|
2000
|
|
|
Poeta
|
talde
honetakoek oinarri filosofikoei dagokienez Nietszche, Heidegger eta Witgensteinen irakurle dira, eta beren obrak desenkantuaren filosofiaren adierazbide bilakatzen dira. Zientziak eta positibismoak eskaintzen duen mundu ikuskera segurua baztertzen dute eta historiaren nahiz progresoaren kontzeptuak zentzu gabe bilakatzen zaizkie.
|
|
|
honetan, bere emaztea, Laura, asteburuan kurtsilo bat egitera joan dela-eta bakarrik geratzen den senar baten istorioa kontatzen zaigu. Senarra, Markos, bakarrik geratzean, rock musika
|
talde
bat duen bere anaiarekin Vigora kontzertu bat entzutera joatea erabakitzen du. Lauraren irteerak eta giro aldaketak kolokan jarriko dute pertsonaiaren mundu osoa.
|
|
|
pertsonaia bakarraren barne mundua islatzen denean. b) Anitza: pertsonaia
|
talde
baten barne mundua islatzen denean. c) Aldakorra: pertsonaia anitzen barne mundua islatu nahi denean, horretarako fokalizazioa pertsonaia batetik bestera mugituz.
|
|
|
Dialogia, beraz, pentsatzeko modu integratzailea da: goi mailako kontzientzia bakar bat onartzen duten ikuspegien aurka agertzen da, hauen arabera onarturiko kontzientzia hori dutenak bakarrik izango lirateke gauzak neurtzeko gai (gizarteko
|
talde
batzuk ahotsik gabe geratuz). Mundua aldiberekotasunean ulertzeko aldarrikapena egiten da.
|
|
2001
|
|
|
Heriotza gertakizun fisiologiko gisara aurkeztuz, jazoera dramatiko honen misterioa irakurleon begien aurrean jartzen zaigu. Heriotza hau inguratzen duten gertakizunekiko tratamendu objektiboaren atzetik giza10 Olaziregi, Mª Jose," Fokalizazioa 100 metro n" in Lakarra, J.A. (Arg), Memoriae L.Mitxelena Magistri Sacrum, Donostia, Gipuzkoako Foru Aldundia,(" ASJU ren Gehigarriak" 14), 1991,
|
talde
desberdinen ikuspuntua nabari badaiteke ere (ikuspuntu ideologikoa, Uspensky ren teorian), heriotzaren tratamenduan narratzaileak erakusten duen inpartzialtasuna eta diskurtso politiko ororen bazterketa dira gauzarik aipagarrienak.
|
|
|
Belaunaldi baten biografia hau nobelako protagonistaren laguntaldeak duen bilakaeran bertan suma daiteke. Lagun
|
talde
honetako kideak (Julia, Abel Osa, Arantza Olabe, Ane Aristi, Alberto Pardo, Jon Igartua eta pertsonaia nagusia Iñaki Abaitua hiztegigilea) gazte garaitik ezagunak badira ere (1966ko argazki baten aipua egiten da nobelaren amaiera aldera), aldaketa sozio-politiko handien protagonista eta behatzaile bihurtuko dira. Nobelan narratzaileak konpromisoaz bere iritzia ematen digu:
|
|
|
Hau da, Ibon Sarasola euskaltzain eta hizkuntzalariaren" alter egoa" izan daitekeena). Azkenik, beste
|
talde
batean sartu genituzke nobelan aipatzen diren hainbat pertsonaia (besteak beste, Abel Osa, Alberto Pardo, Arantza Olabe, Ane Aristi eta Jon Igartua).
|
|
|
Saizarbitoria, X. Kintana, I. Sarasola, A. Urretabizkaia, R. Arregi eta X. Lete biltzen zituen lagun
|
talde
hau, ez zen soziologikoki euskalduna, hau da, euskara ez zen beren eguneroko jardunaren oinarria. Frankismoaren debekuak eta zapalkuntza politikaren ondorioak jasaten zituen belaunaldiaz mintzo garela esan behar da.
|
|
|
etengabe objektu batetik bestera mugitzen den narratzailearen begirada. Ezaugarri honengatik, Nouveau Roman-i" begiradaren eskola" ere deitu izan zaio, eta
|
talde
honetako A. Robbe Grillet idazle ezagunak zioen bezala," nire begiradaren subjektibotasunak munduan dudan egoera definitzen laguntzen dit" (ik. Por una novela nueva, 1973, Seix Barral, 88.or.).
|
|
|
Saizarbitoriaren belaunaldia, (64koa deitu izan dena Arestiren Harri eta Herri ren argitalpena dela medio) konpromisoaren belaunaldia da. Gaur berrogeita hamar urte inguru duen idazle (eta lagun)
|
talde
honek (Saizarbitoria, Sarasola, Kintana, Urretabizkaia, Lete,...) bere garai eta beharrei ez zegokien literaturarekin egin zuten topo. Euskal gizartean 60ko hamarkadan jazo zirenak (ETAren sorrera, ikastolen mugimendua, industri eta ekonomiaren gorakada, euskara batuaren oinarrien finkapena,) iraultza hori egin zedin beharrezko" humus" a bihurtu ziren.
|
|
|
hauskortasuna, txakur deslaiak, eskifaia eroak, ahate basatiak. Literatur
|
talde
bereko partaide izanik, normala da pentsakizun antzekoak izatea biek, batera egitea makurketak, eta bakoitzak bere nortasuna eta idazkera badu ere, ohikoa da elkarrekin izatea munduaren ikuskera antzekoa, eta espresabide modu ez urrundua. Beraz, normala litzateke eta da arlo semantiko bat antzera eta batera izatea eta idaztea.
|
|
|
Baina hemendik aurrera sortzen dira desberdintasunak. Eta, gainera arazo metodologiko larria, esan behar baita poeta eta estetika desberdinak agertzen direla
|
talde
osoaren izenaren barnean. Nola lotu Gimferrer eta Martínez Sarrión en poesiak?
|
|
2002
|
|
|
Sekulorum sekulotan barne bakarrizketa da, puntu zein komarik gabe transkribatua, eta P. Sollersen zenbait obra dakarzkiguna gogora. Tel Quel
|
talde
frantziarreko kideen poetikekin erabateko sintonian idatzitako antinobela honek agerian uzten du hizkuntza izakiak garela, eta eleberriko orrietan transkribatutako hitz jario etengabearen atzean ez dagoela ezer. 1972an idatzitako eleberri honetan garai hartako egoera politiko aztoratua eta Frantziako 68ko maiatza berriro bizitzen ari zen gazteriaren eztabaida erlijioso moralak islatzen ditu Urkizuk.
|
|
|
Heteroglosia horren bidez, Izagirrek euskararen egoera diglosikoa islatu zuen, baita irakurlea seduzitu ere estilo iradokitzaile eta plastizidade handikoa erabiliz. Aipagarriak dira benetan testuetan agertzen diren modalizazio joko guztiak eta obran agertzen diren pertsonaia
|
talde
desberdinen (umeak, gazteak, jubilatuak...) ezaugarriak transkribatzean erabilitako ironia.
|
|
|
Ikusten denez, errealismo kontzeptuaren adiera polisemikoa onartuz ere, badira gure sailkapenean bereizi ditugun atal nagusien mugak zehazten laguntzen diguten ezaugarri tematiko formalak. Horiek gogoan sailkatu ditugu eleberri eta egile desberdinak
|
talde
batean edo bestean.
|
|
|
Iverst eta Sendler. Baina, gainera, eleberri honetan autorea mundu marjinal eta ia ezkutuko bat islatzen saiatu zen, irrati libreen eta punki edo komuna moduan bizi diren zenbait gazte
|
talde
marjinalen mundua, hain zuzen.
|
|
|
Nobelan kontatzen den istorioak denbora tarte luzea hartzen du eta Azpil herriaren jatorri mitikoa kontatzen du. Paleolitoan deabruaren hezurduraren gainean eraikitako Azpi herria apaizak, maisuak eta alkateak zuzendutako
|
talde
zapaltzaile baten mende bizi da 1830etik. Egoera aldatu egiten da maisu berria etorri eta beste alkate bat hautatzen dutenean.
|
|
|
Bidaia honen bigarren etapa Kapitain Frakasa (Erein, 1991) eleberria da, 1991ko Kritika Saria eraman zuena. Bertan kontatzen den istorioan, ezkutuko
|
talde
(mafioso?) baten kide bati halako batean emakume ezezagun erakargarri batek pasaporte bat ematen dio Frantziatik ihes egin ahal izan dezan. Gertakizun horrek abiarazten ditu protagonistak bizi dituen zalantza eta estutasun guztiak, ez baitaki taldeburu den Gerald D.k jarri dion segada ala benetako sorospen ekintza ote den.
|
|
|
Azken taldea antipatikoek osatuko lukete, eta hauen inguruko deskribapenak beharrezkoak ez direlakoan nago. Bernardo Atxagaren iritziz, patetikoen
|
talde
horretan leudeke euskal irakurle gehienak eta, bere aburuz, 200.000 hiztunek osatuko lukete, gehienez, talde hori.
|
|
|
Azken taldea antipatikoek osatuko lukete, eta hauen inguruko deskribapenak beharrezkoak ez direlakoan nago. Bernardo Atxagaren iritziz, patetikoen talde horretan leudeke euskal irakurle gehienak eta, bere aburuz, 200.000 hiztunek osatuko lukete, gehienez,
|
talde
hori.
|
|
|
Egungo euskal literaturaren panoramako emakumezko idazleen
|
talde
urriko kide da Arantxa Urretabizkaia. Haren hastapenak Lur argitaletxearekin daude lotuta, 1970eko hamarkadaren hasieran argitaratu zituzten testu politiko eta historikoen itzulpenak egiten jardun baitzuen.
|
|
|
Azken honetan, esaterako, Gerezi denbora eleberri laburrean, Alberto Onandiaren oroitzapenliburua abiapuntutzat hartuta, gertakari harrigarri bat kontatu du, maisutasunez, I. Mujika Iraolak: anarkista
|
talde
batek artzapezpiku bat askatzeko egiten duen bidaiarena. Eta Gerra Zibilaren krudelkeria dago tartean, ideologien gainetik, gizakion miseria ezkutuenak azaleratu zizkigun gerrarena.
|
|
|
Pixkanaka, 1950eko hamarkadara hurbilduz joan gara, eta urte haietan agertu zen idazle
|
talde
berria urrats erabakigarria izan zen euskal eleberrigintzaren modernizazioan. Lehen esan bezala, 1950ean, Jokin Zaitegik Euzko Gogoa aldizkaria() sortu zuen Guatemalan; bertan argitaratu ziren Ameriketan eta Europan erbesteratutako euskal idazleen lanak, eta euskarri garrantzitsua izan zen belaunaldi berrientzat.
|
|
|
Bestalde, taldea osatzen dutenen artean kultura unibertsal zabala duten kideak nagusi badira ere, gehienek ez zuten unibertsitate ikasketarik egin eta autodidaktak izan ziren. F. Krutwig, A. Irigoien, G. Aresti, J. San Martin, J. L. Alvarez Enparantza" Txillardegi", T. Peillen eta J. Mirande sartzen ziren
|
talde
hartan; haien asmoa zen euskal literatura eguneratzea, europar literaturen proposamen modernoak gureari txertatuz, baina batez ere euskal literatura morrontza politiko, erlijioso edo folklorikotik askatzea, azken finean funtzio estetikoa nagusi zedin literaturan.
|
|
|
Belaunaldi horietako lehenaren ezaugarri nagusia bere kideen heterodoxia kulturala zen; Lurreko idazleek, berriz, belaunaldi berria eratu zuten, konpromisoarena. G. Arestiren laguntzaz, 1944 eta 1949 artean jaiotako idazle
|
talde
honek (R. Arregi, R, Saizarbitoria, X. Kintana, I. Sarasola, 4 Arestiren liburuaren argitalpenak izan zuen garrantziaz, honako pasarte hau irakur daiteke P. Alberdiren liburuan (2000:
|
|
|
argitaletxe berriak sortu ziren eta, horren ondorioz, euskarazko literatur produkzioa areagotu egin zen, batez ere, 1970eko hamarkadan (garai horretan sortu ziren argitaletxeen artean dauzkagu, besteak beste, Gordailu [1969], Lur [1969], Etor [1970], Iker [1972], Gero [1973], Elkar [1973]). Honetaz gain, Euskal kantagintza berriari5 eman zitzaion hasiera, Ez dok amairu (1965) taldearekin; 1965ean egin zen Durangon lehen Euskal Liburuaren Azoka; dantza
|
talde
(Argia) edo antzerki talde (Jarrai) berritzaileak sortu ziren..., eta argitalpen politika serioa eskatu zuenik ere izan zen, euskara kultura eremu guztietara irits zedin lortzearren. Garai hartako ortodoxia kulturalari heterodoxia kultural eta politikoa kontrajarri zitzaiola esan izan da, G. Aresti, K. Mitxelena (1915) filologo entzutetsu eta J. Oteiza (1908) eskultorearen eskutik, besteak beste.
|
|
|
argitaletxe berriak sortu ziren eta, horren ondorioz, euskarazko literatur produkzioa areagotu egin zen, batez ere, 1970eko hamarkadan (garai horretan sortu ziren argitaletxeen artean dauzkagu, besteak beste, Gordailu [1969], Lur [1969], Etor [1970], Iker [1972], Gero [1973], Elkar [1973]). Honetaz gain, Euskal kantagintza berriari5 eman zitzaion hasiera, Ez dok amairu (1965) taldearekin; 1965ean egin zen Durangon lehen Euskal Liburuaren Azoka; dantza talde (Argia) edo antzerki
|
talde
(Jarrai) berritzaileak sortu ziren..., eta argitalpen politika serioa eskatu zuenik ere izan zen, euskara kultura eremu guztietara irits zedin lortzearren. Garai hartako ortodoxia kulturalari heterodoxia kultural eta politikoa kontrajarri zitzaiola esan izan da, G. Aresti, K. Mitxelena (1915) filologo entzutetsu eta J. Oteiza (1908) eskultorearen eskutik, besteak beste.
|
|
|
Eta euskaldunak, barriz, han Terranova aldean aurkitu ebezan bale
|
talde
itzalei" Sardako balea".
|
|
|
Euzkeltzale
|
talde
txiki ta ezerez antzekuari ¿ zer dala ta lan osuak eta ederrak eskatu, norberak ele ori ezagutu be ezpa" dau egiten. Ta ezagututera biartuta dagon lez egonik?...
|
|
|
Gure Euzko Erri au, maitagarrija ta aintzagarrija da langile aspertu eziñen erria dalako, zintzua dalako. Baña Euzkalerrija" ren agerkairik aundijena, bikañena, bere Egilia" ren otseintzan zindo diarduan langile
|
talde
aundi ta izugarrija da. Beste zein abendak ete dau, Euzkadi" ren ikusijan, gure Errijak baño Jauna" ren otsein ta mirabe geyago?
|
|
|
Gure errietan, gazteak asi dira ernetzen eta azkortzen. An, or, emen
|
talde
berriak sortzen dituzte: dantzariak, txistulariak, teatrugille azkarrak, abeslari ta jende kantaria.
|
|
|
dantzariak, txistulariak, teatrugille azkarrak, abeslari ta jende kantaria. Berriro apurka apurka izango ditugu euskal errietan leen bezela, kulturadun
|
talde
politak, errikoen eta auzokoen pozgarri.
|
|
|
erro erroan aldra:
|
talde
, multzo alena: alu (gaitzestekoa) alfabetoaren kirian:
|
|
|
Lehengo aundikiak, Axular-en boteretsuak, bakarka ziran jauntto. Oraingo aldi hontan, berriz, jaunttoak, jauntto
|
talde
bilakatuko. Eta trinko elkartuak.
|
|
|
Tokioko espia bat harrapatu zuten Afrikan, batzorde aintzitiko batzordepeko
|
talde
ataleko xizkin bateko hiru laguneko mordoxkaren aztarnategian dokumentuen fotokopiak ateratzen ari zenean.
|
|
2003
|
|
|
8 Mendieta horrek, amerikar herritartasuna baitzuen, amerikarrekin gudua egingo zuen gero mundu gerratean; telekomunikazio
|
talde
baten buru izango zen, haiek euskaldunak eta indio nabajoak erabiltzen baitzituzten zeregin horretarako, japoniarrek euren mezuak atzeman ez zitzaten. Pazifikoko isla askotako desenbarkoetan, eta Normandiakoan ere, parte hartu zuen, eta gudu heroetzat izendatua izan zen geroago, bere irudia Live aldizkariaren azalean agertzen zela.
|
|
|
Idazle honek, dena dela, literatura giro edo
|
talde
jakin baten inguruan baino gehiago, berekautan diharduela esan daiteke euskararen aldeko lanean, eta berekabuzko lanaren fruitu izango da Kurl elaberria, euskal literaturaren plazan beraren aurkezpen agiri nagusi bihurtuko dena, eta gerora ere bere literaturgintzaren erreferentzia nagusi izango dena. Lan goiztiarra, edozelan ere, gerraosteko giro agor hartan, nahiz euskara batuaren inguruko gaurdainoko ikerketa, memoria eta kroniketan beronen aipu handiegirik egiten ez den eta sarritan, izan ez balitz bezala, albotik saihestu, jakinezaz edo jakinaren gainean.
|
|
|
Familiako inor ere ez zen soldadutzara joan, ez aita, ez bere anaiak. Familiak Madrilen segitu zuen aitak lana han zuen bitartean, hau da, hiriburua frankotarren mendean jausi aurretxora arte (1939), zeren orduan hango funtzionari
|
talde
osoa Bartzelonara aldatu baitzen, Oskillasoren familia ere barru zela.
|
|
|
Amaitzeko, liburu hau
|
talde
baten lana dan ezkero, esan daigun bakotxarena zer dan: idazle ta idazlanen hautatzea hiruron artean egina da, J.A. Etxezarraga be tarteko zala; Azterbideak eta Ariketak, Jon Kortazarrek eta Aitor Etxebarriak egin ditue; gainerako dana, eta zuzendaritza, Karmelo Etxenagusiarena da; akulari ta bultzegile, Ander Manterola ta Adolfo Arejita; eta, beste laguntzaile batzuen artean, argi emoilerik mesedegarriena, Lino Akesolo.
|
|
|
· Egile bakarra(
|
talde
baten lana)
|
|
|
Baina, buztarri bakarreko idi indartsuaren antzera, testuaren itzultze lan ikaragarri hori Jaimek berak bakarrik egingo dau. Oharrak, abade
|
talde
batek euskeratuko deutsoz eta liburuaren Sarrera guztiak Lorentzo Zugazaga abadeak. Holan, inok uste izango eban baino bizkorrago ikusiko dau argia Euskal Bibliak (1976).
|
|
|
Horixe lortu nahi izan dau oraintsu Euskal Herriko jakitun
|
talde
batek: Kerexetak bere Biblia itzulpena gaztelaniatik egin badau, talde honek jatorrizko hizkuntzetatik egingo dau zuzenean, gaur egin ohi dan legez.
|
|
|
Horixe lortu nahi izan dau oraintsu Euskal Herriko jakitun talde batek: Kerexetak bere Biblia itzulpena gaztelaniatik egin badau,
|
talde
honek jatorrizko hizkuntzetatik egingo dau zuzenean, gaur egin ohi dan legez. Ganera, azken urteotan Euskara batua nagusitu da gure artean, eta eskabide barri honi erantzun nahi izan jako, Elizen arteko Biblia (1994) argitaratzean.
|
|
|
Eleizbarrutiarteko itzultzaile taldean be partaide izan genduan, lehenengotik hasita. Baina geroago eta gitxiagotan etorten zan
|
talde
batzarretara: Jaimek erosoago aurkitzen eban bere burua bakarlanean jo ta ke, gogaikarrietako eztabaida luzeen artean baino.
|
|
|
Honelango liburu bat egiteko geroago ta argiago ikusi dot hau gizontxu baten indarrak eta ahaleginik bizienak ez dira nahiko:
|
talde
alkartu baten lana izan behar leuke honek (horregaitik, betor lehenbailehen Euskaltzaindiak agindutako Euskal Idazle Zaharren Lorategia, Juan San Martin behargin sutsuaren ardurapean egitekoa dan hori). Bien bitartean, zerbait egin behar, eta egin dot nik neurea:
|
|
|
gure ikaslerik argienak, asmoz eta jakitez eta ikasleei lan eragiteko gurariz ondo horniduak eurok. Eta, irakasleen
|
talde
honetan be, autor dagidan," andre gazte xarmantak" dira gaur nagusi, lehengo abade zaharkolotuak eta beste gizonezko gogaikarriak albora bota ta gero. Ez dira irakasle bakarrik:
|
|
|
Katekesi gai batzuk euskeratzen parte hartu neban (eskola barruko katekesia), On Manuel Lekuonagaz eta euskal eleizbarruti arteko
|
talde
txiki bategaz. Eta gure Bilboko Kurian argitaratu diran dokumentu batzuk be neure eskuetatik igaro dira, euskera aldetik behintzat.
|
|
|
Baina, nire ustez, Zarate ez zan
|
talde
laguna. Hara zer esan gura dodan:
|
|
|
Beste alde batetik, baekian berak askozaz be erosoago zala beretzat
|
talde
itxi baten itsu itsuan sartu eta lan egitea (alderdi bateko zein bestekoa izan talde hori), edota jokabide zehatz baten barruan. Baina gauzak ez zituan beti horren argi ikusten, egiaren aberastasunak han eta hemen aurkitzen zituan, eta, horregaitik, bere askatasuna ez eutsan inongo talderi ez erakunderi salduko.
|
|
|
Beste alde batetik, baekian berak askozaz be erosoago zala beretzat talde itxi baten itsu itsuan sartu eta lan egitea (alderdi bateko zein bestekoa izan
|
talde
hori), edota jokabide zehatz baten barruan. Baina gauzak ez zituan beti horren argi ikusten, egiaren aberastasunak han eta hemen aurkitzen zituan, eta, horregaitik, bere askatasuna ez eutsan inongo talderi ez erakunderi salduko.
|
|
|
Itzulpen lan hori aurrera eroateko, berarizko batzorde bat eratu zan Bizkaiko Eleizan, Lino Akesolo buru zala (lehenengo aldi honetan, euskal eleizbarruti bakotxak bere aldetik jokatu eban, besteakazko hartuemon barik, zoritxarrez). Bizkaiko
|
talde
horrek euskeratu eban lehenengo zatia zera izan zan: Mezaren Egunerokoa (ez oraingoa, orduan erabilten zana baino).
|
|
|
Irakurgaiak eta Erromako Kanona (gaurko I Eukaristi Otoitza) euskeratzeko baimena heldu jakunean, eleizbarruti arteko taldea sortu zan Euskal Herrian, M. Lekuona buru zala. Beste bizkaitar batzuk be lan egin izan dogu
|
talde
horretan, baina urterik zailenetan gehien egindakoa A. Lino Akesolo dogu, duda barik. Urtean zehar, astean behin batu ohi zan taldea, Donostiako Seminarioan; uda partean, aparteko batzarrak egiten ziran, astebetekoak edo, lana aurrera eroateko asmotan, Estibalizen, Donamarian eta beste leku batzuetan.
|
|
|
Eroapen eta apaltasun handia behar da askotariko eretxiak aintzat hartzeko, amore emoten jakiteko, batasunak eta norberaren herrialdeak eskatzen dabena alkartzeko. Hamaikatxu ordu luze emonikoa dogu gure Lino holako
|
talde
lanetan, urte askotan.
|
|
|
Latza ta gogorra da berez
|
talde
lanean ekitea. Ganera, norberaren izen onarentzat ospe gitxikoa.
|
|
|
hikako jokoak be agertuko litzakez, lehenengoan zukakoak baino ez nituan ipini ta. Adizki
|
talde
bakotxaren ondoren jardukizunak be ipini nahi neukez, ikasleei argibide ta lagungarri izan dakiezan. Bigarrengo liburu hau, beraz, hiru bider edo lodiagoa izango litzateke lehenengoa baino.
|
|
|
berbaz behintzat! Maitaleok
|
talde
bitan banandu geinkez, gitxi gorabehera: apologistak eta erromantikoak (burrukalariak edo aldezlariak, eta bihotz bigundunak).
|
|
|
Aldaketa handiak jazo ziran Seminario Nausiko bizimoduan Kontzilio osteko urte hareetan: alde batetik, abadegeiak Deustuko TeologiFakultadera joaten hasi jakuzan; bestetik, Derioko Seminarioan bertan bizi beharrean, han hor hemen sakabanatu ziran,
|
talde
txikietan, Bilboko eta Bilbo inguruko parrokietara. Lehenengotan, zelan edo halan jarraitu neban Seminario Nausiko ikasleei euskerea emoten, baina gehien baten Txikikoakaz jarraitu behar izan neban.
|
|
|
Laguntzaile on batzuen izenak be gogoan dodaz, esker onez: Gotzon Garitaonandiak," Txuma" Olaque lagun ebala, Ogei Kanta Arantzazuko grabatu eustezan nire" Geloso" txikian; Xabier Amurizak, lehenengo, eta Lontzo Zugazagak, geroago, herri kanta mordo ederra; abadegei
|
talde
batek, Orixek bere Euskaldunak poemaren gehigarritzat jarritako kantak... J.I. Abasolo zuzendari zala.
|
|
|
Bilboko parrokietan abade euskaldunik ia ez egoala eta, hainbat bider dei egiten euskuen euskal eleizkizunetarako Mikel Zarateri eta bioi. Emakume
|
talde
sutsu bat eta Castor Uriarte, E. Erkiaga ta X. Peña, bultzatzaileen artean. " Txinparta" antzerki taldea be hor ebilen, lan errazen bidez Bilbon eta Bizkaian euskerea zabaltzen.
|
|
|
" Txinparta" antzerki taldea be hor ebilen, lan errazen bidez Bilbon eta Bizkaian euskerea zabaltzen. Dantza
|
talde
batzuetan euskerea eta euskal kulturea indar barria hartzen joaizan. Bertsolariak be plazetara eta uri handietako teatroetara urteten hasi ziran, Euskaltzaindiaren babespean, Alfonso Irigoien gai jartzaile zala.
|
|
|
Ba... ez! Oraingo honetan, gauzak patxadaz egiteko,
|
talde
bat sortu eban Gotzaitegiak, Aita Lino Akesolo buru zala. Ni neu be talde horretan sartu ninduen.
|
|
|
Oraingo honetan, gauzak patxadaz egiteko, talde bat sortu eban Gotzaitegiak, Aita Lino Akesolo buru zala. Ni neu be
|
talde
horretan sartu ninduen. Hainbat euskaltzaleri bialdu jakon testua, bakotxak bere itzulpena egin eta gero taldetxu batek azken erabagiak hartu egizan.
|
|
|
Honango Antologia bat egiteko gizon baten indarrak,
|
talde
haundi batenak behar lirateke. Nik neuk garbi ikusten dot hau.
|
|
|
Eta zeozer hartzen bagoaz?, han gehiago ikasiko dogu martiztarrei buruz Urko, taldeko punkya, ez zen istilu zalea, batez ere istiluak
|
talde
barruan sortzen baziren. Gainera, ez zituen oso begiko Patxiren gatzgabeko txisteak.
|
|
|
Belarriek, garunetatik zetozen beste mila zarata, doinu, oihu, burdin hots, negar, kanta baino ez zuten entzuten. Eta iruditu zitzaion, guztien artean edozein
|
talde
industrialek amestuko zukeen melodia betea sortzen zutela. Musika, erritmo horren atzetik ibiliko ziren Marilyn Manson edo Fear Factorykoak.
|
|
|
Bai. Gura badozu egun baten ezagutzen ez dozuzan
|
talde
batzuk itxiko deutsudaz.
|
|
|
Benetan egon dagoz
|
talde
horreek guztiak, ala asmau egin dauz, galdetu zion Patxik Urkori.
|
|
|
Tira ba, nik ez deutsut Egaña bat izatea eskatzen, danok dakigu mozkor
|
talde
bat garala lagundu zion Unaxek.
|
|
|
Gainera, oso gogoko zuen hurrengo kanta," Efilmikufesin". Hamazazpi hamazortzi urteko mozkor
|
talde
batek kantetan irten zuen pub batetik, une batez" bakailao" musika jasangaitzak eta margo aniztuneko argiek kalera kiku bat egiteko astia eduki zutela.
|
|
|
Baina zaila izaten da bolada osoan dena ona izatea, eta lege hau betetzen laguntzeko hara non agertu zen igandekari
|
talde
oso bat, argazki makinak, lapikoak, irratia, eta egun zoragarria izorratzeko behar den guztia aldean zekartela. Ordua zen, beraz, lagunari agerralditxoa Mundakara egiteko.
|
|
|
Gurditik irtetean atzerritar
|
talde
handitxo bat ikusi zuen, alemanak antza, inguruetara begira, seguruenik haiek ere ibilgailuak han inguruan utzita. Kiroldegiko hegaztegipean gazteek futbolean ziharduten, ume batzuk euren txandaren zain jesarlekuetan zituztela.
|
|
|
Patioan umeak alde batetik bestera zebiltzan, taldeka,
|
talde
bakoitza baloi banaren atzean zihoala, txilioka. Batzuen aurpegiak alai, besteenak ilun partiduak galtzera ohituta ez zeuden eta, mutil askok eta neska gutxik ziharduten futbolean.
|
|
2004
|
|
|
Sorgin
|
talde
haundia bildu da gaur Ekidazuko Sorgin koban. " Ez garela ta bagarela, mila ta bostehun hemen garela."
|
|
|
Gazte
|
talde
bat dator sorgin kobarantz, eskuzuzien argitan.
|
|
|
Zer nahi ote du hemen? Begira begira pixka batean egon ondoren, maitekeriaren munduan dagoen gazte
|
talde
honi jaramonik egin gabe, badoa bere bidean, nonbaitera. Ea nora doan...
|
|
|
Gezalatarrek ere ez dute afaldu, eserita ez, behintzat. Izan ere, atzo gaueko bederatzietatik hasita, Don Trifon, beronen zerbitzariak, herriko aguazilak eta txifa txakur
|
talde
haundi bat etxeriketxe dabiltza lapurren bila.
|
|
|
Suangila
|
talde
bat bezala, aldare aurreko harmailetan drogan dabiltzan neskato mutikoei keinuka ari da Don Jose zaharra, geldi ta isilik egon daitezen...
|
|
|
Santi indianoaren txaletaren ondoan nago. Oraintxe bertan pasatu dira nire ondotik Don Trifonen zerbitzari
|
talde
bi. Ekidazuko etxerik gehienak arakatu dituzte.
|
|
|
Erromantikokeriekin aspertuta gagoz gu gazte
|
talde
batek.
|
|
|
Hizka mizka asko egin ditugu orain arte ere, anitz burruka garratz eta mingots, ta orain ere hortan hastekotan..., bagoaz gu. Agur morrosko
|
talde
batek.
|
|
|
Errealitatea mespreziatzea da hori, gure primitibismo trajikoaren konsekuentzia fatala, parapeto estratejiko inutil bat beste gazte
|
talde
batek.
|
|
|
Oraingo abesti berri bat kantatzen hasi da neska mutil
|
talde
bat.
|
|
2005
|
|
|
Love is blue izenburuaren erreferentea disko bat da. Bertan 60ko hamarkadako
|
talde
eta musikarien bertsioak batzen dira, piskodeliatik pop era. Disko horren erritmoak topatu genituzke ipuinotan.
|
|
|
Erkiaga, gerra osteko giro honetan, Egan aldizkariko idazle taldeari lotuta ikusi behar dugu,
|
talde
horren alde tradizionalagoari lotuta beharbada. Hala ere, Erkiaga emaitza oparoko idazle bizkaitarra dugu, mende amaierako modernismo estetiketara iritsi gabe bai izan da gai bere literatura ikuspegiak garatzeko.
|
|
|
Haren agintaldian hamar mila irakurle inguru izatera heldu ziren. Blaise Adéma eta Arnaud d" Abbadierekin batera, hirurak Larresoroko apaiz irakasleak zirela,
|
talde
iraunkor eta eragilea osatu zuten. 1904an kazetaren izena aldatu beharra izan zuen, izen horren jabe Etcheverry zelako, eta Eskualdun Ona izenaz berbataiatu zuten, harik eta aurreko jabea hil arte; orduan berriro eskuratu ahal izango zuen sorrerako izena.
|
|
|
Eta irakiarrak milaka hilak (erailak) izan dira: ehun mila gutienez, amerikano
|
talde
baten arabera. Irakiarrek berek erailak bestalde!
|
|
|
Geroztik entzun dut Frantzia behere horietan eskubaloi
|
talde
bat osoak gauza bera egin duela. Gero Espainian Leicester-eko futbol ekipako jokolari zenbaitek, hiru neskarekin.
|
|
|
Ez badira elizan elgarretaratzen, ez badute elgarrekin zerbait egiten, non haziko dute beren familia bizia? Eta hemendik zenbait urte, apezak berriz izanen direlarik (apezak berriz izanen direla sinesten dutenetarik bainaiz) herrian sartzean jadanik martxan den multxo bat, herriko Eliza eskutan hartua duten giristino
|
talde
bat izateko partez, hutsetik abiatu dute. Batzuk hautsi, bestek peka.
|
|
|
Peko errekara joatera uzten ari dugu, isil isila, iduri ez dugula geroan ez esperantzarik, ez sinesterik. Baionan egin baititugu sinodo gogoetak 2003an,
|
talde
baten erantzunetan hauxe irakurtu dut apezetaz: " Etsituak dira.
|
|
|
Bainan ez dira berdinak. Berdinak litezkeenik ez dut behin ere entzun futbol
|
talde
bat muntatu behar delarik eta koro bat. Kirolean, emazteak beren artean aritzen dira eta koroan sopranoek ez dute bariton baten partea kantatzen.
|
|
|
Horra hor izen parrasta bat. Futbolean Espainiako ekipak behar dituen hogoi bat jokolariak ateratzeko badira hogoi bat
|
talde
profesional eta nik dakita zenbat dotzena mila futbolari maila apalagokoak. Hemen agertu izen horiek ere, milaka eta milaka badituzte beren ondoan nehork aipatzen ez dituen Elizako zerbitzariak.
|
|
|
Ez da harritu behar ez badute esperantzarik apezen baitan. Geroari buruz ateak idekitzea digute eskatzen, ateak hetsirik egoteko partez, azken sinodoaren karietara bildu gazte
|
talde
batek erran duen bezala.185
|
|
2006
|
|
|
Guztietan ez zinduezan onartzen, baina beti egoan zugazko detaileren bat eukana, erreten ez nekizan zigarroak emoten eustazana esaterako. Aitzitik,
|
talde
horreetan guztietan danek eben ahotan, ahopeka egia esan, alanbrezko hesiaren bestaldeko apopiloa, gu sartzen ginanean, bakarrik ateraten ebena.
|
|
2007
|
|
|
Egoera politikoaren eta ekonomikoaren txartzearekin batera, familiak lehenengo atsekabeak jasan zituen. Izan ere, 1971n Uruguaiko erregimen demokratikoa sekulako krisialdi batek jota zegoen, eta artean, Tupamaro
|
talde
ezkertiar iraultzailearen ekintzak ere gero eta ausartagoak ziren. Horrela bada, militarrek estatu kolpea jo zuten, eta horren ondorioz, ezarri berria zen diktadurapean, oposizioko talde guztien, eta batez ere gerrari tupamaroen kontra, errepresio izugarria antolatu zen.
|
|
|
Izan ere, 1971n Uruguaiko erregimen demokratikoa sekulako krisialdi batek jota zegoen, eta artean, Tupamaro talde ezkertiar iraultzailearen ekintzak ere gero eta ausartagoak ziren. Horrela bada, militarrek estatu kolpea jo zuten, eta horren ondorioz, ezarri berria zen diktadurapean, oposizioko
|
talde
guztien, eta batez ere gerrari tupamaroen kontra, errepresio izugarria antolatu zen. Orduan harri eta zur geratu ziren Argiñarenatarrak, hasiera batean desagertutakoen artean seme gazteena, Jesus, baitzegoen.
|
|
|
Ez ziren, hala ere, luzaroan geratu Bizkaiko hiriburuan. Euzko Gudarostearen
|
talde
iheslarien bila Santoñara eta gero Santanderrera ailegatu ziren abuztuaren 31n. Iparraldeko frontea ia deseginda zegoen, Asturiasko erasoa besterik ez zen falta.
|
|
|
Uruguaiko hiriburuaren inguruan ehunen bat kilometroko erradio bat markatu zen, esnegintzarako eremu berria izateko asmoz; eremu horretara eraman zituzten esplotazio berriak lehenagokoak baino hedadura handiagokoak izan zitezela nahi izan zen. Abelburu gutxiko tanboak, abere
|
talde
ertaineko enpresa bihurtu ziren azkenean, eta ondorioz, esnearen ekoizpena oso azkar handitu zen29.
|
|
|
Horrelako baldintzak sarritan erabili izan ziren aurreko hamarkadetan, Hego Amerikako estatuek inmigrazio
|
talde
antolatuak erakarri nahi izan zituztenean. Ez ziren, hala ere, guztiak langile hutsak, 62 lagun horien arte30 Inmigrazio honen inguruan, ikusi:
|
|
|
Ignaziok eta Alejak etxeko altzari guztiak saldu behar izan zituzten, eta lortutako diru apurrekin, Altsasuko etxea utzi eta berehala, Irunerantz abiatu ziren, bertan biltzekoak zirelako espedizioan parte hartuko zuten guztiak. Irunen Migel eta bere familiarekin egin zuten bat; gero, trenez Pariseraino joan zen
|
talde
guztia, eta handik urriaren 28an El Havreko portura. Eguerdirako portuan zeuden, Uruguaira eraman behar zituen ontziaren aurreaurrean.
|
|
|
Ignazio Argiñarenaren ustean," Zabaleta metió gato por liebre, al formar el grupo ya que algunos venían con experiencia, pero otros muchos no" 40 Izan ere, esperientziarik gabekoen artean bera eta baita bere anaia Migel ere sartu behar ditugu. Alabaina,
|
talde
horretako kideen artean Argiñarenatarrak izango ziren, ziur aski, ibilbiderik onena egin zutenak.
|