|
2000
|
|
|
urteekiko oreka, kulturaren adierazpen diferenteen arteko oreka, zazpi lurraldeen arteko oreka, estiloarekin lotura zuen oreka. Zer
|
moduz
moldatu zara guztiak orekatzen. Zein zailtasunekin egin duzu topo?
|
|
|
Haurrak nola dauden eserita ikusten dut, eroso egon daitezela, nahiz eta lurrean egon. Eta txotxongiloak hasi baino lehen haurrekin mintzatzen naiz zer
|
moduz
dauden jakiteko. Ikusi behar dutenaren aurkezpen txiki bat ere egiten diet.
|
|
|
Botillero ere ikusi izan zaitugu zenbaitzutan. Zer
|
moduz
langintza horretan?
|
|
|
Ta? Zer
|
moduz
ezkonbizitza. Ez zinen, ba, horren azkar damutuko?
|
|
|
Esnatu da gure gizona! –entzun zion zuriz jantzitako emakume bati– Zer
|
moduz
sentitzen zara, txapeldun hori?
|
|
|
–Eta...? Zer
|
moduz
, Txema?
|
|
|
—Zer
|
moduz
unibertsitatean? —galdetu zidan atezainak.
|
|
|
—Baina, erradazu, zerk ekarri zaitu honat? Zer
|
moduz
dago Joanikot...?
|
|
|
Eta beheiti jaitsi, eta lagunak berehala hasi zitzaizkidan galdezka, nola joan zaik, zer
|
moduz
... Eta, ihardesterakoan Mignon bera aitzinatzen zitzaidala, imajinaturik zer nolakoak izan zitezkeen lagunek egiten zizkidaten galderak, erran zien:
|
|
|
Eta, Cacace jauna? Zer
|
moduz
gabiltza?
|
|
|
Zer
|
moduz
, Anjel, galdetu zidan Migelek klasetik irten nintzenean.
|
|
|
Mozkortuta nago... Zer
|
moduz
zaude zu, Anjel?
|
|
|
Ama, idatzi nizun zerbait. Zer
|
moduz
zaude?
|
|
|
Beno... nahi duzuen bezala. Zer
|
moduz
eskolan. Ondorenak ezagunak dira.
|
|
|
Zer
|
moduz
–galdetu zidan.
|
|
|
Zer
|
moduz
, Anjel?
|
|
|
Amonak nire aldamenean jarraitzen zuen, gela behin ere baino estuago iruditzen zitzaidan. Migelek sartu irten azkar bat egin zuen nire gelan zer
|
moduz
nintzen galdetzeko.
|
|
|
Batean Estherrek hartu dit, baina han ez zeundela esateko eta, nahi baldin badut, haiekin joateko. Zer
|
moduz
zaude. Argitu al dira zuen arteko gauzak?
|
|
|
Eta bitxiagoa da, bitxiagoa denez, niregan gero eta handiagoa piztea Dabid berarekiko Karmelok dioenarekiko baino: zer
|
moduz
egongo ote den, nola sentituko ote den tiro egin zidanetik, zer sentituko ote duen orain nirekiko, eta maitalearekiko...
|
|
|
Behinik behin ongi nagoela esateko deituko nioke eta niregatik ez arduratzeko (baldin eta arduratua badago; guztiarekin, New Yorken ez bezala, orain ez nuke nahi bera hemen nire bila azaltzea). Baina, esan bezala, ez diot deitu eta, beraz, ezin bada jakin bera zer
|
moduz
dagoen. Teresak, Dabid bihotzera tiro egin zidan gansterra dela oroitarazi dit (noski, Chicagon nagoelako esango zuen hori); berak ez dauka hori zertan oroitarazi, nik hainbeste badakit, baina aldi berean ezin dut ahantzi elkarrekin igaro ditugun urteak, urte gehienbat atseginak.
|
|
|
Jendea han zebilen batera eta bestera, ahal zuen moduan. Rekalde etortzen zitzaidan tarteka, ea zer
|
moduz
nengoen galdetzen. Txarto pasatu nuen nik, eta besteak ere halatsu ibiliko ziren.
|
|
|
Nire ziegako atearen alde banatan makurtuta, hura kanpotik eta ni barrutik, leihatilatxotik elkarri begira, berriketari ekin dio: ia hamabost egun daramatza bidaian; Picasentetik dator, Langraiztik bueltan; zer
|
moduz
gauden galdetu dit, nola dauden hemengo gorabeherak...
|
|
|
eskuak atzean, aldakak dantzatzen, musajea bihurritzen. Patioaren alde batetik bestera bi hiru joan etorri egin orduko, besoak eta eskuak halako
|
moduz
mugituz ari zaio trabestia esplikazioren bat ematen. Ez dut uste asko aztoratuko duenik Ordiziako txapelduna.
|
|
|
– Zer
|
moduz
bilera? –galdetu nion pixka bat geroxeago, jada janzten hasita nengoela.
|
|
|
Gero iharrak, telebistari saihets emanik, berari begira: " Eta, zer
|
moduz
aurkitu duk herria?", galdetu zion. " Kanbiatuxe", erantzun zuen Xanek, ez biziki eroso; segurrenik gizon hark konkorrarekin topo egin zuen, honek bere historia kontatu zion.
|
|
|
" Ni?", galdetu zuen Elik, amets batetik aterata bezala. " Zer
|
moduz
zaude?", galdetu zuen Xanek. " Ondo esan".
|
|
|
Elik keinu anbiguo bat egin zuen. " Eta", esan zuen," zer
|
moduz
harekin?". Bazen haren doinuan inkirin pixka bat, bazen, agian, zelorik ere zerbait.
|
|
2001
|
|
|
Ume askok, berriz, zure bideoa jarriko dute. Zer
|
moduz
telebistan?
|
|
|
Euskadiko Orkestrarekin ere aritu zarete saltsan. Zer
|
moduz
–
|
|
|
(TOMASi.) Zer
|
moduz
alien bat hiru begirekin?
|
|
|
(Txantxa doinua) Hemen dugu komunetako gizona. Zer
|
moduz
iragarkia?
|
|
|
Zer
|
moduz
honekin?
|
|
|
(Telefonoan) Miren... Zer
|
moduz
kongresua. Hemen dena primeran:
|
|
|
(Marrazkiak begiratuz) Gaurko biñeta? Irrikitan nago Txiki porno aktore zer
|
moduz
moldatzen den ikusteko...
|
|
|
Leiretxu, zer
|
moduz
joan zaizu dena?
|
|
|
Zer
|
moduz
dago zure ama?
|
|
|
(Seduzitzaile.) Zer
|
moduz
afari bat birentzat?
|
|
|
Zer
|
moduz
da Miren?
|
|
|
Zer
|
moduz
politok?
|
|
|
Igarlearena egiten aritu naiz honaino, eta orain ez naiz ausartukoerratera, fenomeno berri samar honek segida izanen duen. Nolanahi ere, garbi dagogutxi batzuek baizik ez dutela gure hizkuntza mugetatik harago
|
moduz
eta maneranlehiatzeko adina kalitate, zorte edo jakitate izanen.
|
|
|
Kaixo, polita: Zer
|
moduz
zabiltza aitona eta amonarekin. Asko oroitzen naiz zutaz, txiki, eta hona noiz etorriko zaren desiratzen nago baina oraindik itsaron egin duzu, etxe polit bat alokatu nahi baitut biontzat, ados?!
|
|
|
Askotariko kultura eskaintzen du Matadero Ekintzak taldeakAzkoitian, eta proiektua zertan den jakiteko galdera batzuk luzatudizkiogu Joxe Larrañaga bertako partaideari: 1 Nola dago Matadeixe gaur egun? Zer
|
moduz
dago proiektua bere osoan? Iñoiz baino biziago eta indartuagoa dago Matadeixe edo MataderoEkintzak. Ikuspegi dinamiko eta bizidun modura ulertzen dugueraikina bera eta berau osatzen dugun lan taldea, eta ekainean17 urtemuga ospatuko dugu.
|
|
|
–Zer
|
moduz
hirian, maitea?
|
|
|
–Arratsaldeon, Daniela. Zer
|
moduz
zaude?
|
|
|
–Bere neskarekin, Arantxarekin, noiz edo noiz hitz egin diat –berrekin dio leunago– Txorakeriez beti, ez zekiat, institutuan zer
|
moduz
eta horrela. Lehen konfiantza pixka bat baneukaan, baina orain... enfin –keinu etsi bat, oso berezkoa duena– Neska jatorra duk, batzuetan ez zidak kasu egiten baina bueno, badakik –irribarre bat–, lotsatia izango duk ni bezala.
|
|
|
–Iepa, Tasio! Zer
|
moduz
hago, ondo edo oso ondo?
|
|
|
" Epa, Anartz, zer
|
moduz
habil Chiapas aldean. Ondo espero diat.
|
|
|
Ohitua dagoeneko, motxila bazter batean laga eta leihoa ireki du Tasiok. , egunon, zer, gaua zer
|
moduz
, ba, ondo, irteera bat bakarrik egin behar izan dugu, hamabi eta erdiak aldera, baina bestela lasai, eta zer izan da, larria, ez, andre zahar batek aldaka hautsi du komunera joan eta irristatuta, baina ondo. Bista altxatu du lurretik.
|
|
|
‘Zer
|
moduz
–’ galdetu dit Gorriak esnatzean.
|
|
|
Barreka hasi gara eta berriro galdetu diot Andoniri, Eta hemen zer
|
moduz
, berak erantzuna emana duen arren, nire jakingurak ahaztu duen gaizki enterratuta dagoelako hori.
|
|
|
Erizain bat sartu da atea jo gabe. ‘Barkatu, Maribel, ’ ezagutu nau erizainak, ‘ez nekien hemen inor zegoenik.’ ‘Gauerdian ailegatu naiz, eta Goio zer
|
moduz
dago? ’ ‘Geroago eta hobeto.’ Gorriaren bila jaitsiko naiz, Pauso Galduen Galerian barrena joan naiz, draz draz draz, harik eta Imanol Urioste topatu dudan arte. ‘Zelan bidaian? ’ esan dit euskaraz, musu emanda.
|
|
|
‘Hizketan hasi zarela esan didate eta! ’ diot berriro. ‘Zer
|
moduz
, Goio? ’
|
|
|
‘Zer
|
moduz
... ’ diot.
|
|
|
‘Zer
|
moduz
–’ diot alboan eserita.
|
|
|
‘Zer
|
moduz
–’ galdetu diot.
|
|
|
‘Zer
|
moduz
sentitzen haiz? ’
|
|
|
‘Zer
|
moduz
sentitzen zara? ’ galdetu dit neska batek.
|
|
|
‘Bai, zer
|
moduz
–’
|
|
|
Gainera, ogia ondo egitea gerran parte hartzea bezain inportantea dela esaten du beti, bazkalaurrean edo bazkalondoan. ‘Eta hi, zer
|
moduz
bidaian? ’ ‘Desastrea. Goio oso gaizki aurkitu diat, burutik gaixorik.
|
|
|
Herritar gehiago sartu zen taberna dendan Â. " Ieup, zer
|
moduz
! Dotore hago!".
|
|
|
Une labur batez, behinik behin: bere begiek dir dir egiten dute nireekin topatzerakoak eta ezpainak irekitzen zaizkio," zer
|
moduz
lo egin dugu, ba?", itauntzen diodanean. " Non ibili haz, neska?", erantzuten dit, hala ere, segituan, bere arreba naizelakoan.
|
|
|
Sarraskirik aski bazegoen gerra ondoan piztia hegazti harrapariek bere gose ase ezina pixkaren bat berdin zezaten. Eta buruzagitza bakarraren mendeko ziren bitartean, haren esaneko mirabe isil, borroka bidez eskura zituen irabazkinak bake
|
moduz
parti zitzakeen, nagusi bezain morroi neskame  zituenak elkarren lehian, elkarri mokoka, Goikoa salbu, zebiltzaino.
|
|
|
Amatu horrek, bidea utzi ez badut, erabilera berezia du, maitatuk eta ez bezalakoa, eta maila ere bai, erabilera bezain  berezkoa. Hitz horrek, hona erraz gezurtakizun den ustekaria, ez du gehienbat âsekula ez duela esaten ez naiz ausartzenâ" haragizko" kutsurik.  Beste
|
moduz
, ez zuen garai hartako mutilak nahiz gizonak aldameneko neskatxa nahiz emakume hazia, ezkongai adina ezkondua (barka, orain, ez dakit zer sasi arrazoigatik, ezkongabe entzuten dena) gogoan edo/ eta eskumenean zuenean erabiltzen. Egitate hori, amatzea alegia, Jainkoari, Jainkoarengandikako legeari, Ama Birjinari eta horrelakoei zor zitzaien.
|
|
|
Besteren mandatuz, Arantzazuko batzar aurretik, harako lanak prestatu genituenok aski
|
moduz
eta neurriz mintzatu ginen, batasun bidean jar gintzaketen zenbait errepide nagusi erakusteko ustetan edo: hori ikusi nahi duenak Aita Villasantek iaz argitara zuen liburuxkan ikus dezake10.
|
|
|
Bestalde, sarri pentsatzen dut gure fedearen bikaina erakusteko ez dugula kristauok, nonbait, behar beste erabiltzen adierazpidetzat zer
|
moduz
, non kokatzen dugun guk gizakia. Gure kristautasunean dena dago kokatuta gizaki zehatz historiko batengan:
|
|
|
Aitaren iduria dun! Zer
|
moduz
hartzen din. Gixon gogorra eginen haiz hi!
|
|
|
Halako batean, eskolakide bihurri baten antzera hasi zitzaidan: Zer, esan zidan, zer
|
moduz
egon naiz. Gizona, gizona!, esan nuen, nola zer moduz egon zaren!?
|
|
|
Zer, esan zidan, zer moduz egon naiz? Gizona, gizona!, esan nuen, nola zer
|
moduz
egon zaren!. Zertaz ari zara?
|
|
|
Zera... –hasi zen–, zer
|
moduz
egon naizen Borgesena egiten. Horixe zen nire galderaren zentzua.
|
|
|
Egon zara Mitxoletarekin? Zer
|
moduz
dago. Egia da dena paripé dela esaten duela?
|
|
|
– Zer
|
moduz
dok. Basamortuko piztia kabroi haiek ez zitean gu akabatzeko adina potrorik izan, ezta?
|
|
2002
|
|
|
egun telebista da gehien ikusten dugun showa, eta bideoklipen abiadan doazen ikuskizunak maite ditugu gehien, irudi bat bestearen atzean moztu eta itsatsi, moztu eta itsatsita egiten diren horiek; zineman film japoniarrekin lo hartzen dugu, elkarrizketak errealistegiak direlako aukeran: bi gizon kafea hartzen ari dira pantailan, eta ikusleok oso osorik entzun behar dugu euren ordu erdiko elkarrizketa, (r) zer
|
moduz
–» agurretik hasita (r) bihar deituko dizut; zein da zure telefono zenbakia?» esaldiarekin bukatu arte. Pazientziarik gabekoak gara gaurko ikusleak, hitz gutxi eta oso beteak nahi ditugu, eta akzio batetik bestera azkar igarotzea hobe.
|
|
|
Bai
|
moduz
eta bai helburuz izan behar luke berritzailea politikak. Noski dela errazagoa esaten, eta oso zaila gauzatzen.
|
|
|
Zer
|
moduz
daramazu lana eta ikasketak batera uztartzea?
|
|
|
Lagunartean zer
|
moduz
moldatzen zinen?
|
|
|
Horretarako deia egin eban. Irakasle izango zana, konkurtso
|
moduz
izen au eban. Ez zan lehiaketa hutsa, oposizino gordina izan:
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
/ onar tzeko moduz
|
|
|
onar tzeko moduz/ onar tzeko
|
moduz
|
|
|
ongi/ onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
/ ongi
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
onar tzeko
|
moduz
|
|
|
Momentu hauek erabiltzen dira ikaslearen progresioaaztertzeko: zer
|
moduz
doakion proposatutako lana, zeren falta nabaritu duen, zerjorratu behar duen gehiago, zer nahiago duen egin, eta abar.
|
|
|
Zer
|
moduz
etxean. Ondo gurasoekin. Lan askobidaltzenaldizuteetxeanegiteko?
|