|
2014
|
|
|
Ikusiz badela, iduri ezean, eskuin eta ezker, laborantzako lur ttipi andana, lur libroa, beren jabeekin bainan etxalde bati baitezpada lotuak ez direnak, ohartzen gira hoien jabe frango aski lanetan direla askotan nolazpait. Hoien
|
erabiltzeko
ez aski ahalik (adina gatik, beso ta tresneria eskasia, eta abar...), gehienetan, etsimenduaren erdian, saltzera ateratzen dira azkenean lur hoiek bankuen hazteko. Molde hortan beti ta beti etxegintza basa baten fagoretan.
|
|
|
Azaroaren 13ko kontseilu bilkurak onartu du 13,5 milioi euro inbeztizamendutan emaitea heldu den urtean. Horretatik 4,7 milioi
|
erabiliko
dira Angeluko errepideak berritzeko; eta 3,7 milioi bastiza publikoak ontzeko, hala nola Jean Jaures eta Jules Ferry eskolak eta Barojako bastizak berritzeko. Auzapezak azpimarratu du Angelu osagarri onean dela, eta bere gain hartuko duela Estatuaren partaidetzaren 650 000 euroko apalketa, ondoko urtean bikoiztuko dena.
|
|
|
Bideko obra larriak iraganen dira hilabete pare batez herri sartzean (eta ateratzean). Panekauko bidea eta Balakiko errebidea
|
erabili
dira Ordokia eta Herriko Etxe inguruetan ibiltzeko. Pentsatu beraz denbora piska bat ere eman ditekela inguru hoietan iragaiteko.
|
|
|
Artetik beste gai bat ere aipatua izan da: hizkuntza politikan arlo sozialean euskara gehiago
|
erabiltzea
eta bermatzea. Oposizioko kide baten ganik hortan hitz hartze bat izan da bainan erabakia denek aho batez onartu dute.
|
|
|
gain, kasko, tontor, gailur, tini, kapeta eta erpin. Beskoitzen hiru hitz
|
erabiltzen
dira: (mendi) kasko, (mendi) bizkar eta kreta(...).
|
|
|
Bizi izan balitz, aurten ehun urte beteko zituen Pierre Duny Pétré garaztar semearen obra aurkeztua izan zauku joan den ibiakoitzean. " Piarres Hegitoa" izenordea
|
erabiltzen
zuen bere idazlan frangorentzat. Euskaltzaleen Biltzarra gabe, ez ote zen euskal literatura aberasten lagundu zuen luma xorrotxeko garaztar idazle hau ere herritar gehienen ganik ahantzirik geldituko?
|
|
|
Euskararen Egunean, Euskal Herriko instituzio desberdinek hizkuntzaren erabilera sustatzeko deialdia luzatua zuten," euskarak 365 egun, euskarak 365 erronka" lemarekin. Hizkuntzaren
|
erabiltzea
eta interneten bidezko promozioa izan dira eguneko aldarri nagusiak,. eus internet gunearen kanpainaren bitartez. Euskararen erabilera bultzatzeko hainbat ekimen burutu dira, eta horien artean instituzio desberdinek euskarak kalean duen erabilera indartzeko deia luzatu dute.
|
|
|
Erabilera aldiz, ez doala ez aitzina ez gibelera erakusten dute azken ikerketek eta" euskararik txarrena, egiten ez dena dela". Jaurlaritzak jakinarazi du 774.000 euro bideratuko dituela justiziako langileek euskara
|
erabil
dezaten. Sareuska proiektuaren Mintzodromoak 120 pertsona elkartu ditu Irunen, Nafarroa, Lapurdi eta Gipuzkoako euskara ikasleak.
|
|
|
Elizak beraz, behin betikotz bazterrera utzi behar du gizartearen" kontrola" zeukan garaiaren nostalgia. Elizak ez dauka gal zorian dagon ordenamenduaren zaintzale agertzerik mehatxuak eta debekuak
|
erabiliz
. Ez da aski morala egitea.
|
|
|
Amikuzeko ikastolan ere euskararen eguna ospatu dugu. Euskara ikasto laren hizkuntza izaiteaz gain, oroitu behar gira zein inportantea den ere etxean
|
erabiltzea
, familian, baita ere herrian auzoekin, lagunekin. Hola dugu gure hizkuntza biziaraziko, 365 egunez, aurtengo lemak zion bezala.
|
|
|
hazkuntza ttipitzen ari da eta eremuak handituz bezala, artoa eta gisa hortako ekoizpenak. Gure ustez hori kaltegarri da, zeren eta etxalde bat bizi baldinbazen 30 hektaretan ardi edo behi saldo batekin, orai laborari batek artoa egiten badu ehun hektara behar ditu edo ehunez goiti hektara
|
erabiltzeko
ahalak ditu. Heldu baita etxalde bakar bat lehengo hiruen eremuan.
|
|
|
• Sukaldean bazen haustegi bat, harrizkoa, izar batzuekin apaindua.
|
Erabiltzen
zen janariaren berotzeko. Haustegiaren barnean emaiten zen ikatz kiskalgarria eta haren hautsa biltzen zen baratzean hedatzeko edo jauntzien garbitzeko.
|
|
|
• Lehengo emazteak uraren xerka ibiltzen ziren iturrirat. Ferreta edo pegarra
|
erabiltzen
zuten.
|
|
|
Inglesa da haatik mintzaira ofiziala. Hango bereko mintzairak badira bixtan da, hamar bat segurik, eta bereziki oshiwambo deitzen dena, jendetzaren erditsuak egun guziz
|
erabiltzen
duena eta beste ainitzek ulertzen bederen... Bestalde, portugesa mintzo da iparraldeko zati batean, Angola herrialdearen hegiz hegi.
|
|
|
Egiazko armada bat nahi du hola moldatu! Eta bai, armada hitza
|
erabili
du, kide guziak soldadoak izan behar balire bezala. Ezkerraldean, Jean Christophe Cambadélis sozialixten alderdiburuak kar bera agertzen du.
|
|
|
arantza, auzoen harremanak, besta, maitasun istorio, dragoiak, kasaila, ihizia, artzainaren dantza, lur iraultze... Marioneta horiek maneiatzen dituzten jendeak urean dira, bainan ez dira ikusten eta harrigarri da nolako jeinuarekin
|
erabiltzen
dituzten pertsonaiak, egurrezko gauza horieri bizia emanez. Zinez pollita eta interesgarria.
|
|
|
Baditake beste orduz ere ja errana dugun gauza bera bainan berriz ere erraiten dugu: Hazparneko alde hortan segurik, ez du hain aspaldi oraino, ez ginuen ondare hitza batere
|
erabiltzen
eta ez ezagutzen ere funtsean. Noizbait jakin ginuen lekuka, Hegoaldean bereziki, ondare deitzen zituztela norbait mundu huntarik joaitean uzten zituen ontasunak.
|
|
|
Javier Maroto Gasteizko alkateak etorkin magrebiarren inguruan errana auzitegian zuzentzeko eskatu dio SOS Arrazakeria elkarteak. Hauteskundeetan irabaziak lortzeko asmoarekin gai hau
|
erabili
nahi duela salatu du elkarteak. Marotok etorkin magrebiarrek laguntza sozialak gehiegikeriaz erabiltzen dituztela, lanik egin gabe baliatzeko erran eta berretsi du.
|
|
|
Hauteskundeetan irabaziak lortzeko asmoarekin gai hau erabili nahi duela salatu du elkarteak. Marotok etorkin magrebiarrek laguntza sozialak gehiegikeriaz
|
erabiltzen
dituztela, lanik egin gabe baliatzeko erran eta berretsi du. Aski ez balitz, Javier de Andres Arabako PPko ahaldun nagusiak erran duenez, SOS Arrazakeria elkartea bera, Araban izan" laguntza sozialen iruzurrean kolaboratzaile nagusia" da, eta ez du Javier Maroto Gasteizko alkatea magrebiarren inguruan errana gatik salaketa jartzeko" zilegitasunik".
|
|
|
Parisen bi solas
|
erabili
nituen SDF batentzat
|
|
|
Handik laster, Lapurdiko lurrak Inglesen azpiko izan ziren eta Guillaume Arnaud de Sault ek bere dretxo guziak Inglaterrako erregeari saldu zituen. Orduko denboretan," Croisades" deitu gudukak (euskaraz" Kurutzadak")
|
erabiltzen
zituzten lur sainduetan. Zalduko nagusiak ez zuen batere guduka horietan parte hartu, bainan Hazparneko inguruetan arizan zen, buruzagi gisa, lan haundi batzutan.
|
|
|
Izan ere, joan den uztailaren 15ean, Urdazubiko Alkerdi auzoko harrobian eragin zuten tiro batek leize zilo bat agirian utzi zuen. Elkarteak dio Marmoles de Baztan harrobia kudeatzen duen enpresak inguruko hiru leize arriskuan ezartzen dituela harria ateratzeko lanak egiteko
|
erabiltzen
dituen metodoekin. Metodo horiek uztea galdatzen du.
|
|
|
Artur Mas kataluniako Generalitateko buruak kontsultaren antolatzeko dekretoa siñatu du. Masek dekretua siñatu bezain laster, Espainiako gobernuak jakinarazi du Estatuaren bide guziak
|
erabiliko
dituela kontsultaren kontra egiteko. Mariano Rajoy espainiar gobernuburuak ostiralean iragarri zuen, Espainiako gobernua astelehenean batzartuko dela Kataluniako kontsulta independentistaren kontrako helegitea onartzeko.
|
|
|
Eskozian aitzineko egunetan izan erreferendumaren ondotik, autogobernuaren inguruko eztabaida nehoiz baino beharrezkoagoa dela adierazi du. Eskoziak independentziari ezetz erranik ere," bide demokratikoak
|
erabilita
proposatu behar dira helburu nazionalak", deklaratu du lehendakariak.
|
|
|
Hor kausituko ditugu paper zahar batzu, duela ehun urtekoak, gerlarien gutunak, hil abisuak, kolpatu eta aterbetuen zerrendak edo ere argazki asko. Bertzalde, jauntzi ala gerlariek
|
erabiltzen
zituzten gauza asko ikusgai izanen dira. Urriaren 6an film bat," Les sentiers de la gloire" emanen dute HaritzBarne zinegelan, Hazparneko kolegioetako gazteentzat.
|
|
|
Beren gutizia da jazko sasoin ederraren heinari hurbil ibiltzea. Zonbeit denbora hautan beren gorputzaren eta menbroen zalutzea gatik
|
erabili
dituzten indarrek ondorio onak dituzte. Gure mutilak fleitean ditugu.
|
|
|
kilometro inguruan diren 178 herritako 75.000 jenderen hondakinak hor tratatuko dira, hots Bil Ta Garbin diren 14 herri elkargoetatik 9renak (Amikuze, Bidaxune, Garazi Baigorri, Nabarrenkoxe, Saliese, Salbaterra, Xiberoa, Garbiki eta Oztibarre). Lehen konposta atera behar litaike urte bukaerako eta laborantxa lanetan
|
erabiltzen
da. Baionako Canopia eta Sarrikotapeko Mendixka hondakintegiekin, Bil Ta Garbiren pean den eremuko hondakinen %70ekoa balioztatua izan behar laike 2015ean.
|
|
|
Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuak,' Euskara eta literatura' ikasgaiko 22 eskola liburu erretiratzea erabaki du, Nafarroako errealitate instituzionalarekin bat ez datozela argudiatuta. Ezker abertzalea hezkuntza zentroak" manipulazio politikorako eta adoktrinamendurako"
|
erabiltzen
ari ote den ikertuko dutela jakinarazi du gobernuko ordezkariak. ELA eta LAB sindikatek gogor kritikatu dute aldi bat gehiago euskararen kontrako erasoa izan dela salatuz.
|
|
|
Horrela, dimisioen kopuruak gora egin du eta dagoeneko hamar dira. Bestalde, beste entitate eta enpresa handiek" lotsaren txartelak"
|
erabili
ote dituzten ikertzeko eskatu dio PSOEk administrazioari.
|
|
|
Hari beretik, Iñaki Oyarzabal PPko legebiltzarkideak, mugikor ofiziala agorrilean bereziki Indonesian oporretan zela
|
erabiltzeagatik
6.160 euroko faktura ordaindu behar izan du eta, bere kasuan ez da lehen aldia, 2012an faktura" askoz handiagoa" ordaindu zuen Ganberako telefono ofizial bat erabiltzeagatik. PPko legebiltzarkidearen hitzetan," zentzuzko" kontsumoa da," nahiz eta oporretan egin" eta legebiltzarrari sustengua eskatu dio.
|
|
|
Hari beretik, Iñaki Oyarzabal PPko legebiltzarkideak, mugikor ofiziala agorrilean bereziki Indonesian oporretan zela erabiltzeagatik 6.160 euroko faktura ordaindu behar izan du eta, bere kasuan ez da lehen aldia, 2012an faktura" askoz handiagoa" ordaindu zuen Ganberako telefono ofizial bat
|
erabiltzeagatik
. PPko legebiltzarkidearen hitzetan," zentzuzko" kontsumoa da," nahiz eta oporretan egin" eta legebiltzarrari sustengua eskatu dio.
|
|
|
" subjektuek" konprenitzen dute automatikoki mendekotasunean eta mereximenduan dagola aterabidea. Ele" erlijiosoa"
|
erabiltzen
segituko du Agintaritzak, Jainkoa eta Jesus izendatzen segituko du, bainan, egiaz, jatorrizko mezua desaktibaturik gertatzen da.
|
|
|
paper zaharrenetan Otxalde izendapena aurkitzen da nasaiki XVII. mende bukaera arte, handik hunat haatik gehienetan Oxalde, zenbait aldiz Ochalde. Guk nagusiki Oxalde
|
erabiliko
dugu, Joannes Oxalderen agiri ofizialetan agertzen den bezala. Frango ospe handiko familia osatzen zuketeen Otxaldetarrek, ezkontzen bidez hegalak bertzeak bertze Kaikurena, Ernautena, Narbaitz, Iriart eta Aintziart bezalako etxetara zabaldurik.
|
|
|
Hizkuntzaren egoera biziki txarra da Bardozen baina elkarte hau entseatzen da euskarari toki gehiago emaiten: euskarazko webgunea, hizkuntzaren
|
erabiltzea
euskal dantzen denboran, komunikazio elebiduna, etab. Euskara ikasteko kurtsoak hasi dira ere elkartearen galtzarrean bardoztarrak ber euskalduntzeko...! Bilkuraren ondotik, elkarteko administratzaileek bulego berri bat bozkaz hautatu dute.
|
|
|
Urtean nunbaitan 9.000/ 10.000 pinta olio ekoizten dira Veyssièreko eiheran, jakinez 2 kiloko intzaur andanak (kuskuak kendurik) pinta bat olio ematen duela. Eta olioa fabrikatu ondoan gelditzen den pastaren hondakina laborarieri emana da, turto gisa
|
erabiltzeko
abereentzat, zatiño bat ere arrantzarieri, apeu gisa arrainak harrapatzeko. Inguruko jendeek, bertzalde, ongi baliatzen dute Veyssièreko eihera.
|
|
|
Aski da aditzea euskara arras untsa dakiten herritar ainitz zoin aise lerratzen diren erdarara, nola etxean, hala auzoan, karrikan eta bilkuretan. Euskaldun helduek ez badute beren artean
|
erabiltzen
, gazteek eta haurrek nola ikas dezakete?
|
|
|
Citroenek 2.800 auto manamendu zenbatu ditu, Peugeot markenek 1.000ko marra pasatu dute, eta Renault rekin Europan ezkondua den Nissan markak 328 auto saldu ditu. Azpimarratu dute begirale guziek auto elektriko eta hibridoek, ezantza/ gaza edo ezantza/ elektrikoa
|
erabiltzen
dutenek, izan dutela arrakastarik handiena, 10.000 bisitarik entseatu dituzte saloin denboran. Haatik, auto marka bihi batek ez du auto mota horietatik zenbat saldu dituen jakinarazi.
|
|
|
Plangintza hau Herriko Etxean ardiets daiteke, eta telefono bat ere
|
erabil
daiteke xehetasun gehiago jakiteko: 05 59 65 86 09.
|
|
|
Gela osoki bete da jendalde ederra etorririk (160 entzule inguru) gela kasik ttikiegi gertatzerainokoan, uztariztarrak gehienak bainan auzo herrietarik ere. Alabainan
|
erabili
den gaiak hunkiko ditu asko jende ondoko denboretan. Hau da herri batzutan etxebizitza egiteko lur eremu izan laitezkenak, pribatuak izana gatik, zerga berezi batez joak izaitea.
|
|
2015
|
|
|
San Joan XXIII.ak zioen: " Gure garaian, Kristoren Emaztea den Elizak nahiago du urrikiaren sendagaia
|
erabili
eta ez gogortasunaren armak eskuan hartu..." Paulo VI. dohatsuak bere aldetik: "... doktrina aberastasun honek guziak helburu bakar bat du:
|
|
|
Aitzin-solasean hori du azpimarratzen Xabi Soubelet elkarteburuak. Argitalpen berria agertu da duela 70 urte Telesforo zenak argitaratu zuen idazkera ber berarekin, denbora hartan euskara batua ez baitzen oraino
|
erabiltzen
. Bere aldetik Ur Apalategi-k ederki erakusterat emaiten du liburu hortako olerkiak kantatuak izaiteko idatziak izanak direla, batzuen doinua sarturik dago preseski azken orrialdetan.
|
|
|
Arrain eta itsaskien %30 inguruk plastiko arrastoak ba omen dituzte gorputzean. Batzuk" suizidio" hitza
|
erabiltzen
dute, gure bizimoldea deskribatzeko. Hitz egokia, zoritxarrez!
|
|
|
euskara bihotzean eta ahoan behar ditugu. Euskararen Nazioarteko Eguna ospatu da bainan euskaldunon hizkuntza egunero
|
erabili
behar dela gogorarazteko eguna ere izan da. Urtero bezala, asko ekitaldi antolatu dituzte erakundeek, gizarte eragileek eta mota guzietako talde eta elkarteek.
|
|
|
sasoineko fruitu eta barazki, arroltze, haragi mota guzietarik, ezti, erreximenta, edariak eta abar, denak freskoak edo etxean berean arramoldatuak. Kaiku Bordako ekoizleek nahi dute hemengo jendeak ere balia ditzan etxemozkin horiek, laborari etxetan
|
erabiltzeko
orde, denak toki berean aurkitzen dira. Orroitarazi behar da denak kalitateko baldintzekin ari direla (bereziak, Idoki edo biologikoa).
|
|
|
Bainan" Argibel" ezaguna da ere Gisèle Altzugaray esnasuarrak ematen dituen gorputz artatze eskaintza horiendako.
|
Erabiltzen
dituen
|
|
|
Goresmenak deneri. Kamioi berri batez ere hornituak izan dira aurten 12.000 pinta ur jasan dezazkenak eta edozoin bidetan ere
|
erabil
ditaikeena. Bruno Carrere auzapezaren sustengu hitzaldiaren ondotik denak bildu dira zintzur bustitze batera, ondotik zuten bazkaria preziatu aitzin.
|
|
|
Azterketak erakusten du halaber, energia berriztagarrien kuota kontsumoaren %13, 7koa dela (%21eko gutitzea Euskadin 2008 urteaz geroztik). Gas naturala eta petroleoa erkidegoko eskari energetiko osoaren %78 asetzeko
|
erabili
ziren (gas naturalaren kontsumoa %9, 2 gutitu da eta petroleoarena %0, 4 gutiago). Ikatza jada ez da erabiltzen Euskadiko energiaalorrean.
|
|
|
Gas naturala eta petroleoa erkidegoko eskari energetiko osoaren %78 asetzeko erabili ziren (gas naturalaren kontsumoa %9, 2 gutitu da eta petroleoarena %0, 4 gutiago). Ikatza jada ez da
|
erabiltzen
Euskadiko energiaalorrean. Energia berriztagarrien baliatzea %3, 1az emendatu da 2014an.
|
|
|
Bilduma honek eskaintzen du Euskal Herriko parropietan
|
erabiltzen
den kantika hautu zabal bat. Organistek berrehun ta hiruetan hogoi ta hamar bat kantu harmonizatu aurkituko dituzte.
|
|
|
Kantikez bestalde, organistei eskaini behar zitzaien MEZA OFIZIALA, Euskal Herriko diozesa guzietan
|
erabiltzen
dena: Baiona, Bilbo, Iruña, Donostia, Gasteiz.
|
|
|
ere, Senpereko mintzaldia adelatzeko, Xipri Arbelbidek berak Herrian plazaratu" Eliza eta Gerla Handia'(, 3290 zenbakia)
|
erabili
nuen. Areago, orduko artikuluaren azken pasartea izan da Senpereko nire mintzaldiaren ardatza:
|
|
|
Kontratu hauek 6 urterendako eginak dira. Aurreikusiak izan dira langileen formakuntza, Herriko Etxeko dokumentuak, afixaketak eta seinaletikak elebiduntzea eta beraz, herritarreri euskararen
|
erabiltzeko
parada egunero emaitea.
|
|
|
Aho batez onartuak izan direnak hok dira: Arruntzan karrika berri bat'' Jenperitzeneako bidea'' izendatzea; Harrixkalde oinordekotzari bi lur zatiren erostea; Baionarako bidean bazterren garbitze eta argien mantentzerako hitzarmen bat izenpetzea departamenduarekin; eraikuntza publikoen
|
erabil
errextasunarentzat agenda bat xutik emaitea; euskararen garapenerako EEP, Errobi herri elkargo eta herriaren artean harremanak segitzea izenpetzeari buruz; San Josep lizeoaren eta herriaren arteko partaidetza; komertsio eta enpresen laguntzeko parte hartzearen araudiak onartzea; Herriko Etxeko zerbitzuetan lanpostu batzuren berritzea eta azkenik Uztaritzeren inguratzeko bide berri proiektuarentza... Bide berri hau aspaldian aipu da eta gaude egun batez egina ikusteko esperantzan, seguritate aldetik eta egunero oraiko bidean pasatzen den auto kopuruaren gatik beharrezkoa gertatzen baita.
|
|
|
ziren biak eta biek kintze xoragarriak asmatu dituzte pilota finki eta segurki
|
erabiliz
; Olaizolak eta Aretxabaletak ez zuten aterabiderik partida huntan.
|
|
|
Lerra kirolendako asmatuak diren 12 pista badira. Maila ona duten kirolariek aire figurak egin dezazkete lau" garraiobide"
|
erabiliz
: bizikleta, eskia, elur ohola (edo snowboarda) eta gurpil ohola (edo skatea).
|
|
|
Angelutik hasi ziren bidaldia Bordelen bururatzeko. Xedea sinplea da, gazte horiek Gaskoiniako kultura eta hizkuntza biziarazi nahi dituzte, kantuz, dantzaz, bai eta zango makolaren irudia
|
erabiliz
. Aurtengo ibilbidea egun hasten da Baionatik eta agorrilaren 24an bururatuko Marmandan (Lot eta Garonan).
|
|
|
Egunean 4,3 orenez
|
erabiltzen
dute Euskaldunek sakelako telefonoa
|
|
|
Mende berriko droga: Euskaldunek egunean 4,3 orenez
|
erabiltzen
dute batez beste sakelako telefonoa; Espainiako biztanleek baino 0,5 oren gehiago. Kasik erdiak (%43, 5) onartu du orenean 10 aldiz begiratzen diola telefonoari, eta %30, 4k dio sakelakoarekiko menpekotasuna duela.
|
|
|
Hori guzia adierazteko, parabolak
|
erabiltzen
ditu Jesusek.
|
|
|
Girixtino ortodoxoek ere sineste bera dute, edo bertsua segurik ba. Ama Birjinaren zerurat altxatzea ez dute haatik arras hitz berekin aipatzen, hitz berezi bat
|
erabiltzen
dute, Mariaren lokartzea nolazpait, loak hartzea erran ginezake berdin beharbada, frantsesez" dormition" erraiten zaiona.
|
|
|
Mariaren ohoretan, alimaleko lore azaua ateratzen dute plaza nagusirat, hiru mila zetazko lorek estaltzen dutena. Biharamunean, Ama Birjina beltz bat
|
erabiltzen
dute karrikaz karrika, jendeak zernahi lore botatzen daizkiola! Meza kanpoan emaiten da, haren inguruan.
|
|
|
Eta hor ukanen dugu ere Dourisboure beskoiztarraren" Bahnar deitu salbaiak", Vietnamgo populu hortaz frantsesez idatzitako lekukotasuna, Jean Elizalde Zerbitzari k euskaratua eta gaur Henri Duhauk moldatua. Liburu huntaz Txomin Peillenek erran dauku lapurtera miresgarrian euskaratua izan zela, gaur egun
|
erabiltzen
den manexak aldiz ez duela deusik balio. Gaixo gu!
|
|
|
Hazparneko eta Itsasuko Gau Eskolak jin dira, eta ikasle, erakasle eta beste euskaldun batzu ere, bi orenez euskaraz jostatu dira. Gai orriak eta lexikoak
|
erabiliz
, elkarrizketak, bizipen trukatzeak eta ezagutza berriak eginak izan dira. Irri anitz, umore ona, eta konplexurik ez lehen gaualdi honetan.
|
|
|
Muga asko ditu Nigeriak, Benin mendealean (773km), Kamerun ekialdean (1690 km), Niger iparraldean (1497km), Txad ipar ekialdean (84 km) eta 850 km itsas-bazterrean (hor da petrola), orotara 4000 km-ko muga. Inglesen azpiko zelarik, 1960an lortu zuen independentzia errepublika federal bezala eta inglesa da gehienik
|
erabiltzen
den hizkuntza, nahiz tokiko hizkuntza anitz baden bizirik daudenak: haoussa, igo eta beste.
|
|
|
Kontrolak eginen dituzte ikusteko zer egiten duen Iranek bere uranioarekin. Bakarrik eremu zibil batean
|
erabil
dezake. Iraniarren aldetik, galdegiten dute zigor ekonomikoak kentzea, zigor hoiek beren ekonomia itotzen baitute.
|
|
|
etorkizunean gurekin batuko direnei esker. Bestalde, I ENERek trantsizio energetikoa motore gisa
|
erabiltzeko
xedea du, enplegu iraunkorren sortzeko, mantentzeko eta bertokiratzeko lurralde osoan. Eredu ekonomikoen trantsizio baten garaia da eta I ENER en Zuzendaritza Batzordearen kezka da parada horren zabaltzea Euskal Herriko barnekaldeari.
|
|
|
2014ko urte bukaeran, Hendaiako Herriko Etxeak erabaki bat hartu du erranez I ENER ek hiru teilatu publiko
|
erabil
zitzakeela hogei urtez. Oraindik egiten ari diren egingarritasun ikerketen arabera, gutxienez teilatuetarik batek instalazio fotoboltaiko bat ukan omen dezake lehen aldikoz, 2015etik goiti.
|
|
|
Partida hau bi gazteek irabazi dute, diferentzia ederrarekin. Hor ikusi dugu Bilbao hastetik pilota biziki finki
|
erabiltzen
. Hastean, Peio Larraldek denetarik egin du baina gero botea plomatu du eskuineko berina baliatuz gibeleko sarerat eta jokoan ere sarea ongi miatu.
|
|
|
Lan eta ikasketetarako internet baliatzen dut, han jabetzen naiz ere aktualitateaz. Sare sozialak
|
erabiltzen
ditut. Adibidez?
|
|
|
Aktualitateari begira, 11 webgune euskaraz eta 10 erdaraz, erabilpena berdintsua da, bai eta erabiltzaileen aldetik ere (24 eta 27 hurrenez hurren). Nahiz hedabide gehienek webgune bat baduten, gure ikasleek ez dituzte biziki
|
erabiltzen
. Salbu Kazeta.info, 10 ikaslek aipatu dutena.
|
|
|
Wikipedia entziklopedia bat da, ikasle (eta irakasle) guziek
|
erabiltzen
dutena. Hemen 13 ikaslek aipatu badute ere.
|
|
|
Etxepare lizeoan, ikasleekaktualitateanburuzzer gogo duten neurtu dugu, hedabideak nola
|
erabiltzen
dituzten aztertuz. Orain zer argazki atera dezakegu lizeoko ikaslegoaz eta Euskal Herriko gazteriaz?
|
|
|
Halere konparaketa bat egin dezakegu Hegoaldeko gaztetxoekin. Eusko Autonomia Erkidegoan (EAE), Arrue inkesta egin zuten 2011n, aztertzeko ikasleek euskara zenbat
|
erabiltzen
zuten eskolan eta eskolatik kanpo. Adibidez:
|
|
|
Adibidez: ' Adieraz ezazu zein hizkuntza
|
erabiltzen
den gehien erabiltzen duzun irratsaioan, telesaioan, webgunean?" Hamalau urtekoen erantzuna zen euskaraz %4 irratian eta telebistan, %16 webgunean. Jakinez EAEn ikasle guziek euskara ikasten dutela eta hauetan %64 murgiltze ereduan dabiltzala, Etxepare lizeoko emaitzak askoz hobeak dira irratien eta telebisten alorrean bederen, hurrenez hurren euskararen tokia %63 eta %12koa baita hedabide hauetan.
|
|
|
Adibidez: ' Adieraz ezazu zein hizkuntza erabiltzen den gehien
|
erabiltzen
duzun irratsaioan, telesaioan, webgunean?" Hamalau urtekoen erantzuna zen euskaraz %4 irratian eta telebistan, %16 webgunean. Jakinez EAEn ikasle guziek euskara ikasten dutela eta hauetan %64 murgiltze ereduan dabiltzala, Etxepare lizeoko emaitzak askoz hobeak dira irratien eta telebisten alorrean bederen, hurrenez hurren euskararen tokia %63 eta %12koa baita hedabide hauetan.
|
|
|
Gainera euskal presoen auzi luzea ere beti hor da Espainia hortan, Europan ere hortaz arrangura zerbait abiatua baita orain serioski. Bestalde, Espainiako Audientzia Nazionaleko juje bat edo bertze arranguratzen hasia da, frango goraki ere, baizik eta Rajoy horren PP alderdiak kondu dobleak
|
erabili
dituela urtetan eta diru zama ederrak baztertu edo adiskide batzuri eman alderdi politikoen legeak hautsiz. Laster ikusiko da beraz, maiatzeko hauteskunde handietan, nola ateratzen den PP hori eta bere kapitaina, Rajoy jauna, bere izar indartsua oraino gora zaintzeko.
|
|
|
Mendeak joan mendeak etorri, joko hura garatu zen eta jeu de paume sortu zen. Antza denez, joko hori zelai eta herrietako plazetan egiten zuten eta" paume" (esku ahurra) izenari eutsi zion, nahiz eta pixkanaka pixkanaka hainbat tresna
|
erabili
ohi diren pilota jotzeko. Jakina da burgesek eta nobleek eskularruak eta erraketak erabiltzen zituztela.
|
|
|
Antza denez, joko hori zelai eta herrietako plazetan egiten zuten eta" paume" (esku ahurra) izenari eutsi zion, nahiz eta pixkanaka pixkanaka hainbat tresna erabili ohi diren pilota jotzeko. Jakina da burgesek eta nobleek eskularruak eta erraketak
|
erabiltzen
zituztela.
|
|
|
Henri Duhau adixkidea hortaz ari da lehen lerroetan beretan, hauxe diola garbiki: " Erran dezagun izendatze horrek gure gaurko beharriak jotzen dituela eta nihaurenak ere jo zituela, egia erran, denbora batez ez baitut liburu hori ikusi nahi ere izan holako titulu gaiztoarekin!" Denen buru haatik," salbai" hitza hartu behar da denboran
|
erabiltzen
zuten gisa," salbai" deitzen eta orduan Asia eta Afrikako jendeak. " Salbaiak" ere beraz Indoxinako bahnar delakoak.
|
|
|
Herri elkargoak (bi herena) eta Luhusok (heren bat) dute fabrika berri hori kudeatzen. Honarat etorriko diren konpainiak, eta oro har edozein konpainia, dira fabrika hortaz baliatuko, antolatzen dituzten ikusgarrientzat beren muntadura propioak eraikitzeko, berek dituztelarik tresnak
|
erabiliko
, beharrez formakuntza labur batekin. Gisa hortako fabrika bakarra da Akitania guziko.
|
|
|
Imigrazioaren arazoa oso konplexua da eta asko mintzatu ondoan, Europako 28 estatuburuek ez dakite zer egin. Estudiatu duten neurri handiena izan da komando ariketak egitea Libiako kostaldean, trafikantek
|
erabiltzen
dituzten itsasontziak suntsitzeko. Hortako, Europak behar ditu indar militarrak bildu ONUren mandatuarekin eta Libian gelditzen den gobernuaren akordioarekin.
|
|
|
Hor ikusten da gero eta gehiago Turkiaren bakartasuna: Frantxoa Aita Sainduak, Europarlamentuak eta oraintxe Alemaniak, Armeniar genozidioa aipatua dute, aldiz Turkian buruak ezagutza horren kontra dira (bereziki genozidio hitza ezin da
|
erabili
). Alta, duela urtea, Erdogan lehen ministro zelarik, lehen aldikotz, berak bere doluminak aurkeztu zituen bizia galdu zuten Armeniarreri.
|
|
|
Auzoetako berriak kurritzen ziren eta elgarretaratzeko plazerrak arintzen zuen lanaren pisua. Erraiten zen iturrietako solasek bazutela kankana aire bat; ba eta ez segur ere, bazitaiken orotarik, berdin ez igande aratsaldetan Larregainbehereko ostatuan biltzen ziren xuriketa egile horien gizonek
|
erabiltzen
zituzten solasak baino kankanagoak. Duela 50 bat urte auzoetan, jendea elgarretaratzen zen asko lanen egiteko, xuriketak, belarrak, arto xuritzeak, urde lanak.
|
|
|
•Ingelesek, pilota arin eta hustuak hartu zituzten, tresna malguekin
|
erabiltzeko
eta horrela sortu zen tenisa.
|
|
|
ustegabean entzun solasetan, jestu arrunt batek iradoki gogoetetan, hots, nornahik nunahi bizi ditzakeen esperientzia, plazer, lorpen, etsipen edo arranguretan. Eta horien harilkatzeko, Bea Salaberrik euskara eder bezain zorrotza
|
erabili
du, zilargile baten pare landuz testu bakoitza erranaldiz erranaldi, irakurlearen atsedenerako. Huna hemen Herria ri eskaini dion elkarrizketa.
|
|
|
Ondotik, Euskal Konfederazioak helarazi dauku bere ihardokitzea: " Jarrera horrek berresten digu bai eskuineko bai ezkerreko parlamentariek lurralde hizkuntzetako hiztunak zer mespretxuarekin tratatzen dituzten eta lurralde hizkuntzak nola
|
erabiltzen
dituzten beren interes politikoentzat bakarrik, Senatuan nahiz Asanbladan bilduak direlarik. Joan den asteko solasaldiak, aitzineko guziek bezala, beren politikerietan aritzen ikusteko parada eman digu berriz ere"(...)" Euskal Konfederazioak berriz deitzen ditu parlamentari guziak beren alderdikeriak bazterrean utz ditzaten eta elkarrekin lan egin dezaten, hizkuntza politika egokiak ahalbidetuko dituzten hizkuntz lege ausarta eta eraginkorra landu eta bozka dezaten.
|
|
|
Ahurtiko Belokeko gain hartan isil isila orenak eta orenak, lan eta lan arituz, salmoak euskararat itzultzen edo kantu eta musika berriak idazten eta moldatzen," beneditano lana"
|
erabiliz
, aritu direneri goresmenak! Zinez merezi dituzue.
|
|
|
Alemana da mintzaira ofiziala. Idazki guzietan hura da bakarrik
|
erabiltzen
. Jendek beren artean gehienik mintzo dutena ez da haatik arras berdina bainan Suisako alemanaren eite handia baduena.
|
|
|
" Sare" euskal presoen eskubideen aldeko herritarren taldeak uste du Bizkaibusen kontra egin erasoa" oztopoa" dela" bake eskenatokia" lortzeko" prozesuan". Herritarren sareak kritikatu du Madrilgo eta Pariseko gobernuek" presoen giza eskubideen urraketaren bitartez" erantzun diotela euskal gizartearen" bake nahiari" eta" kartzela politika eta sistema judiziala bakearen kontrako aktibo gisa"
|
erabili
dutela. Alderdi guziek, ezker abertzalea barne, kritikatu dute ekintza.
|
|
|
Mikel Erramouspe EKE ko lehendakariaren agurraren ondotik, Jean Claude Iriartek eta Amaia Licheratzuk aurkeztu dute sindikatuaren proiektua, azpimarratuz orai arte kultur mailan eginikakoak, Euskal Herriko Kultur Zentroak lehenik, Pizkundeak ondotik eta 1990az geroztik Euskal Kultur Erakundearen ganik. Herri elkargoek ere politika eta ibilmolde ezberdinak
|
erabili
dituzte, euskal kultur publiko baten politika guti edo batere ez aipatuz. EKE eta herriarteko sindikatua ados dira herri elkargo bakar horren xutik emaiteari eta galdatzen diete elkarteer eta herrier xinpleki egitura hortan sartzea, ahal bezainbat konpetentzia har dezan egitura horrek kultur sailean.
|
|
|
Egitasmü hau Xiberoan abiatü da, Ipar Eüskal Herri osoarentako esprabü egite gisan, eta hiru helbürü badütü: Xiberoko dantzajauzien ikasarazteko kartieleko dantza talde güziek
|
erabiliko
düen ikasbide baten plantan ezartea; maila goreneko dantzari multxo baten sortzea; dantza ikasbide eta emanaldietan eüskarari bere lekü osoaren emaitea. Johañe Etchebest ligiar gaztea eta dantzari zinez trebatüa da, urte batentako epean, XeDE egitasmüaren jonarazlea izanen, IDBko langile bezala, eta batarzün honek Xiberoa Herri Alkargoarekila egin düan hitzarmenari esker.
|
|
|
Eüskararen
|
erabilteko
güne bat
|
|
|
XeDE egitasmüaren barne da, arren, dantzari ikasleer ohartaraztea eta gogoan harraraztea eüskaraz mintzatzea funtsezkoa dela, dantza sailean ere. Ohartarazteaz eta gogoan harrarazteaz haratago, arren, eüskararen
|
erabilteko
bideak plantan ezarriko dira, bai eskolatzeetan, bai haietarik kanpo ere.
|
|
|
Joxek esplikatu daukunaz, hilabetetako lanaren fruitua da ikatz museoa, tradizioaren beiratzeak eta ingurumenarekiko errespetuak hortara bultzaturik. Oihan zabalaren erdian izanki, zuhaitz eroriak eta eihartuak
|
erabiltzen
dituzte ikatza egiteko, lehengo moduan. Igantzin bizi den Andoni Etxenike goizuetarraren gidaritzapean, hau ikazkin semea izanki, txondorrak eraiki dituzte eta jaztik ikatza ekoizten hasiak dira.
|
|
|
Errusiarekin. Diplomazia handia
|
erabili
baita hor ere Daech hori hertsatzeko eta garaitzeko.
|
|
|
Harrigarri halere, haurrak ere bazirela trenbide hortan. Lehen ikerketa batzuek diote tren hori lasterregi zoala edo ez dituela arrastak aski goiz
|
erabili
. Hortaz guziaz eztabada handia abiatua da, pentsatzeko den bezala.
|
|
|
Martxoaren 3ko Biktimen Elkarteak salatu du Gasteizko apezpikutegiak ez diela baimena eman San Frantzisko eliza
|
erabiltzeko
," sarraskiaren" 40 urtemugaren ospatzeko. 1976an San Frantzisko elizan bilduak ziren langileak, poliziak gaseztatu eta tirokatu zituen biltzarra egiten ari zirelarik.
|
|
|
Jende ainitz igurikatua baitzen eta KTO telebixta katea hor izana gatik, jendea gomitatua zen oren bat aitzin katedralera sartzea, edo barnean gomita txartela batekin, edo kalostrapean, edo San Andreseko elizan, eta oren hori iragan da musikari eta kantari batzuk entzuten egonez. Louis Edouard Cestac bera musikaria zen, biolina jotzen zuen eta biolin hori mutil gazte batek
|
erabili
du. Bertze musikariak ere, hari instrumentuzko soinulariak ziren.
|
|
|
musikari eta kantari horiek Dohatsutasunak dituzte agerian ezarri, Aita Cestacen gutun batzuen eta Ebanjelioaren bitartez: pobreak ikustea eta errespetatzea, heien irakaskuntza segituz, zuzentasuna eraikitzea egun guzietako harremanetan eta goxotasuna
|
erabiltzea
.
|
|
|
frantsesez, latinez eta euskaraz. Hori ere kolorea, Izpiritu Sainduak eman kolorea, ama hizkuntza
|
erabiltzea
eta kantatzea amen besta egunean. Michel Garikoitz saindua eta Louis Edouard Cestac dohatsua, Ipar Euskal Herriko bi argi.
|