|
2000
|
|
|
Haiek eta gu nahasirik gindoazen bi zalgurditan, leizetik hurbil samar iragaiten zen ohiko bidetik. Eta, hala, iritsi ginen puntu hurbil hartarat, lotu genituen zaldiak, utzi genuen morroietarik
|
bat
han zaldien zaintzen eta begiratzen, egin genituen oinez hirurehun bat urrats, eta leizearen ahorat heldu ginen, zeina basoarekin mugatzen zuen zelai batean baitzegoen, gain batean. Leizearen ertzean baziren bizpahiru haritz solte, adarrak harat honat hedaturik zituztenak, haietarik bat edo bertze leizearen alderat.
|
|
|
Bazen mugimendu inguruan: gazte talde bat hemen, plastikozko ontzi handi zenbaiten inguruan; bikote are gazteagoren
|
bat
han, maite lanetan; musika hotsa, ikusgai ez genuen lekutik.
|
|
|
Medikuntzara. Etxeko salako pladour arroxakolorean zeuzkan hiztegiak eta entziklopediak eta hiztegi entziklopedikoak begiratu zituen, zer begiratu behar zuen ongi ez zekiela, arretaz baina trakets, itxaropen eskasez, eta aurkitu zituen argibideek ez zuten argitik deus askorik, eta terminologia arrotza ilustratzeko azaltzen ziren argazkiak ere ez zitzaizkion batere baliagarriak iruditu, batik
|
bat
han azaltzen ziren azazkal gehienetan izugarri belztuek suz erreta ba  tzuk, izoztuta beste batzuk, mailuz jota ez gutxi, era askotariko horzkadez desitxuratuta ugari ez zutelako haren zerarekin inolako zerikusirik. Ez?
|
|
|
Handik gutxira berriz, kasernako leherketa hura izan zuan eta... hi orduantsu atzeman hinduten ala?"; Xanek baiezkoa egin zuen;" ba, beharbada jakingo ez duana duk, Henrik egun haiek, edo aste haiek, ez zakiat, herritxo batean eman zituela, hemendik ez urruti. Eta, leherketa izan zen egun hartan, herri hartako ostatuan zela, ostalariari (nire ezaguna dena, nik hau berak esanda zakiat) esan ziola, tipo
|
bat
han bazterretan ostuka ikusi zuela; bere kusan ote zebilen; eta gure etxeko telefonoa eman zioan, edozer gertatzera guri abisu emateko"; apur batean isildu egin zen, gero jaiki egin zen eta: " egon hadi pixka batean", esan zuen.
|
|
2001
|
|
|
Senarren loa ebakitzen dute bristadan. Ohean, inguru minguruka dabiltza, belaun ukaldi bat hemen, beso kaska
|
bat
han, letra gorritan azaltzen den 3:14 tenore zenbakiei tematuki begira, bikotea asperduraz haserretzen deneraino. Ez da istorio klasikoagorik!
|
|
|
Bestalde, Napoleon, Napoleon pertsonaia historikoa izateak, bere garrantzia du Kartusia n, noski; baina gure liburuan horrek ez du inolako garrantzirik; izan ere, guri, Kartusia tik, hitzak interesatzen zaizkigu, ez hitzen ingurukorik, ez testuingururik. Hitz horiek bere horretan, ukituren
|
bat
han eta hemen, eta nahikoa da. Testuingurua, gure liburuan, geuk ezarri dugu.
|
|
2002
|
|
|
Baina argazki hori, gero, egunean egunean osatu beharra dago, puzzleak osatzen diren moduan. Eta ipintzen dugu pieza bat hemen, pieza
|
bat
han, batzuetan zuzen, baina baita oker ere beste batzuetan, argazkiari ez dagozkion piezak jartzen ditugulako, edo dagozkionak ere leku desegokietan jartzen ditugulako. Eta ohartzen gara, finean, nola amodioaren puzzlean, onenean ere, beti dauden pieza batzuk faltan eta beste batzuk soberan, eta argazkia osaezina dela, ondorioz.
|
|
|
Luma
|
bat
han, luma bat hemen,
|
|
2003
|
|
|
Urte ezti batzuen ondotik, ordea, paradisua infernu bilakatu zitzaion eta drogen munduan erori zen. Asko kostata hasiko zen tunelaren bukaeran argi izpi bat ikusten, eta oraindik indar gehiago bildu behar izango zuen bere arbasoen herrira itzultzeko eta batik
|
bat
han zain zeukan bere amaren gaitzespenari aurre egin ahal izateko. Gero, maitasuna berriro ezagutu eta gauzak poliki samar joaten hasi zitzaizkionean, beste behin kolpatuko zuen bizitzak, hiesa gaixotasun gogorra ezarri zionean.
|
|
|
Hasieran" ez" lotsati bat esan zuen, baina berehala aldatu zuen" ederra da" etsitu batekin. Lehenengo egunean Unax ez zen haraino ausartu, eta orain lehenengo aldiz sentitzen zuen berea ez zen esku
|
bat
han laztan eta jostari. Babesten zuen kotoizko ehuna blai, atzamar batez alderatu, eta beste batek bide labainkorra aurkitu zuen neke handirik gabe, artean estua eta hertsia, Ainhize marru baten urtu zela, burua zoratu beharrean holako sentipen berri eta bortitzpean.
|
|
|
Soroetako atarian aurkitu zuten Permin, zarpail eta zikin jantzia, adabaki bat hemen, adabaki
|
bat
han.
|
|
|
Beti gora eta gora horiek. Eta paretik kendu behar diren bakoitzean, to aulkitxo bat hemen eta to beste
|
bat
han. Hau ala beste hango hura nahiago.
|
|
|
Horiexek ekarri behar zituen erakundearentzat. Leherketa bat hemen eta leherketa
|
bat
han. Ingalaterrako erreginak baino hobeto hitz egiten duk hik ingelesez eta heu joango haiz Belfastera detonagailu horien bila, agindu zion buruzagietako batek.
|
|
|
Ez zuten ba lehenagotik jarrita metrailadore
|
bat
han. Nola ere zen, parrokoak giltzak utzi zizkien gudariei.
|
|
2004
|
|
|
Pixka bat harrituta begiratu nion, harrigarria baitzen niretzat taxilari
|
bat
han ingelesez mintzatzea. Baina geroago konturatu nintzen Jerusalemen taxilaria izateko hizkuntza hori jakin zuela, eta taxilariek ez ezik, beste askok ere ingelesez egiten zutela, esaterako banketxeetan, taberna edo kafetegietan eta beste zenbait lekutan.
|
|
|
Lurraren gainean geratu ziren hiru ume. Euretariko
|
bat
Hani. Gogorra izan zen guztiontzat.
|
|
|
Signora Mariari, hasieran, kostatu zitzaion ulertzea. Arkatzez egindako zirkuluak ikusten zituen, eta uste zuen Oscarren kapritxo bat zela, polita iruditzen zitzaiola n
|
bat
han eta oa bat hemen, edo berba osoak, esate baterako ikusten edo han. Uste zuen igual Oscarri grazia egiten ziotela.
|
|
2005
|
|
|
Han noa komunera! Komunera joan eta... komuna, zulo
|
bat
han behean! Nik holako komuna sekula ikusi ez!
|
|
|
–Terrorista zure aita, Pepelu Pepetegi, Errepublikaren gobernu legitimoaren aurka altxatu zelako armak eskuan, eta terrorista zu, zure partiduaren politika neoliberalak inoiz baino jende gehiago hiltzen duelako, gerra bat piztuz hemen eta beste
|
bat
han, zuen dirutxoen eta zuen interesen arabera! Eta zu ere berdin, sor Purísima:
|
|
|
Zelan fijatuko nintzen ni? Zuk badakizu zer den errugbi partidu
|
bat
han, ala. Zuk badakizu zer den bost mila lagun guri begira, ala?
|
|
|
Baina sekula ez zuen entzun Sarriko andre horri egin ziona, armairuarena. Gizonak ez zuen kontatu, gainera, Beatriz andre hori konturatu ote zen azkenean sobran zegoela misterio
|
bat
han, arrosarioan, armairuko ate batean. Ez zuen kontatu zer gertatu zen armairuarekin.
|
|
|
Misterio bat asmatu zion aitite Julianek, apur bat jolastearren. Baina liburutegiko gizonak ez zion kontatu zer egin zuen Sarriko andreak, ez zion kontatu Sarriko andrea konturatu ote zen sobran zegoela misterio
|
bat
han.
|
|
|
Erdi erdian eliz dorrea, ezkerrean Alameda eta atzean Arenala; eskuinean Alameda Txikia, Txorrokopunta tabernako kokagunea. Denek batera kaos zaratatsu eta alai bat osatzen zuten, zementua, galipota eta jendea edonon, arbolatxoren
|
bat
han hemenka. Askok esaten zuten herri itsusia zela; niretzat eta handik ikusita, ostera, munduko ederrena zen.
|
|
|
Hondeamakina eta kamioi itzelak. Zulo bat hemen, zanga
|
bat
han, hodi berri bat ezkerretik eta zementu apur bat eskumarago. Minaren itzela.
|
|
2006
|
|
|
Elizaren dorreaz gain beste bi etxeren hormak besterik ez daude zutik Otxaten. Plastikoren
|
bat
han eta hemen, baina espero baino garbiago topatu dut paraje eder hau, eraikinen arrastoak pintaketa eta graffittiz josiak badaude ere. Emaitzarik lortzeko itxaropen gutxirekin, grabagailua ipini dut martxan dorre barruan, espirituren batek mezua utzi nahiko balu edo.
|
|
|
B. MURUAGA. Feminismoak gauza ezberdinak egiten ditu, baina ez nuke esango feminismo bat hemen eta beste
|
bat
han dagoenik.
|
|
|
Populuak bereizirik bizi ziren garaia zen. Herri bat hemen, beste
|
bat
han... Garai horrek nahiko kutsu negatiboa du, antolatu gabeko populuak baitziren, proiektu komunik gabeak, eta enfrentamendu beliko konstanteak gertatu ziren.
|
|
|
Real zaleek Ametzueta taldea sortu zuten iaz, eta orain, Ingalaterrako Liverpool taldearen zaleak elkartu dira. Taldea eratuta dago dagoeneko eta bazkide bila dabiltza orain." Askok Liverpool gustuko genuen Xabi Alonso joan aurretik, eta orain euskaldun
|
bat
han egonda askoz hobeto. Xabi bultzatuko dugu lagun taldearekin", esan digu Ainhoa Sanchez idazkariak.
|
|
|
hauentzat nazioak (arrazak barik!) eta hizkuntzak bat egiten zuten, bai agertzeko eta bai desagertzeko unean, biak izpiritu bat baizik ez zirelako. Izpiritua, aldiz, ez zen premisa arrazial baten fakultate edo ahalmen aprioriko ezkuturen
|
bat
han urrun, ez dakigu zer misteriotarako kapaz, baizik hortxe begien aurrean errealitate kultural konkretu bat enpirikoa: erakunde sozialak, ohiturak, ipuin eta mitoak, eta hizkuntza bereziki, horiek gizartean ematen diren bezalaxe(" Geist"), hots, herri nortasun edo ahalmen bat historian manifestatua den bezainbatean soil soil.
|
|
|
Eta hor dabil. Marratxo bat egiten du hemen, beste
|
bat
han; hitz bat zirkulu batean sartu eta esaldiaren alde batetik bestera bidaltzen du; zirriborro bat egiten du hemen, gezi bat han. Eta hamaika aldiz irakurria duen testua hamabigarrenez irakurtzen du.
|
|
|
Eta hor dabil. Marratxo bat egiten du hemen, beste bat han; hitz bat zirkulu batean sartu eta esaldiaren alde batetik bestera bidaltzen du; zirriborro bat egiten du hemen, gezi
|
bat
han. Eta hamaika aldiz irakurria duen testua hamabigarrenez irakurtzen du.
|
|
|
Gustura emango nuen beste hilabete
|
bat
han, baina auzolandegia amaitu egin zen, nahiz eta berez lana amaitu ez: teilatua konpondu genuen, hori bai, eta pareta bati eusteko errefortzuak jartzen hasiak ginen, baina abuztua azken ostikoak jotzen ari zen ordurako.
|
|
|
Donostian bizi ziren. Urtero joaten ginen hirurok amarekin denboraldi
|
bat
han pasatzera. Aita, ostegunetan eta igandetan bakarrik.
|
|
|
Ageri dira azken egunetako gure lanaren akatsak, mota bat hemen, oin arrasto
|
bat
han, gaizki eginak estaltze aldera jardunean jardunagatik okerrago gelditu da. Nemok esan du, hola utziz gero enpresa batean, ordainik gabe geldituko ginatekeela.
|
|
|
Amerikar fede onean heziek diotenez, hango uretan misterioak egiten du igeri; inoiz ontziren
|
bat
han desagertu eta, gero, handik denbora batera, Nevadako beste laku handian agertu izan ei da; Lake Tahoe izenekoan.
|
|
|
Une batez muinoan lotu nintzen. Ez luzaz, ez bainuen nahi inork Poliziari dei egin ziezaion, arrotz
|
bat
han geldi zegoela eta. Veterans Day!
|
|
2007
|
|
|
Ai ene, nerabezaroan mojen kolegioa zen nigan errebeldia gehien sortzen zuena, batik
|
bat
han inposatzen zizkiguten normak: ilea libre bazeneraman bildu egin behar zenuen, gonak luzera jakin batekoa izan behar zuen, mezatara joan behar zen...
|
|
|
Umetan ezagutu genituenak ez ziren oso erakargarriak izaten. Garai haietan ohiko zen “dekorazioa” izaten zuen San Juan plazak, hau da, Udaletxeko bi balkoiak, piperpotoarekin estalita, tonbolaren
|
bat
han edo hemen, Terexa, bere goxoki postuarekin, eta askoz gehiagorik ez. Festen egitaraua, gaztelera hutsean argitaratzen zen, noski.
|
|
|
Gero badakizu: trago bat hemen, trago
|
bat
han... Eguna argitu aurretixe lotara sartu naiz furgonetan, baina, baboa ni, goizeko eguzkitan utzia nuen, eta beroak izerditan iratzarri nau ordubete pasatu gabe.
|
|
|
Grefierrak deitu zituelarik, Pettanek hartu zuen boneta eskuan, besoa eman Kattalineri eta sartu ziren biak tribunaleko gela handian, banka baten puntan jarri beste jende zonbaiten artean eta ixil ixila, burua apal, beha egon zer nola pasatuko zen. Jaun juje arropadun
|
bat
han zagon jendeari buruz jarria, bi epaile lagun aldean zituela berarekin solasean ari. Battitta ere hor zen," debru ustela" pentsatu zuen
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, erreportajeko lau hizlariek garbi daukate ez direla euren jaioterrira itzuliko, edo etorkizunean denboraldi
|
bat
han eta beste bat hemen eman nahiko luketela. Gogorra da emigratzea, hemen dirua irabazi arren deserrotzea jasan ezin izan duen askok bueltako bidaia egin du urte hauetan, baina gure solaskideek Euskal Herrian dituzte euren buruhauste eta esperantzak:
|
|
|
Botin ertzetatik be sartu egin jaku, hain dago lodi. Andrakila
|
bat
han, edur bolak hemen, ibili eta ibili, azkenerako eskuak eta oinak izoztuta.
|
|
|
Noan harira: badabil Eduardo bere lagunekin Oletan kontu kontari txikito
|
bat
han eta bestea hemen eta eztabaidaren bat sortzen da, ia haserretzeraino. Lisardo da eztabaidan dabilenetariko bat.
|
|
|
Baina nik ez diat holako joerarik. Nik gorde egiten diat dena, mordoxka bat hemen, beste mordoxka
|
bat
han eta inon ez gehiegi, susmo txarrik ez sortzeko. Berrogeita hamar urte ditiat, ba al henkien?; eta bidaia honetatik etxeratutakoan, benetako jauntxo baten bizimodua egingo diat.
|
|
|
Etxanokoak, entrebistatxo berean, hitz zehatzak gorde egin zaizkit baina, esaten zigun ze, haur denboran betire, bere etxe kaskotik mendiko bide zidorretan zebiltzan zuzidun auzolagunei begira egoten zela: mendietan barrena su bat hor, su
|
bat
han, norbere etxaldera zihoala.
|
|
|
Hutsuneekin bizitzen hasten da gelatik irten dena. Biki bat izan nahiko nuke,
|
bat
han eta bestea hemen egon ahal izateko.
|
|
|
Hutsuneekin bizitzen hasten da gelatik irten dena. Biki bat izan nahiko nuke,
|
bat
han eta bestea hemen egon ahal izateko
|
|
|
Mutil bat bizikletaz doa inora heltzeko presarik gabe, eseak eginez. Ahots gora hizketan doan neska gazte
|
bat
han eta hemen gelditzen da baxuago hitz egiteko, inork bere sekretuak entzun ez ditzan.
|
|
|
Eta pena, gure pozaren neurri berekoa?, Enararengatik. Bere historiaren zati
|
bat
han, gure azpian, geratuko zen, bere sustraiak eta bere jaioterria atzean utziko zituen, Yantze ibaiaren uretan murgildurik... Eta gure buruari zin egin genion ezen egunen batean itzuliko ginela, guregatik eta gure alabarengatik.
|
|
2009
|
|
|
beste orri
|
bat
han idatzi zen
|
|
|
Nolakoa zen zure egun
|
bat
han, Artikoan?
|
|
|
Antzinatea ez da oraindik irabazi. Baina Elorri n jada Arantzazu ez da santutegi bat bakarrik, baizik baserri eta artzain lurralde arrunt bat Euskal Herrian, beste edozein auzotan bezalakoxe bizitza arrunt apal aberatsagaz, eta santutegi
|
bat
han. Eguneroko Arantzazu bat.
|
|
|
Fededun haiek utzita orain: Améryrentzat zentzua da espirituarentzat leku
|
bat
han bizitzeko, esperientziek han toki bat edukitzeko. Aterpe bat, portu bat.
|
|
|
Baina, azken aholku bat nahi baduk, San Telmo museotik ere pasa huke. Hemengo erlikiaren
|
bat
han zeukatek gordeta. Eta gainera, badakik, bide batez Miren ikusteko aukera izango duk.
|
|
|
ikusmolde bat da, guk geuregana dezakeguna, etsaiaren aurka gogor eta sendo ekiteko; polizia militarrik ere ez dugu, baina polizia militarraren egituretatik zerbait ikas dezakegu; eta orduan bai, bi osagai horiekin zerbait egin dezakegu: isilpeko sare bat osatu, adibidez, salatari bat hemen salatari
|
bat
han; langile liskartien artean geure aldeko langileak infiltratu, hitz errazekoak eta langileen hizkera bereganatzen dutenak, ongi ordainduak, grebak lehertzeko, edo grebak areagotzeko ere bai inoiz, langile arriskutsuak kale itsu batean sartzeko eta haiek erretzeko, mementoaren arabera.
|
|
|
berandu gabe irabazi zuen langileen errespetua, haiek adina lan eginez eta umorea behar bezala erabiliz, burua hotz eta mihia zorrotz?, Domingok atsegin baitzuen barre egitea, bere kontura ez ezik, besteen kontura ere; egun batean, marineletako bat hurbildu zitzaion, erretzaile porrokatua bera, hortzeria, zikina baino zikinagoa? sitsak jandako zura bezala zuena, zulo bat hemen eta zulo
|
bat
han:
|
|
|
Adinez nahiko aurreratua eta lan erritmo geldo edo lasaian. Argi ikusi nuen, eta ni bezala beste jende askok ere bai, bazela halako decalage
|
bat
han egiten zenaren eta gizarteak eskatzen zuenaren artean. Erakunde hauek badute euren dinamika, bere berezkoa, eta dinamika horrek batzuetan geldotasuna ekartzen du.
|
|
|
ANDONI. Madrilen orduan. Eta zer hartu zuen, beste hegazkin
|
bat
han? / Ja, auto bat alokatu?
|
|
|
Hauekin batera, emigrazio abiapuntuak izan ziren ia hiri, herri eta herrixka gehienetan beste iniziatiba apalago baina ugariagoak metatu ziren. Latinitate beka
|
bat
han, lehen letrak irakasteko eskolatxoak hemen, batzuetan mutilez gain, neskek ere ikas dezaten... XVIII. mendetik aurrera, XX. mendearen bigarren edo hirugarren hamarkadara arte, adibideak nonahi agertzen zaizkigu8 Eta ez da hau bakarrik Euskal Herriko kontua; izan ere, inguruko beste eskualde emigratzaileetan antzeko bilakaerak identifikatu dira, horien ondoriorik mamitsuenak Galizia eta Asturiaseko hainbat parrokia txikitan eskolak eraiki zituzten sociedades de instrucción izeneko elkarteak direlarik9.
|
|
|
Gainera, diru kopuru bat utzi nahi baduzu, kopuru hori nondik atera den zehaztu eta frogatu duzu. Zenbatekoei dagokienez, komeni da jakitea kontu
|
bat
han irekitzean bankuak gutxieneko saldoa izatea eskatzen duela. Kasurik onenean, ez da 17.000 eurotik beherakoa izan behar, nahiz eta, horrelako akordio bat lortzeko (Suitzako bankuek askoz kopuru handiagoekin egiten dute lan), finantza bitartekarien esku jarri behar da.
|
|
|
Igandetan, Ategorrietara joaten nintzen. Attaren arreba
|
bat
han egoten zen, Iruritako lagun batekin etxe bat zaintzen eta haiengana joaten nintzen haurrekin batzuetan eta gabe bertzeetan.
|
|
|
Garaikide izan dudan esperantzaren txinpartaren eztandarik harrigarriena sandinistak Managuan sartu ziren egunak izan ziren. Nire lagun
|
bat
han zebilen egun haietan. Itzuli zenean kontatu zigun, gauzarik harrigarriena jendearen poza eta alaitasuna?
|
|
|
Hanekeren filmekin ez, beste film arrakastatsuago batekin egin zen ospetsu mundu osoan, Das Leben der Anderen (Florian Henckel Donnersmarck, 2006). Eta gozoenean zegoenean, sari
|
bat
han, eskaintza bat hemen, etorri zitzaion deika dama beltza.
|
|
|
Bietan zuzendari kargua ukanen du, bietan denbora erdiz. Zango
|
bat
han eta bestea hemen. –Hegoaldean eta Iparraldean lan egiten dudanez, Hegoaldeko konpainia eta erakundeekin lotura egitea errazagoa da niretzat?.
|
|
|
Izan ere, euskalkiek asko laguntzen zuten bidelapurren jatorria finkatzen. Lekuko anitz daude hizkerari erreparatzen diotenak euren deklarazioetan, lapur
|
bat
han edo hemen kokatzeko, bailara hartakoa edo honetakoa zen esateko.
|
|
|
ikusmolde bat da, guk geuregana dezakeguna, etsaiaren aurka gogor eta sendo ekiteko; polizia militarrik ere ez dugu, baina polizia militarraren egituretatik zerbait ikas dezakegu; eta orduan bai, bi osagai horiekin zerbait egin dezakegu: isilpeko sare bat osatu, adibidez, salatari bat hemen salatari
|
bat
han; langile liskartien artean geure aldeko langileak infiltratu, hitz errazekoak eta langileen hizkera bereganatzen dutenak, ongi ordainduak, grebak lehertzeko... edo grebak areagotzeko ere bai inoiz, langile arriskutsuak kale itsu batean sartzeko eta haiek erretzeko, mementoaren arabera. Ez dugu, ez, tankerik, aita, baina burdinazko ukabilak erabili ditugu, halako batean, iraultzaileen ukabilei aurre egiteko.
|
|
|
erosotasuna hark, ordea, deseroso sentiarazten zuen batzuetan, lasterketa batean abantailarekin irteten den korrikalaria senti daitekeen bezala, Domingok ikusi egin nahi baitzuen noraino irits zitekeen, bere buruaren ahalegin hutsez, bide hartan barrena; marinel batzuek, hasieran, ederki jotzen zioten adarra, bai jantzien kontura –aski zen txamarraren kalitateari erreparatzea, alkandora, jertse eta galtzei, zapata eta galtzerdiei, mutil hura beste klase batekoa zela ohartzeko–, eta bai eskumotzaren kontura ere –haien artean bazen galiziar bat, ezizenak asmatzen espezialista, behin batean Domingori esan ziona, bere galiziar azentu itxiarekin: ...gabe irabazi zuen langileen errespetua, haiek adina lan eginez eta umorea behar bezala erabiliz –burua hotz eta mihia zorrotz–, Domingok atsegin baitzuen barre egitea, bere kontura ez ezik, besteen kontura ere; egun batean, marineletako bat hurbildu zitzaion, erretzaile porrokatua bera, hortzeria –zikina baino zikinagoa– sitsak jandako zura bezala zuena, zulo bat hemen eta zulo
|
bat
han:
|
|
|
Ez dakit. Drogazaleen gurasoen elkartera ere ez nintzen joaten batik
|
bat
han elkartzen ziren amak (elkartean parte hartzen zuten gurasorik gehienak amak baitziren) kanpotarrak zirelako. Argi eta garbi esanda, barru barruan hori zen arrazoia, nahiz eta gero neure burua beste aitzakia batzuekin zuritzen ahalegindu.
|
|
|
Becketten testua oso irekia da, esan nahi dut malgutasun handia ematen duela egokipentxoak egin eta ekarpen pertsonalak txertatzeko bertan. Tentaldi kolpe handiak izan nituen bere garaian, ukitu bat hemen eta beste
|
bat
han, nire ekarpentxoak gaineratzeko. Ez dakit nola libratu nintzen San Antoniorena baino tentaldi kitzikagarriago hartatik.
|
|
|
Eguerdi aurreko zeru azularen azpian, leunak atzean, borda
|
bat
han, beste bat hemen, Gardain: sei zazpi etxe hor hor dorre apaleko elizaren ingurura bilduak; alor batean, bi emakume laian ari dira; hegan doa txori banda bat.
|
|
2010
|
|
|
Nahia, baina, ez da errealitatea, eta errealitatea den bezalakoa da, iruditzen zaiguna baino aberatsagoa beti? kateak egon badauden bezala, katebegi bat besteari lotuta, bakarka ere azal baitaitezke, katebegi bat hemen eta beste
|
bat
han, elkarrekin zerikusirik ez dutenak, balizko katetasun orotatik aske. Esan nahi baita, kausarik ez dagoenean, baita kausen berri ez dakigunean ere, zorira jotzen dugula:
|
|
|
Aitor dut hitz hori —zoria— ez dela termino erosoa, munduari esplikazio bat bilatzeko ahaleginean zientzia eta arrazoia oinarritzat hartzen dituen ni bezalako gizon batentzat, kausa eta efektuen katea zehaztasunak moldatua nahi bainuke, katebegi bat beste katebegi bati lotuta. Nahia, baina, ez da errealitatea, eta errealitatea den bezalakoa da, iruditzen zaiguna baino aberatsagoa beti... kateak egon badauden bezala, katebegi bat besteari lotuta, bakarka ere azal baitaitezke, katebegi bat hemen eta beste
|
bat
han, elkarrekin zerikusirik ez dutenak, balizko katetasun orotatik aske. Esan nahi baita, kausarik ez dagoenean, baita kausen berri ez dakigunean ere, zorira jotzen dugula:
|
|
|
Iribarren aduana agente ohi ahalguztidunak oraindik ere, kopa bat ron hemen beste
|
bat
han, bere komertzio sareei eusten baitie, ofizialki jubilatua bada ere.
|
|
|
Benetako basamortu bat ezagutzekotan nahikoa da Marokora joatea. Egunsenti
|
bat
han ikustea izan daiteke interesgarriena. Horretarako, argitu aurretik joan eta han agertuko da poliki poliki egunsentia:
|
|
2011
|
|
|
Euskal Herrian hasi ere ez da egin txerto bitxi honi buruzko eztabaida, Europan eta AEBetan aspalditik polemikoa dena. Joan den abuztuan bertan Belgikan zabaldu da herri iniziatiba
|
bat
han txerto hau eskolatutako neskato guztiei doan eskaintzeko agintariek azaldu duten asmoaren kontra. Initiative Citoyenneren agirian beste hainbat argudioren artean esaten da AEBetan Gardasil eta Cervarixi egotzi zaizkiela 22.194 alboko kalte eta 97 heriotz.
|
|
|
Tartean, baina, hamaika anekdota, hamaika bizikizun, literaturari lotuak, musikari, politikari lotuagoak ere bai. Zer esanik ez, lehen multzokoak egin zaizkit interesgarrien niri, 80ko hamarkada, proiektuak aurrera ateratzeko zegoen kemena, gogoa, ausardia, aldizkari literarioak, ipuin
|
bat
han, artikulu bat hemen, egin dezagun argitaletxe bat, nik dakita. Noski, liburu honetan irakurtzen ditugunak Mikel Hernandez Abaituaren lumatik paseak dira, haren filtrotik, sarritan gainera anekdota oso pertsonalera jaisten delarik gauza akaso pribatuegiak kontatzeraino.
|
|
|
Ene Baigorriko etxea Ponttoena deitua izana da garai batean, burdin-bideetan lanean ari zen Ponthieu deitutako ingeniari
|
bat
han bizi zelakotz XIX. mendearen azken urteetan eta XX. mendearen lehenbizikoetan. Baigorriarren ahoetan Pontto bilakatu zen deitura arrotz hori.
|
|
|
Nabaritu duzu indarren
|
bat
han aurrean?
|
|
|
Itsasoz bertzaldian San Modin hiria, Filipineko isla da izendatia.Brigant banda handi
|
bat
han zen agertia, oihan baten erdian zuten jauregia.
|
|
|
Eta gu hantxe geunden, zezen plazaren enfermerian, hori zen artisten egongela. Une batean joan nintzen toriletara eta zezenak ateratzen ziren kallejoira eta neure burua ikusten nuen txiki txikia, eta imajinatzen nuen nola sentituko zen torero
|
bat
han plaza handi hartara ateratzean eta zezen handi handi bat atetik sartzen zela ikustean... Mikel Laboa ari zen kantatzen eta bukatu zuenean, niri tokatu zitzaidan.
|
|
|
Metafisika guztiak gorabehera, izate eta denboraren lotura ezkutaezinaren errebelazioa da heriotza. Ez da marra
|
bat
han denboraren azkenean, hori aski erraz ahantzarazten da gure gizartean. Gure barruan dago beti heriotza.
|
|
2012
|
|
|
Dorre Bikiak erori eta han zegoen eskualdekoren bat [Debagoienakoa] aurkitu behar genuen Dorreen berri eman ahal izateko. Notizia ez da gure eskualdeko
|
bat
han egotea baizik eta Dorreak erori direla. Denbora behar da norabidea aldatzeko.
|
|
|
Arkuak, arbotanteak, kupulak, beirak? Matematikari omenaldi
|
bat
han ere.
|
|
|
Sentimendu bat, oraindik bera dela. Oinaze mendien azpian, ni txiki
|
bat
han dago oraindik, ukitu gabe, isilik. Bera da berriro.
|
|
|
Aterpean taberna kafetegi horietako bat zegoen eta, urriko giroa hozkirria bazen ere, mahai gehienak hartuak zeuden, jertsea edo zamarra jantzita zeuden erretzaileen presentziaz, gehienbat: gazte batzuk hemen, bikote
|
bat
han, eta?
|
|
|
Horrenbestez, onartu nuen itsasora abiatu eta haien atzetik joatea; eta kanoetako bateraino lasterka joan eta barrura jauzi egin nuen, eta Ostirali atzetik etortzeko esan nion. Baina kanoan sartu eta harri eta zur gelditu nintzen beste gizajo
|
bat
han etzanda bizirik aurkitu nuenean, eskuak eta oinak lotuta, espainiarra bezala hura ere lepo egiteko prest, ia beldurrak akabatua, zer gertatzen zen ez zekiela, ezin baitzuen txalupako alboetatik kanpora begiratu, oso tinko baitzituen lotuak lepoa eta orkatilak, eta horrela horren denbora luzea zeramanez gero, bizitza izpi bat besterik ez zitzaion geratzen.
|
|
|
Animaliatxo gaztearen haragiak oso usain txarra zuela ohartu nintzen, eta hats hura erbinudearen eta azeriarenaren artekoa bezalakoa zen, baina askoz desatseginagoa. Beste xehetasun bat ahaztu zait (eta agian izango nuen irakurlearen barkamena, zeharo kendu banu), alegia, piztiatxo higuingarri hura esku artean nuen bitartean, bere gorotz nazkagarria, substantzia likido horixka bat, egin zidala jantzi gainera; baina zorionez bazen errekasto
|
bat
han inguruan, eta ahal bezain ongi garbitu nuen bertan, nahiz eta ez nintzen ausartu ugazabaren aurrera agertzen behar hainbat aireztatu arte.
|
|
|
(Arnasa sakon hartuz) Lasai lasai? Masaje bat hemen, beste
|
bat
han?
|
|
|
Maite Arantzabal (Bergara, 1991) Mondragon Unibertsitateko Huhezi Fakultatean dabil, Irakasle ikasketen laugarren maila egiten. Iazko ikasturtean Holandara joan zen, Erasmus bekarekin, ikasturtearen zati
|
bat
han egitera. Holandako ikasketa planak Zambian hiru hilabeteren barruan proiektu bat egiteko aukera eman zion beste bi ikaslerekin batera.
|
|
|
Martxoaren 7an beteko dira lau urte ETAk Isaias Carrasco zinegotzi sozialista ohia hil zuela; atzo, domeka, omenaldia egin zioten haren senitarteko, lagun eta alderdikideek hil zuten toki berean. Arrasateko Udaleko Bilduko zinegotzi Jose Antonio Barriocanal (EA) ere izan da bertan. Bezperan aurreratu zuen Pello Urizarrek, Eusko Alkartasunako ordezkaritza
|
bat
han izango zela.
|
|
|
da on Heriorentzat, beste segizio
|
bat
han,
|
|
|
El Greco, garai hartako margolari ospetsuenaren margo
|
bat
han ezartzea errefusatu zuen Filipe II.ak. El Grecok Orgazko kondearen ehorzketa tindatu zuen Toledon.
|
|
|
Nire lagun minetako
|
bat
han bizi da.
|
|
2013
|
|
|
Patxi Urkoko etorri jakun lehengo egunian esaten, animali
|
bat
han ebilela bazter guztiak apurtutzen, eskopetekin hara juateko pizti hori harrapatzen, inguru hartako baserritarrak ez ebela lorik egiten.
|
|
|
Bilboko La Ronda kalekoa, adibidez. «Mojek bazeukaten antzoki txiki
|
bat
han. Oso leku txikia zen.
|
|
|
Zergatik ez zinen zure herrira itzuli, oraindik anaia
|
bat
han baldin bazeneukan?
|
|
|
Kalea, harea eta lurrezko kalea. Kamioneta zahar
|
bat
han. Txorixoak eta enpanadak saltzen zituen etxe bat.
|
|
|
Emoiok barrure barriro!!?, eta barre egiten genuen. Beste behi
|
bat
han, banatzear, eta Kleok. Unaaaai!! Sartu hai behitaldera, redio!?.
|
|
|
Batek daki zenbat jende eta ume eta txakur han. 50 metro koadro ere ez zituen izango etxeak, eta jende aldra oso
|
bat
han, bueltaka, lanean eta jolasean eta dantzan. Gabrielek andre nagusiaren parera eroan zuen Kimu.
|
|
|
Kolpetik isildu ziren eta gazte horietako bi atera ziren bata bestearen atzetik argizulotik eta berehala atzeman ninduten. Bazegoen
|
bat
han bertan txikitu nahi ninduena, eta hari eusten nahikoa lan izan zuten besteek. –Txibato zerri bat duk.
|