2003
|
|
Ez duzu inor ikusi zure... zuri begira oso nabarmen?
|
Modu
txarrean?
|
|
|
Modu
txarrian ez. Beitu, denok bei  tzen diogu elkarri, eta, zer ustezu ba?, neri ere gustatzen zait mutilak ikustia, eta biluzik pozik eta gustora egoten naiz.
|
|
|
Modu
ascotara eguin leiteque pecatu mandamentu onen contra. Lelengo eguiten dabee pecatu araco euren gueshoetan bideric eztacarden erremedioac eguin edo artuten dituezanac, celangoa dan batzuc eguiten dabeena laruena [ikterizia] dauquenean ebaqui euren oña besteco inchaur azala ta laratzuan esquegui, sinisturic celan doian sicatuaz, alanche osatuco dala, eta au bereanez da pecatu mortala.
|
|
Metropoliak egunero frogatu behar dio bere buruari ezen hedatzeko gauza dela, geroz eta indartsuago bilakatzeko gauza dela, ingurukoen kontura zabaltzeko gauza dela; edo besterik ezean horiek jateko gauza dela.
|
Modu
berriak ozenki besarkatzen  dituen mendekoari erretaula osoak eskaintzen zaizkio.
|
2005
|
|
Adelak ama baten begiez epaitzen ninduen, betiere akatsak gutxituz.
|
Modu
garratzean ikasiko nuen, ordea, zein buru herren nintzen neu ere, ia ia egin bainuen ez egiteko hura, nire bizitzako astakeriarik handiena, halabeharrak amildegiaren ertzera eramatea besterik ez nuen-eta behar izan.
|
|
Gertaera hark ez zuen gure adiskidetasuna eten, hala ere; alta, maistrarekin beste era bateko harremanak izateko aukera eman zidan, hots, harreman arrazoitsuagoak, ideologikoagoak; apika ez zen gauzatuko hori, baldin eta eten mingarri hura gertatu izan ez balitz.
|
Modu
horretan sartu nintzen Adelaren buruan, haren mundu ikuspegian, haren esperientzia historikoan, haren erroetan. Adela bidaia harrigarria bihurtu zitzaidan orduan, existentziari buruzko ikuspegi zabal bat eskaini baitzidan nerabezaroan aurrera jarraitzeko.
|
|
Hau guztia idazten dut neure buruari zerbait argitu nahirik, neure denbora zerbait ulertu nahirik, ezen odolez eta suz egin ninduen denbora baten seme naiz, eta nolabaiteko azalpen bat aurkitu nahi diot honi guztioni, erre egiten bainau ez ulertzeak zer gertatu zen eta zer gertatzen ari den inguruan.
|
Modu
berean, eta neure bizitza konkretura etorrita, ez nuen ulertzen zer gertatzen ari zitzaion Adelari, nire ereduari, nire nerabezaroko gidariari, nire Atenea jainkosari. Adelaren pare, Alejandra Pizarnik, Alfonsina Storni, Silvia Plath... eta halakoak etortzen zaizkit burura.
|
|
Azkenean, egin nuen tratua, prezio onean, kantitate itxuroso bat erostekotan; hala, Adelak bazukeen denboraldi baterako droga.
|
Modu
horretantxe sartu nintzen drogaren munduan.
|
2006
|
|
" Eta zer gara gu ba?".
|
Modu
horretan hasten ziren gure eztabaida guztiak; halere, berehala joan ginen Almagrotik, eta gidak seinalatzen zizkigun beste herri batzuk bisitatzera abiatu ginen. Leku gatzgabeak iruditu zitzaizkigun gehienak:
|
|
Baina inoiz, erdi lo gaudenean, edo gaizki sintonizatuta dagoen irratsaio bat entzutean, edo mailen bitartez heltzen den spamean, Iriarteren ekintza haren dardarak iristen zaizkigu, Rikardo Arregik bizirik jarraitu zuen Euskal Herriko historia alternatibo horren uhin elektromagnetikoak.
|
Modu
horretan heldu zait niri, bederen, Jose Carlos Iriarteren istorioa.
|
|
Eta ondorioak merezi al dute?
|
Modu
bertsuan: adiskidetasuna, ikusten al da?
|
|
Saturaziorik gertatzen ez bada.
|
Modu
bertsuan, azukreztatzea ere gerta liteke. Baliteke.
|
|
|
Modu
ezohiko horretan izan genuen amonaren asmoen berri, eta dagokionari dagokiona: amona Erikarengatik izan ez balitz, ezin dut imajinatu zein bide hartuko zuen nire bizitzak.
|
|
Horiek ziren nik jakin nahi nituen gorabeherak.
|
Modu
askotara saiatu nintzen aitaren gerrako ibileren berri izaten: zuzenean, zeharka, aitzakiaren bat baliatuz.
|
|
|
Modu
ugari neukan Alemaniaren alde egiteko eta ahal nuen guztian laguntzen nuen. Ez nintzen bakarra, gauza bera egiten zuen nik ezagutzen nuen neska mutil askok.
|
|
Nire kontra gogor estutu, eta emateko, emateko niri berak hain oparo zuenetik.
|
Modu
basatian egin genuen amodioa. Ostatuko etxekoandrea edo gorra zen, edo belarren bat hartzen zuen lotarako edo haren moral erretorika itxura hutsa zen, berak izan ezik ostatuko beste guztiek egin baitzuten protesta gure algara eta intziriengatik.
|
|
|
Modu
arduratsuan baina lasaitu egin nahi ninduen tonu batez mintzatu zitzaidan:
|
|
Frantsesezkoak eta gaztelaniazkoak nagusiki.
|
Modu
txukun eta integratu samarrean zenbaitetan, mailegu bihurtzeraino, baina modu trakets eta utzikeriaz askotan, euskara garbiaren zaleen amorragarri. Biltzar honetara, gonbidatu gisa, gaztelaniazko zenbait makuluk osatutako azpibatzordea etorri da.
|
2008
|
|
Nafarroako erresumak arrakastaz egin zion aurre Fernando Katolikoaren eta Gaztela Aragoiko gudarosteen erasoari, eta independente gorde dut, hiru probintziak eta Iparraldea barne, are Errioxa konkistatzeko gai egin ditut XVII. mendeko krisi garai latzean zehar.
|
Modu
horretan Shakespeareren aipu ezaguna?" Navarre shall be the wonder of the world", ez zen jada anekdota huts bat izango, Stratford upon Avoneko bardoaren eszenatoki exotikoen premien ondorio hutsa, bere beste antzezlan batzuk Iliria bezalako leku bitxietan kokatu zituenean bezala:
|
|
Aurreko neskak atzera bilduak ditu botak, mahaiek osatzen duten lauki enparantzatik, Barrutiaren erresumatik, ihesi.
|
Modu
asko daude ihes egiteko. Hori esaten du aitak.
|
|
|
Modu
ezaxola batez botatako horrek, ordea, esan nahi du kalera doala elkar bilatzen duten gau perla horietako batekin, eta ez dakiela noiz itzuliko den. Eta esan nahi du Rosak egin duela tabernaren kargu.
|
2009
|
|
–
|
Modu
arraroan diozu. Zer esan nahi duzu alde egin duela diozunean?
|
|
Eskua hartu zion Dariok.
|
Modu
nahasi batez ari zitzaion desenkusatzen eta hain azkar hitz egiten zion, hasieran emakumeak ez baitzion ia ezertxo ere ulertzen. Poliki poliki lasaitu zen, ordea.
|
|
Ez nagok hain ziur.
|
Modu
askotara hil dezakek, ostia.
|
|
Ez zara zeure egoera ulertzeko gauza izango baina (eta hau da kontua) inork ezin du zeure ordez erabaki.
|
Modu
batean ala bestean, bai, ondoan izango nauzu nire esku dagoenerako. Eta bere erara, aita ere bai, seguru nago.
|
|
Nazio pluraltasunari ahalik eta hesirik eta hertsadurarik estuenak jartzeko ahaleginak eta bi egiten dituzte batzuek; eta, jarrera horren aurrean, berriz, beste batzuek nazio pluraltasuna egiazki aitortu eta garatuko duen Estatuaren defentsa kontrajartzen dute.
|
Modu
berean, batzuek gaztelaniaren erabateko nagusitasuna aldarrikatzen dute; eta beste batzuek, berriz, gaztelaniaren eta gainerako hizkuntzen berdinkidetasunaren eta bizikidetza harmoniatsuaren aldarria egiten dugu.
|
|
horra 1982ko Hitzarmen sozial eta politikoaren alde biak.
|
Modu
horretan egiten dena da gizarte demokratiko aurreratuen ezaugarri behinenetariko bat hizkuntza auzian aplikatzea, ez besterik; hots, herritarrak hartzea eskubideen titular gisa, eta herri aginteak behartzea herritarrei euren eskubideak benetan baliatu ahal izateko traba edo eragozpen zaizkien oztopoak kentzera.
|
|
Euskararena, soilik euskal hiztunen arazoa bailitzan tratatzea ekarriko luke horrek.
|
Modu
horretan, euskal hiztunen erkidegoa gutxiengoa izaten jarraitzera kondenatuko zuten betiko.
|
|
Ecok dio gizarte industrialak Superman aukeratu zuela.
|
Modu
horretan, gizaki modernoak makinak baino boteretsuago agertu nahi izan ei du, gizarte modernoak ekoiztu dezakeen edozeren gainetik jarri; bere indibidualtasuna baieztatu, nolabait. Kontzientzia zibiko handiko pertsonaia zen gure Superman, aitortu behar zaio hori.
|
|
Gaztetan kilikagarria izan daiteke bikote sexuala sei hilero aldatzea, baita gomendagarria ere, baina, puntu batetik aurrera, bizitza planteatzea proiektu afektibo sexual arin eta bizkorren hurrenkera gisa, astun bihur daiteke.
|
Modu
berean, maitasun lokarrien hauskortasuna askapen gisa bizi izan zen lehen estadio historiko batean, nagusiki emakumeen partetik, zurruntasun patriarkal autoritarioaren testuinguru historikoa leherrarazi zenean. Aurrera egin ahala ordea, bigarren estadio batean, baliteke izaera askatzailea pixkanaka beste zerbait bilakatzea.
|
|
Eta baita aizkolariaren aita eta ama ere.
|
Modu
horretan begiratzen dugunean, konturatzen gara gauza horiek guztiak gabe, honako paperezko orri hau ez litzatekeela existituko.
|
|
Ezagutza.
|
Modu
bat.
|
|
|
Modu
bat baino gehiago dago liburu bat erretzeko.
|
|
Umeek generoaren araberakoa dute izena, generoen erreferentzian janzten ditugu.
|
Modu
berean bataiatzen ditugu literatur lanak ere.
|
|
|
Modu
batera zein bestera izan, anekdota tonto bategatik aipatzen dugu balizko idazle hura.
|
|
Baina gozamenaren oroitzapena ez da, jada eta berez, gozamen; izatekotan ere, oroitzeko ekintza bera bihurtu da gozagarri.
|
Modu
berean, oinaze baten oroitzapena ere ez da, jada eta berez, oinaze, baina oroitzeko ekintza bera oinazetsua gerta daiteke.
|
|
Ekintza [64] nozioari loturiko kontzeptu bat.
|
Modu
masiboan komunikatzeko euskaraz gainera beste zerbait ere erabiltzeko beharra izanik, indarkeriak hizkuntzaz gaindiko lotura kultural gisa jokatu zuen, eta izendatzaile komuna sortu, euskaldun haien artean. Hau da:
|
|
|
Modu
batean edo bestean saiakera hau egiten lagundu didatenei:
|
2010
|
|
Kazetari baten izenean deitu behar zuen Marlborough galeriara, Nicolas Castagnari elkarrizketa egin nahi ziola esanez.
|
Modu
horretan ostatu non hartuko zuen jakitea lortu behar zuen. Mariok bere esku uzteko esan zion baina berak ere bazuela eskatzeko beste mesede bat:
|
|
|
Modu
horretan aurkitu zuen Akilesek bere aurreko maitale guztien edertasuna Alisiaren figura bakarrean. Pentsatu zuen orduan ez ote zuen azkenean ere bere arimak, uharte hartako egunetako ukoak garbitua ordurako, merezitako saria eskuratu.
|
|
Orduan ohartu zen iruzurraz, animalia hura zerumuga begiztatzen ikusi zuenean hondarrezko tontortxo batera igota atzeko laurdenaren gainean.
|
Modu
hartan umiliatu zuena ezin zen Tor tor izan.
|
|
|
Modu
hartan, hasieran jainko jainkosen zigor zorigaiztokoa iruditu zitzaiena ezohiko josteta bihurtua zen bat batean, josteta hordigarria itsaso oldartsu baten bila joandako dortoka jolastiz betetzen ari zen gainalde hartan.
|
|
|
Modu
solemnean aldarrikatu nahi dut:
|
|
Batasunak huts egin zuen Lizarra eraikuntza nazionaleko prozesu bihurtu nahi izan zuelako, eta ez zen hori; Lizarra, berez, herri hau demokratikoki eraikitzeko prozesua zen.
|
Modu
demokratikoan egindako bake prozesua. HBren jarrerak beldurtu eta uxatu egin zituen herritarrak eta Ezker Batua bezalako alderdiak.
|
2011
|
|
baldarkeria, haserrea, haragirako zaletasuna, diruzalekeria, botere nahia...
|
Modu
horretan, sinesmen arrotz eta maltzur guztiak alde batera utzita, arima Argiaren Erreinura bueltatzen da, Jainkoarengana berriro, eta bat egiten du bere izaera dibinoarekin.
|
|
Zuk erlijioa ukendu zenuen, baina ez guztizko xede.
|
Modu
utilitarioan baliatzen zenuen Jainkoaren aldarria. Baita niri txantajea egiteko ere.
|
|
Eta seguru nengoen entzun egiten zidala, eta onespenezko irribarrea egiten zidala nik kontatutakoengatik.
|
Modu
bertsuan ari naiz zuretzat ere. Mundu honetatik zure mundura, txikitan amarekin egiten nuen bezalatsu:
|
|
Autoak lotzen nau, autoagatik ezin dut ihes egin, eta autoak zurekin ere lotzen nau.
|
Modu
oso bitxian lotu ere.
|
|
Badago, ordea, gertatu zenaren aldagai posible gehiago ere.
|
Modu
mingotsenean afektatzen nauena baino ez dut aipatuko: nirea izan zen Neskak jo zuen ate lehenbizikoa eta bakarra.
|
|
|
Modu
lasaituan ari gara biok, baina gure jardunak badu teatraltasun halako bat. Neskari egindako bisitaren gaira hurbildu ez hurbildu dabil Agustin.
|
|
puzten eta puzten ari zen Gorriya atxilotuaren fama.
|
Modu
basatian torturatu omen zuten arren, ez zuela inor salatu. Ospitalera eraman zutela oso larri.
|
|
Erromatarrak hurbiltzen zitzaizkienean, maldan behera askatzen zuten oñezta hura, gurdi baten gurpilak bailiran.
|
Modu
honetan sekulako txikizioak eragiten zituzten erromatarren zenturietan. Aipatutako tresna hori jaurtikitzen zutenean, kantabriarrek oihu egiten zuten:
|
|
|
Modu
horretan sortu ziren hainbat etxe ezagun eta ohoretsu, adore handiko seme askoren sorleku.
|
|
Maniobra honek ezustean harrapatu zituen denak eta gudarostea sakabanatzen hasi zen, gehienak atzerantz erretiratuz, Arteagakoak alde batetik eta Muxika Butroikoak bestetik.
|
Modu
horretan Salazarkoak ia bakarrik geratu ziren aurrean. Hura ikusita, Ganboaren aldekoak zaldiz atera ziren hiribildutik trosta batean zelaian gelditu zirenen aurka.
|
|
|
Modu
horretan lortu zuen Bermeoraino onik iristea. Polibro iritsi zenerako Haroko kondea ontziratua zen jada, eta ontzia itsasoan nola galtzen ikusi ondoren, guda zelaira itzuli zen Butroikoa.
|
|
GarcÃa Salazarren bertsioan, uztartze honetatik sortu zen Jaun Zuria, deabruak dontzeilarekin izandako harremanetik, alegia.
|
Modu
bertsuan sortu zen Merlin aztia ere, tradizio arturikoa deritzon narrazio sortako pertsonaia ezagun eta garrantzitsuenetako bat. Ibarguen Cachopinek, ordea, geroago ikusiko dugunez, jatorri lurtarragoa emango zion Jaun Zuriari, ilunpetako munduetatik aldenduz, sortzez deabruaren semea denak ez baitezake Jainkoaren ukitua duen ezer bereganatu, Graal Saindua adibidez.
|
|
–
|
Modu
asko zagok gure aldeko izateko. Luziok esan dik armak hartzea eta soldaduen aurka egitea ez duela ikusten egoki, baina ez dik esan borrokan jarraitzeko gertu ez dagoela.
|
|
|
Modu
bat, binaka lan egitea izaten zen. Aste batean baserri bateko gazteren bat ogi bila joan eta hurrengoan beste baserri bateko semea joaten zen.
|
|
Orio, Hondarribia, Zarautz... kostalde osoa zen honetan aritzen zena.
|
Modu
hau handika edo al por mayor zela esaterik dago. Beste era bat, autoz pasatzea zen.
|
|
1828an, kontrabandoz Etxeberria baserriraino ekarria.
|
Modu
berberean eramanen zen Nafarroara eta Urruñara.
|
|
[33]
|
Modu
ia fisikoan dio Alonsok, baina nago, lagun eta ezagun batzuen ekzema eta enparauei edota neuri ere ezpain ertzean urtean behin edo atera ohi zaidan kalenturari erreparatuta, ia hori ken ezin ote daitekeen.
|
|
(...) Gehiegizko kontsumoak beste ondorio asko ere baditu gure bizitzetan.
|
Modu
horretan kontsumitzeko diru asko behar da; ondorioz, jende gehienak lan asko egiten du. Kanadan biztanleria aktiboaren %20k astean 50 ordu baino gehiago ematen ditu beharrean.
|
|
Atzera egitea ote den?
|
Modu
bakarra da aurrera egiteko. Atzeak erakusten du aurrea nola dantzatu, atzeak izan dezake logika baliotsurik aurrea antolatzeko.
|
|
Berriro, ekologista izateaz batere susmagarria ez den Energiaren Nazioarteko Agentziak: "
|
Modu
iraultzailean aldatu ezik tenperaturak sei gradu egin dezake gora; munduaren azkena ez bada hori, antzeko zerbait izango da".
|
|
eredu motorizatua, garestia, eta petrolioaren menpekoa.
|
Modu
batean ala bestean ardura guztia estatuaren edo merkatuaren eskuetan utzi ordez, norbaiti argitxo bat piztu zitzaion: herritarrak gaitzea lehen sorospenak egin ahal izateko zerbitzu medikoak etorri bitartean.
|
2012
|
|
Baina samina ez zen barne muinetakoa bakarrik.
|
Modu
askotan manifestatzen zen: besteak beste, laster ohartu zen semea galtzeaz gainera, semearekin batera ibiltzen zen tokiek ere galdu egin zutela beren ohiko izaera naturala.
|
|
Historiaren eremuan, interpretazio zuzenaren argia lortzeko, nagusia izan dena bakarrik ez ezik, inguruan zeuden gainerako alternatibak ere aztertzea premiazkoa da.
|
Modu
sistematikoan egiten dugu. Horrez gainera legelari nagusien nortasuna ere aztertzen dugu.
|
|
|
Modu
horretan, erakunde probintzial berriak legediaren ikuspegitik, Konstituzio Espainiarrak beste ohiko probintzia guztientzat ezarrita zuen egituraketa administratibo berberaz antolatu ziren. Desberdintasuna azpimarratzeko, Foru bidezko Aldundietan, autogobernurako zerabiltzaten eskumenen jatorri juridikoa eta legitimitate iturburua foru bidezko legedian edo Konstituzioan zuela gogoratu behar dugu, Espainiar konstituzioak 1839tik konstituzionalizatu zuelako.
|
|
Aberastasunaren gain ezarritako kontribuzioak gutxitzea eta kontribuzioa ordaintzeko unean, Aldundiak diru sarrerak bere kabuz antolatzeko gaitasuna izan zezala eta beraz ordaindu beharrekoaren jatorriaz Estatuak ez galdetzea eta ez oztoporik jartzea.
|
Modu
horretan, gero praktikan ikusi zenez, aberastasunaren gain ahalik eta kopuru txikienak jartzen saiatu ziren. Kupoa eta bestelako gastuei ekiteko, zerga ez zuzenen bidez eta Bizkaian adibidez, Trianoko trenbideak sortzen zuen irabazien bidez, lortzen zen.
|
|
Prest zuen Espainiar nazio berrirako Konstituzio berria, Frantziakoaren antzekoa; eta Baionan egingo zen batzarrerako deia egin zien erresumako korporazioen ordezkariei, alegia elizako, armadako, merkataritza erakundeetako (kontsulatuetako), eta lurraldeetako ordezkariei.
|
Modu
horretan Euskal Herritik, Bilboko eta Donostiako kontsulatuetako ordezkariak, Bizkaia, Gipuzkoa, Araba eta Nafarroako foru lurraldeetako ordezkariak eta elizaren izenean ere Euskal Herritik Baionara bertaratu ziren.
|
|
Baina Espainiako legea malguagoa zen.
|
Modu
horretan, merkataritza kapital nabarmena zutenak ere aukera izango zuten kargu politikorik gorenak lortzeko.
|
|
Edozein negoziaziotan sartu aurretik, lehendabizi foruak bere osotasunean indarrean egon zitezela.
|
Modu
horretan, betiko estrategiari eutsi zioten. Aldaketak ez ziren beraz onartzen, indarrean izan arren.
|
2018
|
|
|
Modu
kontzienteak eta inkontzienteak egon daitezkeela pentsatu du. Hortik hasiko du bere gogoeta.
|
|
Gau osoa zeraman, gutxienez, han.
|
Modu
estrainioan okerturik zeukan ahoa. Belaunikatu nintzen, eta argizariaren usaina ezagutu nuen.
|
|
fraideak neskaren bihotzean zizelkatutako heziera ezin nuen nik, neure zizelaz ezabaturik, neurera moldatu, neskaren harridurarik sortu gabe.
|
Modu
bakarra nuen, baina, fraide doktrinoaren presentzia hura, Erregek, Aba Yakue deanaren esanekiko beti hain perkatx, ilobarekin bizi izaten utz ziezadan. Hala ere, eta nahiz fraide doktrinoak nik jarritako behaztopa bakar bat ere ez izan bere lanean, taberna zuloetako itsu paperak âizenik gabeak eta nire izenik eman gabe gehienetan, ni gehiegi ez haserretzearrenâ aspaldi hasita zeuden Grazibel eta bion artekoak, senitarteko maitasunari egotzi ordez, fraide doktrinoak perturbatio antinatura deituko zuenaren fruitutzat jotzen(" galdetu diodanean zure balakuez, balakuetara mugatzen den osaba baten maitasuna non est vetanda dela erantzun dit fraide doktrinoak, Otto").
|
|
|
Modu
horretara ulertu zituen jendeak Mugarreren azken hitzak: gogokoak zituela erranki mota haiek, eta, beraz, ez zitzaiela bilatu behar arerioen kontrako azken birao batenaz haragoko zentzurik.
|
|
–
|
Modu
zitalean egin dituzu lotura horiek, Baronet... Baina ez dira zeruko ordezkari batek egin lituzkeenen maila bereko.
|
|
hire burua zuritu nahi al duk orain, Jonane honetaraino arriskatu izanaren erantzunetik?
|
Modu
batera zein bestera, ez al duk neska behin eta berriro hire borondatera erakarri nahi izan, hire alde arrisku guztiak eta latzagoak sufritzeko prest dagoela aitor dezan. Ez al da horixe hik entzun nahi hukeena eta Jonaneri eskatzen ari hatzaiona?
|
|
Ez nuen ostera luzamendutan hasi nahi.
|
Modu
hartan segituz, irtenbiderik gabeko eleketan sekulakotuko ginen, hitz alferrez lanbrotuz argi asko zegoena.
|
|
|
Modu
zakarrez askatu ninduen. Nire oinek zorua jo zutenean, zangotrabatu, eta ia lurrera erori nintzen.
|
2019
|
|
–Baliteke, eta, eten labur baten ondoren?:
|
Modu
bakarra bururatzen zaidak. Notarioarenean, ofizialen eskuetatik pasatzen dituk kontu guztiak, eta konfidentzialtasuna bete behar ditek, jakina, baina...
|
|
hamabost Kalaxnikov, amonal kintal bat eta bederatzi pistola, Sig Sauer markakoak.
|
Modu
kriptatuan idazten zuela ohartu zen, sorbalda gainetik behatzen ziola.
|
|
|
Modu
automatiko eta errepikakorrean funtzionatzen zuen. Benetan ez zekien ezer.
|
|
Tenpluan nagoenean, irudipena izaten dut denok antzekoak garela, adin eta nazionalitate diferenteak dauzkagun arren.
|
Modu
jakin bat dugu egonean egoteko eta janzteko; gauza jakin batzuk esaten ditugu eta beste batzuk ez; gauza jakin batzuk pentsatzen ditugu eta ez beste batzuk. Udan etortzen direnen artean, badira gure hizkuntza hitz egiten ez dutenak, hitz bakar bat ere ez.
|
|
Gero, adio esan gabe, atera egin zen, ni hitzokin erabat erasanik utzita.
|
Modu
hunkigarri eta serio sakonean ahoskatu zituen, erdi irekiz, bizitza bat salbatzearren, aitortzako sekretuak ixten eta eragozten zizkion bere ezpainak.
|
|
Hikmeti, ordea, indarra biltzeko balio dio idazkuntzak, ez bertan goxo egiteko.
|
Modu
gordin batez esplizitatzen du horixe Gabriel Arestik itzulitako poema batean:
|
|
|
Modu
askotara esplika daiteke unibertsitatearen historia. Moduetako bat, jakituriaren eta pragmatismoaren arteko lehia kontatzea izan liteke.
|
|
ezin zitekeela euskal hizkuntzaren edota euskal kulturaren aurrerabiderik gauzatu" itzul lanaren neke eta izerdi garratzik gabe".
|
Modu
arruntagoan esanda, santuek baino arrazoi gehiago zuten... ezinbestean, noski, zeren zinezko santuak baitziren; bai behintzat beren pazien  tzia neurtuz gero. Ez zen xamurra izango unamunotarrak eta esentzialistak aldi berean jasatea:
|
|
Itzulpen batek ez du, ezta izan litekeen onena bada ere, jatorrizkoa agortzen (obra gorenez ari naiz), baina itzulpen batek lor dezake berak irabaztea obra gorena bihurtzeko loria, ez, ordea, jatorrizkoa hobetu duelako, baizik xede hizkuntzara  ekarritako lorpen eta ondasun linguistikoengatik eta haien laguntzarekin trebatutako baliabide literarioengatik.
|
Modu
horretan hasi da hainbat hizkuntzatako literatura: itzulpen on batekin.
|
|
Euskara hizkuntza aglutinatzailea da, euskararen ordenamenduak ez du bat egiten inguruko hizkuntzen bidean.
|
Modu
desatseginagoan esanda: azken bi mendetan nagusitutako gure ordenamendu txit originala eta betikoa omen dena ez da nonbait ez originala ezta betikoa ere, baina horrek guztiak baino garrantzi handiagoa du jakiteak ez dela erosoena ere gure inguruko beste hizkuntzatan ohikoak diren arnasa luzeko jardunak itzultzeko.
|
2020
|
|
Inozo eta gizagaixo segizioen danbolin gidaria.
|
Modu
traketsean jaurtia izanez gero lotsa da haren ondoria; lotsarik gabe eta asmo txarrez jaurtitzen denean, aldiz, fruitu mingarriak ematen daki, batez ere boteretsuen mesedetan erabiltzen bada. Batzuetan fede onez ere esaten dira gezur txikiak, esaterako egia gordinen bat ezkutatzeko; beste batzuetan, ordea, munduko federik txarrenarekin, apropos, taldean ondo hausnartuta, boterearen gerizpean, herri baten memoria suntsitzeko asmotan.
|
|
San Agustinek seme alabei esaten die ez izateko gurasoak bezala.
|
Modu
horretan, errazago sartuko dira sektan.
|
|
Krishnamurtik dio Jainkoagan sinesten duenak ez duela inoiz aurkituko.
|
Modu
berean, orduan, Jainkoa aurkitzen duenak ez du inoiz sinetsiko.
|
|
|
Modu
honetan abiatu zen Xabier Lete euskal kulturaren eremuan: antzerkigintzan, batetik, eta artikulu idazle gisa, bestetik, nahiz eta jada poesia ere idazten zuen?.
|
2021
|
|
|
Modu
zekena eta zuhurra zuen eskua emateko agurrekoan, hatz gutxi luzatuz eta berehala kenduz; modu zaputza eta patxadatsua zuen tabakoa poltsatik atera eta pipa betetzeko; eta modu zakar eta ezustekoa zuen dirua oparitzeko, premian geundela baldin bazekien, hain modu zakar eta ezustekoa, non ahozabalik uzten baikintuen; zikoitza zen, hala esaten zuen, zeukan diruarekin, eta sufritzen zuen utzi behar ... baina utzi orduko, bost axola zion.
|
|
Eta ez zuten gehiago irekiko.
|
Modu
bitxi hartantxe eman zioten errematea negozioari. Baina tabernan jarraituko zuten bizitzen, aspaldiko mamuak zaintzen geratu balira bezala.
|
|
Orain, ordea, iritzirik ez; irakurri, barruratu.
|
Modu
horretan irakurtzen irudikatzen zaitut zu ere, ilobatxo. Alde horretatik, bada, aurreasmorik gabe, kritikariaren iparrorratza albo batera uzteak gerturatzen nau zugana.
|
|
Nobelako protagonista pintorea da; badaki margolanean bizia eta hila uztartzen, bizirik zegoena uxatuz, hilik dagoena bizi hilean kristalduz.
|
Modu
berean, hiltzailea ere pintore da; baina kolore bat baino ez du erabiltzen. Orobat, umiltasuna eta harrokeria ere margo  kontuak dira.
|
|
–
|
Modu
bakarra dugu hori jakiteko, esan, eta jaiki nintzen?. Esadazu gauza bat:
|
|
Inguru osoa pagadi erraldoi baten barruan sartuta zegoen, eta baserriak ez zuen inguruan auzorik.
|
Modu
tradizionalean eraikita zegoen, bi isurkiko teilatu etzana zuen, eta egurrezko habetxozko balkoi bat, eraikinaren harlanduzko fatxadan. Egurrezko atetzarrak arku zorrotz bat zuen amaiera, eta eguzki lore batek babesten zuen sarrera, euskal baserri guztietan ohi zenez.
|