|
2000
|
|
|
Lehenengo ilaran jesarri zen, zergatik jakin gabe. Elizara zergatik sartu zen ere jakin gabe, berak bezalako ateo
|
batek
han aurreko gurutziltzatuaren babesa zertarako behar zuen oso ondo ulertu gabe. Baina zer egingo zuen berak?
|
|
|
Haiek eta gu nahasirik gindoazen bi zalgurditan, leizetik hurbil samar iragaiten zen ohiko bidetik. Eta, hala, iritsi ginen puntu hurbil hartarat, lotu genituen zaldiak, utzi genuen morroietarik
|
bat
han zaldien zaintzen eta begiratzen, egin genituen oinez hirurehun bat urrats, eta leizearen ahorat heldu ginen, zeina basoarekin mugatzen zuen zelai batean baitzegoen, gain batean. Leizearen ertzean baziren bizpahiru haritz solte, adarrak harat honat hedaturik zituztenak, haietarik bat edo bertze leizearen alderat.
|
|
|
Bazen mugimendu inguruan: gazte talde bat hemen, plastikozko ontzi handi zenbaiten inguruan; bikote are gazteagoren
|
bat
han, maite lanetan; musika hotsa, ikusgai ez genuen lekutik.
|
|
|
Medikuntzara. Etxeko salako pladour arroxakolorean zeuzkan hiztegiak eta entziklopediak eta hiztegi entziklopedikoak begiratu zituen, zer begiratu behar zuen ongi ez zekiela, arretaz baina trakets, itxaropen eskasez, eta aurkitu zituen argibideek ez zuten argitik deus askorik, eta terminologia arrotza ilustratzeko azaltzen ziren argazkiak ere ez zitzaizkion batere baliagarriak iruditu, batik
|
bat
han azaltzen ziren azazkal gehienetan izugarri belztuek suz erreta ba  tzuk, izoztuta beste batzuk, mailuz jota ez gutxi, era askotariko horzkadez desitxuratuta ugari ez zutelako haren zerarekin inolako zerikusirik. Ez?
|
|
|
Handik gutxira berriz, kasernako leherketa hura izan zuan eta... hi orduantsu atzeman hinduten ala?"; Xanek baiezkoa egin zuen;" ba, beharbada jakingo ez duana duk, Henrik egun haiek, edo aste haiek, ez zakiat, herritxo batean eman zituela, hemendik ez urruti. Eta, leherketa izan zen egun hartan, herri hartako ostatuan zela, ostalariari (nire ezaguna dena, nik hau berak esanda zakiat) esan ziola, tipo
|
bat
han bazterretan ostuka ikusi zuela; bere kusan ote zebilen; eta gure etxeko telefonoa eman zioan, edozer gertatzera guri abisu emateko"; apur batean isildu egin zen, gero jaiki egin zen eta: " egon hadi pixka batean", esan zuen.
|
|
2001
|
|
|
Senarren loa ebakitzen dute bristadan. Ohean, inguru minguruka dabiltza, belaun ukaldi bat hemen, beso kaska
|
bat
han, letra gorritan azaltzen den 3:14 tenore zenbakiei tematuki begira, bikotea asperduraz haserretzen deneraino. Ez da istorio klasikoagorik!
|
|
|
Bestalde, Napoleon, Napoleon pertsonaia historikoa izateak, bere garrantzia du Kartusia n, noski; baina gure liburuan horrek ez du inolako garrantzirik; izan ere, guri, Kartusia tik, hitzak interesatzen zaizkigu, ez hitzen ingurukorik, ez testuingururik. Hitz horiek bere horretan, ukituren
|
bat
han eta hemen, eta nahikoa da. Testuingurua, gure liburuan, geuk ezarri dugu.
|
|
2002
|
|
|
Ontzi arotzen belarriak minbera dagoz. Egun birik
|
baten
han dabe Martintxu, itaunka, eske.
|
|
|
Baina argazki hori, gero, egunean egunean osatu beharra dago, puzzleak osatzen diren moduan. Eta ipintzen dugu pieza bat hemen, pieza
|
bat
han, batzuetan zuzen, baina baita oker ere beste batzuetan, argazkiari ez dagozkion piezak jartzen ditugulako, edo dagozkionak ere leku desegokietan jartzen ditugulako. Eta ohartzen gara, finean, nola amodioaren puzzlean, onenean ere, beti dauden pieza batzuk faltan eta beste batzuk soberan, eta argazkia osaezina dela, ondorioz.
|
|
|
Edontziak jadanik hutsik zeuden mostradore gainean musika isildu zenerako, eta lagunei eskuak edontziz gabeturik ezinegona bezala sortu zitzaien, bat
|
batean
han jarraitzeko aitzakiaren bat behar, eta aitzakiarik gabe aurkitu izan balira bezala. Luze gabe, kalera atera ziren.
|
|
|
Luma
|
bat
han, luma bat hemen,
|
|
|
sarraski emozionalak burutzen ditu ikusleen bihotz erraietan. Itxaronaldi labur
|
baten ostean
han agertu zen Thalia Zedek, Chris Brokaw ekin batera Comeren buru eta ahotsa, atorra gorria soinean eta bere begi handi ederrak hamaika sufrimendu eta une latzen ondorio diren betazpiez horniturik. Talde berria aurkezten zuten Thaliak eta Chrisek:
|
|
2003
|
|
|
Urte ezti batzuen ondotik, ordea, paradisua infernu bilakatu zitzaion eta drogen munduan erori zen. Asko kostata hasiko zen tunelaren bukaeran argi izpi bat ikusten, eta oraindik indar gehiago bildu behar izango zuen bere arbasoen herrira itzultzeko eta batik
|
bat
han zain zeukan bere amaren gaitzespenari aurre egin ahal izateko. Gero, maitasuna berriro ezagutu eta gauzak poliki samar joaten hasi zitzaizkionean, beste behin kolpatuko zuen bizitzak, hiesa gaixotasun gogorra ezarri zionean.
|
|
|
«Asto jana prestatu, baina astoaren buruarekin zer egin ez zekiten. Halako
|
batean
han bildutako batek sano sano zera bota zuen: ' Buruarekin zer egingo dugu bada?
|
|
|
Esan neutsun, ahaztu ez bazara, zeure testua erakutsi zeustanean, egunen
|
baten
han topautako egiari aurre egin zeuntsala. Ez dakit sentimenturik daukadan, baina morala aspaldi itxi neban albo batera, halabeharrez.
|
|
|
Hasieran" ez" lotsati bat esan zuen, baina berehala aldatu zuen" ederra da" etsitu batekin. Lehenengo egunean Unax ez zen haraino ausartu, eta orain lehenengo aldiz sentitzen zuen berea ez zen esku
|
bat
han laztan eta jostari. Babesten zuen kotoizko ehuna blai, atzamar batez alderatu, eta beste batek bide labainkorra aurkitu zuen neke handirik gabe, artean estua eta hertsia, Ainhize marru baten urtu zela, burua zoratu beharrean holako sentipen berri eta bortitzpean.
|
|
|
Soroetako atarian aurkitu zuten Permin, zarpail eta zikin jantzia, adabaki bat hemen, adabaki
|
bat
han.
|
|
|
Beti gora eta gora horiek. Eta paretik kendu behar diren bakoitzean, to aulkitxo bat hemen eta to beste
|
bat
han. Hau ala beste hango hura nahiago.
|
|
|
Horiexek ekarri behar zituen erakundearentzat. Leherketa bat hemen eta leherketa
|
bat
han. Ingalaterrako erreginak baino hobeto hitz egiten duk hik ingelesez eta heu joango haiz Belfastera detonagailu horien bila, agindu zion buruzagietako batek.
|
|
|
Ez zuten ba lehenagotik jarrita metrailadore
|
bat
han. Nola ere zen, parrokoak giltzak utzi zizkien gudariei.
|
|
|
Gehienak dokumentaziorik gabeko pertsonak ziren, eta asko eta asko ziren artelanak eta balio handiko beste objektu batzuk eroan zituztenak. Nire zabaltasunaren beste froga bat erakusteko esan behar dut Mundaka zela Zona Nazionalera irteteko hautaturiko lekua, izatez itsasertz mundakarra halako operazioak egiteko leku arriskutsua zen arren, azken
|
batean
han edozein arriskuri aurpegi eman ahal zitzaiolako ni alkate ninduen herriak eskaintzen zuen ziurtasunari esker.
|
|
2004
|
|
|
Bota baino lehen, Juan Errementariak egin dezala azkenengo sermoia pulpitutik esan zuen, halako
|
batean
han zegoen batek.
|
|
|
Pixka bat harrituta begiratu nion, harrigarria baitzen niretzat taxilari
|
bat
han ingelesez mintzatzea. Baina geroago konturatu nintzen Jerusalemen taxilaria izateko hizkuntza hori jakin zuela, eta taxilariek ez ezik, beste askok ere ingelesez egiten zutela, esaterako banketxeetan, taberna edo kafetegietan eta beste zenbait lekutan.
|
|
|
Lurraren gainean geratu ziren hiru ume. Euretariko
|
bat
Hani. Gogorra izan zen guztiontzat.
|
|
|
Martini eta Liberi ez zitzaien buruan kabitzen zer egiten zuen beltz
|
batek
han, eta beltzak ezin zuen ulertu zer egiten zuen ostruka batek han, Afrikatik hain urrun, eta belauniko segitu zuen Cariberen kaiolaren aurrean.
|
|
|
Martini eta Liberi ez zitzaien buruan kabitzen zer egiten zuen beltz batek han, eta beltzak ezin zuen ulertu zer egiten zuen ostruka
|
batek
han, Afrikatik hain urrun, eta belauniko segitu zuen Cariberen kaiolaren aurrean.
|
|
|
Signora Mariari, hasieran, kostatu zitzaion ulertzea. Arkatzez egindako zirkuluak ikusten zituen, eta uste zuen Oscarren kapritxo bat zela, polita iruditzen zitzaiola n
|
bat
han eta oa bat hemen, edo berba osoak, esate baterako ikusten edo han. Uste zuen igual Oscarri grazia egiten ziotela.
|
|
|
‘Zer nahi duzu? ’ Eta nik: ‘Ez, begira nago... ’ Goitik behera eta alderik alde hasi nauk apalak begiratzen, halako
|
batean
han ikusi diat: Kremazit.
|
|
2005
|
|
|
Han noa komunera! Komunera joan eta... komuna, zulo
|
bat
han behean! Nik holako komuna sekula ikusi ez!
|
|
|
–Terrorista zure aita, Pepelu Pepetegi, Errepublikaren gobernu legitimoaren aurka altxatu zelako armak eskuan, eta terrorista zu, zure partiduaren politika neoliberalak inoiz baino jende gehiago hiltzen duelako, gerra bat piztuz hemen eta beste
|
bat
han, zuen dirutxoen eta zuen interesen arabera! Eta zu ere berdin, sor Purísima:
|
|
|
Ez zen guztiz ezjakina sexu kontuetan, baina bai gauza gehienak marrazkietan bakarrik ikusia. Beraz, ate zirrikitu horri itsatsita geratu zen, eremu magnetiko
|
batek
han geratzera behartuko balu bezala, Ametsek, Internetetik nabigatzen zuen bitartean, esku lanetan zelan ziharduen zekusala. Pantailan agertzen ziren irudiei erreparatu nahi izan zien, gordinak eta aldi berean kilikagarriak izango zirelakoan, baina eskuaren jokoari ezin begirik kendu.
|
|
|
Zelan fijatuko nintzen ni? Zuk badakizu zer den errugbi partidu
|
bat
han, ala. Zuk badakizu zer den bost mila lagun guri begira, ala?
|
|
|
Baina sekula ez zuen entzun Sarriko andre horri egin ziona, armairuarena. Gizonak ez zuen kontatu, gainera, Beatriz andre hori konturatu ote zen azkenean sobran zegoela misterio
|
bat
han, arrosarioan, armairuko ate batean. Ez zuen kontatu zer gertatu zen armairuarekin.
|
|
|
Misterio bat asmatu zion aitite Julianek, apur bat jolastearren. Baina liburutegiko gizonak ez zion kontatu zer egin zuen Sarriko andreak, ez zion kontatu Sarriko andrea konturatu ote zen sobran zegoela misterio
|
bat
han.
|
|
|
Erdi erdian eliz dorrea, ezkerrean Alameda eta atzean Arenala; eskuinean Alameda Txikia, Txorrokopunta tabernako kokagunea. Denek batera kaos zaratatsu eta alai bat osatzen zuten, zementua, galipota eta jendea edonon, arbolatxoren
|
bat
han hemenka. Askok esaten zuten herri itsusia zela; niretzat eta handik ikusita, ostera, munduko ederrena zen.
|
|
|
Hondeamakina eta kamioi itzelak. Zulo bat hemen, zanga
|
bat
han, hodi berri bat ezkerretik eta zementu apur bat eskumarago. Minaren itzela.
|
|
2006
|
|
|
Elizaren dorreaz gain beste bi etxeren hormak besterik ez daude zutik Otxaten. Plastikoren
|
bat
han eta hemen, baina espero baino garbiago topatu dut paraje eder hau, eraikinen arrastoak pintaketa eta graffittiz josiak badaude ere. Emaitzarik lortzeko itxaropen gutxirekin, grabagailua ipini dut martxan dorre barruan, espirituren batek mezua utzi nahiko balu edo.
|
|
|
B. MURUAGA. Feminismoak gauza ezberdinak egiten ditu, baina ez nuke esango feminismo bat hemen eta beste
|
bat
han dagoenik.
|
|
|
Populuak bereizirik bizi ziren garaia zen. Herri bat hemen, beste
|
bat
han... Garai horrek nahiko kutsu negatiboa du, antolatu gabeko populuak baitziren, proiektu komunik gabeak, eta enfrentamendu beliko konstanteak gertatu ziren.
|
|
|
Real zaleek Ametzueta taldea sortu zuten iaz, eta orain, Ingalaterrako Liverpool taldearen zaleak elkartu dira. Taldea eratuta dago dagoeneko eta bazkide bila dabiltza orain." Askok Liverpool gustuko genuen Xabi Alonso joan aurretik, eta orain euskaldun
|
bat
han egonda askoz hobeto. Xabi bultzatuko dugu lagun taldearekin", esan digu Ainhoa Sanchez idazkariak.
|
|
|
hauentzat nazioak (arrazak barik!) eta hizkuntzak bat egiten zuten, bai agertzeko eta bai desagertzeko unean, biak izpiritu bat baizik ez zirelako. Izpiritua, aldiz, ez zen premisa arrazial baten fakultate edo ahalmen aprioriko ezkuturen
|
bat
han urrun, ez dakigu zer misteriotarako kapaz, baizik hortxe begien aurrean errealitate kultural konkretu bat enpirikoa: erakunde sozialak, ohiturak, ipuin eta mitoak, eta hizkuntza bereziki, horiek gizartean ematen diren bezalaxe(" Geist"), hots, herri nortasun edo ahalmen bat historian manifestatua den bezainbatean soil soil.
|
|
|
Eta hor dabil. Marratxo bat egiten du hemen, beste
|
bat
han; hitz bat zirkulu batean sartu eta esaldiaren alde batetik bestera bidaltzen du; zirriborro bat egiten du hemen, gezi bat han. Eta hamaika aldiz irakurria duen testua hamabigarrenez irakurtzen du.
|
|
|
Eta hor dabil. Marratxo bat egiten du hemen, beste bat han; hitz bat zirkulu batean sartu eta esaldiaren alde batetik bestera bidaltzen du; zirriborro bat egiten du hemen, gezi
|
bat
han. Eta hamaika aldiz irakurria duen testua hamabigarrenez irakurtzen du.
|
|
|
Aulkitik altxatu eta itxaroteko esan dio Lewisi. Egoteko une
|
batean
han. Poltsarekin bueltatu da.
|
|
|
Gustura emango nuen beste hilabete
|
bat
han, baina auzolandegia amaitu egin zen, nahiz eta berez lana amaitu ez: teilatua konpondu genuen, hori bai, eta pareta bati eusteko errefortzuak jartzen hasiak ginen, baina abuztua azken ostikoak jotzen ari zen ordurako.
|
|
|
Nire egonaldia luzatzerik ba ote zegoen jakiteko, Albertorengana jo nuen eta esan nion prest nengoela beste pixka
|
batean
han gelditzeko, paretak indartzeko lan horretan.
|
|
|
norbait arduratzea eta gure beharrak bere esku hartzea; hortik aurrera, egin beharrekoak oro aurretik finkatutako protokolo batetik ikasi balitu bezain ziur eta zalu ibili zen Oriol. Kandela piztua argimutil
|
batean
han hurbil utzi eta gero, besoetan hartu ninduen(" Zikindu egingo zaitut". " Ez dio inporta"); sutondoan egoten zen aulki txikian utzi ninduen; bere ohera itzuli, goiko manta hartu, eta niri jarri zidan gainetik; gero, nire ohe zikindu hartara itzuli, eta maindire eta burusi guztiak hartuta, sukaldera eraman zituen; itzuli zen; koltxoia aztertu zuen, ukitu, usain egin; nire isuriak barruraino sartuko ziren:
|
|
|
Ez zekiat haren benetako izenik. Non bizi zen ere nekez esango diat, gaur hemen eta beste
|
batean
han ibiltzen duk-eta. Jakitez, ez zakiat ezta frantsesa denik ere.
|
|
|
Donostian bizi ziren. Urtero joaten ginen hirurok amarekin denboraldi
|
bat
han pasatzera. Aita, ostegunetan eta igandetan bakarrik.
|
|
|
Hizkuntzen galera prozesuak ematen direnean badira komunitate gutxiagotuak pairatzen dituen zenbait" kalte" edonork ulertzeko modukoak direnak: genozidio kasu larriak izan direnean edota Estatu
|
batek
han edo hemen hizkuntza bat erabiltzea debekatu duenean, bere hiztunak gizarte mailan marjinatuz, biolentoki edo sibilinoki zigortuz, etab. Beti izango da zaila halakorik jasan ez duen bati halako bidegabekeriak zer diren sentiaraztea, baina behintzat nago edonon eta edonori adierazteko errazagoak direla (jasan dutenengan sufrimendua ere askoz handiagoa eragiten dute, noski!). Lerro hauetara ekarri dudan deskribapenak askoz eremu" etereoagoa" ukitzen duela esango nuke, beste hizkuntza eta kultura batean espresatzeko eta moldatzeko adina ikasi duen (edo ikastera behartua izan den) haren nostalgia puntuarena, esan nahi duzun hura esateko nolabait moldatu bai, baina justu nahi duzun bezala ezin esan hori...
|
|
|
Ageri dira azken egunetako gure lanaren akatsak, mota bat hemen, oin arrasto
|
bat
han, gaizki eginak estaltze aldera jardunean jardunagatik okerrago gelditu da. Nemok esan du, hola utziz gero enpresa batean, ordainik gabe geldituko ginatekeela.
|
|
|
Nik segitzen nuen joaten, partez Zuriñek eta Txatok horrenbeste merezi zutela uste nuelako, partez Uxue joaten zelako. Uxue duela urte mooordo bat ezagutu nuen; gero pista galdu nion, sasian eperrari pista galtzen zaion bezala, beste urte mordo bat; eta bat
|
batean
han zen, hogei urte geroago, zazpi urteko alaba batekin eta lehengo aingeru itxura berarekin. Aingeru bat zirudien, baina ez zen aingeru bat, eta horrexek egiten zuen erakargarri.
|
|
|
Amerikar fede onean heziek diotenez, hango uretan misterioak egiten du igeri; inoiz ontziren
|
bat
han desagertu eta, gero, handik denbora batera, Nevadako beste laku handian agertu izan ei da; Lake Tahoe izenekoan.
|
|
|
Nevada den ederra. Austinek, Numagak, beste zenbat izan ote zituen otu zitzaidan, eta harrietako irudiak ikusi zituenentz galdetu behar izan niokeela, eta agian hobe izan zatekeela tarte
|
batez
han geratu izan banintz. Irratia piztu nuen.
|
|
|
Une batez muinoan lotu nintzen. Ez luzaz, ez bainuen nahi inork Poliziari dei egin ziezaion, arrotz
|
bat
han geldi zegoela eta. Veterans Day!
|
|
|
Mayflower haren irudiarekin jolasean nindoala, hilerri katolikoaren alboan igarotzean elurraren gainean ageri ziren banderatxoak, goizeko argitasun zilarrezkoan gorria odolezkoago eta zuria galduago. Egunen
|
batean
han sartu behar nuela erabakita neukan eta, zein hoberik hura baino. Han egin nezakeen gogoeta han.
|
|
2007
|
|
|
Ai ene, nerabezaroan mojen kolegioa zen nigan errebeldia gehien sortzen zuena, batik
|
bat
han inposatzen zizkiguten normak: ilea libre bazeneraman bildu egin behar zenuen, gonak luzera jakin batekoa izan behar zuen, mezatara joan behar zen...
|
|
|
Umetan ezagutu genituenak ez ziren oso erakargarriak izaten. Garai haietan ohiko zen “dekorazioa” izaten zuen San Juan plazak, hau da, Udaletxeko bi balkoiak, piperpotoarekin estalita, tonbolaren
|
bat
han edo hemen, Terexa, bere goxoki postuarekin, eta askoz gehiagorik ez. Festen egitaraua, gaztelera hutsean argitaratzen zen, noski.
|
|
|
Gero badakizu: trago bat hemen, trago
|
bat
han... Eguna argitu aurretixe lotara sartu naiz furgonetan, baina, baboa ni, goizeko eguzkitan utzia nuen, eta beroak izerditan iratzarri nau ordubete pasatu gabe.
|
|
|
Azkenean, maldaren gainera heltzean, bat
|
batean
han azpian etxe multxo bat: Concheko herrixka.
|
|
|
Grefierrak deitu zituelarik, Pettanek hartu zuen boneta eskuan, besoa eman Kattalineri eta sartu ziren biak tribunaleko gela handian, banka baten puntan jarri beste jende zonbaiten artean eta ixil ixila, burua apal, beha egon zer nola pasatuko zen. Jaun juje arropadun
|
bat
han zagon jendeari buruz jarria, bi epaile lagun aldean zituela berarekin solasean ari. Battitta ere hor zen," debru ustela" pentsatu zuen
|
|
2008
|
|
|
Egun batzuetan eszena bakarra zuen, besteetan bi.Bost egun horietan bertan egon zineten. Ez, Unaxen grabaketa egunetan joaten ginen soilik. Hala ere, gau
|
batean
han geratu behar izan ginen lo egitera. Eszena gauez grabatu behar zen, errepideko motel batean eta ilundu arte itxaron behar izan genuen.
|
|
|
Ekainaren 6an eta 7an antolatu zuten aurreneko aldiz Western Basque Festival jaialdia Nevadako (AEB) Sparks hirian. Ia berrogeita hamar urte pasa behar izan dira kazetari
|
batek
han gertatutakoak ikertzeko. Miel A. Elustondo (Azpeitia, Gipuzkoa, 1958) Argiako kolaboratzaileak egin du.
|
|
|
Hala ere, erreportajeko lau hizlariek garbi daukate ez direla euren jaioterrira itzuliko, edo etorkizunean denboraldi
|
bat
han eta beste bat hemen eman nahiko luketela. Gogorra da emigratzea, hemen dirua irabazi arren deserrotzea jasan ezin izan duen askok bueltako bidaia egin du urte hauetan, baina gure solaskideek Euskal Herrian dituzte euren buruhauste eta esperantzak:
|
|
|
Botin ertzetatik be sartu egin jaku, hain dago lodi. Andrakila
|
bat
han, edur bolak hemen, ibili eta ibili, azkenerako eskuak eta oinak izoztuta.
|
|
|
Noan harira: badabil Eduardo bere lagunekin Oletan kontu kontari txikito
|
bat
han eta bestea hemen eta eztabaidaren bat sortzen da, ia haserretzeraino. Lisardo da eztabaidan dabilenetariko bat.
|
|
|
Bidali zuen Honorato eskolara aurretik, berari. Beñardori? azken orduan kakagura etorri zitzaiòn aitzakiarekin; hartu zuen baserriaren aterpe
|
batean
han hemenka jarriak zituztèn habia itxurakoetako batetik oilo batek errun berri zuèn arrautza, ehortzi zuen hura eskola inguruan zegoèn artadi baten lurretan, sartu zen eskolan; galdetu zion maisuak berak jada bazekiena Honoratok esan ziolako, ea bere behar fisiologikoak egin ote zituen?. Jakizue, zuek hain era traketsean esaten dituzuen, kaka egitea, edo, pixa egitea?
|
|
|
Baina nik ez diat holako joerarik. Nik gorde egiten diat dena, mordoxka bat hemen, beste mordoxka
|
bat
han eta inon ez gehiegi, susmo txarrik ez sortzeko. Berrogeita hamar urte ditiat, ba al henkien?; eta bidaia honetatik etxeratutakoan, benetako jauntxo baten bizimodua egingo diat.
|
|
|
Hoberenak jo zituen arduran eta gizalegean; irribarre hutsa zen guztientzat. Agindu bat ematen bazen, istant
|
batean
han zen John bere makulu eta guzti, munduko, bai, bai, jauna, alaienarekin; eta beste zereginik ez zenean, abesteari ekiten zion kanta kantaren atzetik, beste gainerakoen haserrea gordetzeko bezala.
|
|
|
Bat batean, ke laino bat inguratzen hasten zaio. Txingar
|
batek
han zegoen manta zahar bat piztu du eta kea ateratzen hasi da. KEVIN eztulka esnatzen da.
|
|
|
Etxanokoak, entrebistatxo berean, hitz zehatzak gorde egin zaizkit baina, esaten zigun ze, haur denboran betire, bere etxe kaskotik mendiko bide zidorretan zebiltzan zuzidun auzolagunei begira egoten zela: mendietan barrena su bat hor, su
|
bat
han, norbere etxaldera zihoala.
|
|
|
Hutsuneekin bizitzen hasten da gelatik irten dena. Biki bat izan nahiko nuke,
|
bat
han eta bestea hemen egon ahal izateko.
|
|
|
Hutsuneekin bizitzen hasten da gelatik irten dena. Biki bat izan nahiko nuke,
|
bat
han eta bestea hemen egon ahal izateko
|
|
|
Are gehiago, handik aurrera, Huevogallo deitzen hasi baitzitzaion Auxtin, eta haien etxean arrautzak oilarrek erruten zituztela esaten, harik eta Beñardok egun batean pazientzia galdu zuen arte. Bidali zuen Honorato eskolara aurretik, berari –Beñardori– azken orduan kakagura etorri zitzaiòn aitzakiarekin; hartu zuen baserriaren aterpe
|
batean
han hemenka jarriak zituztèn habia itxurakoetako batetik oilo batek errun berri zuèn arrautza, ehortzi zuen hura eskola inguruan zegoèn artadi baten lurretan, sartu zen eskolan; galdetu zion maisuak berak jada bazekiena Honoratok esan ziolako, ea bere behar fisiologikoak egin ote zituen –" Jakizue, zuek hain era traketsean esaten dituzuen ‘kaka egitea’ edo ‘pixa egitea... " Antzarak, antzarak!"; jiratu ziren Auxtin eta bere lagunak Beñardoren hatzak seinalatzen zuèn tokira, Beñardori bizkar emanez; jaurti zion honek orduan arrautza, Auxtinen buruaren atzealdean kalparrean doi asmatuz; hasi zen Beñardo lasterka kontrako norabidean; hasi zen handik bospasei segundora Auxtin lasterka Beñardoren atzetik –akabatuko haut eta akabatuko haut!
|
|
|
Mutil bat bizikletaz doa inora heltzeko presarik gabe, eseak eginez. Ahots gora hizketan doan neska gazte
|
bat
han eta hemen gelditzen da baxuago hitz egiteko, inork bere sekretuak entzun ez ditzan.
|
|
|
" Euria? atso zahar ipurtaundi
|
batek
han goitik egiten duen pixa. Izotza?
|
|
|
Eta pena, gure pozaren neurri berekoa?, Enararengatik. Bere historiaren zati
|
bat
han, gure azpian, geratuko zen, bere sustraiak eta bere jaioterria atzean utziko zituen, Yantze ibaiaren uretan murgildurik... Eta gure buruari zin egin genion ezen egunen batean itzuliko ginela, guregatik eta gure alabarengatik.
|
|
2009
|
|
|
beste orri
|
bat
han idatzi zen
|
|
|
Nolakoa zen zure egun
|
bat
han, Artikoan?
|
|
|
Antzinatea ez da oraindik irabazi. Baina Elorri n jada Arantzazu ez da santutegi bat bakarrik, baizik baserri eta artzain lurralde arrunt bat Euskal Herrian, beste edozein auzotan bezalakoxe bizitza arrunt apal aberatsagaz, eta santutegi
|
bat
han. Eguneroko Arantzazu bat.
|
|
|
Fededun haiek utzita orain: Améryrentzat zentzua da espirituarentzat leku
|
bat
han bizitzeko, esperientziek han toki bat edukitzeko. Aterpe bat, portu bat.
|
|
|
Baina, azken aholku bat nahi baduk, San Telmo museotik ere pasa huke. Hemengo erlikiaren
|
bat
han zeukatek gordeta. Eta gainera, badakik, bide batez Miren ikusteko aukera izango duk.
|
|
|
ikusmolde bat da, guk geuregana dezakeguna, etsaiaren aurka gogor eta sendo ekiteko; polizia militarrik ere ez dugu, baina polizia militarraren egituretatik zerbait ikas dezakegu; eta orduan bai, bi osagai horiekin zerbait egin dezakegu: isilpeko sare bat osatu, adibidez, salatari bat hemen salatari
|
bat
han; langile liskartien artean geure aldeko langileak infiltratu, hitz errazekoak eta langileen hizkera bereganatzen dutenak, ongi ordainduak, grebak lehertzeko, edo grebak areagotzeko ere bai inoiz, langile arriskutsuak kale itsu batean sartzeko eta haiek erretzeko, mementoaren arabera.
|
|
|
–Bai, egun
|
batean
han azaldu zen, eta hantxe jarraitzen du. Osabak esaten du familian pirata bat izan genuela orain dela berrehun bat urte, eta haren arima ote den, itsasoan berrehun urtetan ibili ondoren etxera itzuli dena, atseden hartzera eta etxekoei babes ematera.
|
|
|
berandu gabe irabazi zuen langileen errespetua, haiek adina lan eginez eta umorea behar bezala erabiliz, burua hotz eta mihia zorrotz?, Domingok atsegin baitzuen barre egitea, bere kontura ez ezik, besteen kontura ere; egun batean, marineletako bat hurbildu zitzaion, erretzaile porrokatua bera, hortzeria, zikina baino zikinagoa? sitsak jandako zura bezala zuena, zulo bat hemen eta zulo
|
bat
han:
|
|
|
–Ene iruinseme fierra, egun
|
batez
han ezarriko diagu gure hiriburua, erraten zidan, hatsanka?. Hi izanen haiz hango alkate.
|
|
|
Adinez nahiko aurreratua eta lan erritmo geldo edo lasaian. Argi ikusi nuen, eta ni bezala beste jende askok ere bai, bazela halako decalage
|
bat
han egiten zenaren eta gizarteak eskatzen zuenaren artean. Erakunde hauek badute euren dinamika, bere berezkoa, eta dinamika horrek batzuetan geldotasuna ekartzen du.
|
|
|
ANDONI. Madrilen orduan. Eta zer hartu zuen, beste hegazkin
|
bat
han? / Ja, auto bat alokatu?
|
|
|
Gutxienez hamalau espezie zeuden eta beraien artean aldea zegoen. Txonta mota haiek bezalakorik ez zegoen inon eta hamalau espezie desberdin haiek ekintza bereziren
|
batez
han sortu zirela esateak ez zirudien arrazoizkoa. Darwinek beste era batera pentsatu zuen. Kontinentean txonta haien antzeko beste espezie batzuk bazeudenez gero, haiek kolonizatuko zituzten irlak eta gero ondorengoek, eboluzioari esker, forma desberdinak hartuko zituzten.
|
|
|
Hauekin batera, emigrazio abiapuntuak izan ziren ia hiri, herri eta herrixka gehienetan beste iniziatiba apalago baina ugariagoak metatu ziren. Latinitate beka
|
bat
han, lehen letrak irakasteko eskolatxoak hemen, batzuetan mutilez gain, neskek ere ikas dezaten... XVIII. mendetik aurrera, XX. mendearen bigarren edo hirugarren hamarkadara arte, adibideak nonahi agertzen zaizkigu8 Eta ez da hau bakarrik Euskal Herriko kontua; izan ere, inguruko beste eskualde emigratzaileetan antzeko bilakaerak identifikatu dira, horien ondoriorik mamitsuenak Galizia eta Asturiaseko hainbat parrokia txikitan eskolak eraiki zituzten sociedades de instrucción izeneko elkarteak direlarik9.
|
|
|
Gainera, diru kopuru bat utzi nahi baduzu, kopuru hori nondik atera den zehaztu eta frogatu duzu. Zenbatekoei dagokienez, komeni da jakitea kontu
|
bat
han irekitzean bankuak gutxieneko saldoa izatea eskatzen duela. Kasurik onenean, ez da 17.000 eurotik beherakoa izan behar, nahiz eta, horrelako akordio bat lortzeko (Suitzako bankuek askoz kopuru handiagoekin egiten dute lan), finantza bitartekarien esku jarri behar da.
|
|
|
Igandetan, Ategorrietara joaten nintzen. Attaren arreba
|
bat
han egoten zen, Iruritako lagun batekin etxe bat zaintzen eta haiengana joaten nintzen haurrekin batzuetan eta gabe bertzeetan.
|
|
|
Txistua jotzen nuen orduan eta gustura nenbilen, baina hura entzutea niretzako zen el no va más. Eta nire ametsa zen egunen
|
batean
han barruan jotzea.
|
|
|
Garaikide izan dudan esperantzaren txinpartaren eztandarik harrigarriena sandinistak Managuan sartu ziren egunak izan ziren. Nire lagun
|
bat
han zebilen egun haietan. Itzuli zenean kontatu zigun, gauzarik harrigarriena jendearen poza eta alaitasuna?
|
|
|
Hanekeren filmekin ez, beste film arrakastatsuago batekin egin zen ospetsu mundu osoan, Das Leben der Anderen (Florian Henckel Donnersmarck, 2006). Eta gozoenean zegoenean, sari
|
bat
han, eskaintza bat hemen, etorri zitzaion deika dama beltza.
|
|
|
Bietan zuzendari kargua ukanen du, bietan denbora erdiz. Zango
|
bat
han eta bestea hemen. –Hegoaldean eta Iparraldean lan egiten dudanez, Hegoaldeko konpainia eta erakundeekin lotura egitea errazagoa da niretzat?.
|
|
|
Izan ere, euskalkiek asko laguntzen zuten bidelapurren jatorria finkatzen. Lekuko anitz daude hizkerari erreparatzen diotenak euren deklarazioetan, lapur
|
bat
han edo hemen kokatzeko, bailara hartakoa edo honetakoa zen esateko.
|
|
|
ikusmolde bat da, guk geuregana dezakeguna, etsaiaren aurka gogor eta sendo ekiteko; polizia militarrik ere ez dugu, baina polizia militarraren egituretatik zerbait ikas dezakegu; eta orduan bai, bi osagai horiekin zerbait egin dezakegu: isilpeko sare bat osatu, adibidez, salatari bat hemen salatari
|
bat
han; langile liskartien artean geure aldeko langileak infiltratu, hitz errazekoak eta langileen hizkera bereganatzen dutenak, ongi ordainduak, grebak lehertzeko... edo grebak areagotzeko ere bai inoiz, langile arriskutsuak kale itsu batean sartzeko eta haiek erretzeko, mementoaren arabera. Ez dugu, ez, tankerik, aita, baina burdinazko ukabilak erabili ditugu, halako batean, iraultzaileen ukabilei aurre egiteko.
|
|
|
–Bai, egun
|
batean
han azaldu zen, eta hantxe jarraitzen du. Osabak esaten du familian pirata bat izan genuela orain dela berrehun bat urte, eta haren arima ote den, itsasoan berrehun urtetan ibili ondoren etxera itzuli dena, atseden hartzera eta etxekoei babes ematera.
|
|
|
erosotasuna hark, ordea, deseroso sentiarazten zuen batzuetan, lasterketa batean abantailarekin irteten den korrikalaria senti daitekeen bezala, Domingok ikusi egin nahi baitzuen noraino irits zitekeen, bere buruaren ahalegin hutsez, bide hartan barrena; marinel batzuek, hasieran, ederki jotzen zioten adarra, bai jantzien kontura –aski zen txamarraren kalitateari erreparatzea, alkandora, jertse eta galtzei, zapata eta galtzerdiei, mutil hura beste klase batekoa zela ohartzeko–, eta bai eskumotzaren kontura ere –haien artean bazen galiziar bat, ezizenak asmatzen espezialista, behin batean Domingori esan ziona, bere galiziar azentu itxiarekin: ...gabe irabazi zuen langileen errespetua, haiek adina lan eginez eta umorea behar bezala erabiliz –burua hotz eta mihia zorrotz–, Domingok atsegin baitzuen barre egitea, bere kontura ez ezik, besteen kontura ere; egun batean, marineletako bat hurbildu zitzaion, erretzaile porrokatua bera, hortzeria –zikina baino zikinagoa– sitsak jandako zura bezala zuena, zulo bat hemen eta zulo
|
bat
han:
|