2004
|
|
Frantziako iheslari euskaldunon artean kontu jakina zen Francoren espioi anitz ari zirela lanean Frantziako hegoalde osoan, faxista italiarrekin eta Alemaniako Abwehr eta SDko agenteekin elkarlanean. Nolanahi ere, pistolari
|
hura
espainiar agentea izatea posible bazen ere, horrek ez zuen erran nahi nahitaez nire atzetik ari zenik. Irakasle juduaren atzetik ere ibil zitekeen.
|
2009
|
|
Euskal jaiei buruzko 1906ko lana eta 1900.urteko kartel berezia. Bertan garai
|
hartan
espainiar gortearen bizileku zen Donostia hiria iragartzen da frantsesez, hiriaren interes turistikoa azpimarratzeko.
|
2010
|
|
irudimentsuak zirenik ezin uka behintzat. Hori bai, behin doktrina hori ezarrita. Jesus boteretsuen interesetara egokituta, alegia?, bidea zabal zabalik zuten konkistatzaileek, indiokumeak bataiatzeko; egia da ahalegin
|
hartan
espainiarrok indioei lurrak kendu eta meategietan esplotatu genituela, baina indioek ere ez zuten nolanahiko negozioa egin, lurrak eta zilarrak zeruaren truke: bataio batek zenbat balio lezakeen, ura dohainik den arren?!
|
|
Teologo batzuk —baikor zeudenean asmatu ote zituzten aingeruak eta espiritu ongileak, eta ezkor zeudenean sorgin gaiztoak eta deabruak? — irudimentsuak zirenik ezin uka behintzat. Hori bai, behin doktrina hori ezarrita —Jesus boteretsuen interesetara egokituta, alegia—, bidea zabal zabalik zuten konkistatzaileek, indiokumeak bataiatzeko; egia da ahalegin
|
hartan
espainiarrok indioei lurrak kendu eta meategietan esplotatu genituela, baina indioek ere ez zuten nolanahiko negozioa egin, lurrak eta zilarrak zeruaren truke: bataio batek zenbat balio lezakeen, ura dohainik den arren...!
|
|
Aurreko hori guztia esatean gauza bat nabarmendu nahi nuen, zein mundu motatan bizi ginen eta zer pisu handia zuen hitz idatziak pertsona askorentzat (analfabeto erreal eta funtzional asko bazegoen ere), eta zelako garrantzia zuen literaturak niretzat. Sasoi
|
hartan
espainiarra zen batez ere irakurtzen nuena, eta zaharra kasu gehienetan, fraideen ikastetxean ikasitakoa: Cervantes, Conde Lucanor, Pereda, Gonzalo de Berceo, Marqués de Santillana...
|
|
Muga zeharkatu beharra geneukan, eta gero trenez joan Mediterraneoko kostaldean ekintza sail bat burutzeko. Organizazioko buruen arabera, turismoa zen garai
|
hartan
espainiar estatuaren oinarri ekonomikoa, PIBaren %16 gutxienez, eta kolpe handia eman ahal zitzaion diktadurari atzerriko udatiarrak uxatuta. Gainera helburuak ez zirudien oso betegaitza:
|
|
Urrunago joan barik, atzo euki dabez burrukagarratzak espainiarrekM Talza deritzon moroekin. Moroak esanda euken euren gorpuen gainetik izan ezik ez direla sartuko herri
|
hartara
espainiarrak. Baina honeek zizkiluetatik ahozpez ilargia lainopean egoan arte sartu dira lautadan eta eureganandu dabez hainbat kilometro lur.
|
2011
|
|
Baina halabeharrez gau hartan bertan jendea behar zuten kafe kargamentu bat Zalaingo zokoraino eramateko, Beran Bidasoa ibaiak duen ibira. Orduan, Apatxene baserriko Michel eta Etienne gazteak konbentzitu zituen bere paketeak eta bizikleta Zalainera eramateko, gazteak gau
|
hartan
espainiar bat pasatzekoak baitziren, eta bera kafea pasatzera zihoan koadrilarekin joan zen, harri batekin bi txori boteaz. Eguraldi makurrarekin irten ziren, bisutsa aurpegian eta lohia hanketan.
|
2013
|
|
San Brunotik hogeita hamarren bat miliara bizi zen, bertakoek Concho edo Conuncho esaten zioten tokian. Aurrerantzean, San Dionisio badia izan zen
|
hura
espainiarrentzat, eta hantxe fundatu zen urte batzuk geroago Loretoko misioa. Ibo edo Dionisio hau gizon baketsua zen, eta espainiarren lagun ona izatera iritsi zen.
|
2014
|
|
f) 1640an, Katalunian, Espainiako armadak Katalunian egiten zituen lapurreten aurkako segalarien (Els Segadors) matxinada gatazka politiko bilakatu zen, eta Kataluniak Espainiako erregetzarekiko independentzia aldarrikatu zuen. Ekintza
|
hura
espainiar armadak zapaldu bazuen ere, horri buruzkoak dira Kataluniako gaur egungo ereserkiaren (himnoaren) hitzak.
|
2015
|
|
Abuztuaren 6an Bolivarren armada Caracasen sartu zenean herritarrek miresmenez, txaloz eta lorez hartu zuten garailea. Baina kanpaina
|
hura
espainiarrek bataiatu izan balute, ziurrenik beste adjektibo batzuk aukeratuko lituzkete: odoltsua, penagarria...
|
2016
|
|
26an Toboson eta Campo de Criptanan, 28an Totanan... ehun herritik gora estatuan historialariek" bizigaien krisia" edota" gosearen matxinadak" deitu gogo duten honen begian. " Los municipes se adornaban con galones y pelucas empolvadas pero no impedian la subida del pan", dio garai
|
hartako
espainiar paskin batek, salatari.
|
2021
|
|
ETAren aburuz, elkar ulertzeko aukerak ez dira inoiz hautsi, nahiz eta Espainiako botere faktikoek Euskal Herria suntsitzeko eta
|
haren
espainiar gisa behin betiko integrazioaren alde egiten jarraitzen duten, armen indarrarekin".
|
2022
|
|
Atzerago jo dezagun, gure bigarren matxinada foruzalera(). Gerra
|
hura
espainiar estatuaren batasuna ezartzeko gerra izan zen. 1870eko hamarkadan Europan hainbat lekutan —Alemanian, Italian— estatua bateratzeko prozesu bera izan zen, batzuetan baketsua, besteetan odoltsua.
|
|
Gauzak horrela, enpresak ekoizpenaren dibertsifikazio proiektuak martxan jartzen hasi ziren, hala nola josteko makinak (Sociedad Cooperativa ALFA), bizikletak (Orbea y C� a., Gárate, Anitua y C� a. eta Beistegui Hermanos), bizar orriak (Artamendi e Hijos), bulegoko tresnak (Olave, Solozabal y C� a.), kafe makinak (Solaun, Rubio y Ormaechea) eta bestelako metalezko produktuak, armak guztiz alboratu gabe. Ekimen berri hauek gerran zehar lortutako trebezietan eta kapitaletan oinarritzeaz gain, garai
|
hartako
espainiar gobernuaren industria berrien aldeko legediaren laguntza izan zuten. Enpresetako batzuk, Bonifacio Echeverr� a eta Esperanza y Unceta, adibidez, gerran garatutako esperientzian oinarrituta, kalitate handiko pistolak egiten aritu ziren, Espainiako eta atzerriko zenbait indar armatuen hornitzaile bilakatuz.
|
2023
|
|
Cosculluela Jose Longasekin lankidetzan aritu zen 1779tik 1790era, besteak beste Feijooren idazlan osoak editatzen eta sustatzen, arrakasta handiko autorea garai
|
hartako
Espainiar Erresuma ilustratuan, hala nola Teatro Cr^tico lana, zortzi liburukikoa. Cosculluelak Nafarroan izan zituen batez ere erosleak (harpidedunak), Erresumako 419 herritan sakabanatuak(% 80), guztizko salmentaren 528 herrien aldean.
|