|
2000
|
|
|
Telebista komertzialek ezin dezaketena egin, alegia. Baina
|
ez
bakarrik euskal gaiak jorratzeko, beste makina bat gai ere hor egonik, natura, historia edo antropologia direla. Goi mailako bi profesional ditu gainera, Mirentxu Purroy «Mundo. hoy» saioko arduraduna (ikus ARGIAko 1743 alea) eta Koldo San Sebastian, ETBrentzat 300 dokumentaletik gora egin dituena.
|
|
|
Ni kezkatzen nauena,
|
ez
bakarrik Euskal Herrian, mundu osoan baizik, literatura katakunbetako jarduera bilakatzea da. Gero eta gehiago ikusten dira" Gran Hermano" bezalako fenomenoak:
|
|
2002
|
|
|
Oker ez banago, Gipuzkoa aitzindari izan zen besteok baino ulermen eragozpen gehiago dutenen eskubideak defendatzeko orduan, eta
|
ez
bakarrik Euskal Herrian. Pertsona hauek ganbaratan ezkutaturik edukitzen ziren garaiei bizkarra eman, eta martxan jarri ziren zenbaitzuk, arazoa kalera atera eta gizarteratzeko.
|
|
|
Ez da onargarria gizarte baten ezaugarri bereziak (hizkuntza, ohiturak etahistoria kolektiboa) antolaketa politiko administratibo propioan ez islatzea. Horidela eta, bertako biztanle guztiek(
|
ez
bakarrik euskal nazionalistek) baliabideukigarri eta ukiezinak galtzen dituzte. Izan ere, erakunde politiko administratibopropioak ez izateak arazo ugari sortzen ditu:
|
|
|
Finean, honek guztiak ez du esan nahi generoen arteko mugak lausotzen ari direla baizik, eta hori da gure garaiko literaturaren ezaugarri nagusietako bat, nagusia ez bada  (literatura guztiaz ari naiz, noski,
|
ez
bakarrik Euskal Herrikoaz); halako zer edo zer iradoki nahi izan dut poesiari buruzko atalean. Ikuspuntu horretatik, generoen arteko muga horiek, tradizioz (eta eskaintzen diguten erosotasunagatik) erabiltzen jarraitzen ditugunak, geroz eta zentzu gutxiago dute.
|
|
2003
|
|
|
Azken urte luzeetan ARGIA ere behin baino gehiagotan agertu da susmagarrien zerrenda horietan eta, dagozkion legezko bideak erabiliz eta dagokion lekuan, argi utzi izan du ez duela ezer gordetzeko eta bere etxeko ateak zabalik dituela behar diren azterketak egin eta behin betiko susmagarrien zerrenda eta ikerketa horietatik albo batera uzteko. Beldurra, ezintasuna eta indefentsioa da euskal kulturako sektore zabaletan hedatu diren sentipen nagusiak, seguruenik Madrilgo zenbait bulegotatik bilatzen diren helburu nagusietakoak, eta
|
ez
bakarrik euskal kulturari zuzendutakoak, egungo statu quoa era batera ala bestera zalantzan jartzen duten guztiei baizik.
|
|
|
Etxebizitzen merkatuaren egoera egunetik egunera kezkagarriagoa da,
|
ez
bakarrik Euskal Herrian, baita Espainiako Estatu guztian ere, halako punturaino, non Espainiako Bankuak berak eta Nazioarteko Moneta Funtsak, beren banketxeen osasun finantzarioan kontsumitzaileenean baino interesatuagoak, publikoki agertu baitute beren kezka, burbuila immobiliario horrek eztanda egin eta prezioen bat bateko gainbehera gerta ez dadin, horrek azkenean entitate finantzarioak ere he... Ez dugu ahaztu behar burbuila immobiliario horiek banku krisi larriak sorrarazi izan dituztela, ez bakarrik Espainiako Estatuan(), non etxebizitzen prezioa %32 jaitsi baitzen, baita munduko gainerako herrialdeetan ere:
|
|
|
Eta Bilbon bertan zehaztugabeko presentzia. Egunkari guztietan
|
ez
bakarrik Euskal Herrikoetan, baita mundu osokoetan ere gai bera agertzen zen aspalditxotik: lurbestekoak.
|
|
|
Hortaz, barrurago joan behar da, barrukoari begiratu, euskalsistema politikoaren eta sistema horretako alderdi politikoen eta, bestetik, gizartezibilaren artean oraindik bizi bizirik dirauten haustura eta gatazketan. Gatazka etaikuspegi desberdin horiek aldatzen ari dira, etengabe, eta
|
ez
bakarrik euskal gizartean dagoen banaketagatik (gizartearen zati batek bere burua nazionalistatzat jotzen du eta beste zati batek ez du bere burua horrelakotzat jotzen) baizik eta joerahoriek, itxuraz egonkorrak izanik, politika neoliberalen arazo berriek eraginda, krisian sartuta daudelako, eta egitez Euskadiri atzerritik begiratzen diotenentzatnahiz euskal herritzarrentzat oso panorama politiko... Horrela, nazionalisten joeren artean badira globalizazio neoliberalaosagai positiboa dela uste dutenak, hazkundearen eta garapenaren aginduaren izenean eta munduan nagusia den ereduaren izenean; badira, berriz, globalizazioekonomikoa Espainiar Estatuak eta Frantziak Euskal Herrian daramaten esplotazioaren beste alde bat dela diotenak.
|
|
2006
|
|
|
Horrelako jarrera itxiei eta, bandozaleei? oso arriskutsuak deritzeSarrionandiak,
|
ez
bakarrik euskal arazoa konpontzeko oztopo direlako, baizik eta, zerbaitkonpontzerik balego eta herri proiektu bat aurrera ateratzerik balego ere, proiektu hori zatiketakhondatuko lukeelako. Hasier Etxeberriarekiko elkarrizketan komunitate legez antolatu beharkogenukeela esan eta, hori nola egin galdetuta, halaxe erantzuten du Sarrionandiak:
|
|
|
Tesiak badu bigarren parte bat, gutxiago aipatzen bada ere, ez gutxiago erreparatzekoa guretzat: euskal herri gogo edo izpirituak ez duela ezer galtzen euskara galduz, aitzitik irabazi bai, hizkuntza unibertsal bat eskura edukita; are,
|
ez
bakarrik euskal arrazarenak, baizik" euskararen izpirituak" berak bizirik jarraituko duela euskaldunen gaztelanian. Tesi bikoitz hau, gutxien gutxiena hartarakoxe zen Lore Jokoetako tribuna festaliarretik proklamatua, sozietateko eskandalutxo baten goragailuak are gehiago potentziatua, zenbaitek txalotu egin du (Bilboko sozialistek, Maeztu-k, etab.); hainbat eta hainbatek, gaur arte, gogotik errepikatu du (Ortega, etab.); euskaltzaleak jeneralean Unamuno-ren arrazoiari erantzun beharrean sentitu dira, argudioekin zein praxiarekin (S.
|
|
2007
|
|
|
Maximalistak enpresariak dira,
|
ez
bakarrik Euskal Herrian, mundu guztian. Euren lehentasun bakarra dirua irabaztea da eta bost axola zaie zein baldintzatan.
|
|
|
Humboldt interesatu litzaiguke
|
ez
bakarrik Euskal Herriaz eta euskaraz idatzi duenagatik, baita hizkuntzaren gainean egin duen gogoetagatik ere. Humboldt-en gogoeta luze zabal hartatik kapitulu bat bakarra aipatuko da hemen:
|
|
|
Espainia politikoki nazio gisa antolatu nahi izan zuten arte, XIX. mendea arte, ez zen inolako aurkakotasunik izan euskalduntasunaren eta espainiartasunaren artean, ez eta, Zaldubiren bertsoak erakusten duen bezala, euskalduntasunaren eta frantsestasunaren artean ere. Zaldubik ondu zuen Gauden gu euskaldun olerkia kantu bat da
|
ez
bakarrik Euskal Herriari egina, Espainia Frantziei eta Europa osoari baizik. " Zazpiak Bat" Europar Batasunak berriki onartu duen" In varietate concordia" goiburuaren euskal bertsioa izan liteke.
|
|
2008
|
|
|
espainiarra, frantziarra, europarra, galiziarra, etab. Eta bigarren estrategia izango litzateke, aniztasuna berezko zerbait dela aintzat hartuta, Euskal Herrian bizi garen hiritar guztiok erabakitzeko dugun gutxieneko eskubide demokratikoa errespetatzeko beharraren ideia, edozein dela gure jatorria, herritar sentimendua eta identitatea. Bizikidetzarako gure esparruari buruz erabakitzeko eskubidea, hiritartasuna eta nazionalitatea erabakitzeko eskubidea ukatu egiten dira,
|
ez
bakarrik euskal herritarrei eta/ edo subiranotasunaren aldekoei, espainiarrak, frantziarrak edo galiziarrak sentitzen diren euskal herritarrei ere ukatu egiten zaie. Bi estrategia horiek joko konplexua eta dialektikoa eskatzen dute, baina beharrezko jokoa.
|
|
2009
|
|
|
Biak batera fusilatu zituzten, gau hartan bertan. Horrelako istorioak ohikoak dira Bizkargi inguruko herrietan (ez bakarrik hemen, Euskal Herri osoan ere bai, eta
|
ez
bakarrik Euskal Herrian?), nahiz eta oraindik ahopeka kontatzen diren.
|
|
|
Ikusiz gauzek zer itzulia ari duten hartzen, badira aitzinarazi edo beste gisara pentsatu diren jarrera batzuk. Gero eta gehiago zabaldu da,
|
ez
bakarrik Euskal Herritik kanpo, baina bai departamendutik kanpo, herrialde baten heinera edo handik harago.
|
|
|
Kuriosoa da orain hori esatea, eta ez, benetan kolpe hori eman zenean, hau da, hasieran, Alderdien Legea onartu zenean, eta, geroago, lege hori erabiliz, ezker abertzalea joko politiko instituzionaletik at gelditu zenean. Une hori zen egokia,
|
ez
bakarrik Euskal Herrian ematen ari zen iruzur eskandalagarri hori salatzeko, Espainiako Estatuaren demokrazia falta eta horrek diseinatutako eredu frankistaren aurka herri hau zutik jartzeko. Ez zen hori egin, eta orain EAJ, azken finean, beren aurka pentsatuta zeuden neurriak ordaintzen ari da, eta gehiago ordainduko du.
|
|
|
–Bai, nazio estatu espainolarekin negoziatzen badu, hau da, negoziazioaren ate estutik pasa dadin, kriseiluari hegoak ebakitzen badizkio,
|
ez
bakarrik Euskal Herrian mundu osoan baizik, ETAk berak piztu zuen zapalduen itxaropena zapuztuko luke. ETAk hiru borroka frontetan eragiten du.
|
|
2010
|
|
|
Elkarrizketan, Atristain eta Besance ezagutzen dituen erantzutea saihestu du Cubillasek, baina Venezuela erreferentzia bihurtu da aspaldiko urteetan eta hori ez da sekretua inorentzat,
|
ez
bakarrik euskal ezkerrarentzat, munduko ezkerrarentzat baizik, adierazi du. Horregatik, Caracaseko auzo batean alemaniar, ingeles, kataluniar, gringo eta euskal herritar taldeak aurkitzea ez da arraroa, Cubillasen hitzetan.
|
|
|
Ataka hartan, Autonomia y control de la escuela pública en Europa izeneko mintegia burutu zen Donostian 1987ko udaberrian, ikastolek antolatuta. Oso arrakastatsua izan zen, eta
|
ez
bakarrik Euskal Herriko eragileak zein Europako adituak bildu zirelako bertan. Gobernu berriarekiko tentsioak jarraitzen bazuen ere, topaketa haren ostean elkarrizketa bide bat zabaldu baitzen Jaurlaritzako Hezkuntza Sailaren eta ikastolen mugimenduaren artean.
|
|
|
Hagatik, hor doakizu, eta iritsiko ahal zaizu, kaudillo moro hori, gure miresmen, errespetu eta sinpatia goraintzia!". 563" Gerlari gerla" aldarrikatu zuen Aberrik eta itzelezko kanpaina antibelizista egin zen. Aberri izan zen,
|
ez
bakarrik Euskal Herrian baizik eta penintsula osoan, Arrifeko gerlaren kontra gehien ekin zuena.
|
|
2011
|
|
|
Bi silogismo proposatuko ditut(
|
ez
bakarrik Euskal Herriaren, baina beraren ere) gaurko egoera ulertzen saiatzeko; lehenengoa urrunago heltzen da; bigarrena, berriz, hurbilago. Lehenengo silogismoa:
|
|
|
ETA orain mende erdi sortu zenez gero, hainbat aldatu da mundua, ez da harritzekoa ETAk berak zerbait aldatu zuela pentsatzea.
|
Ez
bakarrik euskal eta espainiar politikan: europartze eta globalizatzearekin batera, izugarrizko aldaketak gertatu zaizkigu munduan.
|
|
|
Gaurko jai eguna ospatzen ari diren horiek ikuskizun lotsagarria eman dute azken egunotan. Batzuk gertakizunek gain hartuta ikusi ditugu, egoeraren aurrean egokitu nahian, direnak eta bi eginez; beste batzuk oztopoak jarri nahian segi dute, barregarri geratuz,
|
ez
bakarrik euskal jendartearen aurrean (horretara ohituta gauzkate), baita nazioartean ere. Bizi dugun momentu politikoaren garrantzia lerro artean irakurtzeko gaitasun eza erakutsi digute inolako lotsarik gabe, diskurtso zaharkitu eta antzuak mantenduz.
|
|
2012
|
|
|
Irratiko elkarrizketak, bere garaian, ez zuen inolako oihartzunik izan hedabide euskaltzaleetatik kanpo, baina idazlearen heriotzak orri asko bete zizkien erdal egunkariei, eta
|
ez
bakarrik Euskal Herrikoei. Irrati eta telebistek ere denbora asko eskaini zioten Gernikako kanpoaldeko errepide batean gertatutakoari.
|
|
|
Baina, are gehiago esan dezakegu: Espainiako alderdi nagusiak (PP etaPSOE) jabetuta daude autonomia estatuaren eredua estatu osoan, eta
|
ez
bakarrik Euskal Herriari dagokionez, agortuta dagoela eta eraberritu behar dela.Autonomia erkidego guztiak parekatzeak «denontzako kafea»ren teoriaren bidez, Espainiako estatua bera desegonkortzeko balio izan du.
|
|
|
Bai hala da, eta
|
ez
bakarrik Euskal Herrian, Londres eta Argentinan ere plazak beteko dituzte. Oraingo honetan ere ‘Kolosaka’ izango da.
|
|
2013
|
|
|
Erabakitzeko eskubideari dagokionez, «subiranotasun prozesuak» aurrera doazela ohartarazi diote Espainiako Gobernuari, eta Mariano Rajoy gobernuburuari abisu eman diote hori zenbat eta beranduago onartzen duen prozesuak are mingarriago izango direla Euskal Herriko eta Espainiako gizartearentzat, «betiere termino zibiletan». Uberak azpimarratu du erabakitzeko eskubidea errespetatzea onuragarria dela,
|
ez
bakarrik euskal gizartearentzat, baita katalanarentzat, galiziarrarentzat eta espainiarrarentzat berarentzat ere. «Norbanakoen askatasunen eta askatasun kolektiboen oinarria da».
|
|
|
«Berezia» izan zitzaion urte hura.
|
Ez
bakarrik Euskal Herrira itzuli zelako, Angelura (Lapurdi). Baionako Euskal Museoko buru hartu zuten urte hartan; eta Bordeleko Unibertsitatean gaztelania eta euskara eskolak ematen hasi zen, euskarazko eskolak eman zituen lehenetarikoa izan zen?; eta euskaltzain oso hautatu zuten.
|
|
|
Horregatik distantzia hartu nahi nuen eta ez nuen irakurlea engainatu nahi. Hau ez da gure herriko, edo behintzat
|
ez
bakarrik Euskal Herriari buruzko nobela. Gauza zabalagoa da, orokorragoa da eta horregatik bi izen atzerritar aukeratu ditut.
|
|
2014
|
|
|
Hori Unamunok berak abuztuan Bilboko Lore jokoetan esandakoek izan zuten oihartzunarekin lotu behar da. Unamunoren adierazpenek polemika handia piztu zuten,
|
ez
bakarrik euskal nazionalismoaren barnean, baita errepublikanoen artean ere. Errepublikano batzuk Unamunoren alde agertu baziren ere, gehienek kontrakotasuna adierazi zuten.
|
|
2015
|
|
|
Gerra aurretik hasita egoan; gero, gerra denporan eta gerraoste guztian, liburuak erosteari eta erosteari ekin eutsan.
|
Ez
bakarrik euskal liburuak, osteango liburuak be baeukazan. Han egon gintzazan egun bi edo hiru, liburutegi guztia jasoten Patrickegaz.
|
|
|
Sorkuntzara joateko deia egiten zuen, esperantza gazteengan jarriz. Bestalde, artikuluan azaltzen denaren arabera antzerkia bizi zen,
|
ez
bakarrik Euskal Herrian, baina inguruko herrietan erabiltzen ziren hizkuntzetan, frantsesa kontuan hartu gabe.
|
|
|
Euskal Herriko ekonomiaz hitz egiterakoan, laborantza eta artzaintza maizenik aipatzen dira. Alta, iragan denboretan itsas arrantza eta honi lotutako langintza asko izan ziren nagusiak, eta
|
ez
bakarrik euskal kostaldeetan. Jacques Cartier frantses esploratzaileak Kanada ikusi baino mende pare bat lehenago Ternuan gaindi zebiltzan euskal mariñelak, balea arrantzan eta Indioekin pizti larru tratuetan.
|
|
2016
|
|
|
gauzak asko erraztu dizkiola euskal irakurleari. Eta
|
ez
bakarrik euskal irakurle, arruntari?: esango nuke hori izan dela motiboetako bat eraman duena, geroz eta gehiago, egunkarietako, oinezko?
|
|
|
«Ipar Euskal Herrian bakarrik herritar hautetsiak badira. Departamenduko hautetsiek departamendu osoa kudeatzen dute,
|
ez
bakarrik Euskal Herria, eta departamendua ez da kexu euskaraz, euskaldun kontseilari batzuk interesatuak izanik ere. Akitania eskualdean pisago da oraino, eskualdea biziki handia izanez».
|
|
|
Egia erran, gisa hortako konduak hurbiletik aztertuz ohartzen gira oro har jendetza polliki emendatu bada ere, lekuka ttipitu dela. Eta
|
ez
bakarrik Euskal Herri barne hortako herrietan bainan Kostaldean ere guti aski, hala nola Miarritzen eta Ziburun, jazko xifre xoilak kondutan hartuz segurik, ahantzi gabe hiri horietan ere emendatze bat izana zela ez hain aspaldi.
|
|
2017
|
|
|
Aldiz, aro global hau des demokratizazioaren garaia da, herriaren erabakiak eta autoritate publikoa pribatizatzeko garaia, eta prozesu horrekin batera ari dira hainbat lekutako herritarrak ostu zaien soberania eskatzen,
|
ez
bakarrik Euskal Herriko zenbait lurraldetan, Katalunian eta Eskozian, baita Italia eta Belgikako iparraldean eta Britainia Handian ere; azken horretan, Brexit ari buruzko erreferenduma egin zuten, eta Europar Batasunetik alde egiteko bozkatu zuten herritarrek. Sarkasmo bat dirudi, Europar Batasunak subiranotasuna hedatu nahi omen zuelako, horretarako sortu zuen ko soberaniaren diskurtsoa, baina kontrakoa egin du, herri soberania murriztu, eta elite ekonomikoetan monopolizatu du aurreko ataletan azaldu moduan.
|
|
|
Gogoan dut beti haren esaldietariko bat Frantzia, beti, geografia historiaren kontra. Errepublikari buruz oso aditua zen,
|
ez
bakarrik Euskal Herriaz.Luzaz jardungo nuke Piarres Charrittonez, zenbait pasadizoz eta bestez. Gaurkoz besterik ez.Jose Luis Lizundia Askondo (euskaltzain emeritua)
|
|
2018
|
|
|
Presoen eskubideen aldeko Bilboko manifestazioa mintzagai izan dute Nafarroako Parlamentuko taldeek." Preso guztien" dispertsioarekin amaitu behar dela ziurtatu du Geroa Baik,"
|
ez
bakarrik euskal presoen sakabanaketarekin"; ETA" disolbatzea" ezinbestekotzat jo du Koldo Martinez bozeramaileak. Horrez gainera, Nafarroak kartzela kudeatzeko eskumena berreskuratu behar duelakoan dago taldea.
|
|
|
Euskara hizkuntza ofiziala izatea litzateke modua hizkuntza horri kentzeko Thomas Pierrek aipatzen duen izaera" etnikoa". Euskalgintzaren iritziz, euskara lurralde bati dagokio, eta lurralde horretan bizi diren guztien hizkuntza izan behar litzateke,
|
ez
bakarrik euskal giroko edo familietakoena.58 Alabaina, euskara ofiziala izatea da herriari zentzu politikoa ematea, Frantziak eman nahi dion erregionalismo eta etnizismo atzerakoiaren ideia bertan behera uztea eta Frantziaren zentraltasuna eta zibilizazio hizkuntzaren izaera kolokan ezartzea. Espainiarekin berdin.
|
|
2020
|
|
|
Eta ospatzen genuke honezkero.
|
Ez
bakarrik euskal eleberrigintzaren ordularia garaiko korronte literarioekin sinkronizatu zuelako; gaur egunetik ere oroi, 50 urte, irakurketa erabat freskoa eskaintzen digulako orobat.
|
|
2021
|
|
|
Ondorengo egunetan lokartuta egon dira, baina badoaz lozorrotik esnatzen, apurka apurka; bihar beste aukera bat izango baitute kopa harramazkatzeko eta bereganatzeko, Bartzelona ahalguztidunari irabazten badiote. Eguna gerturatu ahala, zaleen animoak handituz doaz, baina
|
ez
bakarrik Euskal Herrian, baita Herrialde Katalanetan ere. Han ere badira Athleticen zale taldeak.
|
|
|
Guk, zinemaldian, film askoz gehiago jaso ditugu ordutik. Euskarazkoak ere bai,
|
ez
bakarrik euskal ekoizpenak. Horrek isla izan du zinemaldiko sailetan.
|
|
|
XIX. mendean, Belokek ezagutu zuen bilakabide handi bat:
|
ez
bakarrik Euskal Herrian, bainan ere Ameriketan, Argentinan, Palestinan... 1880an kasatu zituzten Frantziatik, bainan aski fite gibelera jin ziren Belokera.
|
|
2022
|
|
|
Ezta konkistatu nauten beste emakumezko mitiko edo haragizkoen izenak ere.
|
Ez
bakarrik euskal aktore, kantari edo idazle horiek ez dutelako lehen baldintza bete: nire after shave berria onestea.
|
|
|
«Ez nuen Zornotzako itunaren berri, baina XIX. mendeko historia beti interesatu zait. Mende horrek markatu gintuen denok, eta
|
ez
bakarrik Euskal Herrian. Gaur egun ezagutzen ditugun hainbat eta hainbat kontzeptu ere garai hartan sortu ziren:
|
|
|
Ramon Saizarbitoria idazleak zioen euskarak arerioak dituela, baina gutxi direla, eta ez zaiela beldurrik izan behar. Bada, izan,
|
ez
bakarrik euskal herritar orok uler dezakegun hizkuntza, baizik eta munduko populazio osoak uler dezakeena: isiltasuna.
|
|
|
EIBZ horretaz jabetu zen eta" agente pasiboak" izatetik" agente aktiboak" izatera pasa behar zirela pentsatu zuten: "
|
Ez
bakarrik euskal erreferente horietara jo, baizik eta gu ere sortzeko ez eskubidea, baizik eta obligazio moral bat dugu. Izaki pasiboak garenean edozer irensten dugu eta oso erraza da edozein kulturak gu jatea.
|
|
2023
|
|
|
Hemen dugun laborategia, Iker laborategia, aski fite garatu da, eta garrantzi handia hartu du ikerketaren paisaian,
|
ez
bakarrik Euskal Herrian, Europan ere bai. Bistan dena, Iker laborategiaren bitartez eta gure unibertsitateen bitartez, Hegoaldekoekin harremanak sortu ditugu.
|
|
|
Izugarri.
|
Ez
bakarrik Euskal Herria kontzeptu bezala aipatzea, baizik eta euskal curriculuma, euskal kulturaren transmisioaren ingurukoak... Euskal dimentsioa duen horrek oso toki txikia du lege honetan.
|
|
|
Arabako Foru Aldundiko Kultura diputatua izan zen 1999tik 2003ra arte, eta orduko hartan, euskaraz egin zuen karguaren zina. Artium museoaren eta Gasteizko Jazz jaialdiaren sustatzailea ere izan da, eta ospe handia izan du artearen munduan,
|
ez
bakarrik Euskal Herrian. Euskaltzain urgazle izendatu zuen Akademiak 1979ko abenduaren 20an, eta Euskaltzaindiaren Ekonomia batzordean jardun zuen 1987tik 1989ra arte.
|
|
|
Eskumenen esparru honetan, KAren 118/ 2016 Epaiak adierazten duenez, lurralde historikoen foru izaerak horiei lurralde erkideko probintziek dituzten eskumenak baino gehiago aitortzen dizkie: " Aurreko guztiak agerian uzten du euskal lurralde historikoek berezitasun bat dutela, araubide erkideko probintziei emandako eskumen eremutik desberdina eta zabalagoa, konstituzioaren eta estatutuen arabera bermatutako foru araubidetik datorrena,
|
ez
bakarrik Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde komunen aurrean, baita, adierazi dugun bezala, Estatuko botere zentralen aurrean ere" 636.
|
|
|
KAk argi adierazi zuen 76/ 1988 Epaian ideia hori eta goi auzitegi horren ekainaren 23ko 118/ 2016 Epaian ere horrela laburtu zuen: " Euskal lurralde historikoek badute berezitasun bat, araubide erkideko probintziei emandakoaren eskumen eremu desberdin eta zabalago batean gauzatzen dena, Konstituzioaren eta estatutuen bidez bermatutako foru araubidetik eratorria,
|
ez
bakarrik Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde erkideen aurrean, baita, adierazi dugun bezala," Estatuko botere zen tralen" aurrean ere (Konstituzio Auzitegiaren 76/ 1988 epaia, apirilaren 26koa, 6 OJ). Berezitasun hori babesteko sortu da foru autonomiaren aldeko gatazka berria," Euskal foraltasunaren babes konstituzionalaren defizita" konpontzeko modu gisa; izan ere," euskal Autonomia Erkidegoko lurralde historikoei ez zaie aitortu Estatuko legegilearen balizko erasoen aurrean beraien foru araubidea konstituzio bidean defendatzeko".
|