2000
|
|
Are gehiago, irratiek eta telebistek telekomunikazioekin bat egitera jotzen dute gero eta indar handiagoz. Testuinguru berri honetan ekimen publikoaren zeregina ez da lehen bezalakoa.Eutsi egiten dio irrati eta telebista sistemaren atal baten eragile zuzena izateari, sistema publikoarena, alegia, nahiz eta, orain, enpresa pribatuekin lehian?, baina, horrekin batera, gero eta garrantzi handiagoarekin, sektorearen bilakaera, bereosotasunean, eta
|
ez
bakarrik sistema publikoarena, bideratuko duten joko arauakezartzean datza bere zeregina.
|
|
Enpresa egituraren gaiak, esan bezala, komunikazio sistema osoa hartzen duaintzat, eta
|
ez
bakarrik ikus entzunezkoa. Komunikabideak kultur industria dira, etaberen gestioan merkatu tarte, kostu efizientzia eta errentagarritasuna bezalako faktoreek gero eta garrantzi handiagoa hartzen joan dira, eta baita enpresen arteko kontzentrazio eta nazioartekotze prozesu zabalak eragiten ere.
|
|
Hala ere, Hegoaldeko lau lurraldeak modu nabarmenean erakusten dituen mapaberezituan, Nafarroa txikiegia ikusten dute askok,
|
ez
bakarrik iparraldeko nafar lurrak (Nafarroa Beherea) falta direlako, Espainiako Nafarroa bera ere grafikoki azpidimentsionaturik agertzen delako baizik. Nafar azaleraren errepresentazio mediatikotrukatuaren aurrean gaude?
|
|
(iii) Filosofiaren beste alorretan ere gauzatu da eragina, honen adibide direlarik hizkuntza juridikoaren azterketa pragmatikoak edota zientziagintzarako kode deontologikoen aldarrikapena, beste askoren artean. Baina
|
ez
bakarrik filosofian, beste gizarte zientzietan ere baizik. Pedagogian, harantzago joan gabe, batxilergoan Zuzenbidea ikasgai gisa sartzeak ekarrikolituzkeen onuren inguruko eztabaidak laster eduki dezake ondorioa gurean, epe labur batean nahitaezko irakasgai bihurtuz.
|
|
Gaur egun, eta era adierazgarrian, nazionalitatearen gaiarekin lotutako eztabaidarik entzutetsuenak migrazioen ingurukoakdira: nazioa osatzeko irizpide desberdinak daudela kontuan izanik, bertaratzen direnetorkinen eskakizunei nola erantzuten dioten estatuek, eta horrek nazioaren irudikatzean zer nolako ondorioak izan ditzakeen; hots, zein eragina izan dezakeennaziotasunean bertan, etorkinei
|
ez
bakarrik hiritartasuna, baizik eta nazionalitateaere emateak8 (Stolcke, 1996; Brubaker, 1992). Ez dira, baina, eztabaida mamitsuakbakarrik.
|
|
Inguru berri bat exploratzerakoan, amak, edo ohiko zaintzaileak? segurtasunik ematen ez dionean eta lasaitasunik ere
|
ez
bakarrik geratzean, haurrarenatxikimendua segurtasunik gabekoa edo atxikimendu estukoa dela esaten da.Atxikimendu estua agertzen duten bi eredu edo talde bereizi dira:
|
|
Maila kontzeptual batean, helduekin egindako eredu hauek harremana zutenlehen aipatutako Ainsworth en ereduekin haur mailan (segurua, anbibalentea etaiheslaria). Eta
|
ez
bakarrik hori: era enpirikoan, gurasoen ereduak eta haurrenereduak korrelazioa zutela ikusi zen (esaterako, garrantzi kentzaileak zirengurasoen kasuan, haur iheslariak izateko joera ageri zen).
|
|
Beraz, atxikimendu seguruak, ebolutiboki, aukerarik adaptatiboena dela dirudi. Baina ikuspuntu eboluzionistaren arabera, egokiena litzateke haurraren haurtzaintza testuinguru ezberdinetara egokiturik egotea, eta
|
ez
bakarrik testuinguru sentikor eta arduratsu bakar batera (Hinde, 1982; 1991).
|
|
pertsonak direla, nazioak, legeak, bertuteak, bekatuak(?), haienarteko erlazioak eta abar. Interpretatu egiten ditu errebelazioa omen den ikuspegitik, eta
|
ez
bakarrik izakiak eta gizakiak nolakoak diren, nola aritu behar diren baizik, etanola amaituko omen diren ere. Gure inguruko errealitateari buruz aritzeko unean, fedearen oinarria eskatzen du erlijioak, sinesmen itsua, bizitzaren ikaspenean eta irakaspenean frogaezina dena.
|
|
Neure erabakiarenfruitua da, unibertso osoan eta eternitate guztian neu bakarrik naizen eta beti neubakarrik izango naizen honen banakotasuna, diferentzia. Nire nor,
|
ez
bakarrik zer, izatea.
|
|
Egungo zientzia eremuan ematen diren ezaugarrien edo baldintzen artean, bat bere, egoera dimentsioaniztuna? da, nahiz eta espresio hau bera ere esanahi anitzekoa izan.Egungo zientziagintzan,
|
ez
bakarrik dimentsio asko kontuan hartu eta erlazionatu behardira, baizik dimentsio bakoitza ere nahiko modu anitzean edo konplexuan kontsideratubehar da. Omenaldi honetako kontesturako, dimentsio batzuk aukeratuko ditut, adibidemoduan, horretarako hizkuntzarekin oro har, eta euskararekin bereziki gure kasuan, ondoeta erraz lotzen direlako.
|
|
eta jazarpen politikoak eginazuten bidearen erdia. Hurrengo torpedoak(
|
ez
bakarrik metaforikoak) hizkuntzaindigenoaren, estatusa, bera ukitu zuen, euskara ez baitzen (ezin baitzen izan!) hainbeste, balore, ren eramaile ziren heroien hizkuntza eredugarria, sasiuni bertsalismoaren aldarean sakrifikatzeko, akatzeko eta baztertzeko zerbait baizik, pelikuletakoazken, indio?
|
|
(edo, ustiaketa kapitalista?) kontzeptuak ezin ditzake injustiziaguztiak bildu. Orain arte, ustiaketa kapitalista?
|
ez
bakarrik, baina batik bat bai. Estatu baten barneko gertakizun soziala izan da.
|
|
Elizak, berriz, XVI. mendean, jarduera teokratikoari jarraituz, barbaroen lurraldeak bere esku omen zituen-eta, kristau printzeei ematen zizkien lur haiek, konkistazitzaten. Ondorioz, kristau konkistatzaileek
|
ez
bakarrik lurren jabe egiteko, baitapertsonen jabe (esklabu bihurtuz) egiteko eskubidea ere ba omen zuten. Horrela, Sepulveda k zioenez:
|
|
Astra eta Eurostat sateliteen bidezko irrati hedapenari esker, gure telebista aparatuek ehundik gora kanal jaso ditzakete, horietako asko dohainik jaso ere. Asko emendatu dira aukerak Mendebaldeko herrietan, eta
|
ez
bakarrik entretenimenduaren alorrean, informazioan espezializaturik dauden estazioak ere baitira. Sky News edo CNN bezalako tele emandegiek oso sare hedatua dute munduko hainbat estatutan zehar albisteak gertatzen diren une bertsuan eman ahal izateko.
|
|
Brél ek107 dioen moduan, eskolak sustrairik gabeko pertsonak sortzen zituen,, dépaysés chez eux?. Eta
|
ez
bakarrik, patois, en aurkako borrokaren bidez hau funtsezkoa izanik, lehen ikusi dugunez; eskolak eta honen barruan, irakasleak Frantziarentzat traumatiko suerta zitezkeen kultur identitateen aurka egingo zuen era berean, zentzu honetan, irakaskuntzak izaera nazionala zuen kontzientzia kolektiboa modelatuz. Badaezpada ere, Estatuak beharrezko neurriak hartu zituen irakaslea helburu horietatik desbidera ez zedin, eta kontrolpean izan zuen ikuskaritzak, konstituzioa eta legeen kontra ezer egiten ez zela egiaztatzeko kontu handia izan zuen108
|
2001
|
|
5 Irakurmenaren lanketak, bere ezagutza eta bitartekoetan konfiantza izateraadoretu behar du ikaslea. Hemen garrantzi handikoa izango da ikasleen aurre ezagutzak aktibatzea, baina
|
ez
bakarrik testuaren gaiari buruzkoak, baitatestu mota horren ezagutza eskemei buruzkoak ere baizik.
|
|
Gure kasuan, ordea, bigarren kezka nagusibat ageri da, ikas prozesuaren amaieran euskara erabiltzen duen euskalduna lortunahi dugulako. Euskararen berreskuratze prozesuak euskara erabiltzen dueneuskalduna eskatzen digu, eta
|
ez
bakarrik euskara ezagutzen duena. Ondorioz, komunikazioak garrantzi handia hartzen du ikas prozesuan, hizkuntzak komunikazio tresnak besterik ez direlako, eta ikasleak behar komunikatiboak asetzekobaliagarria dela frogatzen duen neurrian erabiliko duelako.
|
|
Hizkuntzanaditua izan du, baina ez derrigorrez ikasleak ikasi nahi duen hizkuntzan; hizkuntza bat zer den, nola aztertzen den, zein unitate dituen, kulturarekin zeinerlazio duen, eta erlazio hori nola gauzatzen den jakin du. Ikasten jakinbeharko du;
|
ez
bakarrik berak nola ikasten duen; horrez gain, zein bide dauden, zein estilo, zerk zer ekartzen duen eta eginkizun bakoitzak zein ondorio duen ere.Labur esanda, hitz batean, ikaskuntzan ere aditua izan du. Horrez gain, hori guztia trasmititzen jakin du.
|
|
2 Irakasleak, berriz, ikasgelan sortzen diren eta ekoizten diren testu guztiak besteikuspegi honetatik ere begiratu ditu, egokiak diren ala ez erabakitzeko.Beraz, hizkuntz forma jatorrei erreparatu behar zaie,
|
ez
bakarrik forma egokiakerabiltzeko, baizik eta benetako forma kultural egokiak zeintzuk diren jakitekoere.
|
|
Irakasle gisa dugun esperientziari begiratzen badiogu, garbi dirudi, gauregun eta Euskal Herrian? arrakasta/ ez arrakastaren arteko muga markatzen duena, neurri handi batean, baina
|
ez
bakarrik, estrategia sozialetan egon daitekeela.
|
|
batetikesan behar da, jakintzagai historikoa dela, arkeologiaren helburua azken fineanhistoria egitea delako. Bigarrenik aipatu behar da, iraganeko aztarna materialakbere informazio iturria direla; baina, kontuz,
|
ez
bakarrik indusketakoak, baita artxiboetako agiriak ere. Hirugarrenik, muga kronologikoei dagokienez, beti bezala, muga artifizialak erabiltzen direla esan behar da, eta tradizioz3, aurrehistoriabukatu eta ondoko garaian kokatzen dela arkeologia historikoaren hasiera, erromatarrekin alegia, eta bukaera Aro Garaikidekoa den arkeologia industrialean.Azkenik diziplina zientifikoa dela, teknika eta metodo zientifikoak erabiltzendituelako (analisi estratigrafikoa, altxaerako irakurketa, lurraldearen analisia...).
|
|
Lehenengo eta behin, esan, Gizona bere bakardadean nobelaren irakurketaaskoz ere arinagoa dela; baina
|
ez
bakarrik Hamaika Pausorekin alderatuta, baitaObabakoak berarekin alderatuta ere. Non dago Gizona bere bakardadean edo Zeruhoriek bezalako irakurketa arin eta erraz horren sekretua?
|
|
ez dira lotuta geratzeko: «euskaran eta euskalkulturan ditugu erroak, baina erroak ez dira hersteko, baizik eta beste erro batzutara irekitzeko» (NENH, 147 or.). Horrexegatik, tradizioa onartzen denean, berezabaltasunean onartzen da, hots
|
ez
bakarrik, hemengoa?, baita, kanpokoa, ere:
|
|
Ez hain aspaldi Nazio Batuen Erakundeak aurkezturiko Giza Garapenari buruzkotxostenaren atal batean agertzen da, argiki, 1999ko uztailaren 13ko Egunkariakdioen eran, «Pauso nabarmenik ez d (el) a izan berdintasunaren alde» azken urteotan, eta
|
ez
bakarrik hirugarren munduko herrietan. Alderantziz, atzerakada handiakpairatu dira emazteen lanaren (gure Iparraldean %25 langabetuen artean %60 emakume gazteak dira), osasunaren (Frantzian Weil legea hautsi nahiz dabiltza lobbyintegristak), gorputzaren erabiltze eskubidearen (Alabamako epaile batek emanduen jujamenduak ez dio emazteari «orgasmorako neholaz ere funtsezko eskubiderik onartzen»), politikagintzako agerpena segurtatzearen (Elisabet Badinter andereakuota direlakoen aurka dago) eta kirolaren (behin gizon eta emakumeen Tourrakgarai berean egiten zirenean, entzun zen Marc Madiot txirrindularia erraiten, emaztea bizikleta gainean biziki itsusi zela) alorretan.
|
|
Euskal Herrian emazteek idatziriko literaturari lekua onartzen baldin bazaio, horrek erran nahiko du, literaturaren kontzeptua bere osotasunean aldaturik kausituko dela; orduan, edozein izanik izkiriatzailea, liburua bere edukiaren balioazjujatuko da, eta emazteena
|
ez
bakarrik urrikiz, mespetxuz edo ixilkeriaz tratatuko.Aitaren itxura mitikoaz gerizaturiko sozietate batetik munduaren ikusmoldeenugaritasuna baietsiko duen eremu irekiago bat date orduan euskal kultura: balizkoahalmen literario (hizkuntzen aldetik ere) guztien biltoki eta garatoki.
|
|
Estatusa faktoreari dagozkion aldagaiak, hiztun komunitatearen prestigiosozialari, estatus soziohistorikoari eta hizkuntzaren eta kulturaren prestigioarilotuak agertzen direnak dira. Hizkuntzaren eta kulturaren prestigioari dagokionez,
|
ez
bakarrik bere lurraldean duen prestigioa, baizik eta baita nazioartean duena ere.Hiztun komunitateak orduan eta status altuagoa izan, bizitasuna kolektibitatebezala jarrera hartzea ulertuko litzateke. Nahiz eta faktore demografiko eta laguntza instituzionalekoak bezain neurterraza ez izan, gertakari soziopsikologikoekadierazten dute talde estatus altuak taldeko kideentzat identitate sozial positiboagoaekar dezakeela, eta, aldiz, estatus baxuko kideentzat hori zailagoa dela (Sachdeveta Bourhis, 1987; Tajfel eta Turner, 1979).
|
|
1) diziplinarteko ikuspegia jarraitzen dela, ikusmira diziplinanitza gaindituta, batez ere hizkuntzarekiko soziologia eta psikologia sozialaren ikuspegiak integratuz; modu horretan, elkarrekikotasuna indartzenda; 2) aldagai mota nagusiak bereizterakoan, batez ere mota hauek azpimarratzea: a) objektiboki gizartean gertatzen den ukipen egoerari buruzkoak; b) objektibokigertatzen diren aldagaiak gizabanakoek nola barneratzen dituzten, edo sozializazioarekin lotzen direnak; c) sozializazioaren ondoren gizabanakoek nolako prozesuak bizitzen dituzten (batez ere prozesu psikosozialak kontuan hartuz) azaltzea; d) gizabanakoek izango dituzten portaerak; 3) aldagai mota hauen artean gertatzenden lotura adieraztea, eta aplikazio maila ezberdinen arteko artikulazioa enpirikokiziurtatzea (Doise, 1982) eta inklusio bilakaera (Azurmendi, 1997) halako linealtasun kausalaren bidea proposatuz: ...zabalenetatik hasita maila partikularrentzako bideari jarraituz ulertzea; 4) modu horretan, gizabanakoen portaerak, aplikazio maila partikularrena kontsideratuz?, beste aldagai moten artekoondorioak izango dira, hala portaerak testuingurualki ematen diren prozesuen arteko eta bitarteko emaitzak bezala ulertuz, psikologian eta psikologia sozialeanohikoa den bezala; 5) portaeren artean sartzen dira,
|
ez
bakarrik 2Hren jabekuntza, baita 2Hren erabilera, edo hizkuntzaren eta kulturaren arteko portaerak ere; 6) feedback moduko bukle bat irekitzen da, gizabanakoaren portaeratik hasi eta prozesu psikosozialeranzko bidea jarraituz, hala, bilakaerak eta aldakuntzak esplikatzeko ere bidea irekiz; 7) prozesu psikosozialen artean, identifikazio sozialari, edoidentitate etnolinguistikoari, erdigunetasun be...
|
|
Azkeneko urteetako lanetan ere motibazioa eta, motibazioarekin batera, jarrerak ere mantentzen dira 2Hren jabetzea aztertzerakoan,
|
ez
bakarrik ukipenezko2Hetara aplikatuz, baizik eta baita atzerriko 2Hetara ere aplikatuz. Gainera, 3Hmota batez ere hasi dira mintzatzen:
|
|
Emaitzen orokortasuna areagotzeko, garrantzitsua litzateke ikerketa hau bestelagin batzuetan burutzea,
|
ez
bakarrik lagin ezberdinetan lorturiko emaitzak konparatzeko aukera izateko, baita azpipopulazio bakoitzerako plangintza egokiagoakburutu eta aplikatzeko ere.
|
|
1 Gizabanakoen prozesu eta portaera psikosozialak azaltzeko identitate pertsonalaren teoriak (IPT) (Mead, 1934) zeuzkan arazoen ondorioz, ISTasortzen da; horrela, gizabanakoek dituzten taldearteko harremanei garrantzia ematen zaie, eta
|
ez
bakarrik gizabanakoen arteko harremanei (Tajfel, 1972, 1978). Hala ere, ISTak IPTren ezaugarri batzuk mantentzen ditu: 1) Gizabanakoen nortasunean daukan eragina, 2) Identitatearen sormeneangertatzen diren konparazio prozesuak, 3) Identitatearen funtzionamenduaren izaera erlazionala eta elkarmenpekoa.
|
|
a) aitatasuna, belaunaldiz belaunaldi transmititutako kategoria historikoak, b) ondarea, talde etnikoak definitu eta mugatzen dituzten ezaugarriak, bai aitatasunak historikoki ematen dituenak eta baita eskuratu daitezkeenak ere, eta d) fenomenologia, etnien arteko ukipen egoeran gertatzen diren taldearteko eta taldebarneko esperientziak. Etnizitatea ulertzeko, neurri batean, beharrezkoa da despertsonalizaziofenomenoa; despertsonalizazioaren bitartez talde etnikoetako kideek bat egitendute,
|
ez
bakarrik orainaldian taldea osatzen duten kideekin, baizik eta iraganeaneta etorkizunean taldea osatuko dutenekin ere. Euskal identitateari buruz egindakoikerketa gehienetan (Azurmendi, J., 1995, 1998; Intxausti, 1998; Azurmendi, 1999) Fishman-en ikuspegia erabiltzen da.
|
|
Arduradun horiek ikuspegi teorikoagoadute, gertaerak eta portaerak prozesuen bitartez aztertzen dituztelako. Gainera, ikuspegi zabalagoa dute,
|
ez
bakarrik soziologikoa, baita psikologikoa eta psikosoziala ere. Gisa honetako ikerketak gehienbat unibertsitate eremuan egin dira.
|
|
1990eko hamarkada hasieran, orain arte garatutako hizkuntz politika eta plangintzan hausnartzeko beharra ikusten da,
|
ez
bakarrik instituzio ofizialetatik, baitaerakunde sozialetatik ere.
|
|
Horregatik, gerorako proposamena izan daiteke euskaltestuinguruan ere beharrezkoak izan daitezkeen azpilaginak bereizi etaaztertzea, helburu ezberdinen arabera behintzat, gutxienez euskararen normalizazioan plangintzek eragina izan dezaten. Jadanik esanda dago hori, aipatutako bi tesietan;
|
ez
bakarrik esan, baizik eta azpipopulazioak, azpilaginak, edo populazio tipologiak zeintzuk izan daitezkeen ere, enpirikokilortu eta proposatzen dira (Arratibel, 1999; Garcia, 2000), gerorako ikerketa lan hori erraztuz.
|
2002
|
|
Meategien kokapenak. Bilboko ibaitik hurbil baitzeuden? aukera ematenzuen minerala ontziratu eta kostu txikiekin garraiatzeko; horrek berekin ekarrikozuen beste burdinola batzuk sortzea,
|
ez
bakarrik Bizkaian, baizik eta Gipuzkoan etaNafarroako ipar mendebaldean ere bai. Azken horietan, hala batean nola bestean, burdin meategiak zeuzkaten arren, minerala Bizkaiko mineralarekin nahastu beharizaten zuten, burdina egokia lortzeko.
|
|
Ez da onargarria gizarte baten ezaugarri bereziak (hizkuntza, ohiturak etahistoria kolektiboa) antolaketa politiko administratibo propioan ez islatzea. Horidela eta, bertako biztanle guztiek(
|
ez
bakarrik euskal nazionalistek) baliabideukigarri eta ukiezinak galtzen dituzte. Izan ere, erakunde politiko administratibopropioak ez izateak arazo ugari sortzen ditu:
|
|
UEU izan zen Euskal Unibertsitatearen aldeko deia mantendu zuen erakundebakarra, baina, zenbaiten aburuz, errebindikazio horrek gizarte oihartzuna galduondoren, UEU noraezean ibili zen, nahiz eta urtero 600 lagun inguru bildu eta berejarduera zabalduz joan.
|
Ez
bakarrik hori, Egin egunkariko kazetari anonimo batenesanetan, UEUk berrikuntza beharra zuen, zeren eta «Gaur egun ez zaigu nahikoedozein gai euskaraz emateko gai garena jakitea. Zer ematen den ere aztertu behardugu.
|
|
Egin beharreko lana handia da,
|
ez
bakarrik irakaskuntzari dagokionez, baiziketa, horrez gain, baita argitalpenetan, ikerkuntzan eta gizarteko beste eragilebatzuekin mantendu behar diren harremanetan ere. Unibertsitateen egokitze prozesu horrek ahalegin ekonomiko eta pertsonal handia eskatuko du, baina, zorionez, urtez urte gure ikasleak euskaraz ikas ditzaketen irakasgaiak gora doaz, eta azken hamarkadako joerak bere horretan segitzen badugu, urte gutxi barruemaitza onak ikusiko ditugu.
|
|
Minbizia, Neurozientziak, Larrialdiak, etab. Jardunaldi horiek guztiak euskaraz izan dira eta bakoitzetik libum bana argitaratu da. Etorkizunari begira apustu bat egin dugu,
|
ez
bakarrik kantitateari dagokionez, baizik eta, horrez gain, kalitatezko ikerkuntza aurreraeramateko ere. Etengabeko dim murrizketak ikusita, taldeen arteko kolaborazioaketa goi mailako ikerkuntza egitea beharrezkoak dira erronka berriei eusteko.
|
|
Zentzu horretan, gure iritziz, unibertsitate publikoak ez du gizarte elebidunbaten isla izan behar bakarrik, hau da,
|
ez
bakarrik gizartean gertatzen dena apurbat islatu, eta, beraz, gizartean dauden tentsioak eta arazoak ere unibertsitateanizatea?; aitzitik, urrats bat aurrerago joan behar du, apur bat aurretik euskararennormalkuntzan eta euskararen zabalkuntzan. Beraz, berriro diot, nik ez dut hortazezer esango, Mikel Aizpuruk azaldu baitu gure historia.
|
|
– Ezaguera berrien azterketa eta behaketa sakona, ikas eduki eguneratuak, eta
|
ez
bakarrik zientifikoak, baizik eta eduki historiko eta sozialak, kulturaezberdinak kontuan izanik.
|
|
Hizkuntza kohesiorako organoak. zentro guztietan daude sortuta, zentroakaipatzen ditudanean, fakultateak eta eskolak adierazi nahi ditut?, eta horien egikera euskararen normalizazio planaren segimendua egitea da.
|
Ez
bakarrik segimendua, baizik eta antolaketa eta, horrekin batera, suspertzea eta jarraipena ereegitea. Eginkizunekin lotuz, euskaraz eman beharreko irakaskuntza lerroa zehazteazen organo horien egitekoa.
|
|
Edonola ere, hobetzeko planen barruan, kohesiolinguistikoko organo horiek sendotzea dago.
|
Ez
bakarrik organo bakoitzeankoordinatzaile bakarra egonez, baizik eta beste irakasle batzuk ere sartuz. Aginte erakundeetan ordezkaritza izatea ere nahiko genuke.
|
|
|
Ez
bakarrik Soziologia, Historia, Antropologia, Ekonomia, Pedagogia, Psikologia... baita Politika eta Kazetaritza ikasketak ere, horiek guztiak zientzia izenaren babesean aurkezten saiatzen gara. Baina, gehienetan, giza eta gizarte munduazarduratzen garenok ez gara saiatzen natur zientziek aurkitu dituzten antzeko legeeta erregulartasunak aurkitzen; eta gutxitan aztertzen ditugu sakonki, edo gutxienez espresuki adierazten?
|
|
Ez du lotsarikizan behar itsusia baldin bada, ezta harrokeriarik ere ingurukoak baino ederragoabada. Baina Euskal Unibertsitateak ikusi egiten den unibertsitatea behar du izan: bere gorputza behar du, gorputz fisikoa ere(
|
ez
bakarrik fisikoa, agian; bainafisikoa ere bai).
|
|
Euskaldunari gai berezituak eskaini behar zaizkio:
|
ez
bakarrik bere egoeralinguistikoa berezia delako, ez bakarrik balizko irakasleei gai batzuk interesgarriagoak imditzen zaizkielako, ez bakarrik ikasleek berek eska ditzaketelako, ezpadaestrategikoki komenigarria ere badelako. Zeren berdinak izateko, desberdinak izanbehar baitugu.
|
|
Euskaldunari gai berezituak eskaini behar zaizkio: ez bakarrik bere egoeralinguistikoa berezia delako,
|
ez
bakarrik balizko irakasleei gai batzuk interesgarriagoak imditzen zaizkielako, ez bakarrik ikasleek berek eska ditzaketelako, ezpadaestrategikoki komenigarria ere badelako. Zeren berdinak izateko, desberdinak izanbehar baitugu.
|
|
Euskaldunari gai berezituak eskaini behar zaizkio: ez bakarrik bere egoeralinguistikoa berezia delako, ez bakarrik balizko irakasleei gai batzuk interesgarriagoak imditzen zaizkielako,
|
ez
bakarrik ikasleek berek eska ditzaketelako, ezpadaestrategikoki komenigarria ere badelako. Zeren berdinak izateko, desberdinak izanbehar baitugu.
|
|
erreferentziazkodiziplina independentea lantzen hasi den talde bat. Ardatz modura talde honek hartzen dituen hizkuntza portaera espezifikoek ikuspuntu formalista eta unibertsalizatzailearekiko menpetasuna hautsi nahi dute,
|
ez
bakarrik gramatika sortzailetiketorritako ereduekikoa, baita testuaren gramatikatik datozenekikoa ere. Formalisten ikuspuntuaren eta aipatu ikuspuntu berri horren arteko desberdintasun nabarmenenak bitara ekar daitezke (Bronckart eta Schneuwly, 1991):
|
|
Kurrikulu garapenean (batez ere, kurrikuluaren hirugarren zehaztapen mailaneta ikasgelako programazioan) oso lagungarri izan zaigu.
|
Ez
bakarrik kurrikulu proiektuetan buru belarri jardun dugunoi; baita irakasle soilei ere. Izan ere, lehenesan dugun bezala, egitasmo hau ez da adituentzako lan bat, lan praktikoetarakoeuskarri bat baizik.
|
|
Jarduera horiek ikaslearen esperientzia mundutik eta interesetatik hurbilakizan behar dute, motibatzaileak eta esanguratsuak, berez atseginak eta lasaigarriak, eta
|
ez
bakarrik lortuko duten azkeneko helburu batengatik erakargarriak. Bakoitzaren ikas prozesuarekiko ardura erraztu behar dute, giro atsegina sortuz, ariketekbideratzen dituzten aurrerapenak jarraituz, eta, aldi berean, estrategia berriakerabiliz.
|
|
Era berean, Euskal Herrian bizi direnek, bestela gura baldin badute, ez dute zertan euskarazko kultura kontsumitu Euskal Herrian bizitzeko(
|
ez
bakarrik gazte lania eta frantsesa hor daudelako, ezpada arabieraz ere bizi daitezkeelako Euskal Herrian bertan, Herri Arabiarretako hedabide erraldoien jaurtipen kulturalei esker, eta, horrela, beste kolektibo batzuk ingelesez, errusieraz, nahiz italieraz bizi daitezke, hizkuntza horiek ofizialtzat dituzten estatuetan fisikoki bizi gabe?).
|
|
Erraz hauteman daiteke ABCk eta Le Figaro-k mundua desberdin ikusten dutela, mundua desberdin kontatzen dutela (bakoitzak bere zilborrari begiratzen baitio). Eta
|
ez
bakarrik gai politiko korapilatsuetan. Nahikoa da kirol orrialdeetatik bidaiatxo bat egitea horretaz konturatzeko.
|
|
Tamalez, norbaitek, botere talderen batek, alderdiren batek? besteak menperatzen dituenean, gertatu ohi da, menperatuak, biziraupena bermatzeko eta garantizatzeko,
|
ez
bakarrik agintariaren legeak bete behar izatea, ezpada haren ideologia bera ere onartzea, konturatuta nahiz konturatu barik. Harreman kulturaletan, maiz gertatu da euskaldunok amore eman behar izatea erdaldunaren aurrean bakearen aitzakian.
|
|
Baina gezurretan ibili barik ere min handia egin ahal zaio iritzi publikoari, eta halaxe egiten zaio.
|
Ez
bakarrik krisi garaietan, ezpada egunerokotasun gordinean ere bai.
|
|
Orain, berriro erakutsi du abilezia egokitzaile hori. Mundu hiperkonektatu honetan, gizakiak ikasi egin behar du besteekin ere komunikatzen,
|
ez
bakarrik bere inguru hurbilekoekin, inguru hurbiltzat jota hizkuntza bereko hiztunak, fede bereko sinestunak, nahiz garapen sozial bereko bizikideak?. Gizaki hiperkonektatuak hizkuntzak ikasi behar ditu, baina baita bizitza eredu desberdinak, kultura diferenteak nahiz ideologia kontrajarriak ere.
|
|
Hizkuntzari esker, gizakiak inferitu eta ondorioztatu egin dezake,
|
ez
bakarrik berehalako inpresioetatik, ezpada gizaldiz gizaldi gizakiak metatu duen esperientziatik bertatik ere.
|
2003
|
|
Kontuaez da aberastasunaren banaketa Europan edo Ipar Amerikan, baizik eta munduosoan, eta horrek beste politika bat eskatzen du.
|
Ez
bakarrik bertoko politika gestionatu, baizik eta beste politika orokorrago bat eduki. Gauza bat da sozialdemokraziaren estrategia eta beste bat alderdiak eta burokraziak.
|
|
Transgenikoek teknologia berri bat ekartzen dute eta teknologia horrekin elikaduraren kate osoa kontrolatu ahal da.
|
Ez
bakarrik produkzioa, kontrolatzendu agrotranformazioa, agrokimikoak, merkataritza eta kontsumoa. Ez ditu soilikmugatzen produkzioaren eskubideak, baizik eta kontsumoa eta osasuna ere bai.Orduan politikoki zentrala da, zeren borroka honen amaieraren arabera definitukobaita nekazaritza eta kontsumo eredua ere bai, kontsumo katea eta banatzaileenlerroak barne.
|
|
Energia eta lehengaiak ere giltza dira. Gure ustezgarrantzizko gai bat da,
|
ez
bakarrik kontrol ekonomikoa eta jabetasuna, baizik etazientifikoek diotenez, gertatzen den kutsadura genetikoagatik. Teknologia totalitarioa da, ezin da mantendu nekazaritza eta elikadura konbentzionala, transgenikorikgabekoa eta batera transgenikoak, bi bideak ezin dira batera egon, horrexegatik datotalitarioa.
|
|
Azken baten, transgenikoek dibertsitatea apurtzen dute,
|
ez
bakarrik biodibertsitatea, prozesu homogenitzailea dakarte, bai kultura arloan eta elikadura tradizioetan. Gizarterako gai potoloa da; baina politikoki ere bai, eta hori ikusten daalde bietan.
|
|
P. N.: Guk esaten dugu herrien eta herritarren eskubidea dela elikadura etanekazaritzako politika babestea, eta
|
ez
bakarrik merkataritza. Une honetan, neoliberalen globalizazioan hori ezin da izan.
|
|
Euskal Herriansindikalgintza berriak horrelako analisiak egiten ditu, baina badaukagu ere ELA, ehun urteko sindikatua, globalizazioaren aurreko estrategia batzuk barneratzen aridena eta apurka apurka mugitzen dabilena. Arazo kulturala da,
|
ez
bakarrik politikarieta teknologiari buruzkoa. Gaur egungo gizartean sindikatuen zeregina ez da soiliklangileen aurrean, baizik eta klase sozial oso baten aurrean, eta horrek eskatzen dubeste erantzun eta beste metodologia askoz dinamikoagoa.
|
|
Hortaz, barrurago joan behar da, barrukoari begiratu, euskalsistema politikoaren eta sistema horretako alderdi politikoen eta, bestetik, gizartezibilaren artean oraindik bizi bizirik dirauten haustura eta gatazketan. Gatazka etaikuspegi desberdin horiek aldatzen ari dira, etengabe, eta
|
ez
bakarrik euskal gizartean dagoen banaketagatik (gizartearen zati batek bere burua nazionalistatzat jotzen du eta beste zati batek ez du bere burua horrelakotzat jotzen) baizik eta joerahoriek, itxuraz egonkorrak izanik, politika neoliberalen arazo berriek eraginda, krisian sartuta daudelako, eta egitez Euskadiri atzerritik begiratzen diotenentzatnahiz euskal herritzarrentzat oso panorama politiko... Horrela, nazionalisten joeren artean badira globalizazio neoliberalaosagai positiboa dela uste dutenak, hazkundearen eta garapenaren aginduaren izenean eta munduan nagusia den ereduaren izenean; badira, berriz, globalizazioekonomikoa Espainiar Estatuak eta Frantziak Euskal Herrian daramaten esplotazioaren beste alde bat dela diotenak.
|
|
Hirugarren osagaiak zerikusi handiagoa du ideologiarekin erakundeekin baino: nazioarteko elkartasun mugimenduaren sektore batek internazionalismo berribat bilatu nahi du, guztiz bestelakoa,
|
ez
bakarrik laguntzazkoa edo ideologiko hutsa, baizik eta garapenerako eta ohiko nazioarteko elkartasuneko GKEak baino haragodoana, jendearen ilusioa berpiztuko lukeena, indar berriak sortuko lituzkeena etaaktibismo mota berri baten eragilea izango litzatekeena. Horrelaxe sortu zen Hemeneta Munduan, aldi berean planetaren beste toki batzuetan gertatzen ari zenzerbaiten isla moduan.
|
|
Energia on bat da eta, antza, merkatuak badaki nola administratu behar denmodu egokienean. Horrela izanik, ingurumen mugak ez dira ezta aipatu ere egiten, eta lege horiek ostean arrisku ekologikoak gehitu egin dira,
|
ez
bakarrik gero eta instalakuntza energetiko (46 proiektu z.konbinatuan) eta produkzio gehiago aurreikusten direlako, baizik eta zentral nuklearren segurtasuna gutxitu delako, aire libreanegindako mehaztegiak, zentral termoelektrikoen isurketa azidoak ere eta noskiuraren erabilpenaren inguruko lehiak gehitzen direlako (L. Martinez, 2001: 181).
|
|
Hori ondorioztatzen da Bakaikoak Monrealen ahalegin pertsonalaren inguruan egindako goraipamenetik, «Nik Goio Monreal salbatu egiten diat. Unibertsitatearen mugak bere gainetik baizeudek»100 Mitxelena bera izan zitekeen haietako bat; gogora dezagun, 1982ko urtarrilaren 15ean, hots, negoziazio prozesu horren hasieran, UEUren kontra idatzitakoak Deia n101 Mitxelenaren ustez, UEU Ezker Abertzalearen adarra zen; baina baziren beste asko, unibertsitatean bertan, alderdi politikoetan eta Madrileko gobernuan,
|
ez
bakarrik hori, euskara bera irakaskuntzarako baliagarria ote zen zalantzan jartzen zutenak eta euskara eta politikaren nahasketa Monrealen aurkako salaketa moduan erabili nahi zutenak. Dena den, harrigarria da Monrealek erakutsitako zurruntasuna, EHUk ezin ziola beste erakunde bati ordaindu defendatzean.
|
|
Kanpoko kultura baztertu gabe, Euskal Herriaren ezaugarriak lantzea izan behar zen UEUren lehentasuna.
|
Ez
bakarrik berea, UEUko kideek, bakoitzak bere ikastetxean ahalegin berezia egin behar zuelako ikasketa planetan eta ikerketa egitasmoetan euskal gaiek toki berezia izan zezaten.
|
|
Helburu nagusienetako bat lan metodologi bat erakustea da eta une konkretu batetan konkretaraztekoa». Aizpuruaren ustez, zenbait sail, eta
|
ez
bakarrik berea, egokitu zitezkeen eredu horretara: Medikuntza (higienea, medikuntza herrikoia, prebentiboa), Historia, (herri honetako historia, artxibo lana, azterketa demografikoa), Geografia, (giza-geografia eta geografia fisikoa), Artea, Soziologia, (lan arazoak, ohiturak, hezkuntza publikoa, pribatua, etxebizitzaren kostua, kultura taldeak), Linguistika (toponimia, azterketa dialektala, elebitasuna), eta Feminismoa (egoeraren azterketa, inkestak).
|
|
Lanak, eta lan latzak, egindako miraria. (?) Azkenean hasi gara konprenitzen, lantegia dela euskal kultura»39
|
Ez
bakarrik hori, «natur zientifikoek ongi asmatu dute, gauzak hasieratik hasi behar zirela, ez erditik edo azkenetik. Hasiera, oinarriak botatzea da».
|
|
Haren ustez, Euskal Astea ren elementu positiboen artean jarrera politiko eta sozial desberdinak edota kontra jarriak zituzten pertsonak biltzeko gaitasuna nabarmendu behar zen.
|
Ez
bakarrik hori, Euskal Herriaren eraikuntzan pertsona horiek elkarrekin lan egiteko gai zirela ere bai42.
|
2004
|
|
c.iii) Informazio gardentasunak nazioarteko hedapenaren oinarria izanbehar du;
|
ez
bakarrik kooperatiba eta filialen egoerari buruz, baiziketa baita euren harremanei buruz ere.
|
|
Batetik, bazkide laguntzaileen bidea, eta bestetik, sindikatuena. Egungo testuinguruan, kooperatiben sistema sozioekonomikoan sindikatuen parte hartzeari buruz gogoeta egiteabeharrezko iruditzen zaigu, eta
|
ez
bakarrik kanpo ezarpenetan, baizik eta baita erdigune kooperatiboan ere.
|
|
Jakitun askok gizakiaren eremuanikusi dute batasun joera; Vereneren (1972) ustez, adibidez, maitasuna munduan etagizakien artean existitzen diren desberdintasunak gainditzeko eta gauzen batasunasentitzeko giza boterea da. Beste batzuek,
|
ez
bakarrik gizakien, baizik eta izakibizi ororen baitan ikusi dute: Teilhard de Chardinen (1959) hitzetan, esaterako, maitasuna izaki biziak batzeko gai da, guztiak osotuz eta gogobetez, barnean sakonena dutenaren bidez bata bestarekin uztartuz eta batuz.
|
|
Orientabide horren antzutasunak legearen izaera beste modu batez planteatzera behartu zuenfilosofoa: zer esan nahi du zerbait legea dela, eta
|
ez
bakarrik enuntziatu deskribatzailea, adibidez. Zer da legea?
|
|
Idazkiaren gai nagusia mailasuna da, eta horren objektu zuzena, edertasuna. ..., eta azken hori honako ideia estetiko hauek ongi ulertzeko oinarritzat hartu behar dira: (1) Arimaren edertasuna gorputzaren edertasunarcn gainetik dago. (2) Jarduera eta ohitura ederrak maitatzen ikasi beharra dago, baita horiek denekcdertasun mota bat elkarrekin batera dutela ohartzen ere. (3) Ez.agutza mota askotarikoen edertasunaz ohartu behar dugu. (4) Berezko edcrtasuna behar dugu hauteman,
|
ez
bakarrik entitate fisikoei eta espiritualei lotutakoa.Lau urratseko ibilbide hori abstrakziorantz hurbiltzen ari da. Platonek EdertasunarenForma deituriko horretara iritsi arte.
|
|
Aukerahorrek eztabaida luzeak sortu ditu murriztaileen eta pluralisten artean. Pluralistek eboluzioahainbat mailatan?
|
ez
bakarrik maila genetikoan, gertatzen den prozesua dela uste dute, eta maila bakoitzeko gertakariak aintzat hartu behar direla defcndatzcn dnte..
|
2005
|
|
Azken urteotan emakumeenpartaidetzaren inguruko eztabaida dela eta, ezagunak egin dira bai Irungo baiHondarribiko Alardeak. Horrela bada, gure helburu nagusia Alardeen auzian sakontzea da, eta
|
ez
bakarrik sakontzea, eremu eta ezaugarri batzuen argipeneanmurgiltzea ere ezinbestekoa iruditzen zaigu gatazka honetan benetan jokoan zerdagoen jakin ahal izateko. Orain arte, gai honi buruz dezente idatzi da, bainagehienetan komunikabideetan ateratako artikuluen bitartez izan da; mota horretakolanek muga batzuk dituzte:
|
|
Dibertsitate espazio/ tenporala neurtuz gero, are eta informazio gehiago lortuko dugu:
|
ez
bakarrik nortzuk eta zenbat, baita ere nola. Hau da, jakin egingo dugu elementu bakoitza non kokatzen den, eta horrela, komunitatearen egitura zirriborratuko dugu.
|
2006
|
|
Berdintasunerako planteamenduak batez ere Lan Zuzenbidearen esparruan gertatudira. Seme alabak izateko erabakiak pertsonaren denbora berriro ordenatzekobeharra sortzen du,
|
ez
bakarrik aisialdiari dedikatutakoa, baita lanari dedikatutakoaere. Batzuetan seme alaben arreta eta lana bateragarri egiteko oztopoak sortzendira, horregatik Lan Zuzenbideak amatasuna eta aitatasuna kontuan izaten ditulanari buruzko arauak emateko garaian.
|
|
Gainera, lan baimenaren helburua ez da seme alabak eradoskitzea zentzuhertsian, zentzu zabalean baizik, eta hori aitak nahiz amak berdin egin dezakete.Hau da, eradoskitzea berez amak bakarrik egin dezake, baina arauaren letraren azpian dagoena haurraz arduratzea da, eta
|
ez
bakarrik elikatzea (Cabeza, 2000: 805).
|
|
Emakumeek badakite beraienetorkizun profesionala sakonki kaltetu dezakeela amatasunak:
|
ez
bakarrik haurdunaldiarekin lotuta dagoen amatasun bajagatik, baizik eta azken finean zainketareninguruko ardurak bereganatzen dituztelako. Gizonek oso gutxitan bereganatzendute umeen zainketaren ardura nagusia, eta enpresarien artean sakonki errotutajarraitzen dute ardura familiarrak dituzten emakumeenganako aurreiritziek.
|
|
Gurasoek diagnostikoari eta pronostikoari buruzko informazioa behar dute, eta haurraren medikuarekin, psikologoarekin eta inplikaturiko gainerako profesionalekin hitz egin behar dute,
|
ez
bakarrik diagnostikoa ematen dieten unean, baitageroko hilabete eta urteetan ere, haurra hazi ahala beharrak aldatu egiten direlakoeta gurasoek bestelako informazio, aholku eta laguntza behar dituztelako. Gurasoekparte hartu nahi eta behar dute haurraren uneko eta etorkizuneko zaintza etaheziketaren planifikazioan.
|
|
Euskarari. Baina
|
ez
bakarrik hizkuntzari.
|
|
Ideien historiak zeharo alderantzizkoa frogatzendu: eztabaida librerik izan ez denean jendeak bere usteen oinarriak ahaztuditu, eta
|
ez
bakarrik usteen oinarria, usteen esanahia ere ahaztutzen da eta, azkenerako, usteak ganorarik gabeko agindutara laburbiltzen dira, errepikaren errepikaz atxeki arren mamirik gabeko oskol hutsak bilakatu arte.
|
|
salbuespen dugula: bere lanetan. La Cosa, agertu agertzen da eta, gainera,
|
ez
bakarrik zeharka, era zuzenean trataturik baizik.Are gehiago, modu zuzenean ez ezik, Sarrionandiak modu zintzoan eta benazkoanjorratzen du gaia, bere barrenean habia egin duten zalantzak aitortuz. Gainera, modu ausartean ere heltzen diola gaiari esaterik badago, batera eta bestera jaurtikitzen dituen kritikek eta autokritikek agerian utzi legez.
|
|
Horrelako jarrera itxiei eta, bandozaleei? oso arriskutsuak deritzeSarrionandiak,
|
ez
bakarrik euskal arazoa konpontzeko oztopo direlako, baizik eta, zerbaitkonpontzerik balego eta herri proiektu bat aurrera ateratzerik balego ere, proiektu hori zatiketakhondatuko lukeelako. Hasier Etxeberriarekiko elkarrizketan komunitate legez antolatu beharkogenukeela esan eta, hori nola egin galdetuta, halaxe erantzuten du Sarrionandiak:
|
|
39). Beste arazo bat da jakitea zein neurritan bereganatu zuen gizarteak erlijioa, eta zein sakontasunekin, zein taldek zuten eraginik handiena (eliteak seguru asko), oraindik gordetzen ziren ohitura eta erritu zaharrak(
|
ez
bakarrik Aldaieta, Finaga edo Elortz moduko hilerriak, baita ingurune kristauan agertzen diren ohitura ez kristauak, Momoitioko elizaren inguruan agertutako estalki monolitiko zulatuak, esate baterako) (García Camino, 1992 eta 2002 eta Jimeno Aranguren, 2003).
|
|
Ondorioz, lehengo itunak gordetzeko obligaziorik ez zuten gehiago izango eta gordetzen bazituzten bekatu egiten zutela ezarri zen kapituluetan (errege erreginen aurka aritzea, Jainkoak ezarritako berezko jaunen aurka egitea baitzen). Horretarako, errege erreginek zin eta lotura horietatik aske egin zituzten auzokide eta biztanle haiek eta beren ondorengoak (kontuan izanik zin haiek garai hartan zuten garrantzia ohorea lotzen baitzuten, baina, gainera, bizibidea mantentzeko ere bidea bazen bandokide izatea eta haien babespean egotea eta aritzea, eta
|
ez
bakarrik gizon armatuentzat, leinuen eraginagatik karguak zituztenentzat ere, etab.).
|
|
Porres (1998), E. García Fernández (2004: 270) eta beste egile batzuk harago doaz; horien ustez, ezertan geratu zen erreforma, zeren bandoak azkenean instituzionalizatu egin ziren, eta, beraz, funtzionatzen jarraitu zuten izenez ere(
|
ez
bakarrik ezkutuan), hiribilduan eta, batez ere, probintzian.
|
|
Hala ere, badirudi, kapituluek gorabeherak izan zituztela juridikoki ere (eta
|
ez
bakarrik praktikan bete zirelako edo ez). Ematen du, hurrengo urteetan korrexidoreak izendatzen zuela alkatea (Enriquez et al, 1990), 1504an berriro Chinchilla-ren kapituluen arabera egitera behartu baitzuen Joana erreginak.
|
|
Bestalde, hiribilduko justiziei eman zitzaien botere irekia (berez bazuten, baina idatziz zehaztu eta azpimarratu zen) erbesteratzeak egitean,
|
ez
bakarrik hiribildutik kanpora, baizik eta Bizkai osotik ere bai (justiziako delitu gorenak ere epaituz, beraz, Bizkaiko jaunaren izenean eta bere ordez). Horretarako eskumena zeukaten zona urbanoan ez eze, barruti osoan ere.
|
|
Bukatzeko, egunerokotasunean islatuta geratzen da erlijioak zuen garrantzia zinak elizan egiten baitziren eta ordenantza publiko honen aurka egitea erlijioaren aurkako bekatua baitzen (bandoko kide izateaz dioen moduan lehen kapituluan). Eta
|
ez
bakarrik egunerokotasunak, botereak ere zeukana, errege agindu baten aurka egitea Elizaren eta Jainkoaren aurkakoa zen, horrek zeukan pisu psikologikoarekin populazioaren gainean397.
|
|
Egin den azkenetakoa da (euskaraz egin den bakarra eta behin eta berriro erabili dena), hobetu beharra duen arren euskara aldetik(
|
ez
bakarrik izendegia arautu delako azken urteotan, erdara ageri duelako ere bai eta koherentzia aldetik zenbait herriren izenak euskaratzean) eta ematen duen informazioaren zehaztasunaren aldetik (hala nola, falta diren hiribilduak jarriz, aurkitu eta zehaztu diren hiri gutunak jarriz, bereiziz hiribilduenak ez diren foruak, Euskaltzaindiaren izendegiko erabakiak aplikatuz, etab.).
|
|
14). ..., bere elizak ermita izaera izan zuen, parrokiarena galduta (hiribilduan egin zen Andre Mariaren eliza berriaren esku geratu zen parrokia izaera), baina XIV. mendearen bukaeran kofradia garrantzitsuatzana zeukan oraindik, ordenantzak egin zituena eta hiribilduko etxeen izenak dakar266 Eliza horren inguruan merkatua eta guzti egiten zen, izaera konplexuko nukleoa izango zela adierazten duena, hots,
|
ez
bakarrik nekazaritzan aritzen zirenena (Orella, 2003: 44).
|
|
Eta behin batailan gurekin sartu zirenean, azkeneko gizona ere hil egin zuten, eta harrapakina lortu ondoren, gauaren iluna lagun, sakabanatu egin ziren bizkor bizkor. Eginkizun honetan beren alde eduki zuten Baskoinek
|
ez
bakarrik armamentuaren arintasuna, baita guztia gertatu zeneko lekuaren taiuera berezia ere: Frankoei, aitzitik, kontra gertatu zitzaien. Baskoinak baino askoz ere gutxiago eta ahulago izateraino?
|
|
geuk ere horrela izan behar dugu. Aszetismoa monasterioko gelatik irten eta, munduko moraltasuna mendean hartzeko xedez, bizitza profesionalean instalatu zenetik, ahal izan zuen neurrian lagundu zuen kosmos ekonomiko modernoa eraikitzen; kosmos horrek, ekoizpen mekanikomakinistaren baldintza tekniko eta ekonomikoetara estekaturik, gaur egun berebiziko indarrez determinatzen du bertan jaio diren gizaki guzti guztien bizi estiloa(
|
ez
bakarrik bertan aktiboki esku hartzen dutenena), eta, seguru asko, luzaro determinatuko du etorkizunean ere (Weber, 2001: 258).
|
|
Iragarleak obra nahi du, egiteko erantzulea publizitate agentzia bada ere, eta horrek obraren zati bat edo osoa azpikontratatu badu ere (Kode Zibilaren 1.596 artikulua). Publizitate agentziak hirugarren alderdi batengana jo dezake,
|
ez
bakarrik proiektua gauzatu dezan, baita antolatzeko ere (modeloak, filmatze adituak, musika muntaietan adituak, eta abar kontratatuz). Hala, ez da zerbitzu alokairua izango, objektua ez baita soilik agentziaren trebetasuna.
|
2007
|
|
Emaitzak hor daude. Fagor marka oso famatua da, eta
|
ez
bakarrik hemen.Frantzian 30 urte daramatzagu, Marokon 10, Portugalen 25, Txekian 12, etaPolonian 5 Merkatuak mantentzeko inbertitu egin behar da. Komunikazioaguretzat oso garrantzitsua da, eta, horregatik, enpresaren proportzioaninbertitzen dugula esan genezake.
|