|
2000
|
|
|
Haatik iduri luke, ez heriotze baten kronikaren aurrean gaudela. Izan ere, zenbakiok publikoki ezagutaraziak izan eta berehala, herritarrek, politikariek eta ekonomia
|
mundukoek
alarma tirrintari erantzun baitiote, eta lanari ekin.
|
|
|
Pirinio Atlantikoak izenekoan. Gaieigagozkielarik, euskaraz idatzitako artikulu gehienak kulturari buruzkoak dira etaEuskal Herriarekin dute zerikusi zuzena, lotura eta eragina ia ia soilik berton dutelarik.Pertsonaiei gagozkiela, euskaraz kultura
|
mundukoek
dihardute, ia modu esklusiboan.Hona hemen gure laginean agertu diren hiru itemen deskribapena.
|
|
2001
|
|
|
Bide hori, aldakortasun haz  korrarena, darama munduak:
|
mundukoek
daramagu, hobeki esan.
|
|
2002
|
|
|
Literatura kanonikoaren, hegemonikoaren aurrean, bazter literaturak eta idazleak aztertu eta balio berriak hartuko dira aintzat: emakumezkoek idatzitako literatura, hirugarren
|
mundukoek
egindakoa... Zalantzan jartzen dira testuen kalitatea definitzeko garaian erabili ohi diren irizpideak.
|
|
2003
|
|
|
–Izan ere, mundua galduta dago,
|
mundukoek
logikarik ez dutelako, nik uste.
|
|
2006
|
|
|
Hemezortzi urterekin hirugarren dibisioan debutatu zuen. Futbol
|
mundukoek
ez zuten zalantzarik segundan, gutxienik, jokatzeko dohainak zituela. Eibarren, edo Osasunan.
|
|
2009
|
|
|
atergabeko presentzia bihurtua iduri; Domingok, aldiz, guztiz kontrako jarrera abiapuntutzat harturik, erdigunea eskaini zion Benjamin Mariari hasieratik: erdigunea eskaini zion eta eguzkia eskaini zion, inozentziaren eguzkia?, baita ordainean eguzkiaren fruituak jaso ere, zeinak baitziren itzal puska hari ziòn maitasuna eta maitasunari zeriòn bizipoza; bazuten, gainera,
|
mundukoek
beste desio bat, ezkutukoa bezain benetakoa, haiek guztiek, barru barruan, Benjamin Mariaren heriotza irrikatzen baitzuten, heriotzak bakarrik deusezta baitzitzakeen eta ezaba, ausaz, absentziaren presentziazko agerraldi etenik gabekoak, gauak itzal guztiak irents ditzakeen bezala; ez zuten esaten ez aitortzen, kulpa hura ere ezkutuan eraman beharrekoa baitzen, menturaz?, halaxe sentitzen zuten a...
|
|
|
oroitze hutsa zen, bai baitzirudien ezen itzal hura ameba erraldoi bat bezalakoa zela, bere pseudopodoak noranahi hedatzeko gaitasuna zuena, erdigunea ere –mamia eta ardatza– bereganatu arte; erdigunea, bazterraren itzalpean zegoena, non erruduntasun sentimenduaren harra baitzen jaun eta jabe... kulpa bat bezala bizi baitzuen aitak afera hura, kulpa bat bezala amak, eta kulpa bat bezala beste anai arrebek ere, absentzia itxurako hura –ezpainek isildua, baina kontzientziaren ahotsak ozendua– atergabeko presentzia bihurtua iduri; Domingok, aldiz, guztiz kontrako jarrera abiapuntutzat harturik, erdigunea eskaini zion Benjamin Mariari hasieratik: erdigunea eskaini zion eta eguzkia eskaini zion –inozentziaren eguzkia–, baita ordainean eguzkiaren fruituak jaso ere, zeinak baitziren itzal puska hari ziòn maitasuna eta maitasunari zeriòn bizipoza; bazuten, gainera,
|
mundukoek
beste desio bat, ezkutukoa bezain benetakoa, haiek guztiek, barru barruan, Benjamin Mariaren heriotza irrikatzen baitzuten, heriotzak bakarrik deusezta baitzitzakeen eta ezaba, ausaz, absentziaren presentziazko agerraldi etenik gabekoak, gauak itzal guztiak irents ditzakeen bezala; ez zuten esaten ez aitortzen –kulpa hura ere ezkutuan eraman beharrekoa baitzen, menturaz–, halaxe sentitz...
|
|
2010
|
|
|
Badakit, ene disko berriarekin, erraiten dutela: Ba, baina ez da jazza, jazzeroek ez dute maite, folk
|
mundukoek
ez dute maitatuko ez baita folka. Baina hori berdin zait.
|
|
2011
|
|
|
Aurrera egin ahal izateko, artistek bereziki antzerki eta zinema
|
mundukoek
botere politikoaren meneko izan beharra zeukatela salatu zuen, eta, hala jokatu ezean, kanpora bidea hartzera behartuak zeudela ezinbestean. Kultura sailari egotzi zion" Herri honetako sortzaile ez ofizialak abandonatu izana, eta kausaren zerbitzurako kultura sortu nahi hartan, harekin bat egiten ez zutenak eraitsi beharreko etsai jo izana".
|
|
|
Bertsolariek eta bertsoaren
|
mundukoek
txalo artean hartu zuten.Bai, hunkituta zeuden erabat, eta oso eskertuta. Opari moduan hartu dute bertsolariek.
|
|
2013
|
|
|
Elikadura arloan dugun jokabidea aztertzen duten adituek psikologiaren
|
mundukoek
bezala neurobiologiakoek ere adierazten dute prozesu sistematiko batek erregulatzen duela elikagaiak jateko joera, eta gose seinaleen eta asetasun seinaleen bidez kontrolatzen dela prozesu hori.
|
|
|
Kezka hori ere nahiko ohikoa zen. Paul Lazarsfeldek esplikatu du baserri
|
mundukoek
hirikoek baino atsekabe gehiago zeukatela. Soziologo batzuen ustez, maila intelektual handiagokoei eta hiritarrei, baserritarrei eta maila intelektual apalagokoei baino gogorrago egin zitzaien gerla jasatea, besteak beste baldintza gogorretara ez zirelako laborariak bezainbat ohituak.
|
|
2015
|
|
|
Haren bizitzari begira, eredurik ona da. Zer besterik nahi dugu ondoan dugun adiskide hain onagandik, geure neke eta probetan,
|
mundukoek
egiten dutenez, bertan behera utziko ez gaituen harengandik. Zorionekoa bene benetan maite izan eta beti ondoan dakarrena.
|
|
|
Alde batetik Jainkoak dei egiten zidan; bestetik, nik munduari jarraitzen nion. Jainkoaren gauzek poz handia ematen zidaten;
|
mundukoek
lotua nindukaten. Bi aurkari hauek batera ekarri nahi nituela dirudi, bata bestearentzat hain arerio zirenak?
|
|
|
Gorets ezazue biziki Jainkoa, ene alabak, hain gauza kaskarra utzi duzuelako, han ez baitzaio begiratzen haiek berengan dutenari, beren maizter eta zerbitzariek dutenari baizik; eta hauek huts egingo balute, ez liokete gero ohorerik emango. Gauza polita hauxe, guztiek halako edo holako jostaldia duzuenean barre egin dezazuen, denbora pasa ona baita
|
mundukoek
zein itsuki igarotzen duten denbora ikustea.
|
|
|
Guztiok hori lortzen saia gaitezela diot, hemen ez baikaude beste ezertarako; eta ez urtebetean soilik, ez bi urtean soilik ere, ezta hamarrean ere, koldarkeriaz bertan behera uzten dugun itxura ez ematearren, eta egoki da Jaunak ikus dezan guri dagokiguna egin gabe ez garela geratzen; soldaduak bezala, asko zerbitzatu arren, kapitainak agintzen duen edozein ofiziotan jarduteko beti egon behar dute prest, hark emango baitie dagokien soldata. Eta zenbat hobeki ez ote du ordaintzen gure Erregeak
|
mundukoek
baino!
|
|
|
Alde batetik Jainkoak dei egiten zidan; bestetik, nik munduari jarraitzen nion. Jainkoaren gauzek poz handia ematen zidaten;
|
mundukoek
lotua nindukaten. Bi aurkari hauek batera ekarri nahi nituela dirudi, bata bestearentzathain arerio zirenak?
|
|
2016
|
|
|
Benetako munduan daudenen mezuak ematen ditut nik hitzaldietan. Inoiz ez dut jakiten norengana joango naizen, beste
|
mundukoek
gidatzen naute nora joan edo zer esan. Diapositibak izango balira bezala, beste irudi batzuk eta beste sentipen batzuk etortzen zaizkit; eta hitz egiten hasten naiz.
|
|
2017
|
|
|
Hori da. Batzuek ideia hori bereganatu dute, Ipar Amerikako elkarte batzuek, lesbiana
|
mundukoek
.
|
|
|
Zertarako du, beraz, Jainkoak halakoa? Munduak eta
|
mundukoek
beretzat on ez daukatena, bere artean ikusi nahi ez dutena eta konpainietan ere narda zaiena nahi duzu zuk har dezan Jainkoak bere gonbidatu, maita dezan, besarka dezan. Bere konpainian eta lorian errezibi dezan?
|
|
2018
|
|
|
Ekintzak, auzo harreman baino areago, tiranoen kontrako borrokaren itxura hartzen du, iraultza batena, nonbait. Beste
|
mundukoek
egin ohi dituzten bahiketa misteriotsuek mundu honetako agintedunek menpekoekin erabiltzen duten zapalkuntza nabaria oroitarazten dute: mitoa eta politika elkartzen dira.
|
|
|
Azken batean, hura ez da gaizto ofizialen ordezkaria izan, hemengo gaizto ofizialei aholkuak ematera etorri dena. Powell ez da hirugarren munduko gerrilla talde bateko komandantea, hemengo buru argi lehen
|
mundukoek
zorotzat jo eta baztertuko luketena, kontrakoa baino: Powell on ofizialen ordezkaria izan da urteetan.
|
|
2020
|
|
|
Apaizek okasiorako Bibliatik hautaturiko hitzak berriz, San Joanen ebanjelioaren hasierakoak: ...o zen./ Hasieran Jainkoarekin zegoen Hitza./ Gauza guztiak beronen bidez egin ziren,/ eta egindakotik ezer ez da berau gabe egin./ Hitzarengan zegoen bizia,/ eta bizia gizakien argia zen; argi horrek ilunpetan egiten du argi,/ baina ilunpeek ez zuten onartu.(...) Hitza zen egiazko argia,/ mundura etorriz/ gizaki guztiak argitzen dituena./ Munduan zegoen/ eta, mundua haren bidez/ egina izan arren,/
|
mundukoek
ez zuten onartu.(...) Eta Hitza gizon egin zen/ eta gure artean jarri bizitzen./ Ikusi dugu haren Jainko aintza,/ Aitarengandik maitasun eta egiaz betea/ datorren Seme bakarrari/ dagokion aintza."
|
|
|
Onekako Begoña Zorrozuak, adibidez, ezagutzen ditu horrelako kasuak: " Lehen sektoreko baserritarrek eta arrantza
|
mundukoek
, esaterako, orain arte ez dute izan aukerarik kotizatzeko: enpresa senarraren izenean egoten zen, eta emakumeak ez ziren sartzen hor.
|
|
2021
|
|
|
Geroago, Euskal Festak, 1896 eta 1915 urtetan zehar, aipaturiko Lore Jokoak beste ekintza bat bezala hartuak izaten ziren festen egitarauetan. Esan behar da, literaturaz edo arteaz gain, festa herrikoi eta nekazaritza
|
mundukoek
eragin nabarmena zutela ospakizun horietan. Donostian izan ziren lehenengoak, literatur saio, bertsolari eta txistulari txapelketaz osatuak hain zuzen.
|
|
2022
|
|
|
Beste
|
mundukoek
egin ditzaketen kalteen aurrean baliabide zerrenda luzea izan dute eskura jendeek, batzuetan haietatik babesteko soilik, noizbehinka haiei erasotzeko eta suntsitzeko. Beren natura eta printzipio eragileengatik desberdinak izaten ahal dira arma mitikoak, batzuk sinbolikoak, besteak fisikoak, hauek ere sinbolikoki baliatuak usu.
|
|
2023
|
|
|
Euskararen aldeko eragileak biltzen dituen erakundeak azaldu duenez, apirilaren 20ko agerraldian ez zuten soilik euskararen esparruko eragileek parte hartu; «askotariko esparruetan aritzen diren eragileek ere adierazi zioten atxikimendua ofizialtasunaren aldarriari, hala nola pertsona migratzaileen elkarteek, memoria historikoa lantzen dutenek eta kultura
|
mundukoek
. Denetariko gizarte eragileak batu ditu kohesioaren, justizia sozialaren eta bizikidetzaren alde lerratzen den eskaerak».
|
|
|
Euskararen aldeko eragileak biltzen dituen erakunde horrek ohar baten bidez azaldu duenez, apirilaren 20an Iruñean egin zuten agerraldian ez zuten soilik euskararen eremuko eragileek parte hartu: «Askotariko esparruetan aritzen diren eragileek ere adierazi zioten atxikimendua ofizialtasunaren aldarriari, hala nola pertsona migratzaileen elkarteek, memoria historikoa lantzen dutenek eta kultura
|
mundukoek
. Denetariko gizarte eragileak batu ditu kohesioaren, justizia sozialaren eta bizikidetzaren alde lerratzen den eskaerak».
|