|
2005
|
|
|
Erromantizismoa izan da Europan lehenengo korronte modernoa, Ilustrazioarekin batera. Txillardegiren kasuan,
|
nik
uste dut gehiago izan zela eragile kultural handi bat, saiogilea eta oso pertsona egongaitza, frente askotan lan egiten zuena, baina bere nobela izan zen lehenengo nobela modernoa.
|
|
2011
|
|
|
L. M. Zehazten hasi genuke. Une honetan, neurri handi batean, ez dut uste elitea euskalduna denik erabat eta
|
nik
uste dut, edo susmoa daukat behintzat, nahiz eta diskurtso publikoak bestelakoak izan, elitean dauden batzuek oraindik bere buruan hori daukatela: euskara dela mitinetan goraipatu behar den fenomeno bat baina, eguneroko bizimoduan balio ez duena.
|
|
|
euskara dela mitinetan goraipatu behar den fenomeno bat baina, eguneroko bizimoduan balio ez duena. Hala eta guztiz ere,
|
nik
uste dut kontuak asko aldatu direla azken urte hauetan eta gure Unibertsitatea aitzindaria izan dela lan horretan. Esaterako, joan den astean, euskaraz egindako tesi baten epaimahaian izan nintzen.
|
|
|
esate baterako, azken urte hauetan gure Unibertsitatean euskaldunen kopurua etengabe gorantz doa eta badirudi aurrerantzean ere horrela izango dela. Azken datuen arabera, erdi erdian gaude eta hori,
|
nik
uste dut, datu historikoa da.
|
|
|
Unibertsitate honek ez ditu gizartearekin oso harreman sendoak eta gizarteak ez daki Unibertsitatean zer egiten dugun. Orain
|
nik
uste dut garaia iritsi dela, euskara errektoreordetzan, euskal adar eta arlo horretan zer baliabide dauzkagun ikusi eta gizarteari zer eskain diezaiokegun aztertzeko. Buruan daukadan kontu bat, esate baterako, hauxe da:
|
|
|
Alegia, esanda bezala, edo 97ko Ordutegien Dekretuak dioen bezala, tabernak 2:00etan ixten badira, pubak 3: 30etan eta dantzalekuak 5: 30etan, hor amaitzen da festa? ÄOhitura bat sartu da gure artean,
|
nik
uste dut ohitura bat dagoela, gaupasarena eta ia badirudi gaua osoa behar duela izan, ez dagoela tarteko edo tarteko aukerarik, ezta, orduan nik uste dut gizarteak gogoeta bat egin behar duela hor eta jarri muga batzuk gutxi edo gehiago denon artean oreka bat aurkitzeko modukoak, ezta?
|
|
|
ÄOhitura bat sartu da gure artean, nik uste dut ohitura bat dagoela, gaupasarena eta ia badirudi gaua osoa behar duela izan, ez dagoela tarteko edo tarteko aukerarik, ezta? orduan
|
nik
uste dut gizarteak gogoeta bat egin behar duela hor eta jarri muga batzuk gutxi edo gehiago denon artean oreka bat aurkitzeko modukoak, ezta? ÄHor gero, gazteen eta biztanleen arteko kontradikzioak ere hor daude, baina gazteen kontsumoari buruzko ideiak baita ere nik uste dut, nolabait, dekretuetan ez dagoela bakarrik, nola esango nuke, ez dakit, kontsumitzaileen eta gizartearen arteko oreka bat bilatzea, zarataren arazoa bakarrik iruditzen zait askotan ez dagoela.
|
|
|
orduan nik uste dut gizarteak gogoeta bat egin behar duela hor eta jarri muga batzuk gutxi edo gehiago denon artean oreka bat aurkitzeko modukoak, ezta? ÄHor gero, gazteen eta biztanleen arteko kontradikzioak ere hor daude, baina gazteen kontsumoari buruzko ideiak baita ere
|
nik
uste dut, nolabait, dekretuetan ez dagoela bakarrik, nola esango nuke, ez dakit, kontsumitzaileen eta gizartearen arteko oreka bat bilatzea, zarataren arazoa bakarrik iruditzen zait askotan ez dagoela. Iruditzen zait askotan beste gauza batzuk ere badaudela, nahiz eta dekretuetan oso garbi ez azaldu.
|
|
|
Zeren eta gurasoek beraiek ere ez dute nahi beraien seme alabak aldameneko herrira joaterik, horrek arriskua oraindik gehiagotzen duelako, kotxea hartzen dutelako eta abar eta abar. Orduan
|
nik
uste dut, noski, ordutegi bat jartzen baldin bada, arautzen baldin bada eta abar, hori leku guztietan betearazi behar dela, dudarik gabe. ÄEta hor dago beste arazo bat, zeren ordutegi hori betearazteko ahalegina egin duten zenbait tokitan sekulako iskanbilak egon dira, kontenedoreak erreta, azkenekoa Zaragozan asteburuan, sekulako istiluak tabernetako ordutegiak direla eta ez direla.
|
|
|
Hori da galdera. Eta
|
nik
uste dut gizarteak ezin duela hori bultzatu. Igande osoa ohean egoteko gero eta elkarrekin ez bazkaltzeko, eta ez ezer egiteko?
|
|
2012
|
|
|
Kontziente gara gure mugak zein diren, baina egia da guk ez dugula ezer asmatu, jendeak eta eragileek esandakotik eratorri zela proiektua. Gizartean bertan dagoen eraldaketa da, eta
|
nik
uste dut momentu egokian datorrela. Eraldaketarako eta laguntzarako tresna bezala ikusten dut nik, baina, esan bezala, beste eragileak ere horretan baldin badaude.
|
|
2013
|
|
|
Xabier Zabaltza. Ez? egia esan,
|
nik
uste dut nahiko, nahiko labur joan dela, gure partetik, e, gure partetik, baina gero lana bai.
|
|
|
Ezagutu zutenek izpiritu librea zela diote. Edorta Kortadi Olano. Bai,
|
nik
uste dut bera egiazalea dela, pintatzen du sentitzen duena, ez du egiten orain eramaten dena. K. Emakume oso alaia izatez, azken urteetan goibelago bizi izan zen.
|
|
|
Alde batetik, oposizioen bitartez lortzen delako eta oposizio horiek gogorrak dira, ondo kontrolatuta daude eta orduan ez dago inolako?
|
nik
uste dut emakume edo gizon izateak ez daukala inolako eraginik. Beraz, emakume izatea ez da inolako oztopo, ez da inoiz oztopoa.
|
|
|
Ni sartu nintzenean batzuek begiratzen zidaten, baina niri eta beste gainontzeko emakumeei ere bai. Baina
|
nik
uste dut guztiz gaindituta dagoela. Dagoena da emakumezkoekin gertatzen den bezala, baina arlo guztietan edo gehienetan, azkenean edozein erabaki, edozein gauza egiten duzula zuk, zure lanbidearen edozein praktika aurrera eramaten duzula, askotan hori neurtzen dela edo pasatzen dela filtro batetik eta. A!, emakumea denez, hau egin du?
|
|
|
N.L. Ez zara damutu hartutako erabakiaz, beraz. U.B. Beno,
|
nik
uste dut bizitza honetan beti daukazu aukera damutzeko eta aldi berean hurrengo momentuan gauzak edo hartutako erabakietaz pozteko, ez. Eta, bai, damutzeko momentuak izan dira, baina orokorrean ez eta, beno, azken finean, nik izan dudan lana eta, lana baino gehiago aukera, politikoki diot, aukera ederra, eta izan dela abertzaleon hitza Madrilgo diputatuen kongresura eramatea, nafar abertzaleon hitza edo batzuen, baina hitz abertzalea, ez?
|
|
|
IÑAKI ALKORTA. Beno hasteko, hori,
|
nik
uste dut, hori, komentatu behar dela nondik sortzen den ideia, ezta. Eta beno, nik hori, betidanik esan dut hori, gustatu zaizkit hizkuntzak, eta jendea eta?
|
|
|
Euskaldunak jale onak gara. Horrez gain,
|
nik
uste dut euskaldunok kalitateari eta janariari garrantzia ematen diogula. Badakigu zer den ona.
|
|
|
Hau da, prestigioa edo inportantzia ez zaie eman. Gaur egun emakume gehiago gaude idazten baina hor ere badago,
|
nik
uste dut, kontuz ibili behar garela, ze askotan esaten da,, beno, boom a egon da, eta emakume pila bat daude idazten?. Beno, gaur egun, euskal literaturan %15a gara.
|
|
|
11 urteko ibilbide horretan, hastapenik somatu al duzu on line bidezko ikasketetan? Batez ere,
|
nik
uste dut ikastaroen garapena baino, ikastaroek ere garapena izan dute, noski, bai plataforma aldetik, ematen diren baliabide eta errekurtsoak garatzen joan dira, baina batez ere nik somatu dudana, azkenean nik hemen 12 urte daramatzat, hau da, fundazioa sortu baino lehen Eusko Ikaskuntzan lanean nengoen, da gizartearen jakintza. Gu hasi ginenean, Eusko Ikaskuntza hasi zen 1996an lehenengo internet bidezko masterrarekin, eta garai hartan populazioaren, hemen batez ere Euskal Herrian edo Espainian esango genuke, populazioaren ehuneko 5ak erabiltzen zuen interneta.
|
|
|
Gu hasi ginenean, Eusko Ikaskuntza hasi zen 1996an lehenengo internet bidezko masterrarekin, eta garai hartan populazioaren, hemen batez ere Euskal Herrian edo Espainian esango genuke, populazioaren ehuneko 5ak erabiltzen zuen interneta. Gaur egun, berriz, ez dakit zer datutan gabiltzan, baina
|
nik
uste dut ehuneko 70 izango dela ziur asko. Nabaritzen dena hori da, gizartea digitalizatuagoa dagoela, formatuago dago edo erabiltzailea da.
|
|
|
Nola ekin zenion lan honi? Alde batetik, ardura
|
nik
uste dut handia dela Jakiunderen lehendakari izatea eta arduratsu alde batetik heldu nion, baina baita ere ilusioarekin. Ilusioa ikusita ze akademia klase daukagun, zeintzuk diren akademikoak, eta hemen utzidazu esaten gauza oso argi eta garbia, alegia, akademiak dira akademikoak direnak.
|
|
|
Eta zer harrera izan duzue? Harrera
|
nik
uste dut oso ona izan dela. Horren froga da gero eta eskakizun gehiago jasotzen ari garela bai Topaketak programarako, baita Jakin mina programarako ere bai.
|
|
|
Alde horretatik, badago aldea. Iparraldean ere ofizialtasun falta dute eta
|
nik
uste dut horrek asko markatzen duela. Nahiz eta esaten duten euskara sartu dutela eskola publikoan, oraindik asko falta da.
|
|
|
Nahiz eta esaten duten euskara sartu dutela eskola publikoan, oraindik asko falta da. Gainera, askotan indar guztia irakaskuntzan jarri dugu, baina
|
nik
uste dut irakaskuntzatik at lan handia egin behar dugula eta arlo asko gelditu zaizkigula oraindik, oro har, zintzilik. Iruñearen bihotzean zaudete.
|
|
|
Nik uste dut ulermen mailan idatzia lukeela, baina bereziki jendearekin komunikatzeko gaitasunari, ahozkoari eman behar zaio garrantzi handiago. Hiztunak sortzea dugu helburu guk, eta
|
nik
uste dut hona etortzen diren ikasle gehienek hori nahi dutela, oso gutxi dira agiri bila datozenak. Irakaskuntzan sartu behar dutenak izan ezik, baina horien kasuan gehiago eskatu behar zaiela iruditzen zait.
|
|
|
Baina zerbaitetan ziur asko pauso hori eman dezan lagundu diogula, ezta? Orduan
|
nik
uste dut orokorrean esanen nuke atsegina izan dela, aukera handia eman digula jendea ezagutzeko eta, gainera, poz handia izan dugula ikustean hainbeste heldu euskaldundu dela gure lan honetan.
|
|
2014
|
|
|
Nik uste dut kontu horrek ez daukala azalpenik, baina, beno, zorionez hala izan da azkeneko urteetan. Hemen kirolari onak atera dira urte askoan, eta
|
nik
uste dut hori gauza ona dela herriarentzat. Baina frontoiari dagokionez, badago beste zerbait; hau da, pilota eskola...
|
|
|
Lanak eskatzen duena. Mikel Laboaren animazio horretan,
|
nik
uste dut asmatu nuela aukeratu nuen paper motan. Noski espresuki aukeratu nuen, testura aunitzeko papera bilatzen ari nintzen.
|
|
|
–Zure bilaketak ez du emaitzarik lortu?. Parlamentuak ere bere bilakaera izan du, eta
|
nik
uste dut ona izan dela. Gure jarduteko modua ere berezia da, ez da enpresa pribatu batekoa.
|
|
|
Baina hori ere borondatearekin sortu egin behar da, jaio egin behar du, ez? Orduan
|
nik
uste dut berdintasunak kontziliazioa erraztu egiten duela.
|
|
|
Gustuko al duzu lehia? Umetatik aski kirolzalea izan naiz, eta
|
nik
uste dut kirol zaletasun horretan asko eragiten duela zeuk erronka pertsonal moduan hartzeak lehia hori. Lehia oso joko moduan ikusten dut ere, bi pertsonak, edo gehiagok, edo... elkarren superazio ariketa hori... batetik benetakoa da, eta, era gordinenean esanda, aski modu salbajean ematen da batzuetan, baina oso joko moduan interpretatu izan dut, eta asko berotu izan nau, egia esan.
|