|
2010
|
|
|
1933an ELA sindikatu kristau abertzalea sortu zenean, sindikatu horretan sartzeko langileei gogoa berotzen saiatzen zen bere artikuluetan. Sozialistak indarra hartzen ari ziren aldi hartan, langileak abertzaletu beharra zegoela adieraziko zuen.Ana Urkizak hiru gai
|
berri
lantzen hasi zela diosku: lehenengoa langileen gaia, bigarrena euskaraz idaztean egin zuen bizkaieraren hautua eta hirugarrena, irakurlea, hau da,, hartzailea?
|
|
|
1936ko bukaeran, Eusko Jaurlaritzak, itxaropena zabalduko zuen erabaki garrantzitsu bat hartu zuen: Eguna euskara hutsezko eguneroko
|
berria
sortzea.
|
|
|
Otartekoak eta ekarri zuten guztia gogotik jan nuen, elikagaien bidez ere indarra hartu nahian edo. Ura, berriz, ezer gutxi edan nuen, ez bainuen ziegatik at zegoen komunera joan nahi izaten, ahalik eta gutxien, umiliazio edo bexazio
|
berri
bat ez jasatearren, joanez gero, bestelako, atentzio eta tratuak ematen zizkiguten-eta.
|
|
|
Burumakur, begiak itxita sartu ninduten ziegara eta pareta ondoan zutik utzi. Ordu batzuk eman nituen postura hartan, berriz galdeketa
|
berrira
joan arte. Honetan itauntzailea beste bat izan zen, eserita ipini ninduten paretara begira eta begiak itxita.
|
|
|
Bi egoera
|
berri
ezagutu nituen: 1/ batetik, ziegara etorri ziren bila, atea goxo goxo jo eta ireki, eta gora eraman ninduten betiko moduan (hitzik esateke, burumakur eta begiak itxita, nahi zuten lekuan utzi bitartean).
|
|
|
Eroaren eletzat har daitezke ene hitz hauek, baina ero baino guztiz ohardun naiz diodanaz. Jesusen Espirituaren arabera bizi eta eraman nahi dut egoera
|
berri
hau. Gai naizela uste dut, Bere bultzadaz.
|
|
|
Hona aldatuko dugun ereduak ez du ezagutzen diren eredu argitaratuetatik ahapaldi
|
berririk
. Ahapaldi barruan, ordea, badira aldaera txikitxoak.
|
|
|
Sallaberrik berak argitaratzeko prestatua zuen eskuidatzian bi ahapaldi
|
berri
datoz, gure atal honetan 8 eta 9 zenbakiak eman dizkiogunak. Bi ahapaldi hauek ez ditugu inongo lekutan ikusi argitaraturik.
|
|
|
Ardi gazte hau ttikigarriz emana da antchüttoa, hots, antxüttoa. Ardi gazte honek egin duen ume jaio
|
berria
, ordea, axuriada. Axuria, ezinbestean, antxuabaino gazteagoa da, hau gaztea delako eta hura, ordea, umea.
|
|
|
Nik behintzat behin baino gehiagotan galdetu diot neure buruari zein ote zen alderdi ezkutatua, zein ote zen ilargiaren alde iluna eta estaria? Salaberriren beraren paperetatik bi ahapaldi
|
berri
eta beste lauren aldaerak ekarri ditugu hona. Gure asmo nagusia testuak fidel eskaintzea izan da, gerora era bateko edo besteko ikerketa saio eta lanak egin ahal izateko.
|
|
|
Ohorea Aita Zavalarentzat izan zen, doktore boneta Tolosako jesuitaren buruan jarri zuten, jantzi bereziak ere Xabierren bizi zen langile porrokatuaren soinean pausatu ziren... Edozelan ere, doktore
|
berri
izendatzen zuten euskaldun apalak bazekien, sentitzen zuen, omen hura konpartitzekoa zena:
|
|
|
Bederatzi urte lehenago Deustuko Unibertsitateak Honoris CausaDoktore egin zuen jesuitak, besteak beste, Auspoaliburu bilduma mardulean 311 liburu zizkien opetsiak liburuzale euskaldunei. Edozelan ere, hil osteko egunetan liburu
|
berri
batek ikusi zuen argia, Mondragoiko kalezaiñaren bertsoakbertso liburuak, hain zuen ere, Zavalak berak hil aurretxoan amaitua eta inprentarako bidean utzia.
|
|
|
Gerrak utzitako elbarritasuna zela-eta, aukera eman zioten Jose Manueli lanpostu
|
berria
aukeratzeko, eta 1939an Arrasateko udaltzainen taldean sartu zen. Josefa Albizurekin ezkondu, eta lau seme alaba jator izan zituzten:
|
|
|
Hizlariaren janzkera, arropak?, aintzat hartzekoak dira. . Oso zakar zatoz Juan Luis!, jaurti zidan 12 urteko Julen Arriolabengoa ikasleak 25 urteko irakasle
|
berria
nintzenean, orduan Frankopeko mutil euskaldunok bizarra eta mendiko botak aldean direla sartu ohi ginen klaseetara. Denean dela, berbaldiko gaiaz baino hobeto gogoratzen badira zure janzkeraz, behar bada okerreko arropak erabili dituzu.
|
|
|
Joseba Zubimendik kontatzen digunez3, Lehenengo Bertsolari Eguna ospatzeko ideiak jazoera bitxi baten dauka oinarria. Udazkena zen, eta Donostiako Eusko Gaztediko areto
|
berrian
jai giroa zen nagusi. Gazte aldra bat sartu zen aretoan alai, kantari, berriketari...
|
|
|
Holako egunak antolatzeko asmoa ez zen berri berria4 Izan ere, martxan zeuden ordurako Euskera Egunak, Olerti Egunak, Antzerti Egunak..., Euskaltzaleakelkarteak antolatuta eta babestuta. Aitzolek eta asmo sendoa zuten bertsolaritzari taberna eta sagardotegi sunda kendu, eta bertsolaria duintasun
|
berri
batekin eroateko antzoki, plaza, eliza eta ospakizun nagusi guztietara5 Edozelan ere, Bertsolari Egunak antolatzeko asmoa, zergatik edo hargatik, atzeratu egin zen behin baino gehiagotan, harik eta 1935eko urtarrilaren 20an, San Sebastian egunez, ospatu zen arte.
|
|
|
Era berean, originaleko 8 eta 10 ahapaldiak nahastuta agertzen dira, baita lekuz aldatuta ere. Nahasiriko ahapaldiok sorta
|
berriko
4 eta 5 bertsoak dira.
|
|
|
Bertsoak, baina, hortxe dirau, hizkuntza zaharrean sustraituta beti ere: , beti ur
|
berria
edaten, betiko iturri zaharretik?.
|
|
|
Hitzaldien ostean dominen momentua etorri zen. Andres Urrutia euskaltzainburuak, medaila eta diploma entregatu zizkion euskaltzain
|
berriari
. Honen ondoren eta, protokoloari jarraituz, ekitaldian parte hartzen ari ziren euskaltzain osoek beren agurra egin zioten Patxiri.
|
|
|
Derrigorrezko argazkiak atera ostean, elizaren aterian Aramaioko dantza taldeak bere errepertorioa eskaini zuen. kalejiran joan ziren gonbidatuak eta herritarrak anaitasun giroan herriko plazan antolatu zuten lunch batez gozatzeko eta egunak emandako guztia elkarrekin konpartitzeko. Une horretan entzun ziren euskaltzain
|
berriari
beronen ilobek bihotz bihotzez kantatutako bertso hauek ere:
|
|
|
Andres Urrutia euskaltzainburua eta Patxi Uribarren euskaltzain
|
berria
.
|
|
|
Une batez Aita Patxi apaiz jantziak sakristian utzita dotore abiatu zen udaletxetik eliz atarira Andres Urrutia, euskaltzainburuaz eta beste euskaltzain osoz inguratuta. Protokoloak agintzen duen bezala euskaltzain
|
berria
atarian gelditzen da euskaltzainburuak sartzeko deia egin arte. Miren Lourdes Oñaederra eta Sagrario Aleman izan ziren Patxi hartu eta txalo zaparrada hotsez aldare aldera eraman zutenak.
|
|
|
Halere irakurle maitea othoitz bat Euskaldun handi horren arimarentzat, eta familia gaichoari, denek hartzen dugu dolu zuen nahigabean? 24 Apirilaren bederatzian zendu zen, Senpere bere jaioterrian, 56 urte zituela. Oxobi handiak artikulu labur eta emozioz beteriko batez agurtu zuen zendu
|
berria
:
|
|
|
Komunikabide berrien bidez (Telebista, Internet, Eskuko telefono eta abarren bidez) gure etxeko ate leihoak mundura zabalduta bizi gara. Euskarak inguru
|
berri
horrek dakarzkigun eragozpenei aurre egin beharra du.
|
|
|
Hizkuntza, batez ere ahozko jarduna izanik, eta ondorioz bere bizia eta indarra erabileran egonik, kezka handia sortzen digu zenbait egoera
|
berrik
, esaterako, gure ume eta gaztetxoek geroago eta denbora gehiago ordenagailu eta antzerako tresna, mutuen, aurrean egiteak, hizkuntza ezin delako hitz egin gabe bizi.
|
|
|
New Yorken egin
|
berri
Nazio Batuen Erakundearen jatorrizko herrien batzarrean, euskaldunoi ez zaizkigula hizkuntza eskubideak aitortu ondoren,, hizkuntza bat desagertzen denean herri bat desagertzen dela, gogorarazten digute.
|
|
|
Eta, azkenean, honetan ere aurrerantz egitea lortu dugu. Atera
|
berri
ditu Kontseiluak (Euskal Herrian euskaraz lanean diharduten berrogeita hamasei erakundeetako ordezkariek osotutako erakundeak) horretarako bide izan daitezkeen bi liburuxka eder: Ikasle euskaldun eleanitzak sortzen eta Euskararen erabilera areagotzeko estrategiak eskolatik abiatuta.
|
|
|
Horren adibide aparteko bizitza egiteko gogo hori ahalbideratzeko lonjak eta alokatzea. Bestalde, teknologia
|
berrian
bidez beren bizitza osoa antolatzeko gai ikusten omen dituzte buruak.
|
|
|
Gizakiaren bere izatearen lehen zelulan, zigotoan datza aitaren eragin/ eman bakarra. Lehenbiziko zelula bertatik, zigototik, sorkari
|
berria
aitaren seme da amaren seme beste, eta hori ez da inoiz inola aldatuko. Amaren eragina handia izango da, baina beti aitaren seme amaren seme beste den izakiagan.
|
|
|
Haurra dauka bere sabelean. Izaki
|
berri
edo giza sorkari edo beste edozein erara izendatuta ere berdin da. Gizaki garatzeko aitak eta amak emaniko programa eta ekimena beragan betiko duen izaki/ haur autonomo da.
|
|
|
8Ikus A. Santi Onaindiak El Duesoko kartzelatik idatzitako gutuna: S. Onaindia, Oroi Txinpartak, Larrea 1988, 280 or. A. Rafael Urionaguenak Probintzial
|
berriari
idazten dionean, kexu agertzen da argi eta garbi A. Sergiori buruz ari dela: –en las peripecias tan graves y trascendentales por las que hemos tenido que pasar estos dos últimos años, me veo obligado a confesar que no hemos tenido un Padre en la tierra que nos haya asesorado ni una vez, fíjese bien, ni una sola vez, en tan difíciles pasos...?
|
|
|
Giro itogarria sortu zen gerra zibila amaitu
|
berri
zela, irabazleek, inork zirkinik egin ez zezan, beldurgarrizko kontrola ezarri zutelako Ordena erlijioso, erakunde eta agintari guztiengan. Ikus dezagun 1939an izan zen Probintziako Kapituluan gertatu zena:
|
|
|
2 Karmel Teresiarra. Santa Teresa Jesusena eta haren espiritu
|
berria
|
|
|
San Joakim izena santu honi Iruñeko Karmeldar Oinutsetan zioten debozio gartsuagatik izan zitekeen, hura baitzen Probintzia
|
berriko
komenturik zaharrena.
|
|
|
Probintzia
|
berriari
hauek eman zizkioten: Iruñe, Burgo de Osma, Corella, Tutera, Peñaranda de Duero, Kalahorra, Burgos, Lerma, Logroño, Lazkao eta Markinako komentuak eta Bilbo eta Soriako babes etxeak.
|
|
|
Iruñe, Burgo de Osma, Corella, Tutera, Peñaranda de Duero, Kalahorra, Burgos, Lerma, Logroño, Lazkao eta Markinako komentuak eta Bilbo eta Soriako babes etxeak. Horrez gainera, garai hartan Moja Karmeldarrak Ordenaren eskumenean zeudenez gero, mugape
|
berri
horretan zeuden mojen komentuak hauek ziren: Soria, Burgos, Iruñe, Logroño, Kalahorra, Lerma eta Corellakoak.
|
|
|
Bizkaiko komentuei dagokienez, Balmaseda, dagoen lekuan dagoelako, gerrako bi suen erdian gertatu zen eta, beraz, behin eta berriro kanoikadaz joa, hondakin multzo bat izateraino etorriz. Hura berriztatzea, izatez, eraikin
|
berria
egitea izan zen. Islako Basamortuak bestelako zoria izan zuen:
|
|
|
–Oi ene Ama, zein ederra den dagokizun zatia!... Benetan zure duin da, gure familiako hautatu zaren horren duin; bere laguntaldearen buru ikusten den enara txiki horren antzera eta erreinu
|
berrira
gidatu behar dituen bidea taxutzen duenaren antzera, bidea erakusten diguzun horren duin? (TG 216).
|
|
|
Biharamunean, jada, banekien zer istorio kontatu behar nuen. Norabide
|
berri
bat nuen eta, hala, den dena Euskal Herrian kokatu zen?
|
|
2011
|
|
|
Horren harira, Xabier Soubelet elkarte burua, Joseba Aurkenerena ni neu liburugintza saileko burua, Ixabel Etxeberria euskal antzerkian doktorea eta Pello Coudroy sukaldaria mintzatu ziren. Ondoren, azaroan hil
|
berria
den Henri Etxebers elkarte buru ohiaren omenezko aurreskua eta elkartearen biltzarra, kontseilu nagusiko kargudunak berritzeko.
|
|
|
Soldaduekin batera, hainbat markinarrek eta xemeindarrek ere ihes egin zuten militar matxinatuen eta tradizionalisten mendekuaren beldurrez (Onaindia, 1980). Herritarrek Gipuzkoan gertatutako abertzale, euskaltzale eta ezkertiarren fusilatzeen
|
berri
zuten, eta 135 pertsona inguruk ihes egin zuten soldadu frankistak sartu baino lehen. Ihesean zihoazen markinar eta xemeindar askok ikusi zuten Arbatzegi Gerrikaitz eta Gernika bonbardatzen edota erretzen (Onaindia: 1980).
|
|
|
delako isuna jartzen zioten jendeari, txostenetan abertzale edo ezkertiar bezala agertzen zirelako (Molina, 2005: 164). Salaketa, isun eta heriotza hauek guztiek beldur asko eragin zuten herritarren artean, eta funtsezkoak izan ziren erregimen
|
berria
sendotzerakoan. Zoritxarrez, Mola jeneralak, matxinada hasi osteko egunean, 1936ko uztailaren 19an, eman zituen aginduak egi bihurtu ziren:
|
|
|
Denetan aldaketa izugarri baten aztarnak, itxaropena Vergons era itzulia zenaren lekukoak. Lehenagoko hondamenetik bost etxe eder sortu ziren eta hogeita zortzi biztanle
|
berri
errotu ziren alderrian. Horietariko lau bikote gazteak ziren eta berri emokatu zituzten etxe ingurutan baratzeak zeuzkaten non, nahasirik ere, ugaritzen ziren barazkiak, azak, porruak, apioak, arrosatzeak, astapitzak eta eguerdiliak, besteak beste.
|
|
|
Pedro Pujana; Kondaira eta biografia artikuluak nahiz oharrak; Oienart: Atsotitsak eta Neurtitzak (Edizio
|
berria
); Joxe Miguel Barandiaran nor dogun;. Jaunaren Deia, euskal teologoen aldizkaria?
|
|
|
–Paideia, die Formung des griechischen Menschen?. Garai haietan guztiz
|
berria
zen zeregin honetan bera sartzen da, eta geroago ikasleari zerbait berria sortarazten irakasteko ahalmenaz jabetuko da. Bere bizitzan zehar jarraituko du jokabide hori, ez gauzak eta gaiak errepikatzen erakusteko bakarrik, gauza berriak bilatzera bultzatzeko baizik.
|
|
|
Tovar. Instituto Nebrija? delakoan idazkari da, orain izen
|
berria
jaso duena: CSIC. Eta gainera Ibáñez Martin, hezkuntza ministroak, Irakaskintza Tekniko eta Profesional saileko zuzendari izendatzen du.
|
|
|
Han atera zuen. Las lenguas primitivas hispánicas?. han Amerika
|
berri
bat aurkitu zuen, hizkuntzen Amerika, edo orain baten batek erabiltzen duen izena erabiliz,, basa hizkuntzen. Amerika.
|
|
|
Geroxeago, ikasketa gehiago burutu zuen, eta horrela maistra izatetik irakasle izatera igaro zen. Titulazio
|
berria
eskuratu ondoren, Donibane Lohizuneko Ravel Kolegioan aritu zen urte luzez frantsesa eta espainola erakusten. Baina bere egiazko nahia euskara erakustea zenez gero, zenbait urtetan Hendaiako Irandatz Kolegioan aritu zen gure mintzaira ederra bertako gaztetxoei erakusten.
|
|
|
Marseillan içanden assassinamendu baten gainian. Cantu
|
berriac
[15 estrofas]. A la vuelta:
|
|
|
I Huna cantu
|
berriac
aire çaharrian/ Declaratcen hasten niz, Heskual herrian/ San Modina deitcen den hiri ederrian/ Hamalau criminelen suyeten gainian.
|
|
|
Canta Cantu
|
berriac
doloros garriac/ Hamalaü Crimenelen misericordiac/ Ontça gostaric haci umiac/ Briganten eskuetan galduric biciac.
|
|
|
Letra handian tipografia desberdinetako letretan, modu txukun eta argian, zahaztasuan hauek datoz: Cour d. Assises des Bouches du Dhone/ (Aix en Province)/ Marseillan/ Içan den assassinamendu baten gainian/ Cantu
|
berriac
.
|
|
|
izendatzen zirelako froga guk transkribatuko dugun pleguaren izenburuan bertan dator. Kantu
|
berri
hauek Euskal Herriko sortaldean (batez ere Nafarroa behereko sortaldetik Zuberoarantz, guk uste dugunez) khantore berriak edo khantore, o berriak izan zitezkeen2.
|
|
|
Briganten yaureguia. Cantu
|
berriac
hamalau briganten eta hamaçaspi assassinamenduen gainian emanac [15 estrofas]. Dax:
|
|
|
1948ko apirilean teologoen irakasle izendatu zuten, baina ikasturtearen amaiera arte Gasteizen izango zen eta ikasturte
|
berrirako
Begoñako Karmelora. Hemen biziko da hil arte irakasle eta liburuzain izanik; alabaina ez urte guztiak jarraian; tartean hiruna urte emango ditu Donostian() eta Markinan() priore karguan.
|
|
|
Bi urte geroago, haren bizitzari buruzko argibide gehiago dakartza; eta haren heriotzari buruz, oker ulerturik, 1836ko urtarrilean hil zela diosku, urte horretako urtarrileko hilen zerrenda batzuetan ageri baitzen. Gauzak hobeki ikertzen jarraitu zuen, eta 14 urte geroago (1984) beste datu
|
berri
batzuen artean, haren heriotzako data zehatza ematen digu: eta lehen, 1968eko idazlanean zalantzan jarri zuena, hots, A. Zabalak emandako data, zuzena zela ziurtatu zuen; beraz Frai Bartolome 1835eko abenduan hil zela, areago oraindik abenduaren 11n hil zela ziurtzat jo zuen.
|
|
|
Larunbatero sinagogetan egiten zen Bibliaren irakurketa ez zen nahikoa aurreko belaunaldietatik jasotako altxorra belaunaldi berrietara eramateko, jende gehiena ezjakina eta analfabetoa zen garaietan. Beharrizan horrek bultzatu zituen salmoen egileak halako olerki ederrak sortzera, transmisio bide
|
berri
eta eragingarriagoa abian jarriz.
|
|
|
Egia esan, Jesus berpiztuaren bizipenaren ondorioz, interpretazio
|
berria
ematen hasi ziren, baina, otoitz egiteko eta Jainkoa goresteko aukera aukerako bide modura erabili zituzten salmoak.
|
|
|
Aipatu
|
berri
digutun liburuok izan dira salmoak euskal herritarrengana urreratzeko bide nagusienak. Kontuan izan behar dugu, gaur egun edozein elizkizun ospatzerakoan beti izaten direla bertan salmoak, eta horrek herritarrei parte hartzeko aukerak eskaintzen dizkiela.
|
|
|
Sinonimoen hiztegia Durangoko azokan aurkeztu genuenean (1983) elkarrizketa luze bat izan genuen Euskadi Irratiko esatariekin. Elkarrizketa egin zigunak, euskara hutsezko sinonimoen hiztegia argitaratzeko izandako gure ausardia ikusiz, erronka
|
berria
jarri zigun aurrez aurre eta definiziozko hiztegi bat egitera animatu gintuen.
|
|
|
Europa Hiztegia. Eskola
|
berrirakoa
(Adorez 6: 1993):
|
|
|
Kaleratu
|
berri
dugun Euskal Hiztegia deitu dugun argitalpen honen bidez, bestalde, Euskararako Hiztegia definiziozko lehen euskal hiztegi osoaren 25 urtea gogoratu nahi izan dugu. Hasiera batean, gure asmoa Motxilako Hiztegiak duen tamainako hiztegia egitea zen.
|
|
|
Liburuak eta artikuluak idatzi ditu, Hezkuntzako ikuskaria izan da, irakasle Baionako unibertsitatean,? Azken urte hauetan erretretan sartu
|
berria
zaigu. Elkar ikus genuen azkenekoan ustekabe ederra eman zidan.
|
|
|
Erakusgai edota salgai zeuden liburuen artean baziren bi pitxi ttipi eder, Junes Casenave Harigileren Aroa eta Lantare Sendagailü izeneko liburuxkak, biak zubereraz idatziak. Lehena iaz plazaratu zuen eta eguraldiaren igarpenez aritzen da, bigarrena, oraintxe plazaratu
|
berria
duena, sendabelarrez. Junes Casenave erretretan daukagu, betherramitek Donapaleun daukaten erretira etxean, baina buruz eta osasunez ongi dabilenez gero, euskaraz idazten jarraitzen du.
|
|
|
Joseba txikiri gomendatuko dizkio hizkuntzaren erroak eta Anbotoko Mari Urdinen ungentuak? gure lurraldeetara demokrazia iristean Gerediaga Elkartearen zeregina amaitua dela eta aro
|
berrian
alderdien bideak jorratu behar direla aholkatuko digu. Ez dira betiko garai onenak/ azken finean gizaki hutsak gara?
|
|
|
Orban barikoa izan nahi du gazteak eta aitari aurpegiratuko dizkio hainbat ibilera antzu. Bittor hil
|
berri
dugula-eta lerro batzuk idazterakoan haren sormen, poesi sena, gidaritza, gogoan nituen, ditut.
|
|
|
Eta kontabilitateko liburuko haber y deber. Hau dela eta, seminarioko lehen urteko matematika gorabeherak ez zitzaizkidan gauza
|
berri
egin. Eskola horretako hainbat ume hilabete osoan eskola ihesik eginda kalean ibiltzen ginen.
|
|
|
...do zaharren egoitzan oxigeno bonbonakbutano bonbonengatik ordezkatzeko aukera.Zaude adi gazte, lastimaren enbaxadore izendatu baitzaitzakete, eta tundretako flamenkoekdantza geldo bat eskainiko dizute.Dunetako sugetzarrekberaien pozoia irentsi dute zure igaroan.Estepako otsoekulu egingo dute ilargi handiaren magiazkutsatzen uzten zaren hurrengo aldian.Eta asko estutuz gero, zure izena daraman auzo
|
berri
bateraikiko dute hiriaren periferian.Akitu ezazu geratzen zaizun denbora gazte, lastimaren amarauna harilkatzen, doktorea diagnosian erratu dela dioengutuna jaso baino lehen.
|
|
|
ETAk Jarduera armatua behin betiko amaitzea erabaki duela jakinarazi ostean, garai politiko eta sozial
|
berri
bat hasten da Euskal Herrian. Normaltasuna berrezartzeko pauso ugari eman behar dira oraindik, baina, zalantza gabe, ETAren erabakiak etorkizun baikorrago baten atea zabaltzen du.
|
|
|
Zientzialari batek edo talde batek elementu baten aurkikuntza aldarrikatzen duenean, ez dio izenik ez sinbolorik jarriko balizko elementu
|
berri
horri.
|
|
|
Aldarrikapen hori konfirmatu eta gero, IUPACek zientzialari aurkitzaileari gonbitea egingo dio elementu
|
berri
horri izena eta sinboloa esleitzeko.
|
|
|
Ondoren, IUPACek Alemaniako laborategi horri proposamena egitea eskatu zion elementu
|
berri
horren izena eta sinboloarentzat. Laborategiak kopernizio izena eta Cp sinboloa proposatu zituen, Nikolas Koperniko ohoratzeko.
|
|
|
Iraganean, elementu aurkitu
|
berri
bati izena emateko prozedura hau izaten zen:
|
|
|
Ikertzaile batek (edo ikertzaile talde batek) elementu hori aurkitu, isolatu eta deskribatu egiten zuen, eta deskribapen horri ahalik eta hedapen handiena ematen saiatzen zen, garaiko aldizkari zientifikoak baliatuz, edo elkarte zientifikoetan emandako hitzaldiak baliatuz, edo beste zientzialariei bidalitako gutunak baliatuz. Eta zabalkunde lan horretan aurkitzaileak elementu horren izen
|
berria
zabaltzen zuen, eta, izenarekin batera, izen hori aukeratzeko izandako arrazoiak.
|
|
2012
|
|
|
Orain urrats
|
berri
bat eman nahi izan du. Hain zuzen ere, bideratzeko arlorik korapiloenetarakoa jorratzeari ekin dio:
|
|
|
joskerari. Hobeto esanda, alorra jorratzen urrats
|
berri
bat eman nahi izan du, dagoeneko argitaratua baitzuen TESTU ANTOLATZAILEAK Erabilera estrategikoa deritzan liburuxka 2008an.
|
|
|
Gogoratu egin behar dugu, bestalde, Euskaltzaindiak bere jarduna Sailetan eta batzordeetan taxutua duela. Horrela, aipatu
|
berri
dugun liburuxka eta oraingo hau Jagon Saileko Corpus Batzordeak1 prestatua izan da. Urteetako lanaren eta batzordeko zenbait kidek urteen poderioz lortutako esperientzia aberatsaren emaitza izan da.
|
|
|
Sarritan kanpotik datozkigun testuak euskaraz jarri beharra kalbario gogor bat izaten dugu, testu horiek luzeak izateaz gainera bihurriak ere izaten direlako. Eta, jakina, gure hizkuntza ingurukoekin konparatuz gizarteko hainbat alorretara plazaratu
|
berria
izatean estu eta larri ibiltzen gara arazoari neurria hartu ezinda.
|
|
|
Ardura horrek eraginda, aparteko interesez bultzatu nahi izan ditu argitaratu
|
berri
duen liburuaren inguruko gogoetak. Egin eginean ere, garrantzi handikotzat jo dituelako idazle, itzultzaile, eta irakasleentzat..
|
|
|
Beharrezkotzat jo izan du, esan bezala, liburu honetan proposatzen den estrategiari buruzko gogoeta egitea. Eta horrela egin du, Donostian, Euskaltzaindiaren egoitza
|
berrian
(Luis Villasante Euskararen Ikergunean). Beharbada, egitarau beteegia goiz batez aztertzeko.
|
|
|
Hark argia ikusi zuen Pello Esnalek gidaturiko esku irmoz, eta bertan eman zen Euskaltzaindiaren Jagon Saileko Corpus batzordearen ahalegina. Ahaleginak ahalegin, ordukoa arrakastatsu eta esanguratsu gertatu bazen, ez dugu gutxiago espero emaitza
|
berri
honetatik.
|
|
|
Izan ere, ez dut uste hiru hilabete baino gehiago zirenik huskeria hauetan sartuta nengoela, eta toki honetan zen monasterio batera eraman ninduten, halako pertsonei heziera emateko lekura, han zeudenak ni bezain kaskarrak izan ez arren ohituretan; eta hau hain disimulu handian izanik, nik neuk eta etxekoren batek bakarrik jakin zuen; bada, abagunearen zain egon ziren gauza
|
berritzat
inork har ez zezan: izan ere, nire ahizpa ezkondu ondoren, amarik gabe bakarrik geratzea ez zen komeni (2 kap., 6).
|
|
|
Azken finean, orube
|
berri
batez mintzo bagara, herri honen eskubide indibidual eta kolektiboen bermeak presente egon behar du. Horrela, eskubideen artean dauden hizkuntza eskubide indibidual eta kolektiboak zutabeetako bat izan dira; eta norbanakoaren eta hizkuntza komunitatearen hizkuntza eskubideen urraketei amaiera emango zaiela aurreikusi behar dugu.
|
|
|
Gatazken konponbidean hizkuntzari zentraltasuna edota erreferentzialtasuna emateak ondorio hobeak ekarriko ditu, eta hori egiaztatu ahal izan da nola antzinaroan hala historia garaikidean zehar. Hain zuzen ere, horrexegatik jarri behar eta nahi dugu euskararen, Euskal Herriko berezko hizkuntzaren auzia agenda guztietan, garai
|
berriari
begira egoki koka dadin.
|
|
|
Gutxiagotze prozesuari amaiera eman behar zaio eta urte luzeetan pairatutako egoera irauli. Horretarako, joko zelai
|
berri
bat behar dugu eta bertan jokatzeko jokamolde eta oinarri berriak jarri.
|
|
|
Horrela, etxe bakoitzaren ibilbide historikoa finkaturik geratu ohi da etorkizunerako. Argitaratu
|
berri
den askenekoak. Los Carmelitas en Larrea. Tres siglos de vida e historia?
|
|
|
Ez dezagun ahaztu 1907an ibilbidean hasitako latineko ikastegiak jarri zizkiola oinarriak Karmeldarrek Larreako jaunei erositako jauregian 1916an bokazioak prestatzeko egindako ikastetxeari. Ikasle gazteakn ugaritzeak Amorebietan 1933an karmeldarren seminario
|
berria
eraikitzea ekarri zuen. Larreako komentuak izugarrizko ekarpena egin dio Probintziari historian zehar heziketa gune zereginetan.
|
|
|
Julen Urkizak arreta handia jarri du, Robert Capa, de Cerda Taro eta David. Chim? erreportariek 1937an Amorebietatik igarotzean Larrean (oraintsu Mexikon aurkitu
|
berri
direnen artetik aukeratuta). Au cloïtre d. Amorebieta, izenpean bildutako argazkiak eskaintzen.
|
|
|
Mari Domingi 2 Mari Domingiren ordezkoa zelako bataiatu zuten horrela. Gabonetan honek ezin zuenean atera Mari Domingi 2, ohitura zaharrak agintzen duen legez, soineko
|
berriarekin
jantzita, berokia lagun eta antzara baten gainean azaltzen zen, menditik etorri berriko Olentzero ikazkina zurezko pottokan eta Basajaun triziklo baten gainean aldamenean zituelarik. Masail Etzanaraziak boxeolariari dagokionean, masailak bi frontoi pareta bezain lau zituelako deitzen zioten modu horretan.
|
|
|
Ziklo hau amaitzean, gizaki ia guztiak desagertuko dira, hautatuen multzo txiki bat izan ezik. Hauei egokituko zaie ziklo
|
berri
, aberatsago eta aratzago bati ekitea. Gurutzean zizelaturik dagoen testua honetaz hitz egiten digu:
|
|
|
liburuaren bigarren argitalpenaren aurkezpena egin zenean, Fulcanelli bertan ego zela dio. Argitalpen
|
berri
honetan, Hendaiako gurutze misteriotsuari buruzko kapitulu berria gehitu omen zion bere liburuari.
|
|
|
liburuaren bigarren argitalpenaren aurkezpena egin zenean, Fulcanelli bertan ego zela dio. Argitalpen berri honetan, Hendaiako gurutze misteriotsuari buruzko kapitulu
|
berria
gehitu omen zion bere liburuari.
|
|
|
azken alkimista handia izan baita aunitzen ustetan. Gauza da aipatu dugun bigarren argitalpen horretan kapitulu
|
berri
bat gehitu zuela liburuaren bukaera aldean: Hendaiako gurutze ziklikoa izenburuaz bataiatu zuena.
|
|
|
Beste gisa batean komentu karmeldarren monografia hauek, baliatu dituzten iturri aberatsengatik eta ikerlanei eman zaien eduki egituragatik, balio erantsi
|
berri
bat dakartela uste dut, gurean ia inoiz osotasun horrekin egin ez dena, nire ezagueran.
|
|
|
Izan berrikuntzaren ondoko historia (1876..) zinez
|
berria
da, eta harritzekoa, Probintziaren gune nagusietakoa gertatu baitzen Larreako hau: ia 2.000 fraidegai pasatu ziren hango Nobiziategitik, euskal herritarrak eta erbestekoak.
|
|
|
Arteagako olerkariaz zituen hainbat oroitzapen agertu zizkigun A. Santi Onaindiak hura hil
|
berri
zela Karmel aldizkari honetan (1991). –Gomutaki tantak?
|
|
|
Lan iraunkorra zuenez gero, familia
|
berria
eratzean jarrita zeukan gogoa eta Maria Pilar Bereziartua donostiarrarekin ezkondu zen 1949an. Hiru alaba eta seme bat izan zituzten.
|
|
|
Azken bi urteetan, 1988z gero, Sabin gaixo samar zegoenean, familia Errenteriara aldatu zen. Elkar ezagutu
|
berri
, bata bizkaitarra eta bestea gipuzkoarra, harremanetan erdarara jotzen zutela diosku Arostegik, baina laster batean hartu zutela aurrerantzean beti beti euskaraz egiteko erabaki sendoa, eta baita hitza ongi bete ere.
|
|
|
Gerra aurrean, lehen olerkiak argitaratzen hasi zenean, aire
|
berria
euskal letretara zekarren gazte bezala, ongietorria egin zioten. Izan ere, berariazko zerbait ikusi zuten harengan.
|
|
|
I. Politikaren ikuspegitik, hizkuntza aniztasuna antolatzeko eredu
|
berri
bat sortzea, egun dagoen hazkunde eredu berrian hizkuntza komunitateei parte hartze eraginkorra ahalbidetzeko.
|