2006
|
|
Aipatutako hau aztertzen dugun prozesuaren beste ezaugarri bat baino ez bada ere, gure ustez oso kontutan hartu beharrekoa da. Hala ere
|
lan
honetarako adinari lotutako beste alderdi batzuk gehiago interesatzen zaizkigu.
|
2007
|
|
Ezer baino lehen honakoa aitortu nuke: halako
|
lan
hau enkargatzeko deitu zidatenean, asunto honi ezin izango niola inolaz ere aurre egin pentsatu nuen. Batetik, gauden datetan gaudelako (KORRIKA 15 gain gainean dugu eta hori geure jarduera osoa baldintzatzen duen gaia da), eta bestetik, idazle kaskarra naizen neurrian, zail egiten zaidalako holakoetan sartzea.
|
|
" Zenbat erabiltzen da" diogu, nabarmentzeko ezagutzak ez, baizik erabilerak duela garrantzia esku arteko
|
lan
honetan. Ahozko erabileraz ari gara, edozein pertsonak edozein pertsonarekin komunikatzeko erabiltzen duenaz.
|
2008
|
|
Horiez gain, Eusko Jaurlaritzaren IKT inbentarioan2Euskarazko Testu Corpusa izeneko baliabidea ageri da, 25 milioi hitzekoa, eta ‘Euskarazko ahotsa sintetizatzeko eta ezagutzeko motorrak’ garatzeko bildu bide dena (uste dugu EJk Scansoft i esleitutako Aditu aplikazioaren garapenean erabili dela). Bestetik, nahiz eta, esan dugunez,
|
lan
honetan corpus eleaniztunen arloa ez dugun jorratuko, ezin esan gabe utzi Interneten euskarazko bi corpus eleaniztun kontsultagai daudela: LEGE bi corpusa (Deustuko Unibertsitatea) eta Eroski ren Consumer aldizkariaren españolgalego catalán euskara corpusa.
|
|
Ez da
|
lan
honen helburua corpusak egiteko eta ustiatzeko behar diren tresnetan sakontzea, baina ezinbestekoa, gaingiroki bada ere, oinarrizko ideia batzuk agertzea.
|
|
Bai ordea aipatuko dugu ikuspegi anitzeko ikerketak egitea komeni dela; ikuspegi bakoitzak alderdi desberdinak azpimarratzen ditu, eta denen arteko osagarritasunak gaur eguneko egoera hobeto ulertzen lagunduko du. Bide horretan, ikuspegi psikosoziala —gehienbat— eta soziologikoa erabiltzen saiatu gara
|
lan
honetan; batzuetan, jadanik gutxi gora behera genekiena baieztatzeko, baina baita ezagutza berriak lortzeko ere.
|
|
Azken urteetan ikasle etorkinen kopuruak gora egin du, eta hauen eskolaratzeak ez ditu jarraitu bertakoen egungo joerak. Etorkinen integrazioari begira bereizketa horrek dakartzan arriskuak eta eskolak gai honetan dituen erronkak aztertzen dira, besteak beste,
|
lan
honetan.
|
|
Bestalde, plana zehatza izanen bada, ezinbesteko da toki entitateen antolamendua eta funtzionamendua ezagutzea. Horiek horrela,
|
lan
honen helburua da plana diseinatzeko zenbait oinarri eskaintzea langintza horri ekin nahi diotenei. Gero eta erakunde gehiago ezarrita dituztela kalitatearen kudeaketarako sistemak eta horiek ere kontuan hartu dira.
|
2009
|
|
Proiektuaren lankideek euskararen historian zehar idazleek eta ikerlariek maneiatu dituzten hipotesiak sailkatuko dituzte, ondoriorik atera gabe. Noski sailkatze
|
lan
hau funtsezkoa izango da gero ondorioak ateratzeko baina lan ezberdina da. Ondorioak ateratzea eta benetan zergatiak zeintzuk diren zehazten saiatzea ikerburuei dagokie ikersaioak eginez.
|
|
Hau guztia kontuan hartuta,
|
lan
honen asmo nagusia Euskararen Irakaskuntza Blogosferara, edota alderantziz, Blogosfera Euskararen Irakaskuntzara hurbiltzea da. Euskal blogosferak zazpi urte izan arren, oraindik ez da euskaltegirik ageri irakaskuntzarako blogen artean.
|
|
Baina, non daude euskaltegiak? Helduen euskalduntzeak arlo horretan bizi duen hutsunea betetzera dator hurrengo
|
lan
hau. Hori dela eta, burututako lana euskaltegietako irakasleei zuzendua dago, batik bat.
|
|
1 Eskerrak eman nahi dizkiogu hautatze
|
lan
honetan lagundu diguten Imanol Irizarri (HABE Liburutegia) eta Pruden Gartziari (Euskaltzaindiko Azkue Biblioteka). Ikus, baita ere, Gartzia, P. eta Knörr, H. (2005):
|
|
Luze jardun gaitezke Txillardegik soziolinguistika eta glotopolitika alorrean egindako ekarpena azaltzen eta ez da
|
lan
honen helburua azalpen xehea egitea. Edonola ere, une egokia gertatzen da bizi dugun hauxe Txillardegik egindako lana gogora ekartzeko.
|
|
kanpo aldera mugitu edo nor bere baitatik ateratzea). Talde
|
lan
honetan, nork bere bizipenetan oinarritutako ekarpenak egin ditu. Kontsiderazio indibiduala eta konfidentzialtasuna jokaleku hartuta, ikaskuntza prozesu bat landu da.
|
|
Burua eta bihotza, sentitzeko gaitasuna eta pentsatzeko ahalmena; horra hor bizitzan aurrera egiteko behar ditugun bi alderdiak. Beraz, horiek horrela, oso aintzat hartu ditugu emozioak
|
lan
hau sortzeko.
|
|
Bikote motak bereizteko ez da bikotekideen ezaugarri indibidualen hustuketa eta alderaketa egin
|
lan
honetan, oinarri gisa hartu baitugu aldaketaren gakoak, funtsean ez direla indibidualak, taldekoak, edo kasu honetan, bikoteko harreman mailakoak baizik. Hau da, harreman bakoitzean eratzen den dinamika norberaren ezaugarri indibidualei nagusitzen zaielakoan gaude.
|
2010
|
|
Lan horren guztiaren emaitzak eta ondorioak guztiz balekoak dira hizkuntza aldaketa erakunderen batetan eragin nahi duen ororentzat. Areago, susmoa dugu esfortzu horren balioa
|
lan
honetan ez dela agortuko, bide beretik aurrera egin nahi izango duen orok makulu ezin egokiagoa aurki dezakeelako Barrenetxearen izerdiari esker eskuratutako idazlan honetan.
|
|
etorkizuneko irakasle eleaniztunak nahi ditugu, hiru hizkuntzatan txukun moldatuko direnak eta horrek eragin du curriculuma ere, neurri garrantzitsu batean, xede horien karietara egokitzea, alegia, hiru hizkuntzei toki esanguratsua egitea. Horretara nola iritsi garen eta hori nola antolatu dugun azaltzea izango da
|
lan
honen helburua.
|
|
Beste modu batean esanda, erakundearen ikusgarritasuna eta lidergoa beharrezkoak dira, eta giltza edo baldintza estetikoa gainera badira, eta hori dator aipatutako hiru ardatz horien uztarketatik (pertsona egitasmoakerakundea). Uztarketa
|
lan
hau erakundeen funtzio estrategikoa da eta bere garapena eta zaintza erakundeari dagokio, bide berrietan parte hartuko duten pertsonen atxikimendua bilatu nahi badu edozein erakundek. Bilatu beharrekoa:
|
|
Eta inplikazio handiak ditu, bai hezkuntza eleaniztunerako, baita gizarte eleanitz osorako ere. Hala ere,
|
lan
honek bere mugak ere badituela esaten du egileak berak, eta beste zenbait gai aztertu beharra dagoela aipatzen du, besteak beste honakoak:
|
|
Euskal Autonomi Erkidegoa (EAE) izan da
|
lan
honen erdigunea. Bertako hezkuntza sisteman txertatu dira euskara gutxiengoaren hizkuntza, espainiera gehiengoaren hizkuntza eta ingelesa nazioarteko hizkuntza.
|
|
Nafarroako Unibertsitate Publikoko irakasle elkartua helbide elektronikoa: ...bizipenak ere aztertzea otu zitzaidan. hau da, euskararen egoeraren bilakaera azaldu eta egungo egoeraz hausnartzeko hiztunek hizkuntzarekin eratu dituzten harremanek irudikatzen duten deskribapen mikrosoziolinguistikora jo dut. nafarroako unibertsitate publikoko 52 ikaslek, gehienek 20 urtekoek, aitortutako hizkuntza bizipenak izan ditut soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain
|
lan
honen 2 atalean azalduko dudanaren oinarri1 gazteek ikasturtean irakasle diplomaturako haur hezkuntza eta lehen hezkuntza espezialitateetako 3 maila ikasten dute euskaraz. Jatorriari dagokionez, 51 nafarrak dira, eremu guztietakoak2 beraz, metodologikoki artikulu honen lehen mailako informazioa ez dago lagin adierazgarri batean oinarrituta, ez eta kasu azterketa sakon batean ere. aldiz, kontuan hartu dut gazte horiek talde naturala osatzen dutela, ez direla ikertzaileak espresuki bilatutako berriemaileak, nafarroa osokoak direla eta euskararekin eratu duten harremana ez dela nolanahikoa, Foru komunitatean osoki euskaraz ikas daitezkeen unibertsitateko bi titulazioetako ikasleak baitira. horregatik iruditu zait interesgarria gazte horien euskararekiko bizipenak eta adierazitako erabilera ohiturak, jarrerak eta hautuak deskribapen mikrosoziolinguistikorako baliatzea. bide horretatik maila makro eta mikroko datuak uztartu eta haien osagarritasuna bilatu dut. izan ere, hizkuntza baten egoera norbanakoen hizkuntzahautu eredu koherenteek epe luzera izan duten emaitza soziala bada (Fishman 2000, Fasold 1984), euskara zertan den azaltzeko euskaldunek mintzaira horrekin eratu dituzten harremanetan arakatzea bide metodologiko emankorra izan daiteke.
|
|
• laugarren ekarpena, ikerketa burutzeko erabili den eredu metodologikoa bera izan da. esan daiteke arlo honetan orain arte ia erabat ezezaguna izan dela glaser eta Strauss-en Funtsatutako Teoria, eta horregatik
|
lan
honen trataera metodologikoa bada ere egindako ekarpena eta berrikuntza. normalizaziorako aldaketak erakundeetan egikaritzeko ekintza ikerkuntza prozesu ziklikoen sistematizazioan oinarrituta Funtsatutako Teoria eta bere etengabeko erkaketaren metodoa aplikatzeak aukera berriak irekitzen ditu esparru honetara egokitutako ikerketa aplikatuan teoriaren sorkuntzara zuzendutako metodologien garapenea...
|
|
inazio.marko@ehu.es euskal herrian gaur egun bada lan alorreko organizazio eta enpresa multzo handi bat, euskara beren eguneroko lanean, irudian eta sistematikan integratzeko bidea egiten ari dena, horretarako prozesu planifikatuak erabiliz. bide honi ekin zioten aurreneko erakundeak 1990eko hamarkadaren hasieran abiatu ziren, zenbait enpresatako arduradun eta langileen ekimenez, eusko Jaurlaritzaren laguntza instituzionalarekin, aholkularitzen laguntza teknikoarekin eta gizarte mugimendu eta sindikatuen bultzadarekin. haiei jarraiki, gero eta gehiago izan dira geroztik bide horri ekin dioten erakundeak. urte guzti hauetan asko aurreratu da erakundeetan hizkuntzaren aldaketarako interbentzio programen diseinuen eta metodologien alorrean. erreferente teknikoak sortu dira, plangintzaren metodologiak sakondu dira, formazioa antolatu da eta materialak argitaratu dira. baina oraindik ugari dira antzematen diren hutsuneak eta gehiago sakondu beharreko aspektuak: filosofikoak, metodologikoak, teknikoak, gizakien eremukoak... bada, bereziki eta
|
lan
honen egilearen ustez, erakunde mailan normalkuntza prozesu bati ekiten zaion unean antzematen den hutsune handi bat: plangintzaren prozesu teknikorako garatu diren eredu metodolosoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain gikoez eta zertifikazioetarako garatu diren ebaluazio sistemez harago, normalkuntzarako eraldaketaren gertaera bere konplexutasun osoan enfokatzeko eta kudeatzeko pertsonekin, ezagutzarekin, kulturarekin edota antzekoekin zerikusia duten beste hainbat aspektu kontuan hartu eta barnebilduko lituzkeen erreferentziazko eredu global baten premia antzematen da. doktorego tesirako ikerketa lan honek antzemandako hutsune horri erantzuteko urrats berri bat eman eta ekarpena egin nahi izan du. kezka eta interes horietatik abiatuta, ikerlanaren lehen xedea kontuan hartu beharreko aspektu horiek zehazki zeintzuk diren identifikatzea izan da. eta horrek, ikerlanaren norabidea egituratu duen abiapuntuzko galdera gakoa finkatzea ekarri du:
|
|
filosofikoak, metodologikoak, teknikoak, gizakien eremukoak... bada, bereziki eta lan honen egilearen ustez, erakunde mailan normalkuntza prozesu bati ekiten zaion unean antzematen den hutsune handi bat: ...20140 andoain gikoez eta zertifikazioetarako garatu diren ebaluazio sistemez harago, normalkuntzarako eraldaketaren gertaera bere konplexutasun osoan enfokatzeko eta kudeatzeko pertsonekin, ezagutzarekin, kulturarekin edota antzekoekin zerikusia duten beste hainbat aspektu kontuan hartu eta barnebilduko lituzkeen erreferentziazko eredu global baten premia antzematen da. doktorego tesirako ikerketa
|
lan
honek antzemandako hutsune horri erantzuteko urrats berri bat eman eta ekarpena egin nahi izan du. kezka eta interes horietatik abiatuta, ikerlanaren lehen xedea kontuan hartu beharreko aspektu horiek zehazki zeintzuk diren identifikatzea izan da. eta horrek, ikerlanaren norabidea egituratu duen abiapuntuzko galdera gakoa finkatzea ekarri du: zeintzuk dira organizazioetan hizkuntza normalizaziorako eraldaketara aplikatutako interbentzioaren ingeniaritza batean, eta erreferentziazko esku hartze eredu bati begira, kontuan hartu beharreko aspektu edo elementuak?
|
|
bestetik norentzat argitaratu? ...n, bilakaera ezinbestekoa izan zaio, protagonista berriei eta euren gaiei bide eman, bestetik irakurlego berriaren interesei erantzun produktua aldatu gabe. bat ek asmatu du bere inguru organizatibo eta sozialean gertatutako aldaketei modu eraginkorrean erantzuten, gai eta ikuspegi berriei atea zabalduz, bai bere argitalpen batzordean, bai irakurleei eskuetara eramandako edukietan. ez nuke, ordea,
|
lan
hau amaitu nahi, proiektuaren koordinatzaile eta bultzatzaile izan naizen aldetik, bat entzat beharrezkotzat ikusitako eta gauzatu ezinik utzitako aldaketa batzuk aipatu gabe. besteak beste, aldizkaritzat ikusi ordez komunikazio egitasmotzat ikustea, horrela garai bateko produktua (aldizkaria) bi produktutara egokituz. bat, gogoetara eta azterlan jasoetara bideratutakoa; bestea, esperientzia apli...
|
|
Ondoren Soziolinguistika klusterra etorri zen, SEI ren garapenaren ondorioz. Ez nuke, ordea,
|
lan
hau amaitu nahi, BAT entzat beharrezkotzat ikusitako eta gauzatu ezinik utzitako aldaketa batzuk aipatu gabe. Besteak beste, aldizkaritzat ikusi ordez komunikazio egitasmotzat ikustea, horrela garai bateko produktua (aldizkaria) bi produktutara egokituz.
|
|
jatorrizkoa izanda ere, bizirauteko zailtasunak dituen hizkuntzarekin? ...respetatzea. hau gertatuko bada berriz, besteen hizkuntza ezagutu eta bere garapena onartu beharra dago. elkarbizitzarako jarrera etiko hau mantentzen ez denean kritika egin ahal izateko eta joera ez egokiak ikusgarri egin eta zuzendu ahal daitezen ahalegintzeko, garrantzitsua litzateke, euskararen, eta hizkuntza ezberdinen, inguruko eztabaida publikoaren azterketak sistematikoki egite jarraitzea.
|
lan
honetan egiten den proposamen metodologikoa eredu bat izan daiteke helburu horretarako.z eSKerTzaK eskertu beharrean nago, lan hau egin ahal izateko euroiSa S.a.ko lagunek emandako aukera, bai prentsako artikuluen datu basea erabilgarri egiteko, zein berauen azterketa egiteko baliabide informatikoak eskuragarri ipini dizkidatelako. erreFerenTziaK euSko Jaurlaritza (2009). IV Mapa Soziolingüistikoa. kultura Saila. hpS. eusko Jaurlaritzaren argitalpen zerbitzu nagusia.Vitoriagasteiz. larraÑaga, n. (1996).
|
|
jatorrizkoa izanda ere, bizirauteko zailtasunak dituen hizkuntzarekin? ...ra etiko hau mantentzen ez denean kritika egin ahal izateko eta joera ez egokiak ikusgarri egin eta zuzendu ahal daitezen ahalegintzeko, garrantzitsua litzateke, euskararen, eta hizkuntza ezberdinen, inguruko eztabaida publikoaren azterketak sistematikoki egite jarraitzea. lan honetan egiten den proposamen metodologikoa eredu bat izan daiteke helburu horretarako.z eSKerTzaK eskertu beharrean nago,
|
lan
hau egin ahal izateko euroiSa S.a.ko lagunek emandako aukera, bai prentsako artikuluen datu basea erabilgarri egiteko, zein berauen azterketa egiteko baliabide informatikoak eskuragarri ipini dizkidatelako. erreFerenTziaK euSko Jaurlaritza (2009). IV Mapa Soziolingüistikoa. kultura Saila. hpS. eusko Jaurlaritzaren argitalpen zerbitzu nagusia.Vitoriagasteiz. larraÑaga, n. (1996).
|
2011
|
|
Hizkuntzaren hedapena eta garapena, eskala handiagoan edo txikiagoan, hizkuntza bizi guztietan funtzionatzen duten faktoreak dira. Ezberdintasuna, hizkuntza normalizatuetan
|
lan
hau kreatiboa izatean datza: errekurtso naturalak aprobetxatzen dira beharrei aurre egiteko.
|
|
errekurtso naturalak aprobetxatzen dira beharrei aurre egiteko. Beste komunitate baten menpe dagoen hizkuntzan, ordea,
|
lan
hau imitatiboa izaten da: komunitate menperatzailearen errekurtsoez baliatzen da, beste hizkuntza (erdara) imitatu eta haren egiturara moldatu nahi izaten da hizkuntza (euskara). 24
|
|
Vianako Printzea Erakundeak argitaratu zuen
|
lan
hau euskal soziolinguistikaren lehen ikerketa aplikatua izan zela esan daiteke. Kanpo lanean oinarritua zegoen, eta ikerketa esploratzaile eta deskribatzailea zen, nagusiki.
|
|
Ikerketa hau ere, paradigma positibistan kokatzen zen, baina oinarrizko ikerketa zen nagusiki. Egiazki,
|
lan
honen azken helburua zen Euskal Herriaren egoera soziolinguistikoari buruzko ezagutza teorikoa handitzea. Nolanahi ere, ikerketa aplikatuaren zantzuak ere bazituen; azken finean, Txillardegiren helburua zelako jendea euskarak zuen egoerari buruz kontzientziatzea hartzea eta gizartea mobilizatzea (Txillardegi, 1984: 113).
|
|
Apartekoa da txostena, bai bere luzeran –aldizkari zientifikoetan argitaratzen direnak baino luzexeagoa, eta apartekoa bere sakontasunean. Ez dugu uste oker gabiltzanik esaten dugunean Euskal Herrian behintzat, diglosiaren inguruan zerbait jakin nahi duenak hemendik aurrera aintzat hartuko duela Zalbidek eginiko
|
lan
hau, ezinbestean.
|
|
egile, eztabaida kide, artikulugile. Modu berezian aipatu nahi genuke hABe liburutegiko langileek eskaini diguten arreta eta emaniko laguntza, ezinbestekoa izan baita
|
lan
hau egin ahal izateko. euskaltzaindiari gure esker ona adieraztea besterik ez dagokigu, lankidetza bide berri honetan lehen urratsa izan dadineko esperoan. eta zer esanik ez, Mikel zalbideri gurekin batera lan honi heltzeko ilusioa transmititu digulako.•
|
|
egile, eztabaida kide, artikulugile. Modu berezian aipatu nahi genuke hABe liburutegiko langileek eskaini diguten arreta eta emaniko laguntza, ezinbestekoa izan baita lan hau egin ahal izateko. euskaltzaindiari gure esker ona adieraztea besterik ez dagokigu, lankidetza bide berri honetan lehen urratsa izan dadineko esperoan. eta zer esanik ez, Mikel zalbideri gurekin batera
|
lan
honi heltzeko ilusioa transmititu digulako.•
|
|
zehaztapen lana: terminoaren jatorria eta ibilbidea; momentuz albo batera utz litezkeen elementuak; diglosiaren gutxienezko osagaiak; zehaztapen saioaren garrantzia, hizkuntza soziologiaren aitzinamendurako eta ahuldutako hizkuntza indarberritzeko orduan lehentasun lerroak argi definitzeko. esan gabe ezin utziko dut, azkenik,
|
lan
hau nola egin den: korrika eta presaka.
|
|
osasunaren eta gaitzaren, azken buruan biziaren eta heriotzaren, arteko muga lerro lauso bihurri horretan doakigu guztioi bizia. horregatik da medikuntza, gaixoez eta hildakoez arduratzen delarik ere, hain garrantzitsua. horregatik da diglosia, hitz horrekin edo beste batekin, Mikel Zalbide – Hamar ondorio, gazi eta gozo gurea bezalako hiztun elkarte txiki erasanetan hain funtsezko eta hain zentral. orain arte seguru; gero ere bai, ene ustez. c) Amankomuneko kezka sorta batekin, gure herriaren eta gure hizkuntzaren geroa dugularik ipar, jardun dugu guztiok eztabaidan. Bizi eta, aldi berean, ahalik eta objektiboen. gogoeta lan aurrez aurreko horren beharra badagoela uste izan dugu gehienok. horrexegatik murgildu gara hain poz gutxi eta hain atsekabe ugari ekarri ohi duen
|
lan
honetan. ez dago zertan harritu: demografikoki, hedadura territorialez eta espazio soziofuntzionalez" bere leku seguru" rik ez duen, eta horregatik belaunez belauneko perspektiban (ez berehala, baina bai bizpahiru belaunalditik aurrera) etorkizun argirik ez duen hiztun herriak, bai eta bere, normala da esfortzu sendorik egitea herioedo kalte arriskuak ebitatzeko eta hartara daramaten osasun bideak aurkitzeko. d) ez gara geure zilborrari begira ari izan, diglosia kontuon inguruan egunak eta asteak zurrupatu ditugularik.
|
|
Arreta Bigarren hezkuntzan jarriko dugu, baina erreferentziak egingo dizkiogu testuinguru orokorrari, baita unibertsitate munduari ere. gure ustez, katalunia eta herrialde katalanak gatazkaren soziolinguistikaren abangoardian egon dira XX. mendeko 20ko eta 30eko urteetan zenbait hezitzailek diskurtso aurre soziolinguistiko berri bat sortu zutenetik. hezitzaile horien adibide esanguratsuak dira Alexandre gal�, Carles Salvador eta delf� dalmau1 gainera, ikuspegi soziolinguistikoaren eklosioa gertatu zenean, rafael Llu� s Ninyoles eta Llu� s V. Aracil soziologo valentziarren irakaspenak hartu ziren abiapuntutzat, haiek hasi baitziren ildo horretan zentratutako hausnarketak egiten. F. Vallverdú eta soziolinguistika lantzen zuten beste asko ia ia ez ziren urrundu ildo nagusi horretatik, soziolinguistikaren barneko aniztasuna arlo askotan hedatzen joan arren. hala ere,
|
lan
honetan ezin ditugu aztertu guztien proposamen teoriko eta ideologikoak, irakaskuntzan ezagutza soziolinguistikoa dibulgatzeko eta lantzeko moduan zentratzeko eskatu baitigute. hain gai zabalaren iruzkin objektibo samar bat egiteko, herrialde katalanetan soziolinguistika lantzeko ditugun tresna bibliografikoetan oinarrituko gara. halaber, beste hezkuntza esperientziak, hizkuntza militantzia eta e... Aztertzen ari garen gai honetan, Llu� s V. Aracil irakaslearen 1979ko" educació i sociolingü� stica" lan garrantzitsua hartzen dugu abiapuntu gisa.
|
|
Testua eusebi Coromina filologoarena da eta ilustrazioak pilarin Bayés ek egin ditu. umeentzako
|
lan
honek katalana hitz egiten den lekuetan hizkuntzak zer egoera duen azaltzen du, baita hizkuntzaren jatorria, garai onenak, azken mendeotan jasandako errepresioa eta normaltasunaren aldeko borroka ere. herrialde katalanetako historia soziolinguistiko ilustratu bat da. zeNBAITeN ArTeAN: Llengua catalana i literatura.
|
|
(Arratibel 1999, Azurmedi et al. 1998a, 1998b, 2008a, 2008b, 2005, etxeberria 1999, eusko Jaurlaritza 2001, 2008, garcia 2001, Ibarraran et al. 2007, Idiazabal & kaifer 1994, Larrañaga 1995, Larrañaga et al. 2010, Lasagabaster 2003, Martinez de Luna & Berrio otxoa 2000, usurralde 2004). Baina
|
lan
hau bereziki interesgarria eta era berean berritzailea da, besteak beste; aztertzen duen eragin taldea euskaldundu ez dena delako, erabilitako metodologia.... eragin talde hau aztertzea interesgarria eta aldi berean estrategikoa izan daiteke, euskararen normalkuntza prozesurako eragile giltzarri izan daitekeelako.
|
2012
|
|
Azken finean, eta abiapuntura itzuliz,
|
lan
honen helburu nagusia ditugun baliabideak kontuan hartuz kalean entzuten den euskararen erabilera handitzea izango da.
|
|
Azken finean, eta abiapuntura itzuliz,
|
lan
honen helburu nagusia ditugun baliabideak kontuan hartuz kalean entzuten den euskararen erabilera handitzea izango da. ez dirudi gehiegi denik esatea XX. hasieran oraindik zumarragako euskara erdaren eguneroko mintzajardun zabal arrunta euskararen alde makurturik zegoela. hor izango zen, noski, gaztelera eskoletan eta agintarien artean, baina euskarak menperatuko zuen etxean (gehienetan), kalean,... Baina XXI. mendera jauzi eginez inork gutxik onartuko dizkio menpekotasun horiek euskarari gaur egun:
|
|
Antzerkia alde batera lagaz gero, beste biak euskal tradizioari edo folkloreari lotutako jarduerak dira biak. eta" tradizioa"," folklorea" gehiegi gustatzen ez zaizkigun hitzak ez ote diren, horixe gure zalantza. zaharkitua, estatikoa... moduko ideiekin lotzen ez ote ditugun, modernotasunarekin eta irekitasunarekin kontrajarriak bezala. eta horrek guztiak, bigarren mailakotzat kontsideratzera ez ote garamatzan. euskal kulturak, gainera, prekarietatean iraun behar izan du eta edozein baldintzatan irautera ohituak gaude. ez da, beraz, erraza beste kultur adierazpideek dituzten eskaerak egiten hasiz gero (ekonomikoak, azpiegiturazkoak...) erantzun baikor eta ulerkorrik topatzea. Garrantzitsua litzateke geure geureak ditugun kultur adierazpideak balioestea eta, gizartearen aldaketetara irekita, tradizioak berritzen joatea nahiz eta askotan ez den erraza oreka egokia topatzea. euskal kulturaren gaineko aipuren bat edo beste ere jaso dugu
|
lan
honetan; bandarako euskal obra edo piezen kalitatea eskasa dela dion iritziren bat. kalitate falta izan daiteke kantitatea ere ez delako behar adinakoa, seguru asko. Nolanahi ere, kalitatea, nork eta zeren arabera neurtzen den erlatiboa da, guk uste.
|
|
Taldeen funtzionamenduan pisu handia duen beste faktoreetako bat liderrarena da, zalantzarik gabe. ...iziberritzeko, prestigiatzeko eta balioan jartzeko daukaten potentzialitateari buruzko kontzientziarik. ez da, aipatutako taldeetan izan ezik, euskara eta euskal kultura jardueraren erdigunean jartzeari buruzko hausnarketarik egin, kontzienteki erdigunean jartzeak, premia desberdinei erantzutea baitakar. zentzu horretan garrantzitsua deritzogu taldeak euskalgintzaren parametro hauetan ere jartzea;
|
lan
hau bera kontzientzia hartzen joateko lehen urratsa izan daitekeela uste dugu. Ikusi dugunez, euskal hiztun komunitatearen elikagai izan daitezen, beharrezkoa dute taldeek kultura eta hiztun komunitatearekiko hausnarketa egitea. kulturgintzaren eraginaren inguruko diskurtso berriak lantzea ezinbestekoa dela esango genuke eta, bide horretan, baliagarriak izan daitezke, nik uste, ekologiak edo genero berdintasunak, parekidetasunak, eskaintzen dizkiguten euskarri eta argumentuak. kaletar, herri mugimendu, erakunde publiko zein merkatuan mugitzen diren enpresen artean diskurtso horiek zabaldu eta bere egin ditzaten saiatzea behar beharrezkoa dela iruditzen zaigu.
|
|
abesbatza, banda, dantza taldea, txistulari taldea (laurak musika patronatuaren barruan daudenak), antzerki taldea, pintura elkartea, eta erraldoi eta buruhandien konpartsa. Maila orokorragoan aritzen diren eta, beraz, kultur eremu guztietan jarduten duten hiru elkarte handiak (euskara elkartea, kultur elkartea eta gaztetxea) azterketatik kanpo geratu dira1 eta, hori,
|
lan
honen muga modura aitortu behar da, eremu horien arteko koordinazio lanetan neurri bateko edo besteko gidaritza hartzeko moduko elkarteak izan litezke eta. Bestalde, ikuspegi osatuago bat izate aldera, udaleko kultur dinamizatzailearen eta musika eskolako zuzendariaren ikuspegia jasotzen ere saiatu gara. erdigunera etorrita, beraz, 4.000 biztanle inguruko eremuaz ari gara.
|
|
Azken edizioan ikasle izan den Amaia zinkunegi teknikariak, Nekane Goikoetxearen zuzendaritzapean, egin duen Gradu ondo Amaierako proiektua dago
|
lan
honen muinean. Bertan saiatu da kultur politika eta hizkuntz politikaren begiradak bateratzen eta emaitza izan da kultur bizitzaren azterketa egitea hizkuntz dimentsioaren ikuspegitik.
|
|
Azkenik, gure esker ona ozenki eman nahi diegu neurketa egiteko lagun ezin hobeak izan diren neurtzaile guztiei, euren kolaborazioa eta prestutasuna ezinbestekoa izan baita
|
lan
hau aurrera eramateko orduan.
|
|
* Eskerrak eman nahi dizkiegu Ehud Kalai ri, Ignacio Palacios Huerta ri, Karl Schlag i, Larry Samuelson i, Reinhard Selten i, Joel Sobel i eta Bengt Arne Wickström i,
|
lan
honen idatzaldiei buruzko iruzkinak eta kritikak egiteagatik. Bereziki, eskerrak eman nahi dizkiegu aldizkari honetako bi arbitrori, eskuizkribua nabarmen hobetzeko iruzkinak egiteagatik.
|
|
euskaldunen ehunekoen jaitsiera, eta sakoneko aldaketa islatzen dituen ebidentziak. Beraz,
|
lan
honetan zonalde oso euskaldunetako egoera deskribatu du egileak, bilakaeraren ildo nagusiak non aztertu behar diren seinalatuz, euskararen erabilera nondik higatzen ari den agerian jarriz, eta gertakizun horien arrazoi nagusiak zein diren ikusteko arreta puntu nagusiak identifikatuz.
|
|
filologia, historia, irakaskuntza, hezkuntza, gizarte mugimenduak, helduen alfabetatze eta euskalduntzea eta kultura (bertsolaritza, literatura eta musika). Egindako azterketaren emaitza laburbiltzen du
|
lan
honek, eta irakurlearen esku jartzen ditu Gasteizko euskal aztarnen arrastoak jarraitzeko zertzelada batzuk.
|
|
Azkenik, Maxixatzen euskara kultur elkarteak arnasguneen ezaugarriak dituen Azkoitiko udalerrian euskararen egoera aztertu du Euskararen hautematea Azkoitian XXI. mendean lanean. Lanaren irakurketan zehar sumatzen den pertzepzio gazi gozoaren arrazoi sakona aztertu nahi izan dutela egileek
|
lan
honen bitartez. Aitortzen dutenez, behin eta berriz entzun dute Urola aldea ingurune pribilegiatua dela euskararen gaitasuna eta erabileraren ikuspegitik.
|
|
Laburpena. honako bi iker galdera nagusiok daude
|
lan
honen sorburuan: eragiten al dio pertsuasio indarrari mezuetan hizkuntza gutxitua (ere) erabiltzeak?
|
|
Pertsuasioaren hirugarren eta azken maila teoria zientifikoaren eremuak osatzen du. Eremu horretan murgildu gara ikerketa
|
lan
honetan, Iñigo Fernández Ostolaza – Hizkuntza gutxituen eraginkortasuna pertsuasio prozesuetan. Euskararen kasua EAEn eta zehazkiago esanda, gizarte psikologiaren esparruan, pertsuasioaren edo aktitude aldaketen ikerketan gaur egun nazioartean erreferentzia nagusia den marko teorikoan:
|
|
Petty eta Cacioppo, 1986). Marko teoriko horretan hizkuntzaren ikuspegia edo ikuspegi psikosoziolinguistikoa txertatzeko ahalegina egiten da ikerketa
|
lan
honetan.
|
|
Pertsuasioaren teoria zientifikoa, aldiz, gure ikerketaren gida nagusia izanik, aurrerago azalduko dugu sakonkiago. Hemen, hortaz, gaingiroki aipatu besterik ez dugu egingo, gero marko teorikoa osatzerakoan azalduko baitugu hobeto zertan den gure
|
lan
honetarako nagusi den ikerketa lerroa. Esan gabe doa, aipatuko ditugun ikerketa batzuk jakintza esparru bateko eta besteko osagaiak dituztela.
|
|
Euskararen erabilera sendotzen ala ahultzen ari da? Honelako galderei erantzun nahi die
|
lan
honek. Horretarako, lau herri, lau arnasgune, aztertu ditu egileak:
|
|
Irakasleen arteko zenbait mintegitan, bereziki herri euskaldun horietakoengan, behin eta berriz aztergai izan den gaia da. Hausnarketa horietan du abiapuntua
|
lan
honek. Hausnarketarako marko teorikoa Mikel Zalbiderengandik3 hartu genuen.
|
|
Nahiz eta datuak ez diren guztiz konparagarriak, esandako arrazoiengatik, zenbait ondorio pareka ditzakegu. Ondorio horiek bat datoz, oro har,
|
lan
honetan atera ditugun ondorioekin, arnasguneetan ikusitako joerekin. V. Inkesta Soziolinguistikoko ondorio nagusietako bat hau da:
|
2013
|
|
1) Iñakik proposatzen digun azterketa sakona adieraztea eta sozializatzea, 2) ondoren, oinarrizko
|
lan
honen inguruan beste zenbaitzuen iritziak eta ideiak ere jasotzea, 3) elkarrenartekotasuna bultzatuz, egin beharrekoa egokiago bideratu nahian.
|
|
Hauek dira, hain zuzen ere, BAT aldizkariko 86, 2013 zenbaki honen helburuak: 1) Iñakik proposatzen digun azterketa sakona adieraztea eta sozializatzea, 2) ondoren, oinarrizko
|
lan
honen inguruan beste zenbaitzuen iritziak eta ideiak ere jasotzea, 3) elkarren artekotasuna bultzatuz, egin beharrekoa egokiago bideratu nahian. Nik ere horixe nahi dut, eztabaidan parte hartzea artikulu honen bitartez, nire neurrian.
|
|
Bilketa
|
lan
honetan berariazko lekua hartu dute Hizkuntza Plangintza Graduondokoaren baitan (HIZNET) azken urteotan egin diren ikerketa lanek. Ezaugarri espezifikoak dituzten arren, gure iritzia da urteen poderioz, gero eta lan interesgarriagoak eta egitura sendoagokoak egiten direla graduondoko horretan.
|
|
Bukatzeko,
|
lan
honetatik atera beharreko irakaspen garden bat, hauxe da: Euskal ikerkuntza soziolinguistikoan dihardutenak elkarren berri izateko premia sistematikoki asetu beharra; hots, euskal soziolinguistikan nor den guztia bilgune egoki batean erreferentziaturik izatea; baita, nola ez, bere lana ere.
|
|
Vitoria/ Gasteiz: EJ/ GV. Azterketa aberatsa da eta eguneratua dago, baina konplexuegia dela iruditu zaigu Jardunaldietako mintegitan adierazteko, eta
|
lan
honetan ere orain erabiltzeko.
|
|
Horregatik, ia nire argitalpen guztiak aipatu nituzke (150 inguru). Erabilitako besteen argitalpenak,
|
lan
honekin zerikusi dutenak, gehiegi dira ere hemen aipatzeko, baina nire aurreko argitalpenetan erabiliak eta aipatuak dira.
|
|
Lan hau euskaraz, ingelesez, frantsesez, gaztelaniaz eta bretoieraz argitaratu da. Azpimarratzekoa da lehen
|
lan
honek izan duen onarpen eta arrakasta. Bere lehen aurkezpena New Yorken burutu zen, urtero Nazio Batuen Erakundeak antolatzen duen Indigenen Foro Iraunkorrean eta harrera oso ona jaso zuen erakunde indigenen aldetik.
|
|
Euskararen erabilera marka hobetzeko, hizkuntz ohitura berriak barneratu behar ditugu; prozesu hori neketsua da, euskalduntzeak energia asko xurgatzen du. hango ideiak hartu dira
|
lan
honetan erabilera marka hautsi nahi dugun euskal atleton errendimendua hobetzeko.
|
|
Bukatzeko,
|
lan
honek erakutsi dit, egungo egoera soziolinguistikoetan ere, euskal hiztunok euskararen erabilera marka hobetu egin dezakegula.
|
|
Euskararen erabilerak izan duen bilakaerak agerian jarri du aldaketa sakona dela hizkuntz ohitura berriak barneratzea. Hizkuntz bidaia hori erraztea da
|
lan
honen helburu nagusia. Lanaren sorburuan, honako hiru galdera hauek daude:
|
|
Hala ere, arian arian, buelta ematen ari zaio egoerari. Gaur egungo datuei erreparatzen badiegu, argazkia honako hau litzateke(
|
lan
hau egiterakoan 2011ko datuak argitaratu gabe daude):
|
|
Ez da
|
lan
honen helburua hitz horien edota Barrundiako toponimoen bilketa egitea, izan ere, aspaldi bilduta daude. Bai, ordea, adieraztea ondare horren jatorria orain dela ez asko ahoz aho erabiltzen zen euskaratik datorkigula.
|
|
Arestian esan bezala, toponimo eta hitz horien guztien bilduma egina dago; beraz, honetaz gehiago jakin nahi izanez gero,
|
lan
honen bibliografiara jo besterik ez dago. Hala ere, aipatu nahi nuke 2009an, Barrundiako Udalaren ekimenez, herritarrek erabiltzen zituzten hitzen bilduma egin zela.
|
|
Nola sentitzen dute euskara? Geure buruari halako galderak eginez hasi dugu
|
lan
hau eta egindako galdetegiaren erantzunak ikusita argitzen saiatuko gara.
|
|
Horren arrazoia izan daiteke hizkuntzaren transmisioarekin batera, informazio hori ere eten egin zela, horregatik ez da iritsi gaur egungo belaunaldietarai no. Izan ere,
|
lan
honen atal teorikoan azaltzen den bezala, hizkuntza minorizatu eta baztertuetako hiztunek ez dute nahi izaten euren oinordekoentzat haiek bizi izan dituzten egoerak.
|
|
Horren arrazoia izan daiteke hizkuntzaren transmisioarekin batera, informazio hori ere eten egin zela, horregatik ez da iritsi gaur egungo belaunaldietaraino. Izan ere,
|
lan
honen atal teorikoan azaltzen den bezala, hizkuntza minorizatu eta baztertuetako hiztunek ez dute nahi izaten euren oinordekoentzat haiek bizi izan dituzten egoerak.
|
|
Ikerketa
|
lan
honen bidez, ondorio nagusi batzuk atera ditzakegu euskara batuaren pertzepzioari buruz Ipar Euskal Herrian. Lehenik, orokorrean jendeak euskara batua nahiko ongi ikusten duela argi da.
|
|
Geografiak eta pertsona bakoitzaren inguramenak (Ikastola, etab.) dute eragin handiena. Azkenik, ikerketa
|
lan
hau batez ere
|
|
Gasteizko letren fakultatean (UPV EHU) aurkeztua izan zen 2013ko ekainean. Gotzon Aurrekoetxea Olabarri izan da ikerketa
|
lan
honen zuzendaria. Artikulu honetan, ikerketa lanaren puntu eta emaitza garrantzitsuenak baizik ez dira agertzen.
|
|
Orduan, Lartzabalen eta Ziburun egin izan diren inkestak baizik ez dira kontuan hartu
|
lan
honetan. Lartzabalen, inkesta egina izan da 5 mailako (11 urte arteko gazteak) 35 gazteei, eta Ziburun, 52 gazteei.
|
|
Ikerketa
|
lan
honetan, hiru galdetegi desberdin egin dira. Lehen galdetegi bat egin da euskaldun zaharrentzat.
|
2014
|
|
Euskararen erabilerak izan duen bilakaerak agerian jarri du aldaketa sakona dela hizkuntz ohitura berriak barneratzea. Hizkuntz bidaia hori erraztea da
|
lan
honen helburu nagusia. Lanaren sorburuan, honako hiru galdera hauek daude:
|
|
Esan behar da lehenengo momentutik ikastetxeekiko harremana irekia eta erosoa izan dela bi aldeetatik. Nola ez, lerro hauen bidez, eskerrak eman nahi zaie
|
lan
honetan laguntza eman duten zuzendaritza eta irakasleei.
|
|
Hizkuntz bidaia hori erraztea da
|
lan
honen helburu nagusia.
|
|
Maila kontzeptualean,
|
lan
honetan agerian geratu da BE bezalako esparru bat JK gisa azter daitekeela, eta JK gisa aztertzea baliagarria dela. Kontzeptu honek ahalbidetzen du jarduera baten inguruan eratzen eta garatzen den komunitate baten baitan gertatzen diren fenomeno konplexuak modu holistikoagoan aztertzea.
|
|
5 Bestetik, onartu behar dut gazteak ikertzera eraman nauen beste arrazoi bat: IEHn, familiaz gain euskararen transmisio eremu nagusia eskola izanik, 18 urte betetakoan euskaMaila kontzeptualean,
|
lan
honetan agerian geratu da BE bezalako esparru bat JK gisa azter daitekeela, eta JK gisa aztertzea baliagarria dela. Kontzeptu honek ahalbidetzen du jarduera baten inguruan eratzen eta garatzen den komunitate baten baitan gertatzen diren fenomeno konplexuak modu holistikoagoan aztertzea.
|
|
Ikerketa
|
lan
honen lagina Bilboko Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 2 eta 4 mailako 989 ikasleek osatu dute. Datuak, eta 20112012 ikasturtean zehar bildu dira.
|
|
Oro har, mundu mailako ikuspegitik gizarteak gero eta pluralagoak dira eta gaur egun nekeza da elebakartasunaz edo kultur bakartasunez hitz egitea; nahiz eta errealitateak askotarikoak diren, geroz eta gehiago gizarteak ere ele eta kultur anizdunak direlako. Testuinguru horretan, Ikerketa
|
lan
honen nahia da, ikasleen praktika linguistiko (euskara, espainiera eta beste hizkuntza) eta kulturalak aztertzea da. Zehatzago, euskararen erabilera eta euskal kultur praktika nolakoak diren aztertu nahi da, eta praktika horietan zein faktorek eragiten duten, baita etorkizunerako hizkuntza eta kultura plangintzarako egokiak izango diren bideak urratzea ere.
|
|
Horregatik guztiagatik, ondoko bi hipotesi hauek betetzen diren jakin nahi izan da
|
lan
honetan:
|
|
Ikerketa
|
lan
honetan 3 portaera nagusiak erakusteko esketx batzuk grabatu dira. Esketx horiek ikusi ahala, elkarrizketatuari, horretarako berariaz sortutako Likert eskala betez, eszena bakoitzaren balorazioa egiteko eskatu zaio.
|
|
Herriko hizkuntzak esaten denean, euskara eta gaztelaniari egiten zaio erreferentzia hemen, horiek baitira hizkuntza ofizialak eta herrian gehien hitz egiten direnak. Gainera, euskararen inguruko bizipen horien baitan, euskara batuaren eta azpeitieraren inguruan zer nolako irudikapenak dituzten jaso da
|
lan
honetan.
|
|
Ikerlan honen xede nagusia Elgoibarko Atxutxiamaika Aisialdi Taldeak herritar eta erabiltzaile diren haurren, hauen gurasoen eta hezitzaileen euskararen erabileran duen eragina aztertzea da. Aisialdi taldean antolaruriko ekintza zein proiektuak herriko haur, nerabe eta gurasoei zuzendurik daude, baina
|
lan
honetan, nerabeen adin tartea ez da kontuan hartuko, gero ikusiko dugunez. Hartzaile hauen usteak jasotzeaz gain, aisialdi taldean hezitzaile eta koordinatzaile direnenak ere bildu dira.
|
|
Ikerlanaren planteamendu orokorraz denaz bezainbatean, esan beharra dago,
|
lan
honetan Elgoibarko herriaren ezaugarri soziolinguistikoak aurkeztearekin batera, Elgoibarko Izarra Euskaltzaleon Topagunearen eta bere baitako Atxutxiamaika Aisialdi taldearen inguruko informazioa txertatu dela. Markoa finkaturik, burutu diren inkesta zein elkarrizketetatik bildutako informazio eta datuen emaitzak eta berauen interpretaziotik ateratako ondorioak aurkezten dira.
|
|
Hasteko eta behin,
|
lan
honetan aurkeztu bezala, lortu nahi den helburua oinarri harturik eta berau kokatzen den eremua Elgoibar, are Atxutxiamaika bera dela jakinik, bataren eta bestearen errealitateari erreparatu zaio. Hala, hainbat ezaugarri eta informazio bildu da ikerketari ekin aurretik.
|
2015
|
|
Oso adin tarte mugatuko elkarrizketatuak izan dira
|
lan
honen mamia, zeinetan argi geratu den oso giro jakin eta bitxi batean iritsi zirela Gasteizera. Izan ere, alde batetik Gasteiz hazten ari zen herria zen eta txoko ezberdinetako jendea etorri zen.
|
|
Gasteizko GEU elkarteak Jon Sarasuaren Hiztunpolisa liburua dela eta antolatutako solasaldian lagun batek partekatutakotik egin daitekeen hausnarketa da
|
lan
honen abiapuntua. " Nik Gasteizko gizarte etxeetan egiten dut lan, informazio zerbitzuan.
|
|
Julen Arexolaleibak (2004)" hizkuntza anomia" esaten dio zure hizkuntza komunitatearen eremu geografikoan egon eta arrotz sentitzeari. Hain zuzen ere,
|
lan
honek Gasteizera etorritako etorkin euskaldunen hizkuntza bizipenak jasotzea du helburu.
|
|
Asmo horrekin egin da, beraz,
|
lan
hau, bizitako errealitate hori hobeto ezagutzeko, komunitate gutxitu baten ahotsa entzun eta zabaltzeko, eta egoera hobeto ezagutu ondoren, eta benetan bi komunitate baleude eta haien arteko desoreka egon balitz, beste komunitatea hobeto ezagutu, baloratu eta limurtzeko. bi komunitate zeudenik, eta horrela egotekotan, hori ikertu eta egiaztatu beharra zegoela.
|
|
Asmo horrekin egin da, beraz,
|
lan
hau, bizitako errealitate hori hobeto ezagutzeko, komunitate gutxitu baten ahotsa entzun eta zabaltzeko, eta egoera hobeto ezagutu ondoren, eta benetan bi komunitate baleude eta haien arteko desoreka egon balitz, beste komunitatea hobeto ezagutu, baloratu eta limurtzeko. Agirreazkunagak (1998), hain zuzen ere, patxada, orekaren bilaketa eta esparru komunak eskatzen zituen euskararen biziberritzea antolatzerako orduan, komunitate eleanitzetan integrazio soziala sustatzeko.
|
|
Aurrera jarraitu aurretik, zinez eskertu nahi ditut elkarrizketatuak izan diren familia guztiak; Esti Zengotitabengoa eta Ane Pedruzo
|
lan
honi bultzada emateagatik; ahotsak.com eko kideak; eta Sancho el Sabio Fundazioa bere laguntzarengatik eta horrelako azpiegitura izateagatik. Eskerrak eman nahi dizkiet baita ere Gasteizen bizilagun, kide eta lagun ditugun Zamoran jaiotakoen bilobei, Brozasen jaiotakoen eta Palentzian jaiotako gasteiztarrei ere, hiri anitz, lasai eta langile hau osatzeagatik.
|
|
Irakurleak eskuragarri ditu UEMAren web orrian, baita datuen kontsultarako aukera ematen duen atlas dinamiko bat ere. Ez gara, beraz,
|
lan
honetan xehetasunak aipatzen hasiko, baina zinez jakingarriak direlakoan, irakurleari iturrietara jo dezan gomendioa egiten diogu.
|