|
2008
|
|
|
Franco hil ondoren argitaratutako historia lanek ez diote arreta berezirik eskaini Legutioko erasoari. Errepublikaren alde borrokatu zutenek ez diote eskaini aparteko lanik beren testigantzetan; hala ere, maiz aipatu da, eta Francoren garaian, aldi
|
hartako
agiriak eta oroimenak berreskuratzeko ahaleginean. Luis Ruiz de Aguirre k hainbat lan jaso zituen Legutiori buruz.
|
|
|
Frankismo osteko lan akademiko gehienek alde batera uzten zuten kontu hau, eta jorratu zutenek historialari militarrek egindako liburuak hartu zituzten erreferentziatzat. Ezaguna da, garai
|
hartako
historiografiak ez zuela aintzat hartzen historia militarra. Historialari militar berriek (Howard, Keegan, Seidman, Fussell ek besteak beste), ordea, erakutsi digute posible dela gerraren ikuspegi berriak jorratzea.
|
|
2009
|
|
|
Taulari begira, nabarmena da maileguaren erabilera urria: maileguak eta kalkoak batera% 0,94 dira; horrek erakusten du garai
|
hartako
joera terminoak euskal hiztegiko ondaretik sortzeko; izan ere, terminoetatik% 22,88 hiztegiko sarrerak dira. Gainerako baliabideen artean hitz elkarketa eta sintagmazioa nabarmentzen dira:
|
|
|
Hortaz, grafiak ez du berebiziko garrantzia izango gure azterketan. Hala eta guztiz ere, zenbait ortografia aukera garai
|
hartako
testuen bereizgarritzat har daitezke, eta erreferentzia berezia egingo diegu lan honetan.
|
|
|
Aipatu bezala, grafiak garrantzi txikia izango du gure azterketan. Hala eta guztiz ere, zenbait ortografia aukera garai
|
hartako
testuen bereizgarritzat har daitezke: lehena, h letra ez zuen egile batek ere erabili (denak hegoaldekoak ziren); bigarrena, l,?
|
|
|
Era berean, 2006ko martxoan, «Euskarazko hedabideen topaketa mintegia» antolatu zuten euskarazko hainbat hedabidek2 Mintegi
|
hartako
laburpen txostenean ere, lan baldintzei buruzko kezka agerian geratu zen: «Euskarazko medioetako langileek orokorrean lan baldintza txarrak pairatzen dituzte eta lan prekarietatea begi bistakoa da.
|
|
|
1867an errefortzuak heldu zitzaizkienean, hiru apaiz berrirekin, elizari erantsita ikastetxe bat sortzea erabaki zuen hango nagusia zen Jean Baptiste Harbustan aitak. Urte
|
hartako
urriaren 1ean ireki zituen ateak Sortzez Garbiaren izena ere zeraman ikastetxeak, Los Vascos izengoitia hartuko zuenak.
|
|
|
Halere, instituzio zibilek ere askotan parte hartu izan dute Elizaren prozesu horretan, bi aginteak (zibila eta eklesiastikoa) elkarrekin aritzen baitziren lanean. Gure garaietan beharbada ez da ongi ulertzen, baina garai
|
hartako
mentalitatea oso bestelakoa zen. Autoritate zibilak kristauak ziren eta erakunde zibilek ere Elizak irakatsitako kristau fedea, morala eta ikuspegia onartzen zituzten oinarri bezala beren eginbeharra betetzeko.
|
|
2010
|
|
|
Beste zenbaitetan mailegu ezberdinak edota hizkera
|
hartako
sinonimo desberdinak darabiltzate: helduak aize (orokorra), puskau, tiau, mareau eta gazteak zurrunbiyo, moztu, bota, desmayau.
|
|
|
iragana eta oraina. Aurrerapen ekonomikoa eta gizakiena, eta garai
|
hartako
erlijio sentipena bizikide ziren iragana; eta soilik industriaren garapenean arreta jarrita zuen oraina.
|
|
|
Beraz, aldi
|
hartako
arkitektura, era berean, eklektikoa eta historizista izan zen. Historizista, adierazten duen arte adierazpen haren ikuspegi ideologiko eta kulturalekin bat; eta, eklektikoa, arkitekturaren adierazpena bera delako (Hernando, 2004:
|
|
|
Espainian, duela urte gutxira arte, garai
|
hartako
arkitektura kontzienteki ahaztu du historiografia artistikoak. Gure lurraldean ere pentsamendu hura zen nagusi, baina 1980ko hamarkadan hasi zen gure hirien irudiaren elementu nagusia den ondarearen aberastasuna aldarrikatzen.
|
|
|
Arkitekto batek estilo jakin bat garatzea erabakitzen zuenean, eraikuntza iraganeko garai
|
hartako
sistema espiritual, sozial eta politikoaren laburpen bihurtzen zen. Estiloa ez zen jotzen apaingarri soiltzat; ideia jakin batzuen igorle bihurtzen zen (Hernando, 2004:
|
|
2012
|
|
|
Euskal nahiaren indarra metatu behar zela, alegia. Garai
|
hartako
egoeran, zioen, gaur egun gatazkaren irteerarako ezinbesteko garrantzia hartu duen kanpokoen interbentzioa eskatzeko ordua ez zela heldua. «Kanpoko agintaritzak behartzen hasi baino lehenago, geure burua gotortu behar dugu.
|
|
|
Dena den, 1998an gertaturikoa ulertu ahal izateko, 1989ko hasieran jazotakoari erreparatu behar diogu. Urte
|
hartako
otsailaren 27an, «Caracazo» izeneko herri matxinadagertatuzenCaracasenetaingurukoherribatzuetan, izendatuberriaco zen Carlos Andrés Pérez presidenteak ezarritako neurri neoliberalen aurka (Blan, 2002: 23).
|
|
|
Garai
|
hartako
pauso haundiak izan zian neurri haundi batean ez entzulego izatea bakarrik baizik eta nolabait musikan ere parte hartzea, hau da, talde bat sortuaz, rebista batean parte hartuaz, irrati batean e bai programa bat eginez. Hau da, zan ya nolabait gauza oso konkretu bat nolabait bizitza modu oso konkretu bat eramaten dizuna.
|
|
|
Hala ere, Parkearen garapenerako ahalmena oso kaltetua geratu zen 2003 urteko ekinbide polizial eta juridikoaren ondorioz, urte
|
hartako
urrian eta Euskaldunon Egunkariaren aurka abiatutako operazioaren jarraipen gisa, Martin Ugalde Kultur Parkearen eta Buruntzape SL enpresaren beraren aurka ere jo baitzen (kasu honetan egunkariaren eta haren inguruko enpresen jarduerarekin lotutako ustezko delitu ekonomikoen akusaziopean) 17 Horrek guztiak Parkearen jarduera arruntean zailtasun garrantzitsuak eragin zituen, eta, aldi berean, Park...
|
|
|
Ikerketa aurrera eraman ahal izateko, lehenik eta behin, euskararen erabilera areagotzeko plana abian zuten zazpi enpresetako langileei galdetu zitzaien proba batean parte hartu nahi zuten. Oniritzia jaso ondoren, banakako elkarrizketen bitartez euskararekiko jarrera eta erabilera neurtu zen, horixe izan zen langile bakoitzaren hasierako abiapuntua edo momentu
|
hartako
jarrera eta erabilerari zegozkien puntuazioak, jarreraren eta erabileraren abiapuntua edo lehenengo neurketa; lehenengo neurketa egin ostean ikerketan parte hartu zuten taldeei tratamendu bana esleitu zitzaien. Subjektuak ez ziren zoriz esleitu tratamenduetara; izan ere, enpresa ezberdinetan elkarrekin lan egiten duten langileekin taldeak osatu ziren eta talde «natural» horiek mantendu ziren, horregatik esan daiteke erabili genuen diseinua ia esperimentala dela.
|
|
2013
|
|
|
Bertako zinema aretoetan, hain zuzen ere, zinema ezberdin batekin egin zuen-eta topo; Jonas Mekas en bihotz matxinoaren taupaden itzalean zirtaka zebiltzan pelikula ezohikoak ezagutzeko parada izan baitzuen. Sasoi
|
hartako
zantzuak agerikoak dira oraindik ere zinemagile donostiarraren film labur ausartenetan. New Yorkeko bizipenak, kasu, estreinako film laburrean islatzen dira ezinbestean.
|
|
|
Hala, helduak aro hori ahalik eta azkarren pasa zedin saiatzen ziren eta, horretarako, haurrak lanean gogor jartzen zituzten beren gidaritzapean. Hala ere, ez dago oso argi hori zenik garai
|
hartako
ikuskera. Izan ere, beste azterketa batzuetan aurkitutakoaren arabera, aro horretan jada haurtzaroa aro berezitzat hartzen zen eta haurren beharrek lehentasun osoa izaten zuten.
|
|
2014
|
|
|
Planteamendu honen irmotasuna garai
|
hartako
unibertsitateen errealitateari lotuta ulertu behar dela deritzot, eta ordudanik gauzatu diren aldaketak kontutan hartu beharrekoak. Hauexek aipagarrienak:
|
|
|
Nortzuek hautatu zuten? Hasteko, aldi
|
hartako
alkate zen Henri Grenet mediku doktoreak. Baina baita ere Mitxel Labeguerie mediku abeslari eta politikariak.
|
|
|
71). Ikusi dugun bezala (§ 2), alabarena izan zen etxe
|
hartako
azken belaunaldi euskalduna, Azkueren laguntzailearen bilobek ez baitzuten euskararik ikasi.
|
|
|
Ornaten munduratu zen 1796an Mariano Mendigatxaren ama Melchora. Ez zen, ordea, ama seme haiekin eten etxe
|
hartako
euskararen jarioa; lau berriemaile ezberdinek dute oraino gogoan hantxe sorturiko Juana Paula Ornat Pérez bidankoztarra(, Francisco Ignacio Ornat eta María Ignacia Pérezen alaba) euskal hiztuna zela. María Ignacia Burgin jaioa zen (1833), Petra Salvochen amaorde Felicia Garde bezala.
|
|
|
Baina Fuertes etxeko alabek eutsi egin zioten neurri batean bederen euskarari; argi dago hori. Ez zen hura belaunaldi
|
hartako
bidankoztar guztien egoera izan, Vicenta bezala 1880ko hamarkadan jaiotako Mariano Mendigatxaren bilobak ez baitziren euskaldun hazi. Alferrik saiatu zen hainbat urte beranduago aitona bera haiek euskarara hurbiltzen.
|
|
2015
|
|
|
§V) euskararako, aurrean aipatutako aditz guztietatik aparteko sail bat gauzatu zuten. Alde batera utzita garai
|
hartako
terminologia, egun esango dugu lortu eta aurrean aipaturiko beste aditz horiek egia/ gezurra aurresuposizio bat daramatela, baiezko edo ezezkotasunari nolabait lotuta. Izan ere, aurresuposizioez mintzatu gara beti ere lan honetan zehar orain arte.
|
|
|
Paraguain ere(), gizarte zibila izan zen Egiaren Batzordea sustatu zuena («Comisión de Verdad y Justicia»CVR). 2225/ 03 Legeak giza eskubideen aldeko erakundeen eskaerak jaso zituen, eta 2008 urtean garai
|
hartako
giza eskubideen bortxaketak plazaratu ziren txosten sakon baten bitartez. Izan ere, 4.000 pertsona inguru erailak izan ziren aldi horretan, milaka torturatuak eta jende ugari deserriratu zen.
|
|
|
2009 urtean, Fernando Lugo-k barkamena eskatu eta botere judizialari eta botere legegileari ere barkamena eskatzeko agindu zien, eurak ere bortxaketen errudun izan baitziren. Ondoren, ordainketak ere ezarri zituen garai
|
hartako
biktimentzat.
|
|
|
60ko hamarkadan bertsolaritzak bere lekua hartu zuen, eta txapelketak egiten hasi ziren berriro. Halaber, eta garai
|
hartako
egoera politiko soziala kontuan hartuz, aldarrikapen tresna izan zen bertsoa 60 eta 70eko hamarkadan, besteak beste euskaltzaletasunarena.
|
|
|
30). Batetik, garai
|
hartako
testuinguru politiko soziala kontuan hartuta, 70eko hamarkadaren bigarren erdian eta 80ko hamarkadaren hasieran bertso eskolak sortzen hasi ziren hainbat herri eta auzotan. Euskara bultzatzea zen gehienen xedea.
|
|
|
erregulazioari heltzen zitzaion, Euskal Autonomia Erkidegoan garai
|
hartako
egoera soziologikoari eta fundazioen arloko eskariei erantzungo zien berezko araudi bat ezartzeko helburuarekin. Fundazioen arloa, gutxi bezala, esparru juridiko berri eta eraginkor baten beharrean zen indarrean zegoen eta doktrina sektore kaudimendunek gogor kritikatzen zuten estatu mailako sistemaren gabezien eta hutsuneen aurrean.
|
|
2018
|
|
|
Dokumentu horien irakurketaren bitartez, garaian mundu mailan sumatzen zen tentsio sozial eta geopolitikoaren berri izan dezakegu. Momentu
|
hartako
fase historikoa «sistema kapitalistarekiko haustura fase»tzat jotzen da (HASI, 1983: 69).
|
|
2019
|
|
|
Magrit Frenk ikertzaile hispanistak erakutsi bezala (Frenk, 2003), gaztelaniazko poema horien buruek harremana dute garai
|
hartako
zenbait errefraurekin. A19 poemaren burua gaztelaniazkoen hitzez hitzezko itzulpena denez ia ia, itzulpenarekin batera, Lazarragak gaztelaniazko buruen eta errefrauen arteko lotura ere jaso zuen zeharka.
|
|
|
Baieztapen horrek hirugarren adierara garamatza; izan ere, garai
|
hartako
zenbait kanta bilduma eta dokumentutan, konposizio osoari, ez ahapaldiaren moldeari, esaten zitzaion bilantziko, egungo kantaedo poemaizen generikoen pareko.
|
|
|
Si mi padre no me casa, yo le quemaré la casa. Halere, deigarria egiten zaigu errefrau hori garai
|
hartako
bilduma paremiologiko handietan (Correas, Núñez, Mal Lara, Vallés, Espinosa?) ez agertzea. Izan ere, errefrau horren erreferentziak badu arazorik.
|
|
2020
|
|
|
Batzuek enfiteusi kontratuen bidez ustiatu zituzten beren lurrak, Azkoitiko Maria Perez Errekaldekoak egin bezala 1504an. Mokorona etxea errentan eman zion Joan Perez Mokoronakoari 8 urtez, hark etxe
|
hartako
behi eta ahuntzak bazka zitzan, langileak kontratuz behar izatekotan eta irabaziak bi aldeen artean erdibituz33 Maria Fernandez Lazarragakoa Birgalako andreak ere, 1512an eman zuen testamentuan, alokatzen zituen zenbait lursail eta erletxe aipatzen zituen34.
|
|
2021
|
|
|
Argiaren metaforaren aldaera kristauan ez bezala, ilustratuentzat argia ez da babesten gaituen autoritatearen pareko, are gehiago, argiaren eta, beraz, egia iturri horren aurka altxatuko dira. Finean, argiak eta arrazoiak garai dezaten borrokatu egin behar dela ere erakutsi ziguten garai
|
hartako
pentsalariek.
|
|
|
Boule paleontologoa izan zen ondorio horretara heldu zena Dordoinan agertutako aztarnen artetik adineko baten eskeletoa aztertu eta behatzak, belaunak eta bizkarrezurra (ornoen faltan) berreraikitzeko orduan egin zituen akatsen ondorioz. Horretaz gain, garai
|
hartako
ikertzaileen ustez, adimena garunaren aurreko aldean zegoen eta Boulek garezurra aztertu zuenean edukierari erreparatu beharrean, aztergaiak bekoki iheskorra zuela ikusita tximinoaren eta gizaki modernoaren artean sailkatu zuen. Beraz, Boulek Homo generoko beste espezie itxuragabetzat zituen neandertalak.
|
|
|
Garai
|
hartako
dialektologoek defendatzen zuten aforismoak gaur ere defendagarria izaten jarraitzen duen ikertu nahi da ekarpen honetan. Baina lexikoan oinarritu ordez, gramatika ezaugarrietan eginez eta egungo baliabide teknologikoak erabiliz; hots, ea gramatika ezaugarrietan ere ezaugarri bakoitzak" bere historia duen" ala ezaugarri batzuek baduten nola edo hala berdinak edo antzekoak izan litezkeen patroi geografikoak aztertzea.
|
|
2022
|
|
|
Unibertsitateko ikasketa planetan eragin txikia izan arren, Espainian XIX. mendearen erdialdetik aurrera hasi ziren lantzen HH6, eta gero ere, unibertsitatean Pedagogiaren Historia diziplina akademiko gisa irakasten hasteak nabarmen igoarazi zuen arlo horren inguruko lanen produkzioa. Europan bolo bolo zebiltzan korronteen eraginpean sortuak dira sasoi
|
hartako
obrak, batez ere historizismoaren eta positibismoaren eraginpean, eta garaiko hezkuntza politikak legitimatzeko joera zuten denek (Guichot, 2006: 34).
|
|
2023
|
|
|
Cosculluela Jose Longasekin lankidetzan aritu zen 1779tik 1790era, besteak beste Feijooren idazlan osoak editatzen eta sustatzen, arrakasta handiko autorea garai
|
hartako
Espainiar Erresuma ilustratuan, hala nola Teatro Cr^tico lana, zortzi liburukikoa. Cosculluelak Nafarroan izan zituen batez ere erosleak (harpidedunak), Erresumako 419 herritan sakabanatuak(% 80), guztizko salmentaren 528 herrien aldean.
|
|
|
Estimatu da mende hortan hirukoiztu egin zela aztergai dugun eremuan editatu idazki izenburuen kopurua, XVI. mendeko dozenaka batzuen aldean. Mende
|
hartako
edizio kopuruen joera orokorrari erreparatuz, bereizten dira lehendabiziko desegonkortasun eta ernamuin fase bat(), hazkunde txikiko fase bat(), hazkunde bizkor eta labur bat(), gainbehera(), 1766ko erpina, edizioaren sendotze orokor bat(), Konbentzioaren Gerraren inpaktua (1794), eta suspertzea(). Fase historikoetako gertaera politikoen eta ekonomikoen arabera, irakur daitezkeen joerak dira.
|