|
2009
|
|
|
Hala ere, ikaragarri lan gogorra izango da guretzat,
|
orain
ez baitugu bere memoria historikoaren laguntasunik izango, nahiz eta jende ikasia eta iaiotua den Aldundiak hortarako jarri duena.
|
|
|
Euskaltzaindiak argitaratzen duen Euskaltzainak bildumaren laugarren zenbakia da eta Henri Duhauk paratu du. Bildumaren lehen liburukian, Henri Duhauk Zaldubiren prosa aurkeztu zigun, eta
|
orain
, berriz, bertso eta koplak ematen dizkigu ezagutzera, faksimil bidez, Zaldubik idatzi zituen bezalaxe.
|
|
|
lehena eta oraina erakusketa Iruñeko Baluarten jarri zen ikusgai lehenbiziko aldiz, Euskaltzaindiaren XVI. Biltzarrarekin batera. 2008ko abenduan, Durangoko Euskal Liburu eta Disko Azokan erakutsi zen, eta
|
orain
zabalik egongo da Sarako Polikiroldegian.
|
|
|
Non gertatu da
|
orain
arteko istripu nuklearrik handiena. Nor izan zen Sobietar Batasuneko azken lehendakaria?
|
|
|
Non gertatu da
|
orain
arteko istripu nuklearrik handiena? –
|
|
|
Non gertatu da
|
orain
arteko istripu nuklearrik handiena? –ernobyl' hirian.
|
|
|
Beraz, zer egin? Egin dezagun gure ingurukoek egiten dutena: 1 Non gertatu da
|
orain
arteko istripu nuklearrik handiena, es: Chernóbil; fr:
|
|
|
Biziaren Hiztegiaz liburua
|
orain
argitaratu du Euskaltzaindiak, baina aspaldian landu zuen Txomin Peillenek. Izan ere, 1981ean irakurri zuen semantika tesiaren garapena da.
|
|
|
aldizkarian egin ohi duen arauaren argitalpen ofiziala atzeratzea, izen ofizialetan izandako aldaketa horiek jaso ahal izateko. Hortaz, joan den maiatzaren 29an izandako osoko bilkuran berrikusi eta onartu zuen Euskaltzaindiak eguneratutako zerrenda eta horixe da
|
orain
webgunean jarri den 155 araua. Hori bera izanen da berehala
|
|
|
ibarrak ageri da
|
orain
,
|
|
|
Erakusketan,
|
orain
arte izan diren argitaraldi guztiak bildu dira, orotara hogei. Eskuizkribu bat ere erakutsi da, Erandioko eskuizkribua deitua.
|
|
|
Esan bezala, Akademiaren XII. Jagon Jardunaldietan aurkeztu zen.
|
Orain
plazaratu den Euskera 2008, 2 liburu honek orduko agiriak jaso ditu: Pello Esnalek egindako aurkezpenaz gain, jardunaldi horietan eman ziren beste hiru hitzaldi:
|
|
|
Jagon Jardunaldi horietan hizlari izan ziren Pello Esnal, Juan Luis Goikoetxea, Lourdes Elosegi eta Andres Urrutiaren mintzaldiak jaso dira
|
orain
kaleratu den liburuan.
|
|
|
|
Orain
, Azkue Bibliotekak Lhanderen Mirentxu italieraz eskuratzeak, hausnarketa soka luzea eman dezake, mahai gainean paratzen baitigu lehendik ere jakinak baina gutxi ezagunak diren kontuak: bata, egungo idazleen kanona ez dela izaten, inondik ere, tokian eta garaian arrakasta handia izan zuten idazleen zerrenda, eta bi, Pierre Lhande zinez idazle arrakastatsua izan zela XX. mendearen lehen erdian, Frantzian bereziki, Europa katolikoan orobat, frantsesezko edizio ugariak eta gaztelaniara edo italierara egin zizkioten itzulpenak lekuko.
|
|
|
Mikel Atxaga
|
orain
40 urte arnasberritu zen euskal kazetaritzaren larre motzeko bidegile apal izan genuen. Jaioko dira bai berriak, baina Xabier Letek esan bezala, izan zirelako gara.
|
|
|
Batzorde, egitasmo eta lantaldeen berri ere ematen da liburuan. Atal hau Imanol Muruak landu du eta, berak azaldu duenez, Euskaltzaindiak zer egin duen, eta zer egiten ari den
|
orain
, azaldu dugu. Batzorde, egitasmo eta lantaldeetako arduradunei hitza emateko ahalegin berezia egin dugu, beraien ahotik azal zezaten lan guztien nondik norakoa.
|
|
|
Ez da ikerketa bat, ezta Euskaltzaindiaren historia ofiziala ere. Liburua hainbat galderari erantzuteko ahaleginaren emaitza da zer da Euskaltzaindia, zer egin duen orain arte, zer egiten ari da
|
orain
eta zer egiteko asmoa du hemendik aurrera eta horretarako egileek garai era toki desberdinetan harrapatu dugu Euskaltzaindia, eta horrela kokatu dugu historian, euskararen historian eta bere historia propioan.Kazetarien lana, eta ez historialariena. Torrealdaik eta Uriak informazio ugari ematen dute liburuan, bai testuen bidez, baita ilustrazio eta dokumentuen bitartez ere.
|
|
|
Ez da ikerketa bat, ezta Euskaltzaindiaren historia ofiziala ere. Liburua hainbat galderari erantzuteko ahaleginaren emaitza da zer da Euskaltzaindia, zer egin duen
|
orain
arte, zer egiten ari da orain eta zer egiteko asmoa du hemendik aurrera eta horretarako egileek garai era toki desberdinetan harrapatu dugu Euskaltzaindia, eta horrela kokatu dugu historian, euskararen historian eta bere historia propioan.Kazetarien lana, eta ez historialariena. Torrealdaik eta Uriak informazio ugari ematen dute liburuan, bai testuen bidez, baita ilustrazio eta dokumentuen bitartez ere.
|
|
|
Ez da arrunta Euskal Herriari buruz liburu bat argitaratzea Turkian, baina duela gutxi horietako bat eskuratu du Euskaltzaindiaren Azkue Bibliotekak. Agian lehena eta
|
orain
arteko bakarra, ez baitugu antzeko ekimenen inolako berririk.
|
|
|
Erabat suminduta gelditu nintzen.
|
Orain
, lerro hauek izan bitez, Zearretaren ohoretan, Euskaltzaindiaren aitormenetan. Jakin beza hiritargoak euskalgintza munduak eragile garrantzitsu bat galdu duela.
|
|
|
Eleaniztasuna mesedegarri ote dugu? Zein urrats eman ditugu
|
orain
arte eta zein ditugu etorkinen integrazioan?.
|
|
|
2005eko azaroaren sinatutako tratuaren arabera 2008ko azaro abenduan hasi eta 2009ko urtarrilean azkenengo hondarrak bilduz Gipuzkoako Aldundira (Koldo Mitxelena) ekarri zen kaxa multzo handi hura,
|
orain
eta handiago eta ederrago iruditzen zaigu, egia esateko. Antoniok berak ezetz esaten bazuen ere, ondo genekien bilduma harrigarria zela hark urteen buruan maisukiro eginikoa.
|
|
|
Antoniok berak ezetz esaten bazuen ere, ondo genekien bilduma harrigarria zela hark urteen buruan maisukiro eginikoa. Alegia, ez zela hura ahuntzaren gauerdiko eztula, ez zela dozena bat karpetetan bil zitekeen paper zahar multzoa.Hala ere, pazientzia eta begirune handiz
|
orain
karpetaz karpeta ordenatzen eta katalogatzen ari direnean, harik eta handiagoa, ederrago eta tantaiagoa iruditzen zaigu gure kultura arduradunen eta erakundeen aitorpen eta saririk merezi izan ez duen artxiboa. Gero izango da dirua, gero izango dira famak, esaten zuen tolosarrak disimulatu ezineko penaz.
|
|
|
Baina, auskalo noiz izango den gero hori. Lehenean jarraitzen baitu
|
orain
ere Auspoa bilduma erraldoiaren patuak bai, bai, Antonio, zuk nahiago izaten zenuen destinoa esan eta ez patua. Lehen ere badira lan bikainak eginak gurean, baina gure ahozkotasunaren alorrean sekula inoiz egin den lan eta proposamenik sakonena eta harrigarriena Auspoa saila da, ezbairik gabe.
|
|
2010
|
|
|
Jaso ote zuen Euskaltzaindiak gutun hori inoiz? Gure artxiboan
|
orain
arte ez da agertu eta, dakigula, ez da inoiz aipatua izan.
|
|
|
oin beltzera, lehenengo eta behin, herri baten hizkuntza da, hots, osotasun baten zati bat. Hortik Amerikara egin zituen bi bisitetan tribu horretako kideekin izandako bizipenak eta haien kontakizuna, Mary Eggermont Molenaarrek artikulu batean (eta
|
orain
komentatzeko astirik ez dugun liburu berezi batean, Montana 1911 a professor and his wife among the Blackfeet, 2005) hain ederki berpiztua. Eta abar.
|
|
|
Hizkuntza idatzia ez da sekulan desagertzen, hebreraren adibideak erakusten duen bezala,
|
orain
Israeleko Hizkuntza bizia bilakatu dena. Baina horretarako beharrezkoa da duten herrien nahia.
|
|
|
Lege proiektuaren auzia galdua da.
|
Orain
irekitzen da lege proposamenaren urraspidea. Alderdi guztietako diputatu eta senatari batzu Eskualde Hizkuntzen Parlamentu Multzoan bilduak dira, Armand Jung, Alsaziako diputatu sozialistaren zuzendaritzapean.
|
|
|
Horrela, osatuta geratu da Euskaltzaindiaren webgunean Hiztegi Batuaren inguruko informazio guztia: Orotariko Euskal Hiztegiaren bertsio digitala, XX. mendeko corpus estatistikoa, Hiztegi Batua bera eta honen azpian HBO,
|
orain
arte hartu diren erabakien inguruko dokumentazio guztia biltzen duena. Era horretan hobeto ulertuko da erabaki den forma bakoitzaren zergatia.
|
|
|
Egunotan Bilbon kulturgune berria inauguratu da. Diotenez, behialako udal biltegi zaharra, sasoi batean eraitsi eta suntsitzekoa omen zena,
|
orain
eraberritu, birmoldatu eta hiritar erabilera askotarako egokitu da. Prentsak eta ikus entzunezko komunikabideek horretaz dakartena ikusita, zoragarri gelditu ei da.
|
|
|
Ataungo honako ibar luze honetan, hemendik gertu, Perunezarren jaio zitzaigun
|
orain
ehun eta hogei urte gure On Jose Migel, Joxemiel izen goxoarekin generitzan Barandiaran Aierbe jaun jakitun handia.
|
|
2011
|
|
|
Horiek horrela, nazioarte mailan esanguratsuak diren datu baseetan Euskera agerkaria kontsultatu ahal izateko ahaleginak egiten ari da Akademia.
|
Orain
, ISOC eko datu basean Euskera agerkariari C kategoria eman zaio eta bertan argitaratzen diren ikerketa artikuluak, Hizkuntza eta Literatura sailean indizatzea onartu da. Kategoria esleitu ahal izateko gutxienezko kalitate irizpide batzuk bete behar dira.
|
|
|
Ikerketa horrek udalerriko jatorrizko izenak berreskuratzea eta normalizatzea zuen helburu, eta Iratxe Lasa, Goizalde Ugarte eta Mikel Gorrotxategi ikerlariek burutu dute.
|
Orain
, azterketa amaituta dagoela, Leioako leku izenak liburua argitaratuko da. Aurrerantzean, euskarri digitalean ere kaleratuko da.
|
|
|
Afrikara itzultzen gara. Erlea ren hirugarren zenbakiak Afrika hurbildu zigun Aljeria eta Magreb izan ziren orduan protagonista eta
|
orain
, laugarrenarekin, Afrika beltzera goaz, gai nagusi baten inguruan hausnarketa egiteko: Zein da Afrikako literaturaren hizkuntza?
|
|
|
2010eko apirilean EHHAren I. eta II. liburuak aurkeztu ziren.
|
Orain
, III. liburukia kalean dela, egitasmo honen sendotzea aipatu du Andres Urrutia euskaltzainburuak, urtez urte aldi luzeetan ondutako isilpeko lana kaleratze eta gizarteratzearen garrantzia azpimarratu duelarik. Harekin batera, Xabier Egibar Euskadiko Kutxaren Negozio Garapenaren Areako zuzendariak Atlasa asmo handiko proiektua dela esan du, besteak beste datu eta kontzeptu kopuru zabala eta esanguratsua bere gain hartzen dituelako, horretarako lan taldeak antolakuntza, jasotze, informatizazio, azterketa eta katalogazio lan eskerga jorratu duelarik.
|
|
|
Liburuaren aurkezpena Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Gorka Aulestia idazleak egin dute. Aulestiak azaldu duenez, 2009ko Liburu Azokan aurkeztu zuen Estigmatizados por la guerra liburuaren jarraipena da hau,
|
orain
XX. mendeko euskal literatura aztertzea xede duelarik. Horretarako, 23 idazleren lanak aztertu ditu:
|
|
|
Horixe zen Perpetua Saragueta: eskuidatziak eta hiztegia liburuaren helburua, eta
|
orain
, liburua kalean dela, helburua errealitate bihurtu da. Gaur, Iruñean, Perpetua Saraguetaren idatzi guztiak jasotzen dituen argitalpen berria aurkeztu dute Euskaltzaindiak eta Nafarroako Gobernuak.
|
|
|
Hala, bada, 2008an webgunea edukietan erabat berritu zen, eta Web 2.0 teknologiara egokitu.
|
Orain
, 2011n, prozesu horren urrats berria eman da.
|
|
|
Euskaltzaindiaren webgune berrian agertzen den OEHren bertsioa ez da
|
orain
arte webgune zaharrean zegoena, paperezko bertsioaren sareratze hutsa zena.
|
|
|
Euskal Pizkundearen urtearen barruan, hauxe da, beraien esanetan, Euskal Herriko Unibertsitateak eta Euskaltzaindiak eskain dezaketena: garai horretaz,
|
orain
arte gehiegi aztertu ez den alderdiari buruzko gogoeta.
|
|
|
Sagrario Alemanen esanetan, goizeko saioan,. Arabaren izaera euskalduna aitortzetik izenak izana dakar, ezagutza eta erabileran izan den bilakaera, normalizazioan herri ekimenetik egindako lana, eta gogoetarako proposatzen den diskurtsorako bidea eginen dugu goizean. Araban aski ezagunak diren soziolinguista eta adituek eramanen gaituzte bide horretan barna eta
|
orain
arte ezagutzen ez ditugun datuak jakinaraziko dizkigute?.
|
|
|
Joan den irailean, Bartzelonan egin zen Izenak eguneroko bizitzan izeneko ICOSen XXIV. kongresuan partaide izan ziren Italiako biltzarra antolatu dutenak. Hauek, bertan izan ziren Euskaltzaindiaren ordezkarien hitzaldiak entzun ostean, interesa erakutsi eta espresuki eskatu zioten Akademiari parte har zezan
|
orain
burutu berri den kongresuan. Hala bada, Mikel Gorrotxategi Nieto Onomastika batzordeko idazkaria hizlari izan da biltzarrean, eta La normalización de la toponimia en el País Vasco, estado actual y problemas (políticos, sociales, lingüísticos...) izeneko hitzaldia eman du.
|
|
2012
|
|
|
Bestalde, Antonio, zuri buruzko asmo eta helburu asko erdizka bete dugu
|
orain
arte. Esaterako, Euskaltzaindiko Herri Literatura batzordeko zure kideok behingoz eskaini nahi dizugun liburua erdibidean dago, ez atzera ez aurrera, inoiz argitara emango den idazlan asko eskuartean dugula.
|
|
|
testu antolatzaileen erabilera estrategikoa. Hain zuzen ere, liburu haren harian eta haren osagarri dator
|
orain
Hitz ordena. Erabilera estrategikoa, hark urratutako bidean aurrera egitera, alegia.
|
|
|
Erabilera estrategikoa deitutako jardunaldia egingo du Euskaltzaindiak, Donostian, Luis Villasante Euskararen Ikergunean. Akademiak izen bereko liburua aurkeztu berri du eta
|
orain
, aipatu jardunaldian, lan horretan planteatzen diren gaien inguruko hausnarketa bultzatu nahi du.
|
|
|
2010ean, Euskaltzaindiak XV. Jagon Jardunaldiak egin zituen, Gazteak, aisialdia eta euskara gaiaren inguruan, eta, besteren artean, Baxokek eta Coyosek parte hartu zuten, Gazteak, aisialdia eta euskara Ipar Euskal Herrian hitzaldiarekin.
|
Orain
, ikerketaren emaitza osoa liburu batean publikatu da. Lanaren xede nagusia hauxe izan da:
|
|
|
Karmele, bene benetan, bihotzez, hunkiturik eskerrik asko egin duzun, duzuen guztiagatik...
|
orain
goza ezazu, zauden lekuan zaudela, bidelagun izan zenituen Zipitria, Karmele Alzueta eta besteekin. Guzti guztiak miresgarriak, den denak maitagarriak, eta ahal baduzu, erakuts iezaiezu gaurko irakasleei, gurasoei eta ikasleei sobera zenuten barne indarraren, etorkizuna irabazteko zenuten grinaren iturburua, iturri zaharretik edaten duen urarena, etengabe berritzen denarena.
|
|
|
Lanaren balioa azpimarratu du Joseba Intxaustik: , iaz ikerkuntza eta kontsultetarako eskaini genituen baliabideak
|
orain
sarean erabilerraztasun eroso eta emankorragoz hornitu dira, eta erabiltzaileak bere galdera zehatzetan ahalbide berriak izango ditu. Ordutik hona, bestelako eskaintza baten aurrean gaude, dakartzan erraztasun teknikoengatik eta nornahirentzako lanabes izan daitekeelako.
|
|
|
Horrek berorrek balio handiagoa ematen die gaur orduan jasoriko datuei: jaso ezinezkoak lirateke
|
orain
, orduan bildu ziren erantzunetariko asko?.
|
|
|
Ibon Sarasolak gogora ekarri duenez,, hogei bat mila hitzeko hitz zerrenda zen, hitz horien ortografia batua adierazten zuena batez ere. Euskaltzaindiak
|
orain
argitaratzen duen Euskaltzaindiaren Hiztegia, 20.000 hitz haiei dagokien, hiztegi osoa, da, hots, haietako hitz bakoitza adierez, definizioz eta adibidez hornitzen duena?.
|
|
|
Hortik abiatuz, 40.000 hitzen formak arautu eta Hiztegi Batuan argitara eman dira. Andoni Sagarnak gaineratu duenez,, tresna horiek guztiek
|
orain
argitara eman den hiztegiaren oinarria sortu zuten. Etxe baten eraikuntza balitz, ereinotz adarra gailurrean jartzeko unea litzateke oraingo hau?.
|
|
|
Ondoren, munduko gainerako lurraldeei heldu zaie txanda. Afrikako leku izenak lehenengo (167 araua eta 168 araua), Ozeania gero (169 araua), eta Amerika
|
orain
(170 araua). Eta luze gabe argitaratuko dira falta direnak ere.
|
|
|
Guztira 132 neska ziren, batzuk DBHko lehen mailatakoak eta besteak Batxilergokoak, hiru taldetan banaturik. Hor Euskal Akademiaren historia laburra azaldu zien, hau da, Euskaltzaindia nola dagoen osaturik, euskaltzainen zereginak zeintzuk diren, erakundearen barne banaketa,
|
orain
arte egindakoak (euskararen batasuna, ortografia eta sintaxi arauak ematea, aditz eta hiztegi batua, Euskararen Atlasa, pertsona izendegia...) bai eta orain egiten diharduenak ere (lexiko, pertsona eta leku izenen bilketa, toponimia eta astronimia (geografiako izenak, planeten, izarren eta galaxien izenak...).
|
|
|
Guztira 132 neska ziren, batzuk DBHko lehen mailatakoak eta besteak Batxilergokoak, hiru taldetan banaturik. Hor Euskal Akademiaren historia laburra azaldu zien, hau da, Euskaltzaindia nola dagoen osaturik, euskaltzainen zereginak zeintzuk diren, erakundearen barne banaketa, orain arte egindakoak (euskararen batasuna, ortografia eta sintaxi arauak ematea, aditz eta hiztegi batua, Euskararen Atlasa, pertsona izendegia...) bai eta
|
orain
egiten diharduenak ere (lexiko, pertsona eta leku izenen bilketa, toponimia eta astronimia (geografiako izenak, planeten, izarren eta galaxien izenak...).
|
|
|
Modu honetan Euskaltzaindiak erosleekiko harremana erraztu eta hobetu nahi du. Hala ere,
|
orain
arteko bideak hobesten dituen bezeroak, erakundearen telefonoa eta posta elektronikoa erabili ahal izango ditu.
|
|
|
Ondoren, munduko gainerako lurraldeei heldu zaie txanda. Afrikako leku izenak lehenengo (167 araua eta 168 araua), Ozeania (169 araua) eta Amerika gero (170 araua), eta Asia
|
orain
(171 araua).
|
|
2013
|
|
|
Jarraian, Euskaltzaindiak bezeroari eskatu dion produktua eta ordain-agiria, hiru eguneko epean, helaraziko dio. Hala ere,
|
orain
arteko bideak hobesten dituen bezeroak, erakundearen telefonoa eta posta elektronikoa erabili ahal izango ditu.
|
|
|
1998an Euskaltzaindiak, Eusko Jaurlaritza eta Madrilgo Justizia Ministerioarekin batera, euskal deiturak arautzeko eta normalizatzeko asmoz, liburu bat argitaratu zuen. Hura osatu eta hobetu nahian,
|
orain
, bigarren edizio bat prestatzeari ekin nahi dio Euskaltzaindiak. Argitalpena ahalik eta osatuena izan dadin, deiturek mendeetan zehar izan dituzten aldaerak bildu nahi ditu Euskaltzaindiak, egungoak zein historikoak, gizabanakoei zein ikerlariei edota instituzioei baliagarri gerta dakizkien.
|
|
|
Filosofian lizentziaduna. Portugaleten bizi da,
|
orain
urte asko. 1969an, herri horretako ikastolaren alde hasi zen lanean, eskolak ematen.
|
|
|
Oraingoan, 2012 urtearen bukaera arte, bigarren itzulia osatuz, arautu dituen forma guztiak jarri ditu Akademiak bere webgunean. Guztira 42.940 forma ditu
|
orain
Hiztegi Batuak (36.843 sarrera eta 6.097 azpisarrera), paperezko azken bertsioak baino 2.763 sarrera eta 508 azpisarrera gehiago.
|
|
|
Joan zen udazkenean, Hiztegi Batuaren lehen itzuliko sarrerak eta azpisarrerak beren kategoria gramatikal, adiera, adibide, espezialitate marka eta erabilera oharrez hornituak dituen Euskaltzaindiaren Hiztegia. Adierak eta adibideak argitaratu zen, eta lanean ari da lantalde bat
|
orain
webguneratu den eduki osoa era berean prestatzen.
|
|
|
|
Orain
, bere heriotzaren lehenengo urtemuga heldu denean, Txileko Santiagon udazkeneko bazkalondo sargori honetan hasi naizenean duela urtebete aipatutako zordunok zertsu egin dugun gogoratzen, lotsa gorria datorkit, ez baitugu deusik egin.
|
|
|
Bi urterik behin, berritzen da UAEIS DIEB unibertsitate egituraren kudeaketa. Horren arabera, Jon Casenavek Xarles Videgainen segida hartu du
|
orain
.
|
|
|
Hortaz, 2013 urtearen amaieran, euskaraz inprimatu zen lehen liburua 11 hizkuntzatan irakurri ahal izango da, euskaraz gain; esan bezala,
|
orain
Linguae Vasconum Primitiae arabiera, katalan, galiziera, errumaniera, txinera eta kitxua hizkuntzetara itzuliko baita.
|
|
|
Horietako bi Antonio Zavalak eta Bernardo Atxagak 1994an eta 2005ean eman zituztenak lehen aldiz argitaratzen ditu Akademiak. Are gehiago, Atxagarena argitaratu gabea da eta lehenbiziko aldiz jartzen da
|
orain
publikoaren eskura.
|
|
|
Jardunaldietan eman diren hitzaldi asko, Euskaltzaindiak denon eskura jarriak ditu jada, Euskera agerkari ofizialean, edota separata banatan argitaratuak. Bi dira, hala ere,
|
orain
arte Euskaltzaindiak argitaratu ez dituen hitzaldiak. Batetik, III. Jardunaldietan,. Pensamiento intuitivo y discursivo en la poesía popular vasca?
|
|
|
izeneko jardunaldietan, Bernardo Atxagak eman zuen hitzaldia,. Ahozkotasunaren alde ez hain funtsezkoak? izenekoa, argitaratu gabea da, eta Akademiaren webgunean kaleratzen da
|
orain
, lehenbiziko aldiz. –Hitzaldi hori esan du Esnalek oso sarrera egokia da, herri literatura ulertzeko ez ezik, euskara, Euskal Herria, Euskaltzaindia... beste gauza asko ulertzeko?.
|
|
|
Azken liburukia hamaseigarrena 2005ean kaleratu zen, eta handik lau urtera, 2009an, hiztegi osoaren oinarrizko bertsio elektronikoa sarean jarri zen. 2011n, bigarren argitaraldia eskaini zuen Akademiak eta
|
orain
, 2013an, hirugarrena. Bigarren argitaraldian, hasierako bost liburukien berrikuspen sakona egin zen, eta testu zahar batzuetako lekukotasunak gehitu ziren (Lazarragaren eskuizkribua garrantzizkoena izan zen).
|
|
|
Imotz, Basaburu Nagusia, Larraun eta Araitz Betelu. Oraindik ere eremu aski ezezaguna da euskal dialektologian eta nabarmena da Larraun eta Araitz Betelu ia aztertu gabe egon direla
|
orain
arteko euskal dialektologiako lanetan. Tesiaren zuzendaria Iñaki Camino izan zen.
|
|
|
–Goiko kaleko 16 ganean, dogu Eusebio Mariren jaiotetxea, ta antxe, ormeari deutsala dago gomutarria, 1936 gn. urteko San Pedro bezperan, gerratea baiño ogei egun lehenago ezarri genduan arlandua. Arri orrek orduan, euskaraz zituan berbak;
|
orain
gitxiago ditu, ta eurek gaztelaniaz. Egun aretan kalean bertan berba egitea gertau jatan, eta orain, 37 urte geroago bere, barriro dagokit Azkuetarrak goratutea.?
|
|
|
Arri orrek orduan, euskaraz zituan berbak; orain gitxiago ditu, ta eurek gaztelaniaz. Egun aretan kalean bertan berba egitea gertau jatan, eta
|
orain
, 37 urte geroago bere, barriro dagokit Azkuetarrak goratutea.?
|
|
|
Horrela adierazi dute gaurko ekitaldian Maite Iturbek eta Andres Urrutiak. Iturberen esanetan,
|
orain
arte pauso handiak eman ditugu elkarrekin, eta hala jarraituko dugula espero dut. Gure helburua, gure hedabideen bitartez kalitatezko eredu estandarra zabaltzea da, eta horretarako, Euskaltzaindiaren laguntza ezinbestekoa da.
|
|
|
Baina
|
orain
dela gutxi hil zen Jean Haritxelharren hitzak dira, ziur aski, egokienak gaurko egunez aipatzeko; laneko zilarrezko domina ematean esanak dira:
|
|
|
Gizarte auzia (1935) eta sermolari aitortua izan zen. Aitortza honen lekukotasuna eta emaitzak dira
|
orain
bildu direnak Jarein bilduma honetara, Labayru Ikastegiaren bultzadaz. Hortaz, hark utzitako sermoi andanaren hautaketa egin eta hauek eskaini dira, ohar eta guzti.
|
|
|
Horrek berorrek balio handiagoa ematen die gaur orduan jasoriko datuei: jaso ezinezkoak lirateke
|
orain
, orduan bildu ziren erantzunetariko asko?.
|
|
|
Irailean hil zen Jean Haritschelhar zen Literatura Ikerketa batzordeko arduraduna. Beraz,
|
orain
egindako izendapenarekin, berak utzitako hutsunea beteko du Ana Toledo euskaltzain osoak.
|
|
2014
|
|
|
Hala, bada, gaineratzen du,. Euskaltzaindiak erabiltzaile horiei beren tresna mugikorren bitartez webguneko edukiak kontsultatzeko aukera eman nahiz, tresna mugikorretarako bertsio berria kaleratzea erabaki du?. Hori da, hain zuzen ere, Akademiak
|
orain
aurkeztu duena.
|
|
|
Ekitaldian hamahiru euskaltzain urgazle izan dira eta honela dioen diploma bana jaso dute: Euskaltzaindiak euskararen alde
|
orain
arte egin dituen lanen esker erakutsiz eta gerokoen pizgarri, urgazletzat hartu du.
|
|
|
Joan Mari Torrealdai da presidentea, Akademiaren ordezkari gisa. Berak azaldu duenez, Euskaltzaindia ez da
|
orain
domeinua erabiltzen hasi diren 92 aitzindarien artean. Ez Euskaltzaindia, ezta beste euskal erakunde enblematiko batzuk ere, domeinuaren erregistroarekin arazo tekniko batzuk sortu direlako.
|
|
|
Modesto eta Bertol Arrietak esaten dutenaren arabera,
|
orain
arte inork ez du bertso-paper orijinalaren kopiarik argitaratu. Haiek, Pello Esnalen eta Jabier Kalzakortaren aholkuak jarraituz, jo zuten Azkue Bibliotekara.
|
|
|
Baina, gaur, sinkronizazio hori puskatu egin da. Sinkronia bakarra zen tokian,
|
orain
gero eta zatikatuagoa iruditzen zaigun polikronia dugu?.
|
|
|
Folkloreaz interesatzen dira batzuk, hiztegigintzaz besteak, besteak gramatikaz, besteak linguistikaz, besteak musikaz.
|
Orain
, guztia batean emanda, corpus gisa eraturik, eta interaktibotasunari esker, Azkueren obrak beste dimentsio bat hartuko du, eta ikertzaileei aztergune berriak sortuko dizkie. Digitalizazioari esker gaineratu du Azkueren ekoizpen intelektual kulturala gure esku geldituko da oso osorik eta inolako sekreturik gabe?.
|
|
|
–Nor bere garaian eta bere herrian profeta izaten ez bada ere, azkenean urteek berari arrazoia eman eta merezi zuen lekuan jarri dute, bera bizi zenean batzuek hori aitortu nahi ez arren.
|
Orain
, haren obrarik esanguratsuena, Harri eta Herri, berriz ere plazaratzen dugu, lehen argitaraldiaren berrogeita hamargarren urteurrenean, eta horrela Bilbok, Bizkaiak, Euskal Herri osoak omenaldia eskaintzen diote beren poetari, aldi berean euskaldun guztiok zor dizkiogun aitortza eta eskerrak emanez?.
|
|
2015
|
|
|
|
Orain
, sistematikoki bildu dira Ekialdeko eta Antzinateko herrien izenak; herri horien euskarazko izenen tradizio zahar eta berria aztertu da, hainbat erdaratan nola idazten diren jaso da, herri izen horiek euskaraz adierazteko erabiltzen diren irizpideak zehaztu dira, eta, azkenik, zerrenda eleaniztun batean jaso dira. Hori guztia agertzen da argitara eman berri den Euskaltzaindiaren 174 arauan:
|
|
|
Hori dela eta, XIX. mendearen amaiera eta XX.aren hasiera kontuan hartu dituzte antolatzaileek, eta bitarte horretan zeuden gure hizkuntzarekiko aurreiritzi eta jarrerak aipagai izan dituzte gaur. Era berean, euskarak?
|
orain
dituen ahultasun eta mehatxuak nahiz irekitzen zaizkion aukerak ere hizpide izan dituzte.Andres Urrutia euskaltzainburuak, Juan Mari Atutxa Sabino Arana Fundazioko presidenteak eta Josune Ariztondo Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura diputatuak hasiera eman diote egunari, eta mintegiaren helburua azaldu. Ondoren, mintegia hasi da.
|
|
|
|
Orain
datoz, beraz, akordio horren lehen argitalpenak. Honako hauek aurkeztuko dituzte:
|
|
|
Arauaren lehen bertsioak 357 izen bildu zituen.
|
Orain
, 209 izen gehiago erantsi dira. Greziar eta erromatar pertsona izenez gainera, beste zibilizazio eta inperio garaikide garrantzitsu batzuetako pertsona izen batzuk ere sartu dira, hala nola Kartago, Fenizia, Partia eta abarretakoak (Hanibal, Hasdrubal, Kosroes, Mitridates, Seleuko?) Beraz, 566 pertsona izenez osatutako izendegi greko erromatar bat du arauaren bigarren bertsioak.
|
|
|
1997ko zerrendan, latinezko edo grekozko izenez gainera, gaztelaniazko eta frantsesezko ordainak ezarri ziren, baina ingelesezko ordainak ez ziren eman.
|
Orain
, pertsona izen horien guztien ingelesezko ordainak erantsi dira.
|
|
|
Jan Braun ohorezko euskaltzaina hil da. Hizkuntzalari poloniarra joan den ekainaren 29an zendu zen, baina
|
orain
arte ez dugu izan heriotzaren berri. 89 urte zituen eta ohorezko euskaltzaina zen, 2000ko urriaren 27an izendatua.
|
|
|
Arauaren lehen bertsioak 249 izen bildu zituen.
|
Orain
, 83 izen gehiago erantsi dira, eta Fenizia eta Kartagoko hiru jainko jainkosa nagusi ere sartu dira. Beraz, 335 mitonimoz osatutako izendegi greko erromatar bat du arauaren bigarren bertsioak.
|
|
|
1998ko zerrendan, gaztelaniazko eta frantsesezko ordainak bai baina ingelesezko ordainak ez ziren eman;
|
orain
, erantsi egin dira ingelesezko ordainak, kanpoko leku eta pertsona izenen gainerako arauetan egin ohi den bezala.
|
|
|
JAGONETek jasotako galderen zer nolakoa dela eta, aipagarria da aldaketa (txo) bat gertatu dela: hiztegiaren alorreko galdera gehiago iristen da
|
orain
JAGONETera, eta orain arte gramatikaren alorreko zalantzak ziren ugarienak. Kontuan hartzekoa da, hala ere, terminologiaren alorreko galdera askotxo iristen dela; nahiz eta JAGONET ez arduratu halakoez (Euskalterm era bideratzen dira).
|
|
|
JAGONETek jasotako galderen zer nolakoa dela eta, aipagarria da aldaketa (txo) bat gertatu dela: hiztegiaren alorreko galdera gehiago iristen da orain JAGONETera, eta
|
orain
arte gramatikaren alorreko zalantzak ziren ugarienak. Kontuan hartzekoa da, hala ere, terminologiaren alorreko galdera askotxo iristen dela; nahiz eta JAGONET ez arduratu halakoez (Euskalterm era bideratzen dira).
|
|
|
–Euskara Batuaren ahoskera zaindua (EBAZ) ahozko hizkuntza estandarra izango da, alegia hiztun ororen erreferentzia tresna, hizkuntzaren maila formaletan erabili dena. EBAZ ez da
|
orain
arteko hizkeren ordezkotzat hartu behar, osagarritzat baizik. Ez da Euskara Batua ahoskatzeko modu bakarra eta are gutxiago, noski, euskalkiak ahoskatzeko era.
|
|
|
Antonio Valverde bere aitak egin zuen Mitxelenaren erretratuaren aurrean, pozik agertu da: . Nire aita ere
|
orain
100 urte jaio zen, eta Mitxelenarekin mila lekutan egon zen, eta mila gauza partekatu. Besteren artean, bere herriarekiko eta bere hizkuntzarekiko maitasuna?.
|
|
2016
|
|
|
Kasu batzuetan informazioa osatu egin da (espezialitate marka edo adiera gehituz, euskalki marka finduz), lehendik jasotakoak berrikusi eta zuzendu ere egin dira kasuren batean (anpere > ampere, esaterako), eta sarrera eta azpisarrera berriak gehitu dira kasurik gehienetan. Hiztegia orekatuagoa dela esan dezakegu
|
orain
.
|
|
|
izenekoa hain zuzen ere, eskaini dio. Hala ere, tresna teoriko metodologiko mugatuak sortu eta erabili dituzte han hemengo ikertzaileek,
|
orain
arte. Zenbait motibo direla medio, ez dago oraindik aho batez onarturiko jarduera molde oinarrizkorik Hizkuntzen Historia sozialaren iker alorrean.
|
|
|
Bestalde,
|
orain
dela hamar urte ere, Euskaltzaindiak eta Ikastolak batera ospatu zuten 40 urteurrena eta Akademiaren egoitzan egin zuten Ageriko bilkura. Orduko informazioa Euskera agerkarian argitaratu zen.
|
|
|
Euskaltzaindiko Literatura Ikerketa Batzordearen egitasmo honek antologiaren esparruan ekarpen berri bat egitea du xede:
|
orain
artekoak baino osoagoa, landuagoa eta elkarlan handiagoko antologia eratzea.
|
|
|
Arloko testuetako tradizioa eta erabilera aztertu ondoren, eta Euskaltzaindiaren lexikorako irizpide orokorrak kontuan izanik, lantaldeak arloko oinarrizko kontzeptuetarako euskarazko adierazleak proposatzen dizkio Euskaltzaindiari.Hala, bada, Matematikako, Fisikako eta Astronomiako oinarrizko lexikoak proposatu ondoren, Osoko bilkuran onartu ditu Akademiak.
|
Orain
argitaratu eta guztion eskura jarri ditu, oinarrizko lexiko teknikoak arloko erabilera estandarraren erreferentzia baliagarria izateko asmoz".
|