|
2000
|
|
|
Urte batzuk beranduago, 1986an, komunikazio askatasunaren legea eraldatu
|
zuen
lege berriak; HACAdesegin eta beste erakunde arauemaile bat eratu zuen, Komunikazio eta Askatasunerako BatzordeNazionala (CNCL), aurrekoak baino eskuduntza zabalagoekin eta telekomunikazioak ere araupetzekoahalmenarekin. Erakunde berri honen jarduera, ordea, oso eztabaidatua izan zen, eta handik hiru urtetara, 1989an alegia, hori ere deuseztatu eta gaur egun indarrean dagoena, CSA hain zuzen, ezarri zen ikus entzunezko sektorea araupetzeko, are eskuduntza zabalagoekin, telekomunikazioen gainekoa, berriz, galduegin zuen?.
|
|
|
bertan irratia eta telebistaizatez eta funtsez zerbitzu publikoko jarduera gisa mugatzen dira, eta horien titularitatea Estatuari dagokiola zehazten da. Zerbitzu horien gestiorako RadiotelevisionEspañola (RTVE) delako korporazio publikoa izendatu
|
zuen
legeak, nahiz eta irratigintzaren kasuan legea emateko orduan jardunean zeuden irrati pribatuei ere berehorretan jarraitzeko eskubidea ezagutu zitzaien30 Halaber, Estatuaren titularitatekotelebistako hirugarren kanalen zabaltzea aurreikusi zuen legeak, zeinen gestioa Autonomia Erkidegoei egokituko litzaiekeen31 Horrez gain, irrati eta telebisten programazioak gidatu lituzketen irizpideak ezarri z...
|
|
|
bertan irratia eta telebistaizatez eta funtsez zerbitzu publikoko jarduera gisa mugatzen dira, eta horien titularitatea Estatuari dagokiola zehazten da. Zerbitzu horien gestiorako RadiotelevisionEspañola (RTVE) delako korporazio publikoa izendatu zuen legeak, nahiz eta irratigintzaren kasuan legea emateko orduan jardunean zeuden irrati pribatuei ere berehorretan jarraitzeko eskubidea ezagutu zitzaien30 Halaber, Estatuaren titularitatekotelebistako hirugarren kanalen zabaltzea aurreikusi
|
zuen
legeak, zeinen gestioa Autonomia Erkidegoei egokituko litzaiekeen31 Horrez gain, irrati eta telebisten programazioak gidatu lituzketen irizpideak ezarri zituen legeak, hain zuzen ere, informazioen objektibitatea, egiazkotasuna eta inpartzialitatea, iritzi eta informazioaren arteko bereizketa, iritzi emaileen identifikazioa, aniztasun politiko, erlijioso, sozial, kultural eta linguistikoaren erres...
|
|
|
Konstituzio honetan irakaskuntzaren auziak
|
zuen
lege tratamenduaren azterketa guztiz funtsezkoa da, gure iritziz, gero eraikiko zen hezkuntza sistema nazionalaren zutabe nagusi batzuk aldarrikatzen zituen neurrian eta liberalismo espainiarraren joera uniformizatzailearen oinarrien berri emango digun heinean. Izan ere, irakaskuntzaren arazoa aparteko garrantzia duen jauzi kualitatiboaren testuinguruan ulertu behar da:
|
|
|
horrek administrazio mailako ikaragarrizko aktibitatea piztu zuen, egitura berrien barruan burokraziaren hedapena funtsezko ardatza izanik. Dena prest zegoen ehun urte baino gehiago indarrean iraungo
|
zuen
legearen jaiotzarako, hezkuntza sistemari benetako izaera nazionala emango zion legearena hain zuzen. 1857ko. Moyano?
|
|
|
Asmoak asmo, Estatuaren ahulezia begien bistakoa da: alde batetik, legea bete zedin, beharrezkoak ziren eskolak falta ziren, baina Estatuak ez zuen honen ardura hartuko aldiz, zama hau herrien bizkar gainean utzi zuen, lehenago esan dugun bezala eta, beraz, ezin
|
zuen
legea betetzeko beharrezkoa zen oinarrizko baldintza ziurtatu. Bestalde, berak eraikiak ez ziren eskola publikoak ere udal eskolak, esate baterako gobernatu nahi zituen, nahi izatetik ahal izatera ailegatzeko tarteko zubirik eraiki gabe.
|
|
|
Zirkulua desagertu eta gero, ikusmolde estandarrak Carnapen aldeko bideak jorratuko zituen: filosofiaren betebeharra teorikoa da, justifikazioaren testuingurua da garrantzitsuena eta ez, Neurathek nahi
|
zuen
legez, eginkizun praktikoa, aurkikuntzaren testuingurua. Jakina, eztabaida hau egun berriro irekia dago.
|
|
2001
|
|
|
Legeak, halaber, Hizkuntza Politikarako Zuzendaritza bat sortuko zela aipatzen zuen; 1988ko irailean sortu zen eta Estebe Petrizan Eusko Alkartasunako militantea gaur egun izan zen bere lehenbiziko zuzendaria. Honako iritzia zuen Petrizanek berak kudeatu
|
zuen
legeaz 1994an jadanik zuzendari ez zenean lehen aipatutako" Jakin" aldizkarian: " Ez gara, bada, helburu normalizatzaileaz mintzatzen ahal; esparru juridiko bat, ahalik eta gutxien konprometituz, bete nahi zen eta kito".
|
|
|
Hala ere, han hasteko, lehendabizi baimena lortu beharra zegoen. Garai hartan Fragak aterako
|
zuen
lege berriaren aurrerapen bat izan zen, eta irekitasun hartaz baliatu ginen baimena eskatzeko. Dena den, kontu handiarekin ibili behar izan genuen, gauza erlijioso, kultural eta abarren artean, ia ezkutuan, informazio orokorra ere emango zuela aipatzeko.
|
|
|
Neska mutilari hurreratu zitzaion eta hozka egin zion lepoan, ohi
|
zuen
legez.
|
|
|
Sumitrak ez
|
zuen
lege hau onartu. Etxekoak haserre.
|
|
|
Ordurako ez zegoen atzera egiterik; aitzakiek ez zuten balio: zain zeudenek irtenbide bat nahi zuten, huraxe agintzen
|
zuen
legeak. Baina nork bereari eutsi behar setatian jarraitzen zuen, berekoikeria itsuz, aurrean zeukaten arriskuari begiak itxiz.
|
|
|
Bestaldiz, berriz, eta baita izugarrikeriekin batera ere sarritan, sentiberatasun belaxkaz (horrela ziokeen Orixek) inguraturik azaltzen zaigu, hala nola bilduma honetako lehen eta batez ere azkeneko ipuinean. Desmasia
|
zuen
lege, eta ez zenbaitek noraezean gorde nahi genukeen nolabaiteko oreka irristakorra.
|
|
2002
|
|
|
Arabako Olabarrin, Madrilen, Burgosko Paramo de Masasen, Caceresko Navalmoral de la Matan eta El Godonen eta Bizkaiko Markinan, bere garaian morterogintzan munduko liderra izan eta gero duela urte batzuk desegin zen ECIA enpresaren instalazioetan. Pertsonen kontrako minak ere fabrikatzen zituen EXPAL enpresak, harik eta Espainiako estatuan arma horien fabrikazioa eta komertzializazioa debekatu
|
zuen
Legea indarrean jarri zen arte. Horrela, enpresa horrek fabrikatuak ziren Espainiako armadaren biltegiko pertsonen kontrako mina gehienak.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren 1989ko Jon Mirande Eleberri Lehiaketan akzesita lortu
|
zuen
Legez Kanpo (Elkarlanean, 1991) eleberriak. Egileak elkarrizketa batean esan bezala (ik.
|
|
|
Berango, Gorliz, Loiu, Erandio, Larrabetzu, Ondarroa, Ermua, Leioa, Sondika, Getxo eta Lezamako Udalek eta Durangoko Mankomunitateak, hain zuzen ere. Horietako bakar batek soilik lortu
|
zuen
legearen araberako baimena, Getxokoak. Durangon udal emisora dagoen arren, ez du Jaurlaritzaren lizentziarik.
|
|
|
Hala ere, nabarmendu zuen «gutxienez, oinarri izango diren arau komunen esparru bat sortuko dela». Pérezek adierazi
|
zuen
legeak «debekatu egingo duela eskatu gabeko posta komertziala bidaltzea», eta polemika handiagoa piztu duenak, «nork baloratuko du eduki jakin bat web orri batetik kendu behar den ala ez». Haren iritziz, «epaileek erabaki dute web orrietako edukiak kentzea eta jarri beharreko zehapenak jartzea», administrazioko agintarien ordez.
|
|
|
Interneteko Erabiltzaileen Elkarteko bozeramaileak adierazi zuenez, lege proiektu hau onartuz gero, «konfiantza eta segurtasuna emango da, bai eroslearentzat, bai saltzailearentzat» sarearen bidez. Ildo horretatik, azaldu zuen arautuko duela, halaber, «nork saltzen duten eta zer saltzen duten sarearen bidez» zehazteko betebeharra, hau da, merkataritza elektronikoko enpresak «merkataritza erregistroan agertzeko eta Internet bidez egindako kontratuei balioa emateko betebeharra, gaur egun arazo juridikoak sortzen baitituzte». Bestalde, Víctor Domínguez Internauten Elkarteko lehendakariak gogorarazi
|
zuen
legeak «merkataritza elektronikoa soilik eta «beste ezer ez» arautu behar duela, «konstituzio bermeak errespeta daitezen, eta epaileek erabaki dezaten zer eduki erretiratzen diren eta zein ez web batetik». «Gainera, lege berriak zabor posta masiboa bidaltzea debekatzea eta epaiketak interesdunaren bizilekuan ebaztea espero dugu», adierazi zuen.
|
|
2003
|
|
|
Esate baterako, portu administrazioetako arduradunek ere kritikatu dute PPren Gobernuaren politika. Bilboko Portu Administrazioko lehendakariak, Jose Angel Corres jaunak, adibidez, duela hilabete batzuk publikoki adierazi
|
zuen
lege aldaketa horrek" burujabetasuna kenduko digula".
|
|
|
Ijitook
|
zuen
lege propioak ere badituzue. Aipa ditzakezu horietako batzuk?
|
|
|
Federazioak gogorarazi du iazko ekainean zenbait administraziotan salatu zuela Algoxyll 500en publizitatea, Xylokall 900en ordezkoaren berdina. Espainiako Medikamentu Agentziak orduan erabaki
|
zuen
legez kanpo merkaturatutako botika bat zela. Hala ere, produktuak hilabetetan saltzen jarraitu zuen, telefonoz edo Internetez eskatzen zuten bezeroek Portugaldik jasotzen baitzuten zuzenean, eta horrek administrazio eskudunen ekintza zaildu zuen.
|
|
|
Arauen eremua gobernuetara eta multinazional handietara mugatzen
|
zuen
lege hutsunea itxi du
|
|
|
Kongresuaren osoko bilkuran, oposizioko taldeek Gobernuari leporatu zioten lege honen izapide parlamentarioan eztabaida eta beste alderdi batzuen proposamenak sartzea saihestu izana. Hala, Lourdes Muñoz Santamaría diputatu sozialistak azpimarratu
|
zuen
lege hau egiteko ez dela behar adinako parlamentu eztabaida izan, ezta adituei eta erabiltzaileei kontsulta egiteko aldirik ere. Manuel José Silva CiUko diputatuak ukatu egin zuen bere taldearen laguntza Alta Ganberan egindako aldaketei, Gobernuak erakutsitako “eskuzabaltasun politikorik ezagatik”, talde katalanaren zuzenketa guztiak baztertu zituelako.
|
|
|
Ildo beretik, Presentación Urán IUko diputatuak esan zuen gehiengo absolutua “arduragabekeriaz” erabiltzea leporatu ziola Gobernuari, beste talde batzuen zuzenketak ez onartzeko. Hala ere, Kongresuan Gobernuak duen bozeramaileak, Juan Manuel Moreno Bonillak, azpimarratu
|
zuen
lege honen izapidetze parlamentarioan eztabaida zabala izan dela eta beste talde batzuen proposamenak sartu direla. Bestalde, Askatasunen eta Informatikaren Batzordeak (CLI) adierazi zuen onartutako legea “akats tekniko garrantzitsuekin” sartuko dela indarrean.
|
|
|
Zuzendari nagusiak euskara, unibertsitate publikoan, atze rriko hizkuntzen mailan jartzeko asmoa baieztatu zuen publikoki. Gobernuak eskuartean
|
zuen
lege proiektua renarabera, soilik Irakasletza eskainiko zen euskaraz, eta, gainontzeko ikasketetan, soilik hautazko ikasgai libreak.
|
|
|
Oposizioa ren arbuioa jaso
|
zuen
lege proiektuak. Esanguratsuena, sozialistena.
|
|
|
Erabakia aztertzean, ikus daiteke lege naturalaren eta nahierarako legearen arteko aurkakotasunak sortu zuela zalantza hori, eta ama semearen edo alabaren oinordetzara deitzen
|
zuen
lege naturalaren gainetik, aitari ordezkoak izendatzeko ahalmena ematen zion nahierarako legea nagusitu zela, ahalmen hori zabalduz, ondasunak amari kendu eta ordezko baten esku jartzeko.
|
|
2004
|
|
|
Kasu honetan" errebeldia" moduko bat plantea zezakeen hauxe esanez: lege hau ez da demokratikoa, guk ez dugu Alderdi Politikoen
|
zuen
legea beteko, ez ditugu gureak ez diren eserlekuak hartuko. Baina, jakina, hori bai dela utopia.
|
|
|
Bestalde, kasuismoa eta errepikapena ezabatu behar ziren, horiek lege esperimentalei bakarrik dagozkielako, eta ez direlako gomendagarri erakundearen egungo egoeran. Horrek guztiak ekarri
|
zuen
lege proiektu bat aztertu eta idaznarrizko printzipioak. Proiektu horretatea.
|
|
|
Produktu hori landare olioz osatuta dago, eta prozesu fisiologikoak aldatzeko gaitasuna du. Beraz, Osasun Sailak adierazi
|
zuen
legez sendagaitzat jo behar dela. Gainera, Espainiako Medikamentu Agentziak (AEM) ez du merkaturatu aurreko ebaluaziorik eta baimenik eman, eta, beraz, “merkatuan legez kanpo dago”.
|
|
|
Izan ere, Martin langabezian zegoen, hau da, hobeto esanda, ez zuen inoiz lanbiderik lortu. Alferkeria
|
zuen
legetzat, bere burua ezerezean galtzen uzten zuelarik. Gertakaririk gabeko bizitza aspergarria zen berea.
|
|
|
Kataluniako Parlamentuak epaile eta bestelako langile judizialek berton lan egiteko katalana jakin behar zutela onartu
|
zuen
lege organikoa bertan behera utzi nahian kaleratu du CGPJk erabaki hori. Eta euskara zehazki aipatzen ez duen arren, erkidego guztietan izango du eragina.
|
|
|
1841: lizeoetan suomiera ere erakats ahal izatea onhartu
|
zuen
legeak (ez suomieraz, suomiera baizik).
|
|
|
5 Behin eta berriz ari zaio ikus entzunezkoen sektorea EITBri eskatzen errespeta dezala eta egokitu dezala gure egoerara Europako Parlamentuak abian jarri
|
zuen
legea, %5arena esaten zaiona. Europako eta nazio barruko zinemagintzan erabili lukeen diru kopuruari dagokio zenbaki hori.
|
|
|
Hain zuzen ere, 1995ean, Espainiako Alderdi Sozialistak, Estatuko agintaritzatik kanpo geratu baino lehen, telebista lokalak araupetuko zituen legea eman zuen —abendua ren 22ko 41/ 1995 Legea—, eta handik gutxira, Nafarroako Gobernu Foralak ere aurrekoaren ildo beretik jarrai tzen
|
zuen
lege autonomikoa onartu zuen. Lege haietanezartzen zen telebista lokal eredua gustukoa izan ez eta Alderdi Popularrak nahiago izan zuen laissez faire motako politika egitea, egiten uztea, alegia.
|
|
2005
|
|
|
Droga hori erabiltzen zen 1995ean munduko lehen eutanasia legea onartu zuen Iparraldeko Lurraldean, Australian. Baina laster ezabatu
|
zuen
lege hori Australiako gobernu zentralak, eta botika hori bezala antzekoak estatuaren kontrol zorrotzagoz mugatu zituen. Are gehiago:
|
|
|
1334/ 1999 Errege Dekretuaren arabera, etiketak ezin du kontsumitzailea engainatu edota nahastu, ez inskripzio, ikur, anagrama edo marrazkien bidez, ezta datuak ezkutatuta edo faltsututa. Era berean, 2001eko apirilean Europar batasunak egin
|
zuen
legearen arabera, produktu transgenikoek edo osagaietako bat transgenikoki eraldatuta du tenek izaera hori adierazi behar dute etiketetan? 2004ko apiriletik aurrera, gutxienez produktuaren %0, 9 genetikoki eraldatuta dutenek?.
|
|
|
Bertan, aztertu ziren uztailaren 25eko 8/ 1990 Legea eta Lurzoruari buruzko Legearen Testu Bategina, 1992ko ekainaren 26ko legegintzazko Errege Dekretuaren bidez onetsia. Epaiak adierazi
|
zuen
legeotan Jabetza Erregistroaren inguruan jasotako manuak konstituzioaren araberakoak zirela, Espainiako Konstituzioaren 149.1.8 artikuluaren arabera estatuak duelako horien gaineko eskumen esklusiboa. Edu berean, testu honek gogoan izan ditu Estatu kontseiluaren manuzko txostenak ondorioztatu dituen iradokizunak, batik bat, erregelamenduaren erregistro izaerari buruzkoak, eta estilo autuen inguruko beste batzuk.
|
|
|
Hala ere, Espainiako Estatuaren Hezkuntza Administrazio Zentralak 2002anHezkuntzaren Kalitate Legea onartu zuen, eta ikastetxeetan Hezkuntza Administrazioak eta ikastetxeetako zuzendaritzak betetzen duten papera indartu nahi izanzuen. Halaber, gurasoen parte hartzea bigarren mailan utzi
|
zuen
legeak eta horrenondorioz, gurasoak ikastetxeetako hezkuntza zerbitzuan parte hartzaile izatetikhezkuntza zerbitzuaren bezero soil bihurtu direla esan daiteke beldurrik gabe.
|
|
|
Erromara joana zen 1924 urtean Larrakoetxea. Hantxe ondu
|
zuen
lege testu horren euskarazko bertsioa, gerora ere, urte askoren buruan, Kardaberaz Bazkunak argitaratuko zuena, 1978 urtean. Bestelako lan sakonak ere egin zituen zuzenbide kanonikoan nahiz euskal literaturan.
|
|
|
Kalitate legea Nekazaritzako elikagaien kalitatea babesteko sistemek nekazaritzako elikagaien produktu baten arrastoari jarraitzeko aukera ematen dute. Errioxako administrazioak denbora eta dirua inbertitu zituen nekazaritzako elikagaien kalitatearen figurak sustatzeko eta garatzeko (nekazaritza ekologikoa, ekoizpen integratua, jatorri geografiko edo ez geografiko bati lotutako produktuak, edo berme marketan edo marka kolektiboetan oinarritutako irudiak), baina, beste autonomia erkidego batzuetan bezala, ez
|
zuen
lege esparru eraginkorrik, berariaz lurraldeari eta bertako produktuei egokitua, eta, gainera, kanpo kontrolen bidez kontsumitzaileari horien funtsezko ezaugarriak bermatzen zizkion, autokontrol sistemen bidez. Kontua zen aplikazio lurraldean nekazaritzako elikagaien kalitatea babesteko sistemak antolatzea eta arautzea, Europar Batasuneko, Estatuko edo Autonomia Erkidegoko arauek garatuak, eta au... Kontrol hirukoitza Nekazaritzako elikagaien kalitatea babesteko sistemak kontrol mekanismo bikoitz batean oinarritzen dira, kontsumitzaileei nekazaritzako elikagaien jarraipena bermatzeko, jatorritik azken kontsumitzailera arte.
|
|
|
), eta bertan onartzen du 1999tik 2002ra bitartean AEBetako eta atzerriko beste enpresa batzuekin bilerak egin zituela DRAMen prezioa finkatzeko. Bestalde, Estatu Batuetako fiskal nagusiak, Alberto Gonzalesek, jakinarazpen batean adierazi
|
zuen
legez kanpoko jarduera horrek “murriztu egiten duela berrikuntza, eta kendu egiten diela AEBetako kontsumitzaileei prezio lehiakorren onura”. Estatu Batuetako justizia agintariek hiru urte daramatzate enpresa batzuk ikertzen, DRAMen prezioak finkatzeko ustezko lankidetzari buruz.
|
|
|
José Luis Guerra FEHRko zuzendariaren albokoak esan zuenez, “legeak behartzen du, eta ez dago baliabiderik, eta orain, legea garatu behar duten komunitateei egin behar diegu aurre; beraz, legea gehiago gogortzeko eta garestiago bihurtzeko arriskua dago”. Ildo horretatik, ohartarazi
|
zuen
legeak aurreikusten duen erretzaileentzako lekua murrizteak kontsumoa murriztea ekarriko duela, erretzeko ohitura ostalaritzako eta sukaldaritzako kontsumoarekin lotzen duten kontsumitzaile gutxiagorekin. Eremuen definizioa “Esan ministroak esaten duena, ez dugu diru gehiago irabaziko” esan zuen, Osasun eta Kontsumo sailburuaren adierazpenak aipatuz, Elena Salgadok.
|
|
|
Gainera, berak ere esan zion Naroari amak pozarren eroango zuela aireportura, eta aitak maletei eutsi ere bai, lagundu ahal izateagatik ezin zoriontsuago. Urkok lehenbailehen bere bulegora joan zedin deitu izan ez balio, berak ekarriko zuen, benetan gura
|
zuen
legez. Baina gauzek korapilatzeko joera dute beti.
|
|
|
Parisen bertan egoten zen bistan dena, Saint Michel eskualdean ostatua eta apartamentua zeukan ahizpak ongi etorria egiten bazion. Baina ahizpak ez
|
zuen
legearekin arazorik nahi, terrorismo akusaziopean arrastatu semearen ama bera terrorista bailitzan. Destinu zakarra horrela baieztatzen zuen, ezinbestez:
|
|
2006
|
|
|
Alkoholak, tabakoak, kafeinak eta besteren batek baino ez diote debekuari ihes egin, baina ez da beti hala izan. Alkoholaren kasuan, oso ezaguna dugu AEBetan 20ko hamarkada osoan zehar iraun
|
zuen
Lege Lehorra. Hori da behintzat Europan eman ohi zaion izena, berezkoa Volstead Act da eta.
|
|
|
Eta esperientzia hau ez da aintzat hartzen behar den beste. A. Canovasek, bat batean moztu zuen, 1876an erabaki
|
zuen
legearen ondorioz.
|
|
|
25/ 1994ko Telebistaren Legeak Europar Batasuneko 89/ 552/ EEE Espainiako ordenamendura egokitu zuena. Ekainaren 7ko 22/ 1999ko Legeak aldatu
|
zuen
lege hori eta, 3.d. artikuluan, ezkutuko publizitatearen definizioa jasotzen du: «Ekoizle edo zerbitzu emaile baten ondasun, zerbitzu, izen, marka edo jarduerak hedabide batek nahita aurkeztea telebista saio batean publizitate helburuarekin, eta, ondorioz, aurkezpenaren izaeragatik publikoari errorea sorraraztea izango da ezkutuko publizitatea.
|
|
|
Inkesten bidez bazekiten espainiarren %70ek baino gehiagok babesten zuela legea, baina “askok zalantzak zituzten legea betetzeaz ere” esan zuen ministroak. Salgadok, gainera, azpimarratu
|
zuen
legea “erabateko irmotasunez” aplikatu behar dela, eta gogorarazi zuen ez duela luzapenik onartzen saltokiei dagokienez. Ildo horretatik, esan zuen autonomia erkidegoetako agintari eskudunek dagozkien jarduketak hasiko dituztela.
|
|
|
Neurri horrek “osasun ondorioak” izan ditzake; izan ere, prezio jaitsiera horren aurrean, “Espainian fabrikatzeari utz diezaioke” enpresa arduradunak, eta “produktu hori ez hornitzera irits liteke” ohartarazi zuen sektoreko ordezkariak. Era berean, Arnések kritikatu egin
|
zuen
legeak printzipio aktiboagatiko preskripzioaren “sustapen obsesiboa” egitea; politika horrek “era guztietako ondorioak” izan ditzake, eta, gainera, bere ikuspuntutik, alderantziz formulatu litzateke, hau da, prezio berdintasunean markako sendagaia emango balitz. Farmazia patronalari gustatzen ez zaizkion sektorearen erregulazioko beste alderdi batzuk hauek dira:
|
|
|
Araudi berriaren indarraldiko lehen urteko balorazioa “positiboa” da; izan ere, planteatutako helburuen %80 bete dira, eta sortu diren arazoak baino garrantzitsuagoak izan dira aurrerapenak. CNPTko lehendakariak zehaztu
|
zuen
lege hori oinarri zientifikoan oinarritzen dela, hots, tabako keak erretzaileei egiten dien kaltearen oinarri zientifikoan; izan ere, 210 elementu kantzerigeno, kloruro, arko eta antzeko elementuak ditu. Ingurumeneko tabako kea kantzerigenoa dela aitortu duten nazioarteko agentziak ugariak dira, hala nola Minbizia Ikertzeko Nazioarteko Agentzia (IARC), 2002ko txosten batean, gainera, adierazi baitzuen ez dagoela kearen eraginpean egoteko atalaserik pertsona bat ziur egoteko, Kordobak azpimarratu zuenez.
|
|
|
" Ez naiz ausartzen hori noiz egin daitekeen esaten; baina Guiberten proposamena zela edo hala onartu nahi izatea, kafkianoa da". Alkateak gogorarazi
|
zuen
legeak zehaztutako epeak bete egin behar direla. Hortaz, gainerako alderdiek eskatzen duten batzarra litzatekeela egin abuztuaren erdialdera arte, eta orduan, gainera, oporrak direla.
|
|
|
Hermannek, ohi
|
zuen
legez, bere labana ireki zuen eta odola zioen xaflaren ahoari hats egin eta galtzetan igurtzi zuen distira ateratzeko, gero ohorea zioen beste aldeari hats egin, eta galtzetan igurtzi zuen hura ere. Hiruzpalau aldiz egin zuen gauza bera.
|
|
|
1969ko abuztuan utzi
|
zuen
legez kanpo Espainiako Ministerio de Informacion y Turismok Jakin aldizkaria. Ordurako 36 zenbakia inprimategian zegoen, orrialdeak konposatu eta inprimatzeko prest.
|
|
2007
|
|
|
Hain zuzen ere, epai horrek ebatzi egin zuen Zigor Kodearen 417 bis artikulua, abortuaren kasu batzuei zigorra kentzen ziena? aldatzen
|
zuen
Lege Organikoaren Proiektuaren aurkako konstituzio aurkakotasun errekurtsoa. Auzitegiaren arabera, Lege Organikoaren Proiektua konstituzioaren aurkakoa zen, ez zigorrik gabe utzitako kasuak konstituzioaren aurkakoak zirelako, baizik eta lege testuak EKren 15 artikuluko konstituzio betekizunak betetzen ez zituelako, eta, beraz, legegileari manuetan sartu behar zituen bermeak adierazi zizkion; hori zela-eta, Auzitegiaren erdia ez zen ados egon epaitzarekin.
|
|
|
Amaitzeko, 122 artikuluan arauketa berezia ezarri da bilera eskubiderako. Bilera eskubidea aztertzean ikusi genuen moduan, eta eskubide hori arautzen
|
zuen
Lege Organikoan ezarritakoaren arabera (uztailaren 15eko 9/ 1983 LO), bilera edo kale agerraldi baten sustatzaileek agintaritza publikoari aurkeztutako komunikazioaren aurrean agintaritza publikoak debekua ezartzen badu edo ibilbidea aldatu, etab., eta erabaki hori sustatzaileek onartzen ez badute, administrazioarekiko auzietako organo judizial eskudunean errekurtsoa aurkez dezakete.... Errekurtsoa jartzeko epea bi egunekoa da, debekua edo aldaketa jakinarazten denetik zenbatzen hasita.
|
|
|
Modu horretan, saihestu egiten da lege organikoaren bidez arautu behar den arloaren edukiarekin lotura izan eta garrantzi gutxiago duten gaiak lege organikoaren bidez arautu behar izatea. Egiatan, horrek berretsi egin
|
zuen
lege organikoak arautu beharreko gaiekin erabiltzekoa den irizpide murriztailea. Eta, modu horretan, antolamendu juridikoa zurrunagoa izatea saihestu zen, lege organikoaren bidez behar beharrezkoa soilik araututa.
|
|
|
Horrez gain, Konstituzioaren 105 artikuluan ezarri zen presako auzitegiak sortuko zirela banakako bermeak babesteko, eta amaitzeko, 100 artikuluan konstituziotasunaren zeharkako kontrola ezarri zen, 1978ko indarreko Konstituzioan ezarritako konstituzio aurkakotasun arazoaren antzekoa; izan ere, hurrengo hau ezarri zen: Justizia Auzitegi batek Konstituzioaren aurkakotzat jotzen
|
zuen
lege bat aplikatu behar zuenean, prozedura eten egingo zuen eta Konstituzio Bermeen Auzitegiari arazoaren gaineko aholkua eskatuko zion.
|
|
|
Auzitegira jotzeko legitimazio aktiboari dagokionez, oso zabala zen; izan ere, Konstituzioaren 123 artikuluaren arabera, legitimazio hori Fiskaltzak, epaileek eta Auzitegiek zuten 100 artikuluan ezarritako zeharkako errekurtsoan edo konstituzio aurkakotasun arazoan (Auzitegi batek konstituzio aurkakotzat jotzen
|
zuen
lege bat aplikatu behar zuenean, prozedura eten eta kasuari buruzko kontsulta Konstituzio Bermeen Auzitegian egiten zuen); era berean, legitimazioa zuten Errepublikako Gobernuak, autonomia eskualdeek eta, amaitzeko, gizabanako edo kolektibo guztiek, zuzenean laidotuak izan ez arren; praktikan, herri akzioaren antzeko zerbait eratu zen.
|
|
|
Horrez gain, erregeak Gorteek onetsitako legeak aldarrikatu eta berretsi behar zituen, eta horiei betoa ere jarri ahal zien. Dena den, betoa ez zen behin betiko, etetekoa baino, baina erregearen betoa gainditzeko Gorteek hiru aldiz jarraian onetsi behar zuten monarkaren betoa jasan
|
zuen
legea.
|
|
|
Beste aldetik, Soldaduen egitekoa goraipatzearekin batera170, hauen egoera eta premiak azaldu zituzten, hala nola, Jean Elissalde Zerbitzari k; Jean Etcheparek eta Jean Saint Pierrek Eskualduna> soldaduei bidal ziezaien eskatu zuten: Etchean irakurtu eta igorazazue Eskualduna soldadoeri171 Iheslariak gaitzetsi egin zituen172; horrela, Gobernu frantziarrak desertzioa zigortuko
|
zuen
legea kaleratzera zihoanean, Eskualduna> lege horren alde agertu zen: Si cette loi avait été déjà votée, il y aurait eu moins de défaillances173.
|
|
|
Adierazi zutenez, operadoreek, azken hilabeteetan prestatzen joan diren arren, ezin zuten behin betiko erabakirik hartu legea onartu arte, eta hori duela egun gutxi gertatu zen. Europako Batasuneko 2006/ 24/ EE Zuzentaraua, datu telefonikoen eta komunikazio elektronikoen atxikipenari buruzkoa, aldatzeko Gobernuak martxoan aurkeztu
|
zuen
lege proiektua Senatuan onartu zen, oposizioaren laguntzarekin, urriaren 7an. Lege hori nazioarteko esparruan onartu zen terrorismoaren aurka borrokatzeko.
|
|
|
Martxoaren 31n esleitu zioten aldizkariari Gipuzkoako Delegazioan beharrezkoa
|
zuen
Lege gordailuaren zenbakia: 323 Maiatzaren 22rako kalean izan behar zuen lehen zenbakiak.
|
|
|
1966an" Ley de Prensa e Imprenta" berria atera zuen Madrilgo gobernuak10 Lege liberalizatzailetzat hartu zuten; besteak bestek, aurretiazko zentsura —" consulta previa" — kendu zuen11 Prentsa askatasunarentzat mesedegarria izan behar
|
zuen
legea, ordea, kaltegarri —eta suntsitzaile— gertatu zen Jakin aldizkariarentzat.
|
|
|
11 Egia esan, zuzendariaren eskuetan uzten
|
zuen
legeak idazlanak zentsuratzearen erantzukizun nagusia; aldizkaria banatu aurretik, 10 ale eraman behar ziren Delegaziora. A posteriori etor zitekeen zentsuraren makilakada.
|
|
2008
|
|
|
EITB sorrarazi
|
zuen
Legeak bi eginkizun nagusi aitortzen zizkien irrati eta telebista publikoei: herritarren informazio eta partehartze politikoa bata, eta euskara eta euskal kulturaren sustapena, bestea.
|
|
|
EITB sorrarazi
|
zuen
Legeak (Euskal Irrati Telebista (EITB) Herri Erakundea sortzeko 5/ 1982 Legea) bi eginkizun nagusi aitortzen zizkien irrati eta telebista publikoei: herritarren informazio eta partehartze politikoa bata, eta euskara eta euskal kulturaren sustapena, bestea.
|
|
|
Hauek gailurrera iritsi ziren 2003 urtean, Etxe Barneko Biolentziaren Biktimak Babesteko Agindua arautzen
|
zuen
Lege Arautzailea indarrean sartzean eta 2005ean, emakumearen kontrako bortizkeriarako epaitegiak sortu zirenean.
|
|
|
Senegal hortxe bertan dago, 200 kilometrora, baina mugak Afrikako ustelenetakoa behar du. Gainera, duela urte batzuk bost urtetik gorako autoen sarrera debekatzen
|
zuen
legea atera zuten. Atzera bota omen dute lege hori, eta agiri moduko bat erosita sar daitekeela entzun dugu, baina mugazainaren gogoaren menpe geratzen zara?
|
|
|
Jasotako datuak zuzenak badira, ekoizpenaren% 80 bertarantz bideratzen zen, eta itxura denez merkatu hori mantentzea hil edo biziko kontua zen armagin askorentzat. Zentzu horretan, O. Donnellek armak merkaturatze librea baimentzen
|
zuen
legea eman aurretik, Eibarren praktika hau errotuta zegoen.
|
|
|
Arau horrek “bagenekien ez zela panazea izango” eta “ez zuela gaitz hori ezabatuko, baina hori gabe egoera guztiz desberdina izango zela, emakumeen kalterako” esan zuen. Berdintasuneko titularrak gaineratu
|
zuen
legea indarrean sartu zenetik salaketak %10, 12 hazi direla eta 76.000 gizon baino gehiago epaitu dituztela eta %73 kondenatu dituztela. Ministroak emandako datuen arabera, gaur egun 84.000 emakumek baino gehiagok dituzte babes aginduak, 1.800 polizia dispositibo eta 458 genero indarkerian espezializatutako epaitegi baino gehiagok.
|
|
|
Hegazkinean zihoan Meirelles, eta, handik, duela hilabete batzuk, kontaktatu gabeko indigenen argazki ezagunak atera zituzten, gorputza margotuta zeramatenak eta arrotzei geziak botatzekoak. Peruko gobernuaren bozeramaile batek aitortu zuenez, legez kanpoko 12 kanpamenturen berri bazeukala jakinarazi
|
zuen
legez kanpoko talatzaileek. Aitorpen hori joan den udan indigenei mozketa ukatzen zieten adierazpenen ondoren iritsi da, dio Survivalek.
|
|
|
Kongresuko Ingurumen, Nekazaritza eta Arrantza Batzordeak atzo baztertu zuen Espainia laborantza transgenikorik gabeko eremu deklaratzea eskatzen
|
zuen
legez besteko proposamena, Esquerra Republicana Izquierda Unida Iniciativas per Catalunya Verds talde parlamentarioak defendatua. Irudia:
|
|
|
Baita alkoholikoak ere. Atzo 75 urte Alemania naziak berretsi
|
zuen
lege baten arabera, ezaugarri horietakoren bat zuen edonor izan zitekeen antzutua; arraza hobetzea helburu.
|
|
|
Milaka laguni eragin zion arraza garbitzea helburu
|
zuen
lege horrek. Alemaniako Justizia Ministerioko estatistiken arabera, indarrean jarri zen urtean bertan 56.244 ebakuntza egin zituzten naziek; 28.286 gizon igaro ziren operazio gelatik eta 27.958 emakume.
|
|
|
Hiltzaileak eta beste zenbait gaizkile atxilotu eta irentzea baimentzen zuen harek. Baina arraza hobetzeko asmoa
|
zuen
legeak dezente urte lehenago eta beste kontinente batean ditu sustraiak. Arraza «higieneari» loturiko lehen teoriak Charles Darwinenak, Alfred Russel Wallacerenak edo Francis Waltonenak izan ziren.
|
|
|
Asmo horretarako, legeari babesa eman dieten alderdiak soilik hartu zituen aintzat, alegia, EAJ, EA, EB eta Aralar. Modu zehatzean baztertu zuen EHAKren balizko laguntza, nahiz eta ekainaren 27ko osoko bilkuran ezker abertzaleko alderdiak aldeko botoa eman
|
zuen
legeak aurrera egin zezan. «Epeak errespetatuko ditugu, kontsultaren alde agertu garenok, EHAK izan ezik, geure jarrera azalduz joan gaitezen», adierazi zuen Urkulluk.
|
|
|
Aurtengo otsailean abiatu zen Euskararen Legea aldatzeko azken ekimena. Nafarroako Ezker Batuak egin
|
zuen
lege proposamena eta Nafarroa Baik eta PSNk tramiterako onartu zuten. Maiatzaren 8a.
|
|
|
Fronte Popularra protesta mugimendu zabalaren ondorioz, lan astea 40 ordura jaistea finkatu
|
zuen
legea onartu zen. Halaber, hamabost eguneko opor egun pagatuak onartu ziren, eta soldatak %12 igo.
|
|
|
Legealdi osoan agertu eta desagertu den sugea izan da Etxebizitza Legea. Javier Madrazo buru duen sailak 2007ko apirilean aurkeztu behar
|
zuen
lege proiektua, 2006an onartu zen Lurzoruaren Legearen osagarri gisa. Tramitazio epeak atzeratuz joan dira, lege proiektuaren nondik norakoen inguruko xehetasunak argitaratu dira zunda globoak balira bezala, baina Etxebizitza Sailak ez du lege proiektua oraindik aurkeztu.
|
|
|
Halaber, Frantziako naziotasuna duen baten eta ez duen beste baten arteko ezkontzak ere murrizteko neurriak jarri martxan Sarkozyk. Frantzian hamar urteko egonaldiaren ostean automatikoki paperak lortzeko aukera aurreikusten
|
zuen
lege ere indargabetu egin zuen.
|
|
|
Zigor bidetik, badaezpadako neurri gisa alderdien jarduna ere eten dezake Garzon epaileak, eta halaxe egin zuen EHAKrekin. Behin behinean utzi
|
zuen
legez kanpo. Nolanahi ere, erabaki horri behin betiko izaera eman zion Auzitegi Gorenak, bide zibiletik.
|
|
|
Erakunde armatuari eskatu zion «odolez eta mesianismoz blaitutako mende erdia» amaitzeko. Ezker abertzaleak jeltzaleak legez kanporatzeekin lotzen dituela eta, Urkulluk argi utzi nahi izan
|
zuen
legez kanporatzeen eta eskubideak murriztearen aurka daudela. «Baina norbera bere ekintzen gatibu da, ezker abertzalea ETAren gatibu den bezalaxe».
|
|
|
Gutunaren hiru gomendio ez dituela betetzen gogorarazi zuen Ramirezek. CDNko Andres Burguetek, bere partez, araudiaren garapenak hainbat gai konpondu dituela esan
|
zuen
legearen aldaketa ez babesteko, eredua eremu ez euskaldunean jartzea, adibidez.
|
|
|
Eta EAJko Elixabete Piñolek nabarmendu
|
zuen
legea betetzea baino ez diola eskatu Legebiltzarrak Espainiako Gobernuari. Alde horretatik, Agundezek emandako erantzuna argigarria izan zen:
|
|
|
Bazirudien, gutxienez EAEn, egoera latz honi buelta emateko aukerak bazeudela, Jaurlaritzako hirukoak (EAJ, EA, EB) agintaldi honetarako euskalduntzea bermatuko
|
zuen
legea onartzea agindu baitzuen hauteskunde programan. Horretarako hezkuntza eta euskalgintzako eragile ia guztien eta sindikatu abertzale guztien babesa zuten.
|
|
|
Ezagutzen
|
zuen
legea, jakina: ez duzu hurkoa hilko.
|
|
|
Nahiz eta Hizkuntza Gutxituen Europar Kartaren onarpenaren aurka egon, Nicolas Sarkozyk, Frantziako Errepublikako lehendakariak, hauteskunde kanpainan adierazi
|
zuen
lege baten onarpena proposatuko zuela Frantziako hizkuntza gutxituen egoera bermatzeko. Hizkuntza Gutxituen Europar Bulegoari bidalitako gutun batean zioen arazo horrek kultura aniztasuna, hizkuntza batzuk desagertzeko zorian baitzeuden, eta hizkuntza gutxituetako hiztunen norbanako eskubideak ukitzen zituela.
|
|
2009
|
|
|
Frantziak atera
|
zuen
lege berri bat nagusiak behartzen zituena maizterrei etxaldea saltzera. Baziren nekazariak nagusiari uztaren eta kabalen erdia edo beste zatiren bat ordaintzen ziotenak, eta baziren beste batzuk dirutan pagatzen zutenak.
|
|
|
Dakigun bezala, lege egitasmoaren osotasunerako hiru zuzenketa horiek ez ziren aurrera atera eta Legea erabateko gehiengoz onartu zen. Aitzitik, ez UPNk ez eta euskal jeltzaleek ere, ez zuten aldeko botorik eman (eta HBko parlamentu taldeak ez
|
zuen
lege egitasmoaren eztabaidan parte hartu ez eta onarpen prozesuan ere).
|
|
|
Epaileak ez
|
zuen
legez kanpo utzi Masoudek jokoz kanpoko posizioan sartutako lehen gola (1) eta Ocio egotzi zuen 51 Minutuan gehienez txartel horia erakusteko falta bat egiteagatik. Osasunak irabazi egin du eta Athletic gainditu du sailkapenean.
|
|
|
Geldialdietako batean, Kairon (Egipto), Obamak mezua helaraziko die musulman guztiei, hauteskunde kanpainan iragarri
|
zuen
legez eta ikusmin handia piztu duelarik.
|
|
|
Donibane Lohizunen gaur egun ere irekitzen dituzte saltokiak igandeetan, nagusiek eta sindikatuek akordioa eginda dutelako. Atzo Frantziako Parlamentuak onartu
|
zuen
lege proposamenak egoera irregularrak legeztatuko ditu.
|
|
|
Rajoyk botere gehiegikeriatzat jo
|
zuen
lege hori eta PPk Auzitegi Konstituzionalera jotzeko aukera aipatu zuen.
|
|
|
Eskuetan sasia, buruan sasia, makina bat lan badaukagu euskalduna leuntzeko? eta maleziaz bezala barre egin zuen buru bizkarrak kuzkurtuz, ohi
|
zuen
legez. Ulertu nuen, momentu horretan zerbait inportante esan behar nuelako nire korapilotik askatu nahi izan ninduela, gaia pixka bat desbidatuz eta umore aldera hartuz.
|
|
|
Horrek, fugit irreparabile tempus kontzientzia horrek, guztiaren iragankortasunarenak, ez dauka zergatik tetrikoa izan. Bizitzako egunak eta orduak ez soilik bizitzen, baizik pitxi labur bat bezala bereziki estimatzen eta maitatzen, irakats diezaguke, Epikurok nahi
|
zuen
legez. Denborak ematen dizkigun askatasuntxo uneak, pozak, argi lipartxoak eskertzen, garaipen txikiak gozatzen, azken heriotzaren ezinbestekoaz adiskidetzen.
|
|
|
Gure herrialdean, 2008ko maiatzaren 3an sartu zen indarrean, eta, horren arabera, onartzen diren lege guztiek “unibertsaltasun zigilua izan behar dute, eta indarrean ditugun legeak horretara egokitu behar dira, ezgaitasuna duten pertsonen kolektiboa eskubide osoko herritar gisa behin betiko onar dadin munduko herrialde guztietan”, gogoratu du COCEMFEko lehendakariak. Hala ere, legegintzarako egokitzapena ez da behar bezain azkar egiten, nahiz eta “aurtengo martxoan, Diputatuen Kongresuak aho batez onartu
|
zuen
lege proposamen bat aintzat hartzea, Espainiako legedia NBEren Hitzarmenera egokitzeko zeharkako araudi bat bultzatzeko eskatzen baitzion Gobernuari”. Garcíak azpimarratu duenez, “urritasunen bat duten pertsonek beren eskubideen urraketak desagerrarazi behar dituzte, eta urraketa horiek ahalik eta azkarren berrezarri, Konbentzioak urte eta erdi baino gehiago baitarama indarrean gure herrialdean”.
|
|
|
Lehen zigor kolpe horren ondoan, beste sei puntu etorri ziren Helfpenny eta Jonesen zangoetatik. Galestarrak erasokor ari ziren, eta Ingalaterrako defentsak erasoak geldiarazteko faltak egin behar izan zituen.Tindallek txartel horia ikusi
|
zuen
legez kanpo defendatzeagatik.
|
|
|
Bestalde, itzulezinak diren inpaktuak konpentsatzeko neurriak ere aurreikusi dira. Eguenean egindako plenoan PSEko zinegotzi Iñaki Pierrugesek ohartarazi
|
zuen
Legeak diola obren kostuen %1 kultura eta gizarte ekipamenduetarako bideratu behar dutela. Kopuru hori aparkalekuak egiteko; kaltetutako auzoetan interes sozialeko obrak egiten laguntzeko; eta nekazal jarduera duten baserritarrei, galdetutakoaren ordainetan lursail egokiak eskaintzeko erabiliko litzateke.
|
|
|
Harrezkero aldaketak izan ditu, eta oraindik ere horretan ari dira alderdi politikoak. Espainiako Gobernuak iragan abenduan aurkeztu
|
zuen
legea aldatzeko proposamena, eta datozen asteetan iritsiko da Kongresura.
|