2000
|
|
Hortaz, ipuin hauetan aurreko bildumako ipuinen ezaugarri bertsuak aurki daitezke. " Ipuinek
|
badute
gu harritzeko gaitasuna, darabilten umore beltza dela eta (zenbait kasutan makabroa ere badena), fantasiaren eta errealitatearen arteko mugan baitaude, bukaerako ustekabeak harritzen gaituelako." (Egunkaria VII) Ondorioz, aurreko bildumari buruz esanikoa bilduma honi buruz hitz egiteko ere erabil dezakegu.
|
2001
|
|
Aurreko ildoetan dira guztiak isladatzen, izei bakartiaren irudia laku bazterrean bezala, eta hilobi berberean ehortziren
|
gaituzte
gu eta gure marrak, gu eta gauza horik guziak" (IGB, 114)
|
2002
|
|
Aurreko puntuetan ohar batzuk egin ditugu narraziozko lanen kopuruak azken urteotan izan duen igoeraz. Edonola ere, euskal eleberriaren bilakaera
|
dugunez
gure ikerlanaren helburu, beharrezko iritzi diogu gure eleberrigintzaren ikerketak zertan ziren puntu honetan aipatzeari. Horretaz mintzatuko gara, hain zuzen, jarraian:
|
|
Aris. Horrela iduri
|
du
gure elheen ondorio edo oputzak.
|
|
Jauna! Oraindik beti lez
|
zaitu
gure Errija" k maite. Errukitu zaitez zapalduta ta zoritxarpian dagon gure Aberrija" gaz ta iguzu laguntza.
|
|
Gitxienez, elebitzaren alde diardugu aspaldion. Izan bere, noizdanik ete
|
ditugu
gure erririk azitxuenak berbeta bikoak. Ikusi gure illerriak, gure paperik geienak, gure izenak eurak.
|
|
Par. Bainan" handitasuna existitzen ezpa da" eta" tipitasuna izan ere ezpa da" eta horrelakoak erraiten ditugunean, ¿ ez othe
|
dugu
guk erran gauza bakhoitza differente dela erabakitzen?
|
|
Horixe
|
duzu
gure Itsasoa. Horren odola ura da, ez ordea ibaietako ur geza motela, ur gazia baizik.
|
|
Mezua, izenburuak dakar, arean, Irribarrea galtzen danean gizartea da galtzaile. Zuloen ganetik zubiak behar
|
ditu
gure herriak. Bere izpiritua itzali ezina dalako.
|
2003
|
|
Orain arterainoko egi guztiak bizi bizi" bota"
|
ditu
gure mutilzahar sermolariak; baina hemendik aurrerakoak aparteko berotasuna ta indarra dauke haren berba eta zinuetan, berebiziko harrera ona entzuleen barre zantzo eta txaloetan (mutilzaharren artetik, batez be, jakina!).
|
|
Eta horren antzeko beste asko. Ez deutsoe holango lanak egileari izen handirik ez dirurik emoten; baina laguntza apal eta zintzo horrek euskal usainez bete
|
ditu
gure bazter batzuk. Eta holako gizon jakituna holako lan apaletan sartuta ikustea beti da harrigarri; izan bedi txalogarri be!
|
|
" Gure Aita" gaz batera, ez ete da" Eskerrik asko, Jauna" gaurko eleiz kantarik erabiliena? Zenbatek ete daki gure herrian Mikel erdi gaixoaren oihartzun biziak joten
|
dituala
gure gogo bihotzak, hori ta horren antzeko kantu barriok kantatzean?
|
|
Kulturaz ornitu bear
|
ditugu
gure euskal idaztiak, europear kulturaz. Benetako Europa kulturaduna ez diteke gure etsai izan, gure salbatzaille baino...
|
2004
|
|
askatasuna. Baina emazte baten adiskidetasuna eta semealaben adiskidetasuna ere gauza ederra izango dela uste
|
dut
gure maitasun egarria pixka bat asetzeko. Bai?
|
|
Zuk oroiarazten
|
duzu
gu bizi garen mundu hau ere iluna dela.
|
|
Begira: gure lehiaketari gipuzkoar honek azkar eta ongi egin du bere lehiaketa, eta txalogarria dugu, benetan; hitz asko esan ditu, asko, bai; izan ere, berrehun hitz
|
ditugu
gure hizkuntza zaintsu ta beneragarrian" pinpilinpauxa" esateko. Aberastasun itzela!
|
2005
|
|
Zerrenda luzatzen ahal nuke. Aipatzen ahal
|
nituzke
gure parropietako katekista, irakurle, gazte animatzale, lizeotako apezorde eta Apokalipsiak ezin kondatuzkoak deitzen dituen horiek denak: ur xirripak oro handira, erraten zuten lehenago.
|
|
Ez dituzkete tripako min txarrak horrela baizik ez badaitezke purga! Zer itxura
|
dute
gure kale borrokek beren dotzena erdi beribil erreekin?
|
|
Sekulan jakiten balu (jakiten ez denik ez baita!) zer egin lezakeen gogoan pasatu dugu? Horrek zer ondorio lukeen, hain maite
|
ditugun
gure haurrenzat pizatu dugu. Gure nortasunak osoki loratu behar omen haurrari gostaiak gosta?
|
|
Pastorala mailean berean, frailek dituzte bide berriak urratzen. Aspaldi
|
du
gure artzainek uda mendian pasatzen dutela. Apez guziek deitoratzen zuten haien elizan ez ikustea.
|
|
Ebanjelioa zen giristinoen lege bakarra. Urhea balio duen ateraldi hau
|
badu
gure Petrik: " Zergatik bada, tentatzen duzue orai Jainkoa, gure arbasoek eta guk ere ezin jasan izan dugun uztarria dizipuluen lepoaren gainan ezarri nahiz?" (Gorago aipatu Riccik zioena Txinan eta Erromako bulegokeriak ez zekiena.
|
|
Adiskideen amodioaren beharra
|
badu
guk bezala. Bakar batzu ezagutzen ditugu:
|
|
Txina eta India hasiak baitira gu bezainbat izan nahiz beribilari doakionaz: hogei bat urterena omen
|
dute
gu bezainbat izateko. 2003ko uda hartaz neguaz bezala mintzatuko dira laster.
|
|
Eliza ez da zeruan gora, itzea bezain zuzen doan telefono haga buluzi bat iduria, bainan adarrak zabal dauzkan gaztainondo ederra. Biblia ez
|
zuten
guk bezala ulertzen duela zenbait mende. Garai beretan ez dute denek berdin konprenitu eta gaur egun ere batzuek ala besteek ez ditugu gaztainondo horrek eman gaztainbihi berak jaten.
|
2008
|
|
Hedabideak albo batera utzita, %50ek uste
|
du
gurea bezalako sistema txikietan ahoz ahoko iritzi eta gomendioek promozioak baino eragin handiagoa izan ohi dutela:
|
2009
|
|
Gaur, ostera, medikuntza akademikoak bete du ia oso osoan herri medikuntzak zuen lekua. Baina gogoratu beharrekoa da, beste herrialde batzuetako herrimedikuntzek, txinatarrak kasurako, gero eta arrakasta handiagoa
|
dutela
gure gizartean, medikuntza akademikoaz kanpoko beste alternatiba batzuekin batera.
|
|
Osasuna izan da beti bizitzan gehien balio duen ondasuna; gaitzak, eritasunak, ostera, bizirik irautea galarazi dezake eta ez du bizitza behar moduan gozatzen uzten. Leku batzuek izaera sakratua
|
dute
gure lurraldean. Horrelako garrantzitsuenetakoen daturik ez dugu, kultua noiztik dagoen indarrean edo eta zergatik egiten den argitzeko.
|
|
Bai, erraldek ganaduntzako, erraldek bos (t) killo eta arrok amabi killo, arrok txarrintzeko ta. Oin bere arrotan itxen
|
du
guk. Amabi arro dekos, dana arrotan, killotan iños beres."
|
|
Fraka baltzetan hari zuriek esaerak, pobrezia handia esan gura
|
du
gure lekukoen esanetan.
|
|
Ardiak osatzeko, lekuak garrantzia duen praktika baten berri izan
|
dugu
gure ikerketan zehar. Izan ere, ardiei gaitzak sartzen zitzaizkienean, edozein zela ere, Belategiko landako harri ilara baten ondora eroaten zituzten.
|
|
Eskualdeko edo Jatabe inguruko herrietako bertsolari esanguratsuenak ere, ondo gogoan
|
dituzte
gure berriemaileek. Juan Ormaetxe, Taket, Meñakako bertsolaria estimu handian izan du elkarrizketatu dugun lekuko ugarik.
|
2011
|
|
Euskaraz, jatorriz baino pixka bat errazago irakurtzen da eta hori itzultzailearen alde da. Baina badago lana; esan nahi
|
dut
gure erretorikabideak eta Saramagorenak bat egiteko saioa ongi planteaturik eta buruturik dagoela.
|
|
Beti esan ohi da itzulpenak, lur batetik bestera birlandatua izan den zuhaixkak bezala, ez
|
duela
gure artean indarrik; hala ere itzulpen batzuk, bultzada haundikoak ez ezik, besteentzat eredugarri ere izan direla uste dut. Buruan dauzkat horietako batzuk:
|
|
Beti esan ohi da itzulpenak, lur batetik bestera birlandatua izan den zuhaixkak bezala, ez
|
duela
gure artean indarrik; hala ere itzulpen batzuk, bultzada haundikoak ez ezik, besteentzat eredugarri ere izan direla uste dut. Buruan dauzkat horietako batzuk:
|
|
Akatsak aipatzearen auzia eztabaidagai izan zen EIZIEk 2008an antolatutako Literatur itzulpenak baloratzeko irizpideak lan saioan: parte hartzaileek kritika dibulgatiboan akatsak ez zirela gehiegi nabarmendu behar ebatzi zuten25 Bada, hala uste
|
dugu
guk ere kritika dibulgatiboaren alorraz ari garelarik eta kritika horien helburua, batez ere, literatura itzuliaren irakurketa sustatzea den aldetik. Dena den, honelako aipamenek zuzentzailearen figuraren garrantziaz ohartarazten gaituzte.
|
|
Ardiskunie, ardidxen tokidxe, ardiskunie. Baserridxen be, baserrien atzien euki"
|
du
guk ardi kortie, olan lusera, aparte, etzeri inketa baia atzien. Da gero aren atzien, ardiskunie arriskue.
|
|
Da abadiek eruten ixe" bien palmerie, atxiñe, orrek paluek, olako bat. Da guk eruten ixen du ereiñotza, gure aitxek itxen ixe" ban ereiñotza bakotxa, politxo imin dde, alako kurtze bat sartu ereiñotzari da eruten ixen
|
du
guk beti. Da gero nire nebiek, alako pillo bat, amabi edo eruten ixe" basan, baia elegante imin dde, seiñek elegantiauek eruten ixe" bisen gero orrek ereiñotzak, imintxeko orrek paluek soluen, artue dauen lekuen, da indidxabie dauen lekuen, da patatie dauen lekuen, da aretan sartzeko".
|
2012
|
|
San Antonio (ekainak 13) debozio handikoa
|
dugu
gure lurraldean. Frantziskotar honek galdutako gauzak bilatzen laguntzen du.
|
2015
|
|
Herri kanta zer den definitzen saiatzen zen halaber; hasteko, pop musikatik bereiziz. " Nahiz eta" pop" izena bera" popular" etik etorri, ez
|
dugu
guk musika" pop" deritzana herri kantarekin lotzen. Guretzat herri kantaren kontzeptuak jeneralean bi zati biltzen ditu edo bitan bana daiteke".
|
|
Sail honek interes berezia
|
du
guretzat Oh! Euzkadin mota horretako elkarrizketak agertuko direlako eta, honakoak, bada, haien aurrekaritzat jo daitezkeelako.
|
|
Popatik hartzera bidali nahi
|
genituzke
guk modurik finenean txarraskilo porroskilo edo hostia hoiekin datozkigun hoiek eta herriko festeetan baina zein orijinal diren batzuk programaren zuloak betetzeko zaku karreraren ondoren libururik hoberena, eskritorerik aplikatuena, puntualena edo garbiena aukeratzea bururatzen zaienak.
|
|
Testuinguru sozio-politikoaz ohar batzuk egin dira, belaunaldia bera garaiak osoki markatua izan zelako. Atxagak behin baino gehiagotan esan izan du" gure garaiaren antz handiagoa
|
dugu
gure gurasoena baino" eta, egiazki, garaiak sakonki urratutako testuak dira aldizkariotan topatuko ditugunak. Bigarren zatian, aurretik ikusitakoaren interpretazio orokorrago bat topatuko du lau gairekin loturik:
|
2019
|
|
Baina horregatik ez dut uste gizakia gutxiago maitatzen dudanik. Ikasi egin behar
|
dugu
gure miseriak aitortzen eta onartzen. Maitasuna ere hor dago".
|
2021
|
|
...izi duen egoeraren analisiak nahiz hortik erator daitezkeen erronken definizioak horri erantzungo dion proposamena ekarri behar zuen ezinbestean; batetik, ardura sozialaren ikuspuntutik euskal hezkuntzari alderdi teorikoaz haragoko ekarpen xumea egiteko borondatea duelako lan honek; eta, bestetik eta analisian jasotakoen bidetik, esperimentazio didaktiko zientifikoak garapena bultzatuko duela uste
|
baitugu
guk ere. Kapitulu honetan, errutina garatzeaz gainera, bere diseinuan eta eraikuntzan oinarri gisa hartutako printzipio pedagogiko didaktikoak aurkezten dira, literaturaren irakaskuntzaz ari garela, hezkuntza ikuspegitik, proposamena bera bezain garrantzitsua garrantzitsuagoa, akaso sendo fundamentatuta eta justifikatuta egotea delako.
|
|
" LI8: Nik uste DBHn zehar asko irakurri dugu eta ulertu, baina ez
|
dugu
gure burua preparatu idazteko guk sentitzen duguna. Hori uste dut oso gutxi egin dugula eta, ondorioz, igartzen da gehiago kostatzen zaigula.
|
|
zein bulkadatatik sortu da lan hau? Zer jakin behar
|
duzue
gure aurkezpena ulertzeko?
|
|
Gehientsuenak, zeharka edo modu zuzenagoan, hezkuntza konpromiso edo konpromiso sozio-politikoarekin lotutakoak. Izan ere, gazteei literaturarekiko harreman urria, urruna egozten zitzaien aurreko ataletan, eta interesa arlotik kanpo dutela, baina, GE4 k azaltzen duen legez," helduok, gurasook, irakasleok, gizartea eraikitzen dugun helduok ere
|
badugu
gure erantzukizuna". Eta, argi geratu den beste zer edo zer horixe bera da, hain zuzen ere:
|
|
Sarritan inprobisatu behar izaten dut, eta kasu batzuetan behar bada, ez da egokiena. Ze metodologia
|
dugu
guk literaturazaletasuna sustatzeko. Norbaitek irakurri du Teresa Colomer?
|
2022
|
|
Hemen
|
duzue
Gurean zer berri. Zaharrak berri bildumaren seigarren alea, aurreko guztien moduan, hainbat egilek idatzitako testu interesgarri zoragarriekin osotuta.
|