|
2001
|
|
|
4
|
bai
eta perimetro bera duen eta C k baino azalera handiagoa duen G/ aukizuzen batenak.
|
|
|
Hiruki baten altuera ezagutzen badut: a= 63 mm,
|
bai
eta oinarria den aldearen luzera: o= 45 mm, orduan hiruki horren � azalera ezagut dezaket:
|
|
2002
|
|
|
@ Kalkulu zalua: 61 orrialdean bezalako jarduera, 10eko batura duten [fil Batuketa deskonposaketetan, batuketetan ari izanez bereziki,
|
bai
eta 10 1 eta 10 2 motako 10enei ohartu. kenketetan.
|
|
|
[g Problema iruditan: bilduma handien zenbatzeko 10naka hitzen erranahiaren berrikusteko (4 agindua), gauza bat bi tokiren" artean" kokatzeko (4 eta 5 aginduak)
|
bai
eta" barnealdea" eta" kanpoaldea" hitzen erabiltzeko (5 agindua). biltzeak duen abantailari ohartu.
|
|
|
Emazte bakoitzak arropa erosten ahal dü?
|
bai
edo ez ihardets.
|
|
|
|
Bai
ote da 3€ ko, 4 € ko, 6 € ko... billetik. Diharütza hauek nola osotzen dira?
|
|
|
Kanikak bil. beren kütxer lot eta
|
bai
edo ez ihardets.
|
|
|
Kütxa güziek 10 kanika
|
bai
ote dütüe. A
|
|
|
Zuzenketa berehala egiten da. Hemen 5+ n gisako batuketak egiten dira bereziki,
|
bai
eta Sen gainditzea (ik. 37 or.).
|
|
|
� Zenbakien diktaketa 50 arte bederen; [fil Ereduzko zerrenda erabili" letratan idatzi" [I]...
|
bai
eta haien idazteko. horietarik zenbait 11 eta 16 artekoak zenbakien irakurtzeko... izanen dira. r Ahozko kalkulua
|
|
|
IKASek fitxategi honen euskaratzen ari izan diren irakas/ eak,
|
bai
eta testuen zuzentzen ari izan direnak eskertzen ditu. lrakasleen parteari doakionez, irakaslearen gidaren ba/ iatzea gomendatzen du.
|
|
|
Kütxarik aski ükenen ote dü? Lotürak egitzü eta
|
bai
edo ez ihar ets.
|
|
|
Kütxarik aski
|
bai
ote dü Kanikarrek?
|
|
|
• Diharü aski
|
bai
ote düe lili flokaren erosteko?
|
|
|
• Alabaina, kenketari esker, buruketa biziki desberdinak ebatz daitezke: bistan da, kenketa baten emaitza bilatzen den buruketa,
|
bai
eta emendatze baten balioa bilatzen denarena(" Jonek 17 irudi baditu, 32 dituen Soniak bezainbat nahi lituzke, zenbat erosi du?"). Kenketa kopurua emen� datzen den buruketaren ebazteko balia daiteekela ikasleei ulertaraztea funtsezkoa zaigu aritmetika eragiketa honen era� kaspenean.
|
|
2005
|
|
|
Beste eginkizunetan bazen otoitza, kantua, eskulana,
|
bai
eta laborantza, bereziki Euskal Herriko monasterioetan. Liburuak egiten zituzten, eskuz pergaminoetan idatziak.
|
|
|
Mixel Ernaga (Ikas), Maialen Bidegain, Maite Erdozainzi eta Maialen Hiribarren irakasleen
|
bai
eta Alazne Petuya Seaskako pedagogia aholkulariaren esku hartzearekin.
|
|
2008
|
|
|
•
|
Bai
, baina Danielen aita preso bada, Daniel ez da gehiago eskolara joaten.
|
|
|
•
|
Bai
, ihardetsi zuen kapitainak.
|
|
|
•
|
Bai
, mutikoa. Bistan da!
|
|
|
–
|
Bai
, Jauna, erran zuen Juanek, eta tarrapataka betazalak zimurtu zituen, mihia tiratu eta" A" handi bat izkiriatu idazlanaren hasteko. Kapitaina arbelari buruz joan zelarik eta errientsarekin mintzatzen hasi, Pedrok Juanen orriari behatu zion eta galdatu:
|
|
2012
|
|
|
Atzeman itzazu errege diruaren ezaugarriak,
|
bai
eta Baionako txanpon lantegiaren ezaugarri den" L" ikurra ere.
|
|
|
probintziek, printzerriek, herrialdeek, kantonamenduek, hiriek eta bizilagun elkargoek ordura arte zituzten pribilegioak galdu zituzten. Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako erakunde guziak,
|
bai
eta erresumako beste probintzietako guziak deuseztatu ziren.
|
|
|
Bestalde, erakunde hauek eskertzen dituzte: Baionako euskal museoa, Pirinio Atlantiketako Kontseilu nagusiko Ondare kontserbazio zerbitzua eta artxibategia, Baionako mediateka,
|
bai
eta Euskaltzaindia.
|
|
|
Espeziak, zeta eta urrea eskuratzera, leku haietako jendeen giristinotzera,
|
bai
eta abentura eta jakitate zientifiko bila ere zoazen. Zalutasun handiko itsasontziak baliatu zituzten:
|
|
|
1592an, Filipe II.ak Gaztelan eta Aragoin gaindi bidaia baten egitea erabaki zuen, bere agintaritzaren azkartzeko. Azaroaren 20an, Iruñean gelditu zen bizpahiru egunez, Austriako Ana bere emaztearekin,
|
bai
eta Filipe printzea eta Isabel Klara Eugenia infantea seme alabekin.
|
|
|
Eskualde guzietan jendeak giristino kartsuak ziren eta beren fedea lekuko sainduak otoiztuz adierazten zuten,
|
bai
eta hurbileko zein urruneko beiletan parte hartuz ere, hala nola Konpostelako beilan. 1 dok. Hilen ehorzketetan lekuko ohiturei jarraikitzen zitzaizkien.
|
|
|
◦ Nafarroako Estatuek 1787ko eta 1788ko urte hezeak aipatzen dituzte,
|
bai
eta haien ondorio latzak ere: arno guti edo kalitate txarrekoa, gari guti, arto bihiak selauruetan usteltzen, uholdeak alorretan...
|
|
|
Etxeko nagusi guziei urtero bi haritzen edo gaztainondoren landatzea galdegina zitzaien
|
bai
eta kabaletan hainbeste desmasia egiten zuten hartzen eta otsoen ihiztatzea Aldudeko lurretan.
|
|
2013
|
|
|
• Oh,
|
bai
! Dena arta izan zara ene aldera eta ez da hemen go oihanetan ni bezalako erresiñola holako habia duenik.
|
|
|
•
|
Bai
, dutearen edateko erabiltzen zenuena. Egia da aspaldidanik ez dizudala eskuetan ikusi.
|
|
|
◦ Oh,
|
bai
! Dena arta izan zara ene aldera eta ez da hemen go oihanetan ni bezalako erresiñola holako habia duenik.
|
|
|
◦
|
Bai
, dutearen edateko erabiltzen zenuena. Egia da aspaldidanik ez dizudala eskuetan ikusi.
|
|
|
• zuhaixkadun landan txorbeltza, beltxalea, zuhandor gorria eta elorri zuria aurki daitezke,
|
bai
eta, gune hezeenetan, sahats iluna. landa itsastarra
|
|
|
Bestalde, zaldiak ere ikus daitezke euskal erlaitzetik hurbil diren larre batzuetan,
|
bai
eta esne behiak, baratzekariak eta arto landak ere.
|
|
2014
|
|
|
Zein dira kolore hauetakoak? Ah
|
bai
, amak jatekoan ezartzen dituen paprika, kuminoa eta muskada. Bego espezien xokoa, hemen barazkiak!
|
|
|
Zein dira kolore hauetakoak? Ah
|
bai
, amak jatekoan ezartzen dituen paprika, kuminoa eta muskada. Bego espezien xokoa, hemen barazkiak!
|
|
|
Behruzek ez daki zertako, baina dutearen musika hori goxoa bilakatzen ari zaio... Edo beharbada,
|
bai
, badaki zertako... Bere bakartasunean, burasoei pentsatzen du...
|
|
|
Behruzek ez daki zertako, baina dutearen musika hori goxoa bilakatzen ari zaio... Edo beharbada,
|
bai
, badaki zertako... Bere bakartasunean, burasoei pentsatzen du...
|
|
|
Azkenean,
|
bai
! Zerbitzaria bere ostatura hurbiltzen da, dute pitxerraren betetzeko.
|
|
|
Azkenean,
|
bai
! Zerbitzaria bere ostatura hurbiltzen da, dute pitxerraren betetzeko.
|
|
2015
|
|
|
|
Bai
, joanago eta ateraldi horretako gogo gutiago. loi zutitu zen eta burua itzuli zuen alde guztietara. Nehor.
|
|
|
•
|
Bai
–orduan galdegin zuen, jakin minak pizturik.
|
|
|
• Aingerua atzeman nahi duzu,
|
bai
ala ez. Orduan, ontsa entzun nazazu.
|
|
|
Ororen buru azken potretak, neska gazte batenak, ihardetsi zion: –
|
Bai
, bai, aingeru bat ikusi dut goiz huntan, aingeru ttipi ttipi bat, hortik desagertu da eskaileretan.
|
|
|
Ororen buru azken potretak, neska gazte batenak, ihardetsi zion: – Bai,
|
bai
, aingeru bat ikusi dut goiz huntan, aingeru ttipi ttipi bat, hortik desagertu da eskaileretan.
|
|
|
•
|
Bai
, baina gu kolorezkoak gara! Eta kolorea, bizia da!
|
|
|
•
|
Bai
, ikusi duzu?
|
|
|
Eloik begiak zimurtu zituen:
|
bai
, aingeru bat zen, baina ttipi ttipia, aingeru ñiñi bat, kerubin bat. loi oin puntetan hurbildu zen. Aingeru ttipiak kuboak metatzen zituen.
|
|
2016
|
|
|
• Oztopoen gainetik jauzi egiteko gai naiz:
|
bai
ez
|
|
|
• Xingili joko batean, gai naiz lauki guzietan gelditu gabe jauzi egiteko:
|
bai
ez
|
|
|
◦ Hautatu dudan aurtikitzea egiteko gai naiz; hots, 5 entsegutarik 3 kausitzen ditut:
|
bai
ez
|
|
|
igatea, gora ibiltzea, jaustea:
|
bai
ez.
|
|
|
• Gai naiz ibilbide hori 3 aldiz segidan egiteko, gelditu gabe:
|
bai
ez.
|
|
|
Bestalde, igeri egiteak plazera ere ematen du: ingurumen berri baten kontrolatzearen plazera,
|
bai
eta uraren ferekari lotu sentimen plazera ere.
|
|
|
Eskolan eta kolegioan, irakaskuntza eta irakasgai guziak dira garrantzitsuak oinarri komunaren jabetze prozesuan, eta eskolako arte, kultura eta kirol jarduerak ere
|
bai
.
|
|
|
Saioen maiztasuna eta iraupena baitezpadakoak dira ikasketa kalitatezkoa izan dadin. Jarduera zikloek ikertzeko parada eskaini behar dute, aterabideen bilaketa bultzatu, ebaluatze mementoak berriz plantan ezarri,
|
bai
eta emeki emeki, erregulartasun eta hobetze bilaketa ere. Bakoitza bere buruaz, besteez eta jardueren ezagutzaz mintzatuko da eta emaitzak idatziz ezarriko ditu.
|
|
|
Dokumentu honek egoera zerrenda bat proposatzen du,
|
bai
eta urraspide pedagogiko bat, irakaskuntza edukien gauzatzea errazteko eta gorputz eta kirol heziketa obratzeko.
|
|
|
Materiala anizten denean manera desberdinduan ere ikasten da (itzulipurdiak aitzinera egiteko jarduerak: belakizko maldan
|
bai
eta lurrean pausatu tapizaren gainean).
|
|
|
◦ irakasleak ikasleak ebaluatuko ditu jarduera bakoitzean,
|
bai
eta zailtasun maila bakoitzean. Ebaluazioan kolore kode bat erabil daiteke:
|
|
|
Saioen maiztasuna eta iraupena baitezpadakoak dira ikasketa kalitatezkoa izan dadin. Jarduera zikloek ikertzeko parada eskaini behar dute, aterabideen bilaketa bultzatu, ebaluatze mementoak berriz plantan ezarri,
|
bai
eta emeki emeki, erregulartasun eta hobetze bilaketa ere. Bakoitza bere buruaz, besteez eta jardueren ezagutzaz mintzatuko da eta emaitzak idatziz ezarriko ditu.
|
|
|
• Ikastalde erdika lan egitea egoki da,
|
bai
indarberritzeko denbora uzteko, bai ikusleen behaketarako: behaketa eta ebaluazio irizpideak (geldialdiak eta figura aldaketak musikarekin xuxen etortzea, multzokatzearen segitzea, dantzarien jokamoldea...) 3 zikloko ikasleek arras ongi ulertzen dituzte.
|
|
|
• Ikastalde erdika lan egitea egoki da, bai indarberritzeko denbora uzteko,
|
bai
ikusleen behaketarako: behaketa eta ebaluazio irizpideak (geldialdiak eta figura aldaketak musikarekin xuxen etortzea, multzokatzearen segitzea, dantzarien jokamoldea...) 3 zikloko ikasleek arras ongi ulertzen dituzte.
|
|
|
laute" laburtu" bat da, arinago, jotzeko aiseago eta merkeagoa. Udare itxurakoa da, gitarrak bezala juntura taulak dauzka (hondo laua),
|
bai
eta 4 hari bikoitz edo hirukoitz ere. Udare itxurako mandolina XVII. mendekoa da, 4 hari bikoitz dauzka, tremoloetan soinu ezin hobea emanez.
|
|
|
Haren gorputza danbor zapaldu baten antzekoa da, indar handia ematen dion azal tinkatu bat duena. Honi esker, kobrezko musika tresnekin lehian sartzen ahal zen lehenbiziko jazz orkestretan,
|
bai
eta amerikar herri musikan ere, gitarra eta mandolina laguntzen zituelarik. 4 hari dauzka, batzuetan pordoiarena egiten duen bosgarren bat ere.
|
|
|
Zutabea bertikala da eta pedalen mekanismoak zeharkatzen du. " S" formako kontsola konkortuak hariak tinkatzen dituzten kabilak baditu,
|
bai
eta hauen luzera alda dezakeen" sardexka" mekanismoa ere. Mekanismo hori oinarriko 7 pedalek manatzen dute.
|
|
|
Mozart (kontzertu), Debussy, Ravel, Saint Saënsen obra batzuk aipatu behar dira. Herri guzietako errepertorio herrikoian bilatu behar da afrikar kora edo Europa Erdialdeko zinbaloa preziatu ahal izateko,
|
bai
eta Frantziako talde folklorikoetan berriz ere modan diren Erdi Aroko salterioaren eta tinpanoaren entzuteko.
|
|
|
59 Klabezinak sonoritate ozen eta argia du,
|
bai
eta adierazkor izateko gaitasuna. Horregatik zuten XVII. eta XVIII. mendeetako musikagileek anitz preziatzen.
|
|
|
Haren giderrak koskak ditu: hauek jokoaren garbitasuna errazten dute,
|
bai
eta ezkerreko eskuko erhien kokapena ere, eta ondorioz intonazioa. Koska bakoitzari esker, haria laburtzen da, soinua tonu-erdi batez igoaraziz.
|
|
|
Soinuaren altuera hariaren luzeraren araberakoa da. Haria erhiaz laburtzen ahal da,
|
bai
eta honen tentsioa doitu (eta ondorioz altuera ere), zurezko edo metalezko mekanikei esker.
|
|
|
|
Bai
eta Bresteko Musika Eskola Nazionaleko irakasle hauek ere:
|
|
|
65 Horra ongi ezagutzen duzun musika tresna bat. Besta, barietate orkestra, jazz edo dantzan entzuten da,
|
bai
eta musika klasikoan ere...
|
|
|
Zitarek hari zimikatuak ukan ditzakete, kontzertuko zitaran bezala. Azken honek hutsean jotzen diren 40 hari dauzka,
|
bai
eta 5 hari melodiko ere, gitarran bezalako koskekin. Salterioa Erdi Aroan agertu zen:
|
|
|
Soinuaren indarra birikek igorri aire emariaren araberakoa da. Ahots mintzatua, ahoaren eta ezpainen araberakoa da gehienik,
|
bai
eta mihiak ahosabaian eta hortzekiko duen kokapenaren araberakoa. Ahots korden eta zilo erresonatzaileen formak (buru, aho, sudur, birika, etab.) ahotsaren tinbrea eta honen altuera aldatzen ditu, eta ondorioz ahotsak tesitura desberdinetan sailka daitezke.
|
|
|
Lexiko honen finkatzeko Elhuyar Fundazioak (Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak, Hezkuntza Sailak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak manaturik) apailatu Musika hiztegian oinarritu gara,
|
bai
eta Nola Erran hiztegian. Dokumentaturik ez ziren musika tresnei eta musikari buruzko hitzen kasuan, Esteban Landart Baionako Kontserbatorioko eta Musikene Goi mailako Musika Ikastegiko irakasleak eta organo joileak lagundu gaitu. acajou zurgorri acier altzairu aigu altu alto altu alto biola anche double mihi bikoitz anneau eraztun anneau uztai argenter zilarreztatu arpège arpegio baguette makila balafon balafon balai (percussion) eskuila (perkusio) balalaïka balalaika bande magnétique zinta magnetiko banjo banjo baroque barroko barre de renfort barra indargarri basse baxu battante (anche) zabukari (mihi) batterie bateria bec moko biseau lantzer bodhran bodhran bois zurezko musika tresnak bombé sabeldu bongo bongo buffet d' orgue organo kaxa caisse de résonnance erresonantzia kaxa caisse roulante pordoi gabeko danbor castagnettes kriskitin, kaskaineta chambre d' air haize ganbara cithare zitara clé giltza cloches joareak concertant, ante kontzertatu concertina kontzertina concerto kontzertu conduit d' air haizebide congas kongak cordier harien lotzeko leku cornemuse eskoziar xirolarru cuivre metalezko musika tresna cuvette askaño diatonique diatoniko doigté erhi joko doublette hamabosgarren douzième hamabidun ebène ebano embouchure ahokadura enregistrement grabaketa enregistreur grabagailu épicéa izei gorri épinette espineta étanchéité irazgaiztasun étendue hedadura flûte baroque txirula barroko flûte traversière zeharkako txirula fond sonore gibeleko musika fréquence d' échantillonnage laginketa maiztasun frette koska gamme eskala, gama gavote gabota gouge gubia grelot kaskabilo guimbarde musu gitarra guitare gitarra guitare basse gitarra baxu guitare classique gitarra klasiko guitare électrique gitarra elektriko guitare folk folk gitarra harmonica aho soinu, harmonika harmonica de verre berinazko harmonika harmonieux harmoniadun harmonique harmoniko jeu erregistro (organoa) justesse intonazio liège artelazki marimba marinba marteau mailu matière ekai membrane mintz meuble altzari moulé moldekatu musique de chambre ganbera musika musique de scène eszenako musika musique populaire herri musika nazard nazardo ocarina okarina octave zortzidun octave supérieure goiko zortzidun orgue organo orgue portatif organo eramangarri peau azal pincer zimikatu piqué pikatu plein jeu bete posture jarrera prestant zortzigarren rabot arrabot racle karrakailu racle de bambou (güiro) banbu karrakailu (güiro) rebec rabel récit errezitatibo registre erregistro résonance erresonantzia ressort de rappel aurkako malguki roseau seska rythmé (e) erritmotsu sanza sanza sapin izei scie égoïne esku zerra septième zazpidun septième diminuée zazpidun gutitu soliste bakarlari sonate sonata steel drum altzairuzko danbor, steel drum studio d' enregistrement grabaketa estudio sympathique sinpatiko table d' harmonie taula harmoniko tendu tenkatu, atezuan terre cuite terrakota tierce hirudun; hamazazpigarren tige ziri toccata tokata tuba tuba valve balbula variété barietate vernir bernizatu viole de gambe zango biola virginal birjinal washboard ikuz taula zinc zink ahokadura embouchure altu aigu altu alto altzairu acier altzairuzko danbor, steel drum steel drum altzari meuble arpegio arpège arrabot rabot artelazki liège askaño cuvette aurkako malguki ressort de rappel azal peau bakarlari soliste balafon balafon balalaika balalaïka balbula valve banbu karrakailu (güiro) racle de bambou (güiro) bandoneon bandonéon banjo banjo barietate variété barra indargarri barre de renfort barroko baroque bateria batterie baxu basse berinazko harmonika harmonica de verre bernizatu vernir bete plein jeu biola alto birjinal virginal bodhran bodhran bongo bongo diatoniko diatonique ebano ebène ekai matière eraztun anneau erhi joko doigté erregistro registre erregistro (organoa) jeu errezitatibo récit erritmotsu rythmé (e) eskala, gama gamme eskoziar xirolarru cornemuse eskuila (perkusio) balai (percussion) esku zerra scie égoïne espineta épinette joareak cloches folk gitarra guitare folk gabota gavote garbitzeko taula planche à laver, washboard gibeleko musika fond sonore giltza clé gitarra guitare gitarra baxu guitare basse gitarra elektriko guitare électrique gitarra klasiko guitare classique goiko zortzidun octave supérieure grabagailu enregistreur grabaketa enregistrement grabaketa estudio studio d' enregistrement gubia gouge haizebide conduit haizebide conduit d' air hamabidun douzième hamabosgarren doublette harien lotzeko leku cordier harmoniko harmonique hedadura étendue herri musika musique populaire hirudun; hamazazpigarren tierce intonazio justesse irazgaiz imperméable irazgaiztasun étanchéité izei sapin izei gorri épicéa jarrera posture karrakailu racle kaskabilo grelot kongak congas kontzertatu concertant, ante kontzertina concertina kontzertu concerto koska frette kriskitin, kaskaineta castagnettes lantzer biseau mailu marteau makila baguette
|
|
|
Ondoko orrialdeetan diskoko grabazioen testu osoa aurkituko duzu,
|
bai
eta diskoan entzuten diren musikazatien edukia ere. Sekuentzien segitzen eta, menturaz, haurrei komentatzen lagunduko zaituzte.
|
|
|
Gure musikariak trebetasun handiz inprobisatzen du metalezko zeharkako flauta handian. Musika tresna honen ahalmen guziak –nota baxu zein altuetan–, artikulazio mota batzuk,
|
bai
eta hatsa eta giltzei esker atera soinuak ere (zatiaren amaieran) entzunarazten ditu.
|
|
|
Kaskabiloak artekatuak diren metalezko esfera ttipiak dira, musikariak oinean, besoan edo gerrian daraman larruzko uhal baten gainean finkaturik. Maskorrak elkar daitezke,
|
bai
eta elkar jotzen duten banbuzko xafla zintzilikatuak ere.
|
|
|
Gaurko bateria. Ezkerrean pedal batek eragin charlestona edo txindata bikoitza,
|
bai
eta zutikako 2 txindata bakar ere ikus daitezke.
|
|
|
Hala, musika tresna batzuek bigarren gaztaroa izan dute: ahotsak, gitarrak batez ere, zenbait perkusiok, saxofoiek, etab. Kontzertu mota berriak agertu dira, gaitzeko gela handietan, aire librean, leku bitxietan (kirol zelai, gimnasio edo erakusketa aretoetan...),
|
bai
eta etxean ere, disko, kasete, irrati edo telebistaren bidez. Azken hauek musika tresnek sortu korronte elektrikoak behin behinean bildu besterik ez dute egiten, anplifikatu ondotik entzunarazteko.
|
|
|
Horrela, musika sekuentzia bat alda daiteke: laburtuz, altuera aldatu gabe luzatuz, nota bakar bat aldatuz, transposatuz, errepikapenak sortuz, bata bestetik urrun diren sekuentziak elkartuz, tinbrea edo intentsitatea aldatuz, parasitoak kenduz,
|
bai
eta zatiaren musika partizioa inprimatuz ere, besteak beste. Gaur egun, grabaketa estudioko teknikariak soinu gordinaren lantzeko gai dira jatorrizko grabaketatik biziki urrun den ondorioaren lortzeko (kantari baten tonuz kanpoko ahotsa ere zuzen daiteke!), eta hori grabagailurik gabe, ordenagailuen laguntzaz bakarrik.
|
|
|
Orkestretan erabiltzen den flauta klasikoa metalezko zeharkako flauta handia da, giltza eta uztai joko batez hornitua. Horri esker, erhientzat handiegi edo urrunegi diren ziloak tapa daitezke,
|
bai
eta aldian bi zilo tapatu ere. Errealitatean, biziki konplexua den giltza sistema horrek musikariaren jokoa errazten du.
|
|
|
Baina beste kobrezko musika tresna guzietatik bereizten duena irristailua da. Musikariak tutua nahi bezainbat luza dezake soinuaren altueraren aldatzeko,
|
bai
eta irristailua lerrarazi ere, bariazio iraunkor baten sortzeko glissando moduan. Irristailua 7 kokapenetan ezar daiteke, nota bat 6 tonuerdiz beheititzeko gisan.
|
|
|
lan hori aiseago da giltzadun flauta batean (zeharkako flauta handian) diseinu bakuneko txiruletan baino (moko txiruletan), azken hauek erhi joko konplexuak eskatzen baitituzte ahalik eta nota gehien lortzeko. Hatsaren lana, bereziki haren erregulartasuna eta iraunkortasuna, baitezpadakoa da soinu homogeneo eta tinbratu baten kausitzeko,
|
bai
eta intonazioaren lortzeko. Moko flautaren prezioa oso merkea da:
|
|
|
Musikagile klasiko anitzek klarinetearentzat idatzi dute. Mozarten kontzertua edo kintetoa, haize musika tresnentzat idatzi zituen serenatak, Brahmsen eta Schumannen obra batzuk (sonatak eta kintetoa),
|
bai
eta Weberren obrak ere entzuten dira. Hasieran jazz musikak klarinetea asko erabili zuen.
|
|
|
Ozen eta zalua baita, sinfonia edo kontzertu anitzetan nabarmentzen da. Baina jazz musikan da bereziki nagusitu,
|
bai
eta txaranga eta harmonietan ere. Barietate musikan ere entzuten da.
|
|
2017
|
|
|
Katedrala 127 metro luze da, 48 metro zabal, dorreak 69 m gora dira eta orratza 96 m. Baionan bezala, gurutzadura kanpotik ongi ageri da. Ohargarri da ere dorreetan ez dela orratzik baina gurutzaduraren erdian
|
bai
. Irekidura anitz ditu, arku zorrotzeko leihoak eta ateak, eta hiru arrosa leiho (hego eta iparrekoen diametroa 13,5 m koa da, mendebaldekoarena 9,6 m koa).
|
|
|
bakterioak eta birusak dira oroz gainetik. Mikrobioak nonahi aurkitzen dira gure ingurunean,
|
bai
eta gure gorputzean ere, kanpoan eta barnean. Jendearen gorputzean diren mikroorganismo gehienak ez dira lanjerosak eta osagarri onean egoten laguntzen dute.
|
|
|
Argitaletxeak eskerrak bihurtzen dizkie Beñat Oihartzabal euskaltzainari, gramatika saileko argitasunak emanik,
|
bai
eta ikastresna honen apailatzen laguntza ekarri duten irakasle hauei:
|
|
|
Kirol entrenamenduak eragin positiboak ditu gorputzean: arnasaren eta bihotzaren gaitasunak emendatzen dira,
|
bai
eta giharren eraginkortasuna ere.
|
|
|
• Minutu batean zenbait organo garaztatzen dituen odolaren bolumena, pausan eta indar bat egitean. a. Organo batzuetan, minutu guziez hedatu odol bolumena jarraikia da pausuan delarik
|
bai
eta indarra egiten dutenean. Zeinetan?
|
|
|
◦ Zenbait erranaldiz bi elementu hauen iturburua esplika ezazu,
|
bai
eta organismoan kontsumo tokiraino egiten duten ibilbidea.
|
|
|
Bakterioei esker landareak nitrogeno hornidura hobea ukan dezake, eta landareak, bere aldetik, bakterioak molekula organikoez hornitzen ditu. Prozesu honi esker landarea hobeki haz daiteke,
|
bai
eta bakterioak hobeki gara. Elkartze hori on da, bai bakterioarentzat bai landarearentzat:
|
|
|
Prozesu honi esker landarea hobeki haz daiteke, bai eta bakterioak hobeki gara. Elkartze hori on da,
|
bai
bakterioarentzat bai landarearentzat: sinbiosia erraten zaio.
|
|
|
Prozesu honi esker landarea hobeki haz daiteke, bai eta bakterioak hobeki gara. Elkartze hori on da, bai bakterioarentzat
|
bai
landarearentzat: sinbiosia erraten zaio.
|
|
|
▪ Sexuzko ugalketan parte hartzen duten zelulen izenak idatz itzazu zentroan,
|
bai
eta haien elkartzearen izena. Fitxa bakoitzean ugalketaren baldintzak zein diren idatz ezazu, bizi ingurunearen arabera.
|
|
|
▪ Zikloari legenda ezar iezaiozu zelulen izenarekin,
|
bai
eta banakoaren baitan kariotipoaren egonkortasuna belaunaldiz belaunaldi segurtatzen duen mekanismoen izenarekin.
|
|
|
Maiderrek ile horailak ditu, eta haren haurrek ere
|
bai
. Haren amak ile beltzak ditu, eta aitak gaztaina kolorekoak.
|
|
|
▪ Eboluzioaren mekanismoen esplikazio guziei legenda ezar iezaiezu,
|
bai
eta eskemaren oinarriari.
|
|
|
Haurride anitz badut: burua, zerua, txoria, kadira,
|
bai
eta kusiak ere. Ene kusi guziak erlastuak dira; negua hurbiltzen delarik hozten dira eta zintzurreko minez daude; lertsuna horietako bat da.
|