|
2002
|
|
|
Eguzkia ixilik ibiliko da bere bidean zehar.
|
Emakumea
ez hainbestean, soinutsuago, berba* Argitaratubakoa, 1985 tsuago baino. Honeen artean Pauline kalakaria; inoren kontra be, ez; baina, ekin!
|
|
2003
|
|
|
Aitaren egungo irudia eta etxean duen eginkizuna inoiz baino lausoagoak dira orain.
|
Emakumea
ez da etxean geratzen, eta gizonak, kasu askotan, ez du bete bere etxeko konpromisoa. Bakoitzak etxeko lanak egiteko erabiltzen dituen orduei buruzko estatistika puntualez gain, “etxea edukiz husteko joera dago, eta, aldi berean, irudi maskulinoa galtzen ari da eta bere gizarte rolean desitxuratzen ari da”, laburbiltzen du Martín Herguedasek, Gaztela eta Leongo gizarte ikertzaileak.
|
|
|
" Zatoz nirekin" esan eta amultsuki heldu omen zion beso batetik, edo zintzilikatu omen zitzaion, eta hurbiltasunak batzuetan ematen duen kidetasunari esker bakean eta isilik egin omen zituzten pauso batzuk kalean barrena, gizonaren sorbaldaren kontra burua ezarri eta begiak itxita, gizonezkoak ematen zion bake horretan atseden hartuz, erasotzaileak gainera oldartu zitzaizkienean.
|
Emakumea
ez omen zuten ukitu, baina bera jo izan balute bezala egin omen zien aurre, kate batetik zintzilik zeraman eskuko poltsarekin airean kolpe alferrikakoak emanez lehenik eta hitzez mehatxatuz gero, nahiz eta ordurako erasotzaileak ihesi alde eginak ziren. Gizonak minuturen bat egin omen zuen lurrean zerraldo konorterik gabe, eta kolpetik bere onera etorri balitz bezala begiak zabaldu zituen arren, ez omen zen gertatuarekin oroitzen.
|
|
2005
|
|
|
|
Emakumea
ez zait (barka honen zakarki mintzatzea) batere" zerutiarra" iruditu.
|
|
2006
|
|
|
nik urteetan uste nuen heziketa kontua zela gizonezkoen eta emakumezkoen portaera ezberdinen arrazoia. Bere garaian"
|
Emakumea
ez da jaiotzen, bilakatu egiten da" Simone de Beauvoir-en esaldi hori interpretatzen nuen bere horretan. Baina geroztik irakurri dut berriz eta zer pentsatua ere eman dit.
|
|
|
" Eta orain desagertuko zara, ezta?", galdetu zion emakumeari Ainhizek, burua atzeko eserlekurantz jiraturik.
|
Emakumea
ez zen desagertu: hantxe jarraitzen zuen bere polar granateaz jantzita.
|
|
2009
|
|
|
Uretatik onik atera nuenetik are nabarmenagoa zuen nire alderako isuri berria.
|
Emakumea
ez zen ez gau ez egun nigandik bereizten. Charlotterekin egoteko paradarik ere ez nuen izana azken egunetan.
|
|
|
|
Emakumea
ez zen halako gaitzak joa. Haren eztarrian,, erre?
|
|
|
Horretan GERMAN ikusten du.(
|
Emakumea
ez du oso ondo ikusten).
|
|
|
" Sartu hadi horrekin!" eta antzeko beste batzuk entzun ziren gizonezkoen ahotan.
|
Emakumea
ez zen, ez, emetasunaren gailurra; emetasunaren adiera eta ulerkera patriarkal horren gailurra, uler bedi. Bitartean, kolpe bakoitzarekin iruditu zitzaidan neure ondoko gizonezkoak, instintiboki, esku biak hankartera biltzeko keinua egiten zuela, esentziak babestu guran balebil bezala, intxaurrekin elkartasun intimoan.
|
|
2011
|
|
|
alegia, emakumezkoaren subjektibitatea ez dagoela erabat faloaren arauaren mende.
|
Emakumea
ez dago irentzearen beldurrera makurtua, gizona dagoen bezala. Aitaren debekuaren, ezak?
|
|
2012
|
|
|
|
Emakumea
ez zen aurkezten, eta ahotsak entzuten ziren xuxurlaka:
|
|
2013
|
|
|
Garai hartan ez zen gutaz hitz egiten.
|
Emakumea
ez zen" inportantea". Ez gintuzten baloratzen, eta ez gintuzten baloratu harik eta esaten hasi ginen arte:
|
|
|
Irri batzuk aditu nituen.
|
Emakumea
ez zegoen bakarrik.
|
|
|
Handik dena espezial ikusiko zuten.
|
Emakumea
ez dakit negarrez edo irrika ari ote zen, baina eskua begietatik pasatzen ari zen, malkoak xukatzeko bezala. Eta pelukeroak bat batean jesukristoren oihua egin zuen, denek aditzeko maneran.
|
|
2014
|
|
|
|
Emakumea
ez zegoen hain edanda, ia batere ez. Polita zen, begi ilunekoa eta musugorria, eta begi bizi biziak josiak zizkion bere lagunari, belatz batek bezain erne.
|
|
|
Betiereko emakumetasun hori, ordea, ez da existitzen, betiereko gizatasunaeta gizontasuna ere existitzen ez diren bezalaxe.
|
Emakumea
ez, hezur haragizkoemakumeak existitzen direla azpimarratuko du Beauvoirrek, beren konkretutasuneta partikulartasun guztiekin.
|
|
|
|
Emakumea
ez da subjektu bezala erreibindikatzen, hasteko horretarakobitarteko zehatzik ez duelako eta gizonek behartutako menpeko erlazio konplexuhorretan lotuta eta harrapatuta dagoelako.
|
|
|
Sasoi bertsuan, gorputz atal guztiak ebaki zizkion emakume gazte bati apurka apurka eta putreei jaten eman.
|
Emakumea
ez hiltzeko agindu zien zerbitzariei ordea, jaten eta edaten emateko, bizirik eusteko ahalik eta luzaroen. Putreak bere besoei haginka ikusi zituen emakumeak.
|
|
2016
|
|
|
|
Emakumea
ez zegoen ados, eta nik harekin bat egin nuen esatean ezinezkoa zela berea bezain ondo gobernaturiko izpiritu batek inori irain egitea.
|
|
|
Noizean behin jiratu egiten zen barran zegoen zerbait jateko.
|
Emakumea
ez zen ezer jaten ari.
|
|
2017
|
|
|
Gorroto hutsa zen.
|
Emakumea
ez zen berriro agertu. Hilabete asko izan nituen gorrotoa destilatzeko.
|
|
|
Gizonak karakterra duela esango da eta kitto.
|
Emakumea
ez. Emakume bat ezagutu dut aginduak ematen zituela emateagatik eta ez da onartzen.
|
|
|
|
Emakumea
ez zen paretik kendu. Zamarra erdizka zabaldu eta pistola baten giderra erakutsi zion.
|
|
2018
|
|
|
ametza txarra da eraikuntzarako, egurra dateke; ahuntza menderatu ezina ez da etxeko abere.
|
Emakumea
ez da pertsona abere bai, doaikabe. Esakeraren mezua misoginoa da, baina hori adierazteko erabiltzen den hizkera neutroa da:
|
|
2019
|
|
|
Azkeneko urteetan, generoa sakonago lantzera jo dut, nire bizitzan jasandakoek eman didaten ikuspuntua kontuan hartuta.
|
Emakumea
ez beste gaiak ere landuko ditut, jakina, baina emakumearen ikuspuntutik.
|
|
|
ideia historiko bat da.
|
Emakumea
ez da errealitate finko bat, baizik bilakaera bat; bere bilakaera horretan konparatu dugu gizonarekin, hau da, bilakaera horretan definitu ditugu haren posibilitateak: haren gaitasunez mintzatzean, den horretara murriztu nahi izaten dute emakumea, gaur egun den horretara, eta horrexek faltsutzen ditu eztabaidak; egia da gaitasunak ez direla argiro agertzen baldin eta gauzatzen ez badira, baina egia da, era berean, transzendentzia eta gainditzea den izaki batez ari garenean kontuak ezin direla behin betiko kitatu.
|
|
|
esaterako, obuluaren egiturak ez du islarik haren egoeran; aldiz, garrantzi biologiko handirik gabeko organo bat, klitoria, funtsezkoa zaio.
|
Emakumea
ez du naturak definitzen: emakumeak berak definitzen du bere burua, natura bere erara ekarriz bere afektibitatera.
|
|
|
–Gizonaren gorputzak berez du zentzua, emakumearena kontuan hartu gabe ere; emakumearenak, berriz, gabetua ematen du gizasemea gogoan ez badugu[...] Gizona pentsa daiteke emakumea gabe.
|
Emakumea
ez daiteke pentsa gizona gabe?. Eta emakumea ez da gizonak erabakitzen duena baizik; hala,, sexua?
|
|
|
ispilukeria, ordea, desagertu egiten da haragizko harremanetan, eguneroko tratuan; errealitatearen esparruan kokatzen dira ezkon sentimenduak, hala nola amodio fisikoa.
|
Emakumea
ez da gizon maitearentzat janzten eta preparatzen. Dorothy Parkerrek, bere kontakizunetako batean, deskribatzen du nola emakume gazte bat irrikaz dagoen senarra noiz etorriko, egun batzuetako baimena eman baitiote, eta nola erabakitzen duen polit polita jartzea hura hartzeko.
|
|
|
Bien pobreziak, ostera, elkarrekikoa bihurtzen du ezkontzaren lotura.
|
Emakumea
ez dute ez feudalismoak eta ez Elizak askatu. Aitzitik, joputzarekin hasi zen familia patriarkaletik zinezko ezkon familiarako bidea.
|
|
|
zen, etxeko anderea, kultuari lotua, ez esklaboa baizik gizonaren laguna; senarrarekin lotzen zuen esteka hain zen sakratua, non bost mendean ez baitzen izan dibortzio bat bera ere.
|
Emakumea
ez zegoen bere geletan konfinatua: otorduetara, festetara joaten zen, eta antzerkira; kalean, gizonek pasatzen uzten zioten, eta kontsulak eta lictorak baztertu egiten ziren emakumea pasa zedin.
|
|
|
Ez bata eta ez bestea ez da subjektua.
|
Emakumea
ez da harrapakin bat, ezta aitzakia soil bat ere. Malraux ohartu da ezen Lawrencerentzat, hinduarentzat ez bezala, ez dela nahikoa emakumeak abagunea ematea infinituarekin kontakturik edukitzeko, nola ematen baitu paisaia batek:
|
|
|
Aldibereko inarrosaldi batek biribilkatu zituen bata bestearekin.
|
Emakumea
ez zen existitzen lurra bezala arrailtzeko baino, gizonarentzat erraiak zabalik edukitzeko baino, maitalearen humoreez betea izateko baino. Zoramendua hilketa bihurtu zen.
|
|
|
–Emakume hau hartu dut, eta halakoxea da nire neurria eta nire lur-zatia?.
|
Emakumea
ez da eramateko arina, baina gizona ez dago egina prestasunerako:
|
|
|
Gizonarengatik betetzen dira Jainkoak lur honetarako dituen asmoak.
|
Emakumea
ez da laguntzaile bat baino. Emakumea bere tokian geratzen da, zain, eta aditzera ematen du:
|
|
|
Emakumea gizonarekin lotzen duen sexu harremana ez da gizonak emakumearekin duen lotura bezalakoa; emakumea haurrarekin batzen duen loturak ez du parekorik beste ezeinekin.
|
Emakumea
ez da brontzezko tresna soilak sortua: orobat, makina ez da aski emakumea ezeztatzeko.
|
|
|
esku hartze hori bestelakoa balitz, emaitza ere bestelakoa litzateke guztiz.
|
Emakumea
ez dute hormonek definitzen, ez sen misteriotsu batzuek, baizik kontzientzia arrotzen bitartez bere gorputza eta munduarekiko harremana atzemateko duen moduak; neska nerabea mutil nerabearengandik bereizten duen amildegia modu hitzartuan handitu diete, txiki txikiak direnetik; gero ezin eragotz daiteke emakumea egina izan den bezalakoa izatea, eta emakumeak beti darama iragan hori arrastaka; horr... Jakina, ez da sinetsi behar emakumea eraldatzeko aski denik haren kondizio ekonomikoa aldatzea:
|
|
|
|
Emakumea
ez da inolako halabehar misteriotsuren biktima; emakumea espezifikatzen duten singulartasunen esanahiak emana da haien garrantzia; singulartasun horiek gainditzeko modukoak izango dira baldin eta haiek beste ikuspegi batetik atzematen hasten bagara; ikusia dugu nola emakumeak bere esperientzia erotikoaren bidez probatzen duen, eta maiz higuintzen, gizasemearen nagusitasuna:
|
|
|
Mogueime emakumearenganantz hurbildu zen zenbait urrats, harri baten gainean eseri zen, so egin zion.
|
Emakumea
ez zen itzuli, hurbiltzen zelarik ikusi zuen, zeharka, irudiagatik eta irudiaren araberako ibilerarengatik ezagutzen zuen, ez zekien oraindik zer izen zuen, portugaldarra zela baizik ez, behin galegoz mintzatzen zela entzun baitzuen. Emakumearen aldaken mugimendu kadentziadunak Mogueime aztoratzen zuen.
|
|
2020
|
|
|
Taulan agertzen den moduan, gizona zer da?
|
Emakumea
ez dena. Eta zer da gizon modernoa?
|
|
|
Alkateak tarte luze bat egina zuen ordurako eta albait bizkorren ibili beharrean egon zen.
|
Emakumea
ez zen behin ere desbideratu eta laster azken zeharkalea atzean utzi zuen. Mikel txundituta zegoen, kale itsua baitzen hau eta amaieran beheranzko eskailerak baino ez zeuden, beheko kale nagusirantz eramaten zutenak.
|
|
|
Atera nintzen.
|
Emakumea
ez zegoen erakusmahai aldean; jada ez zen aditzen inoren ibiltzea, garbiketaren tresnak ez ziren handik ikusten. Begirada bat egin nion gelei ematen zuen korridoreari; ez zegoen harreragile garbitzailearen zantzurik.
|
|
2021
|
|
|
Ezin esan leku ukatua denik, larriagoa baita hari egin zaiona.
|
Emakumea
ez da ia inon aipatua izan, eta aipatu izan denetan iraintzeko izan da, salbuespenak salbuespen. Salbuespenok ez dira asko, egia.
|
|
|
Emakume batek ireki dio atea (ia beti dira emakumeak).
|
Emakumea
ez zen hitzorduarekin akordatzen. Gogoratu izanak ere ez zuen egongela txukunduko.
|
|
|
ideia historiko bat da.
|
Emakumea
ez da errealitate finko bat, baizik bilakaera bat[...] transzendentzia eta gainditzea den izaki batez ari garenean kontuak ezin direla behin betiko kitatu. (I:
|
|
|
Iritsi zen polizia ere.
|
Emakumea
ez zen mugitzen baina arnasa hartzen zuen. Unetxo bat lehenago besoan jarri nion eskua, “ondo zaude? ”, baina begiratu ere ez zidan egin.
|
|
|
|
Emakumea
ez da dantzaria izan, dantzatua baizik. Egia ote?
|
|
2022
|
|
|
|
Emakumea
ez da ama jaiotzen. Ama jaio egiten da.
|
|
|
esku hartze hori bestelakoa balitz, emaitza ere bestelakoa litzateke guztiz.
|
Emakumea
ez dute hormonek definitzen, ez sen misteriotsu batzuek, baizik kontzientzia arrotzen bitartez bere gorputza eta munduarekiko harremana atzemateko duen moduak.
|
|
|
Autoak eraikuntza enpresa baten errotuluak ditu.
|
Emakumea
ez dago gehienetan bezain dotore jantzita, prakak ditu soinean eta gainetik ardo koloreko zamarra luzea, ia belaunetaraino heltzen dena. Inbidiaren atximurra nabaritzen du zelatariak, ez andreak etxe berri bat erosi duelako, berak ez luke inolaz ere beste etxe batean bizi nahi, baina bai andreak egitasmo bat duelako, bizitzaren zati handi bat aurretik duelako.
|