronka hau gainditzeko modukoa dela, eta euskara galzoritik atera eta indarberritze-bidean jauzia egiteko parada dugula.
|
|
2017
|
|
|
–Ari gara, guztion artean, euskararen batasuna egiten-adierazi du Urrutiak-, behar beharrezkoa duguna. Herritik bertatik datorkiguna
|
ezin dugu
baztertu, batez ere ahozko tradiziotik jasotakoa, baina ahozkotik harago joan behar dugu?.
|
|
|
Aipagarriak dira asko eta asko, eta arlo desberdinetakoak. Guztiak aipatzea
|
ezin
, baina Euskaltzaindiaren gogoa eta asmoa, halakoetan, bitarikoa izaten da: batetik, horiekin batera jokatzea eta baterako ekimenak bultzatzea, eta, bestetik, hizkuntzaren ikuspegitik hainbat datu jasotzea, gerora Euskaltzaindiaren corpusetan gizarteari eskaintzen zaizkionak.
|
|
|
Bai, hori
|
ezin da
ahaztu, baina horrekin eta hedabideen bestelako diru sarrerekin ez da iristen. Horrekin biziraupena ziurtatzen da, baina hedabideek ezin dute aurrera begira jarri, inbertsio berriak egin, langileei eutsi...
|
|
|
Bai, hori ezin da ahaztu, baina horrekin eta hedabideen bestelako diru sarrerekin ez da iristen. Horrekin biziraupena ziurtatzen da, baina hedabideek
|
ezin dute
aurrera begira jarri, inbertsio berriak egin, langileei eutsi... Eta esperientzia eta kalitatea galtzen da bidean.
|
|
|
Zergatik? Dena dagoelako mugituago, globalizatuago, aldaketak azkar suertatzen direlako, askotan kontrolatu ere
|
ezin ditugula
egin... Arrisku asko daude, baina aukera asko ere bai, eta ausardia puntu batekin jokatzeko aukera ikusten dut nik.
|
|
|
Batasunaren aldeko eta kontrakoen artean eztabaidak anitz eta beroak izan ziren. Baina aldekoek irabazi zuten eta Koldo Mitxelenaren erranaldi famatua,?
|
Ezin
-bestekoa, hil edo bizikoa, dela uste dugu euskera batasun bidean jartzea?? , gogoetan egon da.
|
|
|
jotzen duten Europako politikekin bat etorriz, Ainhoa Aznarezek, hainbat faktore eta omisio-maniobra? aipatu ditu,, euskararen atzerakada geografiko eta funtzionala eragin dutenak,
|
ezin baita
inola ere berezkotzat hartu atzerakada hori?. Bukatzeko, Ainhoa Aznarezek berriz esan du Nafarroako Parlamentua prest dagoela, behar adina lege-egokitzapen bultzatzeko, horrela, hizkuntza politika eraginkorraren eskutik, euskara sustatu eta normalizatzeko eta haren diskriminazioari buelta emateko ?.Euskara sendotzeko tresnaAndres Iñigo Euskaltzaindiaren Nafarroako ordezkariak baieztatu duenez, ... Zalantzarik gabe, erabilgarri izanen den argitalpen honek eremu komuna bilatzen du eta onurak ekarriko ditu euskara normalizatzeko eta arautzeko prozesuan?, azpimarratu du euskaltzainak.Amaitzeko, Gotzon Loberak eta Miriam Urkiak Hiztegi berriaren nondik-norakoak aletu dituzte:
|
|
|
Aukerak zabaltzea
|
ezin da
inposizioa izan.
|
|
|
Horrek baldintzatzen du zuen lana. Aldaketak badu bere ibilbide orria, eta bere erritmo propioa; alde horretatik, behintzat, giro mediatikoak ez du gobernuaren lana baldintzatzen, nahiz eta egia den eragina baduela eta, sarritan, egiten dugun lanean baino, aspektu periferikoetan zentratzen dela eztabaida publikoa. Oposizioari buruz
|
ezin
gauza bera esan, sarri badirudi hedabide jakin batzuk markatzen diotela erritmoa.Alde horretatik, eta kritikak kritika, zer esango zenioke hiritar guztientzat gobernatzen ez duzula pentsatzen duen iruindarrari. Inbestidura hitzaldian esan nuen, eta gerora ere askotan errepikatu izan dut, bozkatu ninduen jendearentzat, noski, eta batez ere, bozkatu ez ninduen jendearentzat gobernatzen saiatzen nai...
|
|
|
Hori dela eta, eskaintza euskarazko 2 eskoletatik 4 eskoletara pasatzea erabaki genuen udalean, eta 4 eskola horiek Iruñeko iparraldean zein hegoaldean kokatzea, guztiak auzo jakin batzuetan ez kontzentratzeko. Badakigu eskaintza horrek ez duela oraindik eskaria bermatzen, familien %38.5k nahi baitu seme-alabak euskaraz matrikulatzea eta %26.6k bakarrik izan du aukera, baina eskaintza hobetzeko lanean jarraituko dugu.Eta zer esango zenieke erabaki hau inposizio bat dela aipatzen duten alderdi politikoei. Aukerak zabaltzea
|
ezin da
inposizioa izan. Jendeari seme-alabak euskaraz ala gaztelaniaz matrikulatzeko aukera ematea ez da inposizioa, baina euskaraz matrikulatu nahi dituztelarik, aukera hori ez ematea, bai da inposizioa.
|
|
|
Esaterako, sukaldean daukagu idazleentzat JEZ (IAE) idazpuru bat bultzatzea.
|
Ezin da
aurreikusitako guztia bete, faktore desberdinak tarteko, baina orokorrean niretzat esperientzia positiboa izan da. Sei urte egin ditut Elkartean modu aktiboan lanean (bi urte zuzendaritzan eta lau lehendakari bezala), eta tarte horretan Elkartea ezagutu dut, bertako lan-talde profesionala, hainbat Erakunde eta Elkarterekin dagoen harremana, lehendik ezagutzen ez nituen bazkideak...
|
|
2018
|
|
|
Erregistro bakoitzaren azterketak testuinguru historikoa eta metalinguistikoa gorpuzten ditu eta, horrenbestez, ezagumen bide anitz libratzen ditu, nahi beste proiekzio ahalbidetuz.Gainera, herriaren bilakaera historikoaren ezagutzarako oso ekarpen preziatua egiten du, etimologia zientziaren eremutik ikusita.
|
Ezin
ahaztu baita, onomastika lana den aldetik, herrialde honetako izen propioen katalogoa izatearen balioa bera, bai filologikoa, bai historikoa.
|
|
|
–Euskara gaitu eta erabilera berrietara moldatu eta egokitzeko agindua dauka Akademiak, eta horretara dator, neurri batean, hitzarmen garrantzitsu hau. Euskaltzaindiak
|
ezin dio
muzin egin bere erantzukizun sozialari, eta LGBT kolektiboa (Lesbiana, gay, bisexual eta transexualen kolektiboa) are ikusgarriago egiteko ekarpena egin nahi du?.
|
|
|
Euskara gaitu eta erabilera berrietara moldatu eta egokitzeko agindua dauka Akademiak, eta horretara dator, neurri batean, hitzarmen garrantzitsu hau?, aitortu du euskaltzainburuak. . Euskaltzaindiak
|
ezin dio
muzin egin bere erantzukizun sozialari-onartu du Urrutiak-, eta LGBT kolektiboa (Lesbiana, gay, bisexual eta transexualen kolektiboa) are ikusgarriago egiteko ekarpena egin nahi du?. (Javier García eta Andres Urrutia, gaurko izenpetze ekitaldian)
|
|
|
Txillardegi zenak, ordurako euskaltzain urgazle, idazle goraipatu eta ekintzaile? denbora luzea zeraman euskara idatzia arautu eta homologatuko zuen ekimenaren eskean, baina
|
ezin
lorturik, bere kasa heldu zion gaiari. 1963ko azarotik hasi eta Baionako Biltzarra burutu bitartean, ia urtebetez alegia, zazpi lagun batu zitzaizkion astero-astero.
|
|
|
Euskararen egun duen egoera
|
ezin da
ulertu euskararen Akademiaren lana gabe. Izan ere, orain dela berrogeita hamar urte, Arantzazun egindako batzarrean, gaur egungo euskara batuaren lehen oinarriak finkatzen hasi zen Euskaltzaindia.
|
|
|
Ezinbestekoa da GIBaren inguruko komunikazioa positibizatzea; horregatik, GIBaren, haren diagnostikoaren eta GIBarekin bizi diren pertsonen bizitza luze eta ederren inguruko elkarrizketak normalizatzeko:-GIBarekin bizi diren pertsonak ez dira gaixoak.-GIBa eta HIESa ez dira gauza bera. HIESa
|
ezin da
transmititu, ezta, kutsatu, ere. Egoera kliniko bat da, ez da infekzio bat.-Pertsonek. GIBa dute?,. GIBarekin bizi dira?
|
|
|
Aurrera begira, gizarteari zerbitzu ematekoAndres Urrutia euskaltzainburuak Akademiaren izenean onartu zuen aitortza eta saria, eta esker oneko berbak izan zituen Gipuzkoako Aldundiarentzat:
|
Ezin
ahaztu, duela ia ehun urte, Eusko Ikaskuntzaren Oñatiko kongresua amaitu ostean, Gipuzkoako Foru Aldundian egin zutela lehen bilera euskaltzainek, eta hortxe abiatu zela Euskararen Akademia. Ordutik, harreman estu-estua izan dugu Gipuzkoako Aldundiarekin.
|
|
|
daukala Akademiak, eta adierazi du horretara zetorrela, hain zuzen,, duela hilabete batzuk Ortzadar LGBT elkartearekin sinatu genuen hitzarmen garrantzitsua?. . Euskaltzaindiak
|
ezin dio
muzin egin bere erantzukizun sozialari-azpimarratu du euskaltzainburuak-, eta LGBT kolektiboa (lesbiana, gay, bisexual eta transexualak biltzen dituena) are ikusgarriago egiteko beste ekarpen bat da gaur inauguratzen dugun erakusketa eder hau, non Akademiak bere ekarpen txikia egin nahi izan duen".
|
|
|
Lorea Bilbao Euskara eta Kulturako foru diputatuak ere Azkuek eginiko lana goraipatu du: . Bizkaiko Foru Aldundiarentzat, Resurreccion Maria Azkueren lan eskerga, euskararen lurralde eremu osoaren eta euskaldun guztien ondare
|
ezin
galduzkoa izanik, eutsi eta zabaldu beharrekoa da, inolako zalantzarik gabe. Gaur aurkezten dugun digitalizazioari esker, bere ekoizpen intelektual-kulturala, ahozkoa zein idatzizkoa, edozein pertsonaren eta, batez ere, datozen belaunaldien esku geldituko da oso-osorik.
|
|
2019
|
|
|
Jatorrizko partiturak eta irudiak ere jaso ditugu bi edizioetan.
|
Ezin genion
uko egin testu honetan ere hain garrantzitsua den Azkue musikazale, kantu-biltzaileari.
|
|
|
Negarrez, imitatuz, jolasean...? Baina gogoratu nahi izan du ahoskera ez dela ikasten, gramatika eta hiztegia bezala, beraz
|
ezin da
irakatsi gramatika eta hiztegia bezala?.
|
|
|
Gorka Lazkano Errementari filmeko euskara arduradunak, bere esperientzia ez ezik, filmeko hizkera aniztasuna eta aldagarritasuna ere izan zituen hizketaldiaren mami nagusi. . Gauzak ez ziren lehen kolpean atera?, azaldu zuen,, batuan hasi eta geruzak azaleratzen joan ginen, pertsonaia guztiei
|
ezin genielako
hizkera bera eman?. Infernuari eta diputazioari, kasura,, erakundetzat hartuta biak?, hizkera jasoa eman zieten.
|
|
|
Zergatik ez guztia integratu??. . Hizkuntzalaritza aplikatuaren garaian gaude, gogoratu du Urkiak-, eta
|
ezin dugu
tren hori galdu, honetan ere hizkuntza galduko ez bada, egungo arriskua heriotza digitala baita?.
|
|
|
|
Ezin
aitatu gabe utzi aparteko ahaleginak egin dituzula euskararen ezaugarririk behinenetarikoa dugun Euskal Aditzalantzen eta herritarrei era atseginean aurkezten. Funtsezkoak izan dira, baita ere, itsas munduko lexikoari buruzko zure ekarpenak nahiz sinonimoak bilduz euskalkien arteko zubiak egiteko lan oparoak.
|
|
|
Testu horiek baliatuz badago jakiterik noraino heldu ziren arabiarrak? Esaterako, Anton Erkoreka historialariak dio agian Gernika aldean ibili zirela, bikingoei erasoka.Testu hauek bakarrik erabiliz
|
ezin da
jakin arabiarrak noraino iritsi ziren. Jakin badakigu Iruñeak itun bat sinatu zuela konkistatzaileekin 718 inguruan, eta ez daukagu berririk armada musulmana harantzago iritsi zela esaten digunik.
|
|
|
Alde batetik, berri-emateok ez dute Bizkaian edo Gipuzkoan dagoen leku bakarrik-ez behintzat, seguru horkotzat har dezakegunik-aipatzen. Arabako lurraldea, berriz, sarri aipatzen da baina, bildutako testuak kontuan hartuta,
|
ezin da
jakin bere mugak non zituen, ezta justu-justu non kokaturik zegoen ere.
|
|
|
–Munduko literatura birplanteatu egin beharko da, askatasunaren eta berdintasunaren alde, ez eurozentrikoa ez nazionalista izango ez den beste artikulazio batekin, munduan gertatzen diren botere erlazioen imitazioan molda ez dadin. Hori utopia da oraindik, baina parte hartuz besterik
|
ezin da
lortu?.
|
|
|
Beste hitz batzuk erabili zituen Perpinyàko unibertsitateko katedradun Christian Lagardek kontzeptu berari heltzeko: . Itzulpen perfektuan sinestea barregarria da, eta finean gezurra?, baina nork bereari eutsi nahi izateagatik itzulpenari ezezkoa ematea, bide itsua besterik
|
ezin
liteke izan?, ideologiari eboluzio soziolinguistikoak hartzen diolako gaina sarritan, eta beste hainbatetan, berriz, arrazoi sozioekonomikoek agintzen dutelako.
|
|
|
ari direla esan zuen: . Gure lana ezinbestekoa da ondarearen berreskurapenean, baina aitortza behar dugu, gure kabuz
|
ezin baitugu
ezer handirik egin?.
|
|
|
eraiki behar dela azaldu du: . Euskal hiztun komunitateak bakarrik
|
ezin du
sistema osoaren funtzioa aldatu. Beste azpisistemekin aritu behar du lanean?.
|
|
|
–Euskaltzaindia beti ahalegindu izan da bere eginkizuna betetzen politikaz kanpo eta politika ororen gainetik, arrazoi sinple batengatik: uste duelako euskara herri baten ondasuna dela, denon ondasuna, eta, horrexegatik, ondasun hori
|
ezin duela
baliatu ez monopolizatu inongo alderdi, sinesmen edo ideologiak?.
|
|
|
Azkenik, Nafarroako Parlamentuko lehendakariak esan du
|
ezin dela
–euskararen egungo egoera ulertu Euskaltzaindiaren lanari erreparatu gabe. Bihoakie nire esker ona eta errekonozimendua euskaltzain izan diren guztiei, batez ere haren jatorrian izan ziren Arturo Campion eta Jose Agerre nafarrei eta gaur egun haien lekuan daudenei:
|
|
|
–Euskaltzaindia beti ahalegindu izan da bere eginkizuna betetzen politikaz kanpo eta politika ororen gainetik, arrazoi sinple batengatik: uste duelako euskara herri baten ondasuna dela, denon ondasuna, eta, horrexegatik, ondasun hori
|
ezin duela
baliatu ez monopolizatu inongo alderdi, sinesmen edo ideologiak?.
|
|
2020
|
|
|
Eta bukatu du esanez gaur jasotako dominak ohorea dakarkiola, baina, aldi berean" zama eta engaiamendua, hasitako lanari segida eman eta aitzina joateko. Azken batean, niretzako pizgarria eta akuilua bada ere, guztiontzat da abiaburua Sabino Arana sari hauen barruan dagoena, ikas eta ikus dezagun gizarte baten osaera
|
ezin
daitekeela egin batzuen mesederako eta besteen kalterako, guztion elkarbizitzarako baino. Horra nire iparrorratza".
|
|
|
L. O.: Ahoskera
|
ezin da
gramatika edo hiztegia bezala ikasi. Gertuago dago dantza edo kantatik:
|
|
|
Baina 1920an Sevillara joan zen bizitzera; Sevillan hamar urte luze eman zituen. Euskaltzain izateari uko zehatza egin zionik edo bota zutenik ere
|
ezin dateke
esan eta ez da inon agertzen, baina Sevillara joan zenez geroztik Akademiako partaidetza hura utzi egin zuela edo kendutzat eman ziotela agerian dago, bere ordezko bat izendatua izan zelako; hain zuzen ere, Aita Damaso Intza.
|
|
|
Baina dena dela, oso argigarria gertatzen da Agerreri buruz Bidadorrrek moldatutako biografiak alde batetik eta Agerrek prestatutako ‘kanpo-kuadernoak’, bestetik, daukaten alde handia. Agerrek biografia osoa egiteko asmoa zeukan, baina
|
ezin dugu
jakin egin zuen ala ez. Aldiz, Joxemiel Bidadorrek soilik bi atal hartu zituen Agerrek egindako guztitik; berari gehienik interesatzen zitzaizkion atalak alegia, hau da Arturo Campiónen literaturako lanak eta bere jokabide eta pentsaerari buruzkoak.
|
|
|
Hau da, Agerreren jatorrizko idazlana eskuetan eduki gabe
|
ezin dugu
konparaketa zehatzik egin; eta, geroz, ezin dugu ondorioztatu zer eta zenbat aldatu, erantsi edo kendu zuen Bidadorrek.
|
|
|
Hau da, Agerreren jatorrizko idazlana eskuetan eduki gabe ezin dugu konparaketa zehatzik egin; eta, geroz,
|
ezin dugu
ondorioztatu zer eta zenbat aldatu, erantsi edo kendu zuen Bidadorrek.
|
|
|
Aipatu gabe
|
ezin
utzi, Bidadorrek erdaraz argitaratu zuen Materiales para una Historia de la Literatura Vasca en Navarra, Nafarroan euskarari bizkar emanda bizi diren horiei erakusteko euskarak ere tokia izan duela literaturan, euskara Nafarroako hizkuntza izan zela eta badela.
|
|
|
Koldo Mitxelena euskaltzain osoak garrantzi eta esku-hartze handia izan zuen ibilbide horretan, eta haren izena eta izana gogoratzen dute sari hauek.
|
Ezin
ahaztu Mitxelenak batasunaren bidean eginiko ekarpena (besteak beste, Akademiak 1968ko Arantzazuko txostena prestatzeko eskatu zion), bere asmo nagusia euskara noranahiko bihurtzea baitzen, goi-mailako ikerkuntzari dagokionez ere bai.
|
|
2021
|
|
|
Koldo Mitxelena euskaltzain eta UPV/EHUko irakasleak garrantzi eta esku-hartze handia izan zuen ibilbide horretan, eta haren izena eta izana gogoratzen dute sariok.
|
Ezin
ahaztu Mitxelenak batasunaren bidean eginiko ekarpena (besteak beste, Akademiak 1968ko Arantzazuko txostena prestatzeko eskatu zion), haren asmo nagusia euskara noranahiko bihurtzea baitzen, goi-mailako ikerkuntzari dagokionez ere bai.
|
|
|
Beste alde batetik, Markel Olano Gipuzkoako diputatu nagusiak nabarmendu duenez, Gipuzkoaren “izaera eta bilakaera historikoa aztertzeko garaian, funtsezko elementua da euskara eta euskal kultura”. “Gure lurraldearen iragana eta oraina
|
ezin da
ulertu euskararik gabe. Hala da, gutxienez, Antzinarotik, liburu honen argitan.
|
|
|
Galdera horien erantzunak astiro-astiro etorri dira, zailtasun ugari izan zirelako bidean, tartean, Auzitegiek jarritako trabak: “Auzitegi Gorenak hainbat epai eman zituen esanez
|
ezin
dakiokeela eskatu funtzionario izan nahi duenari euskara profila, diskriminatzen zuelako euskaraz ez dakiena”.
|
|
|
Ikus-entzunezko sektorea zatikatuta dago; tokiko hedabide asko desagertzeko arriskuan daude; plataforma handiak nagusitzen ari dira; eta bestelako arriskuak ere badira (Fake news-ak eta abar). Transformazio erritmoa zoratzekoa da, zaila da gaur egungo gizartearen ezaugarriak argi eta garbi definitzea,
|
ezin dugu
hemendik bost urtera ikus-entzunezkoen kontsumoa nolakoa izango den jakin, baina prestatuta egon nahi dugu”.
|
|
|
Hirugarren paradoxa bederatzigarren artikulua atzera bota izanagatik dator: “Frantsesa inposatuagatik ere, itzulpenak egin ahal izatearen printzipioan oinarrituz garatu eta legeztatu da seinaleztatze elebiduna azken 30 urteotan, eta orain, Kontseilu Konstituzionalaren erabakiz justuki,
|
ezin dira
zeinu diakronikoak erabili”.
|
|
|
“euskara eskolatik kanpo landuko bada edo esperimentatu daitekeen zerbait izatea nahi badugu, gazteen interesguneetara jo behar da”. Musikari heldu zioten, “gazteek asko kontsumitzen eta partekatzen dutelako, ia ikus-entzunezkorik gabe
|
ezin dutelako
bizi”. Musikatik abiatuta, hainbat sormen-tailer diseinatu zituzten eta sortzaileak ere gazteekin jarri zituzten harremanetan.
|
|
2022
|
|
|
Kiiv erabiliko genuke. Gauzak, ordea, pixka bat konplexuagoak dira, eta
|
ezin dira
alde bakar batetik aztertu. Arau hori besterik gabe aplikatuta, adibidez, Mosku eta Errusia ez baizik eta Moskva eta Rossiia erabili behar genuke (Россия eta Москва).
|
|
|
bero handia egiten du; ez du halako berorik egiten/ ez du hainbesteko berorik egiten. Izan ere, Euskara Batuaren Eskuliburuak gogorarazten duenez, «beldurra, zoriona, hotza, beroa eta gisako kontzeptuei
|
ezin zaie
neurri-unitaterik eta bat, bi, hiru... zenbatzailerik ezarri eta neurtu; horiekin handia, izugarria, betea, luzea edo antzeko izenondoak erabiltzea da egokia».
|
|
|
urratsfaltsurik
|
ezin
egin dezakedala
|
|
|
Ildo horretatik, Yolanda Olasagarre, Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuko euskara teknikaria, ikastetxearen hizkuntza-plangintza lantzearen alde azaldu zen. " Ikasle askok barne-gatazka sentitzen dute, nahi dute euskaraz egin, baina
|
ezin dute
. Ahalduntzeko baliabideak eman behar dizkiegu.
|
|
|
Horiek horrela, bertaratutako gazteen esperientzia eta iritzia entzuteko aukera izan zen Kondestablearen Jauregian. Iruñeko Iturrama institutuko Xabier Olanok, Amagoia Nuinek eta Uxune Camposek egunerokoan dituzten oztopo,
|
ezin
eta aukerak aditzera eman zituzten.
|
|
2023
|
|
|
Koldo Mitxelena euskaltzain eta UPV/EHUko irakasleak garrantzi eta esku-hartze handia izan zuen ibilbide horretan, eta haren izena eta izana gogoratzen dute sariok.
|
Ezin
ahaztu Mitxelenak batasunaren bidean eginiko ekarpena (besteak beste, Akademiak 1968ko Arantzazuko txostena prestatzeko eskatu zion), haren asmo nagusia euskara noranahiko bihurtzea baitzen, goi-mailako ikerkuntzari dagokionez ere bai.
|