2004
|
|
—esan nion. Ezer
|
baino
lehen, deskantsatu egin nahi nuen.
|
|
Agian hego haizea egiten zuelako, geure sorlekuari bisita egiteko gogoa erne zitzaigun bioi. Eta abiatu, bidatzurrak eta bideak zabaltzen hasten ziren parajeetaraino jaitsi, eta eguna bukatu
|
baino
lehen gure haran zaharraren erpinean jarri ginen begira.
|
|
—Zoaz Balantzategira, lagun. Hobe erabat ilundu
|
baino
lehen etxeratzea —kontseilatu ninduen Setatsuak, eta isilik, ordu arte gertatutakoa hausnartuz, basoan behera abiatu nintzen poliki poliki. Errekara jaitsi, errota zaharraren aurretik pasa, eta Balantzategin egongo nintzen.
|
|
—Hori segituan jakingo dugu —esan zuen La Vachek— Pasa gaitezen errotatik Balantzategira
|
baino
lehen. Han inor ez badago, seguru banketea dugula.
|
2010
|
|
Laburbilduz, erlijio istilu odoltsuak behar izan ziren lehendabizi pentsakera desberdinak elkarrekin bizi zitezkeelako hipotesia azaldu
|
baino
lehen. Ondoren erlijio aniztasun zabala ontzat eman zen, inor bestearen gainetik jartzeko tentaziorik ez izateko.
|
|
Lehena aurretik jarri behar da beti, Kymlickaren ustez. Taldeak bere partaideak errespetatu ditu ezer
|
baino
lehen. Ezinbesteko baldintza kultura barnean liberalismoaren eskubide guztiak errespetatu egin behar direla izango da.
|
|
jarrera toleranteak justifikazio desberdinak jaso zituela (teologikoak, politikoak, filosofikoak), haien arteko kontraesan gaindiezinik sortu gabe. Nago gaur egungo gizarte honetan pauso batzuk aurreratzeko moduan garela, eta lehen momentutik elkarren aitortzaren jarrera har dezakegula, okerragorik gertatu
|
baino
lehen.
|
|
Alabaina, Herbeheretako filosofoek
|
baino
lehen, tolerantzia defendatzeko arrazoi nagusia kristautasuna berriz ere bateratuko zelako esperantza zen. Arrazoi praktikoa, beraz.
|
|
Teresa esertzen hasi zen poliki poliki, beso bat lurrerantz luzatuz; baina mugimendua burutu
|
baino
lehen irristatu eta lurrera joan zen, eta etzanda gelditu. Hankak agerian geratu zitzaizkion izterretaraino.
|
|
Arrautzarik ere ez?". Don Pedrok elikagai zerrenda luzea osatu zuen bere purrustada amaitu
|
baino
lehen. " Bukatu al du?
|
|
Pedrok— Zergatik ez didazu labana eta xaboia ekartzen. Bizarrak azkura ematen dit."" Moztuko du bizarra Frantzian, langosta jan
|
baino
lehen", erantzun zion Juanek estalkia bere tokian kokatuz batera. Handik gutxira gortinen zirrista sentitu zuen.
|
|
Begiak itxita zegoen. " Joan hadi hire etxera lo hartu
|
baino
lehen, Ubanbe. Eta eman ezak bakea!", esan zion Adelak.
|
|
Berlino izan zitekeen, zalantzarik gabe. Edo Teresa bera, Teresa inor
|
baino
lehen. Gaixo egon bitartean bisitarik ez egiteagatik gorilaren koadernoa eskuetan jarri zidan pertsona; nirekin oso haserre egon behar zuena Pauetik alferrik itzuli zela ikusita.
|
|
Osaba Juanek papertxo bat atera zuen bere alkandoraren poltsikotik. " Ahaztu
|
baino
lehen, David. Medikuak eman zidak hiretzat." Zerrenda bat zekarren papertxoak.
|
|
Teresak kontatu zidan."" Ba, jakin nahi baduk, ez zitean Eusebio hiltzea lortu. Alde egin zian inork harrapatu
|
baino
lehen. Gordelekuan eduki nian, gero amerikanoa bezala.
|
|
Ezetz erantzun nion. Gerra atera
|
baino
lehen, talde bat ibiltzen omen zen inguru horietan kamioi batekin, eta jendea bildu eta Donostiara eramaten omen zuten beste andre horien etxeetara. Horrenbesteko bat kobratu eta servicio completo.
|
|
Nik ezin nuen aurrera jarraitu, ezin nintzen atsedenleku baten bila abiatu. Itzuli egin nuen gaua
|
baino
lehen, eta hurrengo goizean kolegiora joan ikasturte berriari hasiera ematera.
|
|
j eneralean, Martel koñak botila txikiak, hogei edo gehiago aldiko, eta Philip Morris tabako amerikanoa, hamarren bat pakete oso txukun jarrita. Ondo antolatuta zeukan, gainera, kargamentu haren banaketa, zeren kolegioko atean, prefektuarekin ohi bezala topo egin
|
baino
lehen, sukaldean lan egiten zuen mutiko bat edukitzen baitzuen zain, eta hari entregatzen baitzion dena. " Non duk hire maleta?", galdetu zion behin prefektuak.
|
|
" Niri ondo iruditzen zait, David —esan zidan Lubisek—, baina jakinaren gainean jartzen zaitut. Honen baldarkeria ugari entzun dituzu ohera joan
|
baino
lehen."" Berdin zait. Martinekin ibili eta gero ohituta nago", esan nion.
|
|
Soldadu bat hurbildu zitzaion. " Autoa etorri
|
baino
lehen nahi al du berorrek komunetik pasa?", esan zion. Osaba Ameriketan zeukan gaztea zen.
|
|
" Ritzen egongo gaituk. Pagatzeko ordua
|
baino
lehen etorri!", esan zigun guri. Adelaren etxerantz abiatu ziren gu nabarmen agurtu ondoren.
|
|
Zer iruditzen zaizu?". " Dirua irabazi beharra dago, hori gauza jakina da."" Zalantza egin dut baiezkoa eman
|
baino
lehen —jarraitu nuen. Eta oraintxe bertan ere, dantzaldi horietan pentsatzen jarri eta zalantza berritzen zait." Lotsatuta sentitzen nintzen bat batean:
|
|
" Zergatik pintatu duzu motoa, David?", esan zidan amak biok atarian egokitu ginenean. Zirkulazio txarra zeukala-eta oinez ibiltzera ateratzen zen goizero, jostundegian sartu
|
baino
lehen. " Gorria zenean gehiago gustatzen zitzaidan, David", erabaki zuen.
|
|
Lanean jarri behar al ninduten galdetu nien, noiz eta halako festa batean. " Dantza pixka bat egin behar dugu gure andregaiok beste batzuekin joan
|
baino
lehen." Zinta gorriko mutilaren ateraldiak txalo gehiago sortu zituen. " Zein pieza nahi duzue jotzea?"" Casatschok!", esan zuten denek.
|
|
Lizekin eta Sararekin hitz egiteak haizea eman dit, eta Joseba, Helen eta Mary Annekin bildu naiz portxean gosari old style bat egiteko. Bukatu
|
baino
lehen telefonoak bigarren aldiz jo du. Zerbaitegatik, igarri egin dut deiaren jatorria:
|
|
Buruak baino lehenago erreakzionatu du nire gorputzak. Konturatu
|
baino
lehen bulegotik kanpo nengoen, portxearen ertz batean. " Davidek ez al dizue Euskal Herriaz hitz egin?", esan du Josebak ikusi nauenean.
|
|
Ohera joan
|
baino
lehen, nire ordenagailu txuria piztu eta Josebaren mezu bat aurkitu dut posta elektronikoaren kutxan. Liburutegian irakurritako errelatoen jatorrizko bertsioak bidali dizkit.
|
|
Den dena ondo zihoan, baina kolpetik okertu egin zen zerbait, eta gertatu zen pieza txikiren bat galtzen duten horiekin bezala, hasieran ez genuela ia ezer antzeman, soilik aldaketatxoren bat eguneroko bizitzan, baina handik gutxira, konturatzerako, orbitaz kanpo ikusi genuela geure burua. Tristea da astronautak zuri eta polit horiekin batera desegiten ikustea; tristeagoa oraindik poliki poliki lurreratzen ikustea, baina pilotuak hilda daudela jakinda, asfixiatu egin direla beren kabinetan lurreratu
|
baino
lehen. Eta bigarren aukera hori izan zen gurea, tristeena.
|
|
Gau hartan, Etxeberriak sukaldeko ardorik onena eramateko eskatu zidanean, eta Gabino lagun andaluziarrarekin Mamousineko azken afaria egin genuenean, poz handi bat sartu zitzaidan barruan. Ohera joan
|
baino
lehen, Gernikako oroigarria josi nion barrutik nire alkandora faboritoari. Berdin zidan Carlosen iritziak.
|
|
Bidean ostikoka tratatu ninduten. Hasten nintzen hizketan ura eskatzeko, baina esaldia bukatu
|
baino
lehen ostiko ematen zidaten saihetsean edo buruan. Buruan eman zidaten batek zorabiatuta utzi ninduen.
|
|
" Nik uste hogei minuturako oxigenoa daukagula hemen barruan. Eta oraindik zazpi itzulinguru eman dizkiogu planetari Siberian lur hartu
|
baino
lehen." leihotik begiratu nuen: Lurrak oso leku lasaia ematen zuen handik.
|
|
Gure arteko hizketaldia 1976 urtearen hasieran gertatu zen, poliziak atzeman baino zazpi edo zortzi hilabete lehenago. Kartzelara joan eta urtebete
|
baino
lehen, 1977ko maiatzean, aske geunden berriro. Josebari esker, neurri handi batean.
|
|
Gelditu bat egin dugu irten
|
baino
lehen, eta parkeko food stand batean eseri gara ogitarteko bana jatera. " Gogoratzen zara, David?
|
|
" Paperak irteeran banatzea, esan nahi diat. Sartuko gaituk langileen tropelean eta minutu batean egingo diagu, inor ohartu
|
baino
lehen". Triku hogei bat segundo egon zen erantzuna entzuten.
|
|
Ospitalean ingresatu
|
baino
lehen errepasoa bukatu nahi nuela esan diot Josebari, zerbait ba al zekien Papi, Triku eta gainerako jendeaz. Urduri nago, ondo etortzen zait norbaitekin solasean aritzea, eta areago Josebarekin, asko eta, gehienetan, ondo hitz egiten duelako.
|
|
Ez dakit zenbat izango ziren, ehunen bat agian. Urtea
|
baino
lehen hilda zeuden erdiak".
|
|
Bigarrena, berriz, bere anaia Jose Francisco, Pantxo, Maderas de Obaba zerrategiko langile xumea, basomutilei otorduetako janaria eramatea beste ardurarik ez zuena. Eta Lubisen eta Pantxoren ondoren, jaiotako baserriaren arabera Ubanbe esaten zioten mutil erraldoia zetorren, Maderas de Obabako langilea hura ere, hemezortzi urte bete
|
baino
lehen, 1,90eko luzerarekin eta ehun kilo inguruko pisuarekin, zerrategiko" aizkorarik" hoberenaren ospea zuena. Hiru nekazari, beraz, zerrenda sentimentalaren buruan.
|
|
" Bai." Bere begiek —North Cape— tinko eutsi zioten nire begiradari. " Zure helbidea eman behar didazu."" Eta zuk zurea."" Ba, postreekin hasi
|
baino
lehen egin beharreko lana da." Hain zuzen ere, zerbitzaria ikusten bainuen gozoki apal baten aurrean franbuesa tarta pusketa eta txokolatezko moussea plateretan jartzeko ahaleginean.
|
|
Kosta egiten zitzaidan hitzak aurkitzea. " Irakurriko dut Obabako liburutegian utzi
|
baino
lehen, eta kontatuko dizut", agindu nion.
|
|
Ez nuen, ordea, ereinotz adarra lurrera botatzeko lotsa pasa beharrik izan. Nik amore eman
|
baino
lehen amaitu zen borroka. Bat batean, Opin geldirik zegoen, lotsatuta, lurrean sakabanatutako hosto eta loreei begira.
|
|
" Errezatu Jainkoak barkatzeko", esan zigun don Hipolitok arratsaldean, elizan bakarrik utzi
|
baino
lehen. Hamar bat mutil ginen, denok belauniko, aldarerantz begira.
|
|
Une hartan inoiz baino zuriagoa iruditu zitzaidan. " Erabaki dezagun, David —esan zidan niri— Zer joko duk atsedenaldia
|
baino
lehen?"" Casatschok?" Adrian pentsakor geratu zen. " Ez zegok gaizki.
|
|
" Artistaren agentea naizen aldetik, oraindik hiru minutu falta direla jakinarazi nahi dizut", esan zion Josebak ateari utzitako zirrikitutik. " Ez nire erlojuan!", erantzun zuen Gregoriok alde egin
|
baino
lehen. " Zer umore txarra daukan kamarero horrek —esan zuen Josebak— Polizien laguna omen duk, gainera.
|
|
" Zer umore txarra daukan kamarero horrek —esan zuen Josebak— Polizien laguna omen duk, gainera. Lubisek esan zidaan lehengoan."" Zainduko diat —esan zion Adrianek— Bera konturatu
|
baino
lehen, paper guztiak banatuta egongo dituk." Benetako panfletoez ari zela zirudien.
|
|
" Ez ahaztu, David. Atsedenaldia
|
baino
lehen, Casatschok!"" Migeneral, pw quiere ustedhacernosparticipes de sus planes?", esan zion Josebak. " No.
|
|
" Alde horretatik egon zaitez lasai. Zuk deitu
|
baino
lehen ere banuen etortzeko asmoa. Uda osoa pasa dut Iruainen, eta telebista pixka bat ikusteko gogoa daukat." Amak irribarre egin zuen.
|
|
Halaxe joko nuen aurrera, mezu harekin. Lo hartu
|
baino
lehen, ordea, zalantza egin nuen, ez ote zen baldarkeria bat andre biluzien postal hartaz baliatzea. Ez ote zen pauso handiegia azken urteetan izandako tratu gutxiaren ondoren.
|
|
Ez al dio poemak zure aitari lagunduko?", galdetu zion Mary Annek Heleni. Zirudienez," behar
|
baino
lehen" zihoan bere aita hiltzera," bizitzeko gogorik ez zeukalako", ospitalean medikuek adierazi ziotenez. " Zerbait lagunduko du, agian.
|
|
Ez nintzen" gure" esatera ailegatu, konturatu nintzelako hobe nuela isildu berandu
|
baino
lehen, baina Roberto azalpen gehiagoren zain gelditu zen eta ez nituen erraz itxiko zabaldu zizkidan harridura begiak.
|
|
Itsaso, gaua etorri
|
baino
lehen jaitsi behar dugu hemendik, bururatu zait aterabide modura.
|
|
Azkenean paretik desagertu zitzaidan Irantzuren ipurdia eta unibertsoaren aurrean libre gelditu nintzen Bilbora joateko. Txo, abiatu
|
baino
lehen Laboraletik pasa nintekeen, nire txartelarekin ze kristo gertatzen zen jakiteko. Ezin zidaten mendekuagatik txartela ezeztatu, nire dirua nirea delako.
|
|
Cordovin ardoari zurrutada laburra kendu dio Olatzek, ondorengoa bota
|
baino
lehen.
|
|
Begira, berriki okertzen hasi zait dena. Lana zein bizitza pertsonala, horregatik nuke zure jakinduria baliatu hanka barruraino sartu
|
baino
lehen. Hemengo lan kontuetan esperientzia handia duzulako hemengo emakume kontuetan bezala, zilegi bazait horrela hitz egitea.
|
|
Iruñetik eguerdian atera naiz, Tafallan lo egiteko. Nafarroak bere errege propioak zituenean, Espainiarena izan
|
baino
lehen, Tafalla garrantzi zerbaiteko hiria zen.
|
|
" Gu ez gaude Frantzian; guk Euskaldun bizi nahi dugu, eta Euskaldun hil". Nere abiatzea
|
baino
lehen, libre atera dela segurtatu didate."
|
|
Alanoak, bandaloak eta sueboak Hispanietara sartu ziren gure garaiko 447 urtean. Batzuen ustez laugarren eguna Kalendak
|
baino
lehen; beste batzuen ustez hirugarren eguna urriko Iduak baino lehen..."
|
|
Alanoak, bandaloak eta sueboak Hispanietara sartu ziren gure garaiko 447 urtean. Batzuen ustez laugarren eguna Kalendak baino lehen; beste batzuen ustez hirugarren eguna urriko Iduak
|
baino
lehen..."
|
|
Euskararen jendeak bide luzea zuen egina jada, erromatarrak lurraldean agertu zireneko. Ezagutzen ez den antzinatetik hemen kokatuta eta bertan garatuta, euskaldunek, milaka urtetan zehar, jende eta kultura iraultza ugari ezagutu zituzten historian sartu
|
baino
lehen.
|
|
Inperioaren erorialdia herri germaniarren eskutik iritsi
|
baino
lehen, erromatarren kultura eragina handia izan zen euskaldunen lurraldean; toki batzuetan, Akitaniako lautadan eta Ebro ibaiaren inguruetan bereziki gertatu zen bezala, Euskara galdu eta erromatartze osoa gertatu baitzen. Mantendu zen aldeetan aski aldatuta iraun zuen mintzairak eta bertako kulturan ere mundu ikuskeranideia berriak txertaturik gelditu ziren.
|
|
Bada, hala ere, udazkenaren beste izen bat: larrazkena, azken larrea alegia; hau ere artzaintzarena, mendietako azken larreak ardientzat beheko lautadetara artaldearekin jeitsi
|
baino
lehen.
|
|
Hauxe izan da herri/ kultura guztiek literatura sortzeko eta transmititzeko izan duten era naturala, papereratu
|
baino
lehen. Ez dezagun ahaztu mendebaleko literatura idatziaren klasiko handienak, Greziako Iliada eta Odisea, ahozko tradizioaren emaitzak direla, askoz geroago paperera eramanak.
|
|
Franco diktadorea 1975ean hil zelarik, une historikoa izan zen HegoaldeanHerri eskubideak ezagutaraziak izateko; baina alderdi politiko guztiak Madrilek arautu hauteskunde jokoan sartu ziren oinarrizko eskabide hori aldez aurretik aldarrikatu
|
baino
lehen. Horrela, politikazko ahulezia begi bistakoa gelditu zen.
|
|
Eta beren hizkuntza zaharra da egiazki batzen dituena. Hemen zen duela 5.000 urte, Indo-Europarrak etorri eta kontinentean zehar zabaldu
|
baino
lehen.
|
|
Iparraldekoa zen, bertso papera kantua da guretzat. Bertsoek hitza ezartzen dute airea
|
baino
lehen, kantuak ez, segurik. Hemen dateke giltza Iparraldeko bertsozaletasunaren biltzeko, kantari ere behar duela izan bat bertsolari osoa izateko.
|
|
Antzerkiak ez du hizkuntzaren problema berdin pausatzen. Esanahia, testua edo gidoia irudia
|
baino
lehen heldu dira. Eskuarki.
|
|
—Gazteek elkar ezagutu dute, kontua gauzatu
|
baino
lehen —esan zuen hala ere, zuhur.
|
|
Harenean sartu zenean, hain errukarri batetik eta hain barregarri bestetik, gupidaz eta penaz hartu zuten batzuek agurea, irriz eta txaloz bestetzuek. Gainontzeko eunuko zaindariek hartu zuten berehala beren babespean, haren zoritxarrean berea ikusten zutelako edo, nahiz haiek mutikotan jasan anputazio murrizgarri hori, gizontasunaren galera zer ote zen sumatzen hasi
|
baino
lehen, eta Ottok berriz zahartzaroan, zintzilikario haien funtzio praktikoa galdu eta gero. Nolanahi ere, beti da mingarria eta bidegabekoa inoren apetaz norberaren gorputza horrela zauritzea eta mutilatzea.
|
|
Konplizeak behar zituen beste ezer
|
baino
lehen ihesaldi bat antolatzeko. Nor zegoen prest bere bizia arriskatzeko etorkizun ziurrik gabeko abentura batean?
|
|
Ikuskizun horren aurrean, zerbait egin behar zuela erabaki zuen Fatimak, eta azkar gainera: Bizargorri bere gutiziak asetzen ohitutako gizona zen, zer esanik ez emakumezkoei zegokienez; azken aldiko ohaide gaztetxoez aspertuko zen itxaropena gordetzen zuen Fatimak, baina, haien ondotik veneziarrarengana joaten baldin bazen, akabo senarra atzera bereganatzeko esperantzak oro; beraz, aukera hori errotik moztu behar zuen, haziari ernetzen utzi
|
baino
lehen.
|
|
Arrif probintziako berebereek, Marokoko iparraldean, su asko erabiltzen dituzte udaburuan pertsonen, ganaduen eta fruta arbolen mesedetan. Sutzarren gainetik egiten dute jauzi, sinetsiz hartara osasun ona izango dutela, eta sua egiten dute fruta arbolen azpian, fruitua garaia
|
baino
lehen eror ez dadin. Imajinatzen dute errautsez egindako orea ilean igurtzita burua ez zaiela soilduko.
|
2011
|
|
da erlearen mahaiaren gainerat erorarazteko. Ez dugu ahantzia ere, erlea horrela mahaiaren gainera erorarazi
|
baino
lehen, mahai haren beraren gainean ezarri behar dela erle hura hartu behar duen kofoina. Kofoin honen aldean erorarazten da kofoin hustuko erlea; eta nola bazterrerat eman baitukezu berehala kofoin hutsa, laster kofoin horri oharturen zaizkio erleak, eta abiatuko dira hartarat buruz, sartuko ere bai barnerat, beren egoitza balute bezala.
|
|
azkenekotz zeren ardura berantegi heldu baitira ulitxak. Sagarraren etsaia ulitxa baino zailagoa da berenaz; hotzari harek baino hobeki ihardukitzen dio, aroa ez ederra izanagatik hura
|
baino
lehen ernatzen da negutik lekora. Aitzintzen zaio, beraz, anitzetan ulitxari eta, hortakotz, irauten ere du haren mota gaixtoak, nahiz ulitxek beti anitzez gutitzen duten.
|
|
Gauzak hola direla zuhaurek ikusteko, satorrak lurra kanporat jaurtiki duen leku batetarik bertzera har ezazu begira bide xuxena, eta begira hartu bide horren gainean kurutze emazu aitzurraz, atzemanen duzu azpian satorraren bidea. Badaiteke traba batek zeiharraraziko duela satorra doan bidetik, baina guti, eta zeihartu
|
baino
lehen, edo altxatuko du edo apalduko bere bidea, traba horren gainetik edo azpitik joateko bide xuxenean aitzina.
|
|
Eman bazeneza orain azako harra arbian, edo arbikoa azan, gasnakoa haragian, edo haragikoa gasnan, eta orobat bertze guztiez, har horiek, beren gogorako ez duten hazkurri horri lotu
|
baino
lehen, utziko dituzte beren buruak goseak hiltzera.
|
|
Dirutza egin zuen, baina gero erreka jo zuen —benetan erreka jo, gero! —, sos denak galdu zituen-eta. Aitona zena gure aitak bigarren hezkuntza bukatu
|
baino
lehen hil zen, eta kito honen ikasketak. Bill zuen izena aitonak, eta hori behintzat utzi zidan legadoan:
|
|
Eta, CIAri esker eta nire herritartasun eta izaera amerikarraren kariaz zenbait hilketa politikotako gaizkide naizenez dagoeneko, menturatuko naiz begi bistakoa adieraztera Carrero Blancori egindakoari buruz, alegia balitekeela Espainiaren destino politiko demokratikoa oso bestelakoa izatea atentatu hori gabe. Uste dut, halaber, Francoren heriotza
|
baino
lehen, hortzak eman zizkiola euskal abertzaletasunari, bestela zakur zaunkalari besterik ez baitzen izango, eta oraingo autonomien estatua ekarri zuen aldi konstituziogilean, Eusko Jaurlaritzaren sorrera barne, ETA protagonista gisa neutralizatzeko sentitzen zen premia akuilu izan zela Madrilek herrialdeko eskualdeei kontzesio politikoak egiteko. ETArik izan ez balitz, sinesgarria dirudi behintzat, Espainia askoz zentralizatuagoa izango zela gaur egun dena baino, nahiz eta hipotesi hori den sekula frogatu.
|
|
Santoñan harrapatu zuten, eta fusilatua izateko beldurrez eman zituen urte batzuk espetxean. Askatu zutenean, Arabako parrokia baztertu bat eman zioten, Murelagara (Aulesti) eraman
|
baino
lehen. Argia eta trebea izanagatik(" Aulestiko obispoa" goitizena jarri zioten miresleek), beraren historia politikoa zela medio, ez zuen sekula egingo gorantz elizbarrutiko hierarkian.
|
|
Udaberria heldu aurretik, negua bukatu
|
baino
lehen ere loratzen da arana. Izotzak, kazkabarrak, elurrak... ondo ezagutzen ditu, eta horregatik, segura asko, bere lore zuria ezbeharraren aurrean ausardia erakusten duenaren ikurra bihurtu da Ekialde Urrunean; edo idazten da txineraz, eta (lihua) edo (meihua) esaten diote.
|
|
Alabaina, gerezia da samuraiek aukeratu zuten lorea: (yinghua); zimeldu
|
baino
lehen erortzen omen da lurrera.
|
|
Hiru ezpata dauzkat esan zuen KongZhou maisuak, baina bat bera ere ez da gauza inor hiltzeko. Aukeran dauzkazue hirurak baina, ezer
|
baino
lehen, beren ezaugarriak azalduko dizkizuet.
|
|
Atzo goizean iritsi nintzen itsasontzi zahar batean Guangzhou ko portura bueltan, eta bart arratsean sartu naiz Iparraldeko hiribururako trenean. Alde egin
|
baino
lehen, azoka nagusia atera zait bidera: arrainak uretan, tximuak kaioletan sartuta, zakurrak zintzilik...
|
|
Istant bat itxaron behar izan dut oraindik eta, aurreko bizkar zabalak alde egin duenean, funtzionarioarekin gertatu naiz buruz buru. Alferrik egin dut saioa esaldia gogoratzen; zuria egin zait gogoan, eta une horretan, hain juxtu, dragoi batek doministiku egin izan balu bezala, ikaraldi handi batek astindu du errenkada eta, ezer esaten asmatu
|
baino
lehen, jokoz kanpo utzi naute bazterrean etsita.
|
|
Zein baino zein indartsuago, luze iraun zuen borrokak, eta sekulako deskalabrua sortu omen zuten goi azpitan. Azkenean, zeruari eusten zion zutarri erraldoi bat (norabide bakoitzean bazegoen bat) gain behera etorri zen eta, hondamendiaren beldurrez, Nu Wak, gizakiaren sortzaileak berak, hartu behar izan zuen berandu
|
baino
lehen parte.
|
|
Afaltzera jaitsi
|
baino
lehen, karaktere bihurri baten bila nenbilela, goian aipatutako lauburua agertu zait hiztegian: . Erlojuaren kontrako norabidean dabil, gurea bezala, eta (wan) ahoskatzen da.
|
|
Etxera eskatu ezean, nekez eskura nezake atzera, baina bestelako lanik badaukat azterketaren eguna heldu arte. Sekulako poza eman diot eta, alde egin
|
baino
lehen, hiztegi handi bat oparitu dit: txinera gaztelera; milatik gora orrialde eta pare bat kilo gutxi gorabehera.
|
|
Arratsean, ikastetxera itzuli
|
baino
lehen, liburu denda harrigarria ezagutu dut Wangfujing kalean. Espaloitik bertatik abiatzen den eskailera igo, eta lehen solairuan aurkitu dut txiripaz; ehunaka apal, milaka obra, denak ere azal hori hits berdinez bilduta.
|
|
Aldez aurretik banekien txundituko nituela eta, ahalik eta paradigmarik bihurriena, hots nor nori nork, lehen aldianidatzi diet arbelean. Azalpenak ematen hasi
|
baino
lehen, hala ere, izenordain pertsonalak erakustea iruditu zait egokiena. Ez dut tamalez asmatu;" zu" txineraz (m) esaten dute.
|
|
Liburu denda berria zabaldu omen dute Xidan kaletik hurbil atzerritarrei begira, eta elebiz argitaratutako ipuin batzuk erosi nahi ditut, besteak beste. Ilundu
|
baino
lehen itzultzeko asmotan agin dut alde. Alderdiotan ez daude argirik alferrik galtzen ohituta, eta Tolosatik Donostiara bitarteko bidea badago, gutxienez, erdialdetik gure eskolaraino.
|
|
Eguerdi aldera utzi nau ikaskideak; beste norbaitekin geldituta zegoen. Ipuinak erosita, zurrunbiloaren erdian, dendaz denda ibili naiz bazterrak endredatzen eta, ilundu
|
baino
lehen, bakarrik, eskolarako bidea hartu dut filosofiaz beteta. Aurreneko irtenaldia izaki, arreta ez galtzen saiatu naiz etorreran, baina pedalei ordubetean etengabe eman ondoren, erabat galduta nagoela aitortu behar izan diot nire buruari.
|
|
Ezer eskatu
|
baino
lehen, ur irakinetan garbitutako zotz luze pare bat utzi dit neska gazteak aldamenean. Ez dira sardexka erabili zale; ez omen da haragirik zulatu behar.
|
|
Inguruari erreparatu diot, ez daukat inor begira, eskerrak, bestela ez nintzen ausartuko. Ateak zabaldu ditu autobusak handik gutxira, eta ukondoarekin ezabatu ditut karaktereak aldameneko aulkian inor eseri
|
baino
lehen.
|
|
Ardura gorenik gabeko funtzionario baten etxea zen familiarena, eta bertan eman zuen haurtzaroa. Oso gaztetatik hasi zen bere talentuaren seinaleak erakusten, eta hogei urte bete
|
baino
lehen eskuratu zuen mandarin kargua.
|
|
Urtea bete
|
baino
lehen, seme eder bat eman zion emazteak eta, agindu bezala, ez zuen zerutik sekula alde egin. Egun batean, ordea, jainkoa etxetik kanpo zebilela, umea kalabaza handi batean sartu, eta uretan barrena bidali zuen lurrera.
|
|
Alde egin
|
baino
lehen, oraindik ez dakit non egin behar dudan lo— turista katalan batekin egin dut topo sarreran. Galdu egin da, eta taxian joan behar izan zaizkio bila.
|
|
Urrutira etorri behar izan dut nire izenaren berri jakiteko baina, tira, orain badakit" jainkoaren sendagilea" naizela hebraieraz; beraz, X (shangdi dafu) proposatu dit, hasteko. Erantzukizun handikoa iruditu zait, eta aukera fonetikoa eskatu diot, ezer erabaki
|
baino
lehen.
|
|
Iluntzen hasi
|
baino
lehen abiatu naiz bueltan. Errepidea irristagarri dago oso, eta bizikleta gobernatu ezinik ibili naiz.
|
|
Hiru zaldi daramatza aurrean trostan eta, pedalen gainean zutik jarrita, atzean utzi behar izan ditut arriskua saihestearren. Azken begirada eskaini diot, burua itzulita, ikuskizunari, begi bistatik galdu
|
baino
lehen. Aulkian etzanda doa gidaria lotan.
|
|
Ondo prestatuta etorri naiz oraingoan. Atzo goizean ariketa fonetiko bat ikasi genuen buruz, eta isilean birpasatu dut, badaezpada ere, ahoa zabaldu
|
baino
lehen:
|
|
Arropak urrin txarrez zikintzearena ideia ona izan da. Notarioaren laguntzailea etorri
|
baino
lehen, joana zen. Gero, han tokitan ez dagoen beste etxe batera joan da.
|
|
Ni berandu heldu beharrean, beti bezala, hitzordua
|
baino
lehen heldu nintzen eszenara. Notarioaren laguntzailearekin hantxe nintzen elkartzekoa.
|