|
2000
|
|
|
Frankismoaren menpe erori eta kalbarioak ez zuen amaierarik izan: zigor bataloietan eta
|
urte
batzu geroago Francoren aurkako erresistentzian Bigarren Gerrate Mundialak erdi erdian harrapatu zuelarik. Eta tartean hainbat joan etorri Estatu Batuetara, Paris eta Londresera, Ozeaniako itsasoetan gerra eginez... soldadu yanki gisa!
|
|
|
Azkenean, Britainia Handian pentsua debekatu zen, baina behiei ematen zitzaiena soilik. Gainerako animalientzako pentsuak
|
urte
batzuk geroago debekatu ziren. Are gehiago, Britainia Handian behientzat debekatu zirenean, pentsu ekoizleak Europan saltzen hasi ziren.
|
|
|
Frankismo beltzaren garaia da, non denazaila den, non euskal akademikoak eta linguistak harremanetan ematea ez den pariomakala. Hor dira egiten, aldiz, Txillardegik nahi izandako eta animatzen duen EuskalIdazkaritzan,
|
urte
batzuk geroago euskara batuari sorrera emango dioten lehenelkarretaratzeak. Txillardegi, zeinek aisetasunez hegaltatzen dituen ahozko etaidatzizko euskalkiak, idatziaren zibilizazioa eskuratzean inor baino hobeto ohartzen dabatua ez den hizkuntza baten iragankortasunaz.
|
|
|
Bai orduan, bai orain, errespetu osoz hartzen dut holako erabakia, ideiak, usteak, pentsamenduak eta jokaerak oro hagitz zilegiak baitzaizkit. Kasu honetan, ordea, azpimarratu nahiko nukeena da, ETAren historian gaindi, izandako bi lehen sozialista aitzindarietako bat, berbera izan zela
|
urte
batzuk geroago ETAko bertze sozialista, berantiarrak? –neu barne?
|
|
|
zelakoaren funtzio exekutiboak. Ministerio de la Gobernación, era pasatu ziren; honek. Sección de Instrucción Publika? izeneko saila sortu zuen;. Boletín Oficial de Instrucción Pública? 169 delakoa ere sortu zen (hain zuzen,
|
urte
batzuk geroago. Boletín Oficial del Ministerio de Comercio, Instrucción y Obras Públicas, izan zenaren aitzindaria), hots, Estatuko lurralde osoko erakundeak erabakiak hartzen zireneko zentroarekin, lotuko?
|
|
|
Eta ipuin hura kontatu zigun, segidan jakinaraziko dizudana, alde batetik polita delako eta bere gatza eta piperra duelako, eta bertzetik segur nagoelako ezen ipuin hark bere eragin ezkutua izan zuela enegan,
|
urte
batzuk geroago agerirat eginen zuena, noiz eta nihaur ere bertze erliki kontu batekin nahastu bainintzen. Baina, bertze kontu hori bertze baterako uzten dizudala, natorren, bada, Pedroren kontakizunerat:
|
|
|
Hume bera eszeptizismoan erori zen, giza zientziek natur zientzien metodo bera edo berdina ezin izango zutela garatu erakutsiz, desberdintasunak asko baitziren. Egoera horretatik aldendu nahian,
|
urte
batzuk geroago, 1748an, Humek arazoa birmoldatu egin zuen bere Ikerketan. Lan honetan, ikuspegi kritiko batetik abiatuz, giza ulermena analizatzeari ekingo zion, natur zientziekin erkaketarik agertu gura barik.
|
|
|
Jitoan nenbilen, galduta, eta Egunkaria ko kontratua sinatu nuenean izar gidari bat atxiki nuela uste izan nuen, kontratu hartan bat egiten baitzuten hileroko soldatak eta militantziak, eguneroko lan arautuak eta euskararen eta aberriaren aldeko borrokak. Egunkaria ko erredakzio nagusia ez zegoen artean ere,
|
urte
batzuk geroago egongo zen bezala, Andoaingo Gudarien etorbidean, Lasarte Orian baizik, baina hara lan egitera joaten ginenok gudaritik zertxobait behintzat bagenuela sinetsirik nengoen hasierako garai hartan. Koldo Izagirre idazlea erredakzio nagusira etorri zen aurreneko zenbakia plazaratu zen egunean, guri zorionak ematera.
|
|
2002
|
|
|
Gertaera horrek ondorio tamalgarriak erakarriko zituen bertako askorentzat, haien artean haurdun utzi zuen hamabost urteko neska euskaldun batentzat, Larreako Todaren familiak, bere komenentziko arrazoiengatik, errege «Katoliko» horren ohea berotzera bidali baitzuen gaztea. Handik hilabete batzuetara, neskato bat izan zuen, hain zuzen ere
|
urte
batzuk geroago moja komentu bateko abadesa izango zen Maria Esperanza.
|
|
|
Baina,
|
urte
batzuk geroago zinemak beste publiko mota bat bilatu zuen. Hasierako publiko kulturagabeak ez zuen zinema ahaztu; baina beste mailetakoek zinema deskubritu zutenean, zinemak perspektiba berriei zabaldu zizkien begiak.
|
|
|
Bizitzaren hirugarren hamarkadan hezur masaren gailurra deritzona lortzen da, eta horrek zehaztuko du pertsona batek bere bizitzan osteoporosia garatzeko joera duen. Eta hori gertatzen da, menopausiaren ondoren, emakumearengan, eta
|
urte
batzuk geroago, gizonengan, hezur masa pixkanaka galtzen delako. Dieta egokiak eta ariketa fisikoak hezur masa handiagoa lortzen laguntzen dute, eta, beraz, osteoporosia prebenitzen.
|
|
|
Ukipen hasiberri hori ikusita, Aresek duela hamarkada bat baino gehiago parasitoetan aditua den Yezid Gutierrezek emandako hitzaldi batean entzun zituen hitzak gogoratu ditu. Yezid Gutiérrez jaunak
|
urte
batzuk geroago anisakisaren oihartzuna iragarri zuen. “Ikusiko duzue, ikusiko duzue.
|
|
2003
|
|
|
Kurloiak (1962) obraren ostean ez dakigu oste ostetxoan ala
|
urte
batzuk geroago idatzia da Euskaldunak Madril" en izenburua daroan elaberri hau. Hirurogeiko hamarkadan bertan seguruenik.
|
|
|
Ahal danik eta argien, errezen, egiten ahaleginduko jaku, baina sekula santan euskeraren jatortasunari kalterik egin barik. (Eta Santos Rekalde horrek be euskeraz argitaratu euskun
|
urte
batzuk geroago bere nobela bakarra (Deunor), Ameriketako artzain euskaldunen ganean euskera hutsean egin dan bakarra, nire ustez. Egileak berak autortu eustan, orain dala hamabosten bat egun, bera orain bizi dan Granadan, Erkiagak emon eutsala azken orrazketa on bat bere nobela bitxi horri!)
|
|
|
No falta quienachaque esto a que la Tierra se va enfriando; verdaderos achaques del planeta quese va haciendo viejo» dago idatzia 1894ko irailaren 15ean La Union Vascongadan, egunkari bereko aurreko aipamena baino bi urtetsu beranduago. La Gaceta delNorteko 1904ko albistea aipatu dugu lehen, Bilbo neguan udaberriaz janzten zenekoa;
|
urte
batzuk geroago, ordea, 1910eko urriaren 2an hain zuzen, hauxe zioenegunkari berak: «Es lo cierto que no rige ya el mundo como hace tiempo, en queno era el verano como el invierno.
|
|
|
1978ko Batzar Nagusian bildutakoen argazkia. Erdi erdian dagoena Kepa Altonaga,
|
urte
batzuk geroago zuzendaria izango zena. Egin, 1978
|
|
|
Formol usain pixka bat zeriela erabaki nuen. Ez nuen berehalakoan pentsatuko
|
urte
batzuk geroago ni baino askoz zaharragoa zen gizon batekin maiteminduko nintzenik –esan zuen eta aliritzira zenbaketa bat egin behar izan nuen Sophieren eta nire artean zegokeen aldea kalkulatzeko. Aldea ez zela horrenbestekoa erabaki nuen, nahiz eta nik ere formol usaina izango nuen, baina ez nuen galai itxura zainduegirik bederen, traketsa nintzen janzkeran eta traketsagoa tratuan, nire itxura ganora gutxikoa zen, errukia ematen nielako maiteminduko ziren beharbada nirekin emakumeak, ez nuen sekula jakiterik lortuko.
|
|
|
Hemen boa pozoitsuak ikusten ditut eta zurekin gogoratzen naiz", idazten dio. Dena dela, justiziari men eginez, esan beharra dago Pichardon bizargin hau izan zela
|
urte
batzuk geroago Albert Mezigue esploratzaile handiari herriko plazan irudia jar ziezaioten lanik gehien egin zuena, udaletxeko zinegotziak konbentzituz. Horrek erakusten du gizakiaren benetako handitasuna beti nagusitzen zaiela txikikeriei.
|
|
|
Bestera ere, baliagarri izan zitzaizkion Clermonteko auzitegian egin zituen ezagupideak, batik bat, Le Pelletier auzitegiburuarena. Berori izan zuen ararteko,
|
urte
batzuk geroago, liburuaren egitasmoa erregeari aurkeztu eta Parisera deitua izateko, oraintsu aipatu denez, bertan lanari bukaera emateko.
|
|
2004
|
|
|
Jakina, eskola haietako umeek euskarazko testu-liburuak behar zituzten, eta horretara jarri ziren zenbait. Sabino Aranak berak, esaterako, euskal gramatika bat idatzi zuen, eta aleren bat gehiago izan zen mendearen lehen hamarkada bietan, baina testu liburugintzak
|
urte
batzuk geroago hartu zuen benetako indarra, Eusko Ikaskuntzaren eskutik. 20ko hamarkadatik aurrera Bizkaiko eta Gipuzkoako Aldundiek herri txikietan sortutako eskoletan erabiltzeko ekoitzi ziren liburuok, batez ere.
|
|
|
Hortik ere,
|
urte
batzuk geroago, Orixek egin zion kritika: euskera gaixoak operazio asko dauzka egin bearrak, eta, guztiak batean egin ezkero, illiteke (1).
|
|
|
1906an bere familia AEBra joan zen. Hamalau urte zituela litografia aprendiz gisa hasi zen eta
|
urte
batzuk geroago arte ikasketa ugari egin zituen: New York Universityn, The City College of New Yorken, National Academy of Designen eta Art Students Leaguen.
|
|
|
Onartuak izatearekin amesten zuten, eta aberriarentzat lan eginez helburua aise beteko zutela uste zuten. Zeren zientzialari haiek zinez alemaniarrak sentitzen ziren, nahiz eta
|
urte
batzuk geroago alderdi naziak juduei traizioa eta aberriaren kontra azpikeriatan ibiltzea leporatu zien.
|
|
|
Washingtongo Unibertsitateko Mikrobiologia Molekularreko irakasle Douglas Bergen arabera, lan hori aurrerapauso handia da agente patogeno horren aurkako txerto profilaktikoa lortzeko. Ikertzaileek luzaroan bilatzen dute helburu hori; izan ere, prestakin unibertsal eraginkorra lortzeko zailtasun nagusia da bizitzaren lehen etapetan lortzen den mikroorganismoa dela, eta lehenengo adierazpenak
|
urte
batzuk geroago sor daitezkeela. Oraingoz, gizakiekin saiakuntza kliniko bat egiten ari dira Italian, Giuseppe Giudice irakasleak zuzenduta.
|
|
|
Baita lorategi mitikoa ere Hesperide ederrena zuhaitzen baratze magikoa zen betiko bizitza ematen zuten urrezko sagarrak. XVI. mendean konkistatzaileak espainiarrek sagarra mundu berrira zabaldu zuten, eta ehun
|
urte
batzuk geroago, Iberoamerikatik, sagarrondoak emigratu egin zuen Ipar Amerikara eta gero Ipar Afrikara eta Australia. Sagarrondoaren jatorri zehatza ez da ezagutzen.
|
|
|
Nazien jendaurreko agerraldiak eta mitinak liskar larriekin bukatzen ziren. Horretarako naziek SA indarrak lehen eta,
|
urte
batzuk geroago, SSak sortu zituzten, karriketan arerio politikoen kontra egiteko. Arerioa beldurtzeko.
|
|
|
fisikako printzipio guztiak guztiz ebatziak izateko zorian zeudela. Planck, zorionez, ez zegoen hain seguru, eta
|
urte
batzuk geroago kuantuen iraultza abiaraziko zuen. Beste adibide ezaguna Lord Kelvin zientzialari ospetsuarena da.
|
|
2005
|
|
|
Lehena Hondarribiko Alardeari dagokio eta bigarrenaIrungo Alardeari. Bi epaiak Madrilen egoitza duen Auzitegi Gorenak berretsi zituen
|
urte
batzuk geroago. Hondarribiko Alardea dela eta, 2002ko irailaren 13ankaleratutako epaiaren bitartez, eta Irungo Alardeari dagokionez, 2002ko irailaren19ko epaiaren bidez. Azken bi epai horiek behin betiko berresten dituzte 1998.urteko 15/ 98 eta 16/ 98 epaietan emakumeen parte hartzearen eskubidearen aldeBilboko bi abokatuek erabili zituzten argudio juridikoak.
|
|
|
Hess-en frogatu gabeko ideien baieztapena
|
urte
batzuk geroago heldu zen, paleomagnetismoaren eta hondo ozeanikoaren eremu magnetikoen neurketen bitartez.
|
|
|
Azken horiek hainbat urtetan proiektua amaitu zuen jendea aztertu zuten. Horietatik %90 ondo zegoen
|
urte
batzuk geroago. Baina datu hori zehaztu egin behar da, bukatzen ari den jendeaz ari baita, eta guk, lehen hilabeteetan, iristen den jendearen erdia galtzen dugu.
|
|
|
Ondoren, Kontseiluak Erresuma Batuan debekua kentzeko, hainbat neurri hartu behar zituen, hala nola, era guztietako haragi eta hezur irinak nekazaritzako ustiategietatik edo aziendarentzako elikagaiak egiten dituzten enpresetatik kentzea; hiltegietan kontrolak areagotzea; animalia bakoitzarentzat pasaporte sistema bat sartzea eta animaliak identifikatzeko eta haien jarraipena egiteko sistema informatiko bat ezartzea; behi espeziea kentzea eta baztertzea. Bahitura
|
urte
batzuk geroago altxatuko zen, Erresuma Batuak ezarritako baldintzak zehatz mehatz betetzen zituela egiaztatu ondoren. Erkidegoko gainerako estatuei dagokienez, 1997 urtera arte ez zen onartu ekintza plan bat babes neurri sorta baten bidez; funtsean, debekatuta zegoen BSErekin zerikusia duen edozein material erabiltzea (garezurra eta begiak, amigdalak eta ahuntz aziendaren bizkarrezurra barne), bai eta behi eta ahuntz aziendaren bizkarrezurra ere.
|
|
|
Lege horren arabera, funts federalak erabiltzen zituen edozein proiektuk aztertu egin behar zituen ingurumenean izan zitzakeen ondorioak, eta ondorio negatiboak minimizatzeko alternatibak zehaztu. Europan, 1975 urtera arte ez zen hasi ingurumen teknikarien eta zuzenbideko adituen foroetan eztabaidatzen, eta
|
urte
batzuk geroago, Europako lehen Zuzentaraua (85/ 337) hasi zen eztabaidatzen, 1985ean. Bertan proiektu jakin batzuetarako IEAren beharra zehazten zen.
|
|
|
Bada eskola garaiko gertaera bat, orain garrantzitsua iruditzen zaidana eta
|
urte
batzuk geroago arte atentziorik eman ez zidana, ezerekin ez nuen-eta lotu gertatu zenean.
|
|
|
Idoiak zabal zabalik zeuzkan begiak; jakin min handia azaldu zuen, eta galdetu zion Albertori ea zer nolako ekintza humanitarioak egiten zituen Elizak Hego Amerikan, Afrikan nahiz Asian. Alberto Indian bizi izana zen, Kalkutako Ama Teresaren fundazioan lanean; garai hartan, moja hura ez zen hain ospetsua ere;
|
urte
batzuk geroago gertatuko zen hori. Alberto suharki mintzatu zen emakume haren maitasun baldintzagabeaz, kalean edozein bazterretan hiltzen ari ziren behartsu eta gaixoentzat eraikia zuen ospitaleaz.
|
|
2006
|
|
|
Etra amarekin pasa zuen haurtzaroa Trecen hirian. 16 urterekin esan zion amak Egeo Atenasko erregea aita zuela; aita lurtarra behintzat,
|
urte
batzuk geroago, Kretara bidean, itsasoko jainko Poseidonek bere semea zela jakinaraziko baitzion. Atenasera abiatu zen orduan Teseo gaztea.
|
|
|
Ahotsak ahots eta testuak testu, Gorostidirenak ez zuen aurrerabiderik izan. Lerro beretik etorri zen,
|
urte
batzuk geroago, Bonifazio E txegarai euskal legelaria. Auzitegi Gorenaren Gelako idazkari izan zen horrek, 1919 urtean, honako hau idatzi zuen:
|
|
|
Oharra: Abestuak izan ziren ahapaldi hauek, Lizardiren lau urtaroei buruzko poemaren laugarren atalaren (udazkenaren) zatiak dira. Lizardiren poema hori, osorik, Antton Valverdek konposatu eta grabatu zuen
|
urte
batzuk geroago. Merezi du osorik irakurtzea.
|
|
|
Duda muda horietan nagoela ETApolitiko militarrak nire osaba bat bahitu duela irakurtzen dut harrituta unibertsitatekoliburutegian nire ondoan eserita dagoen lagun baten egunkarian. Bahitzaileenartean nire haurtzaroko lagun minena zegoela jakingo nuen
|
urte
batzuk geroago, eta baita Arnaldo Otegi ere. Nire osaba hori Gasteizko Michelin fabrikako zuzendaria zen bahitu zuten garaian, eta greban zeuden langileei laguntzearren erabakizuen ETA politiko militarrak ekintza hura egitea.
|
|
|
TheBeatles Madrileko zezen plazara jotzera joan zirenean, NO DOan, hau da, zinemaaretoetan pelikula baino lehen nahitaez bota behar zen albistegi ofizialean, haiekikustera oso jende gutxi joan zela esan zuten, eta hura frogatzeko, kontzertua hasibaino ordubete lehenago harmailetan filmatutako irudiak ematen dituzte, eta noski, ordu horretan ez dago jende askorik. Hori dena
|
urte
batzuk geroago jakingo dut, Madrilen kantatu zutenean 6 bat urte bainituen. Film horrek kolorea jartzen du nirebizitza grisean, txuribeltzean egon arren.
|
|
|
Baina,
|
urte
batzuk geroago idatzitako Etika protestantean, Weber-ek ez zion inongo aipamenik egin Euskal Herriari. Zergatik?
|
|
|
Kurt, filmatze taldeko partaide gehienak bezala, ezkertiarra zen, nabarmena zenez, baina ez zuten gai politikoa behin ere ukitu, haien arteko elkarrizketa etilikoetan. Kurtena zen Ivanek erre zuen lehenengo kanutoa, eta baita sudurreratu zuen lehenengo koka lerroa ere,
|
urte
batzuk geroago, Kasselera egin zion bisitaldi batean. Ez zuten harremana galdu:
|
|
2007
|
|
|
Trenbideko langez egindako seinaleak adierazten duen bezala, adar batek Laminoria aldera jarraituko du eta besteak, berriz, gure helmugara. Estibalizko Ama Birjinaren santutegira doan adarra Hego Euskal Herriko Trenbidea sortu eta
|
urte
batzuk geroago eraiki zen, 40ko hamarkadan alegia. Hogei urtez, igandero igandero, ehunka gasteiztar eramaten zituen bere bagoietan eguerdiko mezatara.
|
|
|
Aurrerapauso horren lekuko izan ziren urrunean Nafarroako senideak. Ordurako elkarri bertsoak bidaltzen zizkioten berak eta Martin Oreja bere koinatuak, errazkindarra berau ere eta
|
urte
batzuk geroago Nafarroan bertsolari ezaguna izango zena. Ignaziok, koinatuaren bertsoen kalitatearen aurrean betiko umiltasunez, bizitzaren gorabeherak, asmoak eta lorpenak kontatzeari ekiten zion:
|
|
|
Sputnik 1960an jaurti zuten, maiatzaren 15ean. Vostok motako ontzia zen;
|
urte
batzuk geroago, mota horretako ontzi batek lehen gizakia garraiatu zuen espaziora: Juri Gagarin kosmonauta errusiarra.
|
|
|
Institutu hartan Aita Lallemand dominikanoak eta Yves de la Brière jesuitak zuzenbidea irakatsi zioten; irakasle izan zuen Deuppassage jesuita ere, gizarte moralean aditua. Baina bereziki Yves de la Brièreren jarraitzailea izan zen La, tte; horren iritzi eta aholku bila joaten zen La, tte,
|
urte
batzuk geroago ekintza abertzaleetan murgildu zenean.
|
|
|
Bezeroak gal ez zitezen, denda horietako batzuek hartu zuten estrategia zergen ehuneko handi bat xurgatzea izan zen, eta, hala, produktu motaren araberako deskontuak eskaintzea lortu zuten. Baina
|
urte
batzuk geroago, eta aireportuko saltokiak hedatu zirenean, estrategia hori alde batera utzi zen, negozioari ahalik eta etekin handiena ateratzeko. Aireko Txikizkako merkataritzara bideratutako denden ustiapena nabarmen hazi da azken urteotan.
|
|
|
Horiek guztiak, lehenago, oso jarraipen zorrotza egin zitzaien, eta ez zuten inoiz hiesaren aurkako tratamendurik jaso. Ikertzaileek gaixo horien odoleko GIBaren maila alderatu zuten gaixotasunaren hasieran lehenengo bi urteetan izanik, bai eta haien egoera ere
|
urte
batzuk geroago, eta, horrez gain, degradazio immunologikoaren erritmoa aztertu zuten. Konparazio horren emaitzen arabera, immunitate sistemarekin lotutako bi aldaera genetiko daude, patologia infekzioso askoren aurkako erantzun immunitarioa zehazteko ardura duen eskualde genetiko batean.
|
|
|
Patuari plegatze halako bat, eta horrek harritu zuen gehien. Arretak, ordea, osabaren eskutik aurpegira ihes egiten zion aldiro, gorroto aurpegi horixe bera erakutsi baitzien,
|
urte
batzuk geroago, Candiren etxera lotailu bat buru bueltan jarria joan zeneko hartan. Oroitzapena amesgaizto bihurtua zen aspaldi:
|
|
|
Jaurlaritzaren estrategiaren porrota atzematean, bere bultzatzaileek amore eman zuten, Agirreren betiko baikortasuna gorabehera, porrota onartu, 1958ko apirilean Zerbitzuen Parisko bulegoa itxi eta eguneroko bizitzan integratzen saiatu ziren, ekintza politiko zuzenak alboratuz edota jeltzaleen artean isilik mantenduz. Abertzaletasunaren inguruko teorizazio berriak bultzatzen saiatu zen,
|
urte
batzuk geroago, talde txiki bat, Iralaren inguruan. 1960an lehendakaria hil zen, bihotzekoak jota, eta Agirrek zuen buruzagi izateko gaitasuna ez zen pasatu lehendakari berriarengana, Leizaolaren eskuetara.
|
|
2008
|
|
|
Guztira 60 teleskopiotik gora egin zituen Galileok, gehienak nahiko kaxkarrak,
|
urte
batzuk geroago Johannes Keplerrek esandakoaren arabera, behintzat. Keplerrek berak, Huygens-ek, Cassinik eta beste hainbatek asmakizunari hobekuntza nabarmenak erantsi zizkioten berehala.
|
|
|
Hurrengo mendeetan liburua eskuz esku ibili zen, 1906an Johan Ludvig Heiberg filologo daniarrak otoitzen azpian zegoena ikusi zuen arte. Hark egin zizkion lehen argazkiak eta,
|
urte
batzuk geroago, Sir Thomas Heath historialariak ingelesezko itzulpena argitaratu zuen. Baina ez zuten gaurko baliabide teknologikorik eta edukiaren zati handienak ezkutuan jarraitu zuen.
|
|
|
Eta hain zegoen bere misioak itsututa, bestalde, non, kokainaren aurkako hotsak zabaltzen hasi zirenean ere,
|
urte
batzuk geroago drogaren erabateko debekua ekarri zutenak, ez Sherlock Holmesen ospeak eta entzuteak ez Sigmund Freudek kokainari buruz zituèn aldeko iritziek, ezta aita santu Leon XIII.ak Mariani izeneko kokazko ardo bat promozionatzeko egin zuèn pro pagandak ere5, ez zuten balantza orekatzerik izan, antza, hain ziren larriak, adituek ziotenez, kokainaren ondorio zuzenak zein albokoak?, berak berean jarraitu baitzuen?
|
|
|
–Gizon hark markatu zuen nire bizitza? esango zuen
|
urte
batzuk geroago Ernestinak. Ernestinak, baina, berezko marka zuen, bere izaera hura, adibidez, uso apal bat izatera bultzatzen zuena, ebanjelioaren hitzetan, edo bere egoteko modu hura, aditzera ematen zuena egon bazegoelako ez zegoela eta egon ez zegoelako bazegoela?, eta frai Millanek ez zion jada markatua zetorrenari ipar argi bat ipini baizik, beharbada.
|
|
|
Horren hurre eta ezin ezer egin. Artetak pintatuko zuen antzeko eszena
|
urte
batzuk geroago,. La galerna, izeneko koadroan.
|
|
|
Marie edadean sartua dago. Frantziara joan zen gaztetan eta bertan ezkondu zen, nahiz eta
|
urte
batzuk geroago New Yorkera itzuli zen bikotea. Senarrak hasieratik esaten zion seme alabak izan nahi zituela eta berak ezetz.
|
|
|
... Luzarora, guk egiten diogun edozein gehiegikeria gaindituko du Lurrak. Soildu ditzagun munduko oihan guztiak, eta milaka
|
urte
batzuk geroago berriro haziko dira denak. ... Lurreko erregai fosil guztiak agortu ditzakegu, eta karbono dioxido guztia atmosferara bota; baina horrela ere eguratsak milioi bat urte baino ez luke berriro lehengora itzultzeko.
|
|
|
nozioa nire ikerketa alorrari ere aplikatuz, Akitania eremu onomastiko berezitzat jotzea ez zela apriorismo huts bat, bilduriko corpusetik berez mekanikoki zetorrena, errealitatearen isla baizik, inork ere aldezaurretik pentsa ez zezakeen urrutiko toki batean kasualidadez aurkitutako lekukoek baieztatzen duten bezala. Hau da, datu batzuren gainean eraikitako azalbide teoriko batek zeharkako bidetik etorri zaion baieztapen esperimentala izan du
|
urte
batzu geroago.
|
|
|
Hola, testu honetan dio Diputazioek Akademia sortuz gero «serían acreedoras de mayor veneración y gratitud de los vascos». Konparatu adierazpide hori Azkuek hilabete batzuk lehenago apezpiku kontuan egindakoarekin («V. E. verá indudablemente en mi deseo, el deseo del Pueblo Euskaldun»; Azkueren 1913.03.22ko gutuna Bizkaiko Diputazioari) eta
|
urte
batzuk geroago, Azkue R AEn sartzean, Espainiako gobernuari eskoletan euskara sartzeko eskatu ziolarik esandakoarekin («Con tal medida se ganaría para siempre el corazón de todo buen vasco», Azkue, 1928: 27).
|
|
|
Argitaratu aurretik Azkuerekin mintzatu izan balira, agian akordio batera iritsi ziren. Azken finean
|
urte
batzuk geroago Pierre Lhandek bere hiztegia egiteko hein handiz Azkueren hiztegia baliatu zuen, baina lehenago bilbotarrari baimena eskatu zion, haren izena obraren izenburuan bertan aipatu zuen, eta agian irabazien zati bat eman zion. Ez zen hori Bera eta Lopez Mendizabalen kasua izan.
|
|
|
373 Andoainen Larramendiren omenaldian 1929ko irailean emandako hitzaldia,
|
urte
batzuk geroago argitaratua (Azkue, «Aita Manuel Larramendi, ren Corografia de Guipuzcoa», Yakintza, 7, 16). Andoaingo ekitaldiaren berri EuskalEsnalea n, 1929, 310, 162.
|
|
|
Baina antza hark ez zion edo ezin izan zion lagundu (baliteke Bizkaian eragiteko ahalmenik ez izatea, eta esanguratsua da
|
urte
batzuk geroago Artzadun kargutik kendu zutela direktorioarekin zituen ezadostasunengatik). Gauzak gehiago ere okertu ziren.
|
|
|
Hasiera batean, Batzar Orokorretan harturiko erabakiak gauzatzeko ez zenez erakunde edo pertsona berezirik izendatzen, korrejidorea arduratzen zen horretaz, herrialdeak beretzat zituen eskuduntzak bereganatuz. Beste gauza batzuen artean, hori saihesteko sortu zen Diputatu Nagusiaren figura XVI. mende aldera70, eta diputazioa bera,
|
urte
batzuk geroago.
|
|
|
Felipe Argiano alkateak argitu zuen gertatutakoa; hori bai,
|
urte
batzuk geroago: «La villa de Eibar que era una de las acreedoras a Beistegui por el importe de las raciones que subministro de pan y carne en veinte y seis dias por cuenta de los demas pueblos del distrito, como tambien el Batallon de Urbanos y la tropa del Provincial de Obiedo que guarnecia la plaza pidieron a la Junta oficialmente se les repartiese el dinero, sin entregarselo a Beistegui», BFA, Bilbao Sección Segunda, 0098/ 012 (1842), «Expediente tramitado por el Ayto. de Cenarruza?»,.
|
|
|
Gizarte adina: adin jakin batzuei lotutako rolekin eta gizarte itxaropenekin du zerikusia; itxaropen horien barruan dago 30 urterekin lanean ibiltzea, 40 urte aurretik seme alaben bat izatea, 65 urterekin erretiroa hartzea, baita
|
urte
batzuk geroago aitona edo amona izatea ere. Gizarteadinak garrantzia du, besteak beste, ohiko adin tarteetatik kanpo gertatzen diren esperientziak, bereziki haietatik asko urruntzen direnean?
|
|
|
Down en sindromea duten haurretan, oro har, atzeratu egiten da elikadura normala hasteko adina, eta lehenengo hiru, lau edo bost urteetan, haurrek batez ere purea eta jaki alakatuak eskatzen dituzte. Arazo horiek hortzeria guztia garatzen ez dutelako edo
|
urte
batzuk geroago osatzen delako sortzen dira. Baldintza normaletan, esne hortzak 24 hilabete inguruan osatzen dira; Down duten haurretan, berriz, baliteke hortz guztiak 4 edo 5 urte arte ez ateratzea.
|
|
|
Jordi Sabaté ADSL teknologia ugaritzearekin, sarbide tarifa finkoak deiturikoak errealitate bihurtu ziren. Hala ere,
|
urte
batzuk geroago, eta kontsumoaren ondorioz deiaren zerbitzu berrien banda zabalerako intentsiboa Web 2.0 (erabiltzaileak multimedia edukietara eta denbora berean sortzen dituzte bereak), Sarerako sarbidea hileko datu deskarga mugatzen hasi dira erabiltzaile bakoitzak egin dezakeena. Horren arrazoia da uste dutela banda zabaleraren kontsumoak kostu gehiegi sortzen dizkie mantentze lanak eta inbertsioa, eta kontsumitzaileak bakarra ordaintzen du prezioa.
|
|
|
Vivax” oso gutxitan hiltzen da; hala ere, artikuluaren sinatzaileek iradokitzen dute ez dela inondik ere parasito onbera, patologia larriak eragiten baititu, baita heriotzak ere, eta horiek, orain arte eta oker, “P” k eragindako malariari egozten zitzaizkion. falciparum”. Ikertzaileen aburuz, “vivax” aren kontrolean osasun publikoko arazorik handiena parasito horrek gibelean modu sorra ezartzeko duen trebetasuna da; izan ere, “horrela, hilabete edo
|
urte
batzuk geroago, infekzio primarioa gainditu ondoren, berrerortze kliniko garrantzitsuak eragin ditzake”. Gaur egun, plasmodio horrek asola egiten du, eta ondorio larriak eragiten dien herrialdeetako osasunean eta ekonomian, Papua Ginea Berriko, Indiako edo Brasilgo eremu zabaletan.
|
|
|
Irakaslearen arabera, apaiz batek jaso zituen hezurrak
|
urte
batzuk geroago eta zakuetan bilduta Tarragonako katedralera eraman zituen. Espainiako bigarren Errepublikaren garaian, Eduard Toda diplomatiko eta idazleak Pobleteko Monasterioaren zaharberritzea bultzatu zuen, eta hezurrak aztertu egin zituen.
|
|
|
Hala, urtegia uste baino txikiagoa geratu zen. Donostiaren beharrei erantzuteko,
|
urte
batzuk geroago Añarbeko urtegia eraiki zuten. Enobietako urtegiaren erabilera asko gutxitu zen, eta egun, ur gordailu funtzioa besterik ez du betetzen.
|
|
|
Iragan arrakastatsu hartan lortu zuen oihartzun handiena Erromako Lottomaticak. denboraldian Korac Kopa zena irabazi zuen, eta
|
urte
batzuk geroago, bigarrenez lortu txapelketa hori (1991 denboraldian). Talde hartako izar distiratsuena Dino Radja kroaziarra zen.
|
|
|
Higinbothamek atera eta
|
urte
batzuk geroago, 1972an, Atari etxeak komertzializatu zuen Pong izenarekin. Arrakasta berehalakoa izan zen.
|
|
|
Frai Millan ez zen san Frantzisko ez Ernestina santa Klara, jakina, baina haiek ere, san Frantzisko eta santa Klararen antzera, bi arima biki ziren, gora begira bizi zirenak eta jarrera bertsua zutenak, bizimolde espirituala bideratzeko orduan. " Gizon hark markatu zuen nire bizitza" esango zuen
|
urte
batzuk geroago Ernestinak. Ernestinak, baina, berezko marka zuen –bere izaera hura, adibidez, uso apal bat izatera bultzatzen zuena, ebanjelioaren hitzetan, edo bere egoteko modu hura, aditzera ematen zuena egon bazegoelako ez zegoela eta egon ez zegoelako bazegoela–, eta frai Millanek ez zion jada markatua zetorrenari ipar argi bat ipini baizik, beharbada.
|
|
|
Eta hain zegoen bere misioak itsututa, bestalde, non, kokainaren aurkako hotsak zabaltzen hasi zirenean ere,
|
urte
batzuk geroago drogaren erabateko debekua ekarri zutenak –ez Sherlock Holmesen ospeak eta entzuteak ez Sigmund Freudek kokainari buruz zituèn aldeko iritziek... ezta aita santu Leon XIII.ak Mariani izeneko kokazko ardo bat promozionatzeko egin zuèn pro pagandak ere5, ez zuten balantza orekatzerik izan, antza, hain ziren larriak, adituek ziotenez, kokainaren ondorio zuzenak zein albokoak
|
|
|
poesiak bere txokotxoa behar du pandemonium honetan. Txillardegiren Leturiaren egunkari ezkutuaren argitarapena hirurogeita hamabost urte aurreratu dut, existentzialismoaren hondar ez ezik haren aurrekaritzat aurkezteko, Schopenhauerren ildoan ipiniz, eta tentatuta egon naiz Haur besoetakoarekin berdintsu jokatzeko, Nabokovek
|
urte
batzuk geroago Biarritzen egindako egonaldian" deskubri" zezan, baina pasatzea iruditu zait. XX. mendera igarota, Euskal Pizkundea" Euskal Pizkunde Elektriko" izendatu dut, eta Lizardi eta Lauaxeta poeta futurista sutsu bihurtu ditut, manifestu eta guzti:
|
|
|
Ez zen izan, beraz, termodinamikaren bigarren printzipioa erakarri ninduena, alajaina! Hala ere, liburuan entropiari buruz botatako ideia bat edo beste usatu nuen
|
urte
batzuk geroago Uda guztiak ez dituk berdinak, Isi! nire eleberrian.
|
|
2009
|
|
|
Hala, urte bereko abenduaren 24an, negoziazio azkar eta bizi batzuen ostean, Legebiltzarkideen Biltzarrak, Donostian bilduta, Estatutuaren testua onartu zuen aho batez. Txiki Benegasek (PSE) berak
|
urte
batzuk geroago onartu duenez, oso garai aberatsa izan zen. Egunero egin behar genuen politika.
|
|
|
Berehala ekin zion fenomeno hura ikertzeari. Konturatu nintzen kontatu zuen
|
urte
batzuk geroago lortu nuela hitza transmititzea bateria batzuei lotutako hari eroale baten bidez; eta, berehala, telegrafo parlante izena eman nion.
|
|
|
–Hemen loteria gutxiago eta justizia gehiago behar duk? esaten zian, eta nik ez nioan orduan ulertu, baina
|
urte
batzuk geroago bai, beste egun batean egia aitortu nion arte: –Arrazoi duzu, osaba, loteriak zenbaki bat saritzen baitu, eta justiziak guztiak.
|
|
|
Hain izan gara beti diferenteak, elkarren osagarri ginen. Gogoratzen dut egun eguzkitsuetan, aroztegiaren barrura begiratzean, egurra mozteko xaflak eguzkiaren isla bueltatzen zigula, keinu eginez,
|
urte
batzuk geroago gertatu behar zuen istripu larriaz ohartarazi nahiko bagintu bezala.
|
|
|
Anaiarengatik izango ez balitz, Isidro bere atzetik ibiliko zela. Hor hasi zen gure harremana arrakalatzen,
|
urte
batzuk geroago Carmenek guztiz haustea lortu zuen arte. Pertsona bakarra ginela uste genuen ordura arte.
|
|
|
The Communist Conspiracy in the SpanishCivil War, anarkisten aldekoagoa eta Sobiet Batasunaren erabat kontrakoa. Ildohorretan,
|
urte
batzuk geroago, baina Franco hil aurretik, Manuel Tunon de Larakargitaratu zituen Historia y realidad delpoder. Elpoder y las, elites?
|
|
|
Gauza handirik ez, beraz. Haatik, Luistxok aipaturiko makinistaren txilibitua
|
urte
batzuk geroago entzun zen ozen antzean bazter hauetan, web 1.0tik web 2.0rako jauzia eman zenean. Joxe Aranzabalek emango dizkigu jauzi horri buruzko argibideak (2007:
|
|
|
Edozelan ere, atal honetan orain arte aipaturiko kazeta biak (bai Egan, bai Euzko Gogoa) kultura aldizkariak ziren, ez kazeta berriemaileak. Euskarazko kazeta berriemaileak
|
urte
batzuk geroago hasi ziren loratzen Hego Euskal Herrian, aurrez aipatu bezala, ordena erlijiosoen magalean betiere: frantziskotarrek, berbarako, sortu zituzten Anaitasuna(), Jakin (1956; hau ez da berriemailea, pentsamendu aldizkaria baizik) eta Goiz Argi(); karmeldarrek, Karmel (1956; kultura aldizkaria hau ere); kaputxinoek, azkenik, 1919an jaiotako Zeruko Argia berriz kaleratzeari ekin zioten 1954an.
|
|
|
Euren seinalea Euskal Herri guztian (edota, Radio Vitoriaren kasuan, herrialde bakarrean) zabaltzen duten hedabideak bazter utzita, pausa dezagun orain begirada EITB taldea sortu eta
|
urte
batzuk geroago izaniko beste eztanda txiki batean; izan ere, euretako bakoitzarena askoz eragin eremu mugatuagoa izan arren, mugimendu global modura hartuta tokiko hedabideek funtsezko zeregina betetzen baitute euskararen normalizazio prozesuan 1980ko hamarraldiaren amaieraz geroztik; hedabide horien sorrera prozesuari eta ondorengo bilakaerari erreparatzeko garaia dugu, honenbestez....
|
|
|
Bordelen ikusi zuen argia, 1545ean. Joanes Leizarragaren Biblia ere (Joana III.a Albretekoa buru zuten protestanteek sustaturiko Iesus Christ Gure Iaunaren Testamentu Berria) Arroxelan argitaratu zen lehen aldiz,
|
urte
batzuk geroago (1571n).
|
|
|
Aldizkari jeltzaleren batek ere jarraitu zion gerora ildo horri, baina horien kasuan euskara ideologia baten zerbitzura jarri zuten, kazetaritzaren zerbitzura beharrean. Azkuek Bilbon zabaldutako ildo horri Donostiako Argia astekariak jarraitu zion
|
urte
batzuk geroago, 1920ko hamarralditik 1936ko gerraurrera arte. Aurrerago jorratuko dugu gai hori.
|
|
|
Escualdun Gazetak iraupen laburra izan zuen, ordea. Edonola ere,
|
urte
batzuk geroago arrakasta handiagoa izango zuen Californiako Eskual Herria Ameriketako beste euskarazko astekariari bidea irekitzeko balio izan zuen16.
|
|
|
Adibide gisa Uharte Arakilgo kasu batzuk aipa ditzagun: presbiterioa eta eliza atariko harlauzak egin zireneko gastuetan, harginari ordaindutakoaz gain, harriz betetako sei gurdi eraman zituzten eliztarrentzat jana ere ordaindu zen (1714) 28;
|
urte
batzuk geroago parrokiak 2.400 erreal ordaindu zizkion «a la villa, por el acarreto de todo material para las obras nuevas de la parroquia» (1786ko kontuak) 29; 1789an parrokiak 1.714 erreal eta 8 marabedi itzuli zizkion udalari honek aurreratu baitzion diru hori obrak ordaindu ahal izateko30; 1790ean parrokiak 5.359 erreal eta 19 marabedi jaso zituen maileguan udaletik «cuya cantidad es para ... udala) eta haien ekonomia.
|
|
|
Egia da film klasikoen remake ak gehienetan ez direla izaten hain onak. Baina
|
urte
batzuk geroago egindako lan horiek jatorrizkoarekiko beste zerbait eskaintzen behintzat saiatu behar dira, eta gaur gauean ETB2n emango duten The Omen hau 30 urte lehenago egindakoaren kopia hutsa besterik ez da. Gainera, lan hartako eszenak kopiatzen dituzte, baina aktoreen lana ez da hain ona.
|
|
|
Halere, Clijsters ez da erretiratu, eta
|
urte
batzuk geroago bueltatu den aurreneko emakumezko tenislaria da. Martin Hingisek ia lau urte egin zituen pistetatik urrun, 2006ean itzuli zen arte.
|
|
|
izan zela eta auditoria sistema berria martxan jarri zenetik auditoria bakarra ikertu zela. Auditoria hori izan zen
|
urte
batzuk geroago iruzurra azaleratu zuena. Auditoria hori artxibatzeko erabakia hartu zuen Ogasuneko orduko zuzendariak,, irregulartasun larriak?
|
|
|
osaba Pakunin ez zuan aitaren suerte onarekin poztu: " Hemen loteria gutxiago eta justizia gehiago behar duk" esaten zian, eta nik ez nioan orduan ulertu, baina
|
urte
batzuk geroago bai, beste egun batean egia aitortu nion arte: " Arrazoi duzu, osaba, loteriak zenbaki bat saritzen baitu, eta justiziak guztiak.
|
|
|
Iñigo, ahal zuen guztietan, jenioari entzutera hurbiltzen zen: haren bitxikeriak, oihuak, jarrera amultsuak, euskal arimari buruzko teoriak, harrespilei buruzkoak... hitz haiek barruraino hunkitzen zuten Iñigo, eta gerora aingura bihurtuko zitzaizkion aitak agindutako eginbeharra aurrera eramateko,
|
urte
batzuk geroago inudeak aitaren dokumentuak eman zizkionean. Iñigok bazekien baserrian jasotako umea zela, gurasoak hilik zituela, hori dena kontatua zioten, baina artean ez zuen gurasoei buruzko argibide zehatzagorik.
|
|
|
Bat batean, ordea, peripeziak erakarmen handiko bihurguneak hartzen ditu: orrialde eta
|
urte
batzuk geroago, mutikoak bere amorante izandakoa ikusiko du juduak hiltzeagatik epaitzen ari diren emakume nazi batzuen artean.
|
|
|
Amak liburuok irakurriz leuntzen zuen astea, eta berari gehien gustatzen zitzaizkionak pasatzen zizkigun senideoi. Hala irakurri nituen Charles Dickensen La pequeña Dorritt eta Walter Scott-en Ivanhoe bezalako nobelak edo Nicolas Wasemanen Fabiola eta Pierre Lhanderen Mi curita bezalakoak(
|
urte
batzuk geroago, euskal emigrazioari buruzko liburu aitzindaria eta Dictionnaire Basque Français ezagutu nituenean, a zer nolako sorpresa jakin nuenean liburu mardul serioon egileak idatzia zela Mi curita. Mon petit prêtre, nobelatxoa ere!).
|
|
|
|
urte
batzuk geroago,
|
|
2010
|
|
|
Krimen batzuk ikertzen ari ziren zortzi kazetariren erailketa zen aztertu beharrekoa. Militarrak errugabetzat jo zituen batzordeak, baina
|
urte
batzuk geroago agerian geratu zen militar batzuen inplikazio zuzena.
|
|
|
Haren hegazkinean eta harekin batera itzuli zen Espainiara Felipe Gonzalez Franco hil ondoren. Eta
|
urte
batzuk geroago haren hegazkinean eraman zituzten lehenetariko euskal deportatuak Venezuelara.
|
|
|
Legazpin, maiatzaren 3 batean hanka lehenengo biran altxa beharrean bigarrenetik aurrera jasotzea erabaki genuen, uste dut beterano samarrak ginela eta gutxi entseatuak. Bideoan grabatu zen dantza hura eta
|
urte
batzuk geroago Irunera joan ginen haiei ezpata dantza erakustera. Gure bideoarekin ikasia zuten dantza.
|
|
|
Presoa taberna bateko langile bat hiltzeagatik epaitzen ari zirenean, auzitegitik ihes egiten saiatu zen eta ahalegin horretan Michael Burdell abokatua hil zuen tiroz. Epaitegiko agente bati ere egin zion tiro, eta
|
urte
batzuk geroago hil zen zaurien ondorioz.
|