2000
|
|
Eta ez telebistak bakarrik, kalean ere igartzen da. Kirolari buruz hitz egiten denean, futbolaren ondoren
|
nik
uste dut pilota izango dela hizpide. Hori duela hamabost bat urte galdu zen eta orain berreskuratu egin da.
|
|
Azkeneko urte honetan
|
nik
uste dut gauzak asko hobetu direla enpresen artean. Enpresen arteko harremanak onak dira, ez dago inolako arazorik.
|
|
" Ematen zuen sormena dela' nik' sortzendudana,' nire' barruan dagoena,' ni' naizena; eta
|
nik
uste dut inor ezin dela izan besteak gabe. Indibidualismoa sartuta duzu, ez agian bizimoduan, baina bai pentsaeran.
|
|
batzuk oso aforistikoak dira, beste batzuk poetikoak, beste batzuk pasadizo kontaerak borroka handiak izan nituen editorearekin gehienetan narratiboenak edo pasadizokoak direnak kentze aldera, eta nik esaten nion ezetz, erreibindikazio hori zegoela justu hor. Orduan, bertsolari artean nabilela tipo batek zerbait kontatu eta niri kontaera horrek bereziki hunkitu baninduen bere garaian,
|
nik
uste dut horrek eskubidea daukala sakontasun usteko beste batzuekin batera egoteko liburu berean.
|
|
lehenengo" Hiruko" ak daude ipinita, momentu honetan diskurtso nagusia norbanakoen askatasuna eta bizitza pribatua baitira; nik ez nuen jarri nahi lehenengo dibertimendua eta gero bukaeran hori. Justu liburua kaleratu den momentuan egoera nahiko gaiztoa zen, eta bestela ere
|
nik
uste dut hemen bizi denarentzat ez dela" ni bizi naiz, badaukat bizitza pribatu bat, eta gero tarteka joaten naiz lan publikoa egitera", ez da hori. Uste dut ezin dela bereizi maila bat bestetik.
|
|
Bigarren, komunikazioa. Eta
|
nik
uste dut hori asko arindu dela eta konturatu garela horretaz poesia hori publiko aurrean formato ezberdinetan ematen hasi garenean. Hirugarrena izango litzateke pertinentea izatea.
|
|
Baina, bestalde,
|
nik
uste dut aldaketa handia dagoela, Beluna Jazz en agertzen zen amets mundu hori, mundu surrealista hori, azken lanean nahiko mugatua dagoelako." (Benito, Jon: Gara I)
|
|
modukoa, estrukturalista, finean. Batzuek beraren lehen formazioteknikoari egotzi nahi izan diote joera hori, baina
|
nik
uste dut sustrai sakonagoakdituela. Egoeraren salaketa gogorra egin ondoren, batasun printzipioaren koherentziakbultzaturik, enuntziatu apurtzailea bota zuen Txillardegik, baina berehala, horreksortutako hutsunea zerbait objektiboz, edo zerbait objektibatuz bete beharra sentituzuen.
|
|
—Oporrak hasi baino lehenago, nik biharamunean eskolarik ez nuen egunetan. Orain, udan,
|
nik
uste dut egun berdinean dela, Maite hurrengo goizean ere gelditzen baita nirekin.
|
|
Tamalez, gu Hillary eta Clintonen arteko auzia epaitzen ari ginen bitartean, Olga eta Xavierri lehenagoko gertakari batzuk berritu zaizkie, bikotean krisi handia eragiteraino... Adela ere gaur ezin izan da etorri eta
|
nik
uste dut onena epaiketa bertan behera uztea izango dela eta, jakina, haien aurrean halako konturik ez aipatzea.
|
|
Baina
|
nik
uste dut maitasuna kubo bat dela,
|
2001
|
|
Gaur egun ezkerrak ez du bere izaera eta bere zentzua galdu eta ezkerrak krisi hau gaindituko du baldin eta gai bada bere erronkei aurre egiteko. Lehen esan da Hirugarren Munduan ezkerra ez dela horrenbeste aldatu, baina
|
nik
uste dut baietz, ezkerra toki guztietan ari da aldatzen. Porto Alegren argi ikusi da globalizazioaren aurkako mugimendutik ezker berri bat sortzen ari dela eta pixkanaka burua bere lekuan jartzen ari dela.
|
|
Bai,
|
nik
uste dut zinemaren munduan bukatuko dudala. Gainera hurrengo proiektua zinean egiteko pentsatuta daukat dagoeneko, dantzako ikuskizuna izango da, baina prozesu osoa gero film labur bat egingo dela pentsatuz egiten ari da.
|
|
Jendea harritu egin zen lehenengo eta bigarren diskoen artean egon zen aldaketarengatik, eta ez bakarrik zentzu kualitatiboan, estilo aldaketa bat egon baitzen. Noski, bigarrenetik hirugarrenera ez dago hainbesteko aldaketarik soinuaren aldetik, baina
|
nik
uste dut eboluzio bat egon dela eta positiboa dela eboluzionatzea. Nahiz eta arrakasta izan, argi geneukan ez genuela disko bera berriz egin nahi, eta alde horretatik eboluzioa egon da.
|
|
Erraza litzateke guretzat kanta horien antzeko bi egitea. Ordea, ez dugu hori egin eta
|
nik
uste dut ez dagoela single argirik. Alde horretatik akaso gogorragoa da...
|
|
Eskubide zibilak galtzeko arrisku handia dago eremu horretan, eta egoera baliatuz proposamen zoroak egiten ari dira. Hala ere,
|
nik
uste dut erantzun maila bat izaten ari dela eta horrek geldiaraziko dituela egin nahi diren astakeriak. ' Nirekin edo nire aurka' horrekin gauza asko justifikatu nahi dira.
|
|
Egungo egoera dramatikoa den arren,
|
nik
uste dut aurrerapausoak eman direla. Bestetik, Israelgo gizartean izaten ari den tentsioaren gorakada arduratzeko modukoa da; segurtasun eskaintza izan zen Sharon boterera eraman zuena eta, aitzitik, segurtasun eza gero eta handiagoa da Israelen.
|
|
Edozein eratan, ikuspegi politiko informatzailetik garrantzitsua dena, Al Kaeda edo halakoen izaera aztertzea da. Bere sare izaera baino
|
nik
uste dut beste gauza bat dela azpimarragarriena: oso ohituta gaude armada alderdi izaera duten egituretara orain arte munduan izan diren gehienak alegia, nagusiki Hirugarren Internazionaletik sortutakoak eta hauen eredua kopiatzen dutenak.
|
|
García Olmedoren Entre el placer y la necesidad liburua irakurtzea gomendatzen dut, berriki Crítica argitaletxeak argitaratua),
|
nik
uste dut teknikoki nutrizio baliotzat uler daitekeena gauza berbera dela nekazaritza ekologikoan eta konbentzionalean.
|
|
98 dugu ba ez dakitt/ eta biok e aurkituko dugu erantzuna/
|
nik
uste dut
|
|
1 JF./ eta gaurko gaia zein den ba
|
nik
uste dut ehhh matxismoa aipatzea ba askotan
|
|
6 eta hori hemen eztabaidatu ezkero
|
nik
uste dut badela erakargarria ezta hain zuzen
|
|
Eta musika dauka. Esan nahi dut musika entzuten dela hemen, Shisha Pangmaren kanpamentu nagusian, eta
|
nik
uste dudala menditik bertatik datorrela. Gerritik heldu diot Rosari, dantzan hasteko, baina Rosak esan dit gelditzeko, ez gaudela horretarako.
|
|
‘Batzuek esaten dute Saharako basamortutik datorrela, ’ esan zuen Pablok. ‘Baina
|
nik
uste dut Lisboatik datorrela.’
|
|
Jakina, kanpoko eraso gordin eta burugabe horien aurrean, ez da komeni gure mixeriak aipatzerik, non eta ez den euskaraz eta Jakin bezalako aldizkari baten aitorleku isilpekoan. Erasooi dagokienez, berriz,
|
nik
uste dut intrantsigenteago izan behar genukeela euskara ideologia jakin batekin identifikatu nahi dutenekin. Ho rtik gora zer egin dezakegun ez dakit nik, zenbaiti euskara guztion ondare dela ulertarazteko, hori ulertu baino nahiago baitute, antza, euskara ideologia jakin batekin lotuta dagoela diotenei sinetsi, eta lasai bizi.
|
|
Asko esatea bada ere,
|
nik
uste dut gizakiari buruzko nire erantzunaren bila zebilela Kant, ondorengo hau zioenean:
|
2002
|
|
Xantirentzat, beraz, munduan ibiltzeko erreferentea da. Dena den,
|
nik
uste dut antzezlanean zehar jazotzen den garapenari esker Wayne betirako desagertu egiten dela Xantiren bizitzatik", dio Tessa Andonegi zuzendari laguntzaileak. Frankenstein-en irudiak ere bakardadea pairatzera kondenatutako pertsonaiak badu antzezlanean zehar islatzen den esanahi bikoitz bat, Xantiren moduan" anti heroia" baita hau ere.
|
|
Agian, batzuek egonkortasun instituzionala bermatu nahi zuten, beste batzuek Udalbiltza eta antzeko prozesuak indartu nahi zituzten... Gaia konplexua da baina
|
nik
uste dut inork ez ziola heldu gure oraingo proposamenarekin markatzen diogun bideari, nahiz eta ez dugun esan nahi guk markatzen dugun bezala heldu behar zaionik. Hala ere, dokumentuan proposatzen ditugun zenbait gairi heldu behar zaiela uste dugu.
|
|
Horretarako argitaletxeen bidea erabiltzeko modurik ez ote dagoen galdetuta zenbait argitaletxe lan mota batzuentzat nahikoa itxita daudela esan digu: " Poesia metafisikoa ez dela leitzen esan izan didate, eta
|
nik
uste dut baietz. Urtero Inglaterran, Zeelanda Berrian edo Australian argitaratzen dena eskuratzeko ahalegina egiten dut, eta hangoa ikusi besterik ez dago une honetan zer egiten ari diren ikusteko; esate baterako, nobela jada ez da kontakizun hutsa, gogoeta mordoa dute beren baitan".
|
|
Esaterako hezkuntza, edo behartsuei laguntzea, edo zaharrak zaintzea... Beti esaten da egungo gazteek ez dutela bokaziorik, baina
|
nik
uste dut kontrakoa dela. Noiz egon da orain bezainbesteko solidaritatea?
|
|
Euklion. . Eta
|
nik
uste dut orain jainkoek zu urkatzea nahi dutela.
|
|
Gainera, urrian, CSNk ustiapen baimena berritzeko baldintzak betetzen dituen ala ez erabaki du. “Zentral nuklearren bizitza erabilgarria 40 urtekoa da, eta
|
nik
uste dut hor geratuko garela”, gehitu zuen. CSNn zentral nuklearren bizitza erabilgarriaren luzapena aztertzen duen ikerketa talde bat dago, baina oraingoz aztertzen ari dira.
|
|
Gainerakotan, Xalbadorrek egiten zituen bertsoetako solaskide batek esan zuen gisa, frantses edo espainol eginak gara joan den aspaldi honetan. Beraz,
|
nik
uste dut hizkuntza dela, behar luke izan behintzat, abertzaletasunaren ezaugarri oinarrizkoa eta ideologia hau bermatzen duen argumentu funtsezkoa. Abertzalearen ikuspuntutik diot hau, nahiz abertzale anitz, batez ere abertzale ofizial anitz, ez datozen bat honekin, praktikan ikusten da hori, ez baitute inoiz ere ahalegin txikienik egin ez haiek ez haien seme alabek hizkuntza hau ikasteko.
|
|
Baina nik ez dut uste hori inondik inora ere hala den, ahultze horren arrazoiak sakonagoak baitira. Hori da
|
nik
uste dudana. Egia da, batetik, batasunaren eredu zurruna egin dugula gure eguneroko praktikan:
|
|
– Habanoak direla diote, baina
|
nik
uste dut Kanarietatik edo ekartzen dituztela. Neuk Kuban erretakoek behintzat bestelako zaporea zuten!
|
|
– Eurek dute kriminaletik eroatea, susmoa daukat sekulakoa izan balitz eran antolatu dutela, baina
|
nik
uste dut geuk alderantzizkoa saiatu behar dugula. Auzi administratibo gisa tratatu behar dugu, isun bat ez ordaintzeagatik atxilotu balute legez.
|
|
Afari sasoian edo, emango dizkiozu zeuk albisteak Joseluri? Ez sinistuta legez begiratzen dit aitari buruzko zerbait kontatzen diodanean, eta
|
nik
uste dut neuri ez didala jaramon handirik egiten. Seguru zuk esanda errazago sinistuko duela.
|
2003
|
|
Hortik aurrera ia isiltasuna nagusitzen da erresistentziaren jarreran egon direnekiko; gauza gutxi agertzen da eta, gainera, besteek kontatua da. Herritarren borondatea ikertu gabeko gaia da, baina
|
nik
uste dut ikertuz gero erresistentziaren froga asko agertuko liratekeela, zantzuak badaude eta.
|
|
L.M. ZULAIKA. Iñaki, lehen esan duzu gizakia berez dela lehiakorra, baina
|
nik
uste dut lehiakortasun hori hezi eta bidera daitekeela. Jende asko dago kirola ondo pasatzeko, ondo sentitzeko egiten duena.
|
|
zenbat jende behar den gauza bat egiteko. Eta
|
nik
uste dut, gutxienez, bi behar direla kantu bat egiteko: bat kantuan egiteko eta bestea entzuteko.
|
|
Gehiago da bestelako presentziaren kontu bat. Eta
|
nik
uste dut edozein herritatik abiatu daitekeela mundu zabalera.
|
|
Gure leku naturala hau da. Eta
|
nik
uste dut beti ere, horrelako gauzetan, egin behar dela azterketa bat kanpora begira, hau da, zergatik gertatzen den arakatu behar dela. Zentzu horretan, nabarmena da zer giro bizi dugun, ez nuke esango bakarrik euskal komunitateari begira, baizik eta elkar bizitzeari begira eta ezberdintasunari begira oro har Espainian.
|
|
Bada
|
nik
uste dut poema erroetaraino kristaua dela. Lehen lehenik gizakiarentzat hil edo biziko diren hiru galdera planteatzen ditu:
|
2004
|
|
Armak hartu zituen pertsona batek zer eman dezakeen? Beno,
|
nik
uste dut armak hartzearena bere egoera zehatz hartan egokitu zitzaion aukera bat izan zela. Orduan Kubak edo Hego Amerikak eta Ertamerikak zeukaten egoeran kokatu beharra dago, bere ideiak eta pentsamoldea nola bideratu zituen ulertzeko.
|
|
Ziklismoak aldaketa behar du, baina ez aldaketa hori, oinarrizkoa ez da aldatzen. Babesleek ekartzen duten dirua antolatzaileek eramango dute eta ez da taldeetan batere berrinbertituko eta
|
nik
uste dut ziklismoaren minbizia hori dela.
|
|
Baina, esate baterako, nazioartean ere inoiz baino estatubatuar eta australiar gehiago dago txirrindularitza profesionalean, inoiz lortu dituzten baino emaitza hobeak lortzen ari dira. Frantzian zazpi zortzi talde daude, Alemanian ez goi goi mailakoak, baina zazpi zortzi talde daude, Belgikan, Holandan
|
nik
uste dut lehengo mailari eusten diotela. Suitzak ere urtero duen goi mailako taldea hor dauka.
|
|
Gaur egun adina txirrindulari erakartzen duen garairik ez da izango. Beraz,
|
nik
uste dut denean irabazi duela eta gainera, bilakaera horrek ziur asko jarraipena izango du.
|
|
Gertakari handi bat gertatzen den unean, esaterako operazio militar handi bat dagoenean,
|
nik
uste dut saia daitezkeela informazioa ezkutatzen, nahasten edo atentzioa desbideratzen. Baina bestela, ez dut uste kazetariaren hitzak kontrola ditzazketenik.
|
|
Edo da malabarista bat, edo zelaian mugimendu onak egiten dituena, edo toke batean jokatzen duena. Tira,
|
nik
uste dut inteligentea dela momentu bakoitzean tokatzen dena egiten duena, erabaki on gehien hartzen duena. Eta erabaki ona da momentu horretan eta leku horretan taldeari dagokiona egitea.
|
|
Bartzelonan ez da oso maitatua baina
|
nik
uste dut Figo dela horietako bat. Figok, futboletik aparte ere, telebistan ikusten duzu eta nabaritzen da baduela bere pertsonalitatea.
|
|
Kalean erdal joera errazago sartzen da eta egunero erabiltzen ez dena ahaztu egiten da nolabait. Baina
|
nik
uste dut bestela, euskaraz egiten den herrietan, oro har ondo egiten dela.
|
|
Bertsoa ezagutzen ez nuen garaia ez dut ezagutzen, edo oroitzen behintzat. Gainera,
|
nik
uste dut bertsolaritza, heavy a bezala, odolean ekartzen dela.
|
|
arrazoi bidez edo pertsonaiak aurki dezakeen erantzuna, batetik, eta amari nolabait maite duela esan liokeela erantzunez andereñoak agertarazten dion gatazka posiblearena, bestetik. Eta
|
nik
uste dut momentu horretan irakurleak inplikatu beharra daukala.
|
|
Hizkuntzaren lurralde misteriotsu hau, galderek gainezka egiten dutenekoa, arakatzera: . Alde horretatik
|
nik
uste dut oso garrantzitsua dela Martin Heideggerrek esaten zuena. Hark esaten zuen hizkuntzen baitan dagoela izan daitekeen guztiaren funtsa eta sustraia.
|
|
Hauteskundeetako emaitzek argituko dute zer gertatuko den Katalunian Letonaren ustez. Eta Espainian,
|
nik
uste dut lehenagotik ere garbi zegoela PPk irabazi behar zuela.
|
|
–Eta gu hemen geratuko gara, zure lagunaren zain –gero belarrira hurbildu zaio–; baina, zintzo berba egitea nahi baduzu,
|
nik
uste dut abandonatu egin zaituela. Fray Ciccillo.
|
|
–Gonzalo...
|
nik
uste dut... benetan maitagarria dela Virginia. Zorionak.
|
|
Dena dela,
|
nik
uste dut ahaleginak egin direla, baina eskolak duen estiloarekin: jakintza motak diziplina eta ikasgai bihurtuz.
|
|
Zentzu horretan, Eusko Jaurlaritzak ikus entzunezkoen industriari buruzko liburu zuria egin duenean,
|
nik
uste dut ez dela behar bezala ulertu euskal zinemaren afera. Ikusentzunezkoen barruan azpiatal batean sartu da, eta euskal zinema ez da azpiatal bat, baizik eta guk zinema ikusteko daukagun begirada.
|
|
Izan gaitezen serioak, lagun:
|
nik
uste dut ezetz. Ez daukat ezer basurde edota zapelatzen aurka, biak ala biak ere animalia nobleak eta borondate onekoak baitira, baina egia esateko apur bat atzeratuta gelditu dira.
|
|
Irudi hartako Mirenen ihesa ekidin nahian, barra barra hasi zen edandako zerbeza ugaria lagun: " Ongi aritu da Harakin ongietorrian, baina nik beste hitz batzuk erabiliko nituen, ez duzu uste?; komisaldegian kristorenak eta bi egin dizkigute;
|
nik
uste dut, genekien hoberen egin ditugula gauzak; asko akordatzen naiz etxera eman zintudan hartaz, ongi egon zen ezta?; nahi duzu beste zerbeza bat; bai, Bazterrek etorri egin behar zuen afarira, ama ikusiko zuen bihar, baina Bazter batzuetan oso arraroa da, nik batzuetan ezin dut berarekin; eta Harakin ere, laostia da".
|
2005
|
|
Garapena handia izan da eta izaten ari da. Kontuan izan behar da sagardogintza baserri girotik datorrela, sagardogile gehienak baserritarrak izan direla lehenago; enpresariaren kontzeptu hori zabaltzen ari bada ere,
|
nik
uste dut oraindik mentalitate enpresarialaren beharra dagoela. Sagardotegiak gaur egun enpresa txikiak bezala dira, osasungintza aldetik exigentziak daude eta horrek guztiak lanak erosotzeko beharra ekarri du.
|
|
Hau da, orain Europako Batasuna egongo ez balitz eta gure aukera bakarra izango balitz Europako Batasun batere ez egotea edo estatuetan oinarritutako Europa baten alde egitea,
|
nik
uste dut bigarren aukera hau hobea dela, baita Euskal Herri bezala ere, ez egotea baino. Kontuan hartu behar da herri txikia garela, bi estatuen artean kokatua dagoena eta gainera estatu baten barruan zatitua.
|
|
Ez dute gizarte mugimendu gisa funtzionatzen eta ezagunen eta gertukoen artean sortutako taldeak dira. «Talde horiek oraindik barnera begira ari dira, baina
|
nik
uste dut gizarteratu egin liratekeela», esan digu Txaro Arteaga Emakundeko buruak. Ibon Arrizabalagak, ordea, kontrako iritzia du:
|
|
Zatika irakur daiteke, gero irakurritakoa antzeztu daiteke... Hau da,
|
nik
uste dut antzerkiak joko handia daukala bai eskolan eta bai nahi den lekuan, ematen zaiona baino gehiago. Eta nik ez dakit liburu hau hutsune hori betetzeko gai den edo ez, baina egina dagoenez uste dut aukera hori ematen duela.
|
|
Baina garbi dago lehen apezak nagusi baldin baziren Euskaltzaindian, aspaldi honetan ez direla gehiago hor, orain unibertsitateko irakasleak dira bereziki, hogeita lau horietarik, badira hamahiru edo hamalau, gehiegi beharbada. Zeren eta
|
nik
uste dut behar ditugula denetarik hartu. Frantses akademian badira militarrak, apezpikuak edo kardinalak ere.
|
|
Eta erraten didatelarik eni, ni oso baikorra naizela, bai egia da, baikorra naiz, pisatzen baitut zer den beherakada, eta zer den sortzen ari dena. Eta
|
nik
uste dut bizi garela orain memento eder batean, eta hemendik hamar urteren buruan ikusiko dugu, beharbada nik ez, 92 urte ukanen baititut, baina nik pentsatzen dut gauzak aldatuko direla. Ez dut sobera baikor izan nahi, baina hala naiz.
|
|
Uste dut ondo azaltzen duela nik hamalau argazki hauetan ikusten dudana. Metafora bat erabiliz, batzuetan txoratu egiten gara ur biziekin, errekak gauza asko dakarrenean eta oso ikusgarri, ematen duelako hori dela benetan inportantea; baina
|
nik
uste dut bidea benetan egiten dutenak ur sakonak direla, eta niretzat korronte sakon horiek askoz gehiago daude eskutitz batean manifestu batean baino; eta begirada iheskor edo berezi batek askoz gehiago esaten du argazki eder batek baino. Hau da, nire iritziz, letra txikiz idazten diren gauzak dira benetan mundua mugitzen dutenak.
|
|
Gainera, liraintasunaren obsesio horrek aurrera jarraituko du, gizenok diru asko ematen dugulako paliatiboetan, terapietan eta errejimenetan. Kulturari dagokionez, berriz,
|
nik
uste dut guk Euskal Herrian jarraituko dugula gauzak asimilatzen, orain arte izan den bezala.
|
|
Zaila da definitzen, baina
|
nik
uste dut orekatua baldin bazara, eta denei tokatzen bazaie beren partea, egin litekeela umorea. Bizitzen ari garen egoera negar egitekoa da, baina tartean badira barre egiteko kapituluak, eta uste dut herri honek badakiela barre egiten, baita gauzarik bortitz eta ankerrenekin ere.
|
|
Ez dut uste hori denik euskaldunek egin behar duten borroka. Eta
|
nik
uste dut zuek(...) haiekin egokitze ohoretsu batera iristen bazarete, haiek euskara bigarren hizkuntzatzat hartuta urrunago joango direla" (Fishman, 1999, 121 or.).
|
|
Amildegia ezagutzea eta aukera hori dagoela jakitea izugarria da. Eta
|
nik
uste dut, zalantzarik gabe, pausoa beti aurrera eman behar dela kasu horretan.
|
|
Laugarrenik, inportantea da horrekin batera irakasle klaustro osoa horren jakitun eta adostutako neurri batzuen aldeko izatea. Eta jakina, ikaslearen aurrean mila gauza asmatuko ditugu, baina azkenean protagonista nagusia (eta
|
nik
uste dut bere aurrean txapela kendu behar dugula) irakaslea da.
|
|
Gure gizarteko arazo politikoen eztabaida eta soluziobideak herri honen ordezkaritza demokratikoa duten alderdien esku utzi behar bada, utzi behar den bezala, eta erakunde armatuak langintza horretan ez badu esku sartzerik, garbi dago ETAren beharrik ez dutela somatzen Anoetako proposamenarekin ados daudenek. ETAk berea egin badu proposamen hori, jakitera eman zuen bezala,
|
nik
uste dut garbi esan daitekeela erakunde horrek ez duela su etena erabaki, borroka armatuaren amaiera elkarrizketatua baizik. Uste hori daukat eta geroz eta sendoagoa bihurtzen zait Rafa Diezi eta Arnaldo Otegiri entzuten diedanean bakerako bidean artekaritzak zehazturik daudela eta edukiak ongi definiturik.
|
|
Erromantizismoa izan da Europan lehenengo korronte modernoa, Ilustrazioarekin batera. Txillardegiren kasuan,
|
nik
uste dut gehiago izan zela eragile kultural handi bat, saiogilea eta oso pertsona egongaitza, frente askotan lan egiten zuena, baina bere nobela izan zen lehenengo nobela modernoa.
|
|
Gallastegi ez, Gallastegi gelditzen da abertzale bezala, kritiko, oso sozial eta ez da pasatzen beste alderdi batera, ez, abertzaletasunean gelditzen da kritiko izanez. Eta klaro, hori,
|
nik
uste dut, Gallastegik bakarrik egin duela, eta berak lortzen du bere inguru interesantea idazlea zelako, eta ez dauka denborarik gerrak harrapatzen duelako. Gallastegik zeuzkan, besteek ez zeuzkaten iturri batzuk intelektualki ere, ze Irlanda ezagutzen zuen eta zeuzkan adiskide irlandarrak, orduan, bazeuzkan erreferentzia batzuk, ba beste batzuk ez zeuzkatenak.
|
|
Zerk desesperarazten du euskal mutil bat: ba, ikusteak gobernuak nola praktikamente burla egiten digun,
|
nik
uste dut gauzarik inportanteenetako bat kausa bezala orain hasita psikologikoki, kausa bezala hasita, dago harrokeria eta desprezioa, min gehiena ematen diona herri zapaldu bati da desprezioa eta burla. Eta gehiago gaztetan, ze zaharragoa zarenean esaten duzu:
|
|
Beraz, hau da kausa bat. Eta gero dago beste kausa bat
|
nik
uste dut berdin inportantea dena eta da ikustea nolabait instantzia moralak izan behar dutenak: intelektualak, filosofoak, apaizak, obispoak?
|
|
Eta orain, eman dezagun egin garela ANVkoak edo egin garela trotskystak, eta orain argumentuak badauzkagu biolentzia bat ere praktikatzeko. Orduan,
|
nik
uste dut hasieran, biolentzia ez da inoiz sortzen argumentuetatik baizik sortzen da biolentzia baten esperientziatik. Eta desesperazioa moral batetik.
|
|
Komunikatzaile ona. " Hori ez dakit, baina
|
nik
uste dut Kontxu bezala hurbiltasuna ematen dudala: jendea irekitzen zait, ez dakit zergatik.
|
|
Lehen ez nion ezer igartzen, Mateok mundu guztiari egiten zion irribarre, itxura ona eman nahi zuelako,
|
nik
uste nuenez. Baina berak kontatu zidanetik, argi ikusten nuen Itziarri eskainitako irribarreek ez zutela zerikusirik besteei eskaintzen zizkigunekin.
|
|
–A, bai; egia da. Dena den, nik ez nuke umea zorionduko, negar batean aritu baita meza guztian;
|
nik
uste dut lehorrekoa dela, edo bestela izenak aukeratzeko bere gurasoek baino kriterio hobea duela.
|
2006
|
|
Nire Adela, berriz, eskola publikoan dago, eta han egiten du bere iraultza lana. Dena den, bien artean
|
nik
uste dut badagoela loturarik, zeren azken batean garai hartan ikastoletan hasi zen askatasunaren pedagogiaren mugimendua. Gogoratzen naiz nola nik askatasunaren pedagogiaren lehenengo berriak Herri Gaztedin izan nituen, eta gero Amara Berri ikastolan (Donostia), han eman zirelako ikastaro batzuk pedagogia berri eta askatzaile horien haritik.
|
|
Hara,
|
nik
uste dut gure herriak izan duen inbasiorik handiena kristautasun txarra izan dela. Guri, izan ere, ez zitzaigun benetako kristautasunaren arrastorik heldu, Vatikanoa baizik.
|
|
Ez,
|
nik
uste dut begiak itxita jarri, norbaiten hankak hunkitu, eta inork ez lezakeela esan, «honek Tourra irabaziko du» edo «hau Tourra irabazitakoa da». Bestela erraza izango litzateke, hankak hunkitzen joan eta esan «hau etxerako, hau ez», «honek Tourra irabaziko du, honek ez», ni behintzat ez naiz gai horretarako.
|
|
Ez, nik Armstrongekin ez dut sekula hitz egin dopingaz. Ez da saihesten den gai bat, ez dago zergatik saihesturik ere, baina
|
nik
uste dut barruan baino gehiago kanpoan hitz egiten dela horri buruz. Orain ere adibidea hemen dugu Herasekin, eta hitz egiten da, baina hor dagoelako, eta kontrolak pasatzen direlako, eta goizetan askotan seietan edo seiak eta erdietan etortzen zaizkizulako ate joka, eta odola ateratzen dizutelako, eta haserre jaikitzen zarelako.
|
|
Beno, gure kasua extremo samarra da. Baina
|
nik
uste dut klasifikatzeko modu horiek oraindik ere erabiltzea dela harrigarri samarra. Niri, adibidez, grazia handia egiten dit euskaldun berri/ euskaldun zahar banaketa horrek.
|
|
M. G. ESNAL. Bai,
|
nik
uste dut bereizi egin behar direla klase sozialak.
|
|
A. RIVERA. Baina
|
nik
uste dut Euskal Herriaren kasuan esan duzun guztia 60ko hamarkadako bukaeran eta 70ekoaren hasieran (68ko krisia, Burgoseko epaiketa...) ematen den birkonposizioa dela. 36ko Gerraren garaileak Euskal Herrian daude.
|
|
Ez zait sekula ahaztuko etxera etorri eta beheko balkoian zegoen izebari nola esan nion «izeba, izeba, gaur hasi naizela eskolara!». Gu sei urte arte ez ginen eskolan hasten, gainera anaia eta lehengusuak zaharragoak ziren, ni baino urtebete lehenago hasi ziren, eta
|
nik
uste dut horrek piztu zidala ikasteko gogoa. Eta ikasteko grina hura oraindik ere sentitzen dut.
|
|
Berez beste hizkuntzetan ere kultur kontsumitzailea den bezeroari zuzentzen gatzaizkio. Horregatik,
|
nik
uste dut azken urteetan adostasun zabal bat hedatzen ari dela gure sektorean zentzu honetan: liburuaren kasuan, eta soil soilik liburuaren kasuan, guretzat helburu izan behar du Euskal Herriko irakurle euskaldunaren apetak euskaraz ahalik eta gehien eta ahalik eta era normalduenean asetzen joatea.
|
|
Eta azkenean asteazkenean hasten zen Azoka, eta astearte goizeko ordu bietan hemen geunden, Azokan, bakarrik, gu biak eta segurata; eta asteazkenean goizeko zortzietan ere hementxe, berriz, gu biak bakarrik eta segurata, pantaila jartzen, bestea jartzen... Eta
|
nik
uste dut gero eta naturalago sentitzen garela gauzak horrela eginda.
|
|
Nomaden proiektuarekin ardura handiak hartu behar izan ditugu, enpresa bat sortu dugu biok, eta hor paperak ongi banatu ditugu. Horretan
|
nik
uste dut asmatu dugula, oreka hori lortu dugu, eta beharrezkoa izan da. Azken urteetan ordu asko pasa ditugu elkarrekin, esperientzia asko bizi, momentu gogorrak ere bai, erabaki latzak hartu behar izan ditugu, eta desoreka guztiei bion arteko orekak eutsi die.
|
|
Hori da. Eta baliagarria den heinean
|
nik
uste dut balore garrantzitsuak direla norberak bere egunerokotasunean kontuan edukitzeko. Ni beste lan batean ariko banintz ere saiatuko nintzateke aitzakia bat bilatzen lan horrek nire herriarentzat, nire buruarentzat, ingurukoentzat, nahi ditudan balore positiboak zabaltzeko bide bat eman dezan.
|
|
Hori pertsonalki arrakasta da. Eta
|
nik
uste dut momentu honetan horra iristen ari garela, eta orain, pentsatzen jarri behar dugu: «Hau lortu dugu, ongi da, berriro balantzari desorekara eragin aurretik, jar gaitezen eta pentsa dezagun zer nahi dugun guretzat».
|
|
Besteak beste, Arestiren Justizia txistulari estrenatu genuen, kontzeju gaineko areto destartalatu hartan, oso dekoratu txar batzuekin; interpretazioa eta abestiak ez ziren hain gaizki egon. Gabriel, bere emazte Melirekin, estrenora etorri zen, eta
|
nik
uste dut gure borondate ona eskertu zuela. Antzerki lan hura idazten amaitzea Arestiri asko kosta zitzaion, azken hilabeteetan Basurtoko bere etxean hartuak zituelako Blas de Otero eta Yolanda Cervantes, haren kubatar emazte gaztea, beste inon babesik ez zutelako aurkitu.
|
|
Hala ere, hizkera sinbolikoaren eta hizkera argumentatuaren artean
|
nik
uste dut egon daitekeela hirugarren erregistro bat, eta hori esperientzia haragituari legokiokeena da. Horrela, esperientzia bat (beti gogoeta alboan daramana) zehatz eta poetikoki konta zenezake, eta zeure buruari esan ez duzula hutsik egin, horrela behar zuela izan, hain zehatz, eta ez beste modu batean.
|
|
Azkenean, batzuek behintzat egin zezaketen hura ez zuten burutu. Eta, okerrena,
|
nik
uste dut talde bezela ez ginela konturatu baliabide hain murritz haiekin lanean aritzeak ekar zezakeenaz: primariotasuna, ahulezia estetikoa.
|
|
Abestiak hizkera libre xamarrean sortzea halabeharrezkoa iruditu izan zait, batez ere erregistro herrikoiak erabili izan ditudanean. Euskera batua hor dagoela erantzungo didate, baina
|
nik
uste dut ez dela beti egokia sormenari legozkiokeen erabilpenetarako. Kantuetan, bustidura, ñabardura, lokalismoak eta horrelako beste bitxikeria asko daude.
|
|
Nere lehenengo abestiak moralista antzekoak ziren, eta
|
nik
uste dut bazutela, neurri batean, Arestiren eragina; hor, adibidez,. Lore gorrien balada, eta. Seaska kanta?.
|