|
2005
|
|
|
sustatzeko lehenengo urratsak izan ohi dira. Horregatik lan honetan zehar
|
Euskal
Herriaren zati batean eragina izaten duen espetxeetako politika aztergaia izan dugu. Eta diagnostiko baten bila, aldaketok Euskal Herriko espetxeetan ez ezik, mendebaldeko zigor kultur osoaren mugimendu estrukturaletan ere gertatzen ari direla baieztatu ahal izan dugu.
|
|
|
Horregatik lan honetan zehar Euskal Herriaren zati batean eragina izaten duen espetxeetako politika aztergaia izan dugu. Eta diagnostiko baten bila, aldaketok
|
Euskal
Herriko espetxeetan ez ezik, mendebaldeko zigor kultur osoaren mugimendu estrukturaletan ere gertatzen ari direla baieztatu ahal izan dugu. Lan honek, gure herriaren egoera, hortaz, nazioarteko mugimendu politiko kriminal nagusien testuinguran txertatzeko balio izan badu, hori ez zen ekarpen makala izango eta berez etorkizun hobe baten itxaropena pizteko lehenengo zimentarria.
|
|
|
Lauak ziren zuzenbidearen mundukoak; lauak legelariak; eta, zer esanik ez, lauak ere euskaldun eta euskaltzaleak. ...tan murgildurik bizi zen; Larrakoetxeak fraile karmeldarraren bokazioan jardun zuen, zuzenbide kanonikoaren ikuspegitik egundoko ekarriak egin zizkiola euskarari; Leizaolak, ezaguna denez, gazte gazterik landu zituen euskarazko gai juridikoak, politika abertzaleari muzin egin gabe; Etxegarai, azkenez, legelari fina, Espainiako Auzitegi Gorenaren idazkaria, eta, ororen gainetik, ikertzaile zehatza,
|
Euskal
Herriko ohitura eta bizitza juridikoaren aztarnak etengabe plazaratu zituena.
|
|
|
Nor bakoitzaren atzean behar beharrezko nuen biografiaren egilea zehaztea. Beharrik, badira
|
Euskal
Herrian pertsonaia horien berri zehatz mehatz eman dezaketenak. Hasteko, Larrakoetxea kanonista karmeldarraren biografia ordena bereko Julen Urkiza eta Luis Baraiazarrak hartu zuten, Jose Luis Lizundia euskaltzainak Leizaola lehendakari zaharrarena hartu zuen bezalaxe.
|
|
|
Bera ere, abokatu euskaldunen familia ugari baten aita izan zen; horren ondorioz, Oleaga abizena guztiz ezaguna da Bilboko foro juridikoan. Pentsabide karlistakoa zen, Esteban Bilbaoren bulegokide, Errepublika garaian
|
euskal
estatutuaren idazleetako bat (batez ere, epaitegien antolakuntzari buruzko arloan), Bizkaiko foru zuzenbidearen babesle sutsua, eta Bizkaiko Abokatu Bazkunean kargudun eta arduradun. Euskaltzale amorratua, hil arte izan zen Euskaltzaindiaren idazkaria, batik bat, gerra osteko urte ilunetan, orduan aritu baitzen Azkuerekin batera, Euskaltzaindiaren lanak eta kezkak aurrera eramaten.
|
|
|
Hantxe ondu zuen lege testu horren euskarazko bertsioa, gerora ere, urte askoren buruan, Kardaberaz Bazkunak argitaratuko zuena, 1978 urtean. Bestelako lan sakonak ere egin zituen zuzenbide kanonikoan nahiz
|
euskal
literaturan. Aipagarrienak, agian, Legoaldi izeonordearekin euskaratu zituen Grimm Anaien Ipuinak (1929).
|
|
|
Hartara, euskarak izan zuen, foru galeraren garaitik lehendabizikoz, zuzeneko presentzia eta izatea legearen esparru ofizialean. Horrek motz eta urri iraun bazuen ere, Leizaolak, horratio, ez zion
|
euskal
kulturgintzari utzi. Euskal literaturaz nahiz herriaren etorkizunaz arranguraturik, Eusko Jaurlaritzaren bigarren lehendakariak, nahiz erbestaldi luzean nahiz azken urtetako etxe itzuleran, beti gorde zuen bere euskal sena eta esku erakutsia.
|
|
|
Horrek motz eta urri iraun bazuen ere, Leizaolak, horratio, ez zion euskal kulturgintzari utzi.
|
Euskal
literaturaz nahiz herriaren etorkizunaz arranguraturik, Eusko Jaurlaritzaren bigarren lehendakariak, nahiz erbestaldi luzean nahiz azken urtetako etxe itzuleran, beti gorde zuen bere euskal sena eta esku erakutsia.
|
|
|
Horrek motz eta urri iraun bazuen ere, Leizaolak, horratio, ez zion euskal kulturgintzari utzi. Euskal literaturaz nahiz herriaren etorkizunaz arranguraturik, Eusko Jaurlaritzaren bigarren lehendakariak, nahiz erbestaldi luzean nahiz azken urtetako etxe itzuleran, beti gorde zuen bere
|
euskal
sena eta esku erakutsia.
|
|
|
Etxegaraitarrak (Karmelo eta Bonifazio) ezagun eta sona handikoak izan dira
|
euskal
letretan historia, literatura edota euskara gaietan. Bonifaziok, hala ere, inkesa berezia izan zuen beti, musikazaletasunarekin batera, zuzenbidearekiko, eta, batez ere, euskal foru zaharretatik etorritako hainbat erakunde eta araubideekiko.
|
|
|
Etxegaraitarrak (Karmelo eta Bonifazio) ezagun eta sona handikoak izan dira euskal letretan historia, literatura edota euskara gaietan. Bonifaziok, hala ere, inkesa berezia izan zuen beti, musikazaletasunarekin batera, zuzenbidearekiko, eta, batez ere,
|
euskal
foru zaharretatik etorritako hainbat erakunde eta araubideekiko. Eusko Ikaskuntzaren partaide gogotsua, bata bestearen atzetik etorri ziren, XX. mende hasieran haren ikerkuntza eta argitalpenak.
|
|
|
Euskaltzain osoa izan zen, eta haren sarrera hitzaldia, guztiz argigarria, euskara eta zuzenbidea uztartze asmo horretan bideratu zuen:
|
Euskal
Erriko etxeen izenak.
|
|
|
Lau jurista euskaldunen biografiak, lau bidegile garrantzitsuren esanak eta eginak, egoki emanak eta hornituak, irudiz zein bestelakoez... horra hor
|
euskal
juristak egun izan dezakeen ikasgai eta solasgarri, bere sustraiak eta aurrekariak non eta nolakoak artez eta zuzen ezagutu nahi baditu.
|