|
2007
|
|
|
Anartean, Arñot bere buruari beti galdezka ari zen" bainan nola debru egiten du beti egiaren kausitzeko", sekulan errantzunik aurkitu gabe: ahal bezain ongi so eginez, entzunez, behatuz, miatuz, ikertuz ez zen oraino heltzen ulertzera zer truka
|
erabiltzen
zuen Maritzak eta hori zitzaion mirakuilu handi bat, izanik ere, berak, ez zuela elizako erranetan sineste pilik...
|
|
|
Hauxe izan zen ba harritzeko elgarrizketa: Arñotentzat, bere ugazamak
|
erabiltzen
zituen sekretuetan sartzea izan zen aspaldidanik azaldu nahi zuen gordailuaren zabaltzea.
|
|
|
Famili hartako jabek eskutan zuten kostako" villa" ederrenetarik bat, itsasoa alde batetik, mendia bestetik, bide zarratatsuetarik urrun, nihunezko arbola, lore eta edergailuz inguratua, parabisu ttipi baten antzako leku hartan. Gainera, oraiko josta eta aisaldi errextasunak oro plantatuak zituzten beren zazpi haurren (lau mutiko gazte eta hiru nexka) gero irus eta goxo baten menturan atxikitzeko etxetik sobera urrun joan gabe, hala nola, pizina, tenisa, barneko kirol eta nik dakita zer oraino, zerbait baizitaken horien guzien
|
erabiltzea
.
|
|
|
" Sehi izanen da beraz", hala nola amak azaldu zaukun Xantianaren egoera berria, nahiz gazteluko etxekoandereak" neskakide" hitza nahiago izan zuen
|
erabili
, ikusiz hunen gaztetasuna. Halere, burrasoek izenpetu zuten kontratuak zehazten zituen Xantianari galdeginak izanen zizkion lan guziak, kozina, garbitze, lisatze, aste guzian bere okupatzeko aski diruditzen zitzaiotenak.
|
|
|
6 Erlisione mailan, Judas aipatzen delarik, ez da ohizkoa" puta seme bat zela" erreferentzia
|
erabiltzea
.
|
|
|
9 Ur benedikatua ez da gako gibelaren freskatzeko
|
erabiltzen
, baizik eta gauza edo jenden benedikatzeko.
|
|
|
— Ez zakiat, beharbada saltzeko edo trafiko zerbaitetan
|
erabiltzeko
landatua zuela, edo nik dakita zer...
|
|
|
Hura? Ez diat pentsatzen ere, bere ile luzeekin, atorra berde loretsu batez jauntzirik, galtzerdi zilo eta petatxatuekin, oinetan espartin zahar pare bat baizik
|
erabiliz
uda ala negu! To, erran bahaza eremita moduko zerbait zitekeela, ez diat ukatzen, baina sendagile... ez hori ez!
|
|
|
— Ba, ulertzea ez duk ez gaitz. Behar bada, kamelia edo kamamila
|
erabiltzen
zitian tabako hosto gisa, eta bere trafikoa hartan egiten diru pixka baten egiteagatik, beste arrandarik ez izanez gero...
|
|
|
— Ez, ez aski badugu ideien xuxen
|
erabiltzeko
, zatoz honat otoi.
|
|
|
... orain duk unea, har ditzagun lastargia, ikatz kutxa, errauts gorria, eta goazen... harkaitz zutabe horren ondotik doa lurpeetarako bidea, xendra... eta han ormaren zabalean ikusiko duk Aba garbitu duen basa idia... gorriz emokatua... gezi bat saihetsean... eta ere abelgorriak, oreinak. Baina, ez dituk bakarrik ikurrak agertzen hemen, orman tilingo diren harkaitz puska horiek
|
erabiltzen
ditiat ttunttunaren egiteko, orein adar punta batekin, jo eta jo ari nauk gure arbasoei deika, entzun gaitzaten...
|
|
|
Behin pasatuko gira haitzulo handi baten barnean, Neanderthaleko gizonek
|
erabili
zutena bizitegi bezala, eta oraino ikerketetan dagona. Hemen miresten ahal duzue orduko gizonek eginiko grabatze bat, bizitegitzat erabilia izan diren aterpeetan hori bakan baita.
|
|
|
Izan ditaike ere delako ibai harek uholde baten medioz barnealde hau kurritu zuen ondotik eta mekanika eta higatze jokoen eraginez eraikia izan zen zutabe hau. Orain hetsia dago lur lehertze batengatik, baina iruditu behar zaizue gela hau argiz emokatua historiaurreko denbora heietan, eta orduko gizonek bizitegitzat
|
erabiltzen
zuketeena, orain erabat ilunpean balin bada ere.
|
|
|
Dutan adinarengatik betaurrekoak behar ditudala erratea trufa molde bat duk, bista ona diat oraino eta ongi ikusten diat gauzak aldatzen ari direla. Dena duk, kasetetan
|
erabiltzen
dituzten hizkiak xeheagoak direla, eta irakurtzen hasten naizelarik, begiak okertzen zizkitala, ala behar bada besoak laburtzen, ez dakiat! Beharrik berrien jakiteko beste modu bat erabiltzen diat, norbaiti galdeginez irakurtzea boz ozenez, baina hala ere ez nauk arras kontent, zeren eta jendeak hain dituk apal mintzo non ez ditudan entzuten ere!
|
|
|
Dena duk, kasetetan erabiltzen dituzten hizkiak xeheagoak direla, eta irakurtzen hasten naizelarik, begiak okertzen zizkitala, ala behar bada besoak laburtzen, ez dakiat! Beharrik berrien jakiteko beste modu bat
|
erabiltzen
diat, norbaiti galdeginez irakurtzea boz ozenez, baina hala ere ez nauk arras kontent, zeren eta jendeak hain dituk apal mintzo non ez ditudan entzuten ere! Eta hara non, joan den egunean, telefonoko kabinatik behar izan diat atera, hurbilegi izanez ez nintian botoi gaineko zenbakiak irakurtzen ahal ere.
|
|
|
Jauntzi egiteko
|
erabiltzen
dituzten oihalak ez dituk lehengoen kalitatekoak. Ene soineko guziek hertsatzeko aiherdura bat badie, bereziki gerrian, eta galtzak ezin estekatuz deabrua ikusten diat batzuetan.
|
|
|
Hiru aste pasatu ziren beragertzeari eman zuelarik, mehatua, lerdotsua, zikina, gosetua, zarramikatua, uspelez emukatua, bainan hixtuz ttiuttiuka, irri ergel bat ezpainetan, besoak zafraka
|
erabiliz
hegalka dirudi mogimendu batean. Orduz geroztik, Xanok hitza galdu zuen, xori kantuak bakarrik eramaiten zituela, bai kaxkabeltz edo pika oihuak, bai bele edo urtxo kantak.
|
|
|
Eta norbaitetaz mendekatu nahi zutenean bide horren desgrazia orotaz, ardurenian apezari edo errientari bihurtzen zituzten beren erranahiak. Jakinez gainerat, sakretan
|
erabiltzen
direla erlijione hitz zonbait, hala nola Jainko, debru eta bertze, hori aski zeien, holako elhe zonbait erranez, bi" arraza" horiek batean laidostatzeko!
|
|
2008
|
|
|
Hiruzpalau kintzez gibelean
|
erabili ondoren
Damatitek eta Amintorek berdinduak zituzten hamalauetan. Hau partida!
|
|
|
Emilio, mikroa utzirik itzuli eta, entzuleeri agur bat eginez, doa Pettan Ildoxuriren aldean jartzera. Entzuleak, dena beharri, harria bezain ixil egonak dira Emiliok, Argia, gai hori lantzen
|
erabili
dituen hitzen adierazpena ongi ulertu nahitan. Dena dela, txalo aldi eder batez eskertua izan da gure Emilio.
|
|
|
Bi ostatuetako bestalierrek ixiltasunean entzun dituzte Piarres Xara horren hitzak. Zenbaitek ziotelarik egiaz mintzo zela gizon hori, zendako bada urrun
|
erabil
, bizigailuen merkataritzan, tokian berean, garraio gasturik gabe, eros daitezkelarik herrian bereko ekoizpen sanoak. Beste batzuek aldiz, gisa hortako egoera baikorra izan arren, balituzkeela, hala ere, bere salbuespenak, zeren eta, beti beharra agertuko delakotz kanpo herriekilako gurutzamendua, tresneriako, eraikuntzarako eta beste asko arloetako salerospenetan.
|
|
|
— Errege Jauna, erran zion Artasek, irudiz edo izatez hain hobendun agertzen bada Gorrail, bere izaki libro eskubideak ez daitezke ahantzi behar. Etor dadin mana iezaiozu azken aldikoz eta ez badu ihardesten, orduan bortizkeria edo jukutria
|
erabiltzeko
ez genuke dudarik.
|
|
|
Erregearen aurrean izanen zirelarik, badakikezu zer erran orduan. Zure mihiaren
|
erabiltzen
hain zira abila, non aldi honetan oraino, zakutik aterako ziren.
|
|
|
Bere larru barnean ikaran izangatik, bi gizonek, pusaka, tiraka,
|
erabiltzen
zuten artean Gorrail zuztar bat baino gehiago ez zen kantitzen.
|
|
|
Negua ez zen oraino bukatua, gosetea ere ez. Gerta zitekeen oraino Gorrailek
|
erabiltzen
zituen jukutriez baliatzea, beraz hobe zuen zuhurki jokatzea.
|
|
|
Putzuaren azala bera hormatua zen eta ur gaineko geruza jelatu hartan zilo bat ageri zen, laborariek poliki entretenitzen zutena arrantzarako. Haren ondoan zagon pausaturik haiek ur edo arrain bila zetorrelarik
|
erabiltzen
zuten suila.
|
|
|
Gatuaren lehen ihardukitzea eskapatzea izan zen, baina, xendra hertsiegi zen eta han erdi erdian zagon Gorrail, haren pasatzerat uzteko ez prest. Tiberek diplomazia
|
erabiltzea
hobe zela pentsatu zuen.
|
|
|
— Ez banaiz tronpatzen, egin zuen bere boz eztiena
|
erabiliz
, zu zira Gorrail, nire laguna!
|
|
|
Beharria xut azantzari beha, oilategira iritsi zen. Murruari begira hara honaka ari izanik istant bat, ate bat sumatu zuen eta, pusaka
|
erabiliz
, amore emanarazi. Eta horra gure Gorrail tokian sartua.
|
|
|
Manta Zuriek
|
erabiltzen
zuten putzu zilo bat bazen ba hor, baina Gorrailek ez zekien zenbat barna zen, ura noraino behera zen, eta hartarik edateko nola egin behar zen.
|
|
|
Gure umeak berak, ene otsokume gaixoak, ez dira haren irainen babesean. Joan den egun batez, etxerat artino lasterkatu zituen, gaizki
|
erabili
, jo ere, errautsean mustupilkatu, orbanez emokatu, ur ustelez funditu," gaixo abandonatuak" deituz eta beste... Gehiago dena gure azken umetxoa Harpe, geroztik eri dago eta sendagilea lotsa da bista ere galduko ez ote duen. Hargatik, Jauna, galdegiten dizut auzitan onartzea gure kereila, justiziaz zuzendua izan nadin.
|
|
|
Eztabaidak abiatu aitzin, abereak, talde ttipitan bildurik, aferaz mintzo ziren, Titazu orkatza agertu zenean. Horrazaren ustegabeko heriotza jakinarazi zuen, abere guziak inarrosten zituen hitzak
|
erabiliz
eta gertakari hori onbideratze handiko gaitzat iragarriz. Holako oroimen bereziaren ospatzeko Titazuk gehitu zuen, hilaren gorpua Gorrailen juramentuaren berme erabiltzea komeni zitekeela.
|
|
|
Horrazaren ustegabeko heriotza jakinarazi zuen, abere guziak inarrosten zituen hitzak erabiliz eta gertakari hori onbideratze handiko gaitzat iragarriz. Holako oroimen bereziaren ospatzeko Titazuk gehitu zuen, hilaren gorpua Gorrailen juramentuaren berme
|
erabiltzea
komeni zitekeela.
|
|
|
Zuek baino gehiago daki, eta bere jukutriez lotsatu behar zenukete, berak zuenez baino segurago. Bestalde, bera akusatzen duzuenetarik inozente dela ez dut erraiten, baina, baieztatzen dut zuetarik gehienek baino ez duela egin, eta egun
|
erabiltzen
duzuen eran erabiliak izanen zaretela zuen aldian.
|
|
|
Mintzaldi horien denboran, oiloen dolua hain zen areagotu non Pinta trenputxartu zen eta bere hiru lagunak kasik era berean jarri, hegalak luzaran, zangoak xut, begiak zirurikan. Inguratu zituzten eta poliki inarrosiz, txapaka eztiki
|
erabiliz
, ur pixka bat bururat botatuz... azkenean Pintak begi bat zabaldu zuen, gero beste bat, hasperen luze bat atera... Esporta, Korris eta Aztakarek berdin egin zuten...
|
|
|
Akitua zenetan bermatzeko
|
erabiltzen
zuen makila luzea eskuan, Beltzaran Sasigaitzerat abiatu zen. Bidea bihurria eta ez ezagugarria zenez Gorrailen gordagia nekez aurkitu zuen.
|
|
2009
|
|
|
Astri, Irlandakoa, erruki sozietate batekoa," umezurtz kontu" hirira etorri eta, orain Arrabalean ematen duena eguna: urak irakin, xaboia
|
erabili
, barazkiak garbitu beharra predikatzen ditu; bestalde, hirian bera izan da aurrena salatzen, problema estoldetan dela.
|
|
|
Fabrikak beretzat
|
erabiltzen
zituen Ezeza errekako urez ere mintzatu zaio lepozuria Timori:
|
|
|
Burni tutu okerrak lur azpitik ateratzen ari, konponketa lanak ari dira obreroak. Aguazilak mimenezko makila
|
darabilkiela
ume batzuk uxatu ditu.
|
|
2010
|
|
|
Ez dut oraino" saihestezina den guduaren" irakaspena ulertu, ez eta nola gudua" ona" izan daitekeen. Berriro Aingeruak gai hau aipatzen dit, gorputzaren adibideak
|
erabiliz
.
|
|
|
SS alemanek emazte eta haur juduen ihesaldia babesten dute nazi hungariarren aurka. Baratzeen arteko alde bakoitzean, bi gudari aleman ematen dira, prest beren armak
|
erabiltzeko
Hungariarrek erasotzen baldin badute.
|
|
|
Denbora berean, etxearen aitzinean, aleman kaporala, hungariar buruzagia eta nihaur ari gara eztabadatzen. Ondotik, Aita Klinda, ahal bezain laster jinik, erlijiozko irizpideak
|
erabiliz
, saiatzen da hungariar buruzagiari sinetsarrazten lekuak hustu behar duela, baina hungariar buruzagiak desterratzeko agindua beti erakusten du. Aita Klindak, etsirik, aitortzen du Nuntziaturak ez zuela laguntza handiagorik ukaten ahal.
|
|
|
Azken lorpena bere lanaren indarraren araberakoa dun. Lurra hain lodia dun, hain gogorra, hoziak bere indar guziak
|
erabili
behar ditin lurra garaitzeko.
|
|
|
Ez dakizue oraindik Hitza ongi
|
erabiltzen
.
|
|
|
Haiekin noa. Arrats batez, Budaliguet uzten dugu eta mendebaleko oihana zeharkatuz, zainduak ez diren xendra ttipi batzuk
|
erabiliz
, aitzinean abiatzen naiz. Azkenean, Huvosvolgy tren geltoki handira heltzen gara eta jende artean galtzen.
|
|
|
Galipotezko* bide sareek norabide guzietan lurra zeharkatzen dute. Erokeriak bide zabal eta leun horiek
|
erabiltzen
ditu. Anitz bide dago, anitz.
|
|
|
Orduan, mugarik eta ezineginik ez ditun izanen hiretako. Oraingoan tresna gaizki
|
erabiltzen
dun.
|
|
|
paradoxak, metaforak, neologismoak, oximoroiak, alegiak (alegoriak), hitz jokoak, irudi mugikor eta dinamikoak; batzuetan amultsutasuna, irriñoa, umorea, beste batzuetan larderia, zorroztasuna, iseka*,... Zoritxarrez, hungarierazko bertso idazkera itzulpenetan galtzen da. Irakurlea ohartuko da gauza bera adierazteko Aingeruak anitz metafora
|
erabiltzen
dituela. Nahi du irakurleak berak, bere izpiritua eta bere sena zabalduz, bere betebeharraren funtsa eta Haren solasaldien erran nahia kausi ditzan.
|
|
|
Nahi du irakurleak berak, bere izpiritua eta bere sena zabalduz, bere betebeharraren funtsa eta Haren solasaldien erran nahia kausi ditzan. Hannak behin baino gehiagotan hitz zuzena ezin atzemanez, neologismoak
|
erabiltzen
ditu edo mutu egoten da.
|
|
|
Halaber, grafian
|
erabiltzen
diren hizki handiak, larriak eta etzanak** nahitara ezarriak dira, beharrezkoak baitira zehaztapen batzuen azpimarratzeko. Metaforak ere ez dira narratiboak baina beti azalpenaren ikuspegi zehatz baten adierazteko baliatuak.
|
|
|
** Hizki etzana: hizki italikoa. munduak lan berean elkarrekin lotuak direla erakusteko, Hannak Menorah delako ezaugarri judua
|
erabiltzen
du.
|
|
|
Bi mintzamoldeak dituzten beste hizkuntzetako itzulpenetan, hala nola alemanezkoan, frantsesezkoan edo gaztelaniazkoan, Aingerua hika aritzen zaie lau lagunei eta berdin hauek hari. Euskarazko itzulpenean lehenik erabaki behar zen hika
|
erabili
behar zen edo ez. Nahiz euskaldun guziek egun ez duten hikako moldea erabiltzen, ez nuen dudarik lagunak beren artean, eta Aingerua haiei mintzatzean, euskaraz ere hika eman behar zirela solasaldiak.
|
|
|
Euskarazko itzulpenean lehenik erabaki behar zen hika erabili behar zen edo ez. Nahiz euskaldun guziek egun ez duten hikako moldea
|
erabiltzen
, ez nuen dudarik lagunak beren artean, eta Aingerua haiei mintzatzean, euskaraz ere hika eman behar zirela solasaldiak. Ez zen hain argi haatik nola lagunak mintzatu behar zitzaizkion Aingeruari.
|
|
|
Bestalde, jakinez Aingeru Begiralea nolazbait gure baitan eragile dela, gure gogaide dela, ez ote litzateke bitxia gure buruari zuka aritzea? Iduritu zait barne lotura horiek hika
|
erabiliz
hobeki azaltzen direla.
|
|
|
Badakigu zein diren holako jarreren ondorioak, Elizan gaur egun ikus daitezkeenak. Hala ere, toka izanik euskaran genero marka neutroa, sexurik gabeko izakiei mintzatzean
|
erabiltzen
dena, deliberatu dut itzulpen honetan, lagunak toka mintzatuko zitzaizkiola Aingeruari. Ez da aterabide egokia, baina nekez bestela egin zitekeen.
|
|
|
** Oroitarazi behar da XVI. mendean Joanes Leizarraga protestantak ondotik katolikoek egin duten baino anitzez gehiago
|
erabili
zuela hikako moldea. Adibidez, Gure Aita otoitza molde horretan eman zuen. aingeru bukatua 18
|
|
|
Hannaren ahotsa da, baina segur naiz ez dela hura mintzo. Ari den hura, Hannaren ahotsa tresna kontziente gisa
|
darabil
. Hitz bortitz horien mezularia ezagutzen dudala iduritzen zait; ez naiz baitezpada harritua.
|
|
|
Baina gaizki
|
erabiltzen
badun, indarrak suntsitzen din.
|
|
|
** Aingeruak" gehiagokoa" hitza
|
erabiltzen
du ekintza edo asmo arrunt bati izakiek zerbait aberasgarri gehitzen diotelarik.
|
|
|
Ohartzen naiz gizakiak bakarrik eskuratu duen indar sexual sortzailearen ‘gehiagoko’ hura, GIZAKIAN bestelakatu behar dela, ez gehiegikerian
|
erabiliz
ez eta mingarrrrietan*.
|
|
|
Konturatzen naiz Aingeruek bakan ‘Jainko’ hitza
|
erabiltzen
dutela. Menturaz, gizadiak gauza sakratuen balioa galdua duelakotz.
|
|
|
Budapesten Freudiar psikoanalisia
|
erabiltzen
zuten.
|
|
|
Bi lerro horiek ene baitan mila aldiz itzuli ditut eta orain ere gogoan
|
darabilzkit
!
|
|
|
Aingeruak
|
erabiltzen
duen hiztegia egunerokoa da gehienik: ura, lurra, airea, sentimendua, ekaia,... baina hitz horiek adiera bereziak hartzen dituzte.
|
|
|
Haurñoak sortzean ez ditu bere gorputz atalak
|
erabiltzen
ahal, baina emana zaion betiko Indarrak irakasten dio. KRISTO, GURE ANAI ARREBA, sortu da, KRISTO BERRIA, ororen Argia.
|
|
|
Ene irakurgaien bitartez, hinduismoan
|
erabiltzen
den birsortze konzeptua ongi ezagutzen dut eta arreta handiz solasaldia segitzen dut.
|
|
|
Josteko makinak eskuratu ditugu baina emazte gehienek ez dakite horien
|
erabiltzen
. Josteko ikastaro batzuk antolatuak dira eta Hannak, bere antolamenduaren gaitasun bereziari esker, begirale aditu talde batzuk prestatzen ditu.
|
|
2012
|
|
|
Ez da gehiago entzuten nihun. Venezia-ra heltzea battel xume hartan. vaporetto izenekoa, uste dut... eta emazte eder hartaz oroit naiz, ez zen pertsonai printzipala bena bitxi da nola hitz batzu gelditzen diren: ardo zerbait nahi zuela eta Tokay hitza
|
erabili
zuen haro handi baten erdian... To Kai, bazuen Orienteko oihartzunik...
|
|
|
Jose Arregi torturapean hil zen Madrilen 1981eko otsailaren 13an. Tortura legez eta egunero
|
erabiltzen
duen sistema horri jazarri nahiz.
|
|
|
...i batean amaigabezko gau batean ehun mila urte maitatuko zaitut eta ehun mila urteren buruan oraino gehiago maitatuko zaitut eta itzal baizik izana gatik eta leihorretako harriak lagun leihorretan muger izanen girelarik eta gure izenak eta izanak denborak erhaustak izanen dituelarik badakit itsasotikako haizeak nik ezin erranak erranen dauzkitzula uhainen artetik nik galdu orhoipena haizeak oraino
|
erabiliko
baitu... eta uhainen artetik erranen dautzu maite zaitudala eta betiereko derauzkitzutan amaigabezko hitz eztiak erranen derauzkitzu... ehun mila urte maitatuko baitzaitut...
|
|
|
Hola’uk. Eta ni usinan sartu nindukalarik ikusi huen, adineko langilek nola
|
erabiltzen
gintuzten. Eta ze’uk beharrondoko bat?
|
|
|
Nola
|
erabili
Xalbadorren ildoetan apirileko sapa hezea biziaren nahikeri mundu eraikitzailea altxatzen duelarik...
|
|
|
Nola
|
erabili
hitz isila kantua altxatzen delarik eta biziaren daldara eztia hedatzen lur arraberotuan izotzak ahantzirik...
|
|
|
Nola
|
erabili
alaitasuna dolamen eta auhenen gainetik begi isilduen deiadarra oraindik gure baitan hedatzen delarik...
|
|
|
Nola
|
erabili
lilien usain berria lurrean usteldu gorputz bizidunek ekarri onkailuek dutela piztu egun batez norbaitek jakin arazirik...
|
|
|
Eta Jules Bayle gure erretor gozoarekin, hein batean baizik otoitza maite zuena, sekulan nehor enoarazi gabe. Oo eta nolako usain ona zuen haren tabakoak, zigarreta pipatzeko hoditxo bat
|
erabiltzen
zuela. Eta nolako usain ona zuten, igandetan, herriko neska gazte eta emazteek, arropa pollitekin,... oo etzen Koloniako ura baizik orduan...
|
|
|
Baina nik ezin ditut hitz horiek
|
erabili
, debekatu dizkidazu, amodiozko kanturik ederrena idatzi dut, baina ez duzu entzun nahi! amodiozko gutunik politena idatzi dut, baina ez duzu irakurri nahi!
|
|
|
4 Ideologia eta estrategiaren gauzatzeari buruz, anitz idatzi da. Dudan ezagutza zuzenaren gainean, arestiko dokumentuak
|
erabili
ditut bereziki. Besteak beste:
|
|
|
Les Rebelles. 1983 Justifikatzen duen leninismoa izendatzeko
|
erabiltzen
duen hitza, ultrajakobinismoa da.
|
|
|
Kuriosoa da ikustea nola ideologia komunista eta internazionalista pasa den Balkanetako masen gainetik haize bat bezala, benetako eta barneko sentimenduak ia mugitu gabe. Gaur egunean begiratzen baditugu Ekialdeko herrietan
|
erabiltzen
diren mamu ideologikoak edo presupuesto estrategikoak, harritzen gara ikusirik nola komunismo baino lehenagoko ziren etsaigo nazional berberak agertzen diren: hau da, errumanoek hungariarrei buruz duten irudia da hain zuzen oraindik Austria Hungariako Inperioan zegoena; aldameneko auzoei buruz erraten diren gezurrak edo erdi egiak baita txisteak ere, dira, hain zuzen, Inperioaren denborakoak eta ez komunismo denborakoak.
|
|
|
49 Argalaren denborako borroka lagunek egin zidaten oharra: " Badakik milien artean," iraultza" terminoa alkandora zabalegia bezala interpretatu dugula eta gure borroka iratzartzeko borroka bezala
|
erabili
dugula gure buruan."
|
|
|
Bigarren fasean Euskal Estatu sozialista lortzeko parada demokratikoa izanen da. Han armak ez dira
|
erabiliko
, baina erabiltzeko gaitasuna atxikiko da; ETAren bermea jarraituko da, lortuko dena atzera berriz bota ez dezaten.
|
|
|
Bigarren fasean Euskal Estatu sozialista lortzeko parada demokratikoa izanen da. Han armak ez dira erabiliko, baina
|
erabiltzeko
gaitasuna atxikiko da; ETAren bermea jarraituko da, lortuko dena atzera berriz bota ez dezaten.
|
|
|
Gogoeta hauxe da: bortxaren behar orokorra ukatu gabe, orain
|
erabiltzen
den borroka armatua egokia den ala ez ikertzeaJ Etaerantzuna negatiboa da:
|
|
|
alegia," hiltzekotan gaude, hilko gaituzte, baina duintasunez hilko, etsai batzuk aurretik eramanik". Egoera ez da hain desesperatua, bereziki beste gauzetan xahutzen diren indarrak bide posibleetan
|
erabiliko
balira. Biolentzia irabazteko erabili behar da, horretarako kondizioak egokiak direnean; gerla iraultzaileaz okupatu diren guztiek azpimarratzen dute, hain zuzen, abantailaren erabilpena zein beharrezkoa den borrokak aurrera dezan.
|
|
|
Egoera ez da hain desesperatua, bereziki beste gauzetan xahutzen diren indarrak bide posibleetan erabiliko balira. Biolentzia irabazteko
|
erabili
behar da, horretarako kondizioak egokiak direnean; gerla iraultzaileaz okupatu diren guztiek azpimarratzen dute, hain zuzen, abantailaren erabilpena zein beharrezkoa den borrokak aurrera dezan. Eta abantailak galduta gaudenean, Engelsen testu bat gogoratu:
|
|
|
BIOLENTZIAREN amaiera nahi dela eta, gai bat
|
erabiltzen
ari da etengabeki: arazo nagusia hiltzea ala ez hiltzea dela.
|
|
|
Hauxe dugu ETAren aurkako indar guzien gai itzulkorra: ETAk eta bere ingurukoek onartu behar dute edozein bortizkeria ere ezin
|
erabil
daitekeela. Onarpen hau negoziaketa posible guztien oinarritzat jotzen dute.
|
|
|
Azken finean, jarrera politiko eta filosofiko garbi baten aurrean gaude. Menperatzaileek beren pribilegioak defendatzeko
|
darabilten
bortizkeria ez dugu onartzen, alderantziz, gorrotatzen dugu, nahiz eta instituzionala izan. Faxistek goraipatzen duten biolentzia naturalari, handiek eta azkarrek ahulak esklabizatzeko erabiltzen dutenari, arrunt higuingarria deritzogu.
|
|
|
Menperatzaileek beren pribilegioak defendatzeko darabilten bortizkeria ez dugu onartzen, alderantziz, gorrotatzen dugu, nahiz eta instituzionala izan. Faxistek goraipatzen duten biolentzia naturalari, handiek eta azkarrek ahulak esklabizatzeko
|
erabiltzen
dutenari, arrunt higuingarria deritzogu. Baina zapalduek beren askatasuna erdiesteko armak hartzen dituztenean, biolentzia honetan partaide izateko beharkizun politiko, etiko eta morala onartzen dugu.
|
|
|
Euskal Herriaren gaineko zapalkuntzak iraungo dueno, ezkerrak abertzaletasuna defendatu du. Berriz, Euskal Herriaren nortasun bereziak Estatu forma hartuko duen neurrian (eta oraingo autonomian Estatuaren adarrak badira), zapalkuntzarako
|
erabiliko
den nazionalismoa borrokatu du ezkerrak. Eta ezkerreko euskalduna, formula batez laburtzeko, abertzale izango da gure nortasun nazionala zanpatzen dutenen kontra, baina ez da batere nazionalista izango Euskadin Europako molde egoistetan moldatuko den Estatua edo Autonomia onartzeko.
|
|
|
64" Bietan jarrai", denen artean zerbait" misteriotsu" bilakatu dute. Hemen eduki nagusia ematen diot, hau da errekurtso guztiak egoki
|
erabiltzeko
, talde organiko militarra eta legala bereizteko behar dela: " Frogatua da ekintza armatuak egiten dituen taldea errepresio osoaren jomuga bilakatzen dela eta ezin duela masa erakunde iraunkorrik sortu.
|
|
|
(por)" abrir fisuras en los sectores mas vulnerables del movimiento de liberacion nacional"; por haberse traicionado a si misma y al pueblo vasco; por colaborar" con los planes genocidas delas fuerzas de ocupacion del Estado opresor español". Azalpen horiek ENAMeko jendeek ere publikoki
|
erabili
zituzten, eta anitzek onartu gaur egun arte ere. Erreinsertziorako lehen eskaera handia Ruiz Jimenez-en garaietan gertatu zen:
|
|
|
" Kolpe gogorra izan zen Txomin galtzea. Baloreetan, borroka armatua nola
|
erabili
, nolako mugak eta printzipioetan oinarrituta... derrape bat dago. Ernest Lluch hil zutenean Xra eraman ninduten epaiketa batera.
|
|
|
He dicho que en torno al MLNV y a partir de un momento impreciso, se acaban las notas de autocritica y de pedir excusas de ETA 70 Gure analisia ulergarria (lagungarria) izan dadin, ikerketa politiko eta soziologikoetan munduan gaindi
|
erabiltzen
diren irizpideak gure egitea da hoberena: konfliktoan zuzenki inplikatuak diren aktibistak eta estatuko erantzule edo exekutoreak ez dira biktimak, protagonistak baino; berriz, zuzenki inplikatua ez dena, hori da biktima inozentea.
|
|
|
Militanteen deklarazioetan azalpena hauxe zen: haurrak" escudo humano" bezala
|
erabiltzea
Guardia Zibilaren erantzukizuna zela eta ez bonba ezarri zuten militanteena. Gauza bera esan zuen ETAk 1991an 17 urteko Coro Villamudria, polizia baten alaba, hil zuenean.
|
|
|
86" Sasitar" Iparraldean
|
erabiltzen
da" militante klandestino" esateko. Sasia= le maquis; sasitar= maquisard.
|
|
|
Orain bi asteko artikuluan esaten nizuen: espainolen kontzientzia nazionala batzeko estatuak
|
erabiltzen
dituen errekurtsoen artean, faktore positibo lana erregeak egiten duela, eta etsaiarena, haien nazio etsaia, euskaldun separatistak gara. Hor, EAJri ere tokatzen zaio zerbait, euskalduna den partetik.
|
|
|
Aipatutako borroka horiek lorpen handiak ekarri dituzte, eta hemendik jo behar da: norberaren zorionari zor zaion errespetua, jendearen izenean mintzatzen diren aparailu eta instituzioen kondenatzea, jendea biltzeko komunikabide modernoen
|
erabiltzea
, ekintza humoretsu eta sinpatikoen balio mediatikoa (yippiak eta provoak aipatuko ditugu...), minorizatuak direnen borroka partzialen balorea (feminismoari munta handia ematen dio...).
|
|
|
are gutxiago, iraultza egiteko. Alderantziz, beste guztien kontra
|
erabiltzen
diren lege errepresiboen sortzailea (edo, bederen, estakuru eginkorra) gertatu da, eta, azken funtsean, kalte handia egin dio mugimenduari. Bestalde, talde armatuen barnean sortutako giroak deshumanizazioa, ankerkeria eta lagunen aurkako bortxa ezin justifikatuzkoak ekarri ditu (honetaz, Hans Joachim Klein, Valerio Morucci eta Adriana Farrandaren elkarrizketak hunkigarriak dira...).
|