|
2003
|
|
|
Xedapen honetan ezarritako delitu egintza eta neurrien preskripzioa gertatuko da, Zigor Kodean
|
jasotako
arauekin bat etorriz.
|
|
|
g) Hamazazpigarren artikuluko 4 paragrafoaren azken tartekadurak egiten duen aipamena eta lege honetan adingabeen epaileari buruz
|
jasotzen
diren beste guztiak adingabeen epaile zentralari egiten zaizkiola ulertuko da, Zigor Kodearen 571 artikulutik 580.erakoetan aipatutako delituetatik edozein adingabeei egozten zaienean.
|
|
|
3 Hemezortzi urtekoak baino gazteagoak direnei epaiketa egin bazaie 1973ko Zigor Kodean xedatutakoaren arabera, indargabetutako zigor legeen arabera edota indarreko Zigor Kodearen xedapen indargabetzailearen arabera, eta adingabe horiei bi urteko presoaldi txikia edo bi urtetik gorakoko erakunde publiko eskudunak txoste espetxealdi zigorra ezarri bazaie, eta lege hau indarrean jartzean hori betetzeko badago, orduan, zigor horien ordez, lege honetan ezarritako neurrietatik bat ezarriko zaie, Fiskaltzak hala eskatuta, eta aurretiaz talde teknikoak edo adingabeak babestu edo eraldatzena eginez. Ondore horretarako, Fiskaltzari igorri zaizkio bete agindua eta atal honetan
|
jasotako
adingabeei ezarritako zigorren behin behineko likidazioa.
|
|
|
Aurreko paragrafoek adingabeen epaileak hartutako erabakiak aipatzen dituztela kontuan hartuta, erabaki horiek auto bidez
|
jasoko
dira, eta auto horren aurka, zuzen zuzenean, gora jotzeko errekurtsoa jarri ahal izango da, bost egun balioduneko epean, probintziako audientzian. Lege hau indarrean jartzen denetik bi hilabeteko epean hartu dituzte adingabeen epaileekbearen egoera ez da aldatuko. erabaki horiek.
|
|
|
Adingabeen epaitegiari bidaliko dio espedientea, konbikzio piezekin batera eta kasuan kasuan izan daitezkeen beste efektuekin batera. Horiez gain, alegazio idazkia bidaliko dio adingabeen epaileari; horretan
|
jasoko
dira egitateen deskripzioa eta balorazio juridikoa, adingabeak horietan izan duen partaidetza maila, adingabe horren inguruabar pertsonalei eta gizarte inguruabarrei buruzko aipamen laburra, eta lege honetan jasotako neurrietatik bati buruzko proposamena, proposamen horren oinarri juridikoak eta hezkuntza oinarriak arrazoituz.
|
|
|
Adingabeen epaitegiari bidaliko dio espedientea, konbikzio piezekin batera eta kasuan kasuan izan daitezkeen beste efektuekin batera. Horiez gain, alegazio idazkia bidaliko dio adingabeen epaileari; horretan jasoko dira egitateen deskripzioa eta balorazio juridikoa, adingabeak horietan izan duen partaidetza maila, adingabe horren inguruabar pertsonalei eta gizarte inguruabarrei buruzko aipamen laburra, eta lege honetan
|
jasotako
neurrietatik bati buruzko proposamena, proposamen horren oinarri juridikoak eta hezkuntza oinarriak arrazoituz.
|
|
|
Fiskaltzak, alegazio idazkiarekin batera, espedientea, konbikzio piezak, efektuak eta prozesuko gainerako osagaiak bidali eta gero, horiek
|
jasotzen
direnean, adingabeen epaitegiak bere eginbideei erantsiko dizkie horiek guztiak, eta entzunaldi izapidea irekiko du; horretarako, Fiskaltzaren alegazio idazkia eta espedientearen lekukotza igorriko dizkio adingabearen letraduari, horrek, bost egun balioduneko epean zehar, alegazio idazkia formula dezan eta bere ustez egokiak diren frogabideak proposa ditzan. Letraduaren alegazio idazki horrek eta Fiskaltzarenak autu berberak jasoko dituzte.
|
|
|
Fiskaltzak, alegazio idazkiarekin batera, espedientea, konbikzio piezak, efektuak eta prozesuko gainerako osagaiak bidali eta gero, horiek jasotzen direnean, adingabeen epaitegiak bere eginbideei erantsiko dizkie horiek guztiak, eta entzunaldi izapidea irekiko du; horretarako, Fiskaltzaren alegazio idazkia eta espedientearen lekukotza igorriko dizkio adingabearen letraduari, horrek, bost egun balioduneko epean zehar, alegazio idazkia formula dezan eta bere ustez egokiak diren frogabideak proposa ditzan. Letraduaren alegazio idazki horrek eta Fiskaltzarenak autu berberak
|
jasoko
dituzte.
|
|
|
Aurretiaz izendatutako zentrora joan beharkokikoari, edari alkoholdunen, droga toxi dira neurri horren menpe dauden gizabanakoak. Bertan, adituen laguntza
|
jasoko
dute, eta han izan dira adituek eurek ezarritako aldietan. Finkatutako gida-lerroak bete dituzte, horrela tratamendu egokia emango baitzaio euren anomalia edo aldakuntza psikoen edo gai psikotropikoen kontsumo mendekotasunari eta, orokorrean, oharmenean dituzten aldakuntzei.
|
|
|
Neurri egokia edo egokiak aukeratzeko, Fiskaltzak eta adingabearen letraduak, euren postulazioetan, eta epaileak, epaian bertan, malgutasunez hartuko dituzte kontuan, egitateen inguruko froga eta balioespen juridikoa, eta, batez ere, adingabearen adina, familia eta gizarte inguruabarrak, nortasuna eta interesa. Azken bi horiek talde teknikoen txostenetan
|
jasoko
dira, eta, hala denean, adingabeak babestu eta eraldatzeko erakunde publikoen txostenetan, halakoak eman behar direla lege honen 27 artikuluan xedatutakoaren arabera. Epaileak zioak jaso behar ditu epaian, eta xehetasunez azaldu behar du zergatik aplikatzen duen neurri zehatz bat; adierazi behar du, halaber, zenbat iraungo duen neurri horrek, adingabearen interesa balioetsi ahal izateko.
|
|
|
Azken bi horiek talde teknikoen txostenetan jasoko dira, eta, hala denean, adingabeak babestu eta eraldatzeko erakunde publikoen txostenetan, halakoak eman behar direla lege honen 27 artikuluan xedatutakoaren arabera. Epaileak zioak
|
jaso
behar ditu epaian, eta xehetasunez azaldu behar du zergatik aplikatzen duen neurri zehatz bat; adierazi behar du, halaber, zenbat iraungo duen neurri horrek, adingabearen interesa balioetsi ahal izateko.
|
|
|
7) Fiskaltzaren postulazioan, edo prozeduran emandako ebazpen horretan, lege honen 5.2 artikuluan ezarritako inguruabarretatik bat edo batzuk
|
jasotzen
badira, beronen 7.1 artikuluko d) eta e) letretan deskribatutako neurri terapeutikoak bakarrik ezarri ahal izango dira.
|
|
|
Espedientea hasi eta batera, hori jakinarazi behar zaio adingabeari, 24 artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe. Helburu hori erdiesteko, adingabeen epaitegiko idazkariak, behin Fiskaltzaren eskutik espedientearen hasieraren berri
|
jaso
eta gero, adingabeari eta horren legezko ordezkariei eskatuko die hiru eguneko epean letradua izendatzeko; ohartarazi egingo die hala egin ezean adingabeari ofiziozko letradua izendatuko zaiola, abokatuen elkargo egokian espezialisten txanda osatzen dutenen artean.
|
|
|
Era berean, Fiskaltzak espedientean kaltedun gisa agertzen denari jakinaraziko dio, espedientearen instrukzioan hori
|
jasotzen
den unetik, kaltedunak aukera duela berari dagozkion akzio zibilak egikaritzeko; horretarako, adingabeen epailearen aurrean ager daiteke, horrek egingo baititu izapideak, erantzukizun zibilari buruzko piezaren barruan.
|
|
|
Aurreko paragrafoan xedatutakoa gorabehera, letraduak proposatzen badu adingabeak aitorpena egitea, Fiskaltzak hori espedientean
|
jaso
du, salbu eta instrukzioa bukatuta egon eta espedientea adingabeen epaitegiari bidali zaionean.
|
|
|
Era berean, gizabakanakoak euskara jakin eta erabiltzen duen neurrian, hizkuntza hori gizabanakoa bera Euskal Herrian oso osorik integratzeko tresna bihurtzen da. Bide horretatik, herri botereen betebeharra da eskubide horren mailaz mailako egikaritza sustatu eta bermatzea, hori berori
|
jasotzen
baitu aipatu legearen 6 artikuluak, eta, Justizia Administrazioaren esparrurako, 9 artikuluak.
|
|
|
1 Adingabeen epaileak, ofizioz edo Fiskaltzak nahiz adingabearen letraduak hala eskatuta, eta, edozein kasutan, horiei, talde teknikoaren ordezkariari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero, erabaki ziodunean ezar dezake epaian
|
jasotako
epaitzaren betearazpena etetea, baldin eta ezarritako neurriak ez badu bi urtetik gorako iraupenik; etendura denbora zehatz batez luzatuko da eta, askoz jota, bi urtez. Etendura hori epaian bertan erabakiko da, edo, hori irmoa denean, auto ziodunean; edozein kasutan, etendura horren baldintzak zehaztu dira.
|
|
|
2 Adingabeen epaileak epaia eman eta epai horretan
|
jasotako
epaitzaren betearazpena eteten denean, etendura horren baldintzak hurrengoak izango dira:
|
|
|
Errekurtsoa jartzeko idazki horretan, azalpen zehatz eta xehea
|
jaso
da alegatutako kontraesanari buruz, bertan aipatutako epaiak izendatuz, eta epaian adingabearen interesa balioesteko oinarri diren txostenak izendatuz.
|
|
|
Epai irmoan ezarri neurriak betetzeko orduan, adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoen artean, neurri horiek betetzeko eskumena zeinek izan eta horrexeri bidaliko zaizkio aurreko paragrafoak aipatutako likidazioa eta lekukotza; lekukotza horrek, epaileak egoki deritzen zehaztasunez gain, auzira ekarri diren txosten teknikoak ere
|
jaso
behar ditu. Era berean, Fiskaltzari jakinaraziko zaio betearazpenaren hasiera; orobat adingabearen letraduari, horrek hala eskatzen badio adingabeen epaileari.
|
|
|
3 Erakunde publikoak aurreko paragrafoan aipatutako lekukotza eta likidazioa
|
jasotzen
dituenean, berehalakoan profesional bat izendatuko du, eta profesional horren erantzukizuna izango da ezarritako neurria betearaztea; ezarritako neurria barneratzea bada, orduan hori betearazteko zentrorik egokiena izendatuko du, adingabearen egoitzatik hurbilen egon eta plazak hutsik dituzten zentroen artean, kasuan kasuan eskuduna den erakunde publikoak neurria betearaz dezan. Adingarri izatea bera familia eta gizarte ingabea aurrekoak ez beste zentro batera eramateko, horren oinarria izan behar da adingabearen intereserako komenigurutik urruntzea, eta, edozein kasutan, epaia adingabeen zein epailek eman eta horren onespena izan du.
|
|
|
Erakunde publikoaren ardurapean geratu bada adingabearen gainean neurria betearaztea, erakunde publiko horrek espediente pertsonal bat bakarrik irekiko du adingabeari buruz; espediente horretan
|
jasoko
dira adingabeari buruzko txostenak, hari dagozkion ebazpen judizialak eta betearazpenean zehar sortutako bestelako dokumentazioa.
|
|
|
Adingabetasun zibila duenak oso osoko hezkuntza eta heziketa
|
jaso
behar ditu eremu guztietan, eta izan behar du legeek haren izaera kontuan hartzeagatik berari eskaintzen dioten babes berezia.
|
|
|
Adingabeek dohaineko osasun laguntza izan behar dute; nahitaezko hezkuntza oinarrizkoa, euren adinari dagokiona,
|
jaso
behar dute, haiek zentroan duten egoera edozein izanik ere; eta hezkuntza nahiz lanbideko heziketa egokia eskuratu behar zaie, euren inguruabarrekin bat datorrena.
|
|
|
j) Adingabeek lan heziketa egokia eta ordaindutako lan bat
|
jaso
behar dute, betiere erakunde publikoaren baliabideen arabera; orobat, eurei legozkiekeen gizarte prestazioak eskuratuko zaizkie, lege aginduz ezarritako adina lortutakoan.
|
|
|
Adingabeek nahitaezko hezkuntza oinarrizkoa
|
jaso
behar dute, lege aginduz hala dagokiena.
|
|
|
1 Behin zentroan sartutakoan, adingabeek idatzizko argibideak
|
jasoko
dituzte euren eskubide eta betebeharrei buruz, beraiek jasan behar duten barneratze erregimenari buruz, antolaketa orokorraren gaineko arazoei buruz, zentroaren jardunbidea arautzen duten erregelei buruz, diziplina arauei buruz, eta eskaerak, kexak edo errekurtsoak aurkezteko bideei buruz. Argibideak eurek ulertzen duten hizkuntza batean emango zaizkie.
|
|
|
6 Banantze zehapenak berarekin ekarriko du adingabea bere gelan edo horren antzeko ezaugarriak dituen gela batean izatea, zentroko jarduerak burutaezko hezkuntza
|
jaso
, bisitak hartu eta egunero bi ordu atari zabalean izateko.tzen diren orduetan salbu eta nahi
|
|
|
Aipatutako pieza horretara ager daitezke kaltedunak, baldin eta horretarako jakinarazpena
|
jaso
badute adingabeen epaile edo Fiskaltzaren eskutik, lege honen 22 artikuluak ezartzen duen moduan. Berezko ekimenaz orobat, piezara ager daitezke euren burua kaltedun gisa hartzen dutenak ere.
|
|
|
banandurik badoaz, nork bere helburuak lortu nahian, bi akats larrik eragotzitako egitura burokratiko bihurtzen da: alde batetik, okerreko arazoaren gainean eragitea, giza konplexutasun existentziala aintzat hartzeko egokiak ez diren tresnak erabiltzen diren heinean, delituaren egileak
|
jasoko
duen erantzuna bere pertsona eta gizarte ingurunea kontuan hartzen ez direnean gertatzen den legez; bestalde, ihardespen penalak gazteari delitugile etiketa jartzen badio eta gizartetik baztertzea areagotzen badu, praktikan jarraikitzen diren delitu gehienen sintoma diren giza arazo partikularrak eta gizarte gatazkak zorroztu eta kronifikatzea besterik ez da lortuko.
|
|
|
Adingabeak baldin badaki zer egiten duen, berari egin izanagatiko erantzukizuna eskatu zaio. Eskema honek egungo jarduera zientzien ekarria
|
jasotzen
du erantzukizun aitorpena adingabearen egitura psikologikoari eta gazteak gizartearen eraikinean duen leku bereziari egokitzen zaien neurrian. Izan ere, adingabeak, bizi duen une existentzialarengatik, esperimentatzeko joera ez-ohikoa aurkezten du, gizarte inguruan hitz egiteko bide gisa.
|
|
|
Bai eragindako kaltea konpontzean, bai delitugilea eta biktima adiskidetzean, ofentsagileak eta arau haustearen ondoriozko kaltedunak adostasuneko hitzarmena egiten dute; adingabeak hitzarmen hori bete ondoren, haren jarreraren ondorioz sortutako gatazka juridikoa bukatu egiten da. Adiskidetzearen helburu zehatza da biktimak betetasun psikologikoa
|
jasotzea
araua hautsi duen adingabearen kontura; adingabe hori eragindako kalteaz damutu, eta barkamena eskatzeko prest egon behar da. Neurria aplikatuko da, adingabea benetan damutu eta barkamena eskatu, eta ofendituak hori onartu eta barkamena ematen duenean.
|
|
2004
|
|
|
Prozesuaren hasierako uneetan, demandarekin edo alderdia bertaratzearekin batera, prozesuko baldintza jakin batzuk egiaztatzeko agiriak aurkezteaz gain, oso garrantzitsua da, aurkako alderdia jakinaren gainean egon dadin, auziaren edukiari buruzko agiriak aurkeztea. Gainera, aurkeztu beharreko agirioi legeak gehitu die alderdien uzientzat oinarrizko egitateak (esaterako, hitzak, irudiak eta zenbakiak)
|
jasotzen
dituzten bideak eta tresnak, bai eta egitateei buruzko irizpen idatziak eta beste txosten batzuk ere. Era berean, arau berriek agindu dute demanda kasu batzuetan onartzeko zein agiri behar eta agiri horiek aurkeztea.
|
|
|
Aldaketa horien artean, lehendabizi aipatu behar da, alegatutako egitateak egiazkoak direla ziurtatzeko, legeak izaera irekia duela; izaera ireki horren aurkakoa da, izan ere, frogabideen kopurua mugatu eta itxia izatea. Orobat, esanbidez onartu dira hitzak, soinuak eta irudiak edo datuak, zenbakiak eta eragiketa matematikoak
|
jaso
eta erreproduzi ditzaketen tresnak.
|
|
|
Prozesuko legeak, hizkera ulergarriarekin eta bere ondore zehatzetarako, aintzat hartu behar du esku hartze hori; baina prozesuko legea ez da aproposa fede ematearen betekizunak, eskumen esparrua eta beste inguruabar batzuk ezartzeko. Ildo horretatik, prozesuko legeriak ez ditu interpretazio eztabaidak ebatzi behar, horiek sortzen direnean fede emateari buruzko arauen inguruan edo negozio juridikoak agirian
|
jasotzeko
beharrezko laguntza juridikoaren inguruan. Amaitzeko, legegileak zeharo desegokitzat jo du lege honek negozio juridikoak agirian jasotzeko betekizunak ezartzea edo lehendik legez xedatutako aukerak eraldatzea.
|
|
|
Ildo horretatik, prozesuko legeriak ez ditu interpretazio eztabaidak ebatzi behar, horiek sortzen direnean fede emateari buruzko arauen inguruan edo negozio juridikoak agirian jasotzeko beharrezko laguntza juridikoaren inguruan. Amaitzeko, legegileak zeharo desegokitzat jo du lege honek negozio juridikoak agirian
|
jasotzeko
betekizunak ezartzea edo lehendik legez xedatutako aukerak eraldatzea.
|
|
|
Agiri itxurako irizpen eta txosten idatziak egin eta ekar daitezke; baina adituen eta lekukoen irizpen eta txosten izaera izango dute. Halaber, legeak, baztertu beharrean, beren beregi arautu ditu froga gauzatzeko tresna berriak, esate baterako, datuak, zenbakiak, eta kontuak
|
jasotzeko
egun oso zabalduta ez dauden euskarriak. Hortaz, froga gauzatzeko tresna berriak agiri frogen parekoak dira.
|
|
|
Horrela, 1881eko Legean
|
jasotako
arauketa katramilatsuaren aldean, asko erraztu da aditu froga gauzatzeko prozedura. Ez da onartu adituen ezespena, horien irizpena alderdiek ekarri badute; kasu horretan, adituek narrioa bakarrik jasan dezakete.
|
|
|
Lekukoen galdeketari erreparatuz, alderdien adierazpenari buruzko arrazoi berdintsuak direla bide, legeak ezarri duperientziak gomendatzen dituen berezi galdeketa hasieratik askea dela. Lege honek arautu ditu, halaber, alderdiek aurretiaz ekarritako txostenetan zein egitate
|
jaso
eta egitate horiei buruzko galdeketa. Era berean, pertsona juridikoek egindako adierazpena xedatu da, horiek publikoak izan nahiz pribatuak izan.
|
|
|
Legeak esangura zabalagoan arautu du azterketa judiziala, eta, esan bezala, frogabideen artean arautu ditu hitzak, soinuak eta irudiak
|
jaso
eta erreproduzitzeko tresnak ez eze, datuak, zenbakiak eta eragiketa matematikoak artxibatzekoak ere.
|
|
|
Epaiketa alde juridikoei buruzko txostenekin amaituko da, alderdi guztiek idatziz informatzea nahiago izan ezean edo auzitegiak hori egokitzat jo ezean. Gainera, azpimarratu behar da, grabatzeko eta erreproduzitzeko tresna egokien bidez
|
jasoko
dela jendaurreko eta ahozko jardun guztia, bi auzialdietan, beharrezko aktei kalterik egin gabe.
|
|
|
Hori guztia dela eta, kasazio interesa modu objektiboan hartu da lege honetan; horrek esan nahi du kasazioko errekurtsoa ebazteak prozesuko alderdientzat berebiziko garrantzia duela, baina badagoela haratagoko interesik ere. Interes hori modu objektiboan
|
jasotzeko
, batetik, munta handiari buruzko parametroa erabili da; eta, bestetik, gaiari dagokion parametroa. Bigarren horren eretzean, auziak ebatzi behar izan dira lege substantiboa urratuz, eta, horrez gain, Auzitegi Gorenaren (edo, kasuan kasuan, autonomia erkidegoetako auzitegi nagusien) jurisprudentzia doktrinaren aurka edo Probintziako Audientziaren aurkakotasuneko jurisprudentzia duten autu edo arazoetan.
|
|
|
Horren eretzean, lege honek ezarritako kasazio errekurtsoan, dagoeneko ezin da eskatu errekurtsoa zein epairen aurka jarri eta hori deuseztatzea, auzialdira berriro igorriz, eta, aldi berean, modu subsidiarioan, auzialdiko epaiaren ordeztea eskatu, berori zuzenbide substantiboarekin bat ez datorrelako. Lege honek jardunaren prozesu zuzenketarako tresna egokiagoak
|
jasotzen
ditu. Gainera, uste izan da Auzitegi Gorenaren eskumenak zentzuz itxuratu behar direla, Auzitegi Gorenaren jarduna arlo substantibora mugatuz.
|
|
|
Oro har, oinarrizko eskubideen arloko kondena epaiak ez dira araubide berri horretatik baztertu, hasieran bederen. Oinarrizko eskubideen gaineko epaiok, sarritan, diruzko kondena erabakiak
|
jasotzen
dituzte.
|
|
|
Lege honek, 1881eko Legeak ez bezala, nahitaezko betearazpena arautu du era bateratuan, argian eta osoan. Betearazpen prozesu egokia diseinatu da, lehenik, benetako betearazpen titulutzat har daitekeenarentzat, hori titulu judiziala izan zein kontratu bidezko titulua izan; bigarrenik, nahitaezko betearazpen arruntarentzat; eta, hirugarrenik, legean arreta berezia
|
jaso
duen hipoteka bermearentzat. Dena den, nahitaezko betearazpenaren funtsezko batasun horrek ez ditu eragotzi behar hainbat gaitan zentzuzkoak diren berezitasunak.
|
|
|
Badirudi arrazoi horiek gutxi direla; baina, egia esan, funtsezkoak ere badira. Gainera arrazoiak ezin dira baztertu, epai irmoa betearaztea ez delako eragiketa automatikoa, eta, horrekin batera, ez delako zentzuzkoa epaia eman eta hori irmo denetik epaiaren betearazpena eskatu bitartean
|
jasotako
guztia alde batera uztea.
|
|
|
Bestalde, epaiketaz kanpoko tituluetan oinarritutako aurka jartzea onartzen da honako arrazoi hauek tartean direnean: agiri bidez egiazta daitekeen ordainketa; konpentsazioa, baldin eta alderdi betearazlearen kredituaren aurka jarritako kreditua likidoa bada eta indar betearazlea duen agiritik badator; gehiegi eskatzea; alderdi betearazlearen eskubidea preskribatu nahiz iraungitzea; kita eta itxaroteko ituna edo ez eskatzekoa, hori agiri bidez agertuz gero; eta, orobat, agiri publikoan
|
jasotako
transakzioa.
|
|
|
Demandatzaileak alde bakarrez epaiketan atzera egin dezake, demandatua demanda erantzuteko epatua izan baino lehen, edo azken horrek epaiketarako zitazioa
|
jaso aurretik
. Era berean, alde bakarrez atzera egin dezake edozein unetan, demandatua auzi ihesean badago.
|
|
|
Agerraldia bukatu denean, hurrengo hamar egunetako epean, auzitegiak auto bitartez erabakiko du epaiketari ekitea ala ez. Halakoetan, jardun horren kostuak ezarriko zaizkio beraren uzia aurkeztu ondoren ezetza
|
jaso
duenari.
|
|
|
Dena den, ahalorde emaileak ahalorde orokorretik gaiak eta jarduna baztertu ahal izango ditu, legearen aginduz horietarako ahalorde berezia ematea behar ez denean. Bazterketa hori beren beregi eta zalantzarik gabe
|
jaso
da.
|
|
|
Ahalorde emailearen eta prokuradorearen arteko harremanei buruz beren beregiko xedapenik izan ezean, legeria zibil aplikagarrietan mandatu kontratuari buruz
|
jasotako
arauek eraenduko dituzte harreman horiek.
|
|
|
Jakinarazpenen eta epeen nahiz epe-mugen ondoreetarako, prokuradoreak
|
jasoko
ditu, orobat, gainerako alderdien prokuradoreek eman dizkioten idazkien eta agirien kopiak, 276 artikuluak xedatutakoaren arabera.
|
|
|
Jakinarazpenak
|
jasotzeko
, Prokuradoreen Elkargoak antolatutako zerbitzu bat izango da, auzitegi zibilen egoitza diren eraikin judizial guztietan. Zerbitzu horretan jakinarazpenak jasotzean, jakinarazpenok ondore guztiak izango dituzte, bai eta prokuradoreek emandako idazki eta agirien kopiak jasotzean ere, gainerako alderdiei horiek helarazteko ondoreetarako.
|
|
|
Jakinarazpenak jasotzeko, Prokuradoreen Elkargoak antolatutako zerbitzu bat izango da, auzitegi zibilen egoitza diren eraikin judizial guztietan. Zerbitzu horretan jakinarazpenak
|
jasotzean
, jakinarazpenok ondore guztiak izango dituzte, bai eta prokuradoreek emandako idazki eta agirien kopiak jasotzean ere, gainerako alderdiei horiek helarazteko ondoreetarako. Jasoketa agertzeko eginbidearen kopian adieraziko dira hartutako kopien kopurua eta kopia horien jasotzaile diren prokuradoreen izenak.
|
|
|
Jakinarazpenak jasotzeko, Prokuradoreen Elkargoak antolatutako zerbitzu bat izango da, auzitegi zibilen egoitza diren eraikin judizial guztietan. Zerbitzu horretan jakinarazpenak jasotzean, jakinarazpenok ondore guztiak izango dituzte, bai eta prokuradoreek emandako idazki eta agirien kopiak
|
jasotzean
ere, gainerako alderdiei horiek helarazteko ondoreetarako. Jasoketa agertzeko eginbidearen kopian adieraziko dira hartutako kopien kopurua eta kopia horien jasotzaile diren prokuradoreen izenak.
|
|
|
1) Ahalordea esanbidez edo isilbidez ezeztatzeagatik, kargu uzte hori auzi paperetan
|
jaso
denetik. Ahalordea isilbidez ezeztatutzat joko da, harrezkero beste prokuradore bat izendatu eta hori agertzen bada auzian.
|
|
|
2) Borondatezko uko egiteagatik, lanbidea uzteagatik edota lanbidearen egikaritzan eteteko zehapena
|
jasotzeagatik
. Lehenengo bi kasuetan, prokuradoreak, aurretiaz eta modu sinesgarrian, gertaera hori ahalorde emaileari eta auzitegiari ezagutarazi behar die.
|
|
|
Demandaren jakinarazpena
|
jaso ondoren
, demandatuak abokatu eta prokuradoreak ere erabili nahi baditu, auzitegiari hala adieraziko dio hurrengo hiru egunetan. Era berean, eta hala badagokio doako laguntza juridikorako eskubidea aitortzea eskatu ahal izango du demandatuak.
|
|
|
Demandatuak auzitegiari adieraziko dio bere erabakia, demanda jakinarazi zaionetik hiru egunetako epean, eta auzi jartzaileari hori komunikatuko zaio. Demandatzaileak, orduan, abokatu eta prokuradorearen zerbitzuak baliatu nahi baditu, jakinarazpena
|
jaso
eta hurrengo hiru egunetan auzitegiari adieraziko dio hori, eta, auzi jartzaileak doako laguntza juridikorako eskubidea aitortzea eskatzen badu, etendura erabaki ahal izango da, aurreko paragrafoan xedatutakoaren arabera.
|
|
|
Eskakizun horiek Doako Laguntza Juridikoaren Legearen arabera gauzatu eta erabakiko dira, eta ez da beharrezkoa laguntza hori
|
jasotzeko
eskubidea egiaztatzea, baldin eta eskatzaileak bere gain hartzen badu berari izendatu zaizkion profesionalen zerbitzu sari eta eskubideak ordaintzeko konpromisoa.
|
|
|
Halakoetan, jardunaren akta
|
jasoko
da. Bertan, testuak jatorrizko hizkuntzan agertuko dira, eta hizkuntza ofizialera egindako itzulpena gaineratuko da.
|
|
|
Halaber, pertsona gorrekin gauzatutako jardunaren akta
|
jasoko
da.
|
|
|
2) Modu sinesgarrian
|
jasoko
du auzitegian edo auzitegiaren aurrean prozesu egintzak gauzatu direla, eta garrantzi prozesaleko egitateak sortu direla.
|
|
|
2 Legean akta egin behar dela xedatuz gero, bertara bilduko da zehatz mehatz jardun guztia. Hala ere, lege honen arabera, grabatu eta erreproduzitzeko balio duen euskarrian erregistratu behar bada jarduna, aktan
|
jasoko
dira alderdien eskaerak eta proposamenak, eta auzitegiak emandako ebazpenak bakarrik, baita euskarri hartan jaso ezin daitezkeen inguruabar eta intzidentziak ere, denbora eta tokiari buruzko datuekin batera.
|
|
|
2 Legean akta egin behar dela xedatuz gero, bertara bilduko da zehatz mehatz jardun guztia. Hala ere, lege honen arabera, grabatu eta erreproduzitzeko balio duen euskarrian erregistratu behar bada jarduna, aktan jasoko dira alderdien eskaerak eta proposamenak, eta auzitegiak emandako ebazpenak bakarrik, baita euskarri hartan
|
jaso
ezin daitezkeen inguruabar eta intzidentziak ere, denbora eta tokiari buruzko datuekin batera.
|
|
|
3 Auzitegiek bide teknikoak erabil ditzakete jarduna eta
|
jasotako
idazkiak nahiz agiriak dokumentatu eta artxibatzeko, lege honen 135 artikuluko 5 paragrafoan aipatu bermeekin. Bide teknikoak erabil ditzakete, halaber, prozesuen egoeraren jarraipena eta horiei buruzko estatistika egiteko.
|
|
|
3 Jakinarazpen, zitazio edo epatzeetan, interesdunaren erantzunik ez da onartuko, ez idatziz
|
jasoko
, hala agindu ez bada behintzat. Agindeietan, errekerituak emandako erantzuna onartuko da, eta eginbidean hori labur labur jasoko da.
|
|
|
3 Jakinarazpen, zitazio edo epatzeetan, interesdunaren erantzunik ez da onartuko, ez idatziz jasoko, hala agindu ez bada behintzat. Agindeietan, errekerituak emandako erantzuna onartuko da, eta eginbidean hori labur labur
|
jasoko
da.
|
|
|
2 Zerbitzu horri igorriko zaio, bikoizturik, ebazpen edo zedularen kopia; prokuradoreak horietatik ale bat
|
jaso
eta bestea sinatuko du, eta zerbitzuak berak azken ale hori auzitegiari itzuliko dio.
|
|
|
4 Prokuradoreak alderdiak ordezkatzen ez baditu, ondore guztiak izango dituzte aurreko paragrafoan egoitza gisa aipatu tokietatik edozeinetan eginiko komunikazioek. Horretarako, komunikatu beharrekoa ondo igorri dela egiaztatu behar da, nahiz eta jasotzaileak hori
|
jaso
duela agerrarazi ez.
|
|
|
Komunikazio horiek
|
jasotzean
, erregistro eta erakunde publikoen jarduera zein xedapenek arautu eta xedapen horien arabera jardungo dute erregistro eta erakundeak.
|
|
|
Ematea idatziz
|
jasoko
da eginbide batez; eginbide hori sinatuko dute idazkari judizialak edo eginbidea gauzatu duen funtzionarioak, bai eta ematea jaso duen pertsonak ere, azken horren izena eginbidean bertan agerrarazita.
|
|
|
Ematea idatziz jasoko da eginbide batez; eginbide hori sinatuko dute idazkari judizialak edo eginbidea gauzatu duen funtzionarioak, bai eta ematea
|
jaso
duen pertsonak ere, azken horren izena eginbidean bertan agerrarazita.
|
|
|
2 Komunikazioaren jasotzailea bere egoitzan badago eta ebazpenaren kopia edo zedula
|
jasotzeari
uko egiten badio, edo ematea egiaztatzeko eginbidea sinatu nahi ez badu, orduan idazkari judizialak edo izendatu funtzionarioak jasotzaile horri ohartaraziko dio aurreko paragrafoan ezarritako betebeharra.
|
|
|
Eginbidean agerraraziko dira komunikazioa
|
jaso
behar duen pertsonaren izena, hori bere egoitzan bilatu eta bertan aurkitu ez den data eta ordua, ebazpenaren kopia edo zedula hartu duen pertsonaren izena, eta pertsona horren eta jasotzailearen arteko lotura; horrela eginiko komunikazioak ondore guztiak izango ditu.
|
|
|
Jasotzailea dagoeneko egoitza horretan bizi ez bada edo bertan lan egiten ez badu, eta galdetutako pertsonetatik inorkken egoitza hori
|
jasoko
da komunikazio ez badaki zein den oraingo egoitza, az eginbide negatiboan.
|
|
|
1 Epaitegiek eta auzitegiek, eta alderdiek edo komunikazio egintzen jasotzaileek, bide elektroniko nahiz telematikoak, infotelekomunikazioak edo antzekoak badituzte, komunikazio egintzak bide horien bitartez igorri ahal izango dira, horiei dagokien hartu izanarekin; bide horiek ahalbidetu behar dute idazkiak eta agiriak igorri eta
|
jasotzea
, komunikazioa eta beraren edukiaren kautotasuna bermatzea, eta igortze eta jasotze osoa, eta horiek egiteko unea modu sinesgarrian agerraraztea.
|
|
|
Hala denean, 156 artikuluan aipatu ikerketak burutu badira, eta komunikazioaren jasotzailearen egoitza ezin bada jakin, edo hori aurkitzea edo berorri komunikazioa ondore guztiekin egitea ezinezkoa bada aurreko artikuluetan xedatutakoaren arabera, edota horrela erabakitzen bada 157 artikuluaren 2 paragrafoan aipatu kasuan, orduan auzitegiak, probidentzia bidez eta inguruabar horiek
|
jaso ondoren
, komunikazioa aginduko du ebazpenaren kopia edo zedula epaitegi edo auzitegiko iragarki taulan jarriz.
|
|
|
Komunikazio egintzok, gehienez jota, hogei egunetako epean beteko dira, egintzok
|
jaso
direnetik zenbatzen hasita. Aurrekoa egiten ez bada zehaztu epean, auzitegiari hori bete dezan agindeia eginda, azaldu dira, hala denean, luzapenaren arrazoiak.
|
|
|
Exhortoak zuzenean igorriko zaizkio organo exhorto hartzaileari, informatika sistema judiziala erabiliz edo exhortoa
|
jaso
dela agerrarazteko bermea ematen duten komunikazio sistemetatik beste edozein erabiliz.
|
|
|
Exhortoa igorri bazaio laguntza eman behar ez duen organoari, exhortoa
|
jaso
duen organoak zuzenean igorriko dio exhortoa organo eskudunari, baldin eta organo hori zein den badaki; eta exhorto emaileari ere igorpenaren inguruko kontu arrazoiak emango dizkio.
|
|
|
Exhortoa
|
jaso
duen jurisdikzio organoak exhortoa betetzea aginduko du, eta bertan zein jardun eskatu eta hori zehaztu epean burutzeko behar beharrezkoa dena.
|
|
|
Exhortoa bete ondoren, exhorto emaileari horren emaitza komunikatuko zaio, informatika sistema judizialaren bidez edo exhortoa
|
jaso
delako bermea ematen duten komunikazio sistemetatik beste edozeinen bitartez.
|
|
|
2 Aurreko paragrafoko erregistro bideak ezin badaitezke erabil, edozein arrazoi dela medio, ikustaldia agirietan
|
jasoko
da, idazkari judizialak egindako aktaren bitartez.
|
|
|
Ez da aginduko ikustaldiaren etendurarik, baldin eta berori eskatzeko komunikazioa, hiru egun baino gehiagoko atzerapenarekin, bigarrenez gertatu bada
|
jaso
den data zehaztearen jakinarazpenetik zenbatzen hasita. Ondore horietarako, eskabidearekin batera aurkeztuko da aipatu data zehaztearen jakinarazpenaren kopia.
|
|
|
Auzitegiak, auto bidez, ez du metaketa eskabidea onartuko, eskabide horrek ez baditu
|
jasotzen
aurreko artikuluak galdatutako datuak edo eskabidearen edukiaren arabera metaketa bidezkoa ez bada, bai prozesuen mota, bai horien prozesu egoera, bai aurreko artikuluetan ezarritako gainerako prozesu betekizunen ondorioz.
|
|
|
2 Epe hori igaro denean edo alegazioak
|
jaso
direnean, auzitegiak arazoa ebatziko du hurrengo bost egunetan. Intzidentean alderdi diren guztiak metaketarekin ados badaude, auzitegiak besterik gabe aginduko du metaketa hori.
|
|
|
90 artikulua. Auzitegi errekerituakrientzat ikustaldia egitea metaketarako agindeia
|
jaso
eta auzila
|
|
|
Auzitegi errekerituak ofizioa eta agiri kautoa
|
jaso
dituenean, bertara zein alderdi agertu eta alderdioi helaraziko dizkie horiek.
|
|
|
Artikulu honen 1 paragrafoko auzitegiak uste badu abstentzioa bidegabea dela, epaile edo magistratuari aginduko dio auziaren gaineko ardurarekin jarrai dezan, alderdiek ezezpena baliatzeko duten eskubideari kalterik egin gabe. Agindua
|
jaso
eta gero, auzitegiak probidentzia emango du, prozesuaren etendura amaituz.
|
|
|
Aurreko kasu bietan, prozesuaren etendura amaituko da, hurrenez hurren ordezkoak ordu arteko jarduna
|
jaso
duenetik edo ordezkoa abstenituaren atalean nahiz salan sartu denetik.
|
|
|
Ezespena zein auzitegik erabaki behar eta auzitegi eskudun horrek
|
jaso
badu jarduna, hori Fiskaltzari helaraziko zaio, azken horrek, hiru eguneko epean, txostena egin dezan. Epea igarotakoan, intzidentea hurrengo bost egunetan erabakiko da, Fiskaltzaren txostenarekin zein txosten barik.
|
|
|
Ezespen idazkiaren izapidetza onartu ondoren, eta idazkia
|
jaso
den egunaren biharamunean, ezetsiak idaztako arrazoia gertatzen den ala ez. Ezekari judizialari adieraziko dio alegatutsiak ezespen arrazoia egiazkoa dela onartzen badu, idazkari judizialak erabakiko du ezetsia legez zeinek ordeztu behar eta hori jartzea.
|
|
|
5 Auzitegiek eta prozesuan parte hartzen duten subjektuek idazkiak eta agiriak igorri, eta horiek ohi moduan
|
jasotzeko
bide teknikoak badituzte, komunikazioaren kautotasuna bermatzeko, eta igortze eta jasotze oso osoa eta horien data modu sinesgarrian agerrarazteko, orduan idazkiak eta agiriak bide horien bitartez igorri ahal izango dira; modu berean ordainagiria adieraziko da, eta horiek aurkeztutzat joko dira, eskubideen egikaritza eta eginbeharren betetze ondoreetarako, legearen arabera zehaztu denboran.
|
|
|
Epea igarota edo alderdiei prozesu egintza gauzatzeko ezarri epe-muga agortuta, preklusioa gertatuko da, eta egintza hori gauzatzeko aukera galduko da. Idazkari judizialak, eginbide bitartez
|
jasoko
du, epea igaro dela, eta bidezkoa dena erabakiko du, edo horren inguruan kontu arrazoiak emango dizkio auzitegiari, horrek ebazpen egokia eman dezan.
|
|
|
Deklinatoria proposatu da, demanda erantzuteko epearen lehenengo hamar egunetan, edo ikustaldirako zitazioa
|
jaso
eta hurrengo lehen bost egunetan. Deklinatoriak etengo ditu, bera ebatzi arte, demanda erantzuteko epea edo ikustaldi egunerako zenbaketa, bai eta aribideko prozedura nagusia ere.
|
|
|
2) Metaketa zein prozesutarako eskatu eta prozesu horien objektuen artean lotura badago, lotura horrek ekar dezakeela, prozesuok banan banan jarraituz gero, epaiak ematea eta epai horietan
|
jasotako
erabaki edo oinarriak kontraesanekoak, bateraezinak edo elkarren artean baztertzaileak izatea.
|
|
|
1 Prozesu metaketa ez da bidezkoa izango, arriskua badago epaiak eman eta epai horietan
|
jasotako
erabaki edo oinarriak kontraesaneko, bateraezin edo elkarren artean baztertzaile izateko, eta hori saihestu badaiteke auzibitarte salbuespenaren bidez.
|
|
|
1 Aurreko artikuluan aipatu ikerketak inolako emaitzarik gabe egin dituzten auzitegiek Auzi iheslari Zibilen Erregistro Zentralari komunikatuko dizkiote demandatuaren izena eta
|
jasotako
gainerako datuak. Erregistro horrek Justizia Ministerioan izango du egoitza.
|
|
|
155 artikuluaren 1 paragrafoko kasuetan ezin badaiteke egiazta jasotzaileak komunikazioa
|
jaso
duela, eta komunikazioaren helburua bada epaiketan bertaratzea edo alderdiek prozesuko jardun jakin bat gauzatu zein horretan parte hartzea, orduan komunikazioa emate bidez egingo da, 161 artikuluan xedatutakoaren arabera.
|