|
2000
|
|
|
Frankismoaren menpe erori eta kalbarioak ez zuen amaierarik izan: zigor bataloietan eta
|
urte
batzu geroago Francoren aurkako erresistentzian Bigarren Gerrate Mundialak erdi erdian harrapatu zuelarik. Eta tartean hainbat joan etorri Estatu Batuetara, Paris eta Londresera, Ozeaniako itsasoetan gerra eginez... soldadu yanki gisa!
|
|
|
Azkenean, Britainia Handian pentsua debekatu zen, baina behiei ematen zitzaiena soilik. Gainerako animalientzako pentsuak
|
urte
batzuk geroago debekatu ziren. Are gehiago, Britainia Handian behientzat debekatu zirenean, pentsu ekoizleak Europan saltzen hasi ziren.
|
|
|
Frankismo beltzaren garaia da, non denazaila den, non euskal akademikoak eta linguistak harremanetan ematea ez den pariomakala. Hor dira egiten, aldiz, Txillardegik nahi izandako eta animatzen duen EuskalIdazkaritzan,
|
urte
batzuk geroago euskara batuari sorrera emango dioten lehenelkarretaratzeak. Txillardegi, zeinek aisetasunez hegaltatzen dituen ahozko etaidatzizko euskalkiak, idatziaren zibilizazioa eskuratzean inor baino hobeto ohartzen dabatua ez den hizkuntza baten iragankortasunaz.
|
|
|
Bai orduan, bai orain, errespetu osoz hartzen dut holako erabakia, ideiak, usteak, pentsamenduak eta jokaerak oro hagitz zilegiak baitzaizkit. Kasu honetan, ordea, azpimarratu nahiko nukeena da, ETAren historian gaindi, izandako bi lehen sozialista aitzindarietako bat, berbera izan zela
|
urte
batzuk geroago ETAko bertze sozialista, berantiarrak? –neu barne?
|
|
|
Sortu eta bi urte eta erdira, bi milioi entzule lortu zituen, arrakasta itzela izan zena (Remesal, 1990).
|
Urte
batzuk geroago esperientzia hori beste nazio batzuetara hedatu zen.
|
|
|
zelakoaren funtzio exekutiboak. Ministerio de la Gobernación, era pasatu ziren; honek. Sección de Instrucción Publika? izeneko saila sortu zuen;. Boletín Oficial de Instrucción Pública? 169 delakoa ere sortu zen (hain zuzen,
|
urte
batzuk geroago. Boletín Oficial del Ministerio de Comercio, Instrucción y Obras Públicas, izan zenaren aitzindaria), hots, Estatuko lurralde osoko erakundeak erabakiak hartzen zireneko zentroarekin, lotuko?
|
|
|
Eta ipuin hura kontatu zigun, segidan jakinaraziko dizudana, alde batetik polita delako eta bere gatza eta piperra duelako, eta bertzetik segur nagoelako ezen ipuin hark bere eragin ezkutua izan zuela enegan,
|
urte
batzuk geroago agerirat eginen zuena, noiz eta nihaur ere bertze erliki kontu batekin nahastu bainintzen. Baina, bertze kontu hori bertze baterako uzten dizudala, natorren, bada, Pedroren kontakizunerat:
|
|
|
Hume bera eszeptizismoan erori zen, giza zientziek natur zientzien metodo bera edo berdina ezin izango zutela garatu erakutsiz, desberdintasunak asko baitziren. Egoera horretatik aldendu nahian,
|
urte
batzuk geroago, 1748an, Humek arazoa birmoldatu egin zuen bere Ikerketan. Lan honetan, ikuspegi kritiko batetik abiatuz, giza ulermena analizatzeari ekingo zion, natur zientziekin erkaketarik agertu gura barik.
|
|
|
Restaurante Bizkaia, San Cristobal hondartzan.
|
Urte
batzuk geroago kanpotarrez betetzen hasi zen herria, eta orduko bi mila inguru biztanletik auskalo zenbatera igaroa den gaurdaino.
|
|
|
Aurkikuntza miresgarria izan zen irakurtzen ikastea, harribitxirik ederrena aurkitzea adinakoa.
|
Urte
batzuk geroago Irunen edo harrapatu zuten sasi moja hura iruzurrean, komenturen baterako eskean zebilen aitzakian.
|
|
|
Jitoan nenbilen, galduta, eta Egunkaria ko kontratua sinatu nuenean izar gidari bat atxiki nuela uste izan nuen, kontratu hartan bat egiten baitzuten hileroko soldatak eta militantziak, eguneroko lan arautuak eta euskararen eta aberriaren aldeko borrokak. Egunkaria ko erredakzio nagusia ez zegoen artean ere,
|
urte
batzuk geroago egongo zen bezala, Andoaingo Gudarien etorbidean, Lasarte Orian baizik, baina hara lan egitera joaten ginenok gudaritik zertxobait behintzat bagenuela sinetsirik nengoen hasierako garai hartan. Koldo Izagirre idazlea erredakzio nagusira etorri zen aurreneko zenbakia plazaratu zen egunean, guri zorionak ematera.
|
|
2001
|
|
|
Entziklopedian begiratu behar izan genuen».
|
Urte
batzuk geroago, Basque Studies Program sortzen lagundu zuen. Ordurako, «Sweet Promised Land»ez gero, batik bat, sona handiko zen Robert Laxalt, aditua euskal kulturan eta euskal amerikarren bozeramaile.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, 79 edo 80ko neguanordurako itzulia zen Madrilen bizitzera, garai hartan desenkantoari buruz hain ugariak izan ziren nobela haietako bat bidaliko zion, eskaintza nostalgiko batekin, eta pasarte luze bat azpimarratua zuela. " Iraultza ez zen aukera gisa sentitzen" zioen gutxi gorabehera pasarteak," esentzia gisa baizik; edo iraultzaile zinen, eta orduan iraultzaile buruaz pentsatu eta iraultzaile bihotzaz sentitu behar zenuen, edo ez zinen, baina orduan izan nahia baino ez zen geratzen, eta ez izatearen kulpa behin eta betikoa".
|
|
2002
|
|
|
Gertaera horrek ondorio tamalgarriak erakarriko zituen bertako askorentzat, haien artean haurdun utzi zuen hamabost urteko neska euskaldun batentzat, Larreako Todaren familiak, bere komenentziko arrazoiengatik, errege «Katoliko» horren ohea berotzera bidali baitzuen gaztea. Handik hilabete batzuetara, neskato bat izan zuen, hain zuzen ere
|
urte
batzuk geroago moja komentu bateko abadesa izango zen Maria Esperanza.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, 1982an, J. M. Irigoienek bere bigarren nobela kaleratu zuen, Poliedroaren hostoak (Erein, 1982) [itz.: La tierra y el viento, Ed. Hiru, 1997], gure ustetan autorearen nobela handinahi, esperimental eta berritzaileena.
|
|
|
353). Hala ere, azpimarratzekoa da obra narratibo honen helburu nagusia ez zela erlijiosoa, ordu arte gertatu ohi zen bezala2
|
Urte
batzuk geroago, Bizenta Mogel J.A. Mogelen ilobak Esoporen alegien itzulpen liburu bat argitaratu zuen, Ipui onac izenekoa. Liburu horren argitalpenak nolabaiteko berrikuntza ekarri zuen, zeren eta, bere helburu didaktiko eta moralista gorabehera, euskarazko haur eta gazte literatura sortzeko zimenduak ezarri baitzituen (ik.
|
|
|
Bigarren eleberria, Donostia (1931), hau ere saritua, eleberri historikoa da orobat, eta mende amaierako Donostia deskribatzen du, baina deskribapenak ez du inondik ere narbarmentzen gizakiari eta mundu modernoaren balioei dagokien historizitatea.
|
Urte
batzuk geroago, Anabitartek beste bi eleberri argitaratu zituen: Poli (1958), umezurtz bihurri baten bizitzaren deskribapena, eta Aprika ko basamortuan (1961), zeinean autoreak 1954an Sahara basamortuan zehar egindako bidaia deskribatzen baitu.
|
|
|
Gure eleberriaren kasuan, Frantziako eleberrigintza izan zen eredu 1950eko hamarkadaren amaieratik 1970eko hamarkadaren erdira arte argitara emandako eleberri berritzaileenetan.
|
Urte
batzuk geroago, berriz, tradizio edo Erdialdeko Europako idazleak eta egile amerikarrak, dela Estatu Batuetan eleberri beltza garatu zutenak, dela Hego Amerikako errealismo magikoa abiarazi zutenak, bihurtu ziren euskal idazle askorentzat eredugarri.
|
|
|
Hitz horiek egun hartanjaso zen Eskolako akta ofizialean irakur daitezke, ikastetxe horretako idazkariaketa zuzendariak sinatuak.
|
Urte
batzuk geroago, pertsona berberak Irakasletzakoeuskal lerroa kendu eta, ordainez, ez zuen Euskal Filologia ezarri, hemerotekaguztietan hala agindu zuen arren.
|
|
|
Alde batetik arrain ekoizpenak saltzerakoan elkarren arteko lehia zela-eta sortutakoak daude. ...retan Bizkaiak Gipuzkoaren antzera Ipar Euskal Herrikoekin komertziatzeko baimena lortu ondoren, BilboraNorvegiatik zetorren balea saina eramaten zutela kexatu ziren; ziotenez, Conversaren arabera Ternuatik ekarritako bakailao barrunbeen koipea baino ezin zezaketenekar36 Hau ez zen horrela, ordea, 1619az geroztik lapurtarrek ekarritako sainabertakoa bezala kontsideratzen baitzen saltzeko garaian37
|
Urte
batzuek geroago, 1669an Donostiako balea ontzien jabeek Arrasateko Biltzar Orokorretan eskatuzuten beren sainak lehentasuna izan zezala Lapurdikoarekiko; baina biltzarrak ezzuen eskakizuna onartu, Conversaren arabera saina libreki sal baitzezaketenLapurdiko arrantzaleek38 Bestetik, dirudienez, hitzarmen horiek sinatuagatik ere, bateko edo besteko kortsarioek erasoak egiten zituzten aldizka; esate... Aldiz, ontziaren jabeekConversaren arabera harrapaketa hori legez kanpokoa zela argudiatu zuten40.Egoera berdintsua gertatu zen urte horretan bertan Lazaro de Castillo Hondarribiako kapitain kortsarioak Baionako pinaza bat atzeman zuenean41.
|
|
|
Baina,
|
urte
batzuk geroago zinemak beste publiko mota bat bilatu zuen. Hasierako publiko kulturagabeak ez zuen zinema ahaztu; baina beste mailetakoek zinema deskubritu zutenean, zinemak perspektiba berriei zabaldu zizkien begiak.
|
|
|
Bizitzaren hirugarren hamarkadan hezur masaren gailurra deritzona lortzen da, eta horrek zehaztuko du pertsona batek bere bizitzan osteoporosia garatzeko joera duen. Eta hori gertatzen da, menopausiaren ondoren, emakumearengan, eta
|
urte
batzuk geroago, gizonengan, hezur masa pixkanaka galtzen delako. Dieta egokiak eta ariketa fisikoak hezur masa handiagoa lortzen laguntzen dute, eta, beraz, osteoporosia prebenitzen.
|
|
|
Ukipen hasiberri hori ikusita, Aresek duela hamarkada bat baino gehiago parasitoetan aditua den Yezid Gutierrezek emandako hitzaldi batean entzun zituen hitzak gogoratu ditu. Yezid Gutiérrez jaunak
|
urte
batzuk geroago anisakisaren oihartzuna iragarri zuen. “Ikusiko duzue, ikusiko duzue.
|
|
2003
|
|
|
Kurloiak (1962) obraren ostean ez dakigu oste ostetxoan ala
|
urte
batzuk geroago idatzia da Euskaldunak Madril" en izenburua daroan elaberri hau. Hirurogeiko hamarkadan bertan seguruenik.
|
|
|
Ahal danik eta argien, errezen, egiten ahaleginduko jaku, baina sekula santan euskeraren jatortasunari kalterik egin barik. (Eta Santos Rekalde horrek be euskeraz argitaratu euskun
|
urte
batzuk geroago bere nobela bakarra (Deunor), Ameriketako artzain euskaldunen ganean euskera hutsean egin dan bakarra, nire ustez. Egileak berak autortu eustan, orain dala hamabosten bat egun, bera orain bizi dan Granadan, Erkiagak emon eutsala azken orrazketa on bat bere nobela bitxi horri!)
|
|
|
eskainiz.
|
Urte
batzuk geroago, 1847an, Xahok, Henri Beltzuntzeko jauntxoarekin batera, Histoire des basques bat osatu zuen, Euskal Herri osoa, zazpi probintziekin, barne hartuz. Lan historiografiko gisa aski topikoa izan arren (kantabrismoa, iberismoa,...), Hiribarrenen lanerako erreferente izan zela pentsa daiteke (erkaketa sistematiko bat egitea interesgarria litzateke).
|
|
|
No falta quienachaque esto a que la Tierra se va enfriando; verdaderos achaques del planeta quese va haciendo viejo» dago idatzia 1894ko irailaren 15ean La Union Vascongadan, egunkari bereko aurreko aipamena baino bi urtetsu beranduago. La Gaceta delNorteko 1904ko albistea aipatu dugu lehen, Bilbo neguan udaberriaz janzten zenekoa;
|
urte
batzuk geroago, ordea, 1910eko urriaren 2an hain zuzen, hauxe zioenegunkari berak: «Es lo cierto que no rige ya el mundo como hace tiempo, en queno era el verano como el invierno.
|
|
|
1978ko Batzar Nagusian bildutakoen argazkia. Erdi erdian dagoena Kepa Altonaga,
|
urte
batzuk geroago zuzendaria izango zena. Egin, 1978
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, orduan ez bezala, niri egiten zidaten dardara eskuek, lapur baten gisan sartu bainintzen (egun argia aringarria ote?), Monika etxean ez zegoela egiaztatu ondoren. Komisarioari esana nion ordubete barru itzuliko nintzela, eta idazlearen lanen batekin itzuliko nintzela gainera seguru asko, nora nindoan esan gabe ordea, eta horrek goganbehartu egin zuela iruditu zitzaidan, eta kapaz zen nire atzetik norbait bidaltzeko, nahiz eta idazlearen etxea arakatzen ere nahikoa lan izango zuen.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago giltzak eskuetan bere etxera sartzeko zorian nengoela, ordea, duda mudak izan nituen, nik ez bainuen inolako eskubiderik nirea izan zen baina orain arrotz egiten zitzaidan etxe horretan sartzeko, are gutxiago nirea ez zen zerbaiten bila, idazlearen emazteak esandakoa egia izatekotan. Beldur nintzen Monika ez ote zen barruan izango, beharbada lo zegoen oraindik, bere ohe zabalean trabeska bakarrik, edo, okerrago dena, beste norbaitekin bazegoen, eskuineko aldean zuzen, hala egiten zuen nirekin bizi zenean bederen, niri bizkar emanez eta burkoa bi besoekin besarkatuz.
|
|
|
Formol usain pixka bat zeriela erabaki nuen. Ez nuen berehalakoan pentsatuko
|
urte
batzuk geroago ni baino askoz zaharragoa zen gizon batekin maiteminduko nintzenik –esan zuen eta aliritzira zenbaketa bat egin behar izan nuen Sophieren eta nire artean zegokeen aldea kalkulatzeko. Aldea ez zela horrenbestekoa erabaki nuen, nahiz eta nik ere formol usaina izango nuen, baina ez nuen galai itxura zainduegirik bederen, traketsa nintzen janzkeran eta traketsagoa tratuan, nire itxura ganora gutxikoa zen, errukia ematen nielako maiteminduko ziren beharbada nirekin emakumeak, ez nuen sekula jakiterik lortuko.
|
|
|
Hemen boa pozoitsuak ikusten ditut eta zurekin gogoratzen naiz", idazten dio. Dena dela, justiziari men eginez, esan beharra dago Pichardon bizargin hau izan zela
|
urte
batzuk geroago Albert Mezigue esploratzaile handiari herriko plazan irudia jar ziezaioten lanik gehien egin zuena, udaletxeko zinegotziak konbentzituz. Horrek erakusten du gizakiaren benetako handitasuna beti nagusitzen zaiela txikikeriei.
|
|
|
Hauek ikurrinak, arrano beltzak eta erakusten zitiztean, Zorionak Ina zioen pankartari betiko lagunek eusten ziotean-eta, aurreneko argazki haietan behinik behin.
|
Urte
batzuk geroago, betiko lagun horiek ere ezari ezarian argazkitik desagertuz joango zituan. Azaldu bitartean, baina, urtero pankarta berria atera zitean, okasiorako propio egina, beti mezu  berarekin âZorionak Inaâ, eta zenbaitetan xelebrekeriaren bat eta guzti âtxanpaina freskatzen jarri diagu; marmitakoa punttu punttuan zegok, eta antzekoakâ.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, Pablo Segneri() misiolari italiarrak perfekzionatuko zituen era horretako taktikak. Segne  rik misio laburrak ematen zituen, zortzi bederatzi egunekoak, elkarren oso hurrekoak ziren herrietan, eta horrela eskualde bat erabat bereganatzea lortzen zuen.
|
|
|
Bestera ere, baliagarri izan zitzaizkion Clermonteko auzitegian egin zituen ezagupideak, batik bat, Le Pelletier auzitegiburuarena. Berori izan zuen ararteko,
|
urte
batzuk geroago, liburuaren egitasmoa erregeari aurkeztu eta Parisera deitua izateko, oraintsu aipatu denez, bertan lanari bukaera emateko.
|
|
2004
|
|
|
Zenbait gaizkileren asmakuntza propioa, mundua engainatzeko.
|
Urte
batzuk geroago, soldadu Ryan emakume bertsioarekin egin ziguten bezalaxe, Iraken.
|
|
|
Donostiako Gipuzkoa Plazan egunkariak saltzen zituen, bere ama Valentinaren segida hartu zuen Rosik.
|
Urte
batzuk geroago, Rosik amaren postua (otarrea eta zerbait gehiagorekin) Askatasunaren etorbidean jarri zuen. Gaur egun, leku beran, Rosiren alaba Aurorik Kiosko Rosi izenekoaren ardura dauka.
|
|
|
Jakina, eskola haietako umeek euskarazko testu-liburuak behar zituzten, eta horretara jarri ziren zenbait. Sabino Aranak berak, esaterako, euskal gramatika bat idatzi zuen, eta aleren bat gehiago izan zen mendearen lehen hamarkada bietan, baina testu liburugintzak
|
urte
batzuk geroago hartu zuen benetako indarra, Eusko Ikaskuntzaren eskutik. 20ko hamarkadatik aurrera Bizkaiko eta Gipuzkoako Aldundiek herri txikietan sortutako eskoletan erabiltzeko ekoitzi ziren liburuok, batez ere.
|
|
|
Hortik ere,
|
urte
batzuk geroago, Orixek egin zion kritika: euskera gaixoak operazio asko dauzka egin bearrak, eta, guztiak batean egin ezkero, illiteke (1).
|
|
|
1906an bere familia AEBra joan zen. Hamalau urte zituela litografia aprendiz gisa hasi zen eta
|
urte
batzuk geroago arte ikasketa ugari egin zituen: New York Universityn, The City College of New Yorken, National Academy of Designen eta Art Students Leaguen.
|
|
|
Onartuak izatearekin amesten zuten, eta aberriarentzat lan eginez helburua aise beteko zutela uste zuten. Zeren zientzialari haiek zinez alemaniarrak sentitzen ziren, nahiz eta
|
urte
batzuk geroago alderdi naziak juduei traizioa eta aberriaren kontra azpikeriatan ibiltzea leporatu zien.
|
|
|
Washingtongo Unibertsitateko Mikrobiologia Molekularreko irakasle Douglas Bergen arabera, lan hori aurrerapauso handia da agente patogeno horren aurkako txerto profilaktikoa lortzeko. Ikertzaileek luzaroan bilatzen dute helburu hori; izan ere, prestakin unibertsal eraginkorra lortzeko zailtasun nagusia da bizitzaren lehen etapetan lortzen den mikroorganismoa dela, eta lehenengo adierazpenak
|
urte
batzuk geroago sor daitezkeela. Oraingoz, gizakiekin saiakuntza kliniko bat egiten ari dira Italian, Giuseppe Giudice irakasleak zuzenduta.
|
|
|
Baita lorategi mitikoa ere Hesperide ederrena zuhaitzen baratze magikoa zen betiko bizitza ematen zuten urrezko sagarrak. XVI. mendean konkistatzaileak espainiarrek sagarra mundu berrira zabaldu zuten, eta ehun
|
urte
batzuk geroago, Iberoamerikatik, sagarrondoak emigratu egin zuen Ipar Amerikara eta gero Ipar Afrikara eta Australia. Sagarrondoaren jatorri zehatza ez da ezagutzen.
|
|
|
Nazien jendaurreko agerraldiak eta mitinak liskar larriekin bukatzen ziren. Horretarako naziek SA indarrak lehen eta,
|
urte
batzuk geroago, SSak sortu zituzten, karriketan arerio politikoen kontra egiteko. Arerioa beldurtzeko.
|
|
|
fisikako printzipio guztiak guztiz ebatziak izateko zorian zeudela. Planck, zorionez, ez zegoen hain seguru, eta
|
urte
batzuk geroago kuantuen iraultza abiaraziko zuen. Beste adibide ezaguna Lord Kelvin zientzialari ospetsuarena da.
|
|
2005
|
|
|
Lehena Hondarribiko Alardeari dagokio eta bigarrenaIrungo Alardeari. Bi epaiak Madrilen egoitza duen Auzitegi Gorenak berretsi zituen
|
urte
batzuk geroago. Hondarribiko Alardea dela eta, 2002ko irailaren 13ankaleratutako epaiaren bitartez, eta Irungo Alardeari dagokionez, 2002ko irailaren19ko epaiaren bidez. Azken bi epai horiek behin betiko berresten dituzte 1998.urteko 15/ 98 eta 16/ 98 epaietan emakumeen parte hartzearen eskubidearen aldeBilboko bi abokatuek erabili zituzten argudio juridikoak.
|
|
|
Hess-en frogatu gabeko ideien baieztapena
|
urte
batzuk geroago heldu zen, paleomagnetismoaren eta hondo ozeanikoaren eremu magnetikoen neurketen bitartez.
|
|
|
Barne ponpa ezarri eta gutxira, “operazio eremuan fibrosia” agertu zen, eta horrek eragin zuen “min handiagoa jasatea eta sintomatologia maila altuagora iristea, dortsalera, eta ez gerrialdera”, anaiak dioenez.
|
Urte
batzuk geroago, 1997an erresonantzia magnetikoa egin zitzaion klinikan minaren jatorria ikusteko, eta egiaztatu zen “ebakuntzak eragindako fibrosiagatik bakarrik” zela, pazientearen senideak azaltzen duenez. “Erresonantzia maila lunbarrean bakarrik egin zen, eta hamabost bat egun geroago nire ahizpa erori egin zen, hanketan indarra eta sentsibilitatea galdu zituen”, dio hemanoak.
|
|
|
Azken horiek hainbat urtetan proiektua amaitu zuen jendea aztertu zuten. Horietatik %90 ondo zegoen
|
urte
batzuk geroago. Baina datu hori zehaztu egin behar da, bukatzen ari den jendeaz ari baita, eta guk, lehen hilabeteetan, iristen den jendearen erdia galtzen dugu.
|
|
|
Alde horretatik, ezagunenetako eta erabilienetako bat, klorofluorokarburoak (CFCak ere deitzen zaie), ia kasualitatez asmatu ziren 1928an, eta erabiltzen hasi ziren hozkailuetan.
|
Urte
batzuk geroago, aire egokitzaileetarako, aerosoletako propultsatzaileetarako eta zirkuitu informatikoak garbitzeko disolbatzaileetarako edo erabili eta botatzeko ontzi eta ontzietako elementu gisa hainbat aplikazio aurkitu ziren. 70eko hamarkadaren hasieran, ordea, CFCak ozonoa suntsitzeko funtsezko zeregina betetzen ari zirela ohartu ziren zientzialariak.
|
|
|
Ondoren, Kontseiluak Erresuma Batuan debekua kentzeko, hainbat neurri hartu behar zituen, hala nola, era guztietako haragi eta hezur irinak nekazaritzako ustiategietatik edo aziendarentzako elikagaiak egiten dituzten enpresetatik kentzea; hiltegietan kontrolak areagotzea; animalia bakoitzarentzat pasaporte sistema bat sartzea eta animaliak identifikatzeko eta haien jarraipena egiteko sistema informatiko bat ezartzea; behi espeziea kentzea eta baztertzea. Bahitura
|
urte
batzuk geroago altxatuko zen, Erresuma Batuak ezarritako baldintzak zehatz mehatz betetzen zituela egiaztatu ondoren. Erkidegoko gainerako estatuei dagokienez, 1997 urtera arte ez zen onartu ekintza plan bat babes neurri sorta baten bidez; funtsean, debekatuta zegoen BSErekin zerikusia duen edozein material erabiltzea (garezurra eta begiak, amigdalak eta ahuntz aziendaren bizkarrezurra barne), bai eta behi eta ahuntz aziendaren bizkarrezurra ere.
|
|
|
Plater hau idi azpizun gordinen xerra mehe meheekin egina, onduak limoi zukuaren zorrotadatxo batekin bakarrik egin zen hutsunea garrantzitsua Italian.
|
Urte
batzuk geroago, 80ko hamarkadan, carpaccioa Espainiara iritsi zen eta ordurako ezaguna zen ondo batean Europako herrialdeen kopurua. Denborarekin aberasten den platera Behin carpaccioak hutsune garrantzitsu bat bete zuenean gastronomia, sukaldariek ez zuten zalantzarik izan errezeta berriak asmatzeko carpaccioak.
|
|
|
Lege horren arabera, funts federalak erabiltzen zituen edozein proiektuk aztertu egin behar zituen ingurumenean izan zitzakeen ondorioak, eta ondorio negatiboak minimizatzeko alternatibak zehaztu. Europan, 1975 urtera arte ez zen hasi ingurumen teknikarien eta zuzenbideko adituen foroetan eztabaidatzen, eta
|
urte
batzuk geroago, Europako lehen Zuzentaraua (85/ 337) hasi zen eztabaidatzen, 1985ean. Bertan proiektu jakin batzuetarako IEAren beharra zehazten zen.
|
|
|
Adelaren doinua bakarra zen, berezia.
|
Urte
batzuk geroago ulertu nuen nondik zetorkion; kataluniarra jaiotzez, gu haurrokin ikasi zuelarik euskara, haurtzaroko doinu eta leloak oroitarazten zizkion horrek, eta gurekin ikasten ari zen hizkuntza berrian txertatzen zituen doinu haiek, oharkabean seguru asko. Euskaraz mintzatzeko haren modua benetan eztia egiten zitzaigun, oso eztia, eta aldi berean grazia egiten zigun.
|
|
|
Bada eskola garaiko gertaera bat, orain garrantzitsua iruditzen zaidana eta
|
urte
batzuk geroago arte atentziorik eman ez zidana, ezerekin ez nuen-eta lotu gertatu zenean.
|
|
|
Idoiak zabal zabalik zeuzkan begiak; jakin min handia azaldu zuen, eta galdetu zion Albertori ea zer nolako ekintza humanitarioak egiten zituen Elizak Hego Amerikan, Afrikan nahiz Asian. Alberto Indian bizi izana zen, Kalkutako Ama Teresaren fundazioan lanean; garai hartan, moja hura ez zen hain ospetsua ere;
|
urte
batzuk geroago gertatuko zen hori. Alberto suharki mintzatu zen emakume haren maitasun baldintzagabeaz, kalean edozein bazterretan hiltzen ari ziren behartsu eta gaixoentzat eraikia zuen ospitaleaz.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, adineko Grotiusek, aldiz, laikotu egiten du zuzenbidearen iturria, giza arrazoimenak ez baitu haren aburuz Jainkoaren premiarik zuzenbidea sortzeko. Berez dago horretan zuzenbidearen lehen iturria, giza arrazoimenak sorturiko moralitatean datza zuzenbidearen bizkarrezurra eta hari nagusia:
|
|
|
Bagoi hustuketaren artea, esan ohi zuen berak.
|
Urte
batzuk geroago ere, egunkari batean arte hitza irakurtzen zuen bakoitzean, argazkian ageri zen artistak pintore izan aurretik trenak hustu zituela pentsatzen jarraituko zuen Abdulek. Hitzak ze testuingurutan ikasten diren, asko aldatzen dira gauzak.
|
|
2006
|
|
|
Almirante izendatu zuten eta horren ostean Brasilgo Pernambucon holandar ontzi flota mendean hartu zuen, 1631ean.
|
Urte
batzuk geroago, Dunas eko batailako zaurien sukarrarekin hil zen. Iparragirrek hiru mende geroago gizon hilezkor argia deitu zion bertsotan, eta Donostiako Victoria Eugenia teatroaren ondoan estatua jarri zuten, 1892an, bere oroimenez.
|
|
|
Etra amarekin pasa zuen haurtzaroa Trecen hirian. 16 urterekin esan zion amak Egeo Atenasko erregea aita zuela; aita lurtarra behintzat,
|
urte
batzuk geroago, Kretara bidean, itsasoko jainko Poseidonek bere semea zela jakinaraziko baitzion. Atenasera abiatu zen orduan Teseo gaztea.
|
|
|
Baiona, 1307 Bertakoak ez ziren emakume guztiei Baionako merkatuan arraina saltzea debekatu zitzaien.
|
Urte
batzuk geroago, 1315ean ordenantza hura zabaldu eta, besteak beste, dragoiak saltzea debekatu zuten.
|
|
|
Antza, bertako herritar talde batek mendixkaren goiko aldean biltzeko ohitura zuen, zuhaitz baten pean otoitz egiteko.
|
Urte
batzuk geroago, kapera bat eraikitzea erabaki zuten.
|
|
|
Ahotsak ahots eta testuak testu, Gorostidirenak ez zuen aurrerabiderik izan. Lerro beretik etorri zen,
|
urte
batzuk geroago, Bonifazio E txegarai euskal legelaria. Auzitegi Gorenaren Gelako idazkari izan zen horrek, 1919 urtean, honako hau idatzi zuen:
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, Imanol Larzabalek doinu berarekin Xabier Etxebarrieta gogorarazi zuen.
|
|
|
Oharra: Abestuak izan ziren ahapaldi hauek, Lizardiren lau urtaroei buruzko poemaren laugarren atalaren (udazkenaren) zatiak dira. Lizardiren poema hori, osorik, Antton Valverdek konposatu eta grabatu zuen
|
urte
batzuk geroago. Merezi du osorik irakurtzea.
|
|
|
Duda muda horietan nagoela ETApolitiko militarrak nire osaba bat bahitu duela irakurtzen dut harrituta unibertsitatekoliburutegian nire ondoan eserita dagoen lagun baten egunkarian. Bahitzaileenartean nire haurtzaroko lagun minena zegoela jakingo nuen
|
urte
batzuk geroago, eta baita Arnaldo Otegi ere. Nire osaba hori Gasteizko Michelin fabrikako zuzendaria zen bahitu zuten garaian, eta greban zeuden langileei laguntzearren erabakizuen ETA politiko militarrak ekintza hura egitea.
|
|
|
TheBeatles Madrileko zezen plazara jotzera joan zirenean, NO DOan, hau da, zinemaaretoetan pelikula baino lehen nahitaez bota behar zen albistegi ofizialean, haiekikustera oso jende gutxi joan zela esan zuten, eta hura frogatzeko, kontzertua hasibaino ordubete lehenago harmailetan filmatutako irudiak ematen dituzte, eta noski, ordu horretan ez dago jende askorik. Hori dena
|
urte
batzuk geroago jakingo dut, Madrilen kantatu zutenean 6 bat urte bainituen. Film horrek kolorea jartzen du nirebizitza grisean, txuribeltzean egon arren.
|
|
|
Leongoa da.
|
Urte
batzuk geroago oso ondo ikasiko du euskaraz.
|
|
|
Baina,
|
urte
batzuk geroago idatzitako Etika protestantean, Weber-ek ez zion inongo aipamenik egin Euskal Herriari. Zergatik?
|
|
|
1802an, Alexander von Humboldt naturalista izan zen lehena guano laginak bildu eta Frantziara bidaltzen, azter zitzan.
|
Urte
batzuk geroago, 1840 inguruan, Europako nekazariak guanoa inportatzen hasi ziren, uztak nola hobetzen ziren ikusita. Horren ondorioz, Estatu Batuak produktu horretaz ere interesatzera eraman ziren, eta merkatu garrantzitsu bat sortu zen.
|
|
|
arazoa oraindik eliteen falta da.
|
Urte
batzuk geroago, La rebelión de las masas en, arazoa, buruzagi eta eliteei muzin egiten dien masa plebetarra da.
|
|
|
Emaztea Arberatzekoa zuen, Estefania, emakume furfuriatsua, sorgina bezain itsusia eta sendabideetan aditua.
|
Urte
batzuk geroago, ama erranen nion emakume horri.
|
|
|
Kurt, filmatze taldeko partaide gehienak bezala, ezkertiarra zen, nabarmena zenez, baina ez zuten gai politikoa behin ere ukitu, haien arteko elkarrizketa etilikoetan. Kurtena zen Ivanek erre zuen lehenengo kanutoa, eta baita sudurreratu zuen lehenengo koka lerroa ere,
|
urte
batzuk geroago, Kasselera egin zion bisitaldi batean. Ez zuten harremana galdu:
|
|
2007
|
|
|
1938an, Karmele Lekunberrik Derioko aitaren hilobian gurutzea jartzeko baimena lortu zuen.
|
Urte
batzuk geroago, 1947ko abuztuan, fusilatuen ahaideek Derioko lagunen deia jaso zuten: bertako hilerrian fusilatuen hezurrak atera eta lekuz aldatzeko asmoa zegoen.
|
|
|
Trenbideko langez egindako seinaleak adierazten duen bezala, adar batek Laminoria aldera jarraituko du eta besteak, berriz, gure helmugara. Estibalizko Ama Birjinaren santutegira doan adarra Hego Euskal Herriko Trenbidea sortu eta
|
urte
batzuk geroago eraiki zen, 40ko hamarkadan alegia. Hogei urtez, igandero igandero, ehunka gasteiztar eramaten zituen bere bagoietan eguerdiko mezatara.
|
|
|
Aurrerapauso horren lekuko izan ziren urrunean Nafarroako senideak. Ordurako elkarri bertsoak bidaltzen zizkioten berak eta Martin Oreja bere koinatuak, errazkindarra berau ere eta
|
urte
batzuk geroago Nafarroan bertsolari ezaguna izango zena. Ignaziok, koinatuaren bertsoen kalitatearen aurrean betiko umiltasunez, bizitzaren gorabeherak, asmoak eta lorpenak kontatzeari ekiten zion:
|
|
|
Sputnik 1960an jaurti zuten, maiatzaren 15ean. Vostok motako ontzia zen;
|
urte
batzuk geroago, mota horretako ontzi batek lehen gizakia garraiatu zuen espaziora: Juri Gagarin kosmonauta errusiarra.
|
|
|
Alemaniaren hego ekialdeko herri batean, ehunka pertsona intoxikatu ziren saltxitxak janda.
|
Urte
batzuk geroago, Belgikan, ikertzaileek lortu zuten frogatzea lotura zegoela intoxikatuen paralisi neuromuskularraren eta jan zuten urdaiazpikoan zeuden esporen artean. Esporak bakterio batenak ziren, Clostridium botulinum bakterioarenak.
|
|
|
Arraza ariar hau Retzius en dolikozefaloa da eta arraza germaniar zuri, begiurdin, horail, meharrarekin identifikatzen da.
|
Urteren
batzuk geroago (K. Penka, 1883), arraza horren sorterria Eskandinavian kokatuko da, eta hori beti izango da, dolikozefalo horaila noski?
|
|
|
Institutu hartan Aita Lallemand dominikanoak eta Yves de la Brière jesuitak zuzenbidea irakatsi zioten; irakasle izan zuen Deuppassage jesuita ere, gizarte moralean aditua. Baina bereziki Yves de la Brièreren jarraitzailea izan zen La, tte; horren iritzi eta aholku bila joaten zen La, tte,
|
urte
batzuk geroago ekintza abertzaleetan murgildu zenean.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, 1932an, autore horrek berak gizarte ezagutzarekinerlazionatutako Irizpide morala haurrarengan (Le jugement moral chez l' enfant) izenburuko liburua argitaratu zuen; moralitatearen garapena aztertzen zuen han.1951 urtean, berriz, Weil-en laguntzarekin, Aberriaren ikuskera eta atzerriarekikoharremanen inguruko ideien garapena haurrarengan (Le development, chezl enfant, de l ide...
|
|
|
Freud-ek berak zioenez, erru sentimendua omen da arazo nagusiakulturaren eboluzioan (1930).
|
Urte
batzuk geroago, Jaques Lacan-ek esan zueninkontzientearen benetako estatutua ez dela ontologikoa, etikoa baizik (1964). Azkenik, aipamenetan ez luzatzearren, Jean Laplanche k, psikoanalista frantsesabera ere, honako hau proposatu zuen: ez dagoela berezko aurkakotasunik pultsiozkoaren (sexu irrikakoaren) eta harremanen edota pultsiozkoaren etakulturaren izaeren artean (1987).
|
|
|
Bezeroak gal ez zitezen, denda horietako batzuek hartu zuten estrategia zergen ehuneko handi bat xurgatzea izan zen, eta, hala, produktu motaren araberako deskontuak eskaintzea lortu zuten. Baina
|
urte
batzuk geroago, eta aireportuko saltokiak hedatu zirenean, estrategia hori alde batera utzi zen, negozioari ahalik eta etekin handiena ateratzeko. Aireko Txikizkako merkataritzara bideratutako denden ustiapena nabarmen hazi da azken urteotan.
|
|
|
Horiek guztiak, lehenago, oso jarraipen zorrotza egin zitzaien, eta ez zuten inoiz hiesaren aurkako tratamendurik jaso. Ikertzaileek gaixo horien odoleko GIBaren maila alderatu zuten gaixotasunaren hasieran lehenengo bi urteetan izanik, bai eta haien egoera ere
|
urte
batzuk geroago, eta, horrez gain, degradazio immunologikoaren erritmoa aztertu zuten. Konparazio horren emaitzen arabera, immunitate sistemarekin lotutako bi aldaera genetiko daude, patologia infekzioso askoren aurkako erantzun immunitarioa zehazteko ardura duen eskualde genetiko batean.
|
|
|
Patuari plegatze halako bat, eta horrek harritu zuen gehien. Arretak, ordea, osabaren eskutik aurpegira ihes egiten zion aldiro, gorroto aurpegi horixe bera erakutsi baitzien,
|
urte
batzuk geroago, Candiren etxera lotailu bat buru bueltan jarria joan zeneko hartan. Oroitzapena amesgaizto bihurtua zen aspaldi:
|
|
|
Pasealeku azpiko mozkortien algarak entzuten ditu, uda garaia ez zenean soto ospel zikin hartan biltzen baitziren beren poltsa puska eta txakurrekin.
|
Urte
batzuk geroago, bera bezalako gazte kanutozaleen ezkutalekua izango zen. Aita eta ama aurretik doaz.
|
|
|
–
|
Urte
batzuk geroago ikasle izan nuen. Irakurtzeko esaten nien liburu mierda haiek ez zituen ukitu ere egiten, kabroiak, nahiz eta gero azterketan maila ona ematen zuen.
|
|
|
Jaurlaritzaren estrategiaren porrota atzematean, bere bultzatzaileek amore eman zuten, Agirreren betiko baikortasuna gorabehera, porrota onartu, 1958ko apirilean Zerbitzuen Parisko bulegoa itxi eta eguneroko bizitzan integratzen saiatu ziren, ekintza politiko zuzenak alboratuz edota jeltzaleen artean isilik mantenduz. Abertzaletasunaren inguruko teorizazio berriak bultzatzen saiatu zen,
|
urte
batzuk geroago, talde txiki bat, Iralaren inguruan. 1960an lehendakaria hil zen, bihotzekoak jota, eta Agirrek zuen buruzagi izateko gaitasuna ez zen pasatu lehendakari berriarengana, Leizaolaren eskuetara.
|
|
2008
|
|
|
Guztira 60 teleskopiotik gora egin zituen Galileok, gehienak nahiko kaxkarrak,
|
urte
batzuk geroago Johannes Keplerrek esandakoaren arabera, behintzat. Keplerrek berak, Huygens-ek, Cassinik eta beste hainbatek asmakizunari hobekuntza nabarmenak erantsi zizkioten berehala.
|
|
|
Iritsi ginenean Arnulfo Arias zen presidente, hauteskundeak irabazi berria.
|
Urte
batzuk geroago Panamak izan duen lehen presidente emakumezkoaren senarra izan zen Arias hura. Bigarren Mundu Gerra garaian, Japon gerrara sartu zenean, japoniarrek herrialdean zuten merkataritza guztia haiei kendu eta panamarren esku jarri zuen.
|
|
|
Hurrengo mendeetan liburua eskuz esku ibili zen, 1906an Johan Ludvig Heiberg filologo daniarrak otoitzen azpian zegoena ikusi zuen arte. Hark egin zizkion lehen argazkiak eta,
|
urte
batzuk geroago, Sir Thomas Heath historialariak ingelesezko itzulpena argitaratu zuen. Baina ez zuten gaurko baliabide teknologikorik eta edukiaren zati handienak ezkutuan jarraitu zuen.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago izan zuen Urdanetak itsasora itzultzeko hurrengo aukera. Felipe II.ak espedizio baterako deitu zion, Filipinetara joateko.
|
|
|
Eta hain zegoen bere misioak itsututa, bestalde, non, kokainaren aurkako hotsak zabaltzen hasi zirenean ere,
|
urte
batzuk geroago drogaren erabateko debekua ekarri zutenak, ez Sherlock Holmesen ospeak eta entzuteak ez Sigmund Freudek kokainari buruz zituèn aldeko iritziek, ezta aita santu Leon XIII.ak Mariani izeneko kokazko ardo bat promozionatzeko egin zuèn pro pagandak ere5, ez zuten balantza orekatzerik izan, antza, hain ziren larriak, adituek ziotenez, kokainaren ondorio zuzenak zein albokoak?, berak berean jarraitu baitzuen?
|
|
|
–Gizon hark markatu zuen nire bizitza? esango zuen
|
urte
batzuk geroago Ernestinak. Ernestinak, baina, berezko marka zuen, bere izaera hura, adibidez, uso apal bat izatera bultzatzen zuena, ebanjelioaren hitzetan, edo bere egoteko modu hura, aditzera ematen zuena egon bazegoelako ez zegoela eta egon ez zegoelako bazegoela?, eta frai Millanek ez zion jada markatua zetorrenari ipar argi bat ipini baizik, beharbada.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago min berbera ematen dutenak baizik ez ditugu maite.
|
|
|
Horren hurre eta ezin ezer egin. Artetak pintatuko zuen antzeko eszena
|
urte
batzuk geroago,. La galerna, izeneko koadroan.
|
|
|
Marie edadean sartua dago. Frantziara joan zen gaztetan eta bertan ezkondu zen, nahiz eta
|
urte
batzuk geroago New Yorkera itzuli zen bikotea. Senarrak hasieratik esaten zion seme alabak izan nahi zituela eta berak ezetz.
|
|
|
... Luzarora, guk egiten diogun edozein gehiegikeria gaindituko du Lurrak. Soildu ditzagun munduko oihan guztiak, eta milaka
|
urte
batzuk geroago berriro haziko dira denak. ... Lurreko erregai fosil guztiak agortu ditzakegu, eta karbono dioxido guztia atmosferara bota; baina horrela ere eguratsak milioi bat urte baino ez luke berriro lehengora itzultzeko.
|
|
|
|
Urte
batzuk geroago, â?. Egun bat Ivan Denissonitchen bizitzanâ, argitaratu ondoren, Arnold Susi idazlearekin elkartu eta laguntza eskaini zion.
|
|
|
nozioa nire ikerketa alorrari ere aplikatuz, Akitania eremu onomastiko berezitzat jotzea ez zela apriorismo huts bat, bilduriko corpusetik berez mekanikoki zetorrena, errealitatearen isla baizik, inork ere aldezaurretik pentsa ez zezakeen urrutiko toki batean kasualidadez aurkitutako lekukoek baieztatzen duten bezala. Hau da, datu batzuren gainean eraikitako azalbide teoriko batek zeharkako bidetik etorri zaion baieztapen esperimentala izan du
|
urte
batzu geroago.
|