|
2000
|
|
|
Egia. Baiña irakur dezagun aipatutako bere azkeneko idaz-lanean De Gaulle
|
berari
ere esan zizkionak, ain zuzen Euskalerriaren arazoa gogoratuaz. Etzan nolanahiko gizona"...
|
|
|
Mugimendu barruko zalantza haiek gorabehera, frankismoak oro har elebakartasunaren aldeko politika egin zuen, Administrazio guztiz elebakarra ezarriz, gaztelaniaez ziren hizkuntzei eskola eta kulturarako bidea erabat moztuz, eta, praktikan bederen, lotsa handirik gabe behin eta berriz bizitza pribatuan ere sartuz. Hemen orain ikusikodugun kasuak erakutsiko digunez, eliz jende frankistari
|
berari
ere arau berriak paratunahi izan zitzaizkion.
|
|
|
Baina itzul nadin aitaren erran hartarat: ...egin nahi ninduela, familiako lehen luthertar eta ustez bakarrarena, zeinak, noiz eta jakin baitzuen ezen guztia galdua zegoela eta gaztelau tropek inguraturik zegoela, bere burua koldarki hil baitzuen, etsaiari buru egin beharrean, nola egin baitzioten bere bi anaiek, Pedrok eta Eusebiok, Amaiurren eta Noainen ezin balentkiago guduztatu zirenean, aitona Nikolasi behin baino gehiagotan eta aitari
|
berari
ere nehoizka aditu izan nionez. Eta halatan zen gure etxeko ardi beltz hura bi aldiz maradikatua:
|
|
|
—Ez al dakizue Testament Zaharrak irakasten digula ezen Jainkoak Paradisuan jarri zituela Adan eta Eba, baina hura guztiz galdu zela, haien bekatuagatik, eta, halatan, mundu honetan daudekeen paradisu guztiak asmakizun hutsak baizik ez direla eta gezur hutsak? Edo ez al dakizue zer gertatu zitzaion Ponce de León-i
|
berari
ere, Bimini rat joan zenean, gaztetasunaren iturriaren bila, gaztetasuna aurkitu beharrean zahartasuna eta heriotza baizik aurkitu ez zituela?
|
|
|
Eta Pedro eni beha paratu zen... eta, segidan, koadroak erakusten zuèn neke eta atsekabe hura igarri nion Pedrori
|
berari
ere, betarte izerditsuan eskultore izengabe batek oinazearen iduria zizelkatu balio bezala, kolpez kolpe eta zimurrez zimur, baina baita oinaze orotarik haratago kausi daitekeen libertatearen distira ere, haren begi argiz beteetan.
|
|
|
Eta, are gehiago, zeren, baldin egia bada, anitz jakintsuk idurikatzen duen bezala, ezen deabruak infernuan abariziosak abariziosekin bereizi eta partzelatzen dituela, ohoinak ohoinekin, arnegariak arnegariekin, eta, finean, kideak kideekin eta suertekoekin, prestik eta gerturik egon bainintekeen ni, iritzi haren arabera, deabruari
|
berari
ere neure arimaren saltzeko, baldin, ordainean, Mignonekin bereizten eta partzelatzen baninduen infernuko gela berean betierekotz! Eta imajinatzen nuen nolakoa izan zitekeen gure infernuko egonaldia, eta ohartzen nintzen ezen Mignonek eta biok, geure egarrien asetzeko, ez genuela Lazaroren behar handirik izanen, halako suertez, non nekez joanen baikintzaizkion hari ur xorta baten galdez, zeren, bertzenaz ere, guhaur ere ongi baino hobeki molda baikintezkeen geure egiteko hartan, geure gorputzeko ur gordeen iturria elkarri irekitzen geniola, bataren mihiak bertzearen mihitik edan zezan, eta bataren ezpainek bertzearen ezpainetarik.
|
|
|
Aetate fruere; mobili cursu fugit, eta nik, gazte nintzelarik gozatu nahi nuen bizitzaz, zintki eta arintki, denbora ere arin baitzihoakidan ihesi. Eta, nola baitira gaztearen ezaugarriak kemena eta ezinegona, eta nola gazte denak, ondorez, leku eman behar izaiten baitie bai kemenari eta bai ezinegonari, bizitzari
|
berari
ere leku eman ahal izaiteko, hala ibili nahi izaiten nuen nik harat eta honat, itsasotik itsasorat eta portu batetik bertzerat, geldigaitz eta ekurugaitz.
|
|
|
Eta hala abiatu nintzen, neure bakardadetik ihesi, bertze gorputz batzuen bila, zeren arau haiek hesiz hesi eta herstegiz herstegi inguratu izan baitzuten urte luzeetan ene kontzientzia eta nik hesietarik harat egin beharra nuen, ez itotzeko. Zeren, Montaigne mintzo zen bezala, baldin gorputzari atseginaren bide guztiak hertsi behar bazitzaizkion, nola erraiten baitzuten eliz gizonek eta kontseilu emaileek, zergatik ez genion aireari
|
berari
ere uko egiten eta hari bidea behaztopatzen eta hersten, zeren hats egitea ere bertze plazer bat baita. Eta, hala, haren antzeko argumentuez baliatzen nintzela, gorputz haiek erosi, ukitu... eta libertatezko sentimendu handi bat neureganatzen nuen, gorputz haiek ukitu orduko libertatearen lurrak ukitu banitu bezala.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren departamentu batzuek bultzatutako Nekanet.net eta Eragintza.net proiektuak, berdin... Euskaltzaindiari
|
berari
ere norbaitek sartu dio ziria, zeren Euskaltzaindia.org, Euskaltzaindia.com eta Euskaltzaindia.net domeinuak ez dira bereak, baizik eta beste erakunde batenak. Eta hainbat adibide, ez bakarrik erakunde publikoen kasuan, enpresa pribatuenean ere bai.
|
|
|
Ez zuen haatik orain ere Lazarok Xan bazterrera laga:
|
berari
ere ari zitzaion. Xanek berriz ez zuen deus esaten.
|
|
2001
|
|
|
" Profeten antzera, badu Oteizak ere garra eta etorria, badu deadarka opportune et importune mintzatzeko deia. Eztio ajolakaberiaren pake gozoan denari pake gozorik utzi nai eta pakearen besteak beste jabe direnek eztiote
|
berari
ere barkatuko. Gerra badakar, gerra gorria izango du berak ere.
|
|
|
Neska polit bat ezagutzea, diruduna, eta etxera itzultzea kotxe berri batean... Iritsitakoan, aurkakoa aurkitu nuen!» Asto lana egitea tokatu zaio
|
berari
ere: «Zertan ez ote dut lanik egin!
|
|
|
Eski ikastaro batean istripua izan eta lesio fisikoak gertatuz gero, kalte ordaina eskatu behar zaio eskolari eta, hala badagokio, baita irakasleari eta eski estazioari
|
berari
ere (istripuaren eragile ikastaroaren antolakuntzaren edo irakaslearen akatsak, zuhurgabezia edo zabarkeria izan badira), edota eski estazioaren aurka (istripua instalazio eta zerbitzuen segurtasunik ezak edo egoera kaskarrak eragin baldin badute).
|
|
|
Ez dio axolagabekeriaren bake gozoan bizi denari bake gozorik utzi nahi eta bakearen, besteak beste? jabe direnek ez diote
|
berari
ere barkatuko. Gerra badakar, gerra gorria izango du berak ere.
|
|
|
Sadabak ez zuen lehendik ezagutzen atea ireki zien emakumea, baina
|
berari
ere sekulako besarkada eta musua eman zizkion, Aureliori eta xakurrari bezala. Berrogei urtetik goitikoa izanen zen, portugesaren gisara, baina mugimenduetan eta ezagun zuen sekulako bizitasuna zuela.
|
|
2002
|
|
|
IEP ez diren garapen bidean dauden herrialdeek 2005 arteko epea dute patenteak babesteko dagozkien lege sistemak ezartzeko. Ildo horretatik, Osasunaren Mundu Batzarrean ebazpen bat hartu da, OMEko kide diren estatuei funtsezko sendagaien eskuragarritasuna hobetzeko eta politika farmazeutiko nazionalak sustatzeko eskatzen diena, baina, horrekin batera, erakundeari
|
berari
ere agindu zaio, Dohak osasuna eta sendagaiak eskuratzeari buruz ematen duen ebazpen hori aplikatzen herrialdeekin lankidetzan jardun dezan. Hori dela eta, Jeffrey Sachs estatubatuar ekonomialariak, OMEk osasunari buruzko txosten orokor bat egiteko ardura duenak, herrialde pobreetan hiesaren tratamenduan erabilitako sendagaien prezioa murriztearen alde egin zuen.
|
|
|
Atarian egoten zen eta ni beti beldurrez beraren aurretik igarotzeko. Behin etxeko nagusiari
|
berari
ere hozka egin zion.
|
|
|
Sarak eskua luzatu zidan, baita nik
|
berari
ere. Bizpahiru segundotan egon ginen horrela, eskua eskuan loturik:
|
|
2003
|
|
|
Matias konturatu zen egoera deserosoa zela hura eta komunikazioa narrasten zuela, eta argi zegoen, gainera, Mercedesek ahizpak baino hobeto zeukala burua eta ahoskatu ere ondo ahoskatzen zuela, s ak eta r-ak batez ere. Horrexegatik guztiagatik eskatu zion Matiasek Mercedesi mahaian jesartzeko,
|
berari
ere grabatuko ziola. Horregatik guztiagatik eta Martinaren gorputzak egiten zituen krak guztiak grabatzen ari zelako grabadora eta lanak izango zituelako gero transkripzioak egiteko.
|
|
|
Ondorioz, zuk VI datarekin lekuko eta guzti egiten didazun ezkontza eskabidea baliogabetzat utzi beharrean aurkitzen naiz. Nire ezetzaren berri lehenago eman nahi nizun, baina Pichardon jaunak ez dit utzi, zure postalak
|
berari
ere asko gustatzen zaizkiolako lehenik eta behin, eta, gero, zure harremanari esker zigilu bilduma oparoa osatzen ari delako. Madagaskarko 50 zentimetroko zigilu arrosa kolorekoa falta zaio tamalez oraindik, eta etengabe kexatzen zait gure arteko elkarbizitza zailago jarriz.
|
|
|
–Egia, don Kosme. Horrela jokatuko bagenu, herriak berehala galduko lioke errespetua, baita Luziferri
|
berari
ere. Ez dakit, ez dakit...
|
|
|
Bai, Wolff bekataririk handiena zen, baina Jainkoak bere erruki handian guztiok maite gaitu, eta hari ere eman zion aldatzeko aukera. Halako suertez, non, egun batean san Pablori bezala,
|
berari
ere tximistaren antzeko argi batek argitu baitzion adimena! Argitasun hartan Lutero eta Beltzebu ikusi zituen irudi bakar batean, esan nahi baita Lutero zela Beltzebu eta Beltzebu zela Lutero... eta, hura ikusirik, katoliko egin behar zuela erabaki zuen, eta bere bekatuak lehenbailehen aitortu.
|
|
|
Amak kemena atera du niri irribarre egiteko. Baita nik
|
berari
ere. Telefonoa adierazten diot keinuka, hitz egin ahal izateko.
|
|
|
Bileran egona zen, garai hartako Sokratesen maitale gartsuenetakoa izanik, nire ustez. Baina Sokratesi
|
berari
ere hari entzundako zenbait gauza galdetu izan dizkiot, eta hark kontatuarekin ados zegoen.
|
|
|
Eta beharrezkoa da, Agaton, zuk azaldu zenuen bezala, lehenik bera nor eta nolakoa den azaltzea, bigarrenik bere ekintzak. Beraz atzerritarrak erantzuterakoan behin azaldu zidan modu berean azaltzea dela errazena uste dut, gutxi gorabehera Agatonek niri oraintxe esan dizkidan arrazoi bertsuak esaten bainizkion nik
|
berari
ere: Maitasuna jainko handia eta gauza ederrena dela alegia.
|
|
2004
|
|
|
Turismoaren Mundu Erakundearen (OMT) arabera, gure herrialdeak 71 milioi turista hartuko ditu 2020an, 1999an baino %40 gehiago. ...ismoarentzat Autonomia erkidegoek onartutako lege araudiek aplikazio eremu zabala dute, ez bakarrik turismo enpresa edo lanbideei dagokienez, beren jarduerak hainbat lurraldetan egiten dituztenean, baita beste edozein enpresa edo jarduerari ere, baldin eta horien trafikoak zuzenean edo zeharka turismoarekin lotutako zerbitzuak barne hartzen baditu; are gehiago, zerbitzu mota horren erabiltzaileari
|
berari
ere, zerbitzu horiek kontratatzen dituzten edo jasotzen dituzten pertsona fisiko nahiz juridikoei dagokienez. Oro har, turismo enpresak azken erabiltzaileari ematen dioten zerbitzuaren arabera sailkatzen dira, eta turismo ostatuko enpresak eta turismo ostatuko ez direnak bereizten dira.
|
|
|
" Vulcain" irrati alimalekoak dantzarako musika arina zabaltzen zuen sukaldean. Irrealtasun sentipena nagusitu zitzaien bai susmoari baita beldurrari
|
berari
ere. Goiz hartan agur erran zidanetik gertatutakoak gogoan, ezinezkoa iruditzen zitzaidan emakume hark horren normal agurtzea.
|
|
|
" Horrexegatik ba!"). Einsteini
|
berari
ere behin baino gehiagotan egin zioten errieta zenbait kongresutan, hizlariren bat serio serio ari zela, bere ahots sarkorra entzuten zelako txiste berderen bat kontatzen. Orain ez zen, ordea, txisteetarako garaia.
|
|
|
Indiar erlijioa oso erakargarria egiten zitzaion Oppenheimerri. Zekienez, Einsteini
|
berari
ere ez zitzaion oso arrotza egiten hinduismoaren ikuspegi kosmiko erlijiosoa.
|
|
|
–Ba... urdaiazpikoa? –bota zuen,
|
berari
ere arrotz egin zitzaion ahots dardartiaz.
|
|
|
" ETAn sartu nahi duk?" bota zion, Emilioren ereduak
|
berari
ere emaitza ona emanen ziolako esperantzaz.
|
|
|
Istantean oroitu da,
|
berari
ere
|
|
|
" Zer duk hau?" Azukrea zela; Lañuak usaindu eta: " Alkohola badu?" galdetu zuen, eta baietz eta, jo eta orkatilako zaurian isuri zuen, Pepek betosko iluna jarri zuen eta besteek barre eta Erdoi berriz, beti isil isila bera ere barrezka, malkoak begietara zitzaizkion eta joan zitzaion ahoa aurpegian alde batetik bestera, neke puska batez eta kokotsaren laguntzaz bere tokian berrezarri zuen, eta Kakok esan zuen,
|
berari
ere zumo espezie hark disgusto bat utzi ziola ahoan...
|
|
2005
|
|
|
Gero haziak inguruan hedatzeko, bakoitza bere zirin dosi egokiarekin, ernetu behar duenerako ongarrituta pronto. Hegaztiari
|
berari
ere komeni baitzaio gereziondoa ugaritzea...
|
|
|
Ezkerra dago orain Espainiako Gobernuan. Eta
|
berari
ere ez zaio interesatzen orduan...
|
|
|
Amonak kontatu izan zion Inesi, behin baino gehiagotan, nola bera, amona Kontxi? gauetik egunera egin zen komunista, langileen egoera gaiztoarekin topo egin orduko, eta
|
berari
ere. Inesi, antzeko zerbait gertatu zitzaion, amets hartatik Buda bera baino budistago itzarri baitzen.
|
|
|
Bidaia agentzia batekin bidaia bat hitzartu denean eta agentzia horrek kontratatutako zerbitzu emaileetako edozeini egotz dakiokeen gorabeheraren bat gertatzen denean, komeni da bezeroak, arazoaren zuzeneko arduradunei erreklamazioa egiteaz gain, agentziari
|
berari
ere erreklamazioa egitea. Bidai agentziak behartuak daude erreklamazio orriak edukitzera.
|
|
|
Metodo horrek mesede egiten die gatazkan dauden alderdiei, beren jarrerari buruz gogoeta eginarazten baitie, beren burua ebaluatzera eta lankideak eragindako emozioak hautematera. Baina, gainera, bitartekariari
|
berari
ere laguntzen dio, eta hori baliotsu sentituko da bere esku hartzeak kideen arteko harremanak hobetzen laguntzen duela ikustean. Honek, bitartekaritza teknikaren hastapenetan, bere jokabidea arautzen ikasiko du, eta hori bereziki garrantzitsua da nerabezaroan, garai horretan finkatzen baita pertsonen izaera.
|
|
|
Ez dio, ordea, buruan topatu dutenaren berri eman, zenbat zabor sartu dioten eta, batez ere, hori kentzerik ez dutela izan, mingarria gerta dakiokeelakoan. Bigarren pasahitza eskatzen zuen leihora iritsitakoan parentesi bezalakoa egin du, lehenago Naroari kontatu diona
|
berari
ere kontatzeko, oraingoan Urko aipatu gabe. Burua nahikoa nahasia du ideia nahasgarriagoak sartzeko.
|
|
|
• Eta, azkenik, badira Administrazioari
|
berari
ere egozten diotenak egoera honen arduraren zati bat: alde batetik, orain arteko normalizazio politikaren porrot orokorraren eta, bestetik, orain arte mantendu izan duen politika murriztailea ren, hots, prekarietatea ren politikaren (lanpostu finkorik gabeko irakasle multzo handia, lan eskaintza murritza...) erakusgarri gisa.
|
|
|
Ia egunero daukagu desagertutako egunkariren baten berri, gurean ere gero eta maizago heltzen zaigu horrelako albisterik (El Periodico de Alava izan zen lehenago, La Estafeta izan da berriki). Internetek audientzia kendu die ohiko hedabideei, eta telebistari
|
berari
ere —kostata baina— arreta orduak kentzen ari zaio poliki poliki. Eta objektibotasunaren krisian murgiltzen gara.
|
|
|
Bizidunen munduarekin zeukan hari bakarra ez zuen horrela apurtuko. Dorotearengana berriz itzuliko zen Agata eta segur aski ezagun zeduzkakeen Louiseren bizitza sexualarekiko xehetasunak eskatuko zizkion, ikusteko ea
|
berari
ere gustatzen zitzaizkion aldizkari eta film pornografikoak andere xaharrak maite zituen: hala bailitzan, zerbait bazuketen elkarrekin partekatzeko, tea eta whiski ttilikaz aparte.
|
|
|
Juliak barre txikiak egiten zituen barraren atzean, eta
|
berari
ere inoiz" Julia, politte, non eseriko gara gaur?" galdetuko ziotela pentsatzen zuen, eta berak ez entzunarena egingo zuela Marik bezala, zertarako eta berriro galdera bera entzuteko, beste ezertarako ez. Entzuteko" Julia, flana zuk egin duzu?, orduan bi hartuko ditut"; edo" Tartaren krema baino gozoagoak diruditen ezpain horiek probatzen utziko bazenit".
|
|
|
Galdera baten zain zegoen, seguru, noiz behegainari begira noiz goiko argiari. Tarteka Gerenari
|
berari
ere so egiten zion, baina haren begiradarekin topo egitean berehala kentzen zuen. Lehenengoz sartzen zirenen jarrera begi bistakoa iruditu zitzaion Gerenari, ze ohiko bidaiariek bazuten kadentzia berezia, eta zeharo mekanizaturik keinu guztiak.
|
|
2006
|
|
|
Baina legalki ezin dugu arnasa hartzeko gailua itzali, edozeinek salaketa jar diezaguke, erailketagatik edo homizidioagatik, ez dakit. Gainera familiari
|
berari
ere esango bagenio «paziente honek ez du inolako aukerarik bizitzeko, hil egin nahi du, joan eta itzal ezazue makina», seguru ezetz esango lukeela. Beraz, zergatik egingo dugu guk?
|
|
|
Hori bera zioten Irak erasotzeari buruz, eta Bushek egin egin zuen. Gelditzeko eskatzen ziotenei ez zien kasurik egin, ezta bere aitari
|
berari
ere. Oraingoan, gobernua Iranen inguruan giroa nola prestatzen ari den ikusita, Krugmanek uste du plana jadanik martxan dela.
|
|
|
Ni behintzat Imanol Larzabalen abestiak entzutean ohartu nintzen horretaz. Hala ere, Imanoli
|
berari
ere ez zion balio izan bere lanaren fintasunak. Urte on batzuk izan zituen; haren diskoekin kalitatearen maila batzuk lortuak izan ziren, ederrak, poetikoak.
|
|
|
Bilbok ikusita Vitoria hiriak 1476an bandoen aurka lortu zituen ordenantzak371, bere kontzejuko ofizioak libreki hautatu ahal izateko, eskaera egin zien Errege erregina Katolikoei
|
berari
ere Gasteizko hirikoen antzeko ordenantza batzuk emateko bandoek hiribilduaren kontzejuan sortzen zituzten arazoak baztertzeko asmoz. Isabel eta Fernandok onetsi egin zuten eskaera eta horretarako 1483an Bizkaira, Bilbora, bidali zuten Garci Lopez Chinchilla lizentziaduna, hiribilduaren ermandadea egin zezan.
|
|
|
Nanyren izpiritua harroan zen, misterioak ekaitz azkar bat eragiten zuen gure baitan. Berak ere nik bezalako ametsak egin behar zituen,
|
berari
ere milioika galdera etortzen zitzaizkion burura, baina bere kasuan sortzetik izan behar zen. Eta zer uros izan behar zen azkenean hori guzia esplikatzen zuen norbait aurkitzearekin!
|
|
|
Eta gero ohartarazi ziola ez esateko inori, inoiz ez baita jakiten, Lazaro be hilobitik jaiki zen eta! Izekok hau kontatzean egiten zituen barreak gogoratu ditu Nereak, eta irribarrea irten zaio
|
berari
ere.
|
|
|
–eten zion Anek. Eta
|
berari
ere harrigarria gertatu zitzaion kemenaz–: Ez nauzu engainatuko!
|
|
|
Nire bizitzako irudi guztiek Hermannerenean egiten zuten bat. Hermannen irudia gaineratzen zitzaien beste guztiei, baita Elsbethen irudiari
|
berari
ere. Gure paranoia guztiek borrero bakar bat izaten dute mehatxu.
|
|
|
Are gehiago, gazte aristokratari
|
berari
ere poesia heroikoa esaten irakatsiko zitzaion. Odiseok, behintzat, izugarrizko dohainak erakusten ditu, Itakara mozorroturik itzuli eta Eumeo txerrizainaren aurrean kantari hasten denean:
|
|
2007
|
|
|
Besteei bezala
|
berari
ere, repartimiento on bat, tokatu zitzaion Xagua herritik hurbil; eta,, encomendero?
|
|
|
Herder aipatzen dutenek, ia beti I. Berlin aipatuz egiten dute? ia beti Berlin-ek esandakoaren kontrarioa esateko, are
|
berari
ere esaten duenaren kontrarioa esanarazi nahi izateko. Adierazgarri askoa da, Berlingo murrua jausi eta gero munduko ordena berria Babelgo dorrearena izatera omen zihoala eta (Sobiet Batasunaren disgregazioa, Jugoslaviako gerrak), 1991n British Libraryko. New Perspectives Quart, ek I. Berlin-i egindako interbista da, nazionalismoen ekaitz horren esplikazio bila.
|
|
|
Ez, mesedez, ez? esaten dit, baina
|
berari
ere sortu zaio korapiloa eztarrian, edo eman dizkioten sendagaien efektua izango da. Orduan zerraldorik ez momentuz?
|
|
|
Burura ailegatu direnerako begiak malkoz beteta ditudala uste dut, eta eztarriko azkura. Leireri begiratu diot eta, hara,
|
berari
ere pindartxoak sortu zaizkio begietan. Emakumea, ordea, gu bezain azkar edan duen arren, lasai asko dago.
|
|
|
Halako batean eskuarekin ukitu du koinatak lepoan jarri dion kolorezko txirikorda, eta tenka eginez kendu du gainetik, bortizki, mahaikide guztiak isilaraziz. Atzera bota du gorputza anaiak,
|
berari
ere txirikordaren antzera lepotik tira egingo dion beldurrez edo. Hasi da alkohola bere lana egiten, pentsatu dugu denok; eta, gure tentsio aurpegia ikusita, barre egin du Joxeanek, baina hain indartsua izan da haren barrea ze oraindik gehiago izutu gaitu.
|
|
|
Denek ezagutzen zuten Miguel, diskotekako nagusia. Eta Miguelekin ibiliz gero, denek egiten zioten irribarre
|
berari
ere, denek egiten zioten buruarekin gora eta behera diskotekan sartzean. Gaueko erregea zen Miguel.
|
|
|
Bestelako jarduerek kalte gehiegi sortzen ari zaizkio munduari, eta baita EuskalHerriari
|
berari
ere.
|
|
|
Izan ere, ez kontzeptu/ zati haiek tinkotasunik eta iraunkortasunik izan dezakete (ez daitezen desegin eta berriro galdu «pentsamendu 1»en etenbako uholean eta, beraz, ahazturan), ez adigaien artean ezarririko ordenak izan dezake egonkortasunik, «pentsamendu 2»ak hori nolabait irmotzen ez badu. Horixe da egiten duena, eta horrekin baino ezin egin dena bestela, pentsamendu zatiari, hasieran jada baldintza sentigarrien arabera ebakiari, orain forma bat sentigarria ematen dionean
|
berari
ere: hitza, hizkuntza.
|
|
|
Lotu, bionizenakbihotzbatenbarruanbiltzeaz ezzeninoizaspertzen.Txarakobasorajoatenginenean, gaineanonddoakbiltzekobetizeramanlabanazizkribatzenzituen, sakonizkribatu, biondeiturakbihotzbatenbarrenean.Etamarraztenzuen irudibakoitzekomaiteninduelaesatenzidan, bere hatsanintzela.Inoizezzidanesatenzenbatmaite ninduen... eztanik
|
berari
ere: ikaragarri, pila... elkarrekin igarotakaorratsalde bakoitzaharen ondoangeratzekoarrazoibatgehiagobilakatzen zen, etaondorioz, pasatzenzenegunbakoitzeko gerozetagehiagomaitenuen... horregatikez nuen mugatzenberarekikosentitzennuena.Bainajakin nahinuke, kuriositatehutsezjakin, berakzergatik ezzidanesaten: maitasunamugagabeazelako... edoobsesioabesterikezzelako.
|
|
|
Baina fusioaren kontra zuzenean eta apropos izan ez bada ere, fusiorik eta horrelako aldaketarik ezaren aldeko iritzi garbia, zehatza, sakona izan, bada. Orain urte gutxi (dozena bat) Gipuzkoako Kutxako aurreko lehendakariak egin zuen azalpen landu eta zehatza, Kutxaren eginkizunari eta fusioaren kontrako joerari
|
berari
ere izen egokia ipiniz, Hemen argitalpenean.
|
|
2008
|
|
|
harik eta Beñardok, bat batean, bere burua irri egiten ikusi zuen arte, baita barre txiki batzuk ere: zer, izan ere, hura pailazoarena egiteko aukera bat balitz, ez al zitzaizkion
|
berari
ere pailazoak erruz gustatu, titiriteroak herrira iritsi zirenean??, eta zer, hormari aurre egiteko metodoa aldatzen bazuen, horma inguratuz eta burua, bere burua, salbatuz gutxienez?
|
|
|
Natalia egoeraren jabe izan zitekeen isilduz gero, baina
|
berari
ere, ahizparen urduritasunak kutsatuta, antza, sutan jarri zitzaion odola, eta, odolaren suak suturik, honela mintzatu zen, sekretuaren ateak irekiz:
|
|
|
Lehendik ere ezagutzen zuen Nazariok bailaran eta probintzia osoan ezagun egin zèn trenbideko zubi bat, burdinazkoa, bigarren karlistaldian izandako hainbat erasori eutsi eta Nazariori
|
berari
ere halako harrotasun bat pizten ziona. Hura baino askoz gehiago zen, ordea, Eiffelgo dorrea, Mateoren esanetan:
|
|
|
Aitak ondo asko ezagutzen zituen inguruko baso eta mendi guztiak, eta inolaz ere ez zen arriskatuko txaroldunak ibili ohi ziren muga inguruetatik zamarekin pasatzen. Ondo zekien mendi bide eta bidezidorretatik zehar ibiltzen, odolean zeraman, zuhaitz enbor eta orbel pilatuek markatzen zituzten bideetan oinez ikasitakoa zen aita, eta hala erakutsi zion
|
berari
ere artean neska koxkorra zela.
|
|
|
Bideko erretolikaren ordain, portatu da behinik behin. Hasieran Djenne ko bidegurutzean edo ibai ertzean utziko gintuela esan digu (ez dago Bani gaineko zubirik), baina
|
berari
ere piztu zaio Afrikako azoka ezagunenetakotik osteratxoa egiteko gogoa.
|
|
|
Batzuetan, irudimenak gehiago eskatzen didanean, postura akrobatikoetan jarri izan dut emakumea eta oso modu ezberdinetan egin izan dugu maitasuna, umorearen edo aldartearen arabera. Gehienetan lau kolpe lehor eta mantsoago batekin hasi ohi naiz,
|
berari
ere arnasa hartzeko denbora emanez. Berak, noski, intziriak egiten ditu eta urrunean dagoen zerbait eskuratu, ezinezko lekuren batera iritsi nahiko balu bezala portatu ohi da.
|
|
|
Eta testuinguru horretan, esan liteke, Azkue, Dreyfus auziaz arduratu zen heinean, intelektual bihurtu zela, euskaldun intelektuala sortuz. Izatez, jaiotze sinboliko horretan, Azkuek espainiar intelektualei aurrea hartu ziela erantsi litzateke, eta esateagatik Zola
|
berari
ere aurrea hartu ziola esan liteke, zeren afera honen inguruko Euskalzaleko lehen artikulua, «J, accuse!» ospetsua baino bi hilabete lehenago argitaratu zuen bilbotarrak:
|
|
|
Egiazko bokazio literarioa zuen garaiko euskal autore batek, Jean Etxepare medikuak, Azkuek adina zailtasun extraliterario izanagatik (eta agian gehiago), kalitate handiko narrazioak utzi zituen, bereziki Buruxkak (1910) eta Beribilez (1931) kontakizun bildumak. Dena dela, euskal literaturaren arazo estrukturalek
|
berari
ere eragin zioten, eta sintomatikoa da Etxeparek eleberririk idatzi ez izana. Aipatzekoa da, orobat, Buruxkak bildumako atal pare batek, beren eduki heterodoxoagatik (maitasun librea eta eskola laikoa), Ipar Euskal Herrian eskandalua eragin eta obra galbidean jartzea, berez estrukturalki mugatua zen euskal letren esparrua are gehiago murriztuz213 Kuriosoki Azkuek Etxepareren obra polemikoa irakurtzean hitz gozoak izan zituen egilearentzat:
|
|
|
Debarroko oasi liberalera ekarri nauen bidaia honetan, Eibarko Udaleko Euskara Zerbitzutik jasotako laguntza aipatu nahi dut lehenik eta behin, eta bereziki Fernando Muniozguren defuntuaren irudia daukat gogoan, udaletxeko liburu biltegira eraman eta hautsez betetako kutxetatik hiruzpalau liburu estraperloan ematen zizkidalarik. Bere ostean, Junkalek hartu du Euskara Zerbitzuaren ardura eta
|
berari
ere badaukat eskertu beharra, egindako bitartekari lana, eta nirekin izan duen konfiantza eta pazientzia. Udal arduradunen artean, Nerea Alustizak laguntza estimagarria eskaini dit, baita ikerketa arloan ere.
|
|
|
Orain zalantzan dago. Ez daki mutila kaleratu behar duen ala
|
berari
ere liburuaren ale bat oparitu behar dion.
|
|
|
Oraingo irakasle gehienok, EHUn ikasle ohiak, ondo baino hobeto dakigu azken urteotan euskarak izan duen bilakabide positiboa, datuak datu; are gehiago, neurriko harro sentitzen gara bide horretan egindako ahaleginez, parte hartu baitugu indarrean den euskararen plan zuzendarian. Berriz diot, ez gara autokonplazentzian jausten, baina zuri eta beltzaren artean grisak ikusteko eta grisetatik ibiltzeko ikasiak gara, helburu bati
|
berari
ere uko egin gabe. Unibertsitatearen barruan zein kanpoan eraldaketa prozesuak ulertzeko moduak dira hemen ezbaian; orain artean, zoritxarrez, ikasleekin garatu ezin izan dugun ezbaia.
|
|
|
Oraingo irakasle gehienok, EHUn ikasle ohiak, ondo baino hobeto dakigu azken urteotan euskarak izan duen bilakabide positiboa, datuak datu; are gehiago, neurriko harro sentitzen gara bide horretan egindako ahaleginez, parte hartu baitugu indarrean den euskararen plan zuzendarian. Berriz diot, ez gara autokonplazentzian jausten, baina zuri eta beltzaren artean grisak ikusteko eta grisetatik ibiltzeko ikasiak gara, helburu bati
|
berari
ere uko egin gabe. Unibertsitatearen barruan zein kanpoan eraldaketa prozesuak ulertzeko moduak dira hemen ezbaian; orain artean, zoritxarrez, ikasleekin garatu ezin izan dugun ezbaia.
|
|
|
Natalia egoeraren jabe izan zitekeen isilduz gero, baina
|
berari
ere, ahizparen urduritasunak kutsatuta, antza, sutan jarri zitzaion odola, eta, odolaren suak suturik, honela mintzatu zen, sekretuaren ateak irekiz:
|
|
|
zzzopenco, beste ikasleek irri eta barre egiten zuten bitartean; besteetan ez bezala, baina, zeinetan ikasleen irri barrealdiek mina eta malkorik gabeko negarra eragiten baitzizkioten, ez zuen hainbesteko minik hartu; ohitzen hasia ote zen, bada, mutila?; edo bizi senak ihesbiderako bidean jarri ote zuen Beñardo, irtenbide erosoago baten bila?, ez baitago buruaz horma behin eta berriro jotzerik, burua apurtu ezean... harik eta Beñardok, bat batean, bere burua irri egiten ikusi zuen arte, baita barre txiki batzuk ere: zer, izan ere, hura pailazoarena egiteko aukera bat balitz –ez al zitzaizkion
|
berari
ere pailazoak erruz gustatu, titiriteroak herrira iritsi zirenean? –, eta zer, hormari aurre egiteko metodoa aldatzen bazuen, horma inguratuz eta burua –bere burua– salbatuz gutxienez. Eta galdetu zion hamargarrena," ogia", eta Beñardok erantzun zuen:
|
|
|
Lehendik ere ezagutzen zuen Nazariok bailaran eta probintzia osoan ezagun egin zèn trenbideko zubi bat, burdinazkoa, bigarren karlistaldian izandako hainbat erasori eutsi eta Nazariori
|
berari
ere halako harrotasun bat pizten ziona. Hura baino askoz gehiago zen, ordea, Eiffelgo dorrea, Mateoren esanetan:
|
|
|
Hiru umeak eta Criss Carlengana jaitsi dira patiora,
|
berari
ere Londreseko gozokiak eskaintzera. Crissek sukaldeko ate ertzetik ikusi du nola besarkatu duten elkar Hermannek eta Sirak bakarrik geratu direnean.
|
|
|
Eta testuinguru horretan, esan liteke, Azkue, Dreyfus auziaz arduratu zen heinean, intelektual bihurtu zela, euskaldun intelektuala sortuz. Izatez, jaiotze sinboliko horretan, Azkuek espainiar intelektualei aurrea hartu ziela erantsi litzateke, eta esateagatik Zola
|
berari
ere aurrea hartu ziola esan liteke, zeren afera honen inguruko Euskalzaleko lehen artikulua," J’accuse" ospetsua baino bi hilabete lehenago argitaratu zuen bilbotarrak: 1897ko azaroan14 Nola da hau posible?
|
|
|
108). " Printzipio horiekiko [demokrazia eta pluralismoarekiko] konpromisoak zenbait egokitze mota ekar diezaieke etorkinei, baina zorrotz mugatzen ditu eska daitezkeen aldaketa motak ere, eta harrera gizarteari
|
berari
ere hainbat betebehar ezartzen dizkio" (Carens 2000: 117).
|
|
|
Europako Unibertsitate Esparrua sortzeak eta eremu horretan Euskal Herriko unibertsitateak sartzeak onura nabarmenak ekarriko ditu, bai unibertsitate kideoi, bai euskal gizarteari
|
berari
ere. Datozen lerrootan eskainiko ditugu baieztapen hori oinarritzeko zioak.
|
|
|
Kanten soluzioa ez zitzaion inori gustatu,
|
berari
ere ez. Kanten planteamenduaren arabera, moralitatea geratzen da mundu" inteligible" batean, hau da, barrualdean edo intentzioan; baina beraz moralitatea mundu erreal honetan gauzatu egin behar da," sentipenezko" fenomeno bihurtu behar da; areago, ekintza naturalen katea apurtu behar du.
|
|
|
Jakin balute bederen, amerikanoa azkarki uspeldua zela, hartuak zituen ukaldietarik lehenik eta bigarrenik Marie Leonan galtzeak emaiten zion bihotz oinazeaz! Neskari
|
berari
ere min haundia egiten zaiola! Nehork ez du kasu egin zein eskuldetara hartua zuen!
|
|
|
Bittorren harridura irrira itzuli da ikustean,
|
berari
ere gustatzen zaion bezala, Amatxik diola Atatxiri ziri bat sartua. Biok, harrizko alku horretan, etxeari bizkarraz daude jarririk.
|
|
2009
|
|
|
Eguneroko bizitzan, indar hori gatazka iturri baino ez da, bai lanean eta bai familian. Eta benetako indarra kentzen dio eguneroko bizitzari eta pertsonari
|
berari
ere bai. Mentalitatea aldatu behar dugu, alegia, zuk gizona izanda eta nik emakume izanda, eskubide eta betebehar berberak ditugu.
|
|
|
Euskara eta erdararen erdi nahaste bat egiten zuen Mungiko zakeru zeritzana ei zen txerri saltzaile ezagunenetakoa. Lekuko bati
|
berari
ere ez diogu entzun euren etxean txarri arkele edo makerarik, txerri emerik, edukitzen zutenik.
|
|
|
Eta horren harira batu dugun ipuin batek azaltzen du nolako zigorra hartu zuen mutil batek, parrandatik belu zetorrenean salatzen zuen martiko oilarra hil zuelako. Martiko oilarrak mutila babesten zuen, eta mutilak oilarra hil zuenean,
|
berari
ere heldu zitzaion heriotza, odola galduta. Hau da, hartu zuen sustoak eraginda.
|
|
|
Nickek bihozkadak izaten jarraituko du eta istriputik bizirik atera zirenak banan banan hiltzen hasiko dira, geroz eta modu beldurgarriagoan. Nickek heriotzari alde egiteko modua aurkitu du,
|
berari
ere azken patua heldu aurretik.
|
|
|
Atezainen aferak protagonismoa bereganatu du astean zehar. Cludio Bravoren kontratu berritzeak jokoz kanpo harrapatu ditu aldagelako kide asko, horien artean Asier Riesgo, zeinak argibide eskaera luzatu zien bai zuzendaritzari baita Bravori
|
berari
ere. Kontratua duzun bitartean lan egin behar da eta kito, adierazi zuen atzo Martin Lasartek kopeta beltz.
|
|
|
Baina kontua ez da bakarrik asko direla, baizik eta horietako bakoitzak neurri desberdinean eragiten diola pertsona bakoitzari. Pertsona
|
berari
ere, faktoreek ez diote berdin eragiten bizi zikloaren une batean edo bestean. Horregatik guztiagatik, izugarri zaila da galderari erantzutea.
|
|
|
Nire aitona, ni neurri batean, nire geneak gutxienez?, Bizkargi babestu zuten gizonen artean, munduko gizon ausartenen artean egon izanak bularra puzten zidan, eta malda erdian gelditu eta errenditu zela jakiteak lotsatu egiten ninduen; nahiz eta gizakiago bihurtu, lotsatu egiten ninduen. Nolabait huts egin zidala sentitzen nuen, eta baita nik
|
berari
ere, horrela pentsatzeagatik.
|
|
|
Modernian norberaren eta munduaren ulerpen produkzio publikoa jadagoneko ez da erlijiosoa (hori barne mundu pribaturako laga da). Elizak produzitzen duena, praktikan biziera publikoari arrotza zaio (etsaia askotan), eta biziera erlijioso indibidualari ez dio ezer esaten (edo etsaia zaio askotan
|
berari
ere). Elizak, Estatuaren ezkontide zeneko nostalgiaz bezala, jeneralean Zuzenbide Kanonikoaren edo moralaren terminoetan interbenitzen du bizitza publikoan, ordena zaharkitu tradizional baten polizia gisa, ez su sakratuaren begiraria.
|
|
|
Baliabide kaskarrak dira, desegokiak. Edana murriztu beharra dago, nahiko edan dute gaur, seguru bihar aho lodia eta buruko mina izango dutela; eta jana,
|
berari
ere ez zaio komeni. Nahikoa eta gehiegi jan du gaur.
|
|
|
–Esplikatu nion
|
berari
ere. Nire negozioa ez dela inor kondenatzea.
|
|
|
E RANDIOTIK bueltan, lo espero dut Elias baina gaubeilaren harrak egin dio haginka
|
berari
ere eta esna dago. Logelako bere betiko eserlekuan, irakurtzeko behar dituen betaurrekoak jantzita, baso erdi whiski, azalean kolore onik ez.
|
|
|
Eulalik esaten zuen berak ere ikaragarrizko pixalarria sentitzen zuela txurreroa pixa egiten hasten zen bakoitzean. Arrastoaren berotasuna imajinatzen zuen txurreroaren izter barrenetan behera, eta
|
berari
ere larritasuna jartzen zitzaion, ziztada moduko batzuk sabelpean. Askotan, eliz atzeko kantoira joaten zen Eulali izterrak elkarren kontra estutuz, ezin eutsita, eta Sekundinak behin baino gehiagotan harrapatu zuen eliz atzean gona goraino jasota, kokoriko.
|
|
|
Opari bat izango zela pentsatu zuen. Horrela esan omen zion Perezi
|
berari
ere. Gaua ondo joanez gero bila pasako zela erantzun zion.
|
|
|
Kostatu egin zitzaion
|
berari
ere nire hitzak ulertzea, antza. Kale Nagusiaren erdiraino bidea isilik egin genuen.
|
|
|
Berdin espartzu lantokiarekin. Teilatutik bukatu zuten etxea, eta teilatuak eman zion amaiera etxeari
|
berari
ere.
|