|
2000
|
|
|
Pagazaillecharraberebazala, tapuscabatgorachuagosaldu eutsala; lalaboria corridutenevanprecijuacontueguineutsala.Aualde guztietatiostutiada. Ta ojala, guichiagobalira onetaricolapurrac.Taendamaserri chiquijetan, gentiac noraezian leguez, euretaragauzacerostera,
|
juan
biardavenlecuban. Pisubata neurrija, precijuata verbetia, guztiada engainuzcuaalacotratalarijenechianIcas II, (132).
|
|
|
da.Bada,
|
juan
zatequianecheataragauza onbateguitera.Tabidegueijagobaga
|
|
|
bidauac, tamaldecinoiac ezartenditudalacoEuscal errijetaco... (177).// ¿ Ta cerateratendozuzuc, aribidaoca, gachopa deutsazula, aren gorrotuan, taodi
|
juan
su artuta egonagaz? (iIcas I,// B 103). daua ez da berez, ez blaspemija, ez maldecinoia; ezbadagacharenizena preminabagaricesatia (Icas I, 148).
|
|
|
Agonijan ija illainianeguanian,
|
juan
jaconsantubariemacume bat ber e aurrera, ondo biarrez mesedeeguitera (Icas II, 60)(...)
|
|
|
Beraugaiti, ainchinacoburrucarijacbereorijuagazgorputzacigortzita
|
juan
|
|
|
Denadela, sintagmamodalak z/ az instrumentalarenohikokasu markazeraikitzenditu.Gauzabera, moduaadieraztendutenaditz partizipioazmoldaturikoak; hauekpartizipioa+ azegitendituetaezpartizipioa+ z.Ikusgoikoadibidean(...) cristindadiari lagundubaz.Bestehorrenbesteesangenezake azjuan tuten erako sintagmakere.Honelakoetan, adibidez,
|
juan
formarikezdakarinoiz: osa suna jausijazjuacuela.
|
|
|
Tajaguita,
|
juan
cirian Jesusegaz, JudasezbestiacGesemanicoOrturuzIcas(
|
|
|
|
juan
quizun
|
|
|
...okatzendu, etaezberriki, batzuek (gainerakoeuskalkienformetarahurbildunahirikedo) eginohidutenez, kiartizkiarekin.HauekdiraFrai Bartolomerenformak: (niri) jaot/ (hari) jagoca (jaoca/ jagoco/ jaoco)/ (guri) jagocu/ (zuri/ zuei) jaotzu/ jagotzu (jagozu)/ jagocue (jaocue) (haiei). Zenbaitaldaera agertzendira, bainabokalartekog rieustendiogehienetanetajagocadubere formanormala... Testuingurubatzuetan,
|
juan
aditztrinkoaerehonensinonimo legezedoantzekobalioazdarabil.Ikusditzagunadibideok:
|
|
|
// ¡ Ai nire tristia! Dantzan ibili nasa neco demporia
|
juan
jat (Euscal errijetaco... 163).
|
|
|
beti; nasaitasun hitza ere horrela darabil);. Alaco erromedijeetaco dantceetara ta piestara genteric nasaijeena ta galdubeena
|
juan
oi dalaco. Euscal errijetaco... (
|
|
2001
|
|
|
Inor gutxi ohartu zen arren,
|
juan
jose ibarretxek" Euskadiren bigarren eraldaketa ekonomiko handia" agindu zuen, uztailaren 11n lehendakaria hautatzeko Eusko Legebiltzarrean izan zen Osoko Bilkuran. Azaldu zituen 43orrialdeetan denetarik bazen ere, komunikabideek batez ere gai politikoen berri eman zuten eta hurrengo jaurlaritzaren izarretako bat izan nahi duen zientzia, teknologia eta eraberrikuntzari buruzko egitasmoak ez zuen oihartzunik merezi izan.
|
|
2002
|
|
|
Bilbao" n aurkitzen da osatebakuntza egitera
|
juan
da Agirre" tar Bedita. Ainbat ariñen osatu daitela Goiko Jaunak nai ba" dau.
|
|
|
Larunbatean goxeko amarretan Jaupa nagosija abesturik M. Rodríguez" en iru abotsetakua ta Goikoetxea" ren Ave Maria. Ordubatetan geure Eresbatza txaide ziar
|
juan
zan ereskin barrijen eta euren jantzi dotorien askundia ospatuteko. Gabeko amarretan Gora Buru antzokijan Erandio" ko" Alayak"" Manu Soro" ta" Custión del calabaza" polito antzeztu zituen.
|
|
|
Igandian Santurtze" ra
|
juan
ziran Batzoki" ko txikijak. Onexek bai aldi laburrean entzute aundidun egin dirala.
|
|
|
An ebiltzazan gernikar, elantxobetar, ibarrangelutar, akordar, kortezubitar, izpaztertar eta lekeitiar abertzaliak, bai gixonezkuak eta bai emakumiak. Eta elduta beriala
|
juan
giñan itxeikixunak ixango ziran tokirantza, pelotatokira.
|
|
|
Itzaldijak ixango dira gaur, gabeko 8" tan" Gora Buru" antzokijan. Abertzaliak ba, ba" dakije nora
|
juan
biar daben: ¡ guztijok Montzon eta" Altzeta" ri entzutera!
|
|
|
Londonera
|
juan
zineenean, zer barrabankeri egin eban arek. Goazen ama alperrik galduari lagunduten, errukarriak izan bear dogu ta.
|
|
|
Juan gura dauana bizkor ibili bedi. Txartela bost laurleko
|
juan
da etorri. Ija salduta dagoz gustijak.
|
|
|
ABANDOTARRAK. Emen ixan genduzan
|
juan
dan igandez Sabin Etxia" tarrak. Eta baita emen inguruetako asko be:
|
|
|
Barriz, gure artetik
|
juan
da, itsasuak apurtzen, Ertze" tar Andoni, euzkel idazle gastia. Ondo ibili, gero!
|
|
|
AGUR. Itxasora
|
juan
dira itxasketan, nabegaten, Ordorika" tar Joseba eta Kortazar" tar Erramon, itxas gizonak. Ondo ibili.
|
|
|
TOLOSA" RA. Urrengo domekan garrilak 15, Tolosa" n izango diran jayetara iñork
|
juan
gura ba" dau, emon begi bere izena EuzkoBatzokija" n.
|
|
|
Bai ba; erderaz irakurten dogu egunero euzkeraz baño ariago; etxian erderarik entzuten eztogunok
|
juan
edonora, ta erderea ugari, parra parra entzun biar.
|
|
|
Juan ta
|
juan
, eldu zan gaztañedi aundi eder batera. An sakonago, emen garayago, ezan leu leua gaztañedi orri.
|
|
|
Urrengo, agintarijak barriro
|
juan
zirian udalatxera. An, agintari ta bazkun ordezkarijen amaiketakua izan zan.
|
|
|
Gomutaten zara, irakurle, arako Etxeberria" tar Pantzeska Aba, josulagun gazte ta euzko olerkari samurraz? Orain urte bete ta geyago, Txina" ra
|
juan
zanaz. Ba, berberak idatzi dausku, ta jakiña, euskeraz idatzi be.
|
|
|
Izparringi onetara idatzi barik urte erdi
|
juan
eta gero, gaur, udabarriko lenengo egunez, zerbait atonduteko asmuz asi gara. Ogeigarren eunkijan geure errijan geure berbetaz idaztia gebenduta izan dogu, eta geu asmu ta gurarijak argitalduteko Bizkaya" tik Gipuzkoa" ra juan biar izan dogu!
|
|
|
Izparringi onetara idatzi barik urte erdi juan eta gero, gaur, udabarriko lenengo egunez, zerbait atonduteko asmuz asi gara. Ogeigarren eunkijan geure errijan geure berbetaz idaztia gebenduta izan dogu, eta geu asmu ta gurarijak argitalduteko Bizkaya" tik Gipuzkoa" ra
|
juan
biar izan dogu!
|
|
|
Baña
|
juan
barik be, orraitiño, amaika amaikaterdiko geldituko da zokonduetan. Eta oneitarikuok, murmurmur zer adierazoko daben be, ondixerik dakigu, ta ondotxu jakin be.
|
|
|
" Gaur, parkaziñoko sermoia. Gaur, sermotara
|
juan
barik be, bayakijuaguk zer esango dauan." Eta ori esan ezkero, nasai eta barrua artetsu ta kezka aundi barik dabela, dagozan lekuan bertan" erria manda" egingo dabe Etxe Aundira juan barik, azpijan atrapau eztayazan...
|
|
|
" Gaur, parkaziñoko sermoia. Gaur, sermotara juan barik be, bayakijuaguk zer esango dauan." Eta ori esan ezkero, nasai eta barrua artetsu ta kezka aundi barik dabela, dagozan lekuan bertan" erria manda" egingo dabe Etxe Aundira
|
juan
barik, azpijan atrapau eztayazan...
|
|
|
Garagardua be, naidan beste egon da auzo orretan. Oi dan lez, astelen iluntzian
|
juan
zirian emendikuak.
|
|
|
Ta bitartian, amandre Eguzkija bere amagana
|
juan
zan ta, gaba ganeratu yakun. Eta bake ederrez asitakua olantxe amaiturik, Mendexa baserritxu atsegin eta euzkaldun uts aretatik alde egin genduan, poz eta alai.
|
|
|
EZ BIARRA. Zoritxarra izan genduan
|
juan
dan igandez uri onetan. Lor beribil astun batek Iraola" tar Joseba Andoni mutikotxua zapaldu eban, eta otsian il zan gixaixua.
|
|
|
ASTERRIKAN. Alai ta jazian ospatu zirian
|
juan
dan igandian jai aberkoyak. Arratsalde erdijan" txapel oker" kirtenak zirala ta, ija" txori pilua" egin zan.
|
|
|
" Kandelariyoz edurra,
|
juan
da negubaren bildurra."
|
|
|
Ba, Eskolape ziar juaten ba aiz
|
juan
, au ikusi ta irakurriko dok txeigo baten dagon erretuluak diñuana. Ta bai ikurriña ipinteko edo, dagoan taketa be.
|
|
|
ETA GEYAGORA. Baita beste erri batzubetara be
|
juan
biarko da egun gitxi barru. Ispaster" eko batzokijak be, bere jai eguna eskatzen dauan ezkero jayokan lez ospatutia bidezkua eztanik eztau iñork esango.
|
|
|
Eta gero, Ea" ko Batzokija" ren eguna be elduko da. Ta ara be
|
juan
biarko da orduko eratuko dabezan jayetara. Jairik ederrenak euzkeljaiyak dirala ezpeye aztu erdel zale diraneatar batzuk ¿ Aiturik zagoze?...
|
|
|
orra izlarijen lorrak ze zori, ze suberte ixaten daben. Entzun bai ta jaramonik ez egitekotan, entzunikuari etxamon egitekotan, bape ezta
|
juan
biar olako tokijetara. Onetzaz, egi garratzak entzun geuntsozan oraintsuko itzaldi baten Biteri izlari trebiari.
|
|
|
Itxeikixunak entzutera
|
juan
eta etxeratu orduko ¡ kitu! len baxen utsik txapelpia.
|
|
|
Jayok amaitutera doyazan baxen laster gure laukuak be ba yuakuz eta arin
|
juan
be, erritik at, eta aberritik at be bai sarrijegitan. Eta ori ezta ondo iñundik iñora be.
|
|
|
Salokarijen bila iñora
|
juan
biarrian ete gagoz. Berton ez al" dogu ba nork saldu ta nun saldu be?
|
|
|
Bilbao" ra
|
juan
da, neguba igarotera, Orue" tar Joseba Mirena bere sendijagaz.
|
|
|
Emakumiai Sukarrieta" n esan eutsoen juango nintzala, baña ezin
|
juan
, ba. Urrenguan ixango da.
|
|
|
Urrenguan ixango da. Erregenetan edo
|
juan
gura nintzake. Lauaxeta.
|
|
|
JAYAK. Gabon jayak dirala ta ainbat uritar ikusi doguz gure artian. Batzu batzuk
|
juan
be egin dira beste erri batzutara jayok igaroteko asmoz.
|
|
|
Irakurle: aldi atsegingarri zalia ba" zara bai dakixu Iru errege egunez nora
|
juan
: " Gora Buru" antzokira.
|
|
|
Ilik laburrena ixan be gogorrena ta,
|
juan
yakuz notin batzuk bixitza obara. Jayotzak be ixan dira; ain zuzen be, abertzaletzat dagoan guraso batzuk erdel ixenak ipiñi dautsez euren seme alabatxu jayoparrijai.
|
|
|
Salatu dauana Santi" Orbela" ei da. Eta geure Kepa, ¡ paparra beteko orbelagaz
|
juan
ei zan bere salatarijaren aurrera!... ¡ Alako auzirik!
|
|
|
NASKALDIJA. Oyon (Araba)" ra
|
juan
da sendatuteko ustez, Barbarias" tar Jon Joseba abertzale gastia.
|
|
|
NASKALDIJA. Pasai" ra
|
juan
da oraintsu, an lanari ekiteko ustez, Txakartegi" tar Andolin. Bilbao" ra ikasten iñarduteko asmoz, Ertze" tar Andoni.
|
|
|
Abertzaliak: ba dakixu nora
|
juan
biar zarian igandian," Gora Buru" antzokira. Utsik barik, erdu, erdu geure jaira.
|
|
|
Ugartetxea," Altzeta", Robles Arangiz eta Onaindia jaunak izlari. Beraz, irakurle,
|
juan
al ba daikezu ¡ bagila II" gnez. Markiña" ra!
|
|
|
Orain, geu euren jaira juatia, bidezkua zan. Eta orrezkero, etxian bazkaldu ondoren, belbilian sartu eta
|
juan
gintzan Ondarroa" rantz.
|
|
|
Euzko Batzokira
|
juan
giñan. Apaña eta polita berau:
|
|
|
Bere bixitzako ogeitalaugarren urtian, lur ori lotuta euken lokarrijak apurturik, egazka uso zurija bai litzan egazka
|
juan
da aren gogua. Betirauneko toki bardinbagera, an amaibako egunetan bixiteko.
|
|
|
Ila bi dira bere erritik Pasai" ra
|
juan
zala lanian iñarduteko asmoz. Ara juan baño egun bat lenago, apal ostian emengo Euzko Batzokija" n Andolin" ek kutunen eban Euzko Batzokija" n egon giñan izketan eta barriketan.
|
|
|
Ila bi dira bere erritik Pasai" ra juan zala lanian iñarduteko asmoz. Ara
|
juan
baño egun bat lenago, apal ostian emengo Euzko Batzokija" n Andolin" ek kutunen eban Euzko Batzokija" n egon giñan izketan eta barriketan. Bere asmuak eta ustiak ziran gure barriketagai.
|
|
|
Goxian goiz jagi, bazkal iskidan pardeltxuba artu ta abijau giñan belbil tokirantz. Jatorrak oñez
|
juan
oi dira; gu be bai len ixan gintzazanean. Baña oraingo aldijetan gustijok gara aurrerapen zale, bai zarrak eta bai gastiak be.
|
|
|
Gauz arrigarrija jazo ei zan
|
juan
dan astelenez. Ixarrak, gabaz, arterik artuteko ei ebiltzan, jolasean lez, batetik bestera eta gora ta bera.
|
|
|
Orra: ainbeste egunetan
|
juan
ez, eta juan diranian, arraña urri ta eskas. Bakar bakarrik, gosia ta itza ugari.
|
|
|
Orra: ainbeste egunetan juan ez, eta
|
juan
diranian, arraña urri ta eskas. Bakar bakarrik, gosia ta itza ugari.
|
|
|
GUDARITZA. Ila onen lenenguetan
|
juan
zirian gure artetik Gasteiz" era, España gudari, bertoko lau mutik gaste. Ainbat lenen euren etxietara biurtu daitezala opa dautsague.
|
|
|
JAZORIKUA. Eta oraintsu atan be. Uritxu bateko antzezlarijak beste batera
|
juan
zirian antzeztutera. Eta bete eben euren eginbiarra.
|
|
|
Andik iru egunera, eta azkenengo uri orretatik idatzita ba" lego lez, jai aren azalpenak agertu zirian izparringi ezaun baten. Izpar orreik eztakit nik nungo seiluaz jota
|
juan
ziran, ezta bape eruan ezpa" eben be. Idazlia, barrija zan, antza.
|
|
|
Aurten Gazteiz" en ospatuko ei yuagu" AberriEguna". Ara
|
juan
naiko dok, ezta. Asi adi ba; polito polito, gauzak atonduten.
|
|
|
Beste askoren artian, eldu giñan Gasteiz" era
|
juan
dan igandean. Aberri Eguna ospatutera, jakiña.
|
|
|
Ortik sumauko dozu zelako inportantzija daukan domekako teatruak. Eta ordua txarra ba" da be olantxek agindu dabe ta," Gora Buru"" ra
|
juan
barik ez gelditu, al dozuba.
|
|
|
Azkeneko bijok euzkeraz; lenengua gazteleraz. Orain ilebete, lekeitiar antzezlarijak Mundakara
|
juan
zirianian ondo be ondo artu ebezen ezkero, geuk bertokuak, mundakarrak ondo artzia bidezkua dala esan lei.
|
|
|
Txo, gaur ez az
|
juan
ikastolara?
|
|
|
Orain ilabete lekeitiar antzezlari abertzaliak Mundaka" ra
|
juan
zirianian beso zabal artu ebezan, eta domekan emenguak eurekin be beste orrenbeste egin ebela uste dogu. Iraun begi olantxe uri bi onein alkarganako ondo naya, leen lez gero be.
|
|
|
¿ Nori botako yeutsak, ba, ezer eztakijanak? Lenengo
|
juan
yakanari.
|
|
|
IBILTALDIJAK. Mungia" ko Miren Alabak ixan genduzan emen
|
juan
dan astelenian. Belbil audija bete.
|
|
|
Azkeneko asnasarekin galdu ezkero, eriotzaz bestetik ez ogi gauzarik dago, ez txuxen antolatutako mastirik; bakarrik erruki gabeko Cerbero ta
|
juan
etorrian dabillen Stygiako itxas ontzia. Antxen masallak sartuta, igartuta, illiak kiskaletan sakon zulorik sakon zulo betiko galduta dabil giza-antz gabeko gizon salla.
|
|
2003
|
|
|
" Hamen gagoz guztiok mozkorra betian, Joxen etxi hartuta parranda gurian; irakaslea dogu lagunen artian, ha mozkortu nahiean, ai, ai, ai, ai
|
juan
jaku gabia."
|
|
2004
|
|
|
—Zinez egun pollita iragan dizut, Mo —hasten da pozik, kriskitin kraskatan—, aspaldidanik beinuen burrasoen ikusteko gogoa. Baina zoin pena eta xangrina adio erraiteko tenorean, Mo —jarraitzen du— Bi orenetan elhestan ari garelarik, eta gero
|
juan
behar. Eta badakizua?
|
|
|
Zer gogo duzu? Hemendik at
|
juan
, eta zulo txar batetan espalda hautsia egoitia?
|
|
2005
|
|
|
– Hua’re
|
juan
dun ni beno lehen.
|
|
2007
|
|
|
Neure amasei urte, aspaldi
|
juan
ziran.
|
|
|
Agoztun
|
juan
biarko, Donostiko plaia.
|
|
|
Bertso batzuek jarri nai ditut motiboa ema [n] dirate, Arjentinara
|
juan
biarra Uruguaijok daukate.
|
|
|
Amarretan giñaden, mezatik atera Kalejiran artu gendun, guztiok partea. Dantzatzen
|
juan
giñan, aiuntamentura. Aizkora apustua, antxen ikustera.
|
|
|
Larogeita bos urte dauzkat Ta ez dirade txarrak, amaika lekutan muitu ditut Neure beso ta iztarrak, Neure ondotik
|
juan
diranak Askotan txakurrak, Bestenaz joko zuten Arri kozkorrak.
|
|
|
1 Errazkiñen jaio eta urte askuan bizi neure amak bularrakin ein ninduben azi baita lanian ere ondo erakutsi gero soldadu nintzan
|
juan
lendabizi.
|
|
|
Aingeru batek neri ein dit abisua jai batez
|
juan
ziñala Martin Albisua pardel zizekin ziñan zu juan etxera, tortillean berakin merienda gotxua.
|
|
|
Aingeru batek neri ein dit abisua jai batez juan ziñala Martin Albisua pardel zizekin ziñan zu
|
juan
etxera, tortillean berakin merienda gotxua.
|
|
|
Bakoizak ikusten ditu bere
|
juan
etorrik.
|
|
|
Oañ artian
|
juan
dira onera etorrik.
|
|
|
Bazkari on bat eitia danok
|
juan
giñan Euskalerrira.
|
|
|
27 BKn
|
juan
.
|
|
|
Gero sekulan faltako danik ez dirate akordatzen, ospitalera
|
juan
biarra iñoiz badira gaizkitzen.
|
|
|
Orko jendiak pena aundia148 zuten orduan artuko, ez dadukat nik
|
juan
biarrik ori ondo ikusteko.
|
|
|
Bazkari on bat eitia danok
|
juan
giñan Euskalerrira. Bazkari ori bukatutzian, bakoitza bere tokira.
|
|
|
Kulpa gabeko mutil jatorrak beste mundura
|
juan
ziran, bala batekin gure Jainkuak bizirik neri utzi ziran.
|
|
|
Bela [e] re
|
juan
biarra ein zaie tokatu.
|
|
|
Bai gure euskera zarra
|
juan
gera erakustera. Arjentinako partera, mundu guztitik juntatu gera erromeria ortara.
|
|
|
Lendabiziko illua
|
juan
zan bigarrena emaztia, pena aundikin oroitutze [n] naiz aitz izanikan maitia.
|
|
|
Naita guri [e] re deseoan falta lendikan gaurrera ni [k] ere laister
|
juan
nai nuke bizi zeraten lurrera.
|