2000
|
|
Zenbaki horietan ikus daitekeenez, enpresa berekoak (hedabideen egituraenpresarialari buruzko informazio gehiago 3 kapituluan
|
dator
) diren EL CORREO etaEL DIARIO VASCO dira egunkaririk irakurrienak eta, kopuruz, atzerago dator ELDIARIO DE NAVARRA iruñearra. Lehen hiru horiek, gehi, irakurle kopuru aldetikaskoz apalagoak diren EL DIARIO DE NOTICIASek eta EL PERIODICO DEALAVAk badute beren arteko erlaziorik, audientziaren banaketari dagokionez, hainzuzen ere.
|
|
Zenbaki horietan ikus daitekeenez, enpresa berekoak (hedabideen egituraenpresarialari buruzko informazio gehiago 3 kapituluan dator) diren EL CORREO etaEL DIARIO VASCO dira egunkaririk irakurrienak eta, kopuruz, atzerago
|
dator
ELDIARIO DE NAVARRA iruñearra. Lehen hiru horiek, gehi, irakurle kopuru aldetikaskoz apalagoak diren EL DIARIO DE NOTICIASek eta EL PERIODICO DEALAVAk badute beren arteko erlaziorik, audientziaren banaketari dagokionez, hainzuzen ere.
|
|
Telekomunikazioetatik
|
dator
, preseski, Espainiar Estatuko hirugarren talde nagusia, Telefonica alegia. Europako Batasunak hartutako telekomunikazioen liberalizaziorako ildotik, Telefonica, Espainiar Estatuko telefonoaren monopolioa zeukan konpainia, pribatu izatera igarotzearekin batera, izugarrizko nazioarteko eta multimedia arloko hedapen prozesu batean murgilduta egon da.
|
|
Frantziako ikus entzunezko sistemaren antolamendu oinarriak aipatutako komunikazio askatasunaren gaineko legearen lehen artikuluan bertan zehazten dira.Ikus entzunezko komunikazioa askea dela xedatzen da bertan, bere lehen esaldian.Hurrengo paragrafoan, ordea, askatasun hori interes orokorreko irizpideen araberamugatu beharra dagoela zehazten da, kontuan hartuz honako oinarri hauek hain zuzen: gizakien duintasuna, askatasuna eta jabegoarekiko errespetua; iritzi eta pentsamenduenaniztasuna; ordena publikoa; nazioaren defentsa; zerbitzu publikoko betebeharrak; ikus entzunezko industria nazionala antolatzeko beharra; eta komunikaziorakobaliabide teknikoen izaera mugatua. Eta horretara
|
dator
, hain justu ere, legea, ikus entzunezko jarduera askeari mugak ezarri eta joko arau orokor batzuk finkatzera. Baitaarbitroa zehaztera ere, zeren lehen artikulu honetan bertan CSA delakoa izendatzenbaita, preseski, aipatutako baldintzapenetan komunikazio askatasuna bermatzekofuntzioa izango duen instituzio gisa5.
|
|
Zezen larrua, hau da, Espainiaren lur-azala irudikatzen duen mapa
|
dator
hurrengo.Espainiako autonomien arteko mugak erakusten ditu mapak, eta baita iragarpenarenirudikapen infografikoa ere.
|
|
Bitartean, estatu modernoak ontologia konstruktibista horretatik libratu nahiandabiltza, makiabelikoa izateko Maquiavelo ren aurka egotea bezalakorik ez dagoela agerian utziz. Hobbes engandik
|
dator
estatua gizakiek eraikitako gailua, tresna, makina besterik ez deneko ideia, berri, hau.
|
|
inkorpora zaitez zu nigana, ni naizelako lehenengoa eta jatorrizkoa, ez??. Orduan, gure planteamenduan, Euskal Herri osoarentzat egiten da proiektupolitikoa, eta gero atxikimendu prozesua
|
dator
, ezin duzulako inor behartu prozesuan parte hartzera, eta ezin da eskubide kolektibo bat bermatu eskubide indibiduala zapalduz; aitzitik, biak lotu behar dira. Beraz, nahiz eta Nafarroako gehiengobatek gure prozesuan parte ez hartzea erabaki, gutxiengoak parte hartzeko eskubidea izango luke.
|
|
Alegia, merkatu terminotan hitz egin behar bada, gure produktuaren benetakotasuna berreskuratzea. Hortik
|
dator
landu beharreko auzi guztiz zehatza: zer itzul daitekepsikoanalisiaren etikatik deontologia terminotan?
|
|
Identifikazio efektuek etengabeki tolesten dute eragiketa analitikoa. Horretatik
|
dator
, sugestioak eragiketa analitikoaren errealitatean zein parte hartzen duen ikustearen auzia.Zein analistak esan lezake inoiz ez duela erabili Bestearengandik emana datorkioninbestidura. Zuzen ulerturik, larritasun subjektiboen aurrean, botere horretaz balialiteke analista, eta baliatu ere baliatu behar litzateke, bere burua puntu finko modura eskaini, psikotikoarentzat aldaezina den puntu modura; deserosotasun une batean obsesibo baten trantzea aurkitzen badu, hitzak eragindako esanekotasunerajotzen ba al daki?
|
|
Gestalt Psikologiak izan duen beste eragina, zabalagoa da eta Golstein en TeoriaOrganismikotik
|
dator
. Teoria honen arabera, organismoak autoerregulatzekogaitasuna du.
|
|
Perls ek Korzybski ren lanak irakurri zituen, egindako lanetan aipatzenduenez, eta autore honen premisa batekin bat
|
dator
: –mapa ez da lurraldea?.
|
|
–mapa ez da lurraldea?. Besteondoko honekin ere bat
|
dator
: hitzek ezin dute bizipena deskribatu, gehieneztranskribatu eta sekula ez bere osotasunean.
|
|
Horren ordez, teoria interakzional bat hartzendu, organismoa eta inguruaren artekoa. Nahaste psikologikoa organismoa eta bereingurunearen arteko kontaktu/ erretirada funtzioaren nahastetik
|
dator
.
|
|
Gainerakoan, alfer lana. Motibazioa ongi
|
dator
; eta lagundu egindezake. Baina euskara nola galdu den gogoratu besterik ez da behar.
|
|
Ezagupen prozesuaren bitartez hartuko dugun oro, hasierakoaren konparazioan hartzen da eta sailkatzera doa gure baitan poliki eratzenden sarean. Hortik
|
dator
lehenengo sentsazio eta ezagupenen garrantzia. Lehenengo 5urteak herri batean bizi ondoren, bizitza osorako gogorapena gordeko duzu.
|
|
gizakiak egiaz maite duena absolutua izaki, Mirenez maitemintzean, absolutuaren gaitasunak eratxiki zizkion hari, liluraturik9 Hots, maitaleak, ez dauzkandohainak ikusten dizkio maiteari. Gero, errealitatea ametsak baino apalagoa aurkitzenda, eta desengainua
|
dator
. –Lilura sortu duena baino ederragoa da lilura bera.
|
|
Baina nola sortu? Hemen
|
dator
bigarren kritika
|
|
Kierkegaard-en obra literario intentso guztia hamabi urteren barruan arrapaladan produzitua eta gaibakarrekoa dela esan liteke. Izkribu bakoitza aurrekoa xehetuz, osatuz, zuzenduz, argituz
|
dator
. Hala ere, estreinako obrak dira estetikoenak; azken idazkiak ia esklusiboki erlijiosoak dira.
|
|
Hau izango litzateke euskal izatebetidanikoaren euskarri estruktural fenomenikoa. Hemendik
|
dator
, halaber, EuskalHerriaren subiranotasuna, berreraikuntza, bat izango delako ustea.
|
|
Hori bera indartzera
|
dator
Y. Maschler19 ikerlariak aurkitutakoa.
|
|
Horrez gain, koartikulazio efektuak xeheki aztertu behar dira eta datu basean entitate bereizgarriadaukaten elementuak (alofonoak) zeintzuk diren erabaki. Elementu hauen definizioaez
|
dator
guztiz bat fonema edo alofono moduko unitate klasikoekin; horregatikhemendik aurrera soinu izena emango diegu (izan ere, elementu horiek azkeneansoinuak izango direla ezin ukatuzkoa da).
|
|
Diskurtsoetan, albiste zatiak bainoez genituen erabili, esataria aldez aurretik prestatutako testua irakurtzen zebilelagenekien kasuetan. Halatan, kontestua bat
|
dator
gure lanaren helburuarekin (testuenirakurketa automatikoa). Gainera, testuak eman egin zitzaizkigun, eta horrela, azterketarako seinaleen etiketazioa erraztu egin zen.
|
|
Horrela esanda, ohitura eta sinesmenak zuzenean lotzea eta gizarte harremanekinerlazionatzea gehiegi dela pentsa daiteke. Errealitate soziala, ordea, bat
|
dator
proposamen honekin eta ez da batere bitxia ohitura sozial bat besterik ez dena balio eta legesozial bilakatzea, nonbait idatzita izan ala ez8.
|
|
Txillardegiren ekarpena, hezkuntza munduan hizkuntz eta kultur zapalketari emanbeharreko berebiziko arreta4 da. Ildo honetatik bat
|
dator
W. Labov ek B. Bernstein iberari egindako kritikarekin5 eta M. Stubbs ek garai bertsuan proposatutakoarekin6.Hau da, kultur zapalketa ezin dela etengabe iraunarazten den egoera modura ulertu.Aitzitik, eskolak baduela hizkuntz eta kultur zereginetan erantzukizun berezia, eta berehartan (nahiz ez horretan bakarrik) zapalkuntza egoera iraultzeko lan egiterik erebaduela.
|
|
Alderantziz, espazioko hutsune bat da, zulo beltza, deus ez. Eta, Kojeve ren modu ederreanesateko, orainaldi espazialeko zulo honetara
|
dator
etorkizuna bizitzera. Beraz, zulo gerozalearekin baizik erlazionatzen ez den zulo gerozalea, ez da ezerekin erlazionatzen.Nahi hori gauzatzea, horrenbestez, ezer ez gauzatzea litzateke.
|
|
Kojeve k dioenez, errealitatearen gaineko mintzo egiazkoa, mintzoaren gainekoazalpena barnebildu behar duena, erreala den heinean, ezerezak Izatea suntsituzburutzen duen jarduera deuseztatzailetik
|
dator
, alegia, borrokatik, gizakiari emanzaion izatea suntsitzen baitu?, eta lanetik, borrokan sentituriko heriotzaren aurrekoizuaren ondorio den lanetik, naturaren berezko izatea suntsitzen baitu?. Gizakiabera ez baita jarduera hori baino:
|
|
–Hori zeretik
|
dator
. Guk, botoak hartzerakoan, munduari uko egiten diogu, etahorren sinbolo bezala baita lehengo izenari ere.
|
|
Komunikabide guztietan ezagutzen den hitz hau ingelesetik
|
dator
, hizkuntza honetan oinaztargi edo distira esan gura duelarik. Flasha albiste baten aurrerapen laburtua da; jazoera batetik ezagutzen diren lehenbiziko xehetasunen adieraztea.
|
|
Eguneroko audientziari gagozkiola eta entzuleen adina kontuan hartuta, Euskal Autonomi Erkidegoan ez dago diferentzia handirik adin taldeen artean. 1998 urtean, esaterako, audientzia portzentaia horizontalean emanda, 36 adin taldean %61ekoa da, gero 21 urte bitarteko taldea
|
dator
puntu bat gutxiagorekin (%60) eta azken postuan zaharren adin taldea (65+) dugu, %48ko portzentaiarekin (CIES, 1999, 6). Nafarroan ere azken talde hori (65+) dugu azken postuan %40ko portzentaiarekin; lehenbiziko postuan, alta, 21 urte bitartekoena %54ko portzentaiaz (CIES, 1999, 6).
|
|
Maiz, amaieran
|
dator
garrantzitsuena.
|
|
hitza baino. Lokuzio hau erabiltzeko joera, zarata dokumentalarekin bereizi nahi izatetik
|
dator
; azkeneko hori errealitate edo gertaera partikular baten jasotzetik sortzen delarik.
|
|
Lehenik, ikus dezagun zenbat adiera dituen hitz horrek. Hiztegiak honako adiera hauek dakartza ahoskera, ebakera edo dikzioaz (azken hau latinezko dictio berbatik
|
dator
): 1 Hitza edo soinu multzoa, ideia bat adierazten duena/ 2 Mintzatzeko edo izkiriatzeko era, hitz eta perpausen erabilera zuzena edo okerra/ 3 Ahoskatzeko era(, dikzio argia dauka horrek?, esaterako).
|
|
Hala ere, eta hemen
|
dator
arazoaren kakoa, frantsesak bazuen Estatua, eta frantsesa Estatu horren, hizkuntza nazionala, zen hain zuzen.
|
|
merkatua nazionaltzat hartzeak burgesiaren interesei erantzuten dio, horretarako nazioaren oinarria beharrezkoa zaiolarik. Horregatik, hain zuzen, Estatu nazioaren sorrera espainiarrarena ere, bai merkatu nazionalaren sorreraren eskutik
|
dator
.
|
2001
|
|
Ikuspegi dialektikoa, bai, hizkuntzaren osotasuna eta ekintza izatea berreskuratzera
|
dator
. Alderdi subjektiboa berreskuratzera, baina alderdi objektiboaukatu gabe.
|
|
egintzapedagogiko egokiak zein diren esatea. Ondoren
|
dator
zientzialarien egitekoa: egokiak diren egintza pedagogiko horiek deskribatu eta teorizatzea. Eta ez alderantziz.
|
|
Izan ere, funtsean, 1) modernitatearen aurrekoa da ikuspegi zaharra, 2) ikuspegi modernoarekin bat
|
dator
formalista, 3) modernitateak ekarritako ikuspegizurrun eta murritzari uko eginez sortzen da ikuspegi postmodernoa eta 4) sintesiberria aurkitu nahian dabil ikuspegi dialektikoa edo ultramodernoa, modernitatearen ekarria bereganatuz, baina hark murriztua eta bazter utzia ere kontuan izaniketa postmodernitatearen partikularismo eta erlatibismo gehiegizkoan erori gabe.Bai: zerbaitek moldatzekotan, modernitateak moldatu ditu eta moldatzen ditu gurejarrera, pentsakera eta jokabideak.
|
|
a) 95 (eztabaida serioa, arrazoiakeman behar); b) 115 (lan batzuk gizonezkoentzat, besteak, etxekoak, emakumezkoentzat?); eta c) 131 (gizonak lana kanpoan?). Gai arloa hiruretanmoderatzailearen eskutik
|
dator
. Ildo beretik, ondo erreparatzen badugu, mintzakideek ezer gutxi egiten dute eduki tematiko berri horren sorkuntzan.
|
|
Horretara
|
dator
aholkularitza zerbitzua. Ikaslearen autonomia garatzekotresna da.
|
|
Argidago, beraz, ikas prozesua antolatzeko, bestelako era aurkitu beharra dagoena: prozesu horren atalen ikuspegi argia eskainiko digun antolaketa, ikasleak talde etaikastaro egokietan kokatzen lagunduko digun antolaketa eta ikas prozesuaplanifikatzen, bideratzen eta ebaluatzen lagunduko diguna. Erronka horiei erantzunnahian
|
dator
, hain zuzen ere, lan honetan proposatzen dugun mailen planteamendua.
|
|
Horiek guztiek osatzen zuten errege etxea edo domus regio a; hala ere, espezializazio falta zegoen, eta ekintza militar eta diplomatikoez ere arduratzen ziren. Eliz dignatarioak ere baziren, gortearen erlijio beharretarako capella (San Martinen cappa tik
|
dator
izena) osatuz, hots, capellani ak. Haien burua eliz ordezkari garrantzitsubat izan ohi zen:
|
|
argitaratu zen artikuluaren izenburua: Errealismoaren lerrotik
|
dator
eleberrigintzaren azken hitza. Gurean ere, bada, narraziogintza tradizionalago bati eutsiz, modu errealistan azaldutakoistorioak, askok Euskal Herri garaikidea dekoratutzat hartzen dutelarik?
|
|
J. J. Petrikorena (1994): Errealismoaren lerrotik
|
dator
eleberrigintzaren azken hitza, inArgia, 6, 1473.zka., 46 or.
|
|
L' age du roman americain, 1948) etengabe mugituzdoan foko batek aurkezten dizkigu protagonista nagusiaren joan etorriak. Tren geltokiko berritsuaren planoa, ordea, elkarrizketa moduan
|
dator
transkribatuta, baina oraingoan, A. Camus idazle frantsesak La chute (1956) nobelan egin zuenmoduan, berritsuaren jarduna bakarrik begitantzen zaigu. Itxuraz inongo harremanikez duten bi plano hauetan, garaiko ideologia eta ikuspuntuak aurkezten zaizkigulaesango nuke.
|
|
edo buruzagien presentzia eta kalitatea da, horiek hizkuntz taldearen errepresentazio instituzional formala nahiz informalabultza dezaketelarik (Wardhaush, 1987). Askotan kontrol instituzionalean lortzendena buruzagi horien eskutik
|
dator
, hizkuntz taldea taldearteko harremanetan berehizkuntza, kultura eta biziraupen etnikoaren alde mobilizatzen baitute (Fishman, 1972). Buruzagi horien ausentziak aurreko belaunaldietako kideek lortutako irabazi horiek galtzera eraman dezake taldea, eta modu horretan etorkizuneko lorpenakere hipoteka ditzake, hizkuntz komunitateko ondorengo belaunaldietako kideenbiziraupenerako nahitaezkoak izango diren lorpenak.
|
|
Emaitza horiek direla eta, Labrie eta Clement ek bizitasun subjektiboarenpertzepzioak oraindik zabalagoa den beste mundu sozioafektibo bateko zati bezalakontsideratu behar direla proposatzen dute. Hori, ondoren Allard eta Landry k (1986) proposatuko digutenarekin bat
|
dator
, autore horiek beren eredua uste etasinesmen sistema bezala proposatzen baitute.
|
|
Areago joanez, euskaraz egiteko gai direnen artean, aldagisoziodemografiko eta soziolinguistikoek, edo testuinguruak aldagai psikosozialekbaino eragin gehiago dute, pertsona horien euskararen erabilera azaltzeko lortu deneredu psikosoziolinguistikoak adierazten duen bezala. Azken emaitza hori bat
|
dator
orain arte euskarari buruz egin diren ikerketa gehienetan lortutako emaitzekin.
|
|
Baina fenomeno hau ez dagokie gobernukideen edota bankarien borondateei. Gertaera hori defizit teoriko batetik
|
dator
batez ere, banku monetaren kontzeptu faltsu batetik hain zuzen ere.
|
|
Beraz, H herrialdearen erreserbak kanpo unitatetan gehiketa netoaren menpe daude, zeina beraren Banku Zentralaren balantze orriaren aktibo aldean idatzia den. Dagokion pasiboa H diruko kopuru baliokidea da (truke tasa efektiboaren arabera), merkataritza esportazioen ordainketarako sortua, eta esportazioen ordainketa osagarria H ren merkataritza inportatzaileek gastaturiko errentatik
|
dator
.
|
|
Desoreka hau ondoko zioarengatik
|
dator
, alegia, beraien hartzekodunei zerbitzatzearren, kanpotik zorpeturiko H herrialdearen egoiliarrak etxeko errenta bat sakrifikatzera beharturik daudelako, H k jadanik bere merkaritza soberakinaren bidez irabazitako kanpo monetak erosteko.
|
|
Arazo guztia ondoko zioarengatik
|
dator
, alegia, nazioarteko ordainketen gaur egungo sisteman, zorpeko herrialdeak H bere kanpo zorraren zerbitzuaren zama birritan eramaten duelako. Lehendabizi interesak eta amortizazioa salgaien bidez ordaintzen ditu, zeren merkataritza ondasunen soberakina esportatzen baitu; baina, gainera, dirutan edo errenta monetarioan ere ordaintzen du, zeren beraren zorpeko egoiliarrek beren obligazioak beren aurrezkiak hondoratze fondo batean galduz soilik zuritu bailitzakete, nazioarteko kapital espekulatzailearen onurarako.
|
|
Beste aldetik, beren zorra zerbitzatzearren zorpeko egoiliarrek ordainduriko kopurua, osoki bereganatzen du Bankuak, Altxor Publikoaren izenean. Kopuru hori da sistema berrian martxan jartzeari dagokion irabazia, eta herriak metaturiko kanpo zorraren ordainketa positibotik
|
dator
zuzenean, kanpo zorra dolarretan X baliotik (X 2) ra aldatzen delarik; hau da, interesen ordainketak kontuan hartuz gero, (X+ i) baliotik [X+ i i (2 i)] ra.
|
|
Oinarri biologiko batzuk hipotesi horren alde egon arren, kritika asko pairatu behar izan ditu. Esate baterako, azido hidrozianikoaren almendra usaina teoriarekin ez
|
dator
bat, zeren bere egitura kimikoa usain berdina daukaten beste konposatu batzuekin oso desberdina baita (bentzaldehidoa).
|
|
Eraztun bentzenikoaren deribatutik
|
dator
–aromatiko, izena
|
|
Fazikulu bakoitza perfume baten miniatura batez hornituta
|
dator
. Fazikuluek emandako informazio orokorra ikaragarria da, eta laginekin erakustalditxoak antola daitezke, perfumegintzan lehenengo urratsak emateko.
|
|
Marisol, Ainhoa eta Leire, zuek marinelek ekaitza pairatzen duten bezalaxe nire berbontzikeria jaso eta bihotzeko kontseiluak ematean, liburuaren noraeza bideratzen lagundu didazue. Ekaitzaren ostean barealdia
|
dator
, diotenez, eta etxean bare gaudela hainbat perfume dastatu ahal ditugu elkarrekin.
|
|
Perfume hitza latinezko per fumum hitzetik
|
dator
,, kearen bidez, alegia
|
|
Esan denez, perfume hitza latinezko, per fumum? hitzetik
|
dator
, eta era honetan egiten zitzaizkien eskaerak jainkoei. Eskaerak oso bidaia luzea egin behar izan zuenez, garraiatzeko bitartekari onena kea izan zitekeelakoan erabili omen ziren.
|
|
Familia honen izena Francois Coty k 1917an sorturiko perfumetik
|
dator
. Chypre deituriko perfume horren arrakasta hain handia izan zen, ezen berehala multzo berria izendatzeko balio izan baitzuen, akordeak artearen goroldiodun, patxulidun, eta bergamotadunak direlarik
|
2002
|
|
Euskal Herrian azken bi hamarkadetan egin diren protestaldi ekologistaindartsuenak Lemoizko zentral nuklearraren aurkakoa, Leitzarango Autobidearenaeta Itoitzekoa izan dira, ezbairik gabe. urteen artean, Nafarroan gauzatudira mobilizazio gehien (329 ekintza), gero Bizkaia
|
dator
(282) eta ondorenGipuzkoa (195), Araba (56) eta Ipar Euskal Herria (30). Kasurik gehienetan, azpiegiturak eta obra publikoak izan dira euskal ekologisten protestaldien muin.Argi denez, beraz, enpresak baino gehiago, administrazioa izan dute etsai, etakultura desarrollista salaketen jo-puntu.
|
|
Hala, 1982an ustiapen subentzioak Nafarroako Laborantzako Ekoizpen Osoaren (PFA LEO) %1 baziren, 1994an %17ra igo ziren. Horren ondorioz, nekazaritza errentaren %25, 7diru laguntzetatik
|
dator
gaur egun, eta, horrela, Europako nekazaritza politikarekiko menpekotasuna gero eta handiagoa da sektore honetan.
|
|
Hori dela eta, 2001 urterako ICCAT delakoak, hauda, Atlantiar Atunaren Kontserbaziorako Nazioarteko Batzordeak ontzat hartu duarrain hori harrapatzeko gehienezko kuotak (TAC) ezartzea, neurriz gaineko arrantza ekiditeko. Neurri hori bat
|
dator
euskal arrantza sektorearen aspaldiko aldarrikapenarekin. Euskal flotari egokitu zaion kuota arrantzaleek ohiko harrapaketa kopuruari eusteko modukoa izan da, murrizketarik egin gabe.
|
|
Kopuru osoaren %85legatzari dagokio. Legatz handia Argentina, Hegoafrika eta Namibiatik dator.Legatz txikiagoa, ostera, Kanadatik
|
dator
. Legatzarekin batera, zapoa, otarrainak, abakandoak eta atuna iristen dira Forondako aireportura.
|
|
Adarren egituran denboran zehar izandako aldaketa nagusiak behatzeko, 9.3.taularen informazioa hartuko dugu oinarri gisa. Aurreko taularekiko iturria aldatzen denez, taula honetako informazioa ez
|
dator
guztiz bat aurrekoarekin alderatuz.Gogoan izan behar da, halaber, taula honetako iturria ez dela bakarra, bikoitzabaizik; eta horrek zailago bihurtzen du irakurketa homogeneoa egitea. Hala ere, ikuspegi dinamikoari soilik erreparatuko diogu.
|
|
Zentzu honetan eta Estatistika Institutu Nazionalak (INEk) 2001ean argitaratutako Espainiako Lurralde Kontabilitatean oinarrituz, Hego Euskal Herrian, azkenhazkunde garaian, langile gehiago kontratatzeak mozkinak murrizterik ez duelaekarri ikus daiteke, eta ULKek apur bat behera ere egin dutela, zeren, 1996anULKak %63, 2 ziren bitartean, 1999an %63 baitira. Joera hori bat
|
dator
azkenurteetan izandako lan kostuen moderazioarekin eta ekoizkortasunaren etengabekohazkundearekin.
|
|
Horiez gain, Zientzia eta Teknologiaren inguruko kalitateko informazio eguneratua euskaraz eskaintzeko Intemet eko atari berria sortu da: <www.zientzia.net>.Hain zuzen ere, Zientziaren dibulgaziora bideratuta dauden beste ekimen batzukosatzera
|
dator
: Elhuyar aldizkaria, Euskal Telebistako Teknopolis programa etaEuskadi Irratiko Norteko Ferrokarrila.
|
|
Euskal ikasleen banaketari dagokionez, Euskal Herrian diren guztietatik %76UPV EHUn daude; bigarren, UD DU
|
dator
, %12rekin.
|
|
Hurrengo taulari so eginez, nabarmen ageri dira emaitzak (8 taula). EuskalHerri osoan 111 titulazio eskaintzen dira eta horietatik 45 UPV EHUn ematen dira.Bigarren Deustuko Unibertsitatea
|
dator
23 titulaziorekin, eta Nafarroako Unibertsitate pribatua hirugarren 20rekin,
|
|
kalitatearena. Hortik
|
dator
, hain zuzen, Euskal Herriko Unibertsitateak etorkizunerako ikusten duen erronkarik handiena.Kalitatea euskaraz ikasteko eta irakasteko, kalitatea euskaraz ikertzeko. Horretarako, kalitatearen desafio horretarako?
|
|
gizabanakoak mundu objektiboan parte hartu behar du, baina egitasmo kultural bati eutsiz. Gizabanakoa izaki singularra modura onartzetik
|
dator
.
|
|
Harira, oso harira
|
dator
kongresu honetan, Josean Artzek eta Mikel Laboak beregaraian denon ahoan jarri zuten abesti hura gogora ekartzea. Abestiaren tituluak. Gogo eta gorputzaren zilbor hesteak?
|
|
Hizkuntza politikak eta neurketa soziolinguistiko zenbaitek hiztunen kopuruanoinarritzen dira euskararen osasuna neurtzeko. Neurri hori, ordea, ez
|
dator
batikuspegi epistemologiko guztiekin. Gainera, helduen ikaskuntzaz arduratzen direnerakundeek askoz gehiago zehaztu lituzkete hizkuntza kalitatearen indikadoreak.
|
|
Hain zuzen, gel@irekia autoikaskuntzarako zerbitzuaren ikuspegi metodologikoa, ageri denez, bat
|
dator
aipatutakoarekin, eta, horrela, aipatuko ditugunakmarko horren barruan interpretatu beharra azpimarratu nahi dugu.
|
|
II: Los vascos ayer y hoy, Madril, I. liburukia, 155 [bertan
|
dator
Mitxelenaren aipua].
|
|
Horren ondorioz, irtenbidea bilatu nahi bada gizarte auzia hizpide hartu beharra dagoen garai hauetan, Zubero (1998a: 44) ez
|
dator
bat lanaren ikuspegi funtzionalean oinarrituz errenta eskubidea soilik aldarrikatzen dutenekin. Zuberoren iritziz, lanak izaera funtzionala ez ezik izaera emantzipatzailea ere baduenez, lanaren bidez esfera ekonomiko publikora heltzeko eskubidea (baina baita betebeharra ere) hiritartasun eskubidearekin lotuta dago.
|
|
Denbora guztiaren %70 emakumeen eskutik
|
dator
. Etxeko zaintzaren ardura duten emakumeek haurren eta jaioberrien zaintzaren %80 egiten dute; etxetik kanpo senideen laguntzan, denboraren %78 beraiek betetzen dute; eta %75, berriz, adinekoek behar duten mediku eta pertsona zaintzari dagokionez (1998:
|
|
Amaitzeko, Setien-ek lanaren bukaera aldera aipatzen duena lan honetan esan denarekin bat
|
dator
. Hain zuzen ere, etxeko zaintzan rol femeninoak duen garrantzia aipatzekoa den arren, aldaketak ere ematen hasi dira, bereziki, gizon gazteengan, aitatasunaren egikaritzan zeregin aktiboa hartuz.
|
|
Komunikazioaren eta Informazioaren Oinarriak deitutako irakasgaian eskola liburu moduan erabilia izateko pentsatua izan da. Liburuaren edukia bat
|
dator
eskola orduetako edukiarekin, ikaste materialarekin. Liburuak jomuga duen irakasgaia Gizarte eta Komunikazio zientzietako Fakultateko komunikazio sailetako lehen mailan eskaintzen da lizentziatura desberdinetan:
|
|
Kontu nagusia da, hizkuntza, kognizio eta komunikazio kode izateaz gain, kode politikoa ere badela. Hortik
|
dator
horretaz hain luze hitz egin beharra kultura aniztasunari eta gizarte komunikazioari buruzko liburu honetan.
|
|
Gizarte modernoan, komunikazioa, gaur egun ulertzen dugun moduan ulertuta, lanaren banaketaren kontzeptuagaz lotuta
|
dator
hasieratik bertatik.
|
|
palestinarrak Israelgo herritarren aurka, Alkaedakoek New Yorkeko dorreen aurka... Oro har, Mendebaldean ez dugu inmolazio mota hori ulertzen; ez
|
dator
bat gure kultura aztura nagusiarekin.
|
|
Horrela dihardugunean, jakina denez, laguntasuna, behar izanez gero, hurbil dago. Bakarturik egotea hori baino bortitzagoa da, laguna, igurikatu arren, kasurik gehienetan, ez
|
dator
eta.
|
|
Titularrak betetzen du funtzio hori, baita lehenengo lerroek ere. Gehienetan laburpena dugun hori letra tipo berezian
|
dator
–neurriz eta estiloz?. Laburpenaren funtzio estrukturala oso da argia:
|
|
Beraz, kasu askotan eta askotan, giza komunikazioan hitza ez
|
dator
bakarrik, berbarik gabeko komunikazioaren zeinuekin lagunduta baino; inoiz, gainera, osagai ez berbalizatuak hitza bera ordezkatzen du. Giza komunikazioan, berbatuak ez diren horiek informazio ugaria eskaintzen dute.
|
|
Giza komunikazioaren funtzionamenduaren azalpen honetan, hirugarren urratsa
|
dator
orain.
|
|
Talde barruko komunikazioan, mintzakide taldea txikia da, kideak hurbil daude, erabilitako zentzumenen kopurua gora
|
dator
eta elkarreragina maila erdikoa da, besteekin alderatuz.
|
|
Hurrengo hamarkadan prentsak aurrera egingo du, egin dezake behintzat, baina aldatu egin du. Presioak handiak dira eta aldatu beharra aspalditik
|
dator
; aldaketaren kontua ez da atzo goizekoa. Prentsak ez dio alde egiten utziko teknologia berriek dakartenari.
|
|
Kultura inperialismoa argitzeko, eskola liburuak irakurri besterik ez dago. Gazteen esku uzten den ezagutza, oro har, bat
|
dator
lekuan lekuko ordenamendu juridiko politikoarekin eta lekuan lekuko klase ertain eta agintari klaseen kultura, gizarte, erlijio eta politika ereduekin. Besteak beste, eskola liburuen bidez, modu ikusezin batean, botereak bere burua erreproduzitzen du ikasleengan.
|
|
Gainean daukagu eta pausu isilez
|
dator
ezkutuan.
|
|
Enea, k era ontan ziarduala, ekaitzak, iper aizez kirrinkari, aurretik zauritzen du ontzi oiala, ur bitsak zeruraiño jasoaz. Arraunak austen dira, ta ontzia aurrez atze jartzen da, alboa uiñai eskeiñirik; mendi eskerga iduri, izugarrizko ur meta
|
dator
ondoren. Ontzi batzuk orren erpiñean gelditzen dira zintzilika; beste batzuei, olatu bat zartatu dalako, uin anean azpia ageri zaie.
|
|
Idako hostotza artetik azkona eskuan duela doa gartsuki lasterka orein zaluak nekaraziz; arnasestuka doala dirudi. Bat batean Idatik
|
dator
Jupiterren armak daramatzan hegaztia eta gora darama erpe kakotuen artean. Agure zaindariek alferrik zabaltzen dituzte zerura begira eskuetako ahurrak eta bere zakurren ihausi amorratua eguratsera doa gorabidean.
|
|
Eta ustez orokorra den gaitz honengatik, ez da soilik jentilaje zarpaila edota herri xume axolagabea intzirika ibili dena; gizon argitsuen kexuak ere sortarazi ditu sentipen honek. Hortik
|
dator
medikuen printzearen oihu esanguratsua: «Bizitza laburra da, artea luze».
|
|
Ez gaitu ezerk gaitz handiagotan sartuko, nola jendearen esamesei egokitu nahiak, onena dela uste baitugu gehienek onartzen dutena, jardunbiderik ibiliena; eta, sarri gertatzen dena, ez gara arrazoiaren arabera bizi, imitatu beharraren moldera baizik. Hortik
|
dator
elkarrengana amiltzen den jendearen horrenbesteko pilatzea. Giza istripu larrian gertatzen dena,, jendea bultzaka, inor ez baita erortzen besteren erorketa eragin gabe, eta lehenbizikoak dira hurrengoen heriobide?, hauxe berau ikus dezakezu bizitzan ere gertatzen dela nonahi.
|
|
Askotan zati biko egitura dute epigramek: lehenengoan gaia aurkezten da eta bigarrenean (azken edo azkenengo berbetan) eztanda barregarria
|
dator
, gehienetan irakurleak espero ez zuena emanda (decepta exspectatio).
|
|
Hau guztia Venus da guretzat; hortik
|
dator
maitasunaren izena, hortik hasten da Venus gure bihotzean samurtasun tanta distilatzen, gero ardura bizia darraiona. Zeren, maite duzuna ez badago, haren irudiak eskuar dituzu eta haren izen gozoa belarrian hoska.
|
|
Sarritan emakumeak berak zertzen baitu bere portaeraz eta aldarte bigunez eta gorputz zainduz eta garbiz, eta aisa tiratzen du berarekin bizi izatera. Gainerakoan, ohiturak amodioa sortzen du; zeren, arinki bada ere, kank eta kank kolpatzen denak luzera amore ematen du eta gainbehera
|
dator
. Ez al dakusu haitzean jausten diren tantek ere luzera zulatu egiten dutela haitza?
|
|
Papiro urri eta garestia ere erabiliaren erabiliaz arin alferrik galtzen zenez, K.a. II. mendean pergaminoa (membrana) erabiltzen hasi ziren Erroman. Pergamoko hiriaren izenetik
|
dator
material horrena, han hedatu baitzen K.a. II. mendean papiroaren ordez abere larruak, bildots, ahuntz, txahal nahiz behienak erabiltzeko ohitura. Plinio Zaharrak (Naturalis Historia, 13, 70) ematen du horri buruzko azalpena:
|
|
Bidetik pixka baztertu nintzen ikus ez nezan... Baina... erne!, hor
|
dator
berriz eta. Noan tximista bezala etxera, ondasuna gordetzera.
|
|
Eskuka ibiliko neska Ameana, hamar mila eske
|
dator
, hamar mila! Sudur motzekoa bera, Formiano
|
|
Berriro
|
dator
suminaldi berria
|