|
2001
|
|
|
Gizona bere arbasoengandik jasotako basurde larrua janztekoa zan. Basurde larru horrek baltzitu samartuta
|
eukan
alde bata; bestea, argixeagoa. Maritxuren gizonak esa  ten eban negua eta udabarria, aldi zaharra eta aldi barria, heriotza eta jaiotza eukazalako aldean zala kolore bikoitza.
|
|
|
Alabaren goruari begiratu eutsan, orduan, amak: ez
|
eukan
bat bere haririk.
|
|
|
Ezagutu eta maitemindu, biak izan ziran bat. Mari horrek beste Txomin bati emonda
|
eukan
ezkontzeko berba. Txomin lehenak amore emon nahi ez, baina!
|
|
|
Maritxu egoan azpian. Maritxuk kolorezko hari eta lazu asko
|
eukan
salgai. Eta eroslerik, inor bere ez.
|
|
|
Ez dakit, gauzak beste..., beste normaltasun bategaz hartzen genduazan orduan... Gainera horixe esaten eban gure aita zanak behinik behin, nabigante batek emon ei eutsan tela hori erdi debalde, txabolan gordeta
|
eukan
basurde larru baten truke.
|
|
2002
|
|
|
Bai, ondo barruban
|
eukan
Arana Goiri" k bere asmua, eta bijotzian dagon gauzea iñok ezin kendu leike ta" Jaungoikua eta LegiZarra" nire bijotzian irarri ziran beti betiko esan eban.
|
|
|
Ezeban jan gura, ez edan, ez ezer bere. Osagilliak, zer gaxu modu
|
eukan
laster igarri eban eta senidien itaunari erantzunez, esan eban: Txotxatu ein yako.
|
|
|
Aldra baten ikusi eban bila ebilena. Bertatik, alboan
|
eukan
mutil morrosko batek neskatoari besotik oratu, sorbaldan besoa ezarri eta biak tabernara sartu ziran. Leon, lehengoan taketa lez, geldi zertu zan.
|
|
|
Baina jagi, gosaldu eta Kofradiara joan zan. Doinu baten durundia
|
eukan
belarrietan, berbak esan gura ezta ebilen doinua... " Ai, txibi zuri hori..."
|
|
|
Neskatoak halako baten, soinean
|
eukan
jersei botoduna erantzi eta belaunak eta bernak estaldu zituan.
|
|
|
Ixilunea gerta zan eta honetan haize brastadeak Basiliri belaun ganean
|
eukan
jerseia aidean eroan eutsan, eta lurrera jausi zan.
|
|
|
Izentapena behingoan egingo ebela eta Leon han lanoineko geratuko zala. Bizikaturea eskuetan
|
eukan
. Gizon egingo zan ezkero, mundua... zabalago izango eban.
|
|
|
Horraitio... sorginen artean, sorgina ez zan bat
|
eukan
; bere ama. " Gure ama, gehienetan susmo onekoa da.
|
|
|
Eta umerik koskorrenak bere abiea aititaren belaun ganean egin ebala zirudian. Ume sostor oneri Paule eritxon, eta aititak pipea artzen ziarduanean, aoa eta sudurzilloak keez beteten jakozan eta eztulka asten zan arren, ez
|
eukan
bere jesarleku azur ganekoa beste iñori trukegiteko. Alperrik iñok Pauletxuri aolkurik emon.
|
|
|
Aititak irribarrea egin eban, eta aoan
|
eukan
pipan tabaku barria sartu, eta su emon.
|
|
|
Baturiko egurra bere etxera eroateko asto haundi bat
|
eukan
. Berak atonduriko ikatza herrira ta kalera eroateko be, bizkar sendoa eukan asto galanta.
|
|
|
Baturiko egurra bere etxera eroateko asto haundi bat eukan. Berak atonduriko ikatza herrira ta kalera eroateko be, bizkar sendoa
|
eukan
asto galanta.
|
|
|
Ez zan berbalduna. Halan be, tabernan alderdi haretako gizonik zaharrenagaz
|
eukan
zerbaitako ezagupidea eta hartu emontxua, berbetarako baino ez bazan be. Agure zaharrak berba ta berba," Apurre" k entzun ta entzun, batzanduten zireanetan horrelan emoten ebezan iluntzeko ta gau leheneko orduak.
|
|
|
Eta Zoilok orduan, etxean eta menpean, ezkatza bete ume
|
eukan
.
|
|
|
Zorionez, horraitino, Paulineren ezbehartxuaren jatorria samako suloan
|
eukan
txokortua, polipoa, galgarri eza suertatu, eta osagileak kaixkada baten kendu eutsanean, horra Pauline barriren barri berbagin eta berbaldun biurtu.
|
|
|
Izan be, Nestorrek ahoko mihina luze ta lodi semarra
|
eukan
.
|
|
|
Potinaren gilea han egoan, lurrean egoki jarrita. Jaioten hasia zan potinak kodasta be, ba
|
eukan
. Eta saietsazur batzuk be bai.
|
|
|
Potina pagatu ahal izateko dirurik erdia baino ez
|
eukan
berbatuta. Arean be, aitak eta amak, hau da, gurasoek lauren bana eskindu eutsoen.
|
|
|
Arean be, aitak eta amak, hau da, gurasoek lauren bana eskindu eutsoen. Hor
|
eukan
, beraz, domu erdia.
|
|
|
Eta beste diru erdia ordurarte kasketean
|
eukan
, ez beste inun. Eta dapa!
|
|
|
Bai zera! Ez
|
eukan
hobekuntzarik. Ohean erabagiak hartu gura izaten zituan, asmo sendoak, adoretsu jarduteko, hasierako larriak gainduteko.
|
|
|
Deia entzutea bizi agergarri lez izaten zan, eta jagi behar ez ebenentzat batez be, atsegin ikutua
|
eukan
musika gozoa. Gau iluneko isilunean emakume dei berba bigun eta apala, tonu ezbardinetan, bata bestearen ondorik eta nahastean, ohiartzun iheskorra.
|
|
|
Gau hartan Matilde eta Anton batera eldu ziran etxera. Ordurako ama Mariñazik afaria gerturik
|
eukan
. Afaritan ama semeak berba gitxi egin eben.
|
|
|
Behin baten, ba zan txakur handi eder bat, uri nagusietako etxebizitza baten, etxekoek maitakiro zaindurik eukena. Txakurrak berak be, etxea ta etxekoak zaindutea
|
eukan
bere zeregintzat, jabeek horixe erabagi ebelako.
|
|
|
Ama ohean egoan, irakurten edo, argia isiotuta
|
eukan
eta. Mutila amagana joan eta txakur txiki zuriaren kontua zertu eutsan.
|
|
|
Ta bere txapel ederra? Ta bere jakean ondo estimau gorderik
|
eukan
amar ogerlekoko paper zabala. Bapez.
|
|
|
Ate baltza sartu urten ugarikoa zana agiriko
|
eukan
Untzorritxuk.
|
|
|
Sendo egoan, gogor itxita egoan; ez eban ikararik be egin. Serrailla zulorik ez
|
eukan
eta ezin barrura begiratu. Zirudianez, barruan barrukoak, handik ez eban inork, giltza eskuetan ebala, urteten.
|
|
|
Ezti koloreko ulea
|
eukan
neskatoak urrunera begiratu eban, ixilik, ez entzun egin baileuan.
|
|
|
Ango botillen eta txongillen izenak jakiteko gogoa eban edozeiñek, ez
|
eukan
berakautakoa makala! Nok irakurri, bear zan lez, atzerri izkuntzetan ezarriak zituen apain izenak?
|
|
|
Oiñetako zarpillak, kaltzerdi arre illunak, eta guztien gain, txartes zikin maiza
|
eukan
mutiko arek. Burutsik egoan, baiña aren uleak, ez eben agiri orraziazko kutuntasun aundirik.
|
|
|
Basetxeko eta aurreko etxe bietako lagunen adiskidetasunaz ganera, beste ezaupide bat
|
eukan
Ikerrek. Han aldapan goratxuago bizi zan baserritarrak, Ikerri halango amesbidea sortzen eutsan.
|
|
|
Totonuak ez
|
eukan
umerik, ez eukan seme alabarik, umezale itzela zan arren.
|
|
|
Totonuak ez eukan umerik, ez
|
eukan
seme alabarik, umezale itzela zan arren.
|
|
|
Tronparik morroskoena Manuk
|
eukan
. Barrabaskeriak egiten ebazan tronpa mardo arek.
|
|
|
Eta
|
eukan
pisuagaz eta eroian indarrez, etzunda egoan tronpa areetarik bat bizkarrean jo... eta glak! azpikoa erdibi egin zan.
|
|
|
Ixiltasuna, lurreko eta zeruko doe eder zan emoi zaratabakoaren gurari biziz
|
eukan
beti bai beti Nestor ixilbereak bere kolkoan. Makina artean urteak urte lan burrunbadatsuan jarduniko Nestorrek.
|
|
|
" Legendes du Pays Basque d" apres la tradition" frantsesez eginiko liburuak, euskerazko testua ere ba
|
eukan
.
|
|
|
Non dagoz ingelesak?, itaundu eustan behin sozialista batek; eurak ehiza hegazkin sobietikoak ekarri ebezala. Eta nik erantzun neutsan eurek gerrea ekarri ebela, amorratuta erantzun be; baina arrazoia
|
eukan
, bai horixe, arrazoia eukan: non egozan ingelesak?
|
|
|
Non dagoz ingelesak?, itaundu eustan behin sozialista batek; eurak ehiza hegazkin sobietikoak ekarri ebezala. Eta nik erantzun neutsan eurek gerrea ekarri ebela, amorratuta erantzun be; baina arrazoia eukan, bai horixe, arrazoia
|
eukan
: non egozan ingelesak?
|
|
2003
|
|
|
Ikatz goriak lez argi egiten eban haren arpegiak. Otoitzaldiak haren haragia janda
|
eukan
, baina eukan apurrak suaren garrak lez argi egiten eban. Zorion poza erion haren arpegiari.
|
|
|
Ikatz goriak lez argi egiten eban haren arpegiak. Otoitzaldiak haren haragia janda eukan, baina
|
eukan
apurrak suaren garrak lez argi egiten eban. Zorion poza erion haren arpegiari.
|
|
|
gorako bidea zan hori, zoragarria alde batetik, baina aldakuntza gogorra eskatzen eutsana, bestetik. Eta han
|
eukan
beste bidea be: bere anaiak, bere haragiak, geroago Najerako kondeak erakusten eutsena; lehengo bidea, apur bat hobea nahi badozu, baina gehiegikeri gabea.
|
|
|
Gaztelu Elexabeitian, Comillasen, Burgos, Sevilla eta Galiziako Tui n. Azken hiru uriotan musikarako
|
eukan
trebetasuna be erakutsi eban. " Schola Cantorum" eko zuzendari Burgosen, organujole Sevillan, musika irakasle Tui ko Seminarioan:
|
|
|
Baietz uste dogu. Lehen be bere maisutasuna ondo erakutsita
|
eukan
horretan. Bibliaren itzulpen barri honen zabalkundeak be beste horrenbeste dinosku:
|
|
|
liturgia barrirako lehenengo baimenak eta aldaketak etorri ziranean, zorionez guk bageunkala Bizkaian Kerexetaren liburu hau. Esaterako, meza irakurgaiak ordukoak, ez gaurkoak herriko hizkuntzan egiteko baimena heldu zanean, Bizkaiko Eleizeak erraztuta
|
eukan
bidea: Kerexetaren itzulpena erabilteko baimena emon eban gotzainak eta danok pozik.
|
|
|
Edozein hizkuntza menperatzeko berebiziko erreztasuna
|
eukan
gure Ballesterrek, eta euskerea ganoraz irakurtea eta mezaren zati batzuk buruz ikastea be ez jakon horren gatx egin. Harrituta itxi ginduzan guztiok, Arrazolako eleizan, herri guztiaren aurrean, mezea euskeraz emoten ikusi genduanean.
|
|
|
a) Bizkaikoa; c) Zuberokoa ta Benaparroako biak; b) enparauak (erdikoak). Azkuek Erronkariko euskerea be dialektotzat
|
eukan
(R): hau be ia zeharo hilda daukagu gaur, baina barriro biztu gura dabe.
|
|
|
" Vasco!". " Etxe" berbea euskalduna zala ahaztu barik
|
eukan
.
|
|
|
" Euskara batuaren" aldeko borroka hori 60ko hamarkadan zertzen da, batez be, eta Arantzazuko batzarrean (1968) hartzen dau bultzadarik handiena. Eta ze indar
|
eukan
orduan gure euskal gizarteak burruka hori aurrera eroateko. Non egozan orduan gure gaurko ikastolak, irratiak, ikastetxeak, aldizkari eta egunkariak, euskal gobernuaren laguntza eta eragina...?
|
|
|
Baina haren ondoan bizi ginanok ondo baino hobeto dakigu zelango aldasgora gogorra egin jakozan hemengo goi mailako estudio sakonak, lehenengo urteetan batez be. Danean bera zana eta berak
|
eukan
dana emoten ohituta egoan Mikel gau ikasleari iruntsi ezina egiten jakon holango ikasketa zehatz sakonak ganora handi barik egin beharra, ezetarako astimodu barik, beste ardura ta arazo guztiak ganean zituala. Horregaitik, aurrera egiteko gogo barik eta dana bertan behera ixteko arriskuan ikusita, behin baino gehiagotan adoretu genduan Mikel adiskideok, hartutako bideari azkeneraino jarraitu egion.
|
|
|
Horregaitik, aurrera egiteko gogo barik eta dana bertan behera ixteko arriskuan ikusita, behin baino gehiagotan adoretu genduan Mikel adiskideok, hartutako bideari azkeneraino jarraitu egion. Izan be, gehienetan begiko ta gogoko jakona bete artean bakerik ez atsedenik ez
|
eukan
gizona izan arren, noizik behinean gorabehera handikoa be bazan gure Mikel, zeru goi goiko izarretatik urpera jausten zan gizon errukarria. Hau holan dala," Txomin Agirre Sari" horrek adore ta kemen barri ta handiak emon eutsazan Zarateri, Unibersidadeko estudioak patxadaz amaitu eta euskerearen munduan sakonago ta bete betean sartzeko.
|
|
|
Haurgintza minetan nobela horrek idazle barri baten izena zabaldu ebalako? Askoren ustez, ordurako be Zaratek ondo erakutsita
|
eukan
bere maixutasuna euskal letren munduan: hiru liburu argitaratuak, 67 urte euskera irakasle, sermolari ta hizlari herrikoi ugaria hainbeste lekutan, eleiz liturgiarako itzulpen taldeetan lankide argi ta zentzun handikoa...
|
|
|
Alkarte hori jaioparria zan eta euskerearen alde lan egiteko sutan egoan. Ikasbidea eratuta
|
eukan
: Xabier Peñarena, baina ikasgai laburrago ta ugariagotan zatituta.
|
|
|
Eskuarteko hiztegi labur, zuzen eta argia lortu nahi eban, berba gitxitan baina egokitan gure inguruko euskerea ulertzeko ta erabilteko lagungarri izateko modukoa. Ez
|
eukan
beste asmorik sakel hiztegitxu apal honek. Egilearen izena daroa harrezkero hiztegiak; zenbat ale argitaratu diran?
|
|
|
Orduko denporetan euskereak ez
|
eukan
ezelango lekurik gure ikastetxeetan: ez herriko eskoletan, ez fraide monjen ikastegietan, ez goiko ez beheko mailetako ikastoletan.
|
|
|
Gure osabea baserriko semea zan, Iurretako Gaztañatza auzoan jaio ta hazia, eta euskerea geuk lez ekian. Haren andreak, Etxebarriko alabea izanik, euskera jakin baekian, baina erderaz erreztasun gehiago
|
eukan
, eta etxean, bai senarragaz eta bai lau seme alabakaz, erderea baino ez eban erabilten. Nire 4 lehengusuak, ni baino 5 urte zaharragoak, euskerea ia ulertu be ez eben egiten.
|
|
|
Baina, Karmelo, gerroste horretan, eta Durangotik hain hurrean egonda, erdereak ez ete
|
eukan
ezetariko eraginik Iurretako euskaldunen artean?
|
|
|
Ez handirik, nire ustez. Egunkariak gitxik irakurten zituan; eta irratirik nok
|
eukan
, ba, orduan. Telebista, jakina, asmatzeko egoan...
|
|
|
Ez
|
eukan
Sabinok ez boz onik ez belarri finik, baina gaur be badakit agure harek kantetan eustan kantaren bat edo beste: makailauen hazurrek itto bihar nabe!"
|
|
|
Gurean, ama aita baino bizkorragoa zan kanturako: belarri hobea ta ganora gehiago
|
eukan
horretarako. Gaztetxu zala, eta orduko denporetan ohi zanez, josten ikasteko, jostun bategaz ibili ei zan etxerik etxe, aldikada baten, hako" Intxauspeko alaba dendaria" izandako aprendizaren antzera edo.
|
|
|
sagar zimelak, intxaurrak, urrak, txorizoa... Orduko gure goseak ez
|
eukan
mizkinkeria handirik. Gure herrian, gure ume denporan, Urtebarri andren eguna izaten zan; Erregen, gizonena; (San Silbestre), mutil zaharrena; San Sebastian, mutil gazteena; Kandelerio, neskatilena...
|
|
|
Oraindinokarren" filosofo" zala euskeratu eban bere lehenengo liburua; eta, hutsak huts, ondo baino hobeto erakutsi euskun zenbateraino
|
eukan
menperatuta herri euskerearen jatortasuna.
|
|
|
Zer dala ta hori? Ordurako Mikelek liburu bakar hori eta bera itzulpen soila
|
eukan
eginda ta argitaratuta. Baina nik sartu egin neban.
|
|
|
Eta hurrengo hau be autortu dagidan: mezeagaz zerikusia
|
eukan
zer baterako berba egin neban azkenengoz Mikelegaz. Bilboko gotzain barriak, Larrea jaunak, Begoñan emongo eban meza baten, bertsoak botateko hots egin neutsan Mikeli, telefonoz.
|
|
|
Lezaman egoan, gurasoenean, atseden bila joanda. Haren gogo urduriak, ostera, ez
|
eukan
inon geldi egoterik: " Lau liburu daukadaz ia amaituta, eta beste hogeiren bat, bai, erdi egosita buruan", autortu eustan alkarrizketa horretan.
|
|
|
Ez dakit kurtso horretan ala hurrengoan izan zan, baina Seminario Nagusian euskera apur bat emoteko agindu eusten. Euskereak bere bidea eginda
|
eukan
ordurako Derioko Seminarioan: bide estu, apal eta lotsorra, baina ez zan gitxi aldi haretarako.
|
|
|
Eguzkialdeko kristinauen mezea euskeraz jarria. Orduan bazan gure Derioko Seminarioan mezea era horretan emoteko baimena
|
eukan
abade erdaldun bat, Francisco Ballester Viu, hizkuntza klasikoak ondo ezagutu, asko maite izan eta gartsu irakasten zituana. Ia egunero emoten eban berak mezea Eguzkialdeko liturgiari jarraituz, gehienetan grekoz, gure abadegeiak erasoten eutsoela.
|
|
|
Ondo dakie horren barri bermiotar askok. Kantatzeko be aparteko gozotasuna
|
eukan
eta euskal kantak liluragarri bihurtzen ziran haren ahoan. Gazteegi zala eta gitxien uste genduanean hil jakun gure Gotzon, baina ez bere euskalzaletasuna eta herri hizkerea erabilteko trebetasuna ondo eta hainbat lekutan erakutsi barik.
|
|
|
Euskerea, bere kontura ikasi eban Mikelek, Filosofiako urteetan, ni Comillasen nengoan artean. Handik gerotxuago, Seminario Nausian, ni haren kursokoei euskera emoten hasi nintzaneko, Mikel maisu handi eginda egoan; bere lehenengo liburutxua be Gure Meza deuna argitara emonda
|
eukan
. Barriro Deriora bihurtu nintzanean, ez neban sekulan euskera ikasleen artean hartu nahi izan Mikel:
|
|
|
Dana dalako lorategi horretan Zarate da azkenengo idazlea. Ordurarte liburu bakar bat baino ez
|
eukan
argitaratuta (gorago aitaturiko Gure Meza deuna). Baina irakurri egizu nire sarreratxua eta hor ikusiko dozu, erdi ezkutuan bada be, zelako zirikadea sartzen deutsadan nik Mikel gureari.
|
|
|
Ha ta guzti be, urte bakotxean lau bost idazle hautatu eta euren lana aztertzeari ekiten geuntsan, geroago gogotsuago. Idazle bakotxaren eder mundua zein zan, bere bihozkadak zelan azaltzen zituan, bizitzako arazoen aurrean ze jokabide
|
eukan
... Horixe zan, gitxi gorabehera, gure bidea.
|
|
|
" Victimae Paschali laudes inmolent christiani" eta biztu ondoren beti ahotan
|
eukan
" Bakea", Berak bakarrik emon leiken bake hori eskatu deiogun gure bihotzentzat, gure familia eta herriarentzat.
|
|
|
Emauseko jazoera hau
|
eukan
gogoan gure olerkari gazteak, Gasteizko espetxean, hilgo eben aurretxuan:
|
|
|
Seminario Nagusian eta Txikian ikasle euskaldunei eskolak emoten urteetan ekin eutsan. Eskolea emon orduan Etxenagusiak
|
eukan
metodologia zehatza eta ahalegina ikusita, nork igarriko eutsan alderik egoala asignatura derrigorrezkoen eta euskerea lako borondatezkoen artean. Beste asignatura batzuk baino serioago garanduko eban hak euskerea, astean behingo eskola zurtza baino izango ez bazan be.
|
|
|
Baina Don Karmeloren ikasle izan gareanok badakigu ze gozotasunaz leiduten ebazan euskal testu ondo hautuak, zelango argibide jakingarriak emoten ebazan irakurgaietan aitatzen ziran gaien ganean. Testu iruzkin formalik egin ez arren, ederto igarten eutsan irudi ederra edo esaera polita
|
eukan
testuari. Eskoletan, bere zaletasuna nahastetan ekian.
|
|
|
Hiztegi hori Montianok berak asmatua da, erderazko zeintzuk berba sartu be berberak erabagi eban. Guri eskatu jakunak bide estua estuegia!
|
eukan
: erderazko hitz bakotxari euskerazko bat edo, goia jota, bi jartea, berba egokiak eta erabilienak, beti be bizkaiera ta gipuzkera euskalkien barrutitik urten barik.
|
|
|
Orixeren Euskaldunak poema luzea (1950). Neure ikaskide batek itxi eustan liburu dotore lodikote hau (orduko 100 pezeta kostatzen zan, eta aberatsen batek izan ezik nok
|
eukan
, ba, orduan horrenbeste diru liburutan eralgiteko?). Poema hori ona be ona zala eta, horixe inoen orduko kritikoak, ahalegin handiaz irakurten neban, geroago ta gehiago ulertzen nebala.
|
|
|
Holakorik ez. Handik lasterrera askok eta askok gure eleiz zereginak gehien baten euskeraz egin behar izango genduzan arren, Seminarioko egitarauetan euskereak ez
|
eukan
ezetariko lekurik, hori gaur ulertezina egiten bajaku be. Beste hainbat ikasgairen artean, bageunkan bat," Pastoral" eritxona, gure herrietan artzain on izateko bideak erakusten euskuzana.
|
|
2004
|
|
|
Gure aitteri adurra egingo jakon erle gauzarik eta preguntau izan baneutsa. Bera zan a erlezale, eta etxean be erluntz pilla
|
eukan
, eta an ibiltzen zan a benetan eztitten eta erleak pikau be ez eben egiten. Larrostara be berak eroaten eben eztixe ateratzen eta," an ibiltten da zuen aitte erliekaz berbeta baten", esaten euskuen Larrostako lengusuek.
|
|
|
Aita, ostera, lagunarteko utsa genduan, eta lagunartean azi be egiten zan a gizajoa. Beti
|
eukan
arek bere inguruan nork entzun ugari. Familian bera zan etxeko poza.
|
|
|
Urrengo astelenean amak oso goiz egin eban bere Gernikara osteratxua. Domeka arratsaldez prestatuta
|
eukan
bandeja ta, goiz etorri jakun etxera, arratsaldean bierrari gogor ekingo eutselakoan, aita eta biak. Bazkal ostean, eberdiostekoa egitera joan zalakoan, or nun Gernikarako dana prest agertzen jakun aita ori.
|
|
2005
|
|
|
Horretan laburbatzen ziran Everen nondik norakoak. Irakurrita
|
eukan
entziklopediaren baten Greziak irlatan zazpi mila inguru ebazala, batzuk biztanledunak, beste batzuk biztanlerik bakoak. Ez zan askorik jakitea, beraz.
|
|
|
Ez zan askorik jakitea, beraz. Gurasoak nortzuk ebazan, neba arrebarik edota beste seniderik ete eban, horren barririk ez
|
eukan
bape.
|
|
|
Azkenengo etxebizitzan, bosgarrenean hain zuzen be, bizi ginan. Gure etxebizitzak sabai baxuko atiko itxura
|
eukan
gela batzuetan, eta aldamenean, ganbara bat, sabai baxuko atikoak eta ganbarak modan ez egozan garaietan. Igogailurik ez geunkan gure gorantza eta beherantzakoetarako.
|
|
|
Azal ilunago, ule baltzago. Nabarmenena, baina, gaztaina ilun koloreko begirada
|
eukan
, harriduraz eta era berean lotsakor so egiten eban begirada sarkorra. Autobusean sartzerakoan Dimitrisen eta andrearen begiek bat egin ebenean, begiradei eutsi eta holako ezkutuko mezu bat bialdu eutsien batak besteari.
|
|
|
Uri handi samarra izanik erraza izango litxakiola uste eban baina, bateko, lan eskaintza urria eta, besteko, etxebizitza garestia beste batzuekaz banandu beharra zirala eta, hainbat egun emon ebazan harik eta gustukoa aurkitu arte. Kale trankilean egon eta leihoak lorez beteta
|
eukan
etxe erdiatxikia hartu eban alokairuan. Lanerako, zenbaki eragiketarekin zerikusia eban lana lortu eban.
|
|
|
Ahiztaren atzamarra bere bihotzeko zaurian teink egiten sentitzen dau orain Emiliak. Hori zauri hori haragibarritzen
|
eukan
Emiliak, guztiz haragibarrituta esango eukean, baina bihotzeko haragiaz, horrezaz asko dakienek dinoen bezala, eskakizun handiko tentsino egoeratan, behin zauritutako bihotza ez da harrezkero horren haragitsu. Urte batzuk lehenagoko jazoera haragi bizian agertzen jako barriro be.
|
|
|
Emiliak, baina, hotza
|
eukan
bihotzean, bere bihotza hozturik egoan, edur jausi barriaren geruzen azpian dagoan izotza bezain hotz, neguko gauerdietan ameskaitzek esnarazitakoan nabaritzen eban hotz berbera, hilzorian dagoana harritzen dauan hotz goiztiarra balitz moduan, odol bero geldiezina izotz atxekia bihurtzen dauan hotza, bihotz sare guztia blindatzen dauan hotza.
|
|
|
Kanpoko argitasunak erakarri aurretik
|
eukan
jarrera berberera egokitu zan Emilia bere kobazulo antzerako gelan,, berez berez, kirikinoa ezer nabaritu orduko kiribilatzen dan modura, ordutik aurrera denpora barriro zelan pasauko zan ikusteko jarrera sor nagitsu ezagunean.
|
|
|
Ezkutuko ahotsen batek jakinaren gainean ipinita, hau da, aspaldian lorik egin ezinik ebilela jakinarazota, bere laguntza agertu gura eutsan borondate onekoren bat be izan eitekean. Preminazko errazoiren bat zala ta, lekuz eta kontinentez oker zein zuzen egon, gauaren erdian deitzea beste erremediorik ez eukanen bat ete zalako pentsamentua be ez
|
eukan
ez baztertzeko. Edota... edota...
|
|
|
Bigarren ahalegin horretan betebeharreko eginkizunen lerroena baino deigarriagoa jakon epe bat izatearena. Hilabeteko epea
|
eukan
, antza, zeozer egiteko. Egingoari begira jarrita, gauza asko ziran arren, ez eban uste epe zehatzean egitekoak ziranik, ez horixe.
|
|
|
Lerrokadaka etorkozan idazteko abiapuntuak berrirakurri ebazan. Trenari begira egoala eskuetan
|
eukan
kotxetxo gorria trenbidera jausi jakon umearena, horixe litzateke bata. Itziar, jatea ahaztu egin jakon neskarena, horixe bestea.
|
|
|
Begi zabalik, ikusitakoa benetakoa zala egiaztatu eban, bere orri idatziak eta eskutitza bata bestearen ondoan jarri eta gero. Berehala beste hauxe be ikusi eban barruko begiekaz, telefonoz deitu eta idatzi eutsanak bere eskuz idazten jardun ebala, telefonoz bestaldeko ahots epelak zuzendu ebazala eskutitza eta bere eskua; astebeteren buruan amaituta
|
eukan
" Idazle logabearena" izenburuko kontakizuna idazten jardun eban personaia zala guzti horren egile eta erantzule, eta zorioneko loak hartu aurretik eskerrak emon eutsazan barrubarrutik.
|
|
2006
|
|
|
Holangoxea zan Alizia. Benetan harritu ebana untxiak
|
eukan
priesea izan zan. Danak eukien prisa mundu haretan.
|