|
2012
|
|
|
Beti nekea
|
zuen
Euskarak bizia Lehen ainitzek bazter baitzuten utzia! Halere zerbait gisaz zuten ikasia Beti bazaukatela ariman hazia Nortasun xahar baten jite berezia
|
|
|
Gauazko ikasketak dituzte egiten Ez dira beldurtuak urrunetik jiten Euskal pentsa modua zaikiote pizten Nahi dute geroan gai on izan diten Gogoan
|
dutenaren
Euskaraz erraiten
|
|
|
Nun
|
du
Euskarak geroa. Nun dira bihotzdunak hau begiratuko dutenak?
|
|
2014
|
|
|
Honek ere baititu bere ezaugarriak. Gabriel Lertxundik agertuak
|
ditu
Euskara aldizkarian. Kantu egileetan zeinek irakurtu ditu?
|
|
|
Alde hortako apez gehienak euskaldunak direlarik. Badut beldurra kanpotik jin horiek errespetu gehiago izanen
|
dutela
euskararentzat.
|
|
|
Euskaldunei gustatzen ez zaigun Gregoire apez deputatu famatu hark debeka arazia zuen jadanik Konbentzione denboran, 1794an, gure adiskidea zen Polverel bat ere alde horretara ari zelarik. Oroit Gregoirek
|
zuela
euskara desagert arazi nahi, baizik eta fanatismoaren mintzaira zela. Polverelek aldiz liburu bat idatzi zuen Nabarrako erresuma goraipatzeko.
|
|
|
Duela 30 urtekoa da. Garazin meza bat
|
bagenuen
euskaraz 9: 30etan. Nire koinataren familia Bergaratik etorri zen batez, harat joan ziren.
|
|
2016
|
|
|
Horrela zenbait orrialde izanen da gure literaturan" xuka", Garazi edo Heletako euskaraz. Euskara hori gehienek ez
|
dute
euskaraz. Euskalki hori gutik baizik ez dute ulertzen.
|
|
|
Zendutako tximinietan gora doa negarraren poesia kutsakorra Abandonatutako fabrikek begiak kliskatu eta herabe behatzen naute," Erdu gugaz tristura konpartituten" (Ikatzak eta berunak mintzo
|
duten
euskera) Nerbioi, oi Nerbioi
|
|
2018
|
|
|
Udan hegatxabal burugabe edo fidakorragoa baizik ez da agertzen. Belardi koloregabetuetako lur freskoetan mokokatzera etortzen da, basa satorrek, beren zuloak egitean, goiti igortzen baitituzte, elurtegien ondoan.Ohartarazten
|
dut
euskarak huntza eta hontza hitz beraz izendatzen dituela, segur ere huntza zuhaitz enbor eta etxe zaharretan lotzen baita, non egunaren etsaia, hontza, egoten den. Hitz bera baliatzen da euskaldunen artean jende ttonttoak izendatzeko, zeinen izpiritua ilunpean egoten baita, eguzkia sekula ikusten ez duen txoria bezala, haren argiarendako itsua baita.
|
|
|
Eta urrikaltzen naiz Brian Juden ekin eta Marc Eigeldinger ekin, biek pazientzia miresgarri batekin Xahoren obra aztertu baitute, ulertu gabe bere ama hizkuntzaz ari zela. Agostik frogatu nahi
|
zuen
euskara gizateria osoaren (edo, behintzat, gehienaren) hizkuntza izan zela Lehen Aroan.
|
|
|
Sanskritoak aurre indoeuropar substratuaren hondarrak gorde ditu eta Xaho horiek euskararen bidez bilatzen saiatu zen. Agian, uste
|
zuen
euskara gaur egun Indiaren hegoaldean hitz egiten diren mintzaira dravidiarrekin loturik zegoela. Hori horrela, Aztia Holger Pedersen() daniarraren" nostratikoa" eta Morris Swadesh() amerikarraren" euskara dene" hizkuntza makrofamilien eta Theo Vennemann (1937) alemanaren Europa osoko" Proto Vasconic" teoriaren aitzindari bat izan liteke.
|
|
2021
|
|
|
Eta azentuak kanbiatzen baitzuen hitzaren adiera edo zentzua. Jendeek erraiten
|
dute
euskara ez dela errexa; egia da, bainan Asiako hizkuntza gehienek zailtasun handiagoak badituzte.
|
|
|
Ez zuen erreposturik emaiten ene eleeri. Orduan, pentsatu nuen behar
|
nuela
euskaraz mintzatu eta erran nion: " Ttantta, oroitzen zirea nola jende guzia kantuz aritzen zen Aldudeko elizan?" (Aldudarra zen).
|
|
|
Gorrindoren testuak irakurri duen edonork aurkitu du pertsona arduratsu eta sentibera bat, oso gaztean askatasun gerla gorrian sartua, hartan ekintzailea, eta gertatukoari begirada kritiko eta serioa emateko gai. Baina aditu antiterroristek, salbuespenak salbuespen, ez
|
dute
euskaraz irakurtzen.216bis
|
|
|
AAxular@ operazioa handiaren bidez, Erakundeak argitara atera nahi
|
zuen
euskara eta euskal kulturari historian gaindi eman tratu diskriminatzailea.
|
|
|
bere deituraren zati baten jatorria euskaran oinarritua dela ikasi zuen. Orduan amatxi Angelen etxearen izena," ene etxea" hain zuzen, berriz gogora heldu zitzaion eta Donibane Lohizunetik Pauera astero etortzen zen arrantzaile batek amatxi Angelekin
|
zituen
euskarazko solasaldien oihartzunak bere baitan berpiztu ziren. Memoria misteriotsua bezain argitzailea da.
|
|
|
1993/ 94ean ginen: Iparralde honetan laneko hizkuntza, hitzarmen baten bidez, zenbat lantegik
|
zuten
euskarazkoa. Azkenean hiruok, bakotxa bere sailean hasiberri izan arren, edo behintzat esperientziarik gabekoak, ene irudiko ez zen batere gaizki.
|
|
|
Ez zen horrela pasatu, euskaldun gazteek hartu zuten lekua eta hala ontsa zen nahiko tristea geratu izan arren ni. Aitortu behar
|
dut
euskarazko irakaskuntzan segitzeko ezean asko damutu nintzela.
|
|
|
Halere, nahi nuke erran, ene ustez, euskalkien arteko soinua, zubererarena, ederrena dela. Hizkuntza bakotxak badu haren musika propioa, batzuek hunkitzen gaituzte, besteak gutxi edo batere, asko maite
|
dut
euskararena, hiztunaren arabera, noski! Baina euskaldun zaharrena batez ere.
|
|
|
Alderdi garrantzitsu bat gehitu behar da, euskaldun zaharrarekiko harremanak, hori da nabarmen tranpa edo zepo bitxia euskaldun berriarentzako ikasketak hasten dituelarik. Hark euskara batua ikasten duelarik segidan nahi luke euskaldun zahar batekin ikasi duenaz saio bat egin, zoritxarrez zaharrenek beren euskalkia baino ez dakite, edo hobekiago erranez, ez
|
dute
euskara batua erabiltzen, edota, batzuek, ohituraz pisuarengatik ez dute gogorik; egia erran ere sarritan ez dute biziki maite batua madarikatu hori. Klasetik at ikasi berri dituen hitzak erabiltzeko, txistuka haiengana doa berri hori, banba!
|
|
2022
|
|
|
Zorionez lanean naizenean ez dut 68 besterik izaten gogoan. Biziki maite
|
dut
euskararen irakastea haur tipiei, nahiz eta gela ez egokia ukan eta material pedagogikoa falta izan. Ikasleen fitxak nihaurrek egiten ditut eskuz eta gero duplikatzen sukaldeko labean urtzen dudan arrain kolari esker.
|
|
|
Biziki atxikia zitzaion ene solaskide kritika geografia mental horri, herri eta jendakien mapari, salbatu baikintuen ordu arte frantsestetik... Manuela idatzia zen bestalde, literatura egon nahi
|
zuen
euskara batean, Etxepareren soinburuaren aitzinean belauniko... Buruan atxiki nuen aurrerantzean, jarraitzen zuen, gure barnealdeko euskaldun petoenak ere euskara baliatzen zuela ikusten eta ukitzen zen errealitate baten tratatzeko, ez zela gure antzerki herrikoian ‘beste nonbait’ik izaten ahal gehiago, are gutxiago filosofiarik, azken apez euskaldunaren prediku distiranten galtzearekin lurrundu zitzaigula ariketa.
|
|
|
Bizi zientziak edo biologia irakaslearekin adosturik ikasleek egunero erabil zitzaketen tresnak hartu nituen lizeoko laborategitik, mikroskopio zein demostrazio maketak, jostailu itxurakoak, eta deliberatu, beti diglosiaren apurtzeko obsesioz, gazteen eskutan ibili edozein gauzak adierazpide behar
|
zuela
euskaraz. Ez ginen Seaskan gu.
|
|
|
...oak tresna kutxa berarekin igorri nahi/ behar ditugu bizirantz, xintxuketan ari baitute luzaz oraino, elkarrekin edo nahas mahas, aitzin solasean aipatzen nuen ‘eskaileren azken maila haren iltzatzen’; mintzo baikara hizkuntza eta kulturaren arteko artikulazioaz, hori uste dut ‘eni dela erratea’ez dela antzerki soila helburua, baina delako espazio horren labakitzea, beharrezkoa
|
baitugu
euskararentzat eta biharko gure hiztun guzientzat. Hauxe zen ja liburu honen jomuga.
|