|
2000
|
|
|
Beste irizpidea da hitza egokia izatea kontestu horretarako. " Otto Pette" n nik ordura arte erabiltzen ez
|
nituen
hitz dezente badaude ere, ez dut hitz bakar bat ere erabili hiztegiak" hau hala esaten da" diolako. Gutxienez esaldi baten barruan, edo klasiko baten testu barruan kontestualizatuta aurkitzean, eta non eta nola funtzionatzen duen dakidanean, lasai erabil dezaket hitz hori, klasikoarena imitatzen dudan beste kontestu batean.
|
|
|
Eta lurrak entzun egin zidala iduritu zitzaidan, entzun eta ihardetsi, zeren zozo batek egin baitzidan kantu, ene baitarik urrun ez zegoèn haritz baten kukulatik. Eta jarri
|
nituen
hitzetan kantuaren notak, eta hala erran zidaten: " Ni lurra naiz, baina zu ere lurrez zaitut, eta lurrak lurra du sehaska.
|
|
|
Erran behar ote dizut, jaun André, ezen osaba Joanikotek ez zuela Alessandro de Novara bakean utzi, eta harekin aritu zela italianoz, hura jauregirat iritsi bezain fite, kalaka eta kalaka, nahiz eta gure ezusteko gonbidatua gaztelaniaz ere ongi baino hobeki moldatzen zen? Eta haiek elkarri hitz egiten zioten, eta ni haien ondoan aditzen eta aditzen egoiten nintzen, eta ulertzen
|
nituen
hitz urrietarik —zeren, alde batetik, italianoak latina baitu iturburu, eta nik aitzinatu samarra bainuen latina, halako moldez, non jaun Marcelekin latinez mintzatzeko gai bainintzen, geldi eta baratx bazen ere, eta, zeren, bertzetik, Alessandroren goait geundela, egunoroz ikasten bainituen hitz batzuk osabak Parisen eginikako dikzionario iduriko hartarik— haien solasa asmatzen eta idu...
|
|
|
Eta net beldurtu nintzen, baina beldurrak ez ninduen trenpe hartan itsutu; aitzitik, oharturik ezen huraxe izan zitekeela hil edo biziko mementua, buruan aspaldi
|
nituen
hitzak egotzi nizkion, ahalik eta modurik hotzenean:
|
|
|
...an baitzezakeen nitaz, oker handirik gabe, ezen amaren belarri zulotik erditua izan behar nuela, Gargantuak bezala, zeren, nola egun osoan egon behar izaiten bainuen honi eta hari adi, hala egin baitzen ene entzutea hagitzez ere sentiberagoa, ene belarria ikustezinki zabaldu balitz bezala, bazter guztietarat iristeko gai... eta hala eta halatan aditu behar izaiten bainituen anitzetan aditu nahi ez
|
nituen
hitzak ere, nola egun hartan, zeinean aditu nuenak markatu eta zigilatu baininduen, bihotzaren erdian.
|
|
|
Galderak ditxolari segitzeko parada ematen zidan, topaketa gaizto bat eta pisu larrien munduko txapeldunarekin, baina nire andrearen begitarte larrituak garbi adierazten zidan ez zuela zapart egin gabe jasanen. Irribarre ergela utzi eta irmotasun bortxatu batez apaindu
|
nituen
hitzak.
|
|
|
" Borondateak, benetako bihotz isurtze denean, ez du neurririk". Sarritan entzunak
|
nituen
hitz horiek. Iraileko euri berriak lur guztia itxuraz aldatzen duenean, badakigu zein neurri duen atsekabeak.
|
|
|
Etxean elkarrekin egun batzuk igarotzea aski argigarria egin zait aukera horren eroaz jabetzeko. Ni bakarrik zurekin ezkonduko nintzateke esan ditu nik entzun nahi
|
nituen
hitzak. Neure burua norbaiten alboan zahartzen imajinatzen hasiz gero, hori zu zara, zu beste inor ez.
|
|
|
Eta Karmelok barre egin zuen, barre sarkorra, eta niri on egin zidan ikusteak, aspaldiko partez, oraindik ere norbaiti barrea eragiten ahal diodala. Eta horrekin batera originala iruditu zitzaidan operazalea izatea (Miren eta Koldo lagunik intelektualenak izanik ere, ez ziren sekula joaten), eta gustatu egin zitzaidan haren frantses doinua, eta solasaldian nik ulertzen ez
|
nituen
hitzak tarteka  tzea. Gustatu egin zitzaidan nitaz ezertxo ere ez galdegitea (ezkondua naizen, zein lan mota dudan edo orain arteko bidaiak nora egin ditudan jakiteko Adela edo Esther bezalakorik ez dago) eta, aldiz, haren gaiak zeintzuk ziren ikustea.
|
|
2001
|
|
|
Seguru seguru jakin nuenean keinua niretzat zela, hurbildu egin nintzen, nahikoa harriturik, algodoi fardelak eta errinozeroen adarrak garraiatzen zituzten morroiak bazterrera bultzatuz. Indigenak atea zarratu zuen bere gorputz handiaz, eta batere ulertu ez
|
nituen
hitz batzuk jaurti zituen. Ez det zure mintzaje barbaroa entendiuten, esan niyon.
|
|
|
Pablok guztiz bereganatu zuen neska eta eskuaz gerritik heltzen zion bitartean, besteaz ilea xamurkiro laztantzeari ekin zion, entzuten ez
|
nituen
hitzak belarrira murmurikatuz.
|
|
|
Burua, lepoa eta bizkarra trenbidearen gainean astintzeari utzi gabe bota
|
nituen
hitzok. Saihetseko mina gero eta handiagoa zen.
|
|
2003
|
|
|
Irribarre maltzurrez begiratzen zidan komisarioari agertu behar izan nion ez nuela lehendabiziko aldia, gehiagotan ere nahastu nindutela maitale, gaizkile edo suerte gutxiko beste hainbat jendailarekin, lehen ere inoiz kontatu niola nola behin aireportuan adiskide baten zain nengoela emakume batek besarkatu ninduen eta belarriko gingila miazkatzen zidala ulertzen ez
|
nituen
hitzak esan zizkidan, zerbait barkatzeko erregutuz bezala; nire aurpegiak ez du nonbait behar adina nortasun, arruntegia da edo trukagarria, ez du ezer bereizgarririk. Ikastola baten atarian jartzea nahikoa dut umeren batek zangotik besarkatu eta aitatxo deitzeko; mendi buelta bat egitera joaten banaiz, zakurren batek jarraituko dit atzetik, aurreko bizitzan edo oraingoan izandako jaberen baten antza dudalako (zakurrak maiz errenkarnazioak izaten dira).
|
|
|
Bere hizkuntza zen, eta nik hustasun bat nabaritzen nuen, zerbait kendu balidate bezala, ezagunen batekin topo egin eta euskaraz hasten zen bakoitzean. Ulertzen ez
|
nituen
hitz eta hots berri haien falta sentitzen nuen... Nolabait, gure jatorrizko komunitatea desagertzen ari zela iruditzen zitzaidan, bazihoala.
|
|
|
sinetsi
|
nituen
hitzen
|
|
2004
|
|
|
Ezin
|
nituen
hitz haiek burutik kendu, eta zenbat eta gehiago pentsatu, hainbat eta arrazoi gehiago aurkitzen nien. Izanez ere, zein zen nire bizitzan ezagututako behi bizkor bakarra?
|
|
2005
|
|
|
Hasia nintzen ingelesez neure kasa ikasten, baina oso nekez ulertzen
|
nituen
hitzok.
|
|
|
Argi eta garbi entzun
|
nituen
hitz horiek. Burua atzeratu nuen, larri.
|
|
|
Zaurituari odolik ateratzen ez zaionean, izan liteke dagoeneko hilda dagoelako, ez nuke esango fuga baten eran behin eta berriz entzuten
|
nituen
hitz haiek niretzat ez zirenik, odol asko galdu bainuen neronek ere.
|
|
|
Cataniakoa bururatu nuen. Ez
|
nituen
hitz eta detaile guztiak gordetzen. Mozkorturik zegoenetz.
|
|
2006
|
|
|
Hilero ez bada bi hilabetero bidaltzen badizu dirua, orduan umea zara, Aitortxu. Jan egin
|
nituen
hitzak. Baina ez guztiak.
|
|
|
Begiak irten beharrean entzun
|
nituen
hitz haiek, gure hizkuntzan egin baitzituen oraingoan.
|
|
|
Ez dut uste sekula egin dudanik hain bizkor arineketan. Eta halere, atzetik entzuten nuen ezti saltzailearen zarata eta istilua, ulertzen ez
|
nituen
hitz itsusien zerrenda luzea ahoratzen zuela. Izkina batean txakur bat ere irten zitzaidan zaunkaka, baina alde egin zuen berehala, nire izu aurpegia ikusita.
|
|
|
Azken egunetan ikusitako mugimenduarekin lotu
|
nituen
hitzak. Jende andana zebilen zaldiak ferratzen eta armak zorrozten.
|
|
|
Ezagutu nuen egunean eman zidan Ajarelen berri, Bizitzaren eta Paradisuaren artean ibai zabal bat zagok; zeharkatzeko, bakoitzak zubi bat hautatzen dik. Orain ulertzen
|
nituen
hitz haiek.
|
|
|
Nik une hartan ulertu ez
|
nituen
hitz misteriotsu horien ondoren, isiltasun ia erabatekoan murgildu zen Umberto. Ez zuen ezer esaten eta nik ez nekien zer egiten nuen han, liburu haien guztien artean hautsa bera baino ezgaiago.
|
|
|
Ez ziren nik espero
|
nituen
hitzak. Tematuta segitzen zuen ikazkinarekin, hura balitz bezala gure arteko arazo nagusia.
|
|
|
Esker oneko ohar bat idazten hasi nintzen. Ez
|
nituen
hitz egokiak aurkitzen. Oheratzerakoan berriro saiatuko nintzela erabakirik, afaltzera jaitsi nintzen.
|
|
|
Desen  kusaren bat, kortesiazko zerbait. Esan beharreko hitzei bueltak eman eta gero, atzera egiten nuen, buruan
|
nituen
hitz zehatzek behin ahora iritsitakoan zehaztasuna galduko zuten beldurrez.
|
|
|
Ez, ez... Txapartegik eta horiek ideia batzuk eman zizkidaten eta neuk moldatu
|
nituen
hitzak. Eta musika egin.
|
|
2007
|
|
|
Abentura esanezinezkoetarako gonbidapentzat hartu
|
nituen
hitz haiek. Bakarrik geratu orduko ziztuka hasi zitzaizkidan berriz ere belarriak kontzertu estereofoniko batean, alde batetik otitis alu haren ziztadak aditzen nituela, eta bestetik xaramela kulunkagarri bat, laminaren adats urrezkoen antzera kilika eta fereka.
|
|
2008
|
|
|
Norbait marinel kanta zahar, motel, monotono bat ari zen kantatzen, erorialdi eta dar dar bat zuena bertso bakoitzaren azkenean, eta antza zenez kantariaren pazientzia adina luza zitekeena. Behin baino gehiagotan entzuna nuen bidaian zehar, eta gogoan
|
nituen
hitzak:
|
|
|
Arraroa egin zitzaidan, eta etsigarria ere bai, hilabete gutxi lehenago nik debozioz laztantzen nuen bekoki hartan orain berorik ez aurkitzea. Nataliek bere kontra besarkatu ninduen eta maitasunezkoak izan zitezkeen baina ulertu ez
|
nituen
hitz batzuk esan zizkidan belarrira arnas hotsarekin nahasian. Hilabete pare bat igaro da, baina tarteka, isiltasunak horretarako beta ematen didanean, Natalieren arnas hotsa entzun dezaket, heze eta bero, itsasoaren oihartzuna bezain eder, belarrian.
|
|
|
«Durangon bertan izugarrizko zaletasuna hartu nuen hizkuntzak ikasteko. Hizkuntzak ikasten
|
nituen
hitz gurutzatuak egiten diren bezala, jolas baten moduan. Hala, bederatzi hizkuntza ikasi ditut.
|
|
|
Atzera eragin nion grabagailuari. Berriro entzun
|
nituen
hitzok. Rosaren esanera, ni ez nintzen bera baino gehiago.
|
|
|
[Intelektual serio baten autobiografia ezkututik.]" Txikitan motela nintzen; totela nintzen; tristea nintzen. Ez nion antzik ematen ezeri, baina inork ez bezalako markatzaile fuksia bat neukan eta harekin
|
nituen
hitzak inguratzen liburuetan eta paperetan. (...) Orain hitz fuksiatuz dut neure arrazoia agertzen".
|
|
|
Psikomotrizitate arazoak, haur estresatuak eta hiperraktiboak, burua balantzaka etengabe mugi  tzen duten haurrak, hortzak kirrinkatzen dituzten haurrak âbruxismoaâ, tratu txarrak, maitasunik gabeko haurrak, arrazakeria... Psikologo hark nik adopzioarekin lotzen ez
|
nituen
hitz asko mahairatu zituen, balizko arazoen zerrenda amaigabea. " Ez du zertan baina gerta daiteke eta horrelakoak gertatzen dira".
|
|
2009
|
|
|
Espero
|
nituen
hitzak baino gogorragoa izan zen Leonen esaldia. Min egin zidan.
|
|
|
–Gurean asko esan nahi du urteko azken gaua elkarrekin pasatzeak, asko luzatzen
|
nituen
hitzak, zerbait sinesgarria asmatzeko ahaleginean?. Amak sekulako disgustua hartuko luke, gezur hutsa.
|
|
|
– Watch out the closing doors?, adi egon ixten ari diren ateekin, esan zuten bozgorailutik, eta nahiko garbi entzun eta ulertu
|
nituen
hitzak. Laranja koloreko esertoki gehienak hutsik zeuden, Manhattandik jende gutxi joaten baita Brooklyn auzora goizean.
|
|
|
Libururen bat argitaratua nuela, behintzat. Jubilatzera zihoan norbaiti oroigarrizko plakan sentitzen ez
|
nituen
hitz potoloak idazteko. Ia agurtu ere egiten ez ninduten bikoteen ezkontzetan, Aita Santuak ere botako ez lituzkeen txorakeriak borobiltzeko.
|
|
|
Baina hitzek ez zuten biderik egin eztarritik mundura. Neuretzat gorde
|
nituen
hitzok: biografia aberatsa, baita nor autentikoa ere, korrelazio positiboan dago jasotako ainguraleku kultural seguruekin, talde erreferentziekin, ez alderantziz; eta aro globalak eskatzen duen irekiera, korrelazio positiboan dago hastapenetako nortasun kultural ongi finkatuarekin, ez alderantziz.
|
|
|
Orduko irakurketa haiek gogoratzeko, Auspoa saileko lehen liburu haietako bat hartu dut apaletik. Bitoriano Iraolaren Oroitzak ipuin sorta?, eta orri pasa hasi naiz hamasei bat urterekin azpimarratu
|
nituen
hitzen bila. Ezagutzen nituen amu eta perkal hitzak, baina pertxa gramatikalak falta nituen inoiz entzun/ irakurri gabeko amugile eta perkalezko eratorrietara heltzeko.
|
|
|
Nahi nuen ba esker ona eman emazte horeri, elkarren ondoan bizitzeko ginen kasuan. Baino ez
|
nituen
hitzak zintzurretik ateratzen ahal. Nere salbaitasuna nahi nuen bortxatu, behingoan beden, baino ez nuen posille.
|
|
2010
|
|
|
zin degizut? sei, zazpi edo hamar bider errepikatu
|
nituen
hitzak, alferrik, ez baitzegoen su hura itzaliko zuèn Ama Santisimarik ez hari zuzendutako letaniarik, eta hala, konturatu ginenerako, lastairetako baten gainean geunden, nik, senak agindutako goitik beherako mugimendu bizi batzuen bidez, igurtzialdi bat bilatzen nuen bitartean, zorroztu beharreko labanak zorroztarrian bezala, buruan mila txinparta lehertu zitzaizkidan arte, kolore guztietako su... –Gabi!
|
|
|
Biharamunean kontatzea ebatzi nuen. Saiatu nintzenean, ordea, eztarrian trabaturik geratu zitzaizkidan bezperatik prest
|
nituen
hitzak. Jadanik ez nintzen neure buruaz hain seguru, eta, hanka sartzeko beldur, nahiago izan nuen isilik jarraitu, zer gerta ere.
|
|
|
Gainera, arabieraz eta espainolez ere ikasi nahi nuen. Tangerra etorri eta lehenago ikasi
|
nituen
hitz batzuk espainolez, Marokoko dialektoan baina. Aurretik bereberrez mintzo nintzen ni.
|
|
|
" Zin degizut ez dizudala huts egingo": zin degizut ez dizudala huts egingo... zin degizut... zin degizut... sei, zazpi edo hamar bider errepikatu
|
nituen
hitzak, alferrik, ez baitzegoen su hura itzaliko zuèn Ama Santisimarik ez hari zuzendutako letaniarik, eta hala, konturatu ginenerako, lastairetako baten gainean geunden, nik, senak agindutako goitik beherako mugimendu bizi batzuen bidez, igurtzialdi bat bilatzen nuen bitartean, zorroztu beharreko labanak zorroztarrian bezala, buruan mila txinparta lehertu zitzaizkidan arte, kolore guztietako su... " Gabi!
|
|
|
Robertok serio begiratu zidan erantzun aurretik. Beharbada ez ziren bere gustukoak izango erabili
|
nituen
hitzok. Tira, une hartan ez nengoen" nire gure" txolinkerietarako.
|
|
2011
|
|
|
Zure amari ere eskatzeko asmoa neukan. Prestatuta
|
nituen
hitz batzuk.
|
|
|
Nire gela zuenaren kontra zegoen. Zure ahotik entzun
|
nituen
hitzak, Camille, hitz haiek... Oraindik ere larruazala laztu egiten zait oroitzen naizen bakoitzean.
|
|
|
Baina, etxera biltzen nintzenean, oso bestelakoa aurkitzen nuen giroa. Etxean arnasten nuen airea ez zen kalekoa, entzuten
|
nituen
hitzei ere ez zerien kaleko hitzen arnasa bera:
|
|
2012
|
|
|
Ez egite ekintzailea edo esan genezakeena. Hasieran ez
|
nituen
hitzon barrunbeak ulertzen, baina orain argia zait dena, Benitoren hitzen harira: zorionaren bila joan beharrik ere ez duzu, daukazun zoritxarra kendu eta nahikoa duzu.
|
|
|
Ni montecristo bat erretzen ari nintzen, eta ke urdinaren zirimolan korapilatu ziren haren ahotik ateratako hitz berri haiek. Ezagunak
|
nituen
hitzok, baina lehen aldia zen entzuten nituela. Lehen aldia, Benitok sarrera eta aurkezpen gisan ezarri zien ikusmin urduriaren ondoren.
|
|
|
Berbetan segitu zuen baina nik erabat deskonektatu nuen. Ez
|
nituen
hitzak entzuten, soilik aurpegiak eta jendearen mugimenduak ikusten nituen. Hantxe ikus nitzakeen Leon eta Elena eskutik helduta.
|
|
|
Elenak bazekien entzuten, eta ziur nintzen hitz egokiak esango zizkidala. Nik entzun nahi eta behar
|
nituen
hitzak. Telefonoa atera eta bere izena bilatu nuen kontaktuen zerrendan.
|
|
|
Musika tresna guztien izenak eta deskripzioak ere eman zizkidan, baita haietariko bakoitza jotzen erabiltzen diren termino tekniko orokorrak ere. Alde egin zuenean, ordena alfabetikoan jarri
|
nituen
hitz guztiak beren esanahiekin. Eta horrela, egun gutxiren buruan, oroimen sendoaren laguntzaz, lortu nuen haien hizkuntza pixka bat ikastea.
|
|
|
Hau ere hizketagai izan zuten, nire jokabideaz mahaikideak pozik zeudela ohartu nintzen, eta honen ondorio onak laster ikusi nituen. Ulertzen
|
nituen
hitz gutxi haiek esateko agindu zitzaidan, eta, jaten ari ziren bitartean, olo, esne, su, ur eta beste gauza batzuen izenak irakatsi zizkidan ugazabak, nik berehala errepikatzen nituenak, gaztetatik erraztasun handia izan baitut hizkuntzak ikasteko.
|
|
|
Nondik etorria nintzen eta ekintza guztietan agertzen nituen adimen aztarna haiek nola lortu ote nituen jakiteko irrikaz zegoen ugazaba, baita nire istorioa neure ahotik entzuteko ere, laster gerta zitekeela uste zuena beraien hitz eta esaldiak ikasi eta esaten egiten nuen aurrerapen handiagatik. Oroimenari laguntzeko, ikasitako guztia ingeles alfabetora pasatu eta itzulpenarekin idazten
|
nituen
hitzak. Azkeneko hori, denboraldi baten ondoren, ugazabaren aurrean egitera ausartu nintzen.
|
|
|
Adi adi nengoen ni, aditasun grinatsu batez, baina ez
|
nituen
hitz guztiak harrapatzen. Honako hauek entzun nituen:
|
|
|
Joan berriro sehaska hartara, non egunaren gatz urdina sortzen baitzen. Han ezagutu
|
nituen
hitzak, zertarako den ezpainetako zoria. Baina itzultzeko, hara eta betiko, zer behar dudan ez dakit, zein gezur esku izar jauregi, eta bidea elurra da, hilotz zuri.
|
|
|
Burns Lake eko logela ttipian ilundurek hartzen nindutenean, ene mahai gaineko kaierean zirrimarratzen
|
nituen
hitzetarik zenbait dira hauek:
|
|
|
Aldi bat gehiago azta genezakeen gure munduko biziaren ahultasuna. Bernard-en orhoitzapenez idatzi
|
nituen
hitz hauek, Mathieu Saratarraren erranetik altxatuak! Hau bihotz handiko mutil maitagarria, arras hunkia zen!
|
|
|
Mihi puntan
|
nituen
hitzak lapurtu zizkidaten. Post modernitatearen ixiltasuna nagusitzen da.
|
|
|
Beltztu
|
nituen
hitzekin margotzen hasi nintzen. Margotzen:
|
|
2013
|
|
|
Hustasunari buruzko komentario bat egiteko inpultsoa izan nuen. Jokoaren oinarrian, zapatilak zintzilikatzeko jolasaren oinarrian bezala, baita Red Hat Society ren sorreran ere seguru asko, jende aspertuaren horror vacui sentimendua zegoela; baina, rien ne va plus, erretiratu egin
|
nituen
hitz haiek mihitik. Jokoa dramatikoa zen, azar zaharraren aurkako lehia, eta azar hori bizitzaren muin muinean zegoen, hala nola lorea — az zahr— dadoaren sei aldeetako batean.
|
|
|
Lagunaren ondoan isilik ibiltzea ez zen argiena, beharbada, baina behar nuen argi guztia bere eskuak ematen zidana zen, ez
|
nituen
hitz murruak eraiki nahi, isilik nenbilen bere isiltasuna entzun eta arnastu nahi nuelako, bere oinazea entzun eta arnastu nahi nuelako.
|
|
|
Bitxia egiten zait ozen esatea goizeko ordu bietan ordenagailuan idatzi
|
nituen
hitzak.
|
|
|
Berak nik idatzi
|
nituen
hitz guztiak irakurri zituen.
|
|
2014
|
|
|
Ondoko zatia berak ezarri berri du bere blogean, ohar honekin: " Liburuan idatzi
|
nituen
hitzok ez ditu inork gezurtatu; salatzen dute" arrosa koloreko urria" (Octobre rose) bezalako kanpainen manipulazioak, behin eta berriro errepikatzen dira kanpainok inolako lotsarik gabe, krisi aroan eta finantza publikoak ito larrian daudela. Borroka politiko' feminista' omen dena, baina babestu nahi omen diren emakumeen kalterako doana.
|
|
|
Etorkizuna hori bada, ederra datorkigu. Zinez, inondik inora espero ez
|
nituen
hitzak entzunda eragin zidan hotzikara luze eta bortitzaren energiarekin telebista bat piztu nezake. Eskerrak eskura bainoago belarrira Ruper Ordorika neukala.
|
|
|
Eta gauza bera gertatzen zitzaidan irakurri gabeko edozein libururekin: nekez jasango nukeen ondoren irakurtzea eta irudikatu
|
nituen
hitz berberak ez aurkitzea bertan, eta, horretaz ziur nago, tentazioari niokeen eutsi eta, dena delakoa izanda, liburu hura irakurriko nukeen azkenean, buruan irakurtzen amaitu bezain laster.
|
|
|
Altxatu eta bigarren aldiz besarkatu ninduen; besarkada itzuli nion nik ere, bitxia egin bazitzaidan ere, familian nahikoa altuak garelako guztiak, eta ez nengoelako ohituta altuera ezberdintasun horretara. Labur agurtu nuen, nik neuk ere ulertu ez
|
nituen
hitzak murduskatuz. Galdetzera nentorrena galdetu nion gero.
|
|
|
Oso berritsua nintzen. nengoen hizketan eta, norekin ez baneukan, nire panpinak jartzen
|
nituen
hitz egiten. Oro har, helduekin edo lagunekin baino hobea zen haiekin hitz egitea.
|
|
|
Telebistatik kanpo ez nuen horrelako gizonik ikusten aspaldian. Ia ahaztuak
|
nituen
hitzak zerabiltzan.
|
|
|
Negar egiteko gogoa sentitu banuen ere, barrea atera zitzaidan. Paperak txukuntzen ari nintzela ikastolako agenda zahar batean irakurri
|
nituen
hitzok, nire letrarik politenarekin idatziak.
|
|
2015
|
|
|
Denbora hartu behar izan nuen hasieran prestatzeko, joskintzako hiztegia euskaratu bainuen. Finean, nik neuk erdaraz ikasi
|
nituen
hitz teknikoak. Esate baterako, contorno de cintura, gerri buelta edo aldaka buelta.
|
|
|
Forentseak esanen du zuhurrago, jakina. Nik nahikoa lan izan dut ahal
|
nituen
hitzak aukeratzen. Hemendik aurrera, hitz egin dezala zientziak.
|
|
|
Kontu gehiago izan behar nuen. Hobeto aukeratu behar
|
nituen
hitzak.
|
|
|
Guk, Orion, zuek sortu berria zenuten Arrasate Press bezalako aldizkari bat sortu nahi genuen eta senaz, gaztetasunaz eta ilusioaz eta aparte, ez genuen baliabide handirik asmo hari ekiteko. Zuk hartu gintuzun eta zure ezpainetatik entzun
|
nituen
hitz eta aholkuak, denak baliagarriak iruditu zitzaizkidan orduan eta izan genituen handik gutxira egitasmoa zena errealitate bihurtzen hasteko. Hitz pausatu, zuhur eta argiak izan ziren zureak, irrifar batekin jantziak, gainera, eta dena pazientzia handiz, presarik gabe eta inolako handiusterik gabe.
|
|
|
Nolanahi ere, ez nuen aurkikuntza asaldagarri hura baieztatzeko astirik izan, zeren plazaren beste aldeko atari ilun batean sartu baitzen berehala Angela. Ate hari begira gelditu nintzen, zozoloturik, ikusi eta entzun berri
|
nituen
hitzei tankera eman nahian, harik eta ate hartan gizon baxu beltzaran bat agertu eta, plaza osoa begirada mesfidati batez mendean hartuta, itxi zuen arte.
|
|
|
Artzapezpikua ere bai. Ezin nuen ulertu norengandik etor zitekeen deabruek jarriko zuten kontrakotasun hau; izan ere, entzun
|
nituen
hitzak Jainkoarenak zirela, horretan ez nuen zalantzarik.
|
|
|
15 Azken batean, Haren Maiestateak argitasun handiagoa ematen die prelatuei; aita probintzialari entzun
|
nituen
hitzengatik zela idatzi nionez gero, ez zidan eragozpenik jarri; hala ere, artzapezpikuaren idatzizko baimena izatekotan, esan zuen. Nik horrela idatzi nuen Burgosera.
|
|
|
Entzun
|
nituen
hitzek kontrakotasun handia ematen zuten aditzera. Nik ezin nuen jakin norengandik ez nondik; izan ere, Katalina Tolosa andreak idatzi zidan ziur zeukala etxea, bera bizi zena, etxe sartzea egiteko; hiria prest zegoen.
|
|
|
Biziki damutu nintzen mintzaira horren hitz bakar batzuk baizik ez ikasirik, Lurrean nintzela. Han beherean ikasi
|
nituen
hitz bakar horietarik bat izan zen gizon bat gose eta eman nionean jatera. Beste hitz bat emazte bat egarri eta eman nionean edatera...
|
|
2016
|
|
|
Behin eta berriro irakurri
|
nituen
hitz haiek.
|
|
2017
|
|
|
Gau askotan, libreta irakurtzen nuen. Buruz nekizkien ia esaldi haiek, 139 presoaren gutunetatik garai batean lapurtu
|
nituen
hitz haiek. Buruz nekizkien arren, behin eta berriro begiratzen nien, haiek irakurrita Wang Zhu entzuten bainuen.
|
|
|
Aspaldi entzun
|
nituen
hitz horiek. Xumeak bezain esanguratsuak iruditu zitzaizkidan, eta barruan zirrara sakona eragin zidaten.
|
|
|
Melodia zinez zoragarria. Eta nik horren gainean eman
|
nituen
hitzak eta koruan kantatu genuen.
|
|
|
Hitz batzuk luzea eskatzen dute eta totel bizi izan garela adierazten dute. Hitz horiek guztiak atzeman
|
nituen
Hitzak orbainetan poema liburuan.
|
|
2018
|
|
|
Azkenean eskuz lisatu nuen soinekoa eta nahiko txukun agertu nintzen zeremonian. Udaletxean izan zen, alkatea hiru koloretako banda soinean, apenas ulertu
|
nituen
hitz eta hitzaldiak. Iraultza garaiko ekitaldi mota hura, bataio zibila, benetan??
|
|
|
Oroitzen naiz gure ondoan eseri ohi zen gizon gazteaz, beti afoniko egon arren partida osoan oihuka aritzen zen hartaz. Oroitzen naiz zaintzailearen semeen maldizioez gola sartzen zigutenero eta “Asti vete ya! ” oihukatzen egoteaz, nahiz eta orduan ez ulertu oso ondo zergatik esaten
|
nituen
hitz haiek. Eta batez ere, oroitzen naiz inork ez zidala irrifarra kentzen Realak irabazten zuen bakoitzean eta ezta galtzen zuenean ere.
|
|
|
Arreta osoz hautatu
|
nituen
hitzak eta tonua. Gau-giroari buruzko aipamen garrantzirik gabea eginez ari banintzaion bezala hitz egin nion, inolako doinuera berezirik gabe, arrunt eta lau:
|
|
2019
|
|
|
Baina lehenagotik ere banuen jakin mina. Horri buruzko zer edo zer azaldu zen Hondarribia aldizkariaren lehen zenbakietan, eta etxean apuntatuak
|
nituen
hitzak, baina ahaztuta. Astean behin edo bitan arraunean ibiltzen naiz lagun batekin, eta gai honi buruz hizketan hasi ginen biok.
|
|
|
Berehala harrapatu ninduen hemengo giroak, hemengo jendeak, eta bai… hemengo hizkuntzak. Libretatxo bat izaten nuen beti aldean, lagunei etengabe galderak egiten nizkien, eta han apuntatzen
|
nituen
hitzak, esaldiak eta esanahiak. Unibertso berri bat ezagutzen duen umetxo bat bezalaxe, liluratuta lehen unetik.
|
|
|
" Esan nahi dut ez zirela guk ere, elkar maite duten guztiek bezala, sentimenduekin batera konpartitu ohi genituen kantak, eta jeloskor sentitu nintzen nire bizitzan lehendabiziko aldiz, ate azpitik entzuten
|
nituen
hitz, saxo, eta piano aire haietaz jeloskor. Alferrik espero izan nuen gure kantak entzutea, su berritua darion sumendi zaharraz mintzo dena kasu, edo azkenean elkarrekin arrantzura joateko batzen ziren untzi etsaiena.
|
|
|
Azpimarratu behar da narratzaileak berak aipatzen duela jeloskor sentitu zela: " nire bizitzan lehendabiziko aldiz, ate azpitik entzuten
|
nituen
hitz, saxo, eta piano aire haietaz jeloskor" (83). Etengabeko zeloak ageri dira eleberrian.
|
|
|
Psikomotrizitate arazoak, haur estresatuak eta hiper aktiboak, burua balantzaka etengabe mugitzen duten haurrak, hortzak kirrinkatzen dituzten haurrak bruxismoa, tratu txarrak, maitasunik gabeko haurrak, arrazakeria... Psikologo hark nik adopzioarekin lotzen ez
|
nituen
hitz asko mahairatu zituen, balizko arazoen zerrenda amaigabea. " Ez du zertan baina gerta daiteke eta horrelakoak gertatzen dira".
|
|
|
Hementxe bertan izan zen, bai. Ez
|
nituen
hitz haiek esan behar. Orain badakit zenbateko mina eman zioten.
|
|
|
Zailtasun haiek gogoratzeko Auspoa saileko lehen liburu haietako bat hartu dut apaletik. Bitoriano Iraolaren Oroitzak ipuin liburua? eta orri pasa hasi naiz hamasei bat urterekin azpimarratu
|
nituen
hitzen bila. Bertako euskara, gaurko perspektibatik begiratuta, ez da batere eredugarria, baina niretzat liburu bat, zeinahi zelarik ere, beti zen kanona.
|