|
2005
|
|
|
hizkuntzari esker bakarrik ahal du gizakiak mundura iritsi eta munduak zerbait izan gizakiarentzat, hau da, hizkuntzak paper ordezkaezina jokatzen du, hain zuzen, gizakiaren eta munduaren artean bitartekotza egiten duelako. Beti ere garrantzitsua da kontuan hartzea, orokorrean, gizakiak ezin duela mundua era garbi eta neutral batean ezagutu eta, alderantziz, pertsona ezberdinek
|
haren
ikuskera ezberdinak garatzen dituztela.
|
|
2007
|
|
|
hazten denak inkontzienteki jasotzen ditu
|
haren
ikuskerak, mundua nolabait esateko ama hizkuntzaren betaurrekoen bidez ikusten du, kolore eta soinu jakin batean, handitze eta txikitze espezifikoan, betaurreko hauen kontzeptuzko bilbadura berezia berekin dakarren neurrian1317.
|
|
|
Edozein hizkuntza da, izpirituaren gainean duen bere eragipen boteretsu eta biziaren arren, haatik tresna hil eta pasibo bat aldi berean, eta euren baitan guztiek daukate disposizio bat, baliamendu zuzenerako bakarrik ez, baino beteginenerako ere. Bere formazioa beste hizkuntza batzuetan erdietsi duen batek, ikasten badu hizkuntzaren bat gutxiago betegina, eta maisutzen bada hartan, beronen bitartez ahal izango du halatan produzitu emaitza bat, berez hari arrotza zaiona, eta zeharraldatuko du horrela
|
haren baitara
ikuskera bat, [hizkuntza] haren eraginpean soil bizi den nazioak duena baino. Alde batetik, hizkuntza pittin bat bere zirkulutik atera edo egiten da; bestetik, ulertze oro objektibo eta subjektiboaz osaturikoa baita, haren baitan zerbait berri ipini da; eta hala, ozta esan ahal daiteke, zer ezin den sortua izan hartan eta haren bitartez.
|
|
|
Hizkuntzen mundu ikuspegi (Weltansicht) honek zera esan nahi du, hizkuntza bakoitzak mundua bere eran ekartzen duela pentsamendura, mundua bere kategoria eta kontzeptuen sare propioan hartzen duela, perpaus eredu propioak prestatzen dituela, non baieztapena eta judizioa osatu behar diren. Hizkuntza baten barnean hazten denak inkontzienteki jasotzen ditu
|
haren
ikuskerak, mundua nolabait esateko bere ama hizkuntzaren betaurrekoen bidez ikusten du, kolore eta soinu jakin batean, handitze eta txikitze espezifikoan, betaurreko hauen kontzeptuzko bilbadura berezia berekin dakarren neurrian961.
|
|
2008
|
|
|
Hala, helduak aro hori ahalik eta azkarren pasa zedin saiatzen ziren, eta, horretarako, haurrak lanean gogor jartzen zituzten beren gidaritzapean. Hala ere, ez dago oso argi garai
|
hartako
ikuskera hori zenik. Beste azterketa batzuek adierazitakoaren arabera, aro horretan, jada, haurtzaroa aro berezitzat hartzen zen eta haurren beharrek lehentasun osoa zuten.
|
|
|
Horretarako, materialismo historiko eta dialektikoaren zenbait kontzeptutan oinarritu zen.
|
Haren
ikuskeraren jatorrian ere, Marx eta Engelsek gizakuntza prozesuari buruzko ekarpenak daude baita gizakia animaliengandik bereizten duten zenbait ezaugarriri buruzkoak ere (ikus 2 gaia).
|
|
2009
|
|
|
Ez da inola ere egia gizaki primitiboak gauzen ezberdintasun enpirikoak atzemateko gaitasunik ez duenik. Baina naturari eta biziari buruzko
|
haren
ikuskera diferentzia horiek guztiak beste sentimendu honek estaltzen ditu: hau da, biziaren forma bakoitzaren ugaritasun eta ezberdintasunen gainetik horren oinarrizko bizi elkartasun (solidarity) ezabaezina dagoela uste izatea barru barrutik?
|
|
2010
|
|
|
Ez da frikia, eta badu nahikoa sinesgarritasun. Batez ere,
|
haren
ikuskera partekatzen duten horientzat. Eta, hala ere, nagusiek eta ikusle datuek ez dute behar adina babestu Cuatro eta CNN+ kateetako abenturetan.
|
|
2013
|
|
|
Hala, helduak aro hori ahalik eta azkarren pasa zedin saiatzen ziren eta, horretarako, haurrak lanean gogor jartzen zituzten beren gidaritzapean. Hala ere, ez dago oso argi hori zenik garai
|
hartako
ikuskera. Izan ere, beste azterketa batzuetan aurkitutakoaren arabera, aro horretan jada haurtzaroa aro berezitzat hartzen zen eta haurren beharrek lehentasun osoa izaten zuten.
|
|
2014
|
|
|
Hala, helduak aro hori ahalik eta azkarren pasa zedin saiatzen ziren, eta, horretarako, haurrak lanean gogor jartzen zituzten beren gidaritzapean. Hala ere, ez dago oso argi garai
|
hartako
ikuskera hori zenik. Beste azterketa batzuek adierazitakoaren arabera, aro horretan, jada, haurtzaroa aro berezitzat hartzen zen eta haurren beharrek lehentasun osoa zuten.
|
|
|
Garai
|
hartako
ikuskera edo ezagutzak dituen mapa hautatzeko. Bilatutako informazioarekin taula osatzea
|
|
2019
|
|
|
Kapitalismoarekin bukatzeak esan nahi du denborazkotasun historikoari buruzko
|
haren
ikuskerarekin bukatzea. Ikuskera horren arabera, Historia lineala, progresiboa, ebolutiboa da (Chakrabarty, 2000; Meneses, 2011).
|
|
2020
|
|
|
kondenari dagokionez, Joxe Azurmendi irakurri.
|
Haren
ikuskera garrantzizko bat neure eginez eta harenak neure hitzez birmoldatuz: nik ez badut hilketarik eta holakorik egin, zein da estatua niri, nire kontzientzian, zer pentsatu edo zer sentitu edo zer oniritzi edo zer txarretsi behar dudan esateko.
|