|
2006
|
|
|
¿ Qué lengua habla Vd. en su casa más a menudo?, eta euskaraz: Zein hizkuntza erabiltzen duzu
|
zuk
maizen zure etxean?
|
|
|
¿ Qué lengua habla Vd. en su casa más a menudo?, eta euskaraz: Zein hizkuntza erabiltzen duzu zuk maizen
|
zure
etxean?
|
|
2007
|
|
|
Erantzuna datuetan doakizu, irakurle, adituen interpretazioekin batera.
|
Zurea
falta da, zure interpretazioaren zain daude orriok. Gogoeta komun batek emango ahal digu, iragana aintzat hartuta, oraina ondo ezagutzeko eta etorkizunean eragiteko gaitasuna.
|
|
|
Erantzuna datuetan doakizu, irakurle, adituen interpretazioekin batera. Zurea falta da,
|
zure
interpretazioaren zain daude orriok. Gogoeta komun batek emango ahal digu, iragana aintzat hartuta, oraina ondo ezagutzeko eta etorkizunean eragiteko gaitasuna.
|
|
|
2005ean galdegin zelarik: "
|
zure
burua euskalduntzat daukazu?", %48ren erantzuna zen" osoki, frango" eta %15en erantzuna" zerbait, erdizka". Alta bada 2006ko inkesta soziolinguistikoaren arabera elebidunak %22, 5 ziren eta elebidun hartzaileak %8, 6 hizkuntza ez da beraz nortasunaren ezaugarri bakarra. erdaldun batzuk euskaldun sentitzen dira euskal herrian sortuak direlako eta hemengo bizitzan, ohituretan, jaietan murgilduak direlako. eta batzuetan molde biziki militantean. diotenaz" hizkuntzak bereizten gaitu, baina kulturak elkarretaratzen".
|
|
|
Gurera etorrita, Wilhelm von Humboldtek argi zuen ikuspegi biak, aurki eta ifrentzua, lotuta zeudela, eta berarentzat ezinezkoa zen bata, bestea barik. Hau da, zelakoa den bata, halakoa bestea, edo, euskal esaera zahar bat moldatuta, zelako
|
zuretik
halako ezpala. Zientzialari alemaniarraren aburuaren aurkakoa genuen Noam Chomski estasoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain tubatuarra, honek uste baitu hizkuntza guztiak ekar daitezkeela eskema orokor jakin batzuetara.
|
|
2008
|
|
|
Aitormenean sartu baino lehen, nire zorion beroenak eman nahi dizkizuet,
|
zuri
eta emazteari ere, Euskararen eta Euskal Herriaren alde orain arte bete duzuen ibilbide luze, aberatsa eta etengabekoagatik, zu Erramun aurten 80 urte betetzen dituzula aprobetxatuz.
|
|
|
Aitormenean sartu baino lehen, nire zorion beroenak eman nahi dizkizuet, zuri eta emazteari ere, Euskararen eta Euskal Herriaren alde orain arte bete duzuen ibilbide luze, aberatsa eta etengabekoagatik,
|
zu
Erramun aurten 80 urte betetzen dituzula aprobetxatuz.
|
|
|
instituzio ofizialak izan edo erakunde sozialak izan, erakusgarria benetan guretzako. Nik gertuagotik ikusi nuen Unibertsitatearen protagonismoa egoera eferbeszente hartan, baina
|
zuk
ikuspegi nahiko zabalagoa zenuen, han bertan bizi eta lan egiten zenuelako, eta zu ere neurri batean protagonista izan zinelako. Zenbait gauza ikasi genuen han, gero Euskal Herrian aplikatzeko asmoarekin:
|
|
|
instituzio ofizialak izan edo erakunde sozialak izan, erakusgarria benetan guretzako. Nik gertuagotik ikusi nuen Unibertsitatearen protagonismoa egoera eferbeszente hartan, baina zuk ikuspegi nahiko zabalagoa zenuen, han bertan bizi eta lan egiten zenuelako, eta
|
zu
ere neurri batean protagonista izan zinelako. Zenbait gauza ikasi genuen han, gero Euskal Herrian aplikatzeko asmoarekin:
|
|
|
gogoratzen al zara?
|
Zu
irakasle zinen Québec probintzian, eta askotan etortzen zinen CIRB erakundera, bertasoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain ko mintegietan parte hartuz; nik ere bertako mintegietan parte hartzen nuen, horrela gure artean topo egin eta ezagutuz. Zuk agian asko ikasiko zenuen mintegi horietan, baina ziur egon nik asko ikasi nuela; gainera, nik badut zer eskertu Québec eko Unibertsitateari, besteak beste bertan lauhilekoan egoteko dirulaguntza eman zidalako eta bertan neurri handian burutu nuelako ere nire doktorego tesia, W.
|
|
|
Zu irakasle zinen Québec probintzian, eta askotan etortzen zinen CIRB erakundera, bertasoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain ko mintegietan parte hartuz; nik ere bertako mintegietan parte hartzen nuen, horrela gure artean topo egin eta ezagutuz.
|
Zuk
agian asko ikasiko zenuen mintegi horietan, baina ziur egon nik asko ikasi nuela; gainera, nik badut zer eskertu Québec eko Unibertsitateari, besteak beste bertan lauhilekoan egoteko dirulaguntza eman zidalako eta bertan neurri handian burutu nuelako ere nire doktorego tesia, W. Mackey irakaslearen laguntzarekin, gero Unibertsitate Complutensean 1982 urtean aurkeztu nuena.
|
|
|
Mackey irakaslearen laguntzarekin, gero Unibertsitate Complutensean 1982 urtean aurkeztu nuena. Niretzako lagun ona izan zinen han, eta zenbait gauza zuzenean
|
zuregandik
ere ikasi nuen, horrela ba nire esker onak ere eman nahi dizkizut.
|
|
|
Baina aipagarriena, eta orain interesgarriena,
|
zure
bizitza aberatsa aipatzea da. Nik azpimarratuko nuke zure euskaltzale ibilbide luzea, aberatsa eta aipagarria, zure biografian adierazten dena kontuan hartuz:
|
|
|
Baina aipagarriena, eta orain interesgarriena, zure bizitza aberatsa aipatzea da. Nik azpimarratuko nuke
|
zure
euskaltzale ibilbide luzea, aberatsa eta aipagarria, zure biografian adierazten dena kontuan hartuz: 1) zenbait urtetan Québec en ondo bizi eta gero, Euskal Herrira etortzen zarete, 1980 hamarkada hasieran, indarrez eta egitasmoz beteta:
|
|
|
Baina aipagarriena, eta orain interesgarriena, zure bizitza aberatsa aipatzea da. Nik azpimarratuko nuke zure euskaltzale ibilbide luzea, aberatsa eta aipagarria,
|
zure
biografian adierazten dena kontuan hartuz: 1) zenbait urtetan Québec en ondo bizi eta gero, Euskal Herrira etortzen zarete, 1980 hamarkada hasieran, indarrez eta egitasmoz beteta:
|
|
|
euskaltzaletasuna orokorrean, eta Euskara bereziki, bultzatu nahian; 2) behin etorrita, zenbait egitasmo sortu eta/ edo indartu dituzu, mota eta maila ezberdinetakoak, ofizialagoak batzuk eta herrikoiagoak besteak, gehienetan modu nekezean, baina hala ere etengabe. Nire ustez, Iparraldeko euskalgintzaren eta Euskararen gaurko egoeraren alderdi onenak neurri handian
|
zure
parte hartzearen esker lortu dira. Ibilbide hau ulertzeko modu egokia iruditzen zait zure eta zuen Euskal identitate sakona aipatzea, identitatea bakarrik agian nahikoa ez bada ere, identitatea beharrezkoa delako.
|
|
|
Nire ustez, Iparraldeko euskalgintzaren eta Euskararen gaurko egoeraren alderdi onenak neurri handian zure parte hartzearen esker lortu dira. Ibilbide hau ulertzeko modu egokia iruditzen zait
|
zure
eta zuen Euskal identitate sakona aipatzea, identitatea bakarrik agian nahikoa ez bada ere, identitatea beharrezkoa delako.
|
|
|
Baina aipagarriena, eta orain interesgarriena,
|
zure
bizitza aberatsa aipatzea da. Nik azpimarratuko nuke zure euskaltzale ibilbide luzea, aberatsa eta aipagarria, zure biografian adierazten dena kontuan hartuz. mintzatzea?:
|
|
|
Baina aipagarriena, eta orain interesgarriena, zure bizitza aberatsa aipatzea da. Nik azpimarratuko nuke
|
zure
euskaltzale ibilbide luzea, aberatsa eta aipagarria, zure biografian adierazten dena kontuan hartuz. mintzatzea?: hauxe da ba aukeratuko dudan aztergaia.
|
|
|
Baina aipagarriena, eta orain interesgarriena, zure bizitza aberatsa aipatzea da. Nik azpimarratuko nuke zure euskaltzale ibilbide luzea, aberatsa eta aipagarria,
|
zure
biografian adierazten dena kontuan hartuz. mintzatzea?: hauxe da ba aukeratuko dudan aztergaia.
|
|
|
moduren batean edo bestean hirurok identitatean adituak. Agian artikuluan esango ditugunak baliagarriak izan daitezke ere
|
zure
ibilbidea hobeto ulertzeko! ❚
|
|
|
Horrela, arrazoi ezberdinak ditut
|
zu
gogoratzeko eta zoriontzeko, zure 80 urtebetetzea ospatzerekoan: 1) orokorra dena, lehen aipatu bezala euskaltzale aktibo izan eta zarelako; 2) berezia dena ere, niri BAT Soziolinguistika Aldizkaria honen zuzendaria eta partaidea izatearen esperientziak laguntzen didalako zure biografiako zenbait alderdi hobeto ulertzen eta baloratzen, adibidez zenbait egitasmoen sortzaile, zuzendari eta partaide izan zarelako; 3) baita pertsonala dena ere, besteak beste elkarrekin euskaltzale aktibo moduan ibiliak garelako.
|
|
|
Horrela, arrazoi ezberdinak ditut zu gogoratzeko eta zoriontzeko,
|
zure
80 urtebetetzea ospatzerekoan: 1) orokorra dena, lehen aipatu bezala euskaltzale aktibo izan eta zarelako; 2) berezia dena ere, niri BAT Soziolinguistika Aldizkaria honen zuzendaria eta partaidea izatearen esperientziak laguntzen didalako zure biografiako zenbait alderdi hobeto ulertzen eta baloratzen, adibidez zenbait egitasmoen sortzaile, zuzendari eta partaide izan zarelako; 3) baita pertsonala dena ere, besteak beste elkarrekin euskaltzale aktibo moduan ibiliak garelako.
|
|
|
Horrela, arrazoi ezberdinak ditut zu gogoratzeko eta zoriontzeko, zure 80 urtebetetzea ospatzerekoan: 1) orokorra dena, lehen aipatu bezala euskaltzale aktibo izan eta zarelako; 2) berezia dena ere, niri BAT Soziolinguistika Aldizkaria honen zuzendaria eta partaidea izatearen esperientziak laguntzen didalako
|
zure
biografiako zenbait alderdi hobeto ulertzen eta baloratzen, adibidez zenbait egitasmoen sortzaile, zuzendari eta partaide izan zarelako; 3) baita pertsonala dena ere, besteak beste elkarrekin euskaltzale aktibo moduan ibiliak garelako. Guztiagatik, nire eta gure (euskaltzaleok) zorionak eta eskerrak!
|
|
|
|
Zure
omenaldia ospatzeko, BAT aldizkariak eskaintzen dizun 67 zenbakian parte hartu nahi dut artikulu batekin ere. Horretarako, zuk ere landu duzun ildoa (Baxok eta al., 2006) jarraituz, ez al zaizu egokia iruditzen identitateari buruz, edo hobeto euskal identitateari buruz, berriro ere
|
|
|
Zure omenaldia ospatzeko, BAT aldizkariak eskaintzen dizun 67 zenbakian parte hartu nahi dut artikulu batekin ere. Horretarako,
|
zuk
ere landu duzun ildoa (Baxok eta al., 2006) jarraituz, ez al zaizu egokia iruditzen identitateari buruz, edo hobeto euskal identitateari buruz, berriro ere
|
|
|
Euskal Herrian euskaraz guti baino gutiago ditugun aldizkari zientifiko horietariko baten, hots, UZTARO giza-gizarte zientzien zuzendaria naizenez,
|
zurekiko
esker oneko agertzera pozaren pozaz nator, Bat Soziolinguistika aldizkariko zuzendari den Mari Jose Azurmendiren gonbitea gogotik nire eginez.
|
|
|
Erramun, anitza zara. Orduan, biziki zaila da
|
zure
osotasunaren adierazle izatea gutun baten bidez. Eskaintzen dizuten Bat Soziolinguistika aldizkariaren zenbaki beteak, beharbada, lortuko du zu zeu zaren osotasun horretara irakurleak hurbilaraztea. Umatu dituzun fruituak banan banan izendatzeko lain izanen baitira, agian.
|
|
|
Erramun, anitza zara. Orduan, biziki zaila da zure osotasunaren adierazle izatea gutun baten bidez. Eskaintzen dizuten Bat Soziolinguistika aldizkariaren zenbaki beteak, beharbada, lortuko du
|
zu
zeu zaren osotasun horretara irakurleak hurbilaraztea. Umatu dituzun fruituak banan banan izendatzeko lain izanen baitira, agian.
|
|
|
Umatu dituzun fruituak banan banan izendatzeko lain izanen baitira, agian. Fruituetatik, beste ezeren gainetik, ezagut baidezakegu
|
zu
zeu zaren zuhaitza. Hala gerta dadila desiro dut!
|
|
|
Hala gerta dadila desiro dut! Hau horrela dela jakinean, bada, nire gutun honek
|
zure
fazeta anitzen azpiko ardatzaren adierazle xume izatea du helburu. Ez du bestelako pretentsiorik!
|
|
|
|
Zu
zeu arras gazterik ohartu zinen euskal intelektualaren eginbehar neketsu horretaz. Lekuko aita Lafitteri, 1940ko hamarkadan idatzi zenion gutun gartsu hura.
|
|
|
Beharbada bide anitz gelditzen zaigu oraino ere egiteko.
|
Zuk
zeuk Erramun 1995ean Bat Soziolinguista aldizkariari emandako elkarrizketan
|
|
|
Erramun, anitza zara. Orduan, biziki zaila da
|
zure
osotasunaren adierazle izatea gutun baten bidez. Eskaintzen dizuten Bat Soziolinguistika aldizkariaren zenbaki beteak, beharbada, lortuko du zu zeu zaren osotasun horretara irakurleak hurbilaraztea.
|
|
|
Erramun, anitza zara. Orduan, biziki zaila da zure osotasunaren adierazle izatea gutun baten bidez. Eskaintzen dizuten Bat Soziolinguistika aldizkariaren zenbaki beteak, beharbada, lortuko du
|
zu
zeu zaren osotasun horretara irakurleak hurbilaraztea.
|
|
|
|
Zu
zeu arras gazterik ohartu zinen euskal intelektualaren eginbehar neketsu horretaz. Lekuko aita Lafitteri, 1940ko hamarkadan idatzi zenion gutun gartsu hura.
|
|
|
Baina, handik aitzina norberak intelektual rolerako beharrezko dituen formakuntza eskuratzea, autosufizientzia ekonomiko eta soziala lortzea, eta hori guzia Euskal Herrian egunerokoari loturik burutzeko aukeran bihurtzea tokatu zitzaizun banako borroka latz bat beste mediorik etzenuelarik. adierazten denak guzi horren aitzinean
|
zure baitan
jarrerazko bertute seinalatzaile bat dagoela ageri du: " Erakunde ofizialak ahalgabetuko dira, beren baitan ez badaukate herri mugimendu indartsu bat" baitzenion.
|
|
|
Nire ohar propio pare batekin amaituko dut gutun xume hau. Erabat ados nago
|
zure
azken esaldiarekin, baina," ahalgabetze hori" azpimarratu nahirik zera erantsiko dut: herri mugimendu indartsu horrek bi motatako arerioak ukan dauzkala.
|
|
|
Erne eta borrokan bizi beste erremediorik ez da horrekiko erantzuna. Eskerrik beroenak bada
|
zuri
egin duzunagatik eta egiteko gelditzen dena hain garbi eta sendo seinalatzeagatik.❚
|
|
|
Administrazioan, zerbitzu publikoetan frantsesa da harremanetarako hizkuntza.
|
Zure
solaskidea ez baduzu ezagutzen, frantsesez hasiko zara eta segituko. Oro har, familia euskaldun bakanetan izan ezik, euskara ikasgai formala egoten da, eskolatik kanpoko balio gutxiko gauza izanez, sinbolikoa bereziki, ikurra gisa erabilia dena.
|
|
|
Herritarrek kazetari lanetan jardun ahal dute, EITBk jarritako zerbitzu bati esker:
|
Zu
kazetari2 Erabiltzaileek sortutako albisteak ETBn eta internet3 bidez ikusi ahal dira eta taldeko irratietan jorratutako gaietako bat ere izan daiteke. Bertan bideoz, argazkiz edota testuz osatutako albistea utz dezakete irakurleek.
|
|
|
Oso antzekoa da GOITBn martxan jarritako tartea.
|
Zu
kazetari izeneko tarte berrian herritarrak dira kazetari, kameralari eta gidoigile lanetan aritzen direnak
|
|
2009
|
|
|
Bat Soziolinguistika aldizkariko arduradunek Nafarroako egoerari —legeari— buruz idaztea eskatu didate Euskararen Legeak izenburuarekin osatu duten monografiko honetan.
|
Zure aurrean
daukazun artikuluak eskaera horri erantzun nahi dio. Hala ere, idazki honetan ez dut azterketa tekniko hutsa egin nahi eta, asmo horrekin bat, zuen begietara istorio bat ekarriko dizuet, edo hobe esanda, hiru istorio ezberdin; hirurak beste hainbat nafarren istorioak.
|
|
|
Berdin zaie. Haiei jende gehien duten 40ak esan, eta bost axola zaie
|
zure
egoera soziolinguistikoa, zure arazo politikoa edo buruko gaitza: barrura zoaz eta kito.
|
|
|
Berdin zaie. Haiei jende gehien duten 40ak esan, eta bost axola zaie zure egoera soziolinguistikoa,
|
zure
arazo politikoa edo buruko gaitza: barrura zoaz eta kito.
|
|
|
Berdin zaie. Haiei jende gehien duten 40ak esan, eta bost axola zaie
|
zure
egoera soziolinguistikoa, zure arazo politikoa edo buruko gaitza: barrura zoaz eta kito.
|
|
|
Berdin zaie. Haiei jende gehien duten 40ak esan, eta bost axola zaie zure egoera soziolinguistikoa,
|
zure
arazo politikoa edo buruko gaitza: barrura zoaz eta kito.
|
|
|
Obama presidentea hizketan hasten da, azpitituluekin. Eta
|
zuk
esaten diozu: " Aizu, Obamak dioen hori, esadazu katalanez, zuzenean, denbora errealean".
|
|
|
Hau da, azpitituluak dituen YouTubeko edozein bideo
|
zuk
nahi duzun hizkuntzara aldatzen du, 41 horien artean baldin badago, eta horietako bat da katalana. Edo arabiera.
|
|
|
Aipatu berri ditugun adibide horietako gehienek komunitatearen garrantzia azpimarratzen dute. Komunitate baten sendo errotzen bazara, bertako jendearekin lan egiten baduzu, bertako enpresa iragarleekin, komunitate horretako erreferentzia sistema eta kultur ondasun partekatua baldin badira
|
zure
produktuaren oinarri eta ipar, aldeko haizea askoz gertuago izango duzu. Hortxe kokatu behar, besteak beste, Wazemank edota Mihiluze moduko produktuen arrakasta, eta baita, oro har, tokian tokiko euskarazko prentsarena ere (lokaltasuna eta sustraiak posizionatzeko indargune nabarmena direla, alegia).
|
|
|
Komunitate baten sendo errotzen bazara, bertako jendearekin lan egiten baduzu, bertako enpresa iragarleekin, komunitate horretako erreferentziasistema eta kulturondasun partekatua baldin badira
|
zure
produktuaren oinarri eta ipar, aldeko haizea askoz gertuago izango duzu.
|
|
|
Espainieraz nonahi hitz egiteko askatasuna duzu, euskaraz nonahi baliatzeko aldarria egiten baduzu, ordea, bakea eta inoren askatasuna jartzen duzu kolokan. Euskara bizitza pribatuan erabil dezakezu, oraindik, baina eremu publikoa ez da
|
zurea
.
|
|
|
Laurogei urte betetzen dituzula eta, Txillardegi, nire zorion beroenak eman nahi dizkizut, edo dizkizuet —zure emazte Jone ere elkartuz—, euskararen eta Euskal Herriaren alde orain arte bete duzuen ibilbide luze, aberats eta etengabeagatik. Orokorrean, pozgarria bazaigu
|
zure
80 urtemuga ospatzea, are gehiago BAT Soziolinguistika Aldizkaritik begiratuta, zu izan zarelako hamaika urtean zehar aldizkariaren lehen zuzendaria bere sorreratik 1990ean, Euskal Kulturaren Batzarrean (EKB), 2000 urtea arte, jadanik Soziolinguistika Klusterrean. Ondorengo sei urteetan, bitartean, nik jarraitu diot zuzendari lan horri, eta, horregatik, oso gogoko dut omenaldi honetan parte hartzea.
|
|
|
Laurogei urte betetzen dituzula eta, Txillardegi, nire zorion beroenak eman nahi dizkizut, edo dizkizuet —zure emazte Jone ere elkartuz—, euskararen eta Euskal Herriaren alde orain arte bete duzuen ibilbide luze, aberats eta etengabeagatik. Orokorrean, pozgarria bazaigu zure 80 urtemuga ospatzea, are gehiago BAT Soziolinguistika Aldizkaritik begiratuta,
|
zu
izan zarelako hamaika urtean zehar aldizkariaren lehen zuzendaria bere sorreratik 1990ean, Euskal Kulturaren Batzarrean (EKB), 2000 urtea arte, jadanik Soziolinguistika Klusterrean. Ondorengo sei urteetan, bitartean, nik jarraitu diot zuzendari lan horri, eta, horregatik, oso gogoko dut omenaldi honetan parte hartzea.
|
|
|
Euskararen inguruan ez da honakoa eskaintzen zaizun lehen omenaldia, izan ere, oso aspaldidanik, 1960 hamarkadan hasita
|
zure
lanak hizkuntzalaritzan, literaturan, hizkuntza plangintzan eta soziolinguistikan ugariak eta aipagarriak dira. Horietako batzuk ahoz eman dituzu, besteak idatziz, irakasle zein ikerlari moduan; kasu batzuetan bakarrik eta besteetan erakunde edo talde ezberdinen kide bezala, BAT Soziolinguistika Aldizkariaren kasuan bezala.
|
|
|
Eta erreferentzialtasun hori, neurri handi batean, parte hartze zabal eta anitza erdiesteari zor zaio. Horrela bada, aldizkariaren ibilbidean izan duzun eragiteagatik,
|
zure
80 urtebetetzea ospatuz, zure ibilbide luze eta aberatsaren aurrean gure aitortza eskaintzera gatozkizu.
|
|
|
Eta erreferentzialtasun hori, neurri handi batean, parte hartze zabal eta anitza erdiesteari zor zaio. Horrela bada, aldizkariaren ibilbidean izan duzun eragiteagatik, zure 80 urtebetetzea ospatuz,
|
zure
ibilbide luze eta aberatsaren aurrean gure aitortza eskaintzera gatozkizu.
|
|
|
Ez dagokit niri
|
zure
historia luzea aditzera ematea; nahiko ezagutu ez eta, nahita ere, nuke. Nolanahi ere, zurekin izandako harreman eta elkarrekin egokitu gareneko aipuak egitea oso gogoko izango dut.
|
|
|
Ez dagokit niri zure historia luzea aditzera ematea; nahiko ezagutu ez eta, nahita ere, nuke. Nolanahi ere,
|
zurekin
izandako harreman eta elkarrekin egokitu gareneko aipuak egitea oso gogoko izango dut.
|
|
|
Donostiako Deustuko Unibertsitateko" Filosofia eta Letrak" titulazioan urte asko eman genituen irakasle moduan garai berean. Ondoren, Euskal Herriko Unibertsitateko" Filosofia eta Hezkuntzen Zientziak" titulazioan
|
zu
Pedagogia Fakultatean eta ni Psikologian kokatu ginen, horietan ere soziolinguistika, psikolinguistika, hizkuntzaren jabekuntza eta aprendizaia, eta antzeko ikasgaietan, beti ere, tartean euskara landuz.
|
|
|
Oso aspaldidanik, 1960 hamarkadan hasita
|
zure
lanak hizkuntzalaritzan, literaturan, hizkuntzaplangintzan eta soziolinguistikan ugariak eta aipagarriak dira. Kasu batzuetan bakarrik eta besteetan erakunde edo talde ezberdinen kide bezala, BAT Soziolinguistika Aldizkariaren kasuan bezala.
|
|
|
Aldizkariaren ibilbidean izan duzun eragiteagatik,
|
zure
80 urtebetetzea ospatuz, zure ibilbide luze eta aberatsaren aurrean gure aitortza eskaintzera gatozkizu.
|
|
|
Aldizkariaren ibilbidean izan duzun eragiteagatik, zure 80 urtebetetzea ospatuz,
|
zure
ibilbide luze eta aberatsaren aurrean gure aitortza eskaintzera gatozkizu.
|
|
|
Omenezko zenbaki honetan jasotzen da gai hori Ainhoa Beolak Donostiako Euskararen Patronatuaren izenean egindako artikuluan.
|
Zure
gomendioari erantzunez agian. Gai honen harira honako hau ere galdetuko nizuke:
|
|
|
Gai honen harira honako hau ere galdetuko nizuke: nola uztartzen da Donostiako gaur egungo euskararen egoera eta plangintza,
|
zuk
nahi zenukeenarekin?
|
|
|
|
Zuk
esandakoen artean nik ezagutzen ditudanak, gogoeta ugari eragin dute nigan sarri, baita gaur egun ere. Egia esan, merezi du zure ibilbide luze eta argitalpen kopuru handiaren biltze lana egitea, azterketa orokor eta sakon bat burutzeko.
|
|
|
Zuk esandakoen artean nik ezagutzen ditudanak, gogoeta ugari eragin dute nigan sarri, baita gaur egun ere. Egia esan, merezi du
|
zure
ibilbide luze eta argitalpen kopuru handiaren biltze lana egitea, azterketa orokor eta sakon bat burutzeko. Antzera esango nuke BAT aldizkariaren inguruan ere.
|
|
|
Antzera esango nuke BAT aldizkariaren inguruan ere. Alabaina, omenaldi moduan, orain,
|
zugandik
jasotako ideia pare baten inguruan nire gogoeta zenbait eman nahi nituzke aditzera hemen, modu apalean.
|
|
|
Bukatzeko, Txillardegi, opa dizut beste urte asko betetzea, eta modu aberatsean betetzea: oraindik ere
|
zure
ideia soziolinguistiko berrien zain gaituzu eta.❚
|
|
|
San Agustin handia bera ipini zuen aurreraxeago bere aurkikuntzaren bermetzat, haren hitzak bere eginez: " Zeuk esnatzen duzu (gizona)
|
Zu
goratuz gozaro dadin; zere Zeuretzat egin gintuzu, eta urduri dakilke gure bihotza Zugan atseden arte" (122 or.).
|
|
|
San Agustin handia bera ipini zuen aurreraxeago bere aurkikuntzaren bermetzat, haren hitzak bere eginez: " Zeuk esnatzen duzu (gizona) Zu goratuz gozaro dadin; zere Zeuretzat egin gintuzu, eta urduri dakilke gure bihotza
|
Zugan
atseden arte" (122 or.).
|
|
|
" Poza nahi dizut azaldu/ poza aitortu. / Pozari buruz,/ nahi dut
|
zurekin
mintzatu". Eta bidea aurkitu du poz gabezia ere poz bihurtzeko:
|
|
|
Aspalditik lankide eta adiskide, Jose Luis Albarez Enparantza Txillardegi nor den esan beharrik ez dago.
|
Zure
aditzea zabala da Euskal Herrian eta baita hemendik kanpo ere. Lan arlo ugaritan jorratzaile, modu nabarmenean euskararen eta euskal kulturaren eremuan aritu zara.
|
|
|
Lan arlo ugaritan jorratzaile, modu nabarmenean euskararen eta euskal kulturaren eremuan aritu zara. Euskaltzale izugarria zaitugu; hizkuntzalari, nobelagile, ikerlari eta euskal intelektual gisa,
|
zure
jardueraren emaitza oparoa ikusi besterik ez dago. Oparotasun horren aurrean hitz gutxitan asko adieraztea ez da eginkizun erraza.
|
|
|
Hasteko, zor handia dugu
|
zurekin
euskararen irudiaren berrikuntzan. Ikastolak egoera klandestinotik atera nahi ziren garai haietan, andereñoen eta beste euskaldun askoren burutapenean euskararen irudi zaharkitua eraberritu nahia zegoen; puritanismorako joeraren aurrean, euskara bide modernoagora bultzatzearen premia eta hizkuntza ahul izatetik indarberritze aldera joateko beharra garbia zen.
|
|
|
Euskara baserritarren eta fraideen hizkuntzatzat hartzen zen garai haietan, artean ere,
|
zu
gazte injinerua, gizaseme dotorea, hirikoa eta euskal munduarekin konprometitua zinen, garai hartan gauza aparta. Euskal munduaren irudi zaharra hautsi eta berritzeko eragin handia izan zenuen.
|
|
|
|
Zure
ibilbidea etenik gabekoa da euskararen eta euskal kulturaren aldeko ekimenean. Euskara ikasi, landu, zabaldu eta ekarpen zientifikosoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 135 aren eremura eraman duzu.
|
|
|
Euskara ikasi, landu, zabaldu eta ekarpen zientifikosoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 135 aren eremura eraman duzu. Ikasteko handia dugu
|
zure
lan dibertsifikatu eta aberatsean.
|
|
|
Ez goaz
|
zure
ekarpenen inguruko azalpenak ematera baina, aipagarria da euskara batuaren inguruan egindakoa, bai euskal gramatika arloan eta, baita, ikastoletako material idatziaren ekoizpenean. Ia ezer ez zegoen garai haietarako baliagarri izan zen hura, gaur egun ere, erabilgarri da.
|
|
|
Prozesu horretan, hizkuntza izaera soziala duen bitarteko gisa ulertzen genuen, eta, beraz, gertaera soziolinguistikoek, kulturalek, eta politikoek eragiten diotela. Hortaz
|
zu
, Txillar, 25 urte inguru gure artean, irakasle izan zaitugu.
|
|
|
Elkarrekin egindako ibilbide honetan, beste hainbat ekimen akademiko ere antolatu genituen
|
zure
ardurapean, esaterako Hezkuntzaren hedadura hizkuntza gutxituko herrialdetan, Galeseko, Finlandiako, eta Laponiako Unibertsitateekin lankidetzan. Intelektual kezkatuaren dinamika erakutsi diguzu, hortaz, Europako esperientziak ezagutzera emanez eta gurearentzat ekarpenak eginez.
|
|
|
Ezin gara geratu, baina,
|
zurekin
izandako lankide harremana aipatu gabe: zure gertutasuna estimatu dugu, baita zure jarrera eta ere, nola lan giroan, hala talde ospakizunetan.
|
|
|
Ezin gara geratu, baina, zurekin izandako lankide harremana aipatu gabe:
|
zure
gertutasuna estimatu dugu, baita zure jarrera eta ere, nola lan giroan, hala talde ospakizunetan. Oroitzapen ugariren artean, gogoan dugu Amezketan egiten genituen mintegi haietako batean, gaien eztabaida egin, ondorioak atera eta erabakiak hartu ondoren, bertan, afari merienda eginez berriketa saio bati ekin geniola.
|
|
|
Ezin gara geratu, baina, zurekin izandako lankide harremana aipatu gabe: zure gertutasuna estimatu dugu, baita
|
zure
jarrera eta ere, nola lan giroan, hala talde ospakizunetan. Oroitzapen ugariren artean, gogoan dugu Amezketan egiten genituen mintegi haietako batean, gaien eztabaida egin, ondorioak atera eta erabakiak hartu ondoren, bertan, afari merienda eginez berriketa saio bati ekin geniola.
|
|
|
Egun hartan irakasleak ginen, baina ikasleek ere badute zer esanik
|
zure
irakasle izaeraren gainean. Oroitzapen askoren artean bizi bizi dugu zure ikasle eta geroago lankide izandakoaren testigantza.
|
|
|
Egun hartan irakasleak ginen, baina ikasleek ere badute zer esanik zure irakasle izaeraren gainean. Oroitzapen askoren artean bizi bizi dugu
|
zure
ikasle eta geroago lankide izandakoaren testigantza. Zure ordezkapeneko lehen saioan" Ni ez naiz Txillardegi" esanaz aurkeztu omen zuen bere burua zure ikasleen aurrean.
|
|
|
Oroitzapen askoren artean bizi bizi dugu zure ikasle eta geroago lankide izandakoaren testigantza.
|
Zure
ordezkapeneko lehen saioan" Ni ez naiz Txillardegi" esanaz aurkeztu omen zuen bere burua zure ikasleen aurrean. Bere hitzetan:
|
|
|
Oroitzapen askoren artean bizi bizi dugu zure ikasle eta geroago lankide izandakoaren testigantza. Zure ordezkapeneko lehen saioan" Ni ez naiz Txillardegi" esanaz aurkeztu omen zuen bere burua
|
zure
ikasleen aurrean. Bere hitzetan:
|
|
|
Bere hitzetan: " Ikasleek muturra okertu zuten, nola ez, kaltea ez zen makala;
|
zuk
egiten zenituen
|
|
|
Euskaltzale izugarria zaitugu; hizkuntzalari, nobelagile, ikerlari eta euskal intelektual gisa,
|
zure
jardueraren emaitza oparoa ikusi besterik ez dago.
|
|
|
Hasteko, zor handia dugu
|
zurekin
euskararen irudiaren berrikuntzan.
|
|
|
Hizkuntza izaera soziala duen bitarteko gisa ulertzen genuen, eta, beraz, gertaera soziolinguistikoek, kulturalek, eta politikoek eragiten diotela. Hortaz
|
zu
, Txillar, 25 urte inguru gure artean, irakasle izan zaitugu
|
|
|
Ikasleek sarritan azpimarratu izan dute irakasle didaktikoa izateko izan duzun bertutea. Makina bat ikastaro emana zara, eta
|
zure
eskolek beti utzi dute arrasto handia. eskola biziak ordezkatzea ezinezkoa zen". Hemen erakusten den irudia zu irakasle jantzia eta trebea izatearena da.
|
|
|
Makina bat ikastaro emana zara, eta zure eskolek beti utzi dute arrasto handia. eskola biziak ordezkatzea ezinezkoa zen". Hemen erakusten den irudia
|
zu
irakasle jantzia eta trebea izatearena da.
|
|
|
Gainera, beste ezagutza alor batetik begiratuta ere,
|
zugandik
jasotako irakasgaietatik ikasle askok azpimarratu dute norberak duen euskalkiaz ere kontzientzia hartu beharraz, eta, besteak beste, azentuaren egitekoaz jabetzea.
|
|
|
Oro har, ikasleek sarritan azpimarratu izan dute irakasle didaktikoa izateko izan duzun bertutea. Makina bat ikastaro emana zara, eta
|
zure
eskolek beti utzi dute arrasto handia. Zuk azaldutakoak ez dira ahaztekoak, alde batetik, jakinduri handiko gizona zarelako eta, bestetik, irakatsi dituzun gertaera soziolinguistiko asko eta asko zerorrek bizi izan dituzulako.
|
|
|
Makina bat ikastaro emana zara, eta zure eskolek beti utzi dute arrasto handia.
|
Zuk
azaldutakoak ez dira ahaztekoak, alde batetik, jakinduri handiko gizona zarelako eta, bestetik, irakatsi dituzun gertaera soziolinguistiko asko eta asko zerorrek bizi izan dituzulako. Ezagunak dira zure anekdota ugari bezain interesgarriak Frantzian, Belgikan... izan zinenekoak.
|
|
|
Zuk azaldutakoak ez dira ahaztekoak, alde batetik, jakinduri handiko gizona zarelako eta, bestetik, irakatsi dituzun gertaera soziolinguistiko asko eta asko zerorrek bizi izan dituzulako. Ezagunak dira
|
zure
anekdota ugari bezain interesgarriak Frantzian, Belgikan... izan zinenekoak. Asko eta asko gertaera historikoak direla esango genuke, zu ere protagonista nagusietako bat izan zinelarik.
|
|
|
Ezagunak dira zure anekdota ugari bezain interesgarriak Frantzian, Belgikan... izan zinenekoak. Asko eta asko gertaera historikoak direla esango genuke,
|
zu
ere protagonista nagusietako bat izan zinelarik. Kontakizun horiek biziki erakartzen zituzten ikasleak eta interes handiarekin jarraitzen zituzten zure esanak.
|