|
2000
|
|
|
|
Ez
dakit zein taldek joko duen kontzertuan. Beno ez da bakarra, eskola desberdinetako ikasleak omen dira hiru taldetan ariko direnak...
|
|
|
Hori da gure kezka nagusia, izan ere, naturaren kontserbazioa, nekazari zein abeltzainen bizkarretik egiteko arriskua ikusten dugu.
|
Ez
dakigu zein eragin izango duen honek guztiak baserritarrentzat.
|
|
|
Emakumezkoei zuzendutako hitanoa, noketa, askoz gutxiago erabiltzen da toketa (gizonezkoena) baino. Arrazoi zehatza
|
ez
dakit zein den, baina hitanoak zenbaitentzat beti izan du ospe txarra, errespetu falta dela edota goxotasun gutxikoa dela uste dutelako. Beti egon dira, gainera," debeku" egoera batzuk hitanoaren baitan:
|
|
|
Proiektuaren sustatzaileek ikusi zuten horrelako proiektu bat martxan jartzeko momentu egokia zela hainbat arrazoirengatik. "
|
Ez
dakit zein arrazoi dela medio, meteorito bat erori zitzaigulako edo, Euskal Herrian zinemagile kopuru ikaragarria daukagu. Horrezaz gain, zinemazaletasun handia dago, horren adibidea da Donostiako Zinemaldia.
|
|
|
Kalkuluen arabera, 70eko hamarkadatik hona gizonezko langileen esperma mililitroko espermatozoideen kopurua ia milioi batean gutxitu da, eta Espainian gauzak horrela jarraituz gero, horrek ia erabateko antzutasuna ekarriko luke berrogeita hamar urte barru.Dena den, jende arruntarentzat eta horien artean gutariko gehienak sartzen gara, arrisku toxikoa, mende amaiera honek uzten duen herentziarik okerrenetako bat, ia ezezaguna da. Merkatu europarrean 70.000 gai toxiko komertzializatzen dira, eta gehienetan, gizaki eta gainerako organismo bizidunentzat landare eta animalientzat dituzten eragin kaltegarriak
|
ez
dakizkigu zein diren. Baina gai kimiko arriskutsuen produkzio, erabilera eta liberazioak ingurumenera eragin ugari dauzka giza osasunarengan.
|
|
|
Domotika gutxi zabaldua egotearen arrazoi garrantzitsuena bere prezioa da. Bere ezarpen murritza azaltzen duen beste arrazoi bat gizartearen gehiengoarentzat ezezaguna izatea da, jendeak
|
ez
daki zein abantaila eskaintzen dituen eta.
|
|
|
Ingelesa ikastera joan eta, bueltan, euskaraz lehen baino hobeto mintzatzen nintzela ikusi nuen, hara joaten diren beste gaztetxo guztiak bezala.
|
Ez
dakit zein izan ote zen lehenengo pub hura, baina gogoan ditut Dublingo O' Donogues' s edota Dun Laoghaireko The Purty Kitchen. Barra eusten zuten gizonkote haien artean sartu eta Guinness pinta bana eskatzen genuen, Euskal Herrian zurito batekin balantzaka hasiko ginela jakin arren.
|
|
|
|
Ez
dakit zein maila daukaten, asteburuan ikusi. Baina bai, orain arte eman dudana nahiko ona zen, bai.
|
|
|
Taberna jendez gainezka eta bertsolarien jardunari adi, tabernariak ordea edaria saldu nahi.
|
Ez
dakit zein jai ziren San Inazioak edo baina Azpeitian gertatu zen. Ez oso aspaldi ere, orain 40 bat urte inguru.
|
|
|
Ongi betetzen du
|
ez
dakit zein frantses pentsalariren esaldi eder hau: «Mieux vautetre un Socrate mecontent qu, un pourceau repu» (Zerri asea baino hobe Sokrates kexubat izatea).
|
|
|
Besoak mugitu zituen gorputzaren beheranzko indarrari kontra egiteko, baina beranduegi zen eta jadanik turista zaharren oihu eta laguntza eskaera antzuak ere ez zituen entzuten. Ez zion astirik eman zain zuen itsasoari begiratzeko eta
|
ez
zekien zein harriren kontra jasoko zuen lehen kolpea. Zorabiatu egin zen bere begien aurrean zeru, itsaso eta lurrak bueltaka ikustean.
|
|
|
Jauregirat bildu zen jende hartarik, jaun André, hiru gizon aipatu eta bereiziko nituzke: haietarik bat kalonje bat zen, don Claudio izenekoa, dukearen konfesorea zena eta dukeak bidaia guztietan eramaiten zuena, badaezpada, zeren nehork
|
ez
baitaki zein izan daitekeen Jainkoaren nahia eta borondatea, eta dukeak bere ondoan nahi zuen hura heriotzako orenean; bertze biak, berriz, bi toreatzaile haiek ziren, Curro Banderas eta Paco Corrales zeriztenak: azken honek torero ausart bezain adoretsuaren fama zuen —ongi irabazia, bertzalde, kontatzen ziren erdiak egia izaitekotan—, zeren erraiten baitzen, konparazione, ezen, ehun zezenez goiti toreatu eta lau adarkada larri izan zituela, eta ehunez goitiko haien artean hiru zezen hil zituela, haiek toriletik atera bezain sarri, paratzen zelarik, hartarakotz, toriletik beretik hamar bat urratserat, hanka bat belauniko, lantza eskuan tinko... eta harekin egiten ziola buru zezenari, zeina, bere lasterraldian, lantza topatu eta ziplo eroriko baitzen, toreroak bere" lantzean" asmatzekotan, noski; edo, huts eginik, toreroa bera harrapatu eta adarkatuko zuen zezenak, inarrosiko zuen airean itzulipurdika, hilko zuen segurki.
|
|
|
Gezurra erranen nizuke, jaun André, baldin erranen banizu ezen ez nuela ikuskizun hartaz gozatu, zeren gozatu egin bainuen, eta gogoz gozatu gainerat. Izan ere, gutitan ikusten nuen nik anaia beldur, eta orduan, zinez, beldur zen,
|
ez
dakit zeinen beldurrago, aitaren edo zigorraren, zeren ez baitakit zeini behatzenago zion, aitari edo zigorrari. Fortunak, eta neure azpikeriak batez ere, anaiaren gainetik jarri ninduten behingoz, eta arrano bat bezala sentitu nintzen txepetxaren aitzinean, nehoiz baino gogarago, lorios eta biktorios.
|
|
|
Gezurra erranen nizuke, jaun André, baldin erranen banizu ezen ez nuela ikuskizun hartaz gozatu, zeren gozatu egin bainuen, eta gogoz gozatu gainerat. Izan ere, gutitan ikusten nuen nik anaia beldur, eta orduan, zinez, beldur zen, ez dakit zeinen beldurrago, aitaren edo zigorraren, zeren
|
ez
baitakit zeini behatzenago zion, aitari edo zigorrari. Fortunak, eta neure azpikeriak batez ere, anaiaren gainetik jarri ninduten behingoz, eta arrano bat bezala sentitu nintzen txepetxaren aitzinean, nehoiz baino gogarago, lorios eta biktorios.
|
|
|
Zeren, hasteko, leku jakin baterat eraman baininduten, bai, baina han ez zen erraza deus ere jakiterik. Eta lur baten gainean nengoen, baina
|
ez
nekien zein zen lur hura. Zeren akusatua bainengoen, baina ez nekien nork akusatu ninduen.
|
|
|
Gero, handik ez oso urrun ikusten zen Askatasunaren Estatuak erakarri nau, neure egoeran, besterik ez bada ere, sinbolikoki laguntzen zidalako; baina hara joateko gogoa uxatu dit itsasontzietarako zegoen ilara luzeak. Horren ordez, gidaliburuari kasu egin, eta Staten Island erako ferrya hartu dut,
|
ez
dakit zein izeneko filmean Melanie Griffith ek egiten zuen bezala. Handik aurrerakoa, aditz batera laburbiltzen ahal da:
|
|
|
Nik
|
ez
dakit zein den
|
|
|
– Tira,
|
ez
zakiat zein arraio zareten –esan zigun zakar– Bidean ikusiko diagu. Izango diagu gauzak argitzeko betarik.
|
|
|
Ondo aztertuta, ordea, nik ez nuen funtsezko heldulekurik, ez nuen zeri eutsirik nire bidaiari ekiteko. Ez nintzen On Kixote bezain ausart, bipil eta indartsu sentitzen, ez nintzen inori ezertan ganorazko laguntzarik emateko gauza; altxorraren maparik ez nuen, eta
|
ez
nekien zein geltoki izango nituen bidean zain; ez nuen piszinadun adiskiderik, ezta piszinarik gabe nituen urriak bisitatzeko gogo handirik ere; nire ibilaldiak ez zuen ez Etiopia lurralderik eta ez Etiopia poema libururik hartuko bere baitan, inongo etiopiarik ez... Margaren gutun harrigarri hura eta mendian bidez bide ibiltzeko neure gogo ganoragabea baino ez nituen.
|
|
|
Gogoratzen nauk", segitu zuen," ikusi nuen azken egun hartaz. Bagintuan bera eta Batis, Toto ere bai,
|
ez
zakiat zein beste... eta neu artean. Plazan oilasko jana egin, gero presoentzako tabernan izan gintuan.
|
|
2001
|
|
|
Gaur egun ongi jatea eta edatea gaizki ikusia dago; bizioa da. Jende aunitzek
|
ez
daki zein den jakien benetako gustua. Aski da okelak kolore zuria izatea, fruituak dizdiratsu aurkeztea, arraultzeek gorringo gorria ukaitea...
|
|
|
Oporrak datozela eta kanpora.
|
Ez
dakit zein urteurren ospatu nahia dugula eta kanpora. Ikasbidaia dela eta kanpora.
|
|
|
" Ene zango iletsu eta meharrak, ez dute aspaldian eguzkiaren argirik ikusi.
|
Ez
dakit zein konplejo ezkutuak eraginda ez naizen aurtengoan hondartzara joan". Baina, nolakoa den pertsona," Agian hargatik, hasia naiz hondartzaz pentsatzen, eta zenbaiterainoko jentaldeak harat doazen jabeturik, hondartzaren sekreto gordearen bila iharduki dut" aitortzen zuen idazleak.
|
|
|
Zurrumurrua, heriotze zibila da. Inork
|
ez
daki zeinek eman dion hasiera. Inork ez du aurpegirik ematen, eta errepikatzearen poderioz egia bilakatzen da.
|
|
|
Mugimendu islamistak nazioarte mailako komunitate islamiarra eratzeko saioan ari dira, eta hori, neurri batean, elkarren artean koordinatzen diren taldeen artean eratzen ari da.
|
Ez
dakit zein eratako lotura mailarekin, baina antolakunde bat egon badago, eta oinarrizko estrategia bat ere bai.
|
|
|
Antioxidatzaileek eragiten dituzten onurez gero eta informazio hobea dugun arren sustantzia horren kontsumoa sustatu egin behar da, berez dauzkaten elikagaiak kontsumitzera bultzatuz, eguneroko dietan gehigarriak sartzea komeni den ala ez zehazteko goizegi da oraino,
|
ez
baitakigu zein diren dosi zehatz eta egokiak.
|
|
|
Ikerketa horretan, Valerie Ratt doktoreak eta Washingtongo Unibertsitateko bere lagunek ikusi zuten bi botikek obulazioa eta aipatutako patologia hori duten gaixoen haurdunaldi probabilitateak areagotzen dituztela. Adituek
|
ez
dakite zein diren obulutegietako gaitz horren arrazoi zehatzak, haurdunaldian dauden emakumeen %4 eta %6 artekoak baitira. Sindrome hori duten emakumeek hormona maila handia dute gizonezkoetan, eta kiste anizkoitzak garatzen dituzte obulutegietan eta obularrean irregulartasunez.
|
|
|
Mitologia budistan, arrozak bete egin zuen jainkoek Siwaren eta Retna Dumila printzesaren arteko ezkontzari jarritako hiru baldintzetako bat; izan ere, ez du inoiz asetzen, ezta nekatzen ere, asko kontsumituta ere. Espainian
|
ez
dakigu zein garaitan sartu zen, baina musulmanek arrakastaz landu zuten Penintsula okupatu bitartean Sevillan, Kordoban, Granadan, Murtzian, Alacanten eta Tarragonan. Europan, Grezian, Turkian, Errumanian, Hungarian eta Italian ere hazten da, nahiz eta ekoizpena ez den nahikoa kontsumorako, eta horrek inportatzera behartu du gehiena.Gaur egun, arroza, gariarekin batera, munduan gehien kontsumitzen den zerealetako bat da, eta mundu osoan antzeko ekoizpena eta kontsumoa du, batez ere Asiako herrialdeetan zereal hori asko kontsumitzen delako.
|
|
|
Gainera, ez du baztertzen epe laburrean arrainarekin batera informazio hori guztia eramatea. Isabelle Bouvery Gaztela eta Leongo osasun albaitariaren iritziz, kontsumitzaileek
|
ez
dakite zein diren beren eskubideak. “Kontsumitzailea harategira joaten denean, ez du galdetzen nondik datorren haragia, noiz hil zen edo berrikuspen prozesuak pasatu diren.
|
|
|
Saloian sartu zara, han daude adindun guztiak. Bat aukeratu behar duzu, eta
|
ez
dakizu zein. Banan banan begiratu dituzu, eta pentsatzen geratu zara, begiak itxi eta lehenengo aldiz zure bihotzari jarraituz, batengana hurbildu zara.
|
|
|
Ezpainak oraindik bero. Neska
|
ez
dakit zein izan zitekeen. Ez nuen ezagutzen.
|
|
|
Eta kontagaiarekin batera doa kontamodua ere, tarteka atzera aurrera baitabil istorioa, denboraren markak galduta eta logikaren arauak apurtuta, nahiz oro har eta sigi sagaka kontakizunak aurrera egin. Zahartzearen hondatze progresiboaren aztarnak modu naturalean, espanturik gabe ageri dira hemen, eta nik
|
ez
dakit zein esperientzia izan duen egileak horretarako, ez diot galdetu nahi izan, arte-lanaren atzeko background a bere kontua delakoan. Baina hunkigarria gertatzen da, dudarik gabe.
|
|
|
Hasiera eman zaigunean, Piarres eta kontatzailea, garaia, lekua eta gainerakoak, kontaketa luza daiteke nahi adina kontakizuna poliki poliki, bideak eskaini ahala, taxutuaz. Horrelakoak dira, adibidez, Don Quijote, Pickwick Papers eta Manuscrito encontrado en Zaragoza (izena gaztelaniaz ematen diot
|
ez
baitakit zein hizkuntzatan, fran  tsesez?, izan zen idatzia) eta beste ezin konta ahala, Tormesko itsumutila, Gil Blas eta beste hainbeste. Tarteka, lerro nagusiaz saihesturik, bestelako ipuinak ere sar daitezke.
|
|
|
Bizkaieraren aldeko gurutzada sutsu honetan, gainera, munduko inongo hizkuntzatan onartuko ez liratekeen gehiegikeriak egiten ari dira: bizkaitarrok euskara batuan esandako gauzak" bizkaierara" itzultzea, jatorrizko" topatzen ibiltzen naiz",
|
ez
dakigu zein irakurlek hobeto uler dezan," topetan ibilten naz" bilakaraziz, euskaltzain honi azken orduko kazetari umegorri ausart batek inoiz egin dionez.
|
|
|
Frantzian gertatu berri da bitxia. Nork
|
ez
daki zein jakobinoa eta hizkuntza frantsesaren ezartzailea den Frantziako agintea 1794az geroztik. Bada, berrehun urtetan bere gutun nagusian aitortu ez dutena, oraintxe egin dute:
|
|
|
Autonomi Estatutuetan agertzen da kontzeptu hau.
|
Ez
dakit zein den bere jatorria, ez hedadura. Baina bistan da legegilearentzat zerikusi zuzena duela historiarekin etalu rraldearekin.
|
|
|
Frankismopetik Parisera joan nintzelarik, duela urteasko,
|
ez
dakit zeini irakurri nion (agian Duverger i) demokrazian ez dagoela etsairik, aurkariak baizik. Beti gogoan dut orain ia 30 urte irakurria.
|
|
|
irakasle dira Aurelio Arteta, Mikel Azurmendi, Carlos Martmez Gorriaran, Javier Tajadura, Jose Mana Oses, Javier Horno, Jose Ramon Zabala Urra, Gustavo Bueno. Arbeloak
|
ez
dakit zein ofizio duen orain bertan. Matfas Mugica itzultzailea da. Kazetaritzarekin nola edo hala lotuta daude beste asko:
|
|
|
Bakarretan, bilkuretarik etxerakoan, goizeko
|
ez
dakit zein tenoretan, hozkailua ireki eta ez dudalarik gasna pilixkarik aurkitzen, biharamunetan umore txarrez iratzartzen naiz. Balio ote du jaiki nadin?
|
|
|
Ez naiz haiekin arras ados:
|
ez
dakit zein den zaintzekoa den oreka famatu hura. Ageri da bestalde lagun horiek ez dutela bihotzeko daldara minberarik sekula sufritzen!
|
|
|
Pentze nasaietarik altxatzen zen usainak gatibatzen ninduen, ez errateko paralisiatzen. Bukolikotasuna zebilkidan bete betean eta
|
ez
nekien zein errabiak erretzen zizkidan muinak. Bilkura denboran airean egon nintzen, leihotik begira eta ez nuen han aipatuez ezer gogoratzen.
|
|
|
Zenbaitetan gaitzeko sakrifizioak onartzekoak direla agertzeko gogoa nuen soilik, bilkura biharamun etenetan, demagun haurrek ardikiaren jatea onets dezaten. Halako batean,
|
ez
dakit zein estrenaren ondotik konjeladorean atxiki xungo xerra mehe haien eguerdiko berotzea erabaki nuen. Urrina barreiatu nuen zartaginean, baratxuriak bipildu eta arraposki moztu.
|
|
|
Kaputxadunak Oximoron Leibnizbarrutiaren omenezko urteko Jardunaldi Printzipala egiten ari ziren. Nik
|
ez
dakit zein zen kaputxadun haien jokoa, baina zin dagit ez zitzaizkidala batere fidatzekoak iruditu. Mintzaldi luzeak, solas amaiezinak, platika betirakoak, ogirik gabeko eguna oinaztargi bihurtzen zuten diskurtso oparoak egiten zituzten berbalapikook, erretolika hanpatu, farfaila eta hutsalez.
|
|
|
Hori galdera! Benetan
|
ez
dakizu zein den Mitxoletaren eginkizuna. Azkarrago zinela uste nuen.
|
|
2002
|
|
|
Hirugarren, errespontsabilitatea eskatu behar zaie burua berotzen diguten guztiei,
|
ez
dakit zein urterako zehaztu gabeko erreferendumak eskainiz. Umeekin egiten den bezalaxe emango ez dena ez da opatu behar.
|
|
|
|
Ez
dakit zein emaitza aterako ziren horrelako azterketa batetik baina, ziur nago patologia ugarien sintomak azalduko zirela diagnostiko bat egiteko orduan. Adibide gisa, zer da zuretzat euskalduna izatea?
|
|
|
|
ez
dakit zein den helmuga.
|
|
|
Argitara emandako hitzaldietako batzuk benetan foroan edo senatuan emandakoak dira, eta beste batzuk berariaz argitaratzeko idatziak (filipiko gehienak, esaterako). Benetako hitzaldietatik badirudi batzuk dicta de scripto irakurri zirela, beste batzuk oharretan oinarriturik azaldu eta gero ohar berriekin beste era batera landu eta idatzi zirela, eta azkenik beste batzuetan
|
ez
dakigu zein den esandakoaren eta idatzitakoaren arteko erlazioa. Hitzaldi politikoetan katilinarioak eta filipikoak bakarrik gailentzen dira agertzen den herri maitasuna eta etsaien gorrotoagatik; lege auzietan ordea ia denetan agertzen da irudimen bizia erretorika tekniken zerbitzuan eta bereziki hunkimena erdietsi nahian.
|
|
|
Talde berak beste lan batzuk ere argitaratu ditu, oxigeno eta glukosa gabezia jasaten duten arratoi garunetan egindakoak, halako iskemia bat maila biokimikoan erreproduzitzeko. Lan horiek azido azetilsalizilikoaren efektu neurobabesle hori detektatzen dute, nahiz eta orain arte
|
ez
zekiten zein mekanismok ahalbidetzen zuen efektu babesle hori. Morok nabarmendu duenez, aspalditik dakigu garun hodietako patologiak (adibidez, iktusak) eragiten duen kalte gehiena glizamatoari zor zaiola.
|
|
|
“enpresa batek ingurumen zehapenei aurre egin behar badie herrialde batean, baina ez beste batean, horrek desabantailak ekar ditzake konpainien artean”. Bjorn Stigson ek, 160 konpainia biltzen dituen Garapen Jasangarrirako Enpresen Munduko Kontseiluko lehendakariak, esan zuen, bestalde, “enpresa komunitateak guztientzako lege esparru komuna behar duela, oraintxe bertan
|
ez
baitakigu zein helbururi heldu”. Stigson ek esan zuenez, lehia desleiala da ondorio nagusietako bat; izan ere, enpresa batzuk neurriak hartzen ari dira berotegi efektuko gasen emisioak murrizteko; beste batzuk, aldiz, ez dira horretara behartuta sentitzen.
|
|
|
Gene horren mutaziorako diagnostiko proba bat lortu zenetik, zientzialariek gehiago dakite sindromearen nagusitasunarekin zerikusia duten alderdiak, eta agerian uzten du aldaketa geniko horiek hainbat forma har ditzaketela. «Orain badakigu autismoa eta eskizofrenia klasikoak gene horretako mutazioek eragiten dituztela, baina espektro klinikoa hain da zabala, ezen
|
ez
baitakigu zein den disfuntzio genetiko horien benetako irismena», aitortu du Zoghbi doktoreak, lan horiek etorkizunean paziente horien tratamendu terapeutikoan gauzatzeko itxaropena baitu. Adinaren arabera, Rett sindromea duten pazienteen klinikarekiko desberdintasun indibidualak daude.
|
|
|
Jaten ditugun ia elikagai eta edari guztietan daude, nahiz eta normalena oharkabean pasatzea den. Gure eguneroko bizitzaren parte dira, baina herritar arruntak
|
ez
daki zein diren bere bertute eta akatsak. Elikagai gehigarriak dira:
|
|
|
Zenbait aminoazidok, gutxi gorabehera, 1.000.000 jaiotzako eragina dute, eta entzimen urritasunak eragiten du. Uztailaren 1ean, bularreko haurra zentroan sartu zenean,
|
ez
zekiten zein zen gibeleko hutsegitearen arrazoia, eta, transplanterako organoa agertu zen arte, haurrak bizirik iraun ahal izan zuen (hamar egunez), Valentziako La Fe ospitalean lehen aldiz erabiltzen zen gibeleko MARS euskarri makina bati esker. Tratamendu farmakologikoari dagokionez, Jimenezek azaldu zuen 1 motako tirosinemiarako egokiak ziren botikak erabili zirela.
|
|
|
Aurpegia bero bero eta lotsa ezin disimulaturik, begirada jaitsi eta sofan eser  tzen naiz, ertz samarrean. Biluzik baino  larrugorriago,
|
ez
dakit zein postura hartu, eskuez zer egin, arnasari nola eutsi.
|
|
|
Etxeratu zirenean, ez zioten ezer kontatu inori. Hilabete batzuen buruan, aitaren koadrila osoa gonbidatu  zuten,
|
ez
dakit zein aitzakiaz, alboko herri batera afaltzera. Kopen garaian, hor non gonbida  tzaileetako batek"  ¡ Alto a la guardia civil!" esaten duen oihuka.
|
|
|
Badirudi egunero eskuartean darabiltzagun zenbait gairi buruzko eztabaida kondenaturik dela. Edo nekez dela egiten,
|
ez
dakit zein den kontua. Zeren, bere burua euskaltzaletzat hartzen dutenen, edo hartzen dugunon, artean nekez ikusten baitut nik holako galderarik.
|
|
|
Krak egin eta hor konpon. Benetan harrigarria da hau, holako laguntzak izan ondoren enpresa itxi behar izatea (bide batez, non gelditu dira entziklopediaren eskubideak?), eta
|
ez
dakit zein izan daitezkeen horren arrazoiak, kudeaketa kontua ote zen, edo ekonomia berrien usteketako ondorio tamalgarria, oraingo ekonomia zuzena baita, nahiz zeharkako lerroekin idazten den batzuetan. Atx, lerro hau okertu zait!
|
|
|
Hala eta guztiz ere, noizean behin, beste ahots batzuk datozkigu festa hondatzera. MatÃas Múgicaren libeloa desa  tsegin samarra izan zen, eta, gainera (bekatuen artean bekatu), inperio zapaltzailearen hizkuntza zitalean eman zuen argitara; baina egia berdadero batzuk esaten zituen, behin  tzat, eta(
|
ez
dakit zein puntutaraino baina) eztabaidarako aukera eskaini zuen. Beste adibide bat:
|
|
|
Iritzi bat da, noski:
|
ez
dakit zein izan daitezkeen kalitate eskas horren arrazoi zehatzak. Susmoa daukat, dena den, baduela zer ikusirik liburu honen sarreran ziurtzat jo dudan zerbaitekin:
|
|
2003
|
|
|
Edo gure bitartekoez baliatuz, zergen inguruan pauso batzuk eman ditugu, kupoaren inguruan berdin, Estatuarenak diren hemengo eraikuntzekin zerbait egin dugu. Une honetan inork
|
ez
daki zein bide izan litekeen eraginkorrena. Ordura arteko bidea txukun egiten badugu, orduan jakingo dugu zein bide eraginkor erabili.
|
|
|
Etxe faltaren larritasuna gazte jendearena da, gazteek bizi dute, aldez edo moldez, teilatupe baten jabe nahiz maizter izateko premia. Politikari bati eta besteari entzundako hitz zaparraden eta zenbaki uholdeen ondoren,
|
ez
dakit zein izan den hain jokabide sukartsuaren akuilu, kontzientzia soziala ala gazteen botoa.
|
|
|
Lehenago hiru ziren lekuan orain lau bagara eta kasualitatez gu egiten ari garenak une honetan funtzionatzen badu, egia da eurei zerbait kenduko diegula. Baina kontzertuetako talde bati
|
ez
dakit zein puntutaraino kendu diezaiokegun jendea, zeren talde horiek euren publikoa mugitzen dute. Hala ere, gauza hauek joan etorrikoak dira:
|
|
|
Bere adierazpenek harritu ninduten.
|
Ez
dakit zein testuinguruan egindako galdera motari erantzungo zion. Dena dela, gertatutakoa gutxi axola zaiola ematen du.
|
|
|
Bertsolaritza, berria, aldiro berria da.
|
Ez
dakit zein den bidea, baina baneki ez nuke esango. Hartu eta neuk egingo nuke.
|
|
|
Baina bortitzegia egiten zait jendaurrean aitortu behar izatea gure gizartea japonizatzen ari dela. Are tristeagoa egiten zait, bide batez esanda,
|
ez
dakit zeinekin libreki asoziatzera bide goazen honetan.
|
|
|
Ni misoginoa, e? Ba ez, neuk be gogoko dot sexua, eta
|
ez
dakizu zein gogoko, gainera. Eta zuri erakusteko, egun baten, gura badozu, Arantxa gonbidatuko dot afaltzera Bibiot ezustean harrapatu zuen esandakoak, eta begiak altxatuz harrituta begiratu zion.
|
|
|
|
Ez
dakit zein mailataraino den garrantzitsua UEUren bilakaera ulertzeko, baina azken aipu horren bidetik zera azpimarratu nahi dut: garai hartan, 1968ko maiatzaren ondoren eta 1970eko Burgoseko epaiketaren ostean, Euskal Herriko zenbait sektoretan hain arruntak ziren jarrera erradikaletatik urrun zeudela UEUren sorreran aritutako hainbat lagun eta hain sakabanatuta zegoen euskal kulturako talde desberdinak biltzeko borondate irmoa zutela, esklusibismoak alde batera utzita.
|
|
|
Josephek auzia jarri zuen Maringo Auzitegi Nagusian, San Frantziskoren iparraldean, Kaliforniako kode zibileko klausula batean oinarrituta. Klausula horrek herri produktuen fabrikatzaileei egozten die erantzukizuna, baldin eta batez besteko kontsumitzaileak
|
ez
badaki zein diren elikagaiaren osasunerako arriskuak. Estatu Batuetako establezimenduetan saltzen diren janarien %40k koipe partzialki hidrogenatuak dituzte, AEBko Nekazaritza Sailaren datuen arabera.
|
|
|
Oraingoan, ordea, zigarro fabrikatzaileen aurka edo, berrikiago, McDonald´s janari lasterreko katearen aurka bere kontsumitzaileen artean obesitatea eragiten duten elikagaiak saltzeagatik aurkeztu ziren eskaeretatik desberdina da.
|
Ez
dakigu zein den arriskua. Tabakoak osasunari dakarzkion arriskuak oso ezagunak dira jende askorentzat, baina jende gutxik ezagutzen ditu horrelako koipeen eraginak, dio Stephen Josephek.
|
|
|
Tabakoak osasunari dakarzkion arriskuak oso ezagunak dira jende askorentzat, baina jende gutxik ezagutzen ditu horrelako koipeen eraginak, dio Stephen Josephek. “Partzialki hidrogenatutako koipeen kontrako kasua tabakoarena baino sendoagoa da, jendeak
|
ez
baitaki zein arriskutsua den” esan zuen Joseph-ek, eta Kaliforniako agintariei eskatzen die “Oreo” galletak adingabeei saltzea galaraz dezatela.
|
|
|
Abokatua Kaliforniako Estatuko Kode Zibilaren klausula batean oinarritzen zen. Klausula horrek herri produktuen fabrikatzaileei egozten die sor zitzaketen kalteen erantzukizuna, baldin eta batez besteko kontsumitzaileak
|
ez
badaki zein arrisku dituen elikagaiak osasunerako. Hala ere, mundu osoko komunikabideek kasuaren berri eman ondoren, Joseph-ek uste du nahikoa dela koipe kaltegarri horien inguruan sortu den publizitatearekin.
|
|
|
Guztira 313 pertsonak ordezkatu zituzten beren koltxoiak gogor batekin (2, 3 koltxoien gogortasunaren Europako eskalan) edo erdi batekin (5, 6 eskala horretan). Parte hartzaileek
|
ez
zekiten zein koltxoi mota esleitu zitzaien azterketan, baina lotan eta goizean jaikitzean izandako minaren berri eman zuten, bai eta azterketa egin aurretik eta azterketa hasi eta hiru hilabetera erregistratutako ezgaitasun mailaren berri ere. Oro har, min ertaineko koltxoiak erabili zituzten pertsonek bi aldiz gehiago eman zuten lo egitean eta jaikitzean izan zuten hobekuntza sentimenduaren berri, eta horrek analgesikoen beharra gutxitzea ekarri zuen.
|
|
|
Baina kontua da nik
|
ez
nekiela zein gairekin itzuli. Nola berrekin elkarrizketa interesgarri bati.
|
|
|
Lehenik galtzeko beldurra daukazun dena horrek zer hartzen duen aztertzera joko duzu. Dena hori hizkuntza baldin bada, ulertu duzu, eraman indar erraldoiengatik agertzera baino zergatik doan desagertzera; jendeak, banaka justuki, agian ez du hizkuntza horren premiarik eta orduan debalde date
|
ez
dakit zein konstituzioren bigarren artikuluaren aldaketa eskatzea. Zeronek diozun eran, nehork ez ditu euskaraz mintzatzetik trabatzen, non ez den beren baitako ezjakintzak.
|
|
|
Nahiz jadanik hori konpreniarazia duen, gizonak ez ote du aspalditik perpausen ez gakotzeko ohitura hori? Euskal giro berezian, perpausen ez bukatzea, norberak bere buruaren,
|
ez
dakigu zein mehatxutarik edo aski ongi dakigu zeinetarik gerizatzeko moldea bihurtua den joko nazionala da: egiaren erdia baino ez dugu ahoskatzen eta beste erdia, egoera hobetuko denerako uzten dugu.
|
|
|
–Zein dokumentazio? –jakin minaz susperturik,
|
ez
baitzekien zein dokumentazio nuen nik buruan.
|
|
|
eta orain
|
ez
dakit zein den nire mundu perfektua.
|
|
2004
|
|
|
Gainerakoan, egun batean, susto batekin hor geldituko da. Eta nahi duenak botako dio errua entrenatzaileari edo
|
ez
dakit zeini, baina hori errazena da. Benetan barrenean gauzak nola egiten diren begiratu behar da.
|
|
|
Lehengoan esan zidan aktore lagun batek: " Kontxu, Zinemaldiko film bat ikustera joan nahi dut baina ez dago sarrerarik guretzat!"" Jakina ûnikû gu baino askoz ere lehenago daude zinegotzien amaginarrebak eta
|
ez
dakit zein...". Gu baino lehenagoko jende asko eta asko dago hor.
|
|
|
Hau berriz karlista gogorra zen. Ezkon bidaian Aita Saindua eta Triesten zegoen
|
ez
dakit zein errege bisitatzera joan zen. Hil zenean, etxeko kutxa batean Winchester fusil bat zeukan, tiratzeko prest.
|
|
|
Jasotzailea dagoeneko egoitza horretan bizi ez bada edo bertan lan egiten ez badu, eta galdetutako pertsonetatik inorkken egoitza hori jasoko da komunikazio
|
ez
badaki zein den oraingo egoitza, az eginbide negatiboan.
|
|
|
–Palestina? hitzak hainbeste orri ekarri zizkidan begien aurrera;
|
ez
nekien zein aukeratu. Eta helbide haiek banan banan gordetzea erabaki nuen, gero patxadaz irakurtzeko.
|
|
|
–Zaila izango da,
|
ez
baitakigu zein anbulantzia izan zen, are gutxiago zeintzuk izan ziren zure laguntzaileak.
|
|
|
Has gaitezen Jon Sarasuaren iritziak barreiatzen, bere berea du-eta gogoeta gai hau: . Gure idazlerik sonatuenari duela gutxi aditu nion telebistan euskal kultura modernotasunera iritsi nahi eta ezinik zebilela, batzuek lortzen dutela, eta bere ustez
|
ez
dakit zein kantautore modernoagoa zela beste batzuk baino. Pena apur bat eman zidan bere sakoneko eskema zein zen ikusteak:
|
|
|
Zera dio, besteak beste: ?
|
Ez
dakit zein izan daitekeen zilegitasun guztiak bil ditzakeen egitasmoa baina uste dut ezin zaiola proiektu berriari ekin aurreko hilabeteetan ezer gertatu ez balitz bezala. Ez dakit zein izan daitekeen egunkari berriaren jarrera, baina nekez onar dezakegu Pello Salaburuk, Ramon Saizarbitoriak, Xabier Gurrutxagak edo Ramon Etxezarretak jendaurrean salatu dutena.
|
|
|
–Ez dakit zein izan daitekeen zilegitasun guztiak bil ditzakeen egitasmoa baina uste dut ezin zaiola proiektu berriari ekin aurreko hilabeteetan ezer gertatu ez balitz bezala.
|
Ez
dakit zein izan daitekeen egunkari berriaren jarrera, baina nekez onar dezakegu Pello Salaburuk, Ramon Saizarbitoriak, Xabier Gurrutxagak edo Ramon Etxezarretak jendaurrean salatu dutena. Ondo dago euskal kulturaren defentsa egingo duen egunkaria aldarrikatzea, baina ez gara hasiko Anjel Lertxundi, Jorge Giménez, Bernardo Atxaga, Inazio Mujika Iraola, Iban Zaldua, Patxi Zubizarreta, Joxean Sagastizabal, Juan Garzia eta Joxerra Garziaren oinarrizko printzipioei (El País, 2003/3/3) muzin egingo dien aldarria defenditzen.
|
|
|
|
Ez
dakigu zein dabilen ametsetan, elkarri ameslari esanez. Edo agian bi biak ote ditugu ameslari?
|
|
|
Aitaren lagun batzuek antolatu duten festara joan behar dut bihar eta
|
ez
dakit zein jantzi.
|
|
|
Orain pilota jaurti behar da, eta egia esan,
|
ez
dakit zein ikuspegi komeni zaidan.
|
|
|
Aa!
|
Ez
dakit zein diren.
|
|
|
1 orrialdeetan. Liburu hau
|
ez
dakit zein urte konkretuan egina dagoen baina ondorioztatzen ahal da gerra bukaerakoa dela zeren eta erreklutamentu osoaz aritzen da.
|
|
|
Ezin da neurtu bai liburuaren egileak, bai liburuaren bultzatzaile eta argitaratzailcek egin duten ahalegina. Nik uste dut guztion esker ona merezi dutela, nahizela
|
ez
jakin zein neurritan eskertuko diegun egindako lana.
|
|
|
Orain arte izurrite berria ez den arren,
|
ez
dakigu zein bilakaera izan duen agente horrek inkubazio aldi baten ondoren.
|
|
|
Pilotariaren nutrizio akatsak Normalean, pilotariek karbohidratoetan nahikoa ez den dieta egiten dute, entrenamendu edo lehiaketa kasuetan behar handiak dituztelako, gainerako biztanleria sedentarioaren antzera elikatzen baitira. Gainera, gabezia hori gehigarriekin osatzen saiatzen dira, kasu askotan
|
ez
dakitelarik zein diren haien ondorioak eta jarraibideak. Oro har, ez da arreta jartzen partidaren ondorengo elikaduran eta hidratazioan, ezta entrenamenduaren aurretik edo ondoren egin behar den elikaduran ere.
|
|
|
Egia esaten badiot, ez dugu ideiarik ere. Dietak garrantzitsua izan luke, baina
|
ez
dakigu zein garrantzitsua den. Jaten duguna eta xurgatutako energia nola erabiltzen dugun erlazionatzen ditu energia oreka normalak.
|
|
|
Adituak Europako ikerketa sare bat koordinatzen du, Europako Batasuneko Ikerketako VI. Esparru Programak finantzatua. Sare hori nutigenomikan lan egiten duten hainbat plataformek osatzen dute, eta gaur egun onartzen du “oraindik
|
ez
dakigu zein osagai zehatzek duten garrantzi handiagoa prozesu patologiko horietan”. Adituek diote elikagaiek, mantenugaien aniztasuneko konbinazio konplexuek, eragina izan dezaketela giza geneen adierazpenean.
|
|
|
“NK603” ren komertzializazioan ez bezala, lizentziak kontrako botoa izan lezake Austria, Grezia, Zipre, Italia, Eslovenia, Danimarka eta Belgikarentzat. Frantziak aldeko botoa emango du, eta oraindik
|
ez
dakite zein den Alemaniaren eta Espainiaren botoa, Espainiako iturri diplomatikoek onartu zutenez.
|
|
|
Suaren Lurraldeko tenperatura hotza da, yamanak arrantzara, biltzera, egurra bilatzera… ez zeuden geldirik txabolan egun osoan eserita. Bizi itxaropena esatea zaila da, beraiek ere
|
ez
baitzekiten zein adin zuten, baina agian 50 urte edo zertxobait gutxiago. Hori ez da beste ehiztari biltzaile batzuen oso desberdina.
|
|
|
Harresietan landu daitezkeen landare motei erreparatuz, substratu mota horretarako egokienak diren zuhaixka, konifero eta landare batzuk aipatuko ditugu. Ondoren aipatzen diren espezieak latinez agertzen dira adiera horretan; izan ere, eskualdeen arabera izen arrunta aldatu egiten da, eta baliteke heltzen den mintegian
|
ez
jakitea zein ale den. Zuhaixkak:
|
|
|
Zenbat silizio sartu behar da dieta? Gaur egun,
|
ez
dakigu zein den gomendatutako gutxieneko kopurua egunean. mineral horretatik, beraz, ezin da zehaztu zenbat puntu arte dietan silizio eduki txikia badu, aipatutako sintomak eragin ditzake.
|