2000
|
|
itxuratu ahal izateko, bertoko informazioa emateabehar beharrezkoa da.
|
Hau gabe
ez luketelako interes handiagoa erakutsiko Sud Ouesterosteko, estatu mailako Liberation edo Le Figaro bezalakoak irakurtzeko baino.
|
|
France 3 Euskal Herri irratiak Ipar Euskal Herria, EAEren eta Nafarroaren artekohurbilpenean parte hartzen du, mugaz gaindiko berri batzuk aipatuz eta larunbatetakomagazinean Hego Euskal Herriko bi Erkidego Autonomoetako gaiak erregulartasunezaipatuz. Hedabide
|
honek
ez du zalantzarik gai arras desberdinez aritzeko, hala nolaNafarroako ikazkintzaren ohituraz zein Herri Batasunaren burukideen auziaz.
|
|
Eta honetan bat egiten dute Baskongadetako egunkarierregionalistekin, zeinek bere eremutik. Gainera,
|
hau
ez da soilik gertatzen Euskal Autonomia Erkidegoan jazo diren gertaera eta auziekin, ezta hor soilik eragina dutenekinere: Euskal Autonomia Erkidegoan gertatua, nahiz eta Nafarroan eragina eduki, ez daalbiste kategoria iristen.
|
|
Sintesi
|
honetan
ez dugu SUD OUEST egunkaria aipatu: izan ere jadanik azaldudugunez, Euskal Herriaz ari denean, egunkari honek, ia Iparraldeko Euskal Herriaislatzen du soilik.
|
|
Errepikapenak ere kontuanhartzen dira, beraz. Eta
|
hau
ez da nolanahiko datua: ETB1ek eguneko 24 orduko emanaldia eskaintzen du, baina horietatik %23 errepikapenez osatuta dago, batez beste (errepikapena diogunean, aste berean emana
|
|
Lehenago esan dugunez, kanal biek genero ezberdinak lehenesten dituzte berenemanaldietan. Pentsa genezake, hartara, emanaldietako ekoizpenen jatorrien ezberdintasuna bi kanalen genero berezitasunari zor zaiola, eta, beraz, genero batzuk errazagoekoizten direla Euskal Herrian, edo beste batzuk errazago lortzen direla kanpoan.Ordea,
|
hau
ez da horrela gertatzen; izatez, hurrengo taulan ikus dezakegunez, generoberaren barruko ekoizpenetan jatorri ezberdinak agertzen dira bi kanaletan.
|
|
Euskal Herrian sortuak izan arren, beren lehengai nagusiaEspainiako produktuak dira (esaterako, Lo que faltaba saioa). Magazinen inguruanagertzen den alde
|
hau
ez da harritzekoa, kanal bakoitzaren hizkuntza kontuan hartuta: izan ere, filmak, erreportajeak eta beste zenbait produktu ez bezala, itzulpenak apenasduen lekurik magazinetan. Beraz, saio hauek ekoizteko unean, hizkuntza bat edo bestehitz egiten duten pertsonaiengana jotzen da (elkarrizketak egiteko, adierazpenakemateko, e.a.), horrela hizkuntza baten edo beste baten eremua erreferentzia bihurtuz.Horixe gertatzen da euskarazko eta gaztelaniazko magazinetan:
|
|
Zentzu honetan, lege
|
honetan
ez zen aurreikusi ere egin, ekimen pribatuak telebistarik eskainzezakeenik. Berrantolaketa hori 1987an gertatu zen, Telekomunikazioen Ordenamendurako Legearekin (LOT delakoa, 31/ 1987 Legea, abenduaren 18koa); bertan irrati eta telebista zerbitzuak, beren funtsezko izaera publikoa galdu gabe?
|
|
Horrekin batera, programazioari buruzko zenbait mugapen ere egiten dira lege honetan, nahiz etafuntsezkoak Estatutuaren legean finkatzen direnak izan. Horrez gain, programeneskubideak erosteko orduan, nazioarteko kirol erretransmisoak, bereziki?, RTVEeta telebista autonomikoen artean sor litezkeen tirabiretan, RTVEri eta Estatu osokoikusgarritasunaren printzipioari lehentasuna ematen dioten xedapenak ere jasotzendira35 Erkidegotik kanporako ikusgarritasunaz, lege
|
honek
ez du ezer zehazten, baina1999ko Aurrekontuak laguntzen zituen legean arautu zen arlo hau. Horrela, Erkidegoezberdinek beren arteko hitzarmenak egin ditzakete, zeinen bidez baten programakbestean ere ikusterik izango den.
|
|
gainditzea ezinbesteko baldintza da, gaizki ulertze latzetan erori nahi ez badugu, behintzat. Bestetik,
|
hau
ez da programa politiko baterako proposamena, hausnarketa filosofiko soila baizik (honek ez du esan nahi hobea denik; desberdina dela azpimarratu nahi dut, besterik gabe).
|
|
gainditzea ezinbesteko baldintza da, gaizki ulertze latzetan erori nahi ez badugu, behintzat. Bestetik, hau ez da programa politiko baterako proposamena, hausnarketa filosofiko soila baizik(
|
honek
ez du esan nahi hobea denik; desberdina dela azpimarratu nahi dut, besterik gabe).
|
|
Baina, filosofiaren historian eman diren bestejiteekin gertatu zen bezala, bere eraginak alor filosofiko horren mugak gainditu ditueta beste esparru batzuetara zabaldu da. Baieztapen
|
honekin
ez dut balizko jite haueta aurretik filosofia garaikidean eman direnak (nagusiki, historikoa, eta, linguistikoa?) berdindu nahi, hori harropuzkeria litzatekeelako nire partetik3 Bainahurrengo urteetan jarduera filosofikoaren barne egiturak irauli ditzakeen aldaketahori karakterizatzen duten zenbait elementu badaudela mantendu nahi dut.
|
|
|
Honekin
ez diot Monzon-i arrazoirik kendu nahi, zerbaitek ekartzekotan, borrokak ekarriko baitio herri honi askatasuna; eta, borrokatzeko, utopikoa izanbehar du pertsonak. Alternatiba politiko bat bideratzeko orduan, ordea, ez da nahikoa mundu hobea nahi dugula esatea7 Politika, ekimen hori epe eta marko mugatubatean egin ahal izateko formula azaltzean datza.
|
|
Gauzak horrela, teknologiaren kontrolak ez dirudi beharrezkoa kasu honetan. Hala ere, uste
|
hau
ez da zuzena. Bere izaera bereziagatik, informazio teknologiak daukan eragin nagusia ez da, materiala?, soziala eta politikoa baizik.
|
|
Horrela, teknozientziaren eredua hautatzeko eta bere kontrola mantentzeko ahalmena ukatzen zaio gizarteari. Teknologoen jarrera
|
hau
ez daberria. Beste, aurrerakuntza?
|
|
bezalako kontzeptuek apenasjaso duten oihartzunik orain arte, gai zabal bezain aberats honen inguruan egindakoikerketa ugarietan. Zenbaitek berriki salatu badu ere (Neveu, 1997; Stolcke, 1996; Leizaola, 1999), egoera
|
hau
ez da antropologiara soilik mugatzen, besteak beste, soziologia politikoan ere arreta txikia eskeini izan baitzaie horrako kontzeptu horiei.Zientzia politikoetan, oro har, Marshall en hiritartasunari buruzko azterketa klasikoaalboraezina bada ere, sarritan kontzeptuari baino gehiago beraren aplikazioari erreparatu izan zaio. Estatuaren eta norbanakoaren arteko lotura mota desberdinak, etabaita lotura horiek gainerako estatuekiko sorrarazten dituzten inplikazio/ ondorioakjorratzen dituzten lan sorta oparoak ditugu horren adibide4 Hauen artean kokatubehar dugu, Frantziako eta Alemaniako testuinguruetan hiritartasunak dituen kontzeptu eta aplikazio ezberdinak ikertu eta konparatzen dituen lan sakon eta interesgarria (Brubaker, 1992).
|
|
|
Honekin
ez dut esan nahi gainerakoak informalak edo ez formalak direnik, aipagai dugun hauformalki araututako nortasuna dela baizik.
|
|
Adibiderik ezagunena Sobiet Batasuneko antolaketa dugu, non bereizi egiten ziren sobiet hiritartasuna eta errepublika bakoitzari zegokion nazionalitatea.
|
Honek
ez du esan nahi, baina, antolaketa politikotik kanpo bestelako identitate formalik onartzen zenik, arautuak zirenez kanpo.
|
|
Baina nola galderari helduz gero, auzia korapilatu egiten da guztiz. Egia esanbehar baldin bada, hiru alderdien estrategiak puntu
|
honetan
ez dira oso agerikoaketa interpretazio makurretan erortzeko arriskua dugu. Dena den, beraien artekodesadostasunak begien bistakoak dira; izan ere, nahiz eta denek onartzen duten, batetik, prozesuak derrigorrez demokratikoa izan behar duela eta, bestetik, elkarrekin duten helburua lortzeko hirurek lankide izan behar dutela, bakoitzak bere ñabardurak jartzen dizkio lankidetzari horri eta, ondorioz, baita, demokraziari?
|
|
Euskal selekzio autonomikoak sortzeko aukera Gernikako Estatutuan ageri da, baina
|
honek
ez du esan nahi hauek Euskal Selekzio Nazionalak direnik. Hala ere, mahai inguruan izandako guztiek selekzio autonomikoen bidea jorratzea positibotzatjo zuten, nahiz eta hori benetan posible ez izan, maila politikoaren laguntza eskasadela kausa.
|
|
Medikuarentzat ez bezala, analistarentzat biziaez da balio gorena. Hala ere,
|
honek
ez du esan nahi psikoanalista heriotza bulkadaren zerbitzura dagoenik. Helburua ez da bizia salbatzea, norbaiten analisiari jarraipena eman ahal izatea baizik.
|
|
Baina
|
honek
ez gaitu aske uzten. Psikoterapia eta Psikoanalisia, n dagoen auziklinikotik, sugestioaren eta transferentziaren arteko muga edonon ageri baita. Inoizezin daiteke esan, behingoz sugestioa erabat alde batera utzi denik.
|
|
Prozesu terapeutiko
|
honi
ez zaio segadarik falta: pazienteak, bere beldurinkontzienteen aurrean, eta aldatzeko gogoak gorabehera, gogor egingo du.
|
|
bereizi gabeko niaren masa. Eskala
|
honek
ez du esanahi patologiko zuzenik, nahiz eta eskalan zenbat eta beherago egon, hau da, ezberdintasun maila zenbat etabaxuagoa izan, gizabanakoak hainbat eta zaurgarriagoak izaten diren tentsioekiko, eta sintomen ebazpena hainbat eta zailagoa bihurtzen den. Familia nuklearreangertatzen da kementsuen bereizi gabeko ni kolektibo familiarra, zeinak osatzendute gizabanakoen selfaren zati handiagoa edo txikiagoa zurga baitezake.
|
|
Eskoletako liderrakbakarrik aipatzeko, Ackerman, Whitaker, Jackson, Watzlawick, Sluzki, Wynne, Lidz, Bowen, Boszormenyi Nagy, Selvini eta bere talde osoa, Andolfi, Cancrini, Skinner, Kaufmann, Masson, Stierlin etab. gogoratuko ditugu. Hau da, eskoletakoia lider guztiek, sistemikoenetatik hasi eta psikoanalitikoenetaraino, Jay Haleysalbu(
|
hau
ez baitzetorren Osasun Mentalaren eremutik), entrenamendupsikoanalitikoa izan zuten.
|
|
Lehenengo eta behin, zorionak! Liburu
|
hau
ez da behin adin baterahelduta gizon publiko bati zor zaion omenaldi derrigorrezkoa, baizik eta, honezkeroohartuko zinenez, urtetan jo eta su ibili ondoren lagun batzuek egin nahi izan dizutenurtebetetze oparia. Badago aldea!
|
|
herriaren une larri guztietan, kinkalatzetan oro, gatazkaren lehen lerroan dugula beti ikusi, gure interesak gartsuki etafinki defendatuz. Gure herri
|
honek
ez du hori ahanzten ahal
|
|
Nire ustez, fedea, ala fedearen antzeko hori, ez dugu ez herrigintzan ez kulturgintzan nahastubehar. Mundu
|
honetakoa
ez den erregetzak, nekez argituko digu hemengoa nolaantolatu behar dugun. Naturaren aurrean gure naturaren indarrekin buruz buru biluzikaurkitzen gara.
|
|
Nafarroako abertzaleek baino eskubide gehiagorik ez dute, gehiengoa izanikere. Baina oraingo
|
honetan
ez dut ondorio politikoez edo balioen erabilpen zinikoazaritu nahi. Orain adierazi nahi dut, kultura batean, gure baitan pentsatzeko ematen denprozesuan, zer pisu duten balioek erabakiak eta jarrerak hartzeko orduan.
|
|
Gizakiakorain bere gain hartu behar du bere burua (existentzia), hots, bere buruaren eraikuntza, erantzukizuna.
|
Hau
ez da etika arazo bat, ohiko esanahian: existentzia arazoa da.
|
|
Gizaki estetikoaren alternatiba, Kierkegaard-en kasuan, ez da izango gizaki etikoa, bera ere, naturala??, erlijiosoa baizik, naturaren zeharoko ukazioa bere formaguztietan. (Gogora Unamuno; Txillardegik puntu
|
honetan
ez die bioi guztiz jarraitzen, eta bere soluzio modua asmatu du). Kierkegaard-en kasuan, benetan, bizitzaeta pentsamendua (pentsamenduaren eboluzioa) bat bat ibili dira, berak exijitzen zuenbezala.
|
|
a) Hitzaldi eta sermoietan debekaturik geratzen zitzaien elizgizonei gaztelaniaez zen beste hizkuntzarik erabiltzea. Testu
|
honek
ez zituen aipatzen elizakobestelako lan eta harreman pertsonalak (aitorlekua, otoitzak, etab.).
|
|
Oro har, hizkuntz gobernabide instituzional
|
hau
ez zitzaion Gobernuari eramangarria gertatuko, eta, bere amore emateekin ere, urrunegi uzten zuen elizetako hizkuntzbizitza gobernari frankistentzat onargarria izan zitekeen hizkuntz politika eredutik.
|
|
Fenomeno komunikatibo
|
hau
ez da soilik musikan gertatzen. Euskal komunitateari lotutako historia, arkitektura, pilota, kirola, giza balio, euskara bera edo bestelako adierazpenekin fenomeno bera gertatzen da.
|
|
–Gaur goizean hondartzan paseatzen ibili naiz? idazten badut, hau irakurtzenduenak egundoko informazioa jasoko du niri buruz, ibiltaria naizela, une
|
hau
ez denbeste batean zer egin dudan,... eta beste gauza asko. Gertaera hau posible izan da biokalfabetatuak garelako eta hizkuntza idatzia menderatzen dugulako.
|
|
Hamaikagarrena, ekoizten ditugun soinuak aldatu egiten dira inguruan dituztensoinuen eraginez, baina ez beti eta ez edonola; hizkuntza bakoitzak erabakitzen duhau, arautegi antzeko zerbait osatuz, hiztunak ikasi beharreko, erabilpen arautegi? bat.Hori bai, arautegi
|
honek
ez ditu fonemak eraldatzen, beraien alofonoak baizik; beraz, arautegi hau soinuen ekoizpenari dagokio eta ez beraien ulermenari. Pinker ek dioenez, entzun nahi duguna entzuten dugu, ez gara konformatzen soinuak jasotzearekin, darabilgun hizkuntzak dituen soinu idealizazioen baitan interpretatzen ditugu.
|
|
Baina ez da hau saltsa lodihorietan sartzeko lekua, agian bai saltsak arinduko dituen, pulamentuaren, alde egitekoa. Imanol-en hausnarketan esaten da, arautegi
|
honek
ez ditufonemak eraldatzen(...)?: hori egia da fonema baten alofonoa beste fonemabatenarekin berdintzen den arte.
|
|
Alegia, gizarte indarron nondik norakoa erabakitzen den gunerik erabakigarriena Estatuaren botere metaketa dela, eta, horrenbestez, hizkuntzen nondik norakohori goitik beheraino baldintzatzen duela Estatuaren osotasun izaerak. Utz ditzagunIrlandako kontuak, behingoz, adibide
|
honek
ez baitu deusik erakusten hemen diogunaz.
|
|
Bizirik jarraitu nahi badugu, bestek egin dutena egin behar dugugeuk ere: euskal identitateari zor zaion aterpe politikoa (euskal Estatua) eraiki, edobestela gauden egoera
|
honetatik
ez gara sekula aterako.
|
|
|
Hau
ez da mintzo oso surrealista, oraindik, baina bai gozoa irudien aldetik (ileadatsa gariarekin lotzean). Irudimen harro askatua bera hurrengoan ere:
|
|
Miranderen iruditeria bera apalagoa gertatzen da honetan.
|
Hau
ez da Lekuonaren kasu bakana, aski ugaria da euskal poesia berrian, 1975 ezkeroztik, batez ere.
|
|
Esan beharrik ez dago mintzo poetiko
|
hau
ez dela tradizionala (seda edo sare pasartean izan ezik), eta hemen poeta (ezkonszienteki, itxuraz) garaiko olde, irrazional, baten ukitutik irudi, ez razionaletara, lerratu da.
|
|
Moles en definizioa osatuena da agian, zeren iturri kontzeptuak putzu eta komunikazio prozesu baten erreferentzia egiten baitu. Komunikazio prozesu
|
hau
ez da sinplea baina. Kate luzea dela esan genezake, elkarren ondoko iturri eta putzuz osatua; eta katemaila bakoitzak bitartekotza prozesurako funtzioa eduki dezake.
|
|
Orduz geroztik, teorikoki irrati informazioa eta prentsarena desberdinak direla argi geratu arren, irratilariek maizegi jotzen dute kazetetara informazio bila. Alta,
|
honek
ez du esan nahi prentsako albisteak irakur ezin daitezkeenik, kopiatzea eta mimetismo hutsa alde batera utzi behar direla baizik.
|
|
Berriemaleak edo hizlariak argi eta garbi esan behar dio entzuleari gertatu dena, estilo kolokiala erabiliz. Estilo
|
hau
ez da inola ere inprobisatua, oso erredundantea eta zatarra izan behar, ohikoa, kolokiala eta ulergarria baizik.
|
|
Aditzaren arlo honetan argiro eduki behar dugu era zuzena edo aktiboa hobea dela pasiboa baino. Hala ere,
|
honek
ez du esan nahi era pasiboa erabili behar ez denik. Erlatibozko esaldiak ere beharrezkoak dira, datu errepikatzearen funtzioa bete ahal izateko, batez ere.
|
|
autonomoa dirudien irrati lokala da. Irrati mota
|
hau
ez dago kateen menpe eta zerbitzu osagarririk ere ez du jasotzen. Hala ere, Estatu mailan emititzen duten kateen estrategia programatikoetan oinarritzen da, berritasunik eskaini gabe.
|
|
Bestalde, ezin da ukatu hezkuntza sistema nazionalei buruzko lanak ugariak direla hezkuntzaren historiaren arloan; hala ere, hutsune nabarmena antzeman daitekeelakoan gaude, lan esparru
|
honetan
ez baita egin ezinbestekoa den nazionalismoaren inguruko analisirik, hain zuzen ere identitate nazionala arazoaren funtsezko ardatza denean. Alde horretatik, hemen aurkezten dugun lanak eskaini nahi duen ikuspegiak, hezkuntza politikaren arloko fenomeno hori (hezkuntza sistema nazionalaren sorrera eta eraikuntza prozesua, alegia) era ezberdin edota ezohiko moduan berrirakurtzearen beharra nabarmendu nahi luke.
|
|
Esan beharrik ez dago, definizio
|
honek
ez duela arazoa asko argitzen; baina, eta hori litzateke bere asmoa, egon diren eta gaur egun dauden nazioari buruzko definizioen zerrenda amaigabearen eta inguruko nahasketaren isla den neurrian, gaiaren zailtasunera gerturatzeko gonbidapena luzatzen digu. Horrela, nazioari eta nazionalismoari dagokien gaiari heldu nahi izanez gero, ikertzaileak ezin dio errealitateari uko egin:
|
|
Estatua ezin daiteke elementu artifizialetan oinarritu; beraz, naturala den nazioaren oinarria behar du. Baina
|
hau
ez da automatikoki gertatuko, eta, horregatik, hezkuntzaren beharra azpimarratuko du: –hay que empezar por formar y por educar a la nación con vistas a ese Estado? 9 Kedourie k. Discours, etako Fichte-ren hitz hauek jaso ditu nazio alemaniarraren etorkizunaz:
|
|
epaimahaiak, azterketak eta, gure ustez, gero ikusiko dugunez, eragin handia izango zuen oposizioen zentralizazioak. Baina ez zen ez hori maila profesionalera mugatzen zen kontrol sistema; Irakasle eskolak, oposizio sistema eta hezkuntza arloko administrazio egituraren barruan kokatzen zen egitura burokratiko eta funtzionarialaren antolakuntzarekin, Moyano legeak irakasleria Estatuaren zerbitzura jartzeko bidea eskaini zuen, eta Estatuak benetan bere kontrolpean jarri zuenetik aurrera(
|
hau
ez da XX. mendearen hasiera arte gertatuko240),, nazioaren, interesen defentsarako eraiki den ejertzitoaz hitz egin ahal izango da.
|
|
|
Honekin
ez dugu esan nahi merkatu nazionalak nazioa egiten duenik edo nazioaren ezaugarri bat merkatu nazionalarena denik, ezta gutxiagorik ere. Azaldu nahi dugun gauza bakarra honako hau da:
|
2001
|
|
Mintzajarduneko hezurdura ezda berehala asmatzen. Deskripzio
|
honekin
ez dugu esan gura baliabide horiekokerrak direnik, baizik eta debate gisako jardunak beste estrategia batzuk dituelagogokoago. Edozein kasutan, beste ezaugarri edo tasun batzuk, estilistikoak?, nabari zaizkio:
|
|
Komunikazio egoeraren ezaugarriak identifikatu eta garrantziaz jabetzea.Ikasleek maila
|
honetan
ez dute kontuan izaten zein den egoera komunikatiboa, eta, ondorioz, ez dute hizkera egokitzen. Bloke hauen bidez hizkeraformalaren eta informalaren ezaugarriak ezagutu, kontrastatu eta aplikatzeko aukera izango dute, hizkuntza beren inguruan topa ditzaketen egoeretan nola egokituko luketen hausnartuz.
|
|
Hasteko esan behar dut, esperientzia
|
hau
ez dela inolaz ere aspergarria edoastuna izan ikasleentzat. Ariketen prestaketan izan dituzten buruhauste eta arazoenberri berek bakarrik jakingo dute, baina, ariketa burutzeko unean, guztiak ere, baiazaldu behar zutenak eta bai ikasle gisa jokatu behar zutenak, ohikoa baino motibatuago ikusi ditut.
|
|
Aurkezten ari garen lan
|
hau
ez da lan teorikoa, irakaslearen eguneroko beharrei erantzun nahi dien lan praktikoa baizik. Lan honi esker, helburu komunikatibohauei esker, irakasleak diseinu kurrikularrean ezinbestekoak diren zehaztapenakaurkituko ditu, bere eguneroko klasearen ikuspegi komunikatiboa ez galtzeko.Bertan, klasea menderatzeko beharrezkoak diren elementu guztiak ageri dira ongiordenaturik, begirada bakar batez zer egin behar den jakiteko.
|
|
Dena den, D fase
|
hau
ez da ebaluaziorako; oraindik ere bada zer landu.Horren bukaeran ikasleak gaitasun komunikatiboa eskuratu behar du, helburuakezartzen dituen mugen barruan. Lantze fasea da, beraz.
|
|
Gaztelaniaren kulturarekin egin dugu alderaketa, gertuen dugulako etaondoen horixe ezagutzen dugulako. Aukera
|
hau
ez da, ordea, derrigorrezkoa, etasaiatuko gara frantsesarekin aldatuz ere egin daitekeela erakusteko.
|
|
Sailkapen
|
honek
ez du adimenarekin zerikusirik, jende azkarra baitagoedozein delarik bere ikas estiloa; edo bestela esanda, lau ikas estiloak bereizitanagusi izan diren laginetan, guztietan antzeman da adimen altuko jendea.
|
|
Lan
|
hau
ez luzatzeagatik, nahiago izan dut hemen aipatutako liburu eta artikuluen argitalpen
|
|
799anfrankoen aldekoek Iruñeko gobernari musulmana. Mutarrif? hil zuten, bainaarrakasta
|
honek
ez zuen iraun. Enekotarren familiak, egoera politikoa orekatzeko, Kordobako laguntza eskatu zuen, eta bere nagusitasuna inposatu.
|
|
2 Hegi malkartsuetako ezarkuntzak: aurrekoan ez bezala, kasu
|
honetan
ez dahabitataren jarraipenik egon; antzinako ezarkuntza horiek despopulatutadaude gaur egun, eta gehien jota baselizaren bat gelditzen da. Gainera, lurraldearen kontrolerako kokaguneak zirela ematen du, inoiz ez giza biziguneak, ezta Goi Erdi Aroan ere; batetik, mendi gailurretan egindako ezarpenak zirelako (beraz, haize guztiak jasaten zituzten babesik gabe, eta, erliebeoso malkartsua zenez, bertara heltzea zaila zen), eta bestetik, mendibideeneta portu sarreren kontrolerako kokaguneak zirelako.
|
|
Kanporako ezagutzera ematen ez diren memoria arkeologikoetan (museo zeinaldundietarako egindakoak) gelditzen dira ikerketa arkeologiko asko, ilun ilunpetan. Iluntasun
|
hau
ez da diziplina arkeologikoarena bakarrik, baina are arazo larriagoa da arkeologian, aztarnategi baten indusketa behin baino egin ezin denean etabertako informazioa zuzendariarentzako bakarrik gelditzen denean. Horregatik, behar beharrezkoak dira argitalpen zientifikoak zein dibulgazio mailakoak.
|
|
Buzaga n aurkitutako piezek zalantzatik kanpo dauden iparraldeko ezaugarriakagertzen dituzte; hau da, aztarnategi
|
honetan
ez da atzeman inolako, ezaugarri nahasketarik?. Kasu honetan ere azpimarratzekoak dira gerriko zarrailuak.
|
|
Kondaira honek santu erraldoi bat aurkezten digu, hain zuzen ere, jentilak, Errolan, Sanson eta mairuak bezalako pertsonaia mitologikoak parekoak izanik.Bermeoko Donienen bezala, Errolan erraldoiak bere oin aztarnak NafarroakoErron utzi zituen, eta hatzen aztarnak, aldiz, Aralartik Madozen kontra jaurti zuenmenhirrean. Azken
|
honekin
ez zuen bere helburua lortu, gure pertsonaia behigorotz batean irristatu eta Atako bailaran erori baitzen29.
|
|
Izenik gabe gelditu den idazle horrek, errealitate, deitzen zuen errealitatearen puska hori, alegia. Odola desagertuta ere,
|
hau
ez baitabesta. Bizi dugun oraingo kinka honek, oroit beti Gramsci ren krisiaz, baikortasunerako arrazoiren bat emanagatik ere, urrun ikusten dut nik, euskalafera?
|
|
Mende aldaketaren bezpera honetan, antzerkiak idazteneta eskaintzen dira, Lartzabal, Monzon eta Landarten urrezko garaietan bezala, Luku, Irigoien eta Irigarairen eskutik. Antzerki mota
|
honek
ez du iraganarekikoharirik mozten: bere helburu nagusia irri eginaraztea da, trukulantzia, fartsa etaalagara lodiz apaindutako gaiak tauladaratuz.
|
|
bere helburu nagusia irri eginaraztea da, trukulantzia, fartsa etaalagara lodiz apaindutako gaiak tauladaratuz. Irriak ez du anartean sozietatearenkitzikatzea trabatzen, alderantziz baizik; baina publikoarekiko hurbiltasuna lehiatuz, antzerki mota
|
honek
ez du hizkuntzaren egitura, jendartearena, ondorioz, zalantzan jartzen, hala nola literaturaren ekoizpenaren, intimotasuna, gogoanatxikitzen baldin badugu.
|
|
50eko hamarkadatik aurrera euskal eleberrigintzak europar zein amerikar korronteekin bat egin zuenetik, hots, herderianismoak gurean indarra galdu zuenez geroztik, hemen ekoizten den oro testuartekotasun unibertsalaren baitan irakurtzekoohitura hartu dugu. Baina kontuz,
|
honek
ez du esan nahi hemengo literaturakberezitasunik ez duenik. Berezitasuna ez datorkio balizko esentzia euskaldun batetik, noski.
|
|
Saizarbitoriaren ibilbide literarioan literatura ez da zernahi mezu ideologiko defenditzeko gunea izan.
|
Honek
ez du esan nahi, noski, egilearentzat literaturak berehalako funtziorik ez duenik, eta halaxe azpimarratu nahi izan zuen Saizarbitoriakberak Ene Jesus (1976) nobelari egin zion epilogoan. Bere aburuz, ezer bainolehen, literaturak sentsibilitateak hezten ditu, eta zentzu honetan, bizitzari buruzkoikuspuntu berria da testuan azaleratzen zaiguna.
|
|
solaskidearena ez den beste mintzaira edo hizkuntzahautatzen da; horrelakoetan, solaskidea negatiboki ebaluatua izaten da; eta3) Mantentzea: solaskide bakoitzak bere mintzaira edo hizkuntza erabiltzendu;
|
hau
ez egokitze estrategia gisa ulertzen da eta, ondorioz, solaskideanegatiboki ebaluatzen da. Teoria hau hasiera batean Quebec-en aplikatu zen, baina gero beste testuinguru batzuetan erabili izan da.
|
|
4 Lan
|
honetan
ez da zuzenean kontuan hartu bestelako ikusmirarik, bainahorrek ez du esan nahi hartu behar ez direnik. Alderantziz, literaturaorokorrean esaten dena euskal testuingururako ere baliagarria bada, etaprintzipioz hala izango dela pentsatu beharrean izanda?, gutxienez honakobeste bi ikusmirak ere derrigorrezkoak izan daitezke:
|
|
Analisiaren epe
|
honetan
ez dirudi bizioa garrantzitsua denik, zeren irudikatu berri dugun desnaturalduriko trukeak ibilgailuzko diruko zirkuitu perfektua inplikatzen baitu.
|
|
da eta truismoaren araberakoa; ulertezinezkoa izanen litzateke zordun batek (H) bere hartzekodunari (I) transferitzen dion errenta bera edukitzea. Baina
|
hau
ez da guztia; izan ere, ez ditugu kontuan hartu ibilgailuzko fluxuak, H izanik, oraingo honetan, lehendabizi x IM rekin kreditatua (1) eskema, lerroaren, azpian eta gero x IM rekin zordundua (2 eskema):
|
|
Bera murrizteko neurri desberdinak proposatu dira, baita beraren barkamen osoa ere. Baina fenomeno
|
hau
ez dagokie gobernukideen edota bankarien borondateei. Gertaera hori defizit teoriko batetik dator batez ere, banku monetaren kontzeptu faltsu batetik hain zuzen ere.
|
|
«Egoera zailetan dauden zorpeko herrien balantza korronteek 1983tik 1987ra, 82 miliardo dolarreko defizit globala lortu dute, baina
|
honek
ez du inplikatzen gainerako munduari baliabide errealak maileguz hartu dizkiotenik. Beraien defizit korrontea dela-eta haien zor nominala efektiboki gehitu bada ere, zor horren balio errealak inflazioaren erosioa jasan du.
|
|
Ohar gaitezen ezen, H dirurako eskaria? I diruan nulua baldin bada, Iparraren merkataritza inportazioak finantzatuak izan eta gero, gertakari
|
hau
ez dagoela, inola ere, bi moneten arteko truke tasaren menpe. Hortik zuzenki induzi daiteke, ezen truke merkatuan adizionalki gastaturiko H diruko z milioi unitateek ez dutela I diruko inongo kopururik ordeztu.
|
|
x dolarreko interesak ordaintzean, A herrialdeak 2x balioko aktibo baliokideen galera sufritzen du. Interesei aplikatuz eranskin
|
honetan
ez da amortizazioa kontuan hartuz beraren nazioarteko multiplikatzailea 2 zenbakia da.
|
|
Egia da naturak oso usain konplexuak sortzen dituela, eta egia da, era berean, guk sarri ez daukagula horretan entrenatuta geure usaimena; beraz, usainean desberdintasunak egon arren, guk sarri ez ditugu antzemango.
|
Honek
ez du esan nahi, sintetikoki lortutako konposatu kimikoen nahasteak usain txarrik izango duenik; eta gogoratu behar genuke ezen naturak berak inoiz sortu ez dituen usain batzuekin perfume on onak egin direla; eta egiten direla.
|
|
Gai
|
honetan
ez dugu fisiologia edo psikologiaren ikuspuntua aztertuko, kimika organikoarena baizik. Hala ere, helburu hori lortzea ez da inola ere erraza izango, ondoko zailtazunak direla medio:
|
|
Japoniarrentzat europarrek ditugun usainen aukerak guztiz astunak dira, beraientzat euriaren usaina baita onena. Arabiarren zaletasunez egile
|
honek
ez du esperientziarik, baina per capita diru gehien gastatzen duen herrialdea da Arabia.
|
|
Fantasiazko izen
|
honek
ez du iratzeen usaina birsortu nahi, labandadun, zurdun, artearen goroldiodun, eta bergamotadun diren akordeena baizik
|
2002
|
|
Ingurumenak bizirik iraungo badu, produkzio molde garbi eta energia aurrezleak erabiltzea, eta kontsumo arduratsueta arrazionala egitea aholkatzen du. Aholkuak aholku, baina, ildo
|
honetan
ez duguaurrerapauso handirik egin.
|
|
Bi hamarkada hauetan fenomeno berri bat gertatzen ari da barnealdean:, zentro herrien? 1 erakarpena. Fenomeno
|
hau
ez da Euskal Herriko berezitasun bat: mendebaldeko herri aberatsetako baserri eskualde frankotan gertatzen ari baita.
|
|
Hurrengo taulan (20 taula), aldizkari eta artikulu zientifikoen datuak agertzendira. Kasu
|
honetan
ez' ditugu unibertsitateak kontuan izan, aldizkari zientifikoakbaizik, diren tokikoak direla. Euskal Herrian, guztira, 48 aldizkari zientifiko euskaldun, elebidun eta eleanitz zenbatu ditugu, hau da, ustez, euskarazko artikuluzientifikoak argitaratzea ahalbidetzen duten aldizkari guztiak11.
|
|
Unibertsitate
|
honek
ez du ikasleen soslai linguistikoari buruzko daturik, bainajatorriari dagokionez, lehen eta bigarren zikloko ikasleen %38 nafarrak dira, eta%29 Euskal Autonomia Erkidegokoak. Jakinik azken deialdian nafarren %15eketa EAEko ikasleen %30ek selektibitatea euskaraz egin zutela, NUko ikasleeuskaldunen kopurua kalkula genezake (4 taula).
|
|
Argi utzi nahi dugu aurkeztutako plangintza
|
honek
ez duela oraindik sailarenonespenik jaso. Eginkizun dago, beraz, neurri konkretu horien ezarpena bideratzeaeta ebaluazioa egitea.
|
|
Nahiz eta. Euskal Herriko Unibertsitatea? gure herriaren etorkizunerako oso onuratsua izan(
|
hau
ez du inork ukatzen, gauzak alde praktikotik hartuz gero behintzat), hori Euskal Unibertsitatea ez dela opportune et importune esango dut nik, izen trukehorretan arrisku handia ikusten bait dut». (Ibidem.
|
|
Komunikazio
|
honetan
ez dugu EHU/ UPV bakarrik gogoan hartu,, Euskal Herrian dauden zazpi unibertsitateak baizik. Jakin nahi genuen zer egin duten gureunibertsitateek, hau da, zer egin dugun guk unibertsitariook?
|
|
Kalitate kontrola: arazo
|
hau
ez da, berez, espezialitateko itzulpenarena. Itzultzeaez da nahikoa:
|
|
Egokiera
|
hau
ez da euskararen berezitasuna, baizik eta munduan etahistorian zehar hainbat hizkuntzek gainditu duten egokiera bera.
|
|
Oraindik ere gure gelan material didaktizatu gutxidaukagu, eta saio hauetarako ariketak prestatu ahala karpetaratzen ditugu; hemendik bi ikasturtetara ere ikasleek erabiltzen jarraitzea nahi dugu; beraz, ez da komenigarria berehala modaz pasatuko diren gaiei buruzko ariketaksortzea. Hala ere,
|
honek
ez du esan nahi gai hauek erabat baztertzenditugula: hilean behin edo, gaurkotasun handia duen gai bat hartzen dugu, eta planteamendua ere aldatzen dugu:
|
|
Lan
|
honetan
ez da hautu metodologiko bakarra aldarrikatzen. Aintzat hartzenda denok ez dugula berdin ikasten, eta hainbat jardunbide metodologikoek eginahal dutela ekarpen esanguratsurik gaitasunaren garapenerako prozesuan.
|
|
Ez bakarrik kurrikulu proiektuetan buru belarri jardun dugunoi; baita irakasle soilei ere. Izan ere, lehenesan dugun bezala, egitasmo
|
hau
ez da adituentzako lan bat, lan praktikoetarakoeuskarri bat baizik.
|
|
Irakurtzeko edoentzuteko testu batean oinarri daiteke eta ahozko zein idatzizko elkarreragina sortu. Irakaslea begirale gisa arituko da, eta irakasleen lana taldeetan gertatzen denabehatzea izango da; une
|
hau
ez da oso aproposa gerta daitezkeen erroreak zuzentzeko, komunikazioa oztopatzen ez duten bitartean behintzat. Atazaren unean arretaez dago hizkuntzan jarrita; beraz, ez da oso eraginkorra izango eta ikasle lotsatiengan kontrako eragina sor dezake.
|
|
Askotan, lehenengo elkarrizketa
|
honekin
ez da nahikoa, eta, horretarako, prestatuta dauzkagu lehenengo bi saioak. Bertan proposatzen zaizkien lanakerrazak dira, edozein mailatan egiteko modukoak (bere burua aurkeztu etalagunekin planak egin).
|
|
Fase
|
honetan
ez diogu idaztea proposatzen eta gehienetan azpitrebetasunakjorratzen ditugu, edo gero erabil ditzakeen zenbait adibide eta baliabide eskaini.
|
|
Horretarako, ereduak eta baliabideak eskaintzen zaizkio ikasleari, ekintza jakinak burutzeko gaitasuna eskuratu dezan. Material
|
honetan
ez duzue aurkituko etxean eta bakarka aritzeko ikasbiderik; bai, ordea, taldean lan egiteko aukera. Ez duzue aurkituko, ezta ere, gramatika gaitasuna eskuratzeko ohiko ariketa bildumarik; izan ere, nahi izanez gero, erruz aurki bailitezke horrelakoak euskaraikasteko metodoetan.
|
|
Aztertu ditugun hezurretan, erreumatismoak dira eritasun guztietatik maizenik ikusten direnak.
|
Honek
ez du esan nahi, historiaurreko gizakiak gaur egunbaino erreuma gaixotasun gehiago jasaten zuenik. Izan ere, erreumatismoak hezur artikulazioetan eragiten duenez, bere aztarnak nabariagoak dira hezur hondakinetan.
|
|
trikuharriko kareharrizko harlauzak, ziur asko Entziako mendizerraren barrenetik hartutakoak eta gutxienez kilometro batean garraiatuak izanziren, zalantzarik gabe. Hilobi
|
honek
ez du tumulu arrastorik (harrien urritasunagatik, mendeetan inguruko etxeak egiteko erabiliko ote zituzten?).
|