|
2017
|
|
|
Confebaskek, CCOOk eta UGTk Eusko Jaurlaritzaren babesarekin eragin mugatuko hitzarmenak sinatzeko egindako akordioak tentsioa areagotu du sindikalgintzan. Espainiako erreformek estatu mailako hitzarmenei atea ireki,
|
lan
baldintzak kaskartu eta negoziazio kolektiboa blokeatu dute. Egoera hori gainditzeko akordioa omen.
|
|
|
Eraikuntzaren sektoreko CNC enpresen konfederazio nazionala izan zen lehena mauka profitatzen. 2012ko urtarrilean UGT eta CCOOrekin estatu hitzarmena sinatu zuen, beretzat gordez soldatak, mugikortasuna, lan-orduak eta beste hainbat gai garrantzitsu, eta edukiz hustuz euskal langileentzat askoz hobeak ziren lurraldeetako itunak;"
|
lan
baldintzen homogeneizazioa" zuten helburu. Geroztik halako beste asko etorri dira.
|
|
|
Blokeoa datutan ere zenbatu daiteke. Lan Harremanen Kontseiluaren azken buletin soziolaboralean ikus daitekeenez abuztuan langileen ia erdiak (%46, 2) oraindik berritzeko zuen hitzarmena, 253.993 lagunek hain zuzen; beste 110.167 hitzarmenik gabe zeuden (%20) eta soilik heren batek (%33, 8) zuen eguneraturik bere
|
lan
baldintzak arautzen dituen testua, hau da, 185.472 langilek.
|
|
|
Enpresa edo sektore batean aplikazio orokorreko itunik ez balego eta ikusi dugu asko eta asko egoera horretan daudela momentu honetan, gutxiengoan dauden sindikatuek patronalarekin
|
lan
baldintzak adostu ditzakete, eta langileek hitzarmen horretara gehitzeko aukera izango dute. Hori dira" eragin mugatuko hitzarmenak".
|
|
|
Bere esanetan, hitzarmenik eta erreferentziarik gabe geratu diren 380.000 langileei alternatiba eskaini nahi diete. Raúl Arza euskal erkidegoko UGTko idazkari nagusia ere iritzi berekoa da, hots, langile horien guztien
|
lan
baldintzak" eguneratu" ahal izango direla.
|
|
|
Aldundiko ordezkariak aurrean egon arren, argi berba egin zuen: etxekoandreen
|
lan
baldintzak zein eskasak diren inoren etxean lan egiten dutenean, ze gutxi estimatzen den haien lana euren etxean lan egiten dutenean, ez daukatela langabeziarako eskubiderik, jasotzen dituzten diru laguntzak ez direla nahikoa... entzuten ari nintzela barre egin nion, baina egia ederrak esan zituen. Ez da bera ikusezina izatera ohitu duten emakume bakarra, ezta guztiek entzuteko besteek baino ozenago hitz egin behar duen bakarra ere.
|
|
|
|
LAN
BALDINTZAK
|
|
|
" Ur Kirolarekin akordioa itxi dugu datozen bost urteetarako; Arraun Lagunak eta nahi duen guztia batzea nahiko genuke. Gizonezkoen bi traineruen
|
lanerako
baldintza berak izango dituzte". Izan ere, Donostiarrak, gizonezkoen bi traineru ditu, bere garaian Ur Kirolakek eta Arraunek itxitako akordioaren ondorioz, urteetan egindako lanari esker.
|
|
2018
|
|
|
Lehenengoa, indigenena izan zen; bigarrena, tokiko gatzagetan lan egiten zuten lagunena. Langile horiek, beren
|
lan
baldintza eskasengatik egin zuten protestan (1907) galdu zuten bizia. Haiei buruz mintzo da Hernan Rivera Letelierren Santa María de las flores negras (2002).
|
|
|
Testuinguruak desberdinak dira han eta hemen, baina filosofia, berdina:
|
lan
baldintzak gero eta okerragoak jartzea, herritar langile kontsumitzaile gehienak gero eta gehiago estutzea, banaka batzuek ahalik eta etekin handienak izateko.
|
|
|
Langileek ez omen dute sindikatuen beharra. Bakarka negoziatu behar dituzte
|
lan
baldintzak eta soldata, askatasun osoz, nagusiaren aurrean. Nork sinesten du hilean 800 euro irabazten dituen 45 urteko gizon edo emakume batek askatasun osoz negozia dezakeela bere lan etorkizuna odola xurgatzen dion multinazionaleko marrazoaren aurrean?
|
|
2020
|
|
|
Arlo sindikalean, hitzarmen berri bat lortu behar dugu edizio kontratuak eta sektoreko
|
lan
baldintzak eguneratzeko. Eta, azkenik, lan gehiago egin behar dugu irakaskuntza formalean eta ez formalean, literaturak sentimenduzko heziketan daukan betekizuna sustatzearren.
|
|
|
Horixe izan liteke etorkizuneko lan desiragarriena. Enplegu bulegoetan dugun panorama eta, batez ere,
|
lan
baldintzak ikusita, ez da erabat baztertzeko aukera. Kontuak atera:
|
|
|
Jaramon handirik ez egitea erabaki zuen aspaldi, bestela haien kontraesanek burua leherraraziko baitzioten. Zeren, ingurumenarekin eta hirugarren munduko
|
lan
baldintzekin hain konprometituta zeuden haiek, moda markei boikota egite aldera monje aszeta bat bezala janzten ziren beraiek, aldi berean ez omen zuten kontraesanik nabaritzen euren bi hilabeteko soldata balio zuen telefono mugikor bat erostean. Azken minutuko teknologia ez omen zen txolina eta friboloa, azken denboraldiko alkandora bat bezala, eta haren barneko koltana ez omen zen hirugarren munduan baldintza lazgarrietan ekoizten kotoizko kamisetak bezala.
|
|
2021
|
|
|
UGTk eta CCOOk soldaten igoera aldarrikatu zuten, bestela grebetara deituko zutela erranez. ELAk eta LABek murrizketen aurreko egoerara itzultzea eskatzen zuten eta sindikatu guztiek lanpostuetan
|
lan
baldintza hobeak.
|
|
2022
|
|
|
Iruñeko bikotekideek urte larri batzuk pasa zituzten hipoteka ordaintzeko eta aurrera egiteko. Biek egiten zuten
|
lan
baldintza txarretan eta zeukaten denbora librean diru gutxi izateak ez zien laguntzen. Pilik bidaia agentzia batean egiten zuen lan astelehenetik larunbatera eta urteko opor sasoien aurretik eta bitartean izaten zuen lanik handiena.
|
|
|
Honela laburbil liteke orduko ELAren goiburua: hemengo langileak soldata eta
|
lan
baldintza hobeak behar ditu; eta guk, sindikatu gisa, horretan jarri behar dugu gure ahaleginaren ardatza, eta ez helburu politiko handietan; horretarako daude alderdiak. Denok dakigu hori iragan zela, eta beranduenez, 1997an, Elorrietak autonomi estatutua hilda zegoela aldarrikatzean, ELAren gurari politikoa argiro aditzera eman zuela:
|
|
2023
|
|
|
Ezina sentitzean, depresioa eta etsipena agertzen dira. Langileari ardura handiko lana ematen zaionean baina lan hori egiteko ahalmen gutxi duenean, edota
|
lan
baldintzak behar bezala zehaztuta eta negoziatuta ez daudenean, estresa sor daiteke. Zarata, argirik eza, argi naturalik eza, aireztapen eskasa, gauez lan egitea, tenperatura baxuegia edo altuegia... estres iturri izan daitezke.
|