|
2002
|
|
|
Euskaraz diharduten irakasleek, oro har, erdaraz dihardutenak baino
|
lan
baldintza eskasagoetan ari dira lanean: behin behineko kontratuak ugaltzen ari dira; asignatura edo irakasgai ezberdin gehiago eman behar izaten dituzte; frankotan, gainera, irakasgai desberdin gehiago izateaz gain, bi hizkuntzatan eman behar izaten dituzte; halaber, euskarazko testuliburu eta material falta handiagoa izaten dute.
|
|
|
1 Irakasleak: Euskal irakasleria, oro har, erdaraz diharduena baino
|
lan
baldintza eskasagoetan ari da lanean.
|
|
|
“Normalean eraikuntzan eta nekazaritzan arrisku lanak egiten dituzte.
|
Lan
baldintza eskasak dituzte, eta, gaixotzen badira, ez dute baja hartu nahi.' Nor ez da estresatzen horrelako egoera batean? ”, galdetu du. “Bide luzea” Munduko Medikuak erakundeak laguntza soziosanitarioa eskaintzen die atzerritarrei Espainiako lehen asteetan.
|
|
|
Hau da, gaztea da gehienbat eta jarrera positiboa du oro har, baina oso
|
lan
baldintza eskasetan aritzen da, hainbat eta hainbat zailtasun aurkitzen baititu: dela jakintza alor gehienetako euskarazko tradizio falta, dela irakasgai desberdinak aldi berean azaldu beharra, zein eskolen prestaketan ordu asko eman beharra, edo tesia egiteko (eta, beraz, norberaren promoziorako) denbora eskasia, eta beste.
|
|
2003
|
|
|
Bestela esanda, etxebizitza eroslearen ahalegina, ekitaldi hau amaitu baino lehen, bere soldata gordinaren %50ean kokatuko da; kopuru hori %40ra jaitsiko litzateke dagozkion desgrabazio fiskalak kontuan hartuz gero. Analisten iritziz, adierazle horiek “etengabe okertzen” badira, “etxeen eskaria “ahuldu” egingo da, “bereziki
|
lan
baldintza eskasagoak edo diru sarrera ekonomiko txikiagoak dituzten familiena”. Ez da hori etorkizuneko etxebizitza eskaerak mugatu eta prezioen dezelerazioan lagundu dezakeen elementu bakarra.
|
|
|
Euskara ikastea izugarri garestia da, matrikula altuegiak dira eta norberarenhizkuntza ezagutzeagatik ezer ordaindu ez bagenu ere, herritarrak uxatzeko moduko matrikula prezioakeskaintzen ditugu. Dena den, matrikulak, oraindik ere, altuagoak ez badira irakasleek derrigorrez onartu behar dituzten
|
lan
baldintza eskasei esker da. Hori gutxi balitz, ikasi ahal izateko ikaslea merkatari bihurtu behar dugu eta pegatak, kamisetak, kalimotxoak, zozketak eta abar matrikularekin batera jasotzen ditu.
|
|
2004
|
|
|
Kanpo merkatukoarriskuetatik babestuta dago eta langileen erabilpen eta promozio ilarak erregulatzen dituen mugikortasun espazioa da. Gehienetan barne merkatu horiek segmentuperiferiko bat izan ohi dute osagarri, zeinetan okupazioa/ langabezia errotazio altuak, soldata baxuagoak, autonomia urriagoak eta
|
lan
baldintza eskasagoek ezaugarritzenduten enplegua. Segmentu periferiko horrek ekoizpenaren bilakaera ziklikoak xurgatzen ditu.
|
|
2006
|
|
|
Hitzak, berriz, kritikoak eta zuzenak, herritarren eta langileen tamainakoak: langabeziaren,
|
lan
baldintza eskasen, ezinegonaren eta burujabetasunaren gainekoak.
|
|
|
Lauren artean, laugarrena ikusten dut egokiena, etaez bakarrik emakumeentzat onuragarriagoa delako (ez lukete emakumeek lanmerkatua utzi). Zaintzaileren bat kontratatzearekin hasteko, esan dezakegugaur egun aukera hori gure artean horren zabaldua eta eskuragarria izateak adierazten duela langile horiek
|
lan
baldintza eskasetan eta oso diru gutxi kobratzen daudela, eta feministak garen neurrian horren kontra egin genuke, kontuan harturikgainera zaintzaileak orokorki emakumeak direla. Hau da, zaintzaileen lan baldintzajustuak bermatzea askoz bideragarriagoa da zentroetan eta enpresetan etxe pribatuetan baino.
|
|
2007
|
|
|
Izan ere, 1 taulako informazioak zeharka hauxe adierazten digu: I+Gko gastuak ikertzaile bakoitzeko askoz ere apalagoak direla EAEn gainerakoeremuekin erkatuz gero. Errealitate horren atzean EAEko ikerketa enpleguarenkalitate eta
|
lan
baldintza eskasak eta ikerketa jarduerako kapitalizazio ahuladaude. Horrek ondorio zuzenak ditu berrikuntza sistemaren emaitzetan eta, besteakbeste, 1 taulan bertan dugu horren erakusle den adierazle bat:
|
|
2008
|
|
|
Hondartzetan eta bestelako eremu turistikoetan daudenek udarekin bat datorren urtaroko jarduera izaten dute. Azpiegiturarik ezak, behar adina kualifikazio ez duten langileek eta
|
lan
baldintza eskasek, udako tenperatura altuek eta jende asko joaten denez, lokal horietan osasun arrisku handiagoa eragiten dute.
|
|
2009
|
|
|
3.5 Enpresa publikoak azpikontratatzen dituen enpresetan ari diren langileen soldatak eta
|
lan
baldintzak eskasak dira
|
|
|
f. Euskarazko komunikabide pribatuetako
|
lan
baldintza eskasek bertoko langileen mugikortasuna areagotzen dute. Oro har, langileen antzinatasuna baxua da (5 urte ingurukoa batez beste) eta horrek produktuaren kalitatean eta egonkortasunean eragin zuzena du.
|
|
|
g. Komunikabide publikoetarako azpikontratetan lanean diharduten langileen
|
lan
baldintzak eskasak dira. Hots, euskarazko mezu bide pribatuetan lan egiten duten beharginen parekoak, baina hedabide publikoetarako lan egiten duten hainbat enpresatan, komunikabide publikoak kapitalaren partaidetza dauka.
|
|
|
Eskarmentua eginaren eginez lortzen da eta horretarako profesioan urteak pasatzea ezinbesteko baldintza da. Aurrerantzean euskarazko kazetaritzak esperientziadun eta eskarmentuzko kazetari espezializatuak nahi baditu, zaindu egin ditu eta
|
lan
baldintza eskasen aitzakiaz alde egiteko arriskuari aurre egin dio nahitaez. Orain arte langileei eskaini ez zaiena eskaintzen hasi dira hedabideak, aurrera egin nahi badute.
|
|
|
AEBetan Wal Mart da supermerkatu kate merkeena, eta salmentak igotzea lortu duen bakarra. Wal Marteko
|
lan
baldintza eskasei eta hornitzaileen itotzeei buruzko kezkek beste urte baterako itxaron dute.
|
|
2010
|
|
|
Erizain, mediku eta Osasun Laguntzaile Teknikoen
|
lan
baldintza eskasei buruz zerbait esaten hasten nintzenean, Xabierrek hitza kentzen zidan umore txarrez galdetzeko ea zein sindikatutako bazkide nintzen. Ospitaleko langile orori bere atsotitz maiteenetakoa zen gustuko aldapan, izorra hadi zakar bat eskainiz amaitutzat ematen zuen hizketaldia.
|
|
2012
|
|
|
Arrasateko merkatarien Ibai Arte elkarteko arduradun Jesus Mari Elkoro are eta ezkorragoa da oraindik. . Jaiegunetan zabaltzea gure turismoari harrera egiteko modu bat bezala saltzen dute, baina negozio handien aldeko apustua da, saltoki txikiok ezin dugulako haien
|
lan
baldintza eskasekin lehiatu?. 80 urtetik gora pasatu dira Gasteizko Aiztogile kalean Ibañez izeneko lehen denda zabaldu zutenetik.
|
|
|
Horregatik, gaurkotasunak eta entzute handiko berriek erredakzio taldea berez motibatzen dute. Alta,
|
lan
baldintza eskasek motibazio galera eragin ohi dute. Horrelakoetan, kazetariek bestelako lanak bilatzeari ekiten diote.
|
|
|
Haien asmo nagusia kazetaritzan aritzea da. Hortaz,
|
lan
baldintzarik eskasenak onartzen dituen taldea osatzen dute. Azken batean, kazetari gazteen lehen helburua formazio praktikoa jasotzea da.
|
|
2013
|
|
|
Sindikatuen kritikak Bergarakoa tren lasterreko obretan hildako zazpigarren behargina da, eta heriotza horrek sindikatuen erreakzioak eragin ditu. LABen esanetan, horrelako istripuek beharginen
|
lan
baldintza eskasetan dute oinarria: azpikontratazioetan edo aldi baterako kontratuetan.
|
|
|
Dio hori argi geratzen dela eraikuntzaren hitzarmen sektoriala betetzeari uko eginda: «Araututakoa ez betetzeak
|
lan
baldintza eskasei bidea irekitzen die». ELAk ohar batean salatu du lan horretako pertsonentzat «ohikoak» direla «baldintza txarrak» eta lan hitzarmena ez ezartzea.
|
|
|
Dena dela, buruhausteak ez dira falta: enpresek langile gutxi dituzte,
|
lan
baldintza eskasak eta tamaina txikiegia. Alazne Aiestaranek hedabide pribatuei buruzko ikerketa batean zioen legez:
|
|
2014
|
|
|
Dena dela, buruhausteak ez dira falta: enpresek langile gutxi dituzte,
|
lan
baldintza eskasak eta tamaina txikiegia. Alazne Aiestaranek hedabide pribatuei buruzko ikerketa batean zioen legez:
|
|
|
4 Fastenopker eta Brot für alle erakundeek teknologia aurreratuko ordenagailuak ekoizten dituzten emakumeen
|
lan
baldintza eskasak salatzearekin batera LANEren hitzarmenak betetzea eskatu dute «High Tech. No Rigths?» kanpainaren bidez. Xehetasun gehiago hurrengo helbidean:
|
|
|
Egoera horren ondorioak askotarikoak dira, eta datozen urteetan profesionalen osasuna okerragotu dezakete. Sensier en arabera, «giro toxikoetan beharrezko babesik gabe eta
|
lan
baldintza eskasetan lan fisikoa egiteak abantaila gutxi sortzen du». Beste arazo bat, SINIF filmaren zuzendariaren arabera, faktore «zehaztugabeena» da (ez dira espero), eta hazten ere ari da.
|
|
2015
|
|
|
Dena dela, buruhausteak ez dira falta: enpresek langile gutxi dituzte,
|
lan
baldintza eskasak eta tamaina txikiegia. Alazne Aiestaranek hedabide pribatuei buruzko ikerketa batean zioen legez:
|
|
2016
|
|
|
Bigarren proiektu nagusiak Italian oso errotua dauden
|
lan
baldintza eskasen tradizioa eta prekaritatea desagerraraztea du helburu. Horretarako Lanaren Herri Ganbera" Camera Popolare del Laboro" jarri dugu martxan.
|
|
2017
|
|
|
Arrisku egoeren,
|
lan
baldintza eskasen edo irregulartasunen baten testigantza zuzenak eta salaketak ere bildu nahi ditu blog honek, eta norbaitek harremanetan jarri nahiko balu ireki dira zuloan@argia.eus posta, eta @AHTZuloan Twitter eta AHTZuloan Facebook kontuak.
|
|
2018
|
|
|
Lehenengoa, indigenena izan zen; bigarrena, tokiko gatzagetan lan egiten zuten lagunena. Langile horiek, beren
|
lan
baldintza eskasengatik egin zuten protestan (1907) galdu zuten bizia. Haiei buruz mintzo da Hernan Rivera Letelierren Santa María de las flores negras (2002).
|
|
|
Aurreko batean esan zidaten neuretzat ona den gauza bat eskaintzen ari direla, eta ez badut entzun nahi zoroa naizela. Ez dakit zer erantzun nien, baina ezer onik ez.Badakit ez daukatela ezeren errurik, langileak baino ez direla, enpresa handiak daudela atzean, elkartasuna sentitu behar nukeela haien
|
lan
baldintza eskasengatik... baina ezin ditut jasan! Norbaitek gelditu behar du telefono bidez jazartzeko tendentzia hau; gure osasun mentalaren onerako izango da.
|
|
2019
|
|
|
" Lan baldintzen narriadurak eta' Low cost' enpresek hornitzaileekiko duten harreman bertikalek eta
|
lan
baldintza eskasek beren produktu edo zerbitzuen kalitatea zalantzan
|
|
|
Gainera, esan beharra dago lan baldintzen narriadurak eta low cost enpresek hornitzaileekiko duten harreman bertikalek eta
|
lan
baldintza eskasek beren produktu edo zerbitzuen kalitatea zalantzan ipintzen dutela. Eta errealitate horrek zuzenean desegiten du enpresa mota horiek bezeroarekiko onura bilatzen dutela esaten dutenen ikuspegia.
|
|
|
Zakurra barruan giltzapeturik uztean ez zen kexatu. Marijek bazekien zakurren
|
lan
baldintzak eskasagoak zirela herri txikietan hirietan baino. Zakurrak beti zeuden erne beraien ugazaben ostiko bati ihes egiteko.
|
|
|
Horrela lortuko genuke etapa honen izaera hezitzailea eta eskaintza publikoa, doakoa eta unibertsala ahalbidetu. Gainera ume kopurua gutxitu behar da gelako, eta kudeaketa pribatuko ikastetxe publikoetako langileen
|
lan
baldintza eskasak hobetu.
|
|
2020
|
|
|
Frankismo osteko garaiak izaki, giroa ez zela samurra oroitu du Goikoetxeak. Irakasleen
|
lan
baldintza eskasak eta ikasleen askotariko aldarrikapenak gatazka iturri ziren. «Urte haietan klaustro gatazkatsu franko ezagutu genuen, dela irakasleen kontratuengatik, dela ikasleek aginte organoetan zituzten ordezkaritzagatik, dela praktikengatik edo eraiki ziren barrakoiengatik».
|
|
|
Andreak dira esparru horietako langile gehienak:
|
lan
baldintza eskasak eta prekaritate handiaago dutela salatu dute urteotan.
|
|
|
Murillo jauna, lanaren berrantolaketa egiteko (BFAk arautuko du ala egoitza negozioen esku geratuko da?), lehenik eta behin ezinbestekoa da egoitza zentroek nahikoa enplegatu edukitzea. Koronabirusaren pandemia baino lehen, plantilla gehienak ez ziren nahikoa kalitatezko zaintza berma dezakeen arreta eskaintzeko; orain, beraz, langile kopurua handitu eta haien
|
lan
baldintza eskasak hobetu ezean, ondo dakizu ezinezkoa dela egoitzetan bizi duten egoera larriari aurre egitea. Horrez gain, pandemiaren ondorioz, gero eta behargin gehiago daude bajan:
|
|
|
Irtenbide hauek martxan jarri ezean, merkatuak eta familia nuklearrak hartzen dute zaintzaren esparrua, instituzioek horretara bultzatzen dutelako. Testuinguru honetan, etxeko eremuan norbait kontratatzea sustatzen da; gainera, esparru informalak ahalbidetzen du
|
lana
baldintza eskasetan egitea. Nagusien zaintzak esan nahi du, kasu askotan, hogeita lau orduko arreta, eta dirulaguntzek ez dute ematen soldata duinak ordaintzeko.
|
|
2021
|
|
|
Urrutiko ekoizpenaren beste kostu bat ekonomikoa eta soziala da. Nekazaritza ekoizpenaren deslokalizazioak
|
lan
baldintza eskasak, ekoizpen prezio baxuak eta jatorrizko herrialdeetako araudi laxoagoak baliatzen ditu, eta, gero, elikagaiak helburuko herrialdeetan saltzen ditu, tokikoak baino prezio lehiakorragoetan. Gainera, gaur egungo sistemak lurraldeen artean desberdintasun ekonomiko handiak eragiten ditu, “oso korporazio handi gutxik dute pastelaren zati handi bat, eta familia ekoizleak merkatutik kanporatuta geratzen dira, ezin baitute beren prezioen aurka lehiatu”, dio Simónek.
|
|
|
Gaiok mahairatu zituzten, besteak beste: ...o Bizitzeko Gutxieneko Errenta abiarazteko aukerak aztertu behar dira (Frantziako intermitentziaren eredua gogoan); kalitatezko tartea lortu behar da euskarazko sortzaileen lanentzat irrati telebistetan, kuotak eskatu, EITBtik hasita; erakunde publikoak dira artisten patroi nagusia, eta eurak ere baliatzen dira sortzaileen eta artisten babesgabetasunaz, ahalik eta gutxiena ordaintzeko; militantzia
|
lan
baldintza eskasetan aritzeko aitzakia bihurtzen da gehiegitan.
|
|
2022
|
|
|
Erantsi du osasun profesionalen eskasiaz hitz egitea «mantra» bat dela, baina atzean dagoena beste arazo bat dela: Osakidetzan indarrean den kontratazio eredua eta langileei eskaintzen zaizkien
|
lan
baldintza eskasak. Horrez gain, Uberak gogor salatu du gaur egungo egoeraren ardura herritarren eta langileen bizkarrean uztea, eta Jaurlaritzari erantzukizuna bere gain hartzeko eskatu dio.
|
|
|
" Erosteko ahalmenaren galera urtetik urtera areagotzen ari da, eta langileak baldintza prekarioetan mantentzen dira, sektorearen profesionalizazioa eragotziz", ohartarazi dute. " Administrazio publikoak azpikontratatutako sektorea denez, gatazka batzordeari aurkeztea erabaki dugu, eta bertan azaldu ditugu sektoreko
|
lan
baldintza eskasak, eskaintza onena saritzen duen azpikontratazio erregimen baten bidez ezin baitira horiek bermatu".
|
|
2023
|
|
|
Zerbitzu publikoa izan luke Gautenak, baina izatez azpikontrata bat da; izan ere, diru publikoz finantzatuta dagoen arren, Gautena elkarte bat da, Gipuzkoako Foru Aldundiak azpikontratatzen duen elkarte bat. Horren ondorioz, gure
|
lan
baldintzak eskasagoak dira, eta aldundia hortaz probesten da. Azpikontratatutako langileak gara, langile publiko edo funtzionario izan beharrean.
|