|
2008
|
|
|
sortuak izan diren espazioen artean, gehienetan gobernuek edo instituzioek bultzatuak direnak gizartearen presio edo eskari bati erantzuteko premiaz; eta bestelako, espazio herritarren? artean, non
|
jendea
bere nahi propioz biltzen den gobernuaren politiken aurka egiteko, beraien zerbitzuak ekoizteko edo elkartasunerako eta elkarren arteko laguntzarako, nahiz eta bi espazioen arteko mugak errealitatean ez diren horren zehatzak hainbatetan (Cornwall, 2004).
|
|
|
Belisanaren kasua bestelakoa da, argi dago inpaktu handia duela, eta inpaktu hori nahita bilatua dela:
|
jendea
harrituko du eta, askotan ere, jakin mina piztuko: Zer da izen hori?
|
|
|
Erregistroei erreklamazioka eta kexaka eraginez eta erregistro ofizial horiek baztertzen dituzten herri erabilerei eutsiz ari da izengintza berritzen eta eraldatzen. Prozesu horretan
|
jendea
izendatzearen subjektu aktiboa, berenaz diharduen subjektu eragilea, bilakatzen da; ezarian erakundeen mugak eta murrizketak gainditzen ditu jendeak. Ez dago horren argi, ostera, gizarte eraginaren indarretatik ihes egitea lortzen duen8.
|
|
|
Agerikoa da gaurko jendarte bizitzaren ikuskizun publikoan eta norberaren bizitzan jatorri ezberdineko estrategien arteko zeingehiagoka. Estrategia batzuk taktika anonimoetatik agertu eta haietara itzuliko dira, horien bidez jendeak bere buruaren gain hartzen du, ez osotasun unibertsal antzera agertzeko (ideologien eginkizuna da hori), baizik eta haren ekintza eremuari dagokion osotasuna bereganatzeko, alegia, ekintza eremu horretan subjektu gisa agertu da
|
jendea
eta eremuaren osotasunarekin identifikatzen da, hots, nagusitasun partzial hori lortuz subjektu eragile izan nahi du.
|
|
|
14 Dena den, egiaztatu ahal izan dugu kapital hori zuzenki lotzen zaiola subjektuaren ahaleginari, hau da, kapital handiko pertsonak biziago eta tematiago ahalegintzen dira Erregistroari edo Euskaltzaindiari aurkeztutako helegite eta kexuek arrakasta izan dezaten. Esan bezala, kapitalak
|
jendea
–eskuduntzen, du eta izena hautatzea, azken finean, botere arazoa da.
|
|
|
norberaren autonomiaren ikur bilakatzen da. Eta erreklamazioetan arraskatarik ez duenean,
|
jendea
, arau eta lege aparatu eta erakundeak direnak direla ere, muga horiek gaindituz, bereari eusteko gai da:
|
|
|
Dirudienez, Donibaneko jaietan
|
jendea
nahikotxo adoretu zen, eta, izan ere, Anton Abadia eta Albert Goienetxeren inguruan elkarte bat abiatzeko ideia sortu zen, alegia, «une vaste association purement régionale, qui, donnant la main à nos amis de Navarre, de Guipuzcoa, d. Alava et de Biscaye, travaillerait à conserver, vives et pures, toutes ces nobles traditions euskariennes». Asmo hori iraileko 21eko Eskualdunak jaso arren52, lehenago Semaine de Bayonne delakoak argitaratu zuen.
|
|
|
Lehen aldikotz emaiten dire primak Donibaneko herrian eta urthe guziez, Jainkoak nahi badu, emanak izanen dire laguntzeko bai eta kuraieztatzeko toki hautako laborari
|
jendea
.
|
|
|
Elgar ez aditzeak eta kasik erran diteke ezin aditzeak galtzen du laboraria. Hiri handietan
|
jendea
errechki bil ahal diteke elgar aditzeko; laborarieri neke zaiote elgarretarik urhun bizi direlakotz ardura bilkuiak egitea. Hola beren oihua nekez adiaraz dezakete eta hortako laborarien nahi gaberi kasu egiten da.
|
|
|
Osasun mentala aztertzeko PRIME MDa erantsi da (Spitzer et al., 1994), gaztelaniaz dagoen bertsioan (Baca et al., 1999). Galdetegi hau, DMS IV ak dituen oinarriak kontuan hartuz, osasun zentroetan erabiltzeko egin zen, eta arazo psikologikoak garatzeko arriskuan dagoen
|
jendea
detektatzeko balio du 5 arlo desberdinetan: antsietatea, depresioa, somatizazioa, elikadura trastornoa eta alkoholismoa.
|
|
|
Elkarrizketa erdi egituratuak egin dira aurretik aipatutako galde sorta erabiliz, bi modu desberdinetan. Alde batetik, Gipuzkoako Gurutze Gorrira joan gara, laguntza eskatzen duten etorkinekin egoteko, eta beste alde batetik, autonomoa den
|
jendea
aurkitzeko elurrezko bolaren teknika erabili dugu. Prozedura horren bidez, ohiko bideak erabiliz lokalizatu ezin diren biztanleengana ailegatu gara, etorkinak diren ezagunen sareak erabiliz.
|
|
2009
|
|
|
Eta uste dut hiruzpalau laguneko, enpresa? edo taldea dagoen leku horietan, askoz gehiago mugitzen dela
|
jendea
, ez baitu ikusten aurrera egiteko aukerarik eta soldata eskasekin ari delako» 40.
|
|
|
Jendeak gustuko du eta gogoa, pasioa duen bitartean gustura egiten du lan hor nahiz eta huskeria kobratu. Ilusioak irauten duen bitartean
|
jendea
prest dago kazetaritzan aritzeko»42.
|
|
|
Neurri batean unibertsitateak hori «elikatu»43 egiten duela pentsatzen du Basabek. Enpresa horietan lan egiteko
|
jendea
unibertsitatetik etengabe irteten delako. «Batzuk joango dira ilusioa galduta, baina atzetik beste batzuk datoz, beraz, hor badu unibertsitateak erantzukizuna»44.
|
|
|
Enrique de Bilbao ez zen geldirik gelditu bere ustetan Euskal Erria euskal etxean gertatzen ari zenaren aurrean, horregatik 1912ko maiatzaren 15ean La Euskaría Española deituriko hitzaldia ematea erabaki zuen non pentsamendu ezberdinak plazaratu zituen. Haren hitzaldian zenbait puntu ikus ditzakegu, baina hitz hauekin hasi zen Euskal Erria euskal etxea sortu zuen
|
jendea
zer den azaltzen25:
|
|
|
Aramendik egin zuen proposamena indartuta atera zen, beraz, esan dezakegu ez zela modu onean gelditu Bilbao jauna, bere proposamena (adin eta esperientziako
|
jendea
jartzea euskal etxearen buru) ez baitzuten bozkatu. Batzarrak beste puntu batzuk jorratu zituen, egun hartan mahiak aipatu beharreko gauzekin bukatu arte.
|
|
|
Eta bukatzeko, osasun mentala aztertzeko PRIME MD erantsi da (Spitzer et al., 1994), gaztelaniaz dagoen bertsioan (Baca et al., 1999). Galdetegi hau, DMSIV delakoak dituen oinarriak kontuan hartuz, osasun zentroetan erabiltzeko egin zen, eta arazo psikologikoak garatzeko arriskuan dagoen
|
jendea
detektatzeko balio du. 5 arlo jasotzen ditu:
|
|
|
Hori badakite instituzioek, eta horrela ere ulertu behar da informazioa ez helaraztearena. Azken batean kontziente dira
|
jendea
ez dutela beraien alde, baina jendeari oso zaila egiten zaiola instituzioen aurka ipintzea ere bai (pertzepzio mailan, jarrera mailan, iritzi mailan, portaera mailan, etab.). Ezagutza faltak berarekin dakar argudio falta, eta horren ondorio zuzena «emanikoaren halabeharrezko onarpena» izaten da. Horrela ulertu behar dira datuen arteko kontraesanak (esaterako:
|
|
|
Lehenik eta behin, errealitate soziologikoa arakatuta,
|
jendea
ez dago proiektuaren alde. Bestetik, zenbait zehaztapen egiten saiatu gara, zehazki, gure ahaleginetako bat izan da «aurkakotasun aldekotasun» posizio hartzearen inguruan konplexutasun apur bat azpimarratzea.
|
|
|
komunikazio aldiak ez dituela bere helburuak bete. Gauzak horrela, pentsa liteke beharrezkoa dela agenda politikoan diseinaturiko faseak eta metodologia aldatzea; komunikazio aldiaren helburua
|
jendea
informatzea eta aldekotasuna eskuratzea (izan) bada bederen.
|
|
|
Interes berezikoa da zehaztapena. Gerta liteke maila abstraktu hutsean
|
jendea
proiektu baten aurka ez egotea (AHT), baina testuinguruaren rol analitikoa kontuan hartzen bada, frogatzen da gure bizipenak testuinguru batean lekutzen ditugula eta hor metaturiko irakurketa, errezelo, pertzepzio eta usteekin eratu ohi dugula gure posizioa (euskal AHT).
|
|
|
– instituzioekiko sinesgarritasun ezaren ondorioz
|
jendea
proiektuarekiko mesfidati agertzen da; halere,
|
|
|
Nafarroako herri askok eraiki zituzten apaizetxeak, maisuetxeak, batzuetan medikuetxeak eta udal idazkariaren etxeak eta eskolak ere. Herriak pagatuta, goitik behera eta kasu askotan altxatu zituen
|
jendea
bizirik dago. Denboraren poderioz, herri horietako apaizek utzi zituzten etxeak, hala nola maisuek eta medikuek.
|
|
|
Beste abantaila handia hau da: immatrikulazioa egin ondoren, ez dute ediktoak publikatu beharrik, eta hori dela-eta
|
jendea
ez da konturatzen Erregistrora espresuki galde egitera ez badoa (guk txiripaz egin genuen moduan), edo jabetzaren gaineko erabakiak hartzen dituztenean: saltzean edo, duela gutxi Azkonan gertatu den moduan, apezpikuak botatzen dituenean ondasun hori erabiltzen ari diren auzoak.
|
|
|
Hor ditugu, Pirinioetako mendi garaiak eta Bizkai eta Gipuzkoako mendiak; Araba eta Nafarroako behe lurralde erromanizatuak; Lapurdi eta Behe Nafarroako belardi eta muinoak. Leku horiek guztiek eta bertan dauden hamaika ibarrek, haranek, ibaik, eta kostaldeak munduko toki askotako
|
jendea
eta turista erakartzen dituzte.
|
|
|
Hona iritsita azpimarratu beharra dago unibertsitateek, museoek eta kultura (herritarra zein goi mailakoa) ekoizteko eta hedatzeko zentroek zer nolako garrantzia daukaten
|
jendea
hezteko. Kultura etxeak, mediatekak, liburutegiak, ludotekak, fonotekak, zinematekak, kiroldegiak, gimnasioak, igerilekuak... gorputza eta espiritua lantzeko leku eta espazio egokiak, ezartzen eta areagotzen ari dira geure artean, kudeaketa politiko onari esker.
|
|
2010
|
|
|
17 «Bidegurutzea» hitza
|
jendea
batzeko eta elkartzeko tokia adierazteko darabilgu Augé k dionaren haritik. Bilgune horiek gizakiak eraikitzen ditu espazioa eta mugak bereizteko eta beste espazio eta beste mugetatik ezberdintzeko.
|
|
|
1 Ibilbideak (itinerarios) jendeak ibilitako bideak edo ardatzak dira. 2 Bidegurutzeak (encrucijadas o intersecciones)
|
jendea
elkartzeko eta biltzeko tokiak. 3 Bilguneak (centros) gizakiak eraikitzen ditu, espazioa eta mugak bereizteko, horrela, beste espazio eta mugetatik ezberdintzeko.
|
|
|
Aldekotasunaren portzentajea oso da altua, apenas antzeman daiteke aurkakotasunik irakurleen artean, baina ezin ahaz daiteke desbideratze txiki bat egon daitekeela. Hau da, aldizkariaren izenean deitzen dela esatean,
|
jendea
ez da ausartzen benetan pentsatzen duen guztia esatera. Hala eta guztiz ere, Aztikerrek telefonoz egin dituen 3.664 inkesten artean ez dago erantzun bakar bat bera ere herrian aldizkaria egotea txarra dela dioenik, eta guztiak ausazko inkestak izan dira.
|
|
2011
|
|
|
Sinbolo erritualek, arauak, nahiak eta balioak kondentsatzeaz gain, alde emozional garrantzitsua dute. Alde emozional horrek beharrezkoa dena desiragarri bihurtzeko gaitasun izugarria du, eta
|
jendea
mugiarazteko gaitasun nabarmena ere ematen die. Kasu honetan mobilizazioa, komunitatearekiko eta tradizioarekiko konpromisoaren ideiaren inguruan gertatzen da.
|
|
|
M. Douglasek, aldiz, sinbolo kondentsatuak errituetan agertzen direla esango digu. Arauak, balioak eta nahiak kondentsatu, preskribitutakoa guragarri bihurtu eta
|
jendea
mugiarazten duten emozioz beteriko tresnak dira sinbolo kondentsatuak.
|
|
|
Karga hori esanahi eta zentzu konnotatiboz osatuta dago eta ez da berdina jende guztientzat. Azken finean,
|
jendea
da (mezuaren hartzailea) mezua eratu behar duena eta hartara, kodeak erabili behar ditu edo zuzenago esan, kodeak sortu eta birsortu behar ditu. Adierazte praktikez eta adierazte logikez osatuta dago merkatu sinbolikoa, eta merkatu ekonomikoa ere logika horien mendean omen da kontsumoko mundu informazionalizatuan.
|
|
|
Tentuz ibili behar dugu, beraz, emaitzak Leintz bailarara orokortzerakoan; izan ere, Aretxabaletakoak izan dira ikertutako gaztetxo gehienak, eta, horrez gain, ez da eskola publikoan ikerketarik egin. Horren guztiaren ondorioetako bat izan daiteke bailarako beste profil bateko nerabe
|
jendea
(bestelako ezaugarri ekonomiko eta soziolinguistikoak dituena) behar beste kontuan hartu ez izana. Aurrera begira, laginaren aukeraketa zabalago batek ondorio osatuagoak eta orokorragoak ekarri behar lituzke.
|
|
|
Ezinezkoa litzateke. (?) Kostunbrismoa kendu genuen lehiatu ahal izateko, baina
|
jendea
zenbait gauzarekin zelan nekatzen den ere ikusten duzu; orain intriga gehiago dago, misterio gehiago, drama gehiago. Genero asko sartzen ditugu, generoen nahasketa dago, hori hasieratik izan du Goenkalek:
|
|
|
Ez da gauza bera ere lau egun emititzea edo bi; beste osagarri batzuk behar dituzu fideltasuna mantentzeko. (?) Intriga behar duzu; oso ondo dosifikatu behar duzu intriga hori,
|
jendea
hor mantentzeko astez aste. Asteartetik hurrengo asteartera arte, tarte handia dago.
|
|
|
Ikerlan honetako marko metodologikoa komunikazio ikerketetan baliatzen den ikerketa naturalista edo naturalistic inquiry metodologia kualitatiboan dago kokatuta (Frey, Botan eta Kreps, 2000). Behaketa eta sakoneko elkarrizketak dira metodologia honen datu bilketako teknika nagusiak, betiere ez ausazko laginak baliatuz; azterketa in situ egiten da eta
|
jendea
testuinguruan aztertzerakoan ikertzailea bilakatzen da datu bilketako oinarrizko tresna (paperean egindako galdetegietan ez bezala).
|
|
2012
|
|
|
Artista haiek, ohiko artearen aurrean beste arte adierazpide bat sortu eta eskaini nahi zuten. Jendearen artean harreman handia dagoen garaia dugu,
|
jendea
kalean bizi den garaia. Horrek, hainbat droga sartzeko erraztasuna ekarri zuen, Euskal Herrian hain bortitza izan zen heroina droga kasu.
|
|
|
Komentatzen ari garen hau, ikusi dugun bezala, 80ko hamarkadako gertakizunak ditugu; batzuk denboran zehar luzatu ziren eta beste batzuek 90eko hamarkadan ondorio garrantzitsuak eduki zituzten. Garai horretan
|
jendea
asko erlazionatzen zen kalean. Tabernetan eztabaidatu egiten zen, pertsonak komunikatu egiten ziren.
|
|
|
Euskara bai, baina hizkuntzak ez du izan behar euskaldunentzako trababide bat, edo kulturarekiko hesi bat, elkarrekiko mintzabide eta kultura lokarri bat baizik. Alfabetatzen ari da
|
jendea
, baina zer irakurriko dute gizajo horiek. Zer pentsatuko dute euskarari buruz, elkar nekez ulertzen badute?
|
|
|
Jendea motibatzen duen «bisio» argi eta sinesgarria irudikatzean datza. Gaitasun hori daukan liderrak badaki
|
jendea
inspiratzen eta haien emozioak eta talentuak proiektu erkide partekatu batera biltzen. Lider horren jokaera eredugarria eta inspiratzailea izaten da besteentzat.
|
|
|
Lankideak argi dakienean zein den helburua eta hura lortzeko zein leku dagokien bai berari eta bai gainerakoei (hots, nork zer garrantzi duen), berari buruz espero dena garbi bistaratzen zaio. Gainera, lankide orok helburu erkiderako bidea elkarrekin egiteak taldearen konpromisoa sendotzen du eta sarritan
|
jendea
organizazioaren partaide izateaz harro sentitzea eragiten du: «Harro nago nire gaitasunak beste lagun askorekin batera garatzearen truke, ikastea, arrakastazko lorpenak erdiestea eta nire diru sarrerak lortzea ahalbidetzen didan leku bateko, proiektu bateko partaide izateaz» (Saratxaga, 2007: 139).
|
|
|
Hardt ek eta Negri k diotenez, dominazio estrategia garaikideak behartuta daude jendearen multiplizitate singularra, aniztasuna, menperatzen saiatzera. Dominazio estrategien iraupena bermatze aldera,
|
jendea
unifikatu eta segmentatu egiten dute. Horrela integratu nahi dute jendea espazio sozialean, baketuz eta estratifikatuz, eta, aldi berean, mugiaraziz eta kontrolatuz, jendeak ekoizten duen aberastasuna baliatzearren.
|
|
|
Dominazio estrategien iraupena bermatze aldera, jendea unifikatu eta segmentatu egiten dute. Horrela integratu nahi dute
|
jendea
espazio sozialean, baketuz eta estratifikatuz, eta, aldi berean, mugiaraziz eta kontrolatuz, jendeak ekoizten duen aberastasuna baliatzearren.
|
|
|
Ezberdintasuna kapitalaren galbahetik pasarazten denean eraikitzen da meritokraziaren hierarkia. Horrela artikulatzen da
|
jendea
hierarkikoki. Baina horretarako ezinbestekoa da hainbat ezaugarri aukeratzea eta haiei balioa ezartzea, kapital bihurraraztea, gero merituen hierarkia eraiki ahal izateko.
|
|
|
Bidenabar, euskara planetan, parte hartzea bultzatzen da, inor baztertu gabe,
|
jendea
erakarriz, indarrak metatuz. Euskara planetan, euskal hiztunak zein euskaldun ez direnak ere kontuan hartzen dira, haien iritziak eta ekarpenak aintzat hartuz, eta jarrera motela edo epela dutenekin batera euskararen mundura erakarri, aktibatu eta seduzitzea ezinbestekoak izanik.
|
|
|
Nabarmentzen da kooperatibek erakutsi dutela ahalmen handia batetik eta bestetik
|
jendea
erakartzeko: «Horrek jarri gaitu antzekotasun eta eskubide berdintasun integrazio dinamika garrantzitsu batean» (Edorta Arana).
|
|
2013
|
|
|
Berezitasun horiek kontuan hartu gabe, ezinezkoa da kooperatiben erregistroa erraztea. Gainera, OCBk aitortzen du bere gertuko edo intereseko
|
jendea
daukala lanean Junta Komertzialetan. Pertsona horiek ahalbidetzen dute berez neutralak luketen erakundeok OCBren interesen aldeko irizpideekin funtzionatzea.
|
|
|
Imajinatuak direnik ez du adierazten horien garrantzia beheratzekoa denik, baina norbanakoen arteko zeharkako lotura irudikatzeko itsasgarrien beharrizana dago, pertsonen arteko izatezko eta behinolako zuzeneko harremanen sarea gainditzen lagunduko duena. Ildo horretan, Craig Calhoun ek dio harreman zuzenik gabeko
|
jendea
politika sinboloen bitartekaritzaz bere burua komunitateko kide imajinatzera eramana dela, zeina aurretiazko ezaugarri bereizgarriekin, norbanakoen gustuarekin, ohiturekin eta kezkekin hezurmamitzen den (Calhoun, 1991: 108).
|
|
|
Ez da ezerezten, noski. Eric Hobsbawmek eta Terence Rangerrek egoki nabarmentzen duten gisara,
|
jendea
herritartasunaz kontziente den pasarte gehienetan sinboloekin eta errito moduko jarduerekin uztartzen denean gertatzen da, horietako gehienak berriak eta asmatuak izaki: banderak, irudiak, ekitaldiak eta musika (Hobsbawm eta Ranger, 1983:
|
|
|
Hainbat ikertzailek kirol ospakizunon eraginaren iraungitze data laburra nabarmentzen dute, bilgunearen biharamunean atzera ere arazo berberak berragertzen direla arrazoituta, eta nazio eraikuntzari dagokionez eragin murritzekoak direla adierazita. Ildo horretan, ezagun da SNP Eskoziako Alderdi Nazionaleko eledun abertzale Jim Sillars ek 1992ko Legebiltzarrerako hauteskundeetan parlamentari kargua galdu zuenean bere herrialdeko
|
jendea
«90 minutuko abertzalea» zela kritikatu izana, jarrera nazionalista soilik kirol ekitaldietan azaltzen zuena, eta politikan aginte burujabea aldarrikatzeko nortasun indarra falta zitzaiona (Moorhouse, 1996: 71).
|
|
|
Thomas Kirsch ek dioen moduan, abertzaletasunak nazioarteko kirol ekitaldietara ikusleak erakartzen laguntzen du. Arrazoizkoa deritzot, Kirschek gaineratzen duenez, esateari askotan abertzaletasunak bultzatzen duela
|
jendea
ekitaldia ikustera, osterantzean kirol emankizunez inolako interesik ez dutenean ere (Kirsch, 2008).
|
|
2014
|
|
|
Egin ziren mintegietan eta Donibanen bildutako ikasleen artean sortutako harremanak funtsezkoak izan ziren UEUren arrakasta eta jarraipena ulertzeko. Lanean bakarka ari zen
|
jendea
biltzeko aukera eman zutelako, baita urtean zehar garatuko ziren plangintzak osatzeko aukera ere.
|
|
|
Jendeak sarritan arazoak izaten ditu askatasun osoz inplikatzeko. Ustezko harmonia ez apurtzearren,
|
jendea
ez da inplikatzen eta ez du askatasun osoz hitz egiten. Horren ondorioz, jendearen kezkak bakoitzaren barruan geratzen dira, bola hazten joaten da eta kezkok ateratzen dira une eta erarik desegokienean.
|
|
|
Turismoa egiteko modu honek erreferentzia egiten die kultura ondarea (izan fisikoa edo ukiezina) argitara ekartzeko asmoz egiten diren turismo jarduerei (betiere tokiko
|
jendea
izanik eragile nagusia). Sinonimo gisa har daitezke turismo indigena eta turismo autoktonoa ere.
|
|
|
Euskara, zentzu horretan, euskotarrensituational, racism? izaera bereziaren agerpena zen, eta euskal
|
jendea
«garbi» matentzeko (hots, kanpotarrekin harremanik ez izateko) tresna gisa zen nabarmena berarentzat. Horregatik, Euskal Herrira iritsitakoek euskara ikastea gaitzetsi zuen (Arana, 1980:
|
|
2015
|
|
|
Nahiko donostiarra zen kontu hura, orduan euskalgintzaren pisurik gehiena Donostian baitzegoen, Euskaltzaindia bera barne. Horrez gain, hemen bazegoen Erregimenaren
|
jendea
, baina euskara berea zuena. Esaterako, Arrue zentsorea.
|
|
|
Esaterako, Arrue zentsorea. Bitxia da, baina Equipo Editorialeko
|
jendea
ez zen euskalduna, PCtik zetozen, baina ikusten zuten nazionalismoan zegoen hazi iraultzailea. Gaur taldea ere sortu zuten, eta ni hor nengoenez, zubi lana egin nuen beste euskaldun batzuekin, Arantxa [Urretabizkaia], Arregi eta Sarasolarekin, esaterako.
|
|
|
[H] orrela posible zen hizkuntzaren inguruan eremu zabal baten barrenean bide bat baino gehiagotik zebilen
|
jendea
urreratzea edo gutxienez kontra ez izatea eta klandestinitatearen ezinak eta arriskuak ez zigun gehiegi lotzen (Irigoyen, 1976, 44).
|
|
|
Pilota munduan dagoen
|
jendea
, orokorrean, jatorra da eta beraiekin ondo pasatzen dut, «kutxipanda» ederrak egiten ditugu. Esan nahi dut, txapelketa egiten duzu, baina, gero bazkaria edo juerga batzuk, eta alde horretatik ondo dago.
|
|
|
Komunitatea aktibatzea kostatzen ari zaio Uriola.info Bilbo Handiko plataformaren kezka nagusia da
|
jendea
«nola animatu parte hartzera eta hau guztia nola antolatu», Lur Mallearen arabera. «Kontua da, ez dela bakarrik jendea nola animatu behar den; baizik eta jendea ez dagoela ohituta», gehitu du Ninbe Morenok.
|
|
|
Bilbo Handiko plataformaren kezka nagusia da jendea «nola animatu parte hartzera eta hau guztia nola antolatu», Lur Mallearen arabera. «Kontua da, ez dela bakarrik
|
jendea
nola animatu behar den; baizik eta jendea ez dagoela ohituta», gehitu du Ninbe Morenok. «Jendeak baietz esaten dizu eta animatuko dela, baina ondoren jende askori nagia sartzen zaio.
|
|
|
Bilbo Handiko plataformaren kezka nagusia da jendea «nola animatu parte hartzera eta hau guztia nola antolatu», Lur Mallearen arabera. «Kontua da, ez dela bakarrik jendea nola animatu behar den; baizik eta
|
jendea
ez dagoela ohituta», gehitu du Ninbe Morenok. «Jendeak baietz esaten dizu eta animatuko dela, baina ondoren jende askori nagia sartzen zaio.
|
|
|
«Jendeak baietz esaten dizu eta animatuko dela, baina ondoren jende askori nagia sartzen zaio. Badakigu, jendeari egutegi eta konpromiso data zehatz bat ipini ezean,
|
jendea
oso lanpetuta dabilela, eta orduan eskatu behar zaiela; batez ere, hasieran. Denon naturaltasunera iritsiko den zerbait sortu behar dugu, bai, jendea iritsiko da bere borondatez ematera.
|
|
|
Badakigu, jendeari egutegi eta konpromiso data zehatz bat ipini ezean, jendea oso lanpetuta dabilela, eta orduan eskatu behar zaiela; batez ere, hasieran. Denon naturaltasunera iritsiko den zerbait sortu behar dugu, bai,
|
jendea
iritsiko da bere borondatez ematera. Baina hori beranduago izango da, hasiera batean ziurtatu behar dugu informazio jarioa eta parte hartzea.
|
|
|
Baina hori beranduago izango da, hasiera batean ziurtatu behar dugu informazio jarioa eta parte hartzea. Orduan konturatu gara,
|
jendea
falta zaigula eta kolaboratzaile horiek iritsi dira baina asko eta asko zirikatu ditugulako».
|
|
|
Oro har,
|
jendea
parte hartzeko prest legoke, lan gehiago eskatuko ez balu. TtipiTtapa aldizkariari ez dio kezkarik sortzen, baina itxaropen berezirik ez, proiektu berriak.
|
|
|
Joseba Igerabide Xaloa Telebistakoaren ustez, elkarrekin ongi gogoetatu behar dute edukien inguruan: «Noski, elkarrekin zer egin erabakitzeko,
|
jendea
edota taldea ziur sentitu behar da. Baina ez da elkarlan bat izango, gehienbat izango da errealitate ezberdinetako bilduma bat».
|
|
|
parte hartzailea eta askea den zerbait. Nolabait
|
jendea
moderatzen egongo litzateke norbait, iraintzen duen informazioa egon ez dadin, baina jendeak bere eremuko eta garrantzia duen iritzi artikulu bat adibidez, edozer, igo eta plazaratzea».
|
|
|
Kontuan hartzen dugu, hasteko, hainbat adituk eta alor desberdinetako profesionalek hainbat proposamen egin dituztela euskararen atzerakarga ttikitzeko edo atzerakarga ttikiagoko eredua erabiltzeko (Zubimendi eta Esnal, 1993; Hidalgo, 1995, 2002; IVAP HEAA, 2005; Berria, 2006; Kaltzakorta, 2007; Aristegieta, 2009; Agirre, 2013..). Gure ustez, izan ere, bada
|
jendea
jaidura erakusten duena norabide horretan, baita korronte bat osatzeraino ere (Maia, 2014), eta hori dela-eta, honako ikergaldera hauek planteatu ditugu: 1) azterketan izan ditugun laguntzaileek zenbateraino hobesten dituzte atzerakarga handiagoko hurrenkerak?; 2) bi laginek (bat, goi mailako adituz osatua, eta bertzea unibertsitateko ikaslez egina) joera bera erakusten dute eta gradu berean?
|
|
2016
|
|
|
Ebolaren munduko hedapena: pertsona (33), herrialde (28),
|
jendea
iristea (25), mundu (23), Espainia (18), Europa (18), global (14), handia (11), hedatzea (11), beste (10), zuri (9), mendebalde (8), AEB (6), Amerika (5), biztanlea (5), europarra (5).
|
|
|
Gainera, kutsatzea norbere herrialdera hurbiltzearekin bat gobernuei leporatutako erruduntasun maila eta haiekiko haserrea ere nabarmenki igo ziren. Jarrera hori gizarte irudikapenen teoriatik azalduta, gaixotasuna besteen taldearekin, hau da Afrikarrekin, bakarrik lotu ezin denean eta norbera bezalako
|
jendea
ere eragiten hasten denean gertatzen den erruduntze prozesu ohikoa da (Washer, 2006). Azkenik, izurrite honetako bilau nagusiak, farmazeutikoak (2 klasea), komunikabideak eta gobernua (5 klasea) bera izan direla ikus dezakegu.
|
|
|
Haren hitzetan, munduan zeharko futbolaren hedapenak, errugbiarenari kontrajarrita, gizarte klaseen araberako zergatia izan zuen, hasieran bederen. Darbonek egoki argudiatua da britainiar inperioaren muga zabalen barruan lekualdatutako britainiar norbanakoak kolonia kudeatzaileak edo erantzukizuneko
|
jendea
zirela. Prestigiodun unibertsitateetan heziak izandakoak ziren, eta errugbian edo cricketean jokatzen zuten aisialdian, goiko klaseen nagusigoa islatzen zuten kirolak izateagatik.
|
|
|
Autore horrek dioenez, (2001: 136), soldata baxuak eta enplegu prekarioa ezin badira ekidin, epe motzeko efektuak leuntzen saiatu genuke, egoera horiek luzaroan iraungo balute,
|
jendea
litzatekeelako tranpatik irten. Eskubide sozialen muinak tranpa horien kontrako bermea izan luke.
|
|
|
Auzitegietan frogatuko dut Espainian Ebolaren gestioa nolako lardaskeria izan den!» (ECU 6161; X2 (1)= 73, p < 0,001); «Kazetari bat kondenatua izan da Senegalen benetakoak ez ziren bost Ebola kasuz informatzeagatik» (ECU 1466; X2 (1)= 67, p < 0,001); «Normala iruditzen zaizue Ebolaren sendagaian hainbeste diru gastatzea? Egunero
|
jendea
minbiziz hiltzen da eta ez da ezer gertatzen! Telebista manipulatzaile puta!» (ECU 601; X2 (1)= 62, p < 0,001).
|
|
2017
|
|
|
– Euskal Herriko Ahotsak6 proiektuan Euskal Herriko ahozko ondarea biltzen eta herri hizkerak katalogatzen ari dira, gure herrietako adineko
|
jendea
elkarrizketatuz euren euskara eta bizipenak jasotzeko eta herritarren artean zabaltzeko helburuarekin.
|
|
|
Lankideekin duten harreman aparta behin eta berriz azpimarratzen dute gidari guziek (A8 «Oso ona, egia esan harritu egin ninduen,
|
jendea
oso agradablea da. Neretzat hemen sartzea oso agradablea izan zen»).
|
|
|
Bestalde, nahiz eta beste kasuetan desberdintasunak ez diren adierazgarriak, baieztapen guztien batez bestekoak altuagoak izan dira komunitatean parte hartzen dutenenenak parte hartzen ez dutenekin alderatuz. Item horiek neurtzen zituzten inklusioaren ikuspegiaren hainbat ideia, hala nola pertsona guztiek eskubide berberak eduki behar dituztela,
|
jendea
integratzea, ez baztertzea bakoitzaren izaerarengatik, kultura desberdinak onartzea. Kasu horietan ikusten da komunitatean parte hartzen dutenen ikuspegia zertxobait positiboagoa dela parte hartzen ez dutenekin alderatuz.
|
|
|
alde batetik, Gipuzkoako Gurutze Gorrira joan ginen, laguntza eskatzen duten etorkinekin egoteko eta ikerketa taldeko kide batek galderak egin zizkien. Beste alde batetik, autonomoa den
|
jendea
aurkitzeko eta bertako jendearekin hitz egiteko elurrezko bolaren teknika erabili zen (Taylor eta Bogdan, 1986). Prozedura horren bidez, ditugun sare sozialak erabili ziren bai etorkinekin bai bertako jendearekin kontaktuan jartzeko.
|
|
2019
|
|
|
Emakumea, beraz, etxeari lotuta zegoen beti. Garaiko gizartearentzat etxea kontzeptu zabala zen eta bere baitan hartzen zituen baserria eta inguruko eremua, baina baita ere lurrak, bertako
|
jendea
, bertako hildakoen arimak. Oso kontzeptu zabala zen etxea beraz, eta hura zen emakumearen espazioa:
|
|
|
gero eta gutxiago gara emakume bertsolarien kolektiboa eta gehiago gara pertsonak, bertsolariak, halako edo holako umorea dutenak[?] zaila da, niretzat, plazan gauden emakumeak definitzea. Bakoitzak bere berezitasunak ditu eta gero eta gehiago jabetu da
|
jendea
horretaz. (150306_ Er4_ E)
|
|
|
Izan ere, gure analisietan, CSCaren lau faseetako bi argi eta garbi identifikatu dira, beste biak ez ordea, baina hori espero zitekeen oraindik gertaeretatik denbora askorik ez baita pasa. Hasteko, kontzientzia hartzeko prozesua nahita aktibatu zuten hainbat txiolarik sententziaren iragarpenaren aurreko egunetan, agenda setting prozesuaren bidez (McCombs, 2004), bereziki
|
jendea
adi eta prest egoteko eskatuaz. Hau da, «La Manada» auziari buruzko eztabaida sare sozialetan piztuta erabiltzaileek gaia gizartearentzako esanguratsu eta garrantzitsu bihurtu nahi izan zuten.
|
|
|
Askotan, gizartean aldaketa gauzatzearen alde lanean aritzen den jendeak lanketa handiak nahi izaten ditu, lehen momentutik ingurunean eragiten dutenak, eta praktika horiek testuinguru zabalean hedatzea bilatzen da. Hori ez da erraza eta askotan esanarekin eta aldarri hutsarekin ez da lortzen
|
jendea
halako praktikara batzea. Gauzak horrela, prozesuan jarri behar da indarra, prozesuari berari eta kolektiboaren barnean gertatzen denari erreparatu behar zaio, kanpoan dagoenari begia kendu gabe, baina gurean indarrak jarriz.
|
|
2020
|
|
|
Zentzu horretan, elkarren arteko laguntza handitzen da etsaitasun maila altuagoa denean:
|
jendea
gehiago batzen da, elkarri babesa eskaintzen diote... Hau kontuan harturik, nazionalismoaren efektua eta kulturaren eragina etsaitasun mailaren menpe dagoela, dela politika arlokoa dela merkatuaren lehiakortasun mailakoa, ondoriozta daiteke.
|
|
|
Zentzu horretan, elkarren arteko laguntza handitzen da etsaitasun maila altuagoa denean:
|
jendea
gehiago batzen da, elkarri babesa eskaintzen diote... Hau kontuan harturik, nazionalismoaren efektua eta kulturaren eragina etsaitasun mailaren menpe dagoela, dela politikaarlokoa dela merkatuaren lehiakortasun mailakoa, ondoriozta daiteke.
|
|
|
Eta gero gure errealitatea daukagu, ez dizut ez dakizun ezer kontatuko, ratio handiegiak, lan baldintza txarrak, mugikortasun handia, egonkortasun gutxi, gero, ikastetxe barruan ere kohesioa ez dakit nolakoa den ikastetxetik ikastetxera aldatzen da, gero lanbide honek asko erretzen du
|
jendea
, oso azkar, eta klaro jendarteak, sozialki, hezkuntzari, eskolari dena eskatzen dio eta oso gutxi eman. (E5_ 2018/03/14)
|
|
|
Are gehiago, izan da partaiderik programak are luzeagoa izan lukeela aipatu duenik, nahiz eta aitortu duten luzeegia den programa batek
|
jendea
bertara aurkeztea zaildu lezakeela.
|
|
|
Azken finean, honako ideia hau orokortu zen. Lehen modulua,
|
jendea
ezagutzeko baliagarria izan zen; bertan diziplina ezberdinetako jende ugari ezagutzeko aukera izan baitzuten. Bigarrena, elkarrizketatutako batzuek gauzatu ez bazuten ere (lehendik bertako prestakuntzak burututa zituztelako), parte hartutakoen gehiengoak baliagarritzat jo zuen eta ikasi zutela adierazi zuten.
|
|
|
Aldaketak aldaketa, gaur ere, familia eta eskola (edo lana) dira
|
jendea
egituratzeko errealitateak, esparru horietan gertatzen baitira eguneroko ohiko elkarrekintzak. Horri gehitzen badiogu gero eta nabarmenagoak direla indibidualismoarekin nahiz egozentrismoarekin loturiko jarrerak, badirudi azken urteetan beste erreferente batzuen eta beste giza balio batzuen beharrean gaudela.
|
|
2021
|
|
|
Ikustea zein diferentzia dagoen 65 urteko emakume baten harreratik 25 urteko emakume batera[...]. Gustatzen zait
|
jendea
entzutea eta lanari beste dimentsio bat ematea[...] hartzaileen iritziekin sortzen den obra likido hori, etengabe aldatzen dena (7)
|
|
|
pelikularen garaikideak garen pertsonoi deiadar egitea eta gure gizartean zabaldurik dauden uste faltsuen aurrean begiak irekitzea: dela publizitatea, reality show, telezabor edo espektakuluaren gizarteak itsutzen duen
|
jendea
esnatu eta egiaren alde egitea, alegia.
|
|
2022
|
|
|
Berarekin harreman sakona izan zuen, Belgikako erbestaldian batik bat. Ideien aldetik gizon ikaragarri oparoa, ekimenerako gaitasun handikoa, hala ere berezi samarra izanik, ez zuen
|
jendea
bere inguruan biltzeko xarma handirik.
|
|
|
314). Nolabait, egoera horrek frankismoaren garaiko" errepresioaren sozializazioa" mantendu zuen
|
jendea
izutzeko eta, horrela, bere disidentzia ahalmena deuseztatzeko (Casanellas, 2014: 127, 202).
|
|
|
Honela azaldu zuen Labovek (1972): " Komunitatearen ikerkuntza linguistikoaren helburua da jakitea
|
jendea
sistematikoki behatzen ez delarik nola mintzo den; alabaina, guk datuak behaketa sistematikoaren bitartez baino ez genitzake eskura". Paradoxa horrek dakartzan kalteak ahalik eta txikienak izan daitezen, elkarrizketetan behatzaile parte hartzaile izatea erabaki dugu, HernandezCampoy eta Almeidak (2005) aholkaturikoari jarraikiz.
|
|
|
Hori dela eta, euskaraz mintzatzekotan, bertako gazteak derrigorturik daude sare sozial zabalak sortzera; hots, hainbat herritako lagunak izatera, eta besta egiteko tenorean ere alde batetik bestera mugitzera. Hots, gazteek ibarretik kanpora harreman ugari dituzte, eta horrek levelling a errazten du; izan ere, hango eta hemengo jendearen euskara nahasi egiten da,
|
jendea
bera nahasten den bezalaxe. Gazte hauek ikastoletan ikasten duten euskara ez dago Iparraldeko batutik urrun, eta beraiek mugitzen diren euskal munduan ere barietate hori da nagusi.
|
|
2023
|
|
|
Baliabide gehiagoren beharra dago, badakigu zahar etxeak daudela, baina hori falta da:
|
jendea
bere inguruan mantentzea eta zaintzaileak etxeetara joan ahal izatea zaintzera" (Emakumea, 36, zaintzailea).
|
|
|
Orduan hemendik aurrera nik uste beste zerbitzu mota batzuk baloratzen hasi direla. Agian ez da erresidentzia bat irtenbidea, baina bai
|
jendea
etxeetara joatea zaintzera edo pisu txikiak eraiki bost pertsonekin. Beharrak aldatzen doazenez, nik uste balorazio bat egin beharra dagoela" (Emakumea, 36, zaintzailea).
|
|
|
Nik seme alabak izango banitu, zaintzaile bezala egon naizenez orain, ba ez nuke nahi nire seme alabentzako hori, baldintzatu egiten diezu bizitza, ez dut nahi hori. Nere familiako inori ez diot hori egin nahi, edo lagunei edo maite dudan
|
jendea
ez dut baldintzatu nahi" (Emakumea, 39, senidea).
|
|
|
Hortxe dugu ekoiztetxeen mugimendua sendotu, produzitzaile berrien hauspoa eragin, Madrilera emigratu zuten zinemagileen eginahalak igarri, produkzio erregularra egonkortzeko nahiaz. Hor baziren" gizarteratzeko" prestu bere burua agertu zuten militanteak, zinema
|
jendea
bailitzan birziklatuak.
|