|
2016
|
|
|
EiTB ezagutzeak
|
esan
nahi du EiTBko profesionalak ezagutzea: haien izenak, haien ahotsak, haien aurpegiak eta bakoitzaren lan egiteko modua.
|
|
|
2.4 Irrati kroniketan, berriemailearen eta korrespontsal bereziaren ahotsa da sinadura. Aurkezleak, hitza ematen dionean, berriemailearen izen abizenak
|
esango
ditu.
|
|
|
EiTB Herri Erakundea sortzeko 5/ 1982 Legeak
|
dioenez
, gizarte komunikabide publikoak funtsezko tresna dira, besteak beste, «herritarren informazio eta parte hartze politikorako tresna», eta lege berak, EiTBren jarduera oinarritzeko printzipioak ezartzen dituenean, «pluralismo politiko, erlijioso, sozial, kultural eta linguistikoaren eta berdintasun printzipioaren errespetua» bermatzea dauka helburu modura.
|
|
|
kontseilua sortuko du, eta bere barne araudia prestatuko du, betiere Estatutu honetan ezartzen eta
|
esaten
denari jarraiki.
|
|
|
17 art.. Off the record?
|
esandakoa
isilpean gordetzeko eskatzen denean, errespetatu egingo da, ha
|
|
|
EiTBko profesionalek arduratsu eta zorrotz jardungo dute, klixeetan edo estereotipoetan jausi barik, bereziki diskriminazioa eragin dezaketenean, berdin
|
dio
diskriminazioaren oinarria sexua, sexu joera, arraza, ideologia, erlijio sinesmenak edo jatorri soziokulturala den. EiTBko profesionalek ez dituzte bere egin behar kazetaritzan edo gizartean diskriminazioa desenkusatzen edo minimizatzen duten jokabideak.
|
|
|
Enpresarekin daukaten soldata loturaren bidez, beraren esku lagatzen dute euren lanaren erreprodukzio eta komunikazio publikoko eskubidea. Enpresak beste hedabide batekin salmenta edo lagapen akordioa sinatuz gero, beste hedabide horretan ere egin ahal izango da
|
esandako
lanaren erreprodukzioa eta komunikazio publikoa. Produktuan parte hartze zuzena izan duten EiTBko profesionalak jakitun ipini dira, eta haien izenak derrigorrez agertu dira.
|
|
|
a. EiTBko profesionalak, behin behineko langileak eta praktikan ari diren ikasleak. Zehatzago
|
esanda
: kazetariak, editoreak, errealizadoreak, kamerariak, grafistak, soinu teknikariak, produktoreak, dokumentazio teknikariak, eta abar.
|
|
|
d. Arduratsua: kudeaketa eredugarria izan behar du; gobernu organoen eta gizartearen aurrean gardentasunez jardun behar du, eta erabilitako baliabide publikoen neurriko balioa itzuli behar
|
dio
gizarteari.
|
|
|
Gizarte erantzukizuna gobernamenduari ere badagokio. Horrek
|
esan
nahi du zuzendaritza organoen jarduerak egokia izan behar duela, eta stakeholderrekin (interes taldeekin) harreman eta komunikazio egokia eduki behar dela.
|
|
|
Zerbitzu digital berriek ere zerbitzu publikoaren misioari erantzun behar
|
diote
. Eten digitala gainditzea funtsezkoa da gizarte kohesioari begira, eta EiTBk bere eginda dauka zeregin hori, euskal gizarteari komunikazio eta partaidetza gune bat eskaintzeko helburuarekin.
|
|
|
EiTB da Euskal Autonomia Erkidegoko komunikazio erakunde publikoa, bertoko informazio marka erreferentziazkoa, eta, hala den aldetik, kazetariari bere lanbidean jardutea erraztu behar
|
dio
, eta egoera kritikoetan babesa eman.
|
|
|
Eskubide horien bermatzailea denez gero, EiTBk zorrozki zainduko du albistean azaltzen diren pertsonak ez gutxiestea, haien izen ona ez kaltetzea edo haien sinesgarritasuna ez suntsitzea informazioetan zabaltzen diren mezuen edo
|
esateko
moduen bidez. Hari horretatik, zorrozki zainduko du webguneetako eta ingurune multimedietako erabiltzaileen jarduera, edukien eta iritzien sortzaile diren aldetik. Egin litekeen kaltearen balorazioan, protagonisten proiekzio publikoa hartuko da aintzat.
|
|
|
Informazio eskubideak ez ditu pertsonak datuak ematera edo adierazpenak egitera behartzen. Printzipio orokor gisa, errespetuz hartuko da isilik geratzea edo kazetarien galderei erantzuteari ezetz
|
esatea
. Nolanahi ere den, herritarrek erabaki horren berri izan behar dute, bereziki jarrera horren ondorioz informazioa osatu gabe iristen bazaie edo daturik ezak albistea ulertzea zailtzen badu.
|
|
|
Tratamendu informatiboak adingabeen eta nerabeen eskubideak babestu behar ditu, batez ere haurrenak. Horrekin batera, ikuspegi eraikitzailea erantsi behar
|
dio
informazioari, gaur egungo mundua ulertzen lagundu diezaien.
|
|
|
Kontu handiz jokatu da adin txikiko babesgabeekin,
|
esaterako
familiaren zaintza ez dutenekin, edo beste herrialde batzuetako gertaeren gaineko informazioetan azaltzen direnekin.
|
|
|
Gazteei buruzko informazioan ez da ezarri behar ikuspegi instituzionala eta heldu ustekoa, jarraitu beharreko jokabideak eta ereduak ematen dituena. Horrek ez du
|
esan
nahi informatzaileak gazteei egozten zaizkien bizi estiloak, lexikoa edo itxura bere egin behar dituenik.
|
|
|
Informazioak ez die errealitatearen kontakizuna ukatuko adingabe eta gazteei. Adingabeei zuzendutako informazio diskurtsoan ez da errealitatea eztituko; horrek ez du
|
esan
nahi larritasuna edo beldurra transmititu behar denik.
|
|
|
Era berean,, judua?
|
esaten
dugunean, erlijioaz ari gara, eta, israeldarra, diogunean, ostera, nazionalitateaz.
|
|
|
esaten dugunean, erlijioaz ari gara, eta, israeldarra?
|
diogunean
, ostera, nazionalitateaz. –Israeldarra?
|
|
|
Egiazko informazioa eskaini beharrak ez du
|
esan
nahi immigrazioaren gaineko berriak ikuspegi utilitarista hutsera mugatuko direnik, alegia, eskulana falta duten sektoreetan, Gizarte Segurantzako kotizazioetan, biztanleriaren adin banaketan eta abarretan egiten duten ekarria ez da izango argumentu bakarra.
|
|
|
Guztiz baztertzekoak dira irudi negatiboak edo behar bezain normalizatzaileak ez direnak. Informazioak egiazkoa eta errealitatearen ispilu izan behar du, baina horrek ez du
|
esan
nahi gaixotasunaren alderdirik mingotsena edo topikoena bakarrik aipatu behar duenik.
|
|
|
Inpartzialtasunez aritzeak
|
esan
nahi du profesionalak ezin dezakeela talde baten edo beste baten zale dela erakutsi, bereziki aurkariek EiTBrekiko hurbiltasun edo kidetasun maila bera dutenean (adibidez, Real Sociedad vs. Athletic Club).
|
|
|
Presuntzioaz ari garenean, eginbide judizialik hasi den jakin behar da. Hasita egon ezean, ustezko egilea
|
esan
beharrean, egilea izan litekeena esango dugu.
|
|
|
Presuntzioaz ari garenean, eginbide judizialik hasi den jakin behar da. Hasita egon ezean, ustezko egilea esan beharrean, egilea izan litekeena
|
esango
dugu.
|
|
|
Gauza jakina bada pertsonak epailearen aurrean onartu duela gertakarietan parte hartu duela, orduan, egile aitortua
|
esan
daiteke.
|
|
|
1.1 Ikerketak eta inkestak zehaztasunezko kazetaritzaren tresnak dira, ikus entzuleei iritzi publikoaren unean uneko egoeraren berri emateko baliagarriak. Hala ere,
|
esan
behar da marketin politikorako tresna garrantzitsu ere bihurtu direla, ikus entzuleen iritzian eragiteko erabiltzen baitira. Horregatik, EiTBko kazetariek independentzia eta zorroztasun handiz jardungo dute ikerketen eta inkesten datuez informatzean, bereziki hauteskunde garaian edo garrantzi handiko gaietan.
|
|
|
Herritarrek eskubidea dute inkestarik ez egiteko. Gainera, elkarrizketatuek
|
esandakoak
editatzen direnean, ez da haien esangura aldarazi.
|
|
|
Galderak hainbat aditu edo pertsona inplikaturi egiten bazaizkie, erantzunak aurkezten direnean ez zaie ikus entzuleei pentsaraziko benetako inkesta egin denik. Benetako laginketarik egin ezean, ez da
|
esan
behar «galdetutako adituen erdiak», «galdetutako informazio iturri gehienak» edo antzekorik.
|
|
|
Albistearen freskotasuna azpimarratzeko, ezin daiteke erabili «erredakziora iritsi berri da...» edo antzeko esapiderik, guztiz egia izan ezean. Izan ere, ikus entzuleek beste hedabide batzuetara ere jotzen dute, eta albistea
|
diogun
bezain berria ez dela antzematen badute, sinesgarritasuna galduko dugu. fy^
|
|
|
Aipamenak, testualak zein ikus entzunezkoak, ez dira izan behar kazetariak
|
esandakoaren
errepikapena. Gainera, aipamenek ez dute aldatu behar iturriak aditzera emandakoa; mezua ezin daiteke izan zentzu bikoa edo okerreko interpretazioa eragiteko modukoa.
|
|
|
1.1 Elkarrizketan, elkarrizketatua da kontakizunaren protagonista. Kontakizun hori osatzeko, kazetariak ihes egin \a behar
|
dio
protagonismoari. Elkarrizketaren formatua aukeratzea, nor elkarrizketatuko duen, zer galdetuko dion, nola arituko den berarekin, eta elkarrizketak nondik nora joko duen, informazioaren profesionalari dagokio.
|
|
|
Kazetariak askatasun osoa du nahi dituen galderak egiteko albistearen inguruan. Era berean, elkarrizketatuak askatasun osoa du galderi erantzun edo ez erantzun erabakitzeko, eta, erantzutekotan, nahi duena
|
esan
dezake.
|
|
|
Oro har, kazetariaren lana inork ez erreparatzeko modukoa izan behar da, eta elkarrizketatuak eduki behar du protagonismoa. Horrek ez du
|
esan
nahi kazetariak estilo pertsonala landu ezin dezakeenik.
|
|
|
Kronikan, uneko giroaren erakusgarri bat hartzen da kontakizunaren ardatz modura, eta bere testuinguruan txertaturik aurkezten da. Horrek
|
esan
nahi du ondo deskribatu behar direla lekuak, ingurunea, egoerak, espektatibak, eta izan litezkeen ondorioak.
|
|
|
Gainera, kontakizuna norberaren estiloan egiteak ez du
|
esan
nahi kazetaria informazioaren protagonista bihur daitekeenik.
|
|
|
Poliziaren hesia errespetatu egin behar da bide batez
|
esanda
, hesiak bakarra behar luke komunikabide guztientzat. Informazioa jaso beharra dela eta, gerta liteke poliziak hesitutako esparrutik bertatik grabatu behar izatea.
|
|
|
EiTBko kazetariek ez
|
diote
inori gertakaririk leporatuko, eta ez dute inoren gaineko iritzirik adieraziko hitzez edo egitez, baldin eta horrek nola edo hala pertsonaren duintasunari kalte egiten badio, haren ospea gutxiesten badu edo haren izen onaren kontra egiten badu.
|
|
|
buruzkoa denak eta Kode Zibila eta Prozedura Zibilaren Legea partzialki aldatzeari buruzkoa ere badenak,
|
Zioen
azalpenean eta 4 eta 5 artikuluetan dioena. 5/ 2000 Lege organikoak, urtarrilaren 12koak, Adingabeen erantzukizun penala arautzeari buruzkoak, 35 artikuluan dioena.
|
|
|
buruzkoa denak eta Kode Zibila eta Prozedura Zibilaren Legea partzialki aldatzeari buruzkoa ere badenak, Zioen azalpenean eta 4 eta 5 artikuluetan
|
dioena
. 5/ 2000 Lege organikoak, urtarrilaren 12koak, Adingabeen erantzukizun penala arautzeari buruzkoak, 35 artikuluan dioena.
|
|
|
buruzkoa denak eta Kode Zibila eta Prozedura Zibilaren Legea partzialki aldatzeari buruzkoa ere badenak, Zioen azalpenean eta 4 eta 5 artikuluetan dioena. 5/ 2000 Lege organikoak, urtarrilaren 12koak, Adingabeen erantzukizun penala arautzeari buruzkoak, 35 artikuluan
|
dioena
.
|
|
|
EiTBko langileek modu arrazoituan eta idatziz eskatuko dute kontzientzia klausula baliatzea. Eskaerari erantzun behar
|
dion
nagusiak ere modu arrazoituan eta idatziz egingo du. Legaltasunaren barruan jokatuko da, bi alderdien aldetik inolako abusurik egon gabe.
|
|
|
91 Eskubidearen irismenak murriztapenak ditu, 27 artikuluak honela
|
baitio
: ezin dezakete euren burua bidegabe kaltetutzat jo literaturagileek, artegileek, zientzialariek, bestelako lanen egileek edo ikuskizun publikoetan diharduten profesionalek euren lanei edo saioei buruzko kritika batean aipatzen dituztenean, baldin eta kritika hori:
|
|
|
Erantzuna informazioan
|
esandakoari
lotu zaio, eta beraren zabalkundea doakoa izango da. Hedabideko zuzendaritzari helaraziko zaizkio ihardespenaren idatzia eta dagozkion agiriak, eta zuzendaritzaren ardura da emisioa bermatzea.
|
|
|
Istripuren bat izan duen enpresaren edo lan ingurunearen irudi onaren babesak ez du
|
esan
nahi informazioa ezkutatzea, egiaztatutako informazioa baldin bada.
|
|
|
Lehen unean ezinbesteko iturriak dira polizia eta larrialdi zerbitzuak, baina horrek ez du
|
esan
nahi gertaeren kronikan aurkeztu behar denik berez lan istripua izan dena.
|
|
|
Ingurugiroari buruzko informazioak herritar arduratsuak prestatzen lagundu behar du. Horrek
|
esan
nahi du oraingo premiak asetzen eta etorkizuneko ahalmen eta baliabideak arriskuan jartzen ez dituen garapen eredu bat aurkeztu behar zaiela, egiazko informazioa emanez, eta ingurugiro gaietan iritzi propioa eratzen laguntzeko elementuak eta oinarriak eskainiz.
|
|
|
1.3 Eskura dagoen informazioa hainbeste izanda, kazetariek gai bakoitzaren garrantzia seinalatzeko betebeharra dute, iturri fidagarriak bilatu behar dituzte, zorroztasunez eta audientzia zabal eta heterogeneo batek ulertzeko moduan informatu behar dute, presioen aurrean independentziari eutsi behar
|
diote
, eta jasangarritasunarekin konprometitutako jarrerak proposatu behar dituzte.
|
|
|
Denak batera aipatu nahi izanez gero,. EiTBren Irrati Taldea?
|
esan
daiteke.
|
|
|
Euskadi Irratia, Radio Euskadi, Gaztea, e. a. Eitbnetek eitb.eus ekoizte du. Hiru hedabide dituenez gero, EiTB komunikazio talde multimedia bat dela
|
esaten
dugu.
|
|
|
Informazioaren profesionalek off the record
|
esandakoa
errespetatu egin behar dute, iturriek berariaz hala eskatzen badiete, eta iruzurrik, manipulaziorik edo filtrazio interesaturik ez dagoela ziurtatzen badute.
|
|
|
Baztertzekoak dira esamolde ilunak, hala nola «ondo informatutako iturriak», edo «sinesgarritasun osoa duten iturriak». Horrelakoak
|
esanez gero
, beste inoiz erabilitako iturriak oso onak edo oso fidagarriak ez direla ematen da aditzera.
|
|
|
Azalpena: inork
|
esandakoaren
mamia kazetariak adieraztea bere testuan bere hitzekin. Hau izango da emisioko hizkuntzan ez dauden materialen ohiko tratamendua.
|
|
|
EiTBk akonfesionaltasunetik landuko ditu beti erlijioekin zerikusia duten gaiak. Erlijio askatasuna kasu guztietan errespetatuko da, erlijio baten edo beste baten fededun direla
|
diotenen
kasuan zein euren burua ateo edo agnostikotzat jotzen dutenen kasuan.
|
|
|
Errito erlijiosoak folklore edo ikuskizun bihurtzeak ez du
|
esan
nahi gizarte eraginik edo kultur izaerarik dutenik, alegia, albiste bihurtzeko justifikaziorik dutenik.
|
|
|
Informazioan emakume eredu desberdinak erakusteko ahalegina egingo da, errealitatearekin eta gizartea eraldatzeko konpromisoarekin bat eginez. Horrek
|
esan
nahi du oreka zaindu behar dela adinean, arrazan, estatusean eta gaitasun fisikoan.
|
|
|
EiTBk landutako informazioak berdintasunezko hizkeraren gomendioei jarraituko die. Hala, errotik ezabatu behar dira emakumeak ikusezin egiten dituzten hizkuntza erabilerak, adibidez, gaztelaniaz maskulino generikoaz abusatzea («los padres»
|
esatea
, «las madres y los padres» esan ordez), edo euskaraz jakintzat ematea «17 urteko gazte bat» esapidea gizonezko bati dagokiola («17 urteko mutil bat» esan ordez, «17 urteko neska bat» esapidearen aurrez aurre). Errotik ezabatu behar dira emakumea modu distortsionatuan ikusgai egiten duten hizkuntza erabilerak.
|
|
|
EiTBk landutako informazioak berdintasunezko hizkeraren gomendioei jarraituko die. Hala, errotik ezabatu behar dira emakumeak ikusezin egiten dituzten hizkuntza erabilerak, adibidez, gaztelaniaz maskulino generikoaz abusatzea («los padres» esatea, «las madres y los padres»
|
esan
ordez), edo euskaraz jakintzat ematea «17 urteko gazte bat» esapidea gizonezko bati dagokiola («17 urteko mutil bat» esan ordez, «17 urteko neska bat» esapidearen aurrez aurre). Errotik ezabatu behar dira emakumea modu distortsionatuan ikusgai egiten duten hizkuntza erabilerak.
|
|
|
EiTBk landutako informazioak berdintasunezko hizkeraren gomendioei jarraituko die. Hala, errotik ezabatu behar dira emakumeak ikusezin egiten dituzten hizkuntza erabilerak, adibidez, gaztelaniaz maskulino generikoaz abusatzea («los padres» esatea, «las madres y los padres» esan ordez), edo euskaraz jakintzat ematea «17 urteko gazte bat» esapidea gizonezko bati dagokiola («17 urteko mutil bat»
|
esan
ordez, «17 urteko neska bat» esapidearen aurrez aurre). Errotik ezabatu behar dira emakumea modu distortsionatuan ikusgai egiten duten hizkuntza erabilerak.
|
|
|
Errotik ezabatu behar dira emakumea modu distortsionatuan ikusgai egiten duten hizkuntza erabilerak. Ez da gizona hartu behar munduaren ardatz edo erreferentziatzat (ez genuke «sufragio unibertsala»
|
esan
behar emakumearen eskubidea jasota egon ezean).
|
|
|
Informazioak ez
|
dio
tokirik egingo arrakasta profesionala eta feminitatea baztertzaile gisa aurkezten dituen inongo ereduri. Era berean, emakumezkoen arrakasta ez da edertasunarekin edo sentsualitatearekin lotuko.
|
|
|
Tratamendu informatiboak aintzat hartuko du genero indarkeria
|
esaten
denean sexu eta/ edo genero identitateagatik eta sexu orientazio eta/ edo jokabideagatik gauzatzen den biolentzia oro biltzen dela.
|
|
|
Ezin da berdin jokatu bulego ofizial bateko elkarrizketa batean, elurpean egiten den zuzeneko konexio batean, edo herriko jaietako pregoia irakurtzeko konexioan. Hala ere, horrek ez du
|
esan
nahi kazetariak gertaerarekin guztiz bat jantzi behar duenik, edo mozorrotuta joan behar duenik. Hauteskunde gauak edo zinema sariak banatzeko ekitaldiak ere ez dute janzkera bera eskatzen.
|
|
|
Internet bidez eskuratutako besteren edukiak emititzeko, eskubideetatik libre daudela egiaztatu behar da. Irudi batzuk sarean libre ibiltzeak ez du
|
esan
nahi EiTBn beste barik emiti daitezkeenik. Kazetariak informazio iturriaren fidagarritasuna egiaztatu du, eta edukiok publikagarri diren argitu du, Estilo Liburu honetan jasotako gomendioak aintzat hartuta.
|
|
|
Sare sozialetan parte hartzen denean, uko egin behar zaio kritikei erantzuteari, baldin eta erantzuteak EiTBren oinarrizko jarraibideen aurkako polemikak edo eztabaidak pizten baditu. Nolanahi ere, sare sozialak tresna egokiak izan daitezke gaizki
|
esandakoak
zuzentzeko. Profesionalek entzute aktiboa egingo dute, kontsultei erantzuteko, zalantzak argitzeko, eta iritziak edo kritikak monitorizatzeko.
|
|
|
47 art. Enpresako zuzendaritzak autoretza aitortzen ez
|
badio
edo sinatzen uzten ez badio, profesiona
|
|
|
47 art. Enpresako zuzendaritzak autoretza aitortzen ez badio edo sinatzen uzten ez
|
badio
, profesiona
|
|
|
66 art. Erredakzio kontseiluak zazpi eguneko epea du proposamenari buruz txosten ez loteslea emateko. Txostenak
|
dioena
izendapenari buruzko informazioarekin batera zabalduko da.
|