2015
|
|
Hona hemen, irakurle abisatuaren eskura, Avilako Santa Teresaren lan osoak eta mardulak, era erara eta gaztelaniatik euskarara bihurtuak. Jakina denez, mistikoen artean lehen lehenetarikoa da Gaztelako Santa eta bertako
|
hizkuntza
erabili zutenen artean, goi mailakoa ere. Urrezko letrekin jaso ohi da haren testugintza literatura liburuetan.
|
|
Egin eginean ere, Baraiazarrak itzulpen honetan eskaintzen duena ez da bakarrik Santa Teresarena, ez bada euskara bera ere egoki apaindua eta gaurko erara emana, hain zuzen, euskarazko
|
hizkuntza
mistiko eta erlijiosoaren espresa molde garaikoa. Edu horretako opari ederra egiten die euskarari eta aldi berean euskal letrei.
|
|
Erlijioa eta fedea, bakoitzaren familian, barruko esperientzian hazten, sakontzen eta lantzen dira. Ama
|
hizkuntza
seme alabei ematen zaien bezala.
|
|
Ezkontzako alegoriaren sarrerako
|
hizkuntza
sinbolikoaz jarraitzen du (V. Egoitzak 4, 3).
|
|
Ulertzen ez den
|
hizkuntza
(Gaztelakoentzat moriskoek egiten zutena, adibidez); edota berbaroa edo hizkuntza nahasia. Hau da esanahia:
|
|
Ulertzen ez den hizkuntza (Gaztelakoentzat moriskoek egiten zutena, adibidez); edota berbaroa edo
|
hizkuntza
nahasia. Hau da esanahia:
|
|
Hau da esanahia: espiritua (grazia) falta denean,
|
hizkuntza
hau ahuntz erdara bezain ulergaitza gertatzen dela.
|
|
Ahalmenak galdu eta berreskuratu egiten direla esan nahi da. Espiritu
|
hizkuntza
da, lehenago 14, 2an eta 16, 1ean erabili duena, ahalmenak estasian sartzen eta hartatik irteten direla adierazteko.
|
|
16 Jainkoaren zerbitzari harekin, hala zen eta benetan argia, gainera? tratatuz neure arima osoa,
|
hizkuntza
hau ongi zekienak bezala, adierazi zidan zer zen eta biziki berotu zidan gogoa. Argi argi zela Jainkoaren espiritua esan zidan, eta otoitzera berriro itzuli beharra zegoela:
|
|
Gutxi laguntzen dit horretarako asti gutxi izateak, eta horrela Haren Maiestateak egin behar izaten du; izan ere, komunitatearekin ibili beharra dut eta beste zeregin askotan (orain hasieratan dagoen etxean bainago, gero ikusiko denez), eta honela sosegu gabe idazten dut, tarteka marteka, eta hau nahiko nuke, Jaunak espiritua ematen duenean, erraz eta hobeki jartzen baita: badirudi aurrean eredu bat duenak bezala egiten duela lan hura; baina espiritua falta bada, esan ohi den bezala, ahuntz erdara balitz baino ordena hoberik ez du izango
|
hizkuntza
honek, urte asko otoitzean egin badu ere. Eta honela, uste dut, abantaila handi handia dela hura idazten dudanean hartan egotea; izan ere, argi ikusten dut ez naizela ni esaten duena, ez baitut ordenatzen adimenaz ezta ez baitakit gero nola asmatu nuen esaten ere.
|
|
6 Konparazioren batez baliatu dut, nik saihestu nahi nukeen arren, emakumea naizelako eta agindu didatena soilik idazten dudalako. Baina espirituaren
|
hizkuntza
hau ni bezalako letragabeentzat adierazteko hain gaitza izanik, bideren bat bilatu dut, eta gehienetan baliteke konparazioa ongi ez etortzea. Berorren dibertigarri izango da hainbeste baldarkeria ikustea.
|
|
Gainera, beldurra zuen bere bizipen mistikoen aurrean; horregatik, nahi zuen bere otoitz era ongi ulertzea; argi egin nahi zuen barne esperientzia haietan. Gaizki ulertua ez izateko ardura horretatik dator haren
|
hizkuntzaren
gardentasuna, eta ahalegin horri zor zaio, hein batez, kritikoek azpimarratzen duten haren idazkien bikaintasuna.
|
|
hura bere aita eta amarekin eta auzoko beste birekin zegoela, gure Ordenako fraide bat sartu zen marregazko abituz jantzirik, orain ibiltzen direnez, oinutsik. Aurpegi bare eta beneragarria zuela diote, baina hain zahar, non bizarra zilarrezko harizkoa ematen baitzuen, eta luzea zen; beraren ondoan eseri zen eta pixka bat hitz egiten hasi zitzaion, ez berak ez beste inork ulertzen ez zuen
|
hizkuntzaz
; eta hitz egitea amaitu zuenean, gurutzearen seinalea egin zion hiru aldiz, esanez: –Beatriz, Jainkoak sendo egin zaitzala?, eta joan zen.
|
|
Hemengo posta zerbitzu bidez idatzi nuen joan den astean; han
|
hizkuntzaren
kontu hartaz erantzun nion Paulori; eta Joserekin aritu nintzen horretaz eta esan zidan, abisu emateko, ageriko eta ezkutuko etsaiak zituela eta kontuz ibiltzeko. Horregatik ez nuke nahi Egiptokoez hainbeste fida dadin, ezta gautxoriez ere; esan biezaio berorren aitatasunak.
|
|
8 Oso atsegin izan zaizkit hortik etorri ziren koplak; bidal biezazkio nire nebari lehenbizikoak eta besteren batzuk, guztiak ez baitzetozen ongi ordenaturik. Uste dut agure santuari erakuts diezazkiotela; esan horrela igarotzen dituztela jostaldiak, guztia baita perfekziozko
|
hizkuntza
; bidezko da, izan ere, edozein entretenigarri eskaintzea hainbeste zor zaionari. Harri eta zur uzten nau hainbesteko karitateak.
|
|
|
Hizkuntza
ezkutuan,. Jose. Jesu Kristo da.
|
|
|
Hizkuntza
ezkutuan, Nikolas Ormaneto nuntzioa.
|
|
|
Hizkuntza
ezkutuan, Nikolas Ormaneto nuntzioa.
|
|
Paulo
|
hizkuntza
ezkutuan Gracián da; Eliseo ere deituko dio.
|
|
Berriro ere izenorde eta
|
hizkuntza
ezkutura jotzen du: –Paulo?
|
|
Matusalen(
|
hizkuntza
ezkutuan): Nikolas Ormaneto nuntzioa.
|
|
Jesulagunen probintziala, Joan Suárez. Carrillo
|
hizkuntza
ezkutuan, Gaspar Salazar, Granadan bizi den jesulaguna.
|
|
–
|
Hizkuntza
ezkutuaz jarraitzen du: Joanes:
|
|
|
Hizkuntza
ezkutukoa darabil; hemen, ziur asko, jesulagunen bat esan nahi du.
|
|
|
Hizkuntza
ezkutuan, Jesu Kristo.
|
|
|
Hizkuntza
ezkutua darabil berriro: Peralta:
|
|
1 Hau bai
|
hizkuntza
jainkozkoa, ni ari naizen honetarako! Nola, Emazte santua!, gozotasunak hiltzen al zaitu?
|
|
Giroa, orduan, bestelakoa zen. Biblia bera gauza sakratu gisa ongi gorde nahi zen, herri
|
hizkuntzen
ukitutik. Kantarik Ederrena, berriz, debekuzko atea zen, batez ere emakumeentzat.
|
|
–goi goiko gauzei ukitu besterik ez diet egingo, diodanez, idatziak ditudalako (Bizitza Liburuan idatzi zituen); eta kentzen badituzte ere, dizue kendu hain liburu ona? . Azken esaldi honetan, duela gutxi egin zuten herri
|
hizkuntzan
idatzitako liburuen debekuaz ari da(? Índice de libros prohibidos?. F. Valdés Inkisidorearena, 1559), Teresari hainbesteko samina eragin zion gertakariaz.
|
|
eta kontuan izanik bitartekoa behar dugula, bete ahal izateko, Aita Betikoari erremediorik gorena eskatzen dio guretzat, hau da, Sakramentu guztiz Santuaren eguneroko ogia, indarra eta sendotasuna ematen dituena?. . Komatxo artean dagoen esaldia Teresaren beraren autografoa da
|
hizkuntza
originalean. Horrela, kapituluaren idazpurutik hasita,, panem nostrum?
|
|
Eta gaitz handiak eginda ikusi arte ez itxaroteko diot, hasieran moztu baizik, ahal duzuen eta kontzientzia onez egin dezakezuela uste duzuen era guztietara, moztu ere. Baina badut ustea Jaunagan, ez duela utziko beti otoitzari emanda dauden pertsonek bihotza inori ireki diezaioten, Jainkoaren zerbitzari handia denari baizik; hau argi dago, edota bestela ez daukate otoitzik ezta perfekziorik ere, hemen lortu nahi den erakorik behintzat; izan ere, beren
|
hizkuntza
ulertzen duela eta Jainkoaz hitz egitea maite duela ikusten ez badute, ezin izango dute maitatu, ez delako beraien kidekoa. Kidekoa balitz, ordea, hemen dituen aukera gutxi gutxirekin, edo oso inozoa da edota ez du nahi izango bere barruko bakea galtzerik ezta Jainkoaren mirabeak asaldatzerik ere.
|
|
Gutxiago oraindik. Hemendik irabaziaz irtengo zarete,
|
hizkuntza
hau dakienak baino bestek ez baitzaituzte ikusiko. Izan ere, ez du zentzurik hizkera berezi hau ez dakienak hauxe baizik ez dakienarekin hitz egin nahi izateak.
|
|
Izan ere, gaztelaniazko obra klasikoak euskaraz ez emateko, topiko bat erabili izan da: gaur egun euskaldun guztiok dakigula gaztelania eta obra klasiko horiek
|
hizkuntza
originalean irakurri behar direla. Nik neuk ere erabili izan dut topiko hori, baina, gehiago izan da, nire kasuan behintzat, abiada hartzeko eta uste hori edo topiko hori egitez gainditzeko.
|