2000
|
|
Irakasleak mediku edota abokatuen semeen ondoan ibili ohi ziren, jende xumearekin gutxi. Laborari semeak, euskaldunak pixka bat bazter
|
uzten
gintuzten. Alabaina, Enbata mugimendua agertu zen, Mixel Labeguerie ren lehen kantuak entzun, eta erran bezala, hura nire gurasoen kulturaren balorazio izugarria izan zen niretzat; txundituta utzi ninduen.
|
|
Hainbat urtetan bizirik eta osasuntsu darrai bere 82 urterekin bizi eta nozitu dituen abenturek, ezustekoek, etsipenek eta desgraziek oro ez dute batere kikildu eta azkenaldi honetan egindako adierazpen batzuetan inoiz baino baikorrago zegoela adierazi zigun Euskal Herriaren egoerari buruzko galdera bati erantzunez, nahiz eta ikusitakoak eta ikasitakoak ziniko samar bilakatu omen duten bere burua. Liburua aho zabalik irakurtzen den horietakoa da, erabat harrituta
|
uzten
baikaitu lehen orrietatik, ikusirik zer nolako bizimodu barojianoa eraman behar izan duen patuak hala nahita noski. Izatez errebeldea eta outsider bat izan da:
|
|
Lehenik, badirudi ETAk sinetsi egiten duela egungo autogobernua alde batera utziz soberaniara eramango gaituen gehiengo sozial eta politiko konprometitu bat dagoela Euskal Herrian (duela hogei urte batzuk egindako hanka sartzeak zuzentzeko asmoa eta konpromisoa deitzen dio ETAk) eta ondorioz, badirudi baita ere, ETAk barneratu egiten duela kontestu horretan borroka armatuaren beharra gutxitu egiten dela. Alegia, gizarteari
|
uzten
diola lekua eta borrokaren protagonismoa politikagintzari dagokiola eta ez jarduera militarrari. Bigarren eta aurreko gogoeta horren eraginez, esan behar da, pasa diren urte guzti hauetan defenditutako ETA eta Estatuaren arteko negoziaketan oinarritutako estrategia guztiz baztertuta eta eraldatuta gelditzen dela.
|
|
Errezil sagarraren kasuan sagarrondoen% 25 izatea ere onartzen da, baserritarrek sagar hau baitute gogoko. Portzentaje horretatik gora ordea, ez du
|
uzten
Diputazioak, bestela, baserritarrek errezil sagar onenak plazan salduko bailituzke eta kaxkarrenak sagardotarako utzi. Landareak Eusko Jaurlaritzak argitaratutako Mintegi Landareen Saltzaileen Erregistro Orokorrean inskribatuta dauden edozein mintegitan eros daitezke.
|
|
Baina hemen, gainditu beharreko joera ugari dago oraindik eta ekimen erraldoietarako greba orokor bat hori da eta baztertua luke kontsentsu horretatik ateratzen den edozerk. Greba orokorra gizarte batek duen protesta erakusle sendoenetakoa da seguruenik, eta aurrera egiteko tresna ere izan daiteke, arrakastatsua den neurrian; gizartearen gehiengoak lan egiteari
|
uzten
ez badio, ostera, agitazio politikorako tresna bihurtzen da baina ez da greba orokor bat.
|
|
Baina ezin gara eurekin solidario izan, garapenak eta pragmatismoak gure elkartasuna zentzugabe bihurtu dutelako. Eurek elkartasunez beren begiak
|
uzten
dizkigute etorkizunari aurre egiteko izan behar duten beldurra sentitzeko. Guri begiratzeko adorea falta zaigu.
|
|
Azkenik, atzerriko inbertitzaileak sar daitezen ahalbidetzen dute, baldintza onenetan eta inolako kontrolik gabe. Horrela, herrialde aberatsen babesle den Nazioarteko Moneta Fondoak ezartzen dituen neurriek zorraren zama hiritar pobreenen bizkarrean
|
uzten
dute, gizarte programak eta gizarte zerbitzuak murritzaraziz, eta tarifa publikoak eta zeharkako zergak igoaraziz. Honelako neurriek arrazoia ematen diote Eduardo Galeano idazleari:
|
|
Gure kontrako eraso, irain, probokazio eta zikina botatzearen jarrerak badu esplikazioa edo arrazoi garbi samarra. Orain arte, abertzaletasunaren izenean, indarkeria erabiltzeak, abertzaletasunaren beraren helburuak eta ideiak ere kutsatu ez ezik, kritika lerro erraza
|
uzten
zien bere etsaiei. Baina Lizarra Garaziko hitzarmenaz geroztik, joku arauak erabat aldatu dira gure artean.
|
|
Ibarretxe lehendakariaren EHrekiko gobernu akordioaren haustura dela eta, «zaldiaren hanken azpian
|
uzten
zuela» adierazi zuen HBk atentatuaren biharamunean. Zalantza barik, Ibarretxeren erabakiak larriagotu egiten du EH eta ezker abertzalearen egoera, baina aurretik ETAk berak jarri du Lizarra Garazi zaldiaren hankapean, eta Ibarretxe lehendakaria eta HB bereziki.
|
|
Nobioak andregaia
|
uzten
zuela, edo andregaiak nobioa uzten zuela, edo elurte bat zela, edo ezkontza bat zela, bertso paperak ateratzen ziren gehienetan.
|
|
Nobioak andregaia uzten zuela, edo andregaiak nobioa
|
uzten
zuela, edo elurte bat zela, edo ezkontza bat zela, bertso paperak ateratzen ziren gehienetan.
|
|
Ez dute kontuan hartu nahi Maradonak futbolean bakarrik erdietsi zuela arrakasta. Berak garbi
|
uzten
duela bere jokamoldearekin, narko tizatua ez dela gai laguntzarik gabe bere bizitza aurrera eramateko.
|
|
Aurrera jarraituz gero: " Maite ditut maite gure bazterrak lanbroak izkutatzen dizkidanean, zer izkutatzen duen ez didanean ikusten
|
uzten
....." Hala ere, makina hotsak lanbro artean zer dagoen esaten digu eta behe lainoarekin ikusi ez arren hor daude haize errotak. Beruete eta Leitza artean 32 errota daude, 1996an eraikitakoak, bakoitzak 600 kilowatt eko potentzia du eta bere ekoizpena izugarria omen da.
|
|
Berak dioenez gatazka honi buruz ez daukagu ezjakintasuna baino. Baina ahaztu zaio aipatzea, eta ukitu barik
|
uzten
du, indioak zapaltzeaz gainera, odoletan bai aurpegi zuriek besteek zeukaten oro lapurtu zietela, hor zegoen gizatasuna suntsitu arteino.
|
|
Espainiako 1978ko Konstituzioak indarrik gabe
|
uzten
ditu 1839an eta 1876an Gipuzkoa, Bizkaia, Araba eta Nafarroaren aurka ateratako legeak. Pentsa, Espainiako Konstituzioa bera 140 urte lehenago zegoen gatazka bati buruz ari da hizketan.
|
|
Enpresetan erabiltzen diren gai edo substantzia toxikoek 8.500 langileren heriotza eragiten dute urtero Espainian, osagai horiekin edukitako kontaktuak eta horiekiko esposizioak dakartzan gaixotasunen ondorioz, Comisiones Obreras (CCOO) sindikatuak aurkeztu eta Ingurugiroko Agentzia Europarrak (AEMAk) jasotako datuen arabera.Produktu kimiko arriskutsuen erabilerak (eta kanpora askatzeak) badu eraginik baita langileen ugaltzeko gaitasunean ere. Kalkuluen arabera, 70eko hamarkadatik hona gizonezko langileen esperma mililitroko espermatozoideen kopurua ia milioi batean gutxitu da, eta Espainian gauzak horrela jarraituz gero, horrek ia erabateko antzutasuna ekarriko luke berrogeita hamar urte barru.Dena den, jende arruntarentzat eta horien artean gutariko gehienak sartzen gara, arrisku toxikoa, mende amaiera honek
|
uzten
duen herentziarik okerrenetako bat, ia ezezaguna da. Merkatu europarrean 70.000 gai toxiko komertzializatzen dira, eta gehienetan, gizaki eta gainerako organismo bizidunentzat landare eta animalientzat dituzten eragin kaltegarriak ez dakizkigu zein diren.
|
|
Bere azken biltzarreko ebazpenen arabera, herri hau independentziara eramango lukeen bide subirano batetik nahi du aurrera egin, Konstituzioak eta Estatutuak dituzten aukera guztiak esploratzeari utziz. Estatutuaren markoan gobernatzen ari denak bide horri
|
uzten
badio, zailtasunak izango ditu bide berri bat esploratzeko. EAJ esploratzen ari den bidetik ezinezkoa da gatazka ebaztea.
|
|
Harreman sentimentalen inguruan dabil Etxaniz bildumaren zazpi testuetan, baina ironiaz jantzita eta zigarroaren kearen usainetan beti ere. Bere pertsonaiak barregarri
|
uzten
ditu sarritan eta gertaeraren haria korapilatzen du bestetan. Heriotzari ere barre egiten dio," Eta kitto" tituludun lehen ipuinean kasu.
|
|
ZURRUNBILO hilgarri honetatik ateratzeko negoziaketa errealista bat da. Errealista, hau da, azken helburu politikoak negoziaketatik kanpo
|
uzten
dituena, eta presoen askatasuna borroka armatuaren bukaeraren trukez negoziatzen duena. Su etena presoak hurbiltzeko, eta borroka armatuaren bukaera amnistia lortzeko, helburu helgarriak dira; eskakizun horiekin ETAk, bere denbora historikoa egina, lekua uzten badio ezker abertzaleari, Euskadiko maioria politikoa bil daiteke, Lizarrako denboretan ikusi zen bidetik.
|
|
Errealista, hau da, azken helburu politikoak negoziaketatik kanpo uzten dituena, eta presoen askatasuna borroka armatuaren bukaeraren trukez negoziatzen duena. Su etena presoak hurbiltzeko, eta borroka armatuaren bukaera amnistia lortzeko, helburu helgarriak dira; eskakizun horiekin ETAk, bere denbora historikoa egina, lekua
|
uzten
badio ezker abertzaleari, Euskadiko maioria politikoa bil daiteke, Lizarrako denboretan ikusi zen bidetik. Badakit askok ez dutela horrelakorik nahi, esanez" presoak armaren trukez" gauza lotsagarria dela.
|
|
Agian hurrengoan? Dena den, euskal jokalariek badakite zer den Europako, eta baita Amerikako, nazio askoren aurka lehiatzea, Joseba Gotzon Valero idazlearen" Euskadiko Futbol Selekzioaren Historia" liburuak argi
|
uzten
duen moduan. Hona hemen historia luze eta sakon horren laburpena.
|
|
Amaigabeko eboluzioan nagoela esango nuke. Kontuak kontu, aktore eta zuzendariaren arteko harreman horretan hurbilketa bat egon behar da, lurralde neutro batean nolabait esateko, entseguetan emoziozko alderdia agerian
|
uzten
dugulako. Lan egiteko orduan ere nabaritzen duzu nola ikasi duten aktoregintza.
|
|
Baina liburu horiek irakurtzen al dira? Liburu horiek apaletan
|
uzten
dituzte eta, agian, bakarren batek hartu eta irakurri egingo du. Baina hori gutxienekoa da; negozioa egina dago.
|
|
Urruzuno eta horrelakoak irabaziz gero" ikaragarri ondo idazten dut" pentsatzeko arriskua duzu. Editoreak ez dizu
|
uzten
zure saltsa horretan beratzen. Oso berde hartzen zaituzte, eta txokea nahiko gogorra izaten da.
|
|
Urte erdia Espainiako Estatuaren esku eta beste erdia Frantziako Estatuaren menpe dago. Historia aldetik duen garrantzia honek eragin zuen irla mareen eraginetik at
|
uzten
duen harrizko murruaren eraikuntza.
|
|
Egoera honetan, mareen korronteak paduren zehar igotzen eta jaisten jarraitzeak kanal sare konplexuak eratzen ditu. Sarritan, kanal hauek tamaina desberdinetako padura zatiak isolatuak
|
uzten
dituzte eta limo irlak edo padura irlak izenez ezagunak diren irlak sortzen dira.
|
|
Baina ez dago irtenbiderik. Siderurgiaren mundu osoko krisialdiak eta merkatarien Europak ez dio irtenbiderik
|
uzten
AHVri. Azkenik, Felipe Gonzalezen Gobernu" sozialista" da, 1985 bitartean, aurrekaririk gabeko birmoldaketari aurre egin diona.
|
|
Hala eta guztiz ere, animaziorako interesa txikitatik datorkit. Ez dut Bilboko laburren jaialdi bat bera ere galdu eta animazioko filmeek zur eta lur
|
uzten
ninduten beti. Azkenaldian, asko zabaldu da zine mota hau eta dagoeneko jendeak ezagutzen du.
|
|
Baina aukera hori ez dugu oraindik. Orain gutxi, Hollywoodeko akademiak interneten estreinatutako filmak ez dituela estreinaldi bezala onartuko esan du, ez duelako dirurik
|
uzten
. Gure esku dago, ez badugu zirkuitu komertzialetan ibili nahi, beste bide bat bilatu behar dugu.
|
|
Ziabogarik azkarrena tabernako barra aurrean hartzen du, garagardo aparra oso trago txartzat duelako. Txanpa harrapatu arte trainerua
|
uzten
ez duen patroia, untzia hondoratzea baino nahiago du ixilik behar lukeen edozein kapitain popatik hartzera bidali. Gauzak pentsatu bezala esateko ausardia du, gatz askoko hizkera, eta egiak (gatzak bezalaxe) erre egiten ditu zauriak.
|
|
kukua udaberrian Afrikatik Euskal Herrira datorrenerako sakelean dirua eduki behar dela urtea emankorra izan dadin. Aldi berean, kukuak ospe txarra dauka, bere arrautzak beste hegaztien habietan
|
uzten
dituelako.
|
|
Ikustekoa da, xarra xarra edontzian egiten duan zurrunbillo apartsua. Askoz obea, berriz, aoan
|
uzten
duan ozkirri atsegina". Baina" edatea, beste gabe, ez da ezer.
|
|
Eta baita organoak garrantzia handia izan duen tokia ere. Bertako seme den J. Sergio del Campok lan honetan adierazten duenez, lau mende baino gehiagotan organo jarduera erabat azpimarragarria garatu zen Otxandioko Santa Mañe parrokian, eta horrek ageri agerian
|
uzten
du Otxandiok bizi izan duen musika giro aparta. Jose Etxebarria fraidearen etorrera (fraide honek organoari egindako berrikuntzak mundu osoko organo zaleen esker ona jaso zuten) eta Santiago Herdoizaren bidez Otxandion martxan jarri zen organo tailerra, horren adibide baino ez dira.
|
|
Gobernuan bakoitzak egiten du: ahal duena, eta lehendakariak egiten
|
uzten
diona. Garaikoetxea izan zen hemen egon den onena, benetako lehendakaria.
|
|
JOXEMI Zumalabe Fundazioaren aurka Baltasar Garzonek egindako operazioak argi
|
uzten
du Estatu espainiarra ideia zigortzeko egiten ari den ariketa. Ez da lehenbizikoa, ez aginte espainiarraren aldetik, ezta Baltasar Garzon epailearen aldetik ere, baina gutxitan aipatu izan da horren argi Espainiako Konstituzioak jarri duen ordenari desobedientzia zibilez eran tzutea delitu dela Espainian.
|
|
Akaso oso ikuspegi ezkorra emango nuen. Baina jakineko kontua da bertsolariok ez dugula nahi dugun huraxe esaten, errima hitzek esaten
|
uzten
diguten hura baizik. Errima aukeraketak du beraz, beztasunaren errua.
|
|
pertsonaia museo batean dago, eta museozainak esaten dio mesedez motxila aurrera pasatzeko, sabelera. Kasu horretan, jada
|
uzten
dio bizkar zorroa izateari eta" aurreko poltsa" da. Norbaitek erabakitzen duenean" bizkar zorroa" deitu behar zaiola, erabileraren posibilitate guztiak imaginatu behar ditu ontzat emateko.
|
|
Zergatik ez dira legeztatzen guztiak, duela hirurogeita hamazazpi urte Enrico Malatesta anarkistak eta gaur egun askok eskatzen duten moduan? Horrek guztiak badu bere zergatia, eta ez da gure osasunaren ongia preseski, Berriok garbi
|
uzten
duen bezala.
|
|
Horiek keriak dira, aje latzak nahi bada, baina badago aldekotasunik, aurrera egiteko lehengaia. Euskararen legearen aldaketa eskatzeko antolatu sinadura kanpainak eta berritan Iruñean izandako manifestazioak agerian
|
uzten
dute euskararen aldeko gizarte komunikazio sare ikaragarria dugula. Euskarri eta baliabide oso gutxirekin burutu dira bi ekimen hauek, baina euskararen onarpen ofizialaren aldarrikapenean arloz arloko kezkak jasota ikusiz gizarte komunikazio sareak bere indarrak askatu dituenean euskalgintzako taldeak izan dira emaitzekin harritu diren lehenengoak.
|
|
Eraginkorra den ezer gutxi egin dezakegula iruditzen zait, baldin eta gu arnas hartzeko espaziorik gabe ere
|
uzten
gaituen, eta euskararen aurkakoei aukerak eta legitimazio antzeko zerbait ematen dizkien bortxakeria eta erasoen egoera honek jarraitzen badu. Hala ere, egoera hori konpontzeko, ez batzuek eta ez besteek aukera handirik ematen ez digutenez, geureari eustea besterik ez dugula iduritzen zait.
|
|
Aingeru Epaltzak, esate baterako, Sarrionandiak" Itzalarekin solasean" ipuinean dakarren izen zerrendak jasotzen ditu: " Sapho, Li Po, Jonathan Swift, Cesare Pavese, T.S. Eliot eta liburuan zehar, narrazio bakoitzeko sarrera aipuetan bereziki, agertzen direnekin batean ziklo arturikoa, Herman Melville, gure ahozko tradizioa (Atarrabio, kantutegi zaharra) egilearen erreferentzien konstelazioa gure begi aitzinera dakar, eta horrekin batean, idazle handiek beren ondokoetan
|
uzten
dituen eraginez harantzago, literatura literaturgai izan daitekeela erakutsi ere. Liburu hau plazaratu zenez geroztik gure artean hainbertzetan aipatu den zorioneko metaliteraturaren deskubrimendua dugu.
|
|
Are gehiago: Eliot, Faulkner, Chamisso eta beste hainbaten barrena hitz egiten digu, idazten du, eta horrela, ispiluz ispilu, bere Ni propiala non dagoen jakin ez genezakeela
|
uzten
gaitu." (140 or.)
|
|
Gaiek eta ideiek elkartasunik ez dutenez," kuriositatez beteriko liburua" dela esaten du baina zehaztasuna eta sakontasuna falta zaiola gehienetan. Iradokizunak ederrak izanda ere, haiei darien sinbologia sakondu gabe
|
uzten
du, San Martinen iritziz.
|
|
Adibidetzat aipatzen du 65 orrialdeko" Ulysses Itacara heltzea" izenekoan galderen errepetizioak persuasio indar handia. Edo" Sustraiak han dituenak" izenekoan" nekez
|
uzten
du..." eta ezezko esaldien errepikapenak musikalitatea, tonu patxadatsua eta erabakitua ematen diote.
|
|
Lan honen oinarri gisa erabili dugun inkestaren ondorioen bitartez badakigu Sarrionandiaren liburuak irakasleek 16 urte bitarteko gazteentzat gomendatuenetakoak direla, bereziki gailentzen delarik urteak aurrera egin arren, Narrazioak liburuak izandako arrakasta handia, beste narrazioen aldean, eta olerki nahiz saiakera liburuak oso atzera
|
uzten
dituelarik. Gazteek, bestalde, irakurketa hori gustukoa dutela aditzera eman du era berean Mari Jose Olaziregik gazteen irakurketa zaletasunen inguruan egindako ikerketa eta inkesten emaitzak.
|
|
Idazkera jantzi eta zail samar hori bat dator egilearen estiloarekin ere: oso gutxi dira nobelako gertakariak, batere ez elkarrizketak, barne gogoeta eta analisi xehe, zehatz ia obsesibo bat da testua, irakurleak lehenengo orrietan aspertuta alde batera
|
uzten
ez badu azkenerako ahalmen hipnotiko bat ere izan dezakeena. (Jakin 113)
|
|
Bai gaiz bai estiloz, Euskal Herrian egin izan den ipuingintzatik urrundua," bihotzaren pozaldi bakanen eta larrialdi ugariren gaineko hamaika ipuin" dira egilearen hitzetan, jende arruntaren maitasun nahi, sexu irrika eta bakardade behartuari buruzko maisu lan gazi gozoa. Idazketa lau eta minimalista batean, doinu mantsoan, erretratu soziologikoa egiten duten albo istorioz inguraturik, oso atzean
|
uzten
du Non dago Stalin, dibertigarri haren marka." (Jakin 79)
|
|
Pertsonaiek beraien artean dutenean, egileak bere buruz hitzegin dezaten
|
uzten
ditu, ez du hizkunerik erabiltzen, kontalariaren ausentziari esker, gertakariak eskenatokian egongo bailiran suertatzen dira, arintasuna emanez. (Egan 49)
|
|
Esate baterako, eleberriaren amaieran ez zaigu Aitorgoitian istilua konpontzeko burutzen diren elkarrizketetan esandakoaren berri ematen: horiek guztiak geure sormenerako edo irudimenerako
|
uzten
dira.
|
|
Honela, liburuan oso gauza interesgarriak esaten badira eta oso ondo idatzita badago ere, ikuspegi triste eta antierromantiko honek funtsik gabe
|
uzten
du istorioa une askotan. Hau da, liburuak gora-behera asko ditu eta soilik pasio azaltzen denean interesgarri bihurtzen da, liluragarri.
|
|
esate baterako, ama kartzelara bisitan doanean, Bardeak Igantzi hizpide dutenean,... Hortaz, biografia baten aurrean gaudela dirudien arren, batzuetan, uste hau hankamotz
|
uzten
duten hainbat pasarte topatzen ditugu. Gauza bera azpimarratu zuen Rojok:
|
|
Txarrago oraindik euskaldun herrietako zenbait Udaletan euskararik ez dakiten alkateak jartzea. Jokaera horrek euskalduna, bere burua gutxietsiz, etsipenean
|
uzten
baitu. Eta benetako abertzaleek hobe dute lehenik beraiek zuzen bete besteei eskatzen dietena.
|
|
Ikasketa, ikastetxehauetan, gogorraizanohizen; halaere, otoitzaetaliturgi bizitza, Konstituzioekagintzen zutenez, ez zirenhorregatikalde
|
batera
uzten. Honelabanatzenzirenegunekoorduetazereginak: goizekootoitza(?, gorespenak) bostetan, etahorrenondorenOrduenLiturgiakolauordutxikiakerrezatzen ziren; geromeza, igandeetan kantatua; larunbatetaneremezakantatuaizanohi zen, handikiro, AndreMariarenohoretan.Bazkariahamaikaketaerdietanizanohi zen.Bezperakarratsaldekoordubietan; jaibatzuetan, kantatuak.Barnekootoitza,
|
|
euskaldun versuseuskal herritar) erakusten digute gauza ezberdinak direla. Edozelan ere, bestebatzuentzat
|
uzten
dugu bi nortasun moten arteko harremanen azterketa, eta baita biakelkar elikatuz gara daitezkeen gizarte egitasmoen proposamena ere. Gure helburuahedabideek euskal nortasunaren garapenean nola eragiten duten aztertzea izaki, nortasun horrek alderdi edo aurpegi ezberdinak dituela eta horietako bakoitzeanhedabideek modu batera edo bestera joka dezaketela argi uztea da.
|
|
Lehenik eta behin, aipatu beharra dago Hego Euskal Herrian irratia entzuten duenpopulazioaren %77, 1 bost irratiren eskuetan dagoela. Irrati emandegi hauen indarrakbigarren planoan
|
uzten
ditu gainerakoak, neurri handi batean emisio eremu lokalekoak direnak, hain zuzen ere. Ikus ditzagun segidan, entzule kopuru horiek protzentualki eta zenbaki absolutuetan.
|
|
EITBren barruan dauden emandegien nagusitasuna agerian
|
uzten
duen herrialdebakarra da Gipuzkoa. Gainera, bertan gehiago dira euskaraz aritzen direnen presentziaeta, oro har, baxuagoa, bere nagusitasunean, Madrildik emisioek lortzen duten jendearen arreta.
|
|
Hala ere, La Semaine du Pays Basqueren estiloa, bere homologoa den LaSemaine du Rousillonena bezala, Frantziako Kataluniar Herrian? are polemiko eta kritikoagoa da (gehiengoaren iritzia errespetatuz) eta leku handiagoa
|
uzten
die, tribuna libreei?, herritar irakurleei etagaurkotasuna egiten dutenei. Egunkari honek. Euskal Herri?
|
|
Kultura gaietan Espainiak ez du beste gai batzuetan duen presentzia, eztaegunkari erregionalistetan ere (handiena EL CORREOn du, gai honetako albisteenherena Espainiakoak izanik). Bestalde, gai hauek nabarmen
|
uzten
dute egunkariabertzaleen eta erregionalisten arteko aldea, DEIA azken hauen ondoan kokatzendelarik: lehenek Euskal Herria dute erreferentzia nagusi, eta bigarrenek herrialdepropioaren erreferentzia birsortzen dute gai hauen inguruan.
|
|
El Periodico deAlava. Honen marko geografikoa probintziaren lur eremuarena besterik ez da.Egunkari honek alde batera
|
uzten
ditu bere inguru geografikoko lurraldeak oro, horiek euskal lurraldeak izan zein ez izan. Bestalde, balizko Araba oso batenkasua aurkezten du, gaur egun Burgosko administraziopean dagoen Trebiñoarabar eginez.
|
|
Bilboko El Correo eta Madrilgo El Pais dira adibiderik paradigmatikoenak.Bai bata bai bestea, Euskal Autonomia Erkidegoaren isla piktografikoarenaldekoak dira. Nola Madrilgoak hala Bilbokoak bazter
|
uzten
dituzte gainerakolurralde euskaldunak oro, nahiz eta lurralde horiekin EAEk harreman kultural etalinguistiko nabarmenak dituen.
|
|
Hirugarren honen erreferente grafikoa espainiar Nafarroarena da, bazteruzten dituelarik mendiez bestaldeko lurralde nafarrak oro. Bazterrean
|
uzten
du, baita, Euskal Autonomia Erkidegoa bera ere, alde batera utzita lurralde historikoguztien artean dauden lotura kultural eta linguistikoak.
|
|
Ildo horretatik, Hego Euskal Herria autonomia erkidego bitan banatua da katehorietan: Mendebaldeko hiru probintziak alde batetik eta Ekialdekoa bestetik.Are gehiago, TVE2k eskaintzen duen eguraldi emanaldian, Euskal AutonomiaErkidegoari eta Nafar Erkidegoari buruzko informazioa eskaintzean, denbora tarte luzea
|
uzten
da Erkidego bien artean, denbora horretan Pirinioetako etaMediterraneoko Autonomia espainiarren berri eskaintzen delarik. Espainiakotelebista kate horretan, Nafarroak eguraldi tartea, beste Euskal Herriekin edoAragoekin konpartitu beharrean, Gaztelarekin konpartitzen du, nola Soriarekinhala Salamankarekin.
|
|
Kapital masa horiek libreki zirkulatzen dute interes tasen, politika fiskalen eta hazkunde zurrumurruen arabera, eta munduko elkartrukerakoharremanak aldatzeko gaitasuna dute. Dibisa merkatuetatik, balore merkatuetaraigarotzen dira etekin errazaren bila, eta esku pribatuetan
|
uzten
dira, banku deposituetatik, inbertsio fondoetatik, pentsio fondoetatik eta abarretatik datozen kapital kopuru erraldoiak.
|
|
abantailak galdu gabe. Hala bada ere, estatuguztiak ez dira hain kontziente izan, eta askok beren burua korronteak eramandezan
|
uzten
dute soilik.
|
|
Garatutako estatuak beren eskema nazionalak inposatzen saiatzen dira; adibidez, beren hizkuntza ofizialaren erabilpena bultzatuz. Ikerlan anitzek erakusten duteingelesa dela Internet en gehien erabiltzen den hizkuntza15 Eta honek oso lekugutxi
|
uzten
du beste hizkuntzentzat, eta askoz gutxiago hizkuntza minorizatuentzat.Herri txiki batzuek ahalegin handiak egin dituzte beren hizkuntzaz webguneak sortzeko. Baina askotan ez dute lortzen erabilpena nabarmenki handiagotzea.
|
|
Ondorio gisa, gaur egun Internet eko egitura zeharo inperialista da. Herrienburujabetasunari ez dio lekurik
|
uzten
, eta ezin da etorkizun demokratikoagoa iragarri. Aditu kritikoak ezinbestekoak dira analisi mota berriak sortzeko, teknofanatikoen diskurtsoa gezurtatzeko eta irtenbide teoriko praktikoak asmatzeko.
|
|
Agiri biak, bai pasaportea eta bai Euskal Herritartasun Agiria, ASK erakundeak jaulki zituen. Agiri horien zabalkundeak, erabilera kanpaina osatua baino gehiago, dokumentuen balio sinbolikoa testimonialki azpimarratzea ez otezuen pentsarazten du, zabaltze egunaren hautuak agerian
|
uzten
duenez12 Pasaportearen kasuan, badaude bidaiatzeko erabilia eta onetsia izan deneko frogak, zenbaitzuk urte hartako oporretan mugetan erakutsitako dokumentu bakarra izaki.Dokumentuaren balio sinbolikoaren lekuko, orduko Egin egunkariak haren berrijaso zuen.
|
|
Ekimen hauek guztiak agerian
|
uzten
dute nortasun formalak norbanakoarenidentitatearen elementu gisa duen garrantzia, onartu eta bertan adierazten den identitatearekin bat egiteko, edo arbuiatzeko. Era berean, eta hasieran aipatu dugunbezala, estatuari dagokion eskumen bat beren gain hartuz, ekimen hauek estatuarenlegitimatea zalantzan jartzeaz gain, borondate politiko baten adierazle gisa agertzendira.
|
|
Honi frantses egitea deritzote (Leizaola, 1999). Esamoldeak eta erabilerak argi
|
uzten
du baina, desberdinatasunikbadagoela mugaldeko biztanleentzat, euskaraz ari direnean behinik behin nabarmengelditzen dena, frantses izan eta frantses egin esamoldeen artean. Lehenengoarenkasuan, eta pentsamolde abertzaleak honetan eraginik izan badezake ere, abertzaleez direnek ere egin ohi dute bereizketa.
|
|
Legeak
|
uzten
dituen zirrikituak inoiz ez dira alferrik galduak izaten. Hala erakustendigu behin eta berriro nazionalitate bikoitza duten pertsonen jarduerak, bai EuskalHerrian, eta bai, beste testuinguru batzuetan, inmigrazioaren inguruko ikerketa lanek ere azaltzen dutenez.
|
|
Alderdi horrek proposatutakoaren arabera, prozesua mailakatua izango litzateke, eta, bukaeraraino eramateko aukerarik izatekotan, halabeharrez epe oso luzean egin beharrekoa, hasten denetik bukatzen denarte erakundeen arteko negoziazioetan oinarritzen baita erabat, statu quoa zalantzanjarri gabe. EAren proposamena erdibidekoa izango litzateke, lehen aukera gisanegoziazioa proposatu arren burujabetasuna alde bakarrez aldarrikatzeko aukera erezabalik
|
uzten
baitu, lehenengoak porrot egingo lukeen kasurako.
|
|
EAk itxura kontraesankorreko estrategia proposatzen du: alde batetik, Estatutuaren araubidea gainditzea proposatzen du, aukera
|
uzten
baitu euskal legeanoinarrituta burujabetasuna alde bakarrez aldarrikatzeko; eta beste aldetik,, gauregungo lege antolamendua lantzea, eta estatu espainolarekin negoziazio politikoaegitea proposatzen du.
|
|
Honek inoiz bultza lezake analista arrazoi terapeutikoengatik efektu analitikoak baretzera. Edozein subjektuk ezin dezake egin edo ez du egin behar analisibat, eta albora
|
uzten
dut analistaren erantzukizun sozialaren erregistroa. Zer eginbehar du, subjektu batentzat bere, gozamenaren plus a?
|
|
Baina honek ez gaitu aske
|
uzten
–Psikoterapia eta Psikoanalisia, n dagoen auziklinikotik, sugestioaren eta transferentziaren arteko muga edonon ageri baita. Inoizezin daiteke esan, behingoz sugestioa erabat alde batera utzi denik.
|
|
Alderantziz, eusten zaion arnasketak eragotzi egiten du kitzikadurasexualaren hedapena, eta alde genitalera bakarrik mugatzen ditu sentsazioak.Arrazoi hori dela-eta, sentipen sexualak pixkanaka pelbisa eta gorputz osoa inbaditzen uzteko beldur inkontzienteak, modu azaleko eta mugatu batez arnasteaekartzen du. Eta horrek bere horretan
|
uzten
ditu inhibizio sexualak.
|
|
Modu berean, ezin dugu geure gorputza sumatu, dauzkagun barne sentipenen bidez ez bada, hauek sentiberatasun propio eta interozeptiboakdira?. Hortaz, subjektuaren sentiberatasun maila eta sentitzen duenarensakontasuna bere pertzepziora iristen
|
uzten
dien sentipenen, eta haiekin bateragertatzen diren kualitate emozionalen, araberakoak izango dira.
|
|
Gertaera horrek ilustratu egiten du arnasketarengarrantzia erlaxazioan. Lowen ek erabiltzen duen irudia adierazgarria da:. Arnasketa sakontzen denean, zurrundutako giharrak dardaraka hasten dira, estutuondoren aske
|
uzten
den malguki baten antzera?. Halakoetan maiz gertatzen dahaurtzaroko oroipenak gogora itzultzea.
|
|
–Izaki erretroflektiboak bere eta ingurunearen arteko mugaketa lerroa nola ezarribadaki, eta marra garbi eta zehatz bat egiten du..., baina bere erditik igarotzen delamarrazten du... Bere energiak kanpora zuzentzeari
|
uzten
dio, ingurunea manipulatueta bertan aldaketak eragin nahian, bere beharretara egoki daitezen; hitz gutxitan, barruranzko jarduera berbideratzen du, eta ingurunea, bere buruarekin ordezkatzendu, jokaeraren helburu gisa?. 16
|
|
Lehen Zibernetikaren hasierakoplanteamenduan kanpoko behatzaileak aztertzen zuen sistema, eta araudisfuntzionalak deduzitzen saiatzen zen, kanpotik edo barnetik familiako arauenedo egituraren aldaketa bultzatzeko. Baina, albora
|
uzten
zen behatzaileaksistemaren gain ezarritako eragina. Eragin ekidinezin honek familiarenfuntzionamendua aldatu egiten du, eta hau sistema berrira egokitzen da.
|
|
Asetasuneko lehen esperientzia atsegin horren oroimenak, berriro esperimentatzera bultzatzen du izakia, eta subjektu orok jaiotzerakoan bizi izandakoharremanak, kanpo munduarekin eta bere objektuekin eta batik bat horienerrepresentazioekin, bide irekia
|
uzten
dio desirari (Freud, 1900). Beraz, desirafuntsezkoa da edozein harremanetan:
|
|
erran nahi baitut, haren paregabeko dohaina euskararako. Bizikiontsa gogoratzen naiz, hastapen hastapenetik, lehenik EKIN, gero ETA barnean, euskararekin deus ikusteko zuen oro, hots, euskarari buruz zen guzti guztia, JoseLuisen eskuetan
|
uzten
genuela ex oficio. Hitz batez, gure, euskaralogoa?
|
|
bakarrik eta bai. Glotopolitika Aldizkaria? ere, hasieratik bertatik barruko tituluak argi
|
uzten
duenez.Eta horretan izan zuen eta badu, jakina, zeresanik Txillardegik.
|
|
Herriminez bultzaturik, hondarrak bilduz, antzinakorenametsean geratu zen Campion. Etorkizunerako proiektu hura galtzen
|
uzten
ari zirenvasco navarro haiek salatzearekin batera, joandakoa besterik ez zuen eskaintzeko.
|
|
(Alderdi politikoak, hasieran luzaro debekatuak egon direnak mendebalekodemokrazietan, nahimen indibidual librearekin elkartezinak zirelako, orain nahimenbanako horiek ordena txukun batean, hots, kontrolpean bideratzeko tresnak baizik ezdira)... Kierkegaard-ek besteentzat
|
uzten
du, garai modernoan gaiztoa deitoratzea (Garoa-ren antzera); berak oraingo garai honen txepela deitoratzen du, gaiztoa izatekoere ez omen baitu kemenik. Burgesa ez da nahimen handiko kapitain libre bat, arimatxikiko merkatari makoa baizik.
|
|
Ezinbestekoada politikari kolektibo antolatu gisa eustea; bestela, jai. Halaber, enuntziatu horrekzabaldutako bideak ahalik eta anitzen
|
uzten
saiatu beharra dago, suturaren tentazioaukatu beharra dago, nahiz eta tentazioan erortzeak lasaitu egiten gaituen eta gauzakerraztu, pentsamenduaren alorrean batez ere. Orobat, izatearen legeak bigarren hauhobesten du; lehen bideak, ordea, esfortzu gehigarri eta iraunkorra eskatzen du.Elementu objektibagarria hartuz gero, sinbolikoki puztuta agertzen da, eta osotasunmodura.
|
|
Idatzizko ereduaren trinkotasuna eta honekiko, desbideratzeak?, erantzun gabeditugun galdera horien ardatz berari lotu behar dizkiogu. Ahozko eredu normatiboaezarri gabe izateak, esparru hau hizkuntzaren ukipen fenomenoen aurrean guztizbabesgabe
|
uzten
du, idatzizkoari gertatzen zitzaion bezalaxe.
|
|
Oro har, hizkuntz gobernabide instituzional hau ez zitzaion Gobernuari eramangarria gertatuko, eta, bere amore emateekin ere, urrunegi
|
uzten
zuen elizetako hizkuntzbizitza gobernari frankistentzat onargarria izan zitekeen hizkuntz politika eredutik.
|
|
Musikologia honen aurrean, besteak beste, historia, soziologia, antropologia etasemiotika soziala gidari dituen beste musikologia mota batek, gureak, musikaakademiko eta ofiziala bestelako errepresentazio musikalen maila berean kokatzenditu, fenomeno sozial gisa. Hori dela eta, kosta ahala kosta egiten du aurrera, Mendebaldeko mitologia musikal ofizialean oinarrituriko eta iritzi sasizientifikoen laguntzazirauten duen musikologia ofizialak
|
uzten
dituen zirrikituetan zehar. Beraz, artikulu hauJose Luis Alvarez Enparantza musikaria omentzeko izateaz gain, musikologia bestemodu batean ulertzeko bidean lagungarria izatea ere nahiko genuke.
|
|
Pelikula guztiak proiekzio gelatik zetorren makinaren etengabeko zarataz lagundurik ikusten ziren. Halaber, filmen luzeraren arabera, pelikula guztietan hiruzpalauatsedenaldi
|
uzten
ziren, bakoitza hamar bat minutukoa, pelikula bobina aldatzekoadinakoa.
|
|
Pasadizo txiki honek, bada, Joxeluisen hautuen berri ematen digu. Bere bizitzapublikoak antzematen
|
uzten
ez duen bizipenen itzala. Idatzita ez dagoena, baina, eraberean, pertsonaia publikoaren ezaugarriak erakusten duen jarrera.
|
|
Ibilgailuzko monetaren zirkuituak baliokidetza bat darama, balioa ekonomiansartzen deneko bide estua. Harturiko epealdian, L produktu faktoreak E ri a ondasuna, berriki ekoitzia,
|
uzten
dio; uzte hori 100 ibilgailuzko moneta unitateko zirkuitu batenobjektua da: hortik induzitzen da ezen a ondasuna 100 moneta unitateko baliokideadela.
|
|
–Inkunable batzuk ere badauzkagu, baina horiek ez zaizkio edonori
|
uzten
. AitaLiburuzainarengana jo duzu, eta zure ikerketaren asmoa ikusita, nik uste...
|
|
Gonbidapen haren azpian garbi
|
uzten
zidan harekin joan beste erremediorik eznuela, fraidea ikusiko banuen. Hala bada, esandako egun eta orduan abiatu ginen AitaArbizu eta biok, komentukoen R.
|
|
Hizkimizkiena albo batera utzita, orekaren problematika ere garrantzi handikoa da, bakanka topatzen baititugu informazio gaietan neutraltasuna ageri agerian
|
uzten
duten berriak. Euskal Herrian, biolentzia egoera kontutan hartuta, zailagoa omen da gertakizunak irratiz objektibotasunez kontatzea.
|
|
Oso inpresio kaskarra
|
uzten
du pertsonaiaren izena ahazten duen hizketatzaileak. Elkarrizketa hasi aurretik, izen deiturak, jaioterria edo bestelako datu oinarrizkoak galdetzen zaizkio hizketatuari.
|
|
Kontua hauxe da: erakundeek informazioak igortzen dituzte eta kazetariek, nolabaiteko informazio eskuragarritasun errazak harrapatuta, beren lanari uko egiten diote, edo uko ez bada, alboratuta
|
uzten
dute, konturatu gabe; eta ez dezagun ahantz kazetariek berriak bilatu, aurkitu, hautatu eta burutu egin behar dituztela. Carlos Soria-k (1991) honela oharrarazten gaitu iturri honek izan dezakeen arriskuaz:
|
|
Hirugarren ondorio modura, entzunaldi eta prentsaren arteko lehian, biak informazio iturritzat jota, goizetan prentsa izkiriatuaren nagusitasuna nabaria dela aipatu behar da. Entzunaldiei dagokienez, aurkitu dut kazetaririk, entzunaldiak bazter
|
uzten
dituenik, salbu eta kasu berezietan.
|
|
Albisteak hasiera hasieratik sortu behar du interesa, gero, arreta finkatu, eta azkenik egitura bat eduki behar du, entzuleari mezuaren ehunekotasun nahikoa birkonpontzen
|
uzten
diona.
|
|
Beste pertsona baten zerbait aipatzen denean, aipuaren hasiera eta amaiera argiro
|
uzten
dituzten hitzezko errekurtsoak erabili behar ditugu. Esaterako:
|
|
Lokalismoak geure ingurumenera garamatza, eta ezaguna denetik hurbil egoteak gure arreta pizten du maiz. Informazio lokala soilik emateak, ostera, desabantailak ekarri ahal dizkigu, erreferente nazional, estatal edo kontinentalek ere beren aztarna
|
uzten
baitute jendearengan. Kontua ez da horrelako informazioa, lokala ez dena?
|