2000
|
|
Aurreko urteetako zurrumurrua oihu bihurtzen ari da: planifikazio sistematikoa behar da
|
bertako
lanak kanpoan ezagutuak izan daitezen.
|
|
Chillida leku izen xume bezain itsusia jarri dioten museo horrek, Donostiako Errekaldetik Galarretara doan errepidean dagoen museo horrek, balio bat badu gainerakoen gainetik: Chillida oraindik bizirik dago, eta ez da bera desagertu arte itxaron behar izan,
|
bere
lana guztion esku uzteko, berak Bachen musika adina maite duen baserri horretan. Baina balio positibo horrekin batera, kezkatu egin nau Chillidaren museoa zabaltzeak sortu duen oihartzun mediatiko ikaragarrian, bere obraren inguruko debate handirik ikusi ez izanak.
|
|
Liburutegi digitala ikerketa eta irakaskuntza mundurako laguntza izan daiteke ikasketa planen informazioa zabaltzeko (programak, egin beharreko lanak, berriak...), irakaskuntza materiala erabili ahal izateko (artikuluak, datu baseak, multimedia materiala...), ikerketarako (proiektuak, aurrerakuntzak), Interneten eskura dagoen materiala kontsultatzeko loturak jarriz. Modu honetan liburutegi digitalaren eguneratzea geldiezina izango da eta bertan ikasleak
|
bere
lanak eta ikasketak egin ahal izateko lukeen guztia eskura izango luke.
|
|
Emakumeari buruzko ikuspegiak, kasu gehienetan gizonezkoek emanak. Gustavo de Maeztuk berak,
|
bere
lanean —bere bizitza sentimentalean sartzea ere, dudarik gabe, interesgarria gerta daiteke; baita bizi eta hiltzeko Lizarra zergatik aukeratu zuen jakitea ere— emakumeari emandako tratamendua berezia izan da. Ez bereziki maitagarria gertatu zaiolako emakumearen figura artistikoa; ez kontrakoarengatik ere.
|
2001
|
|
Idazle profesionala izatea helburu bailitzen agertzen zaigu, eta errotiko akatsa burutzen da kontsideratuz literaturatik bizi ez den idazlea profesionala ez dela. Dedikazioa eta nahastu egiten dira, sosak literaturatik jasotzeak bermatuko balu bezala idazleak
|
bere
lanarekiko daukan jarrera. Pertzepzio okerra izateaz gain, injustua da.
|
|
A rrazoi du, bai, baina ez osoa. Irakasle horien ondoan badagoelako, ziur egon,
|
bere
lana ondo egiten duenik, euskararekin arduratuta dagoen irakaslerik, bere klaseak euskara duinean prestatzeko ahalegina egiten duenik, bere arloko hizkuntza zientifikoaren garapenerako ekarpenak eskaintzen dituenik. Eta horien lana erabili beharradago, gizarteak hori egiteko ordaintzen dien heinean.
|
|
Beste gauza askoren artean, zera esan zigun: han bazela aita xahar bat, katalana bera, Gujerat aldeko historia, literatura eta abar aztertua, eta ondorengo bat nahi zuela,
|
bere
lanari jarraipena emango ziona.
|
|
Basarriren prosa nolakoa zen jakiteko, horixe da liburu bakarra. Argitaratutakoan, Lekuona liburu horretaz baliatu zen
|
bere
lan hori egiteko, Basa rriren bertsolari proiektuaizena erantsiz. Lekuonak ondo egin zuen; baina gero jendeak gehiago irakurri eta aitatu du Lekuonaren lana, Basarriren liburua bera baino.
|
|
Esandako guztiaren ondoren, erants dezagun honakoa ere: historikoki aniztasun kultural, linguistiko edoedonolakoarekiko uzkur izan diren talde politikoei gehiengo direla jakiteak ematen dien prepotentziak ere
|
bere
lana egin du. Xede nagusia diferentzia itxuragabetzea da, bakarra eta uniformea goretsiz eta, ahal balitz, inposatuz.
|
|
Oinarrizko Bai euskarari! oinarri hartuta, euskaraz bizitzeko eskubidea aldarrikatzea eta hori gauzatuko duten neurriak sustatu edo sortzea izan da urteetan euskalgintzak egin duen lana, eta bide berari jarraitu behar dio, unerik latzenetan ere
|
bere
lanari eutsiz. Eta lan hori, dudarik gabe, bi modutan egin behar du:
|
2002
|
|
Baina Rubensek Ibarretxeren diskurtsoan sortu zidanko rtozirkuitua alde batera utziz (zirkuitulaburra gomendatzen omen du Euskaltzaindiak, baina ordenadorea blokeatu egiten zait hitz hori idazterakoan, parentesiak jartzen ez badizkiot behintzat), eta Rubensen
|
beraren
lanera itzuliz, Guggenheim museoak otsailaren erdialdera arte eskaintzen digun erakusketa hau benetan gomendagarria dela esan beharra dago, eta ez Rubensen lanak beste inon ikus ez daitezkeelako (museo askotan ikusiko zenituztenbe re lanak, nik azkenetakoa, benetan liluragarria, Cambridge-ko King’s Collegeren kaperan: Errege magoen adorazioa. Joan ikustera ahal baduzue!).
|
|
Ezin baitu permititu irakurzaletasunaren gorabeherak berarenprodukzio literarioan eragin zuzen eta inposatzailea izan dezan, kontsumo testuak egiteko alegia. Merkatuaren arabera aldatuko du
|
bere
lana. Eta merkatuaren abiadura berean?
|
|
Ez da idazlearen ardura
|
bere
lana irakurria izan dadin. Bere ardura da beraren buruari fidela izatea, beraren proiektu literarioaz koherentea izatea eta literaturgintzarekin konpromisoa hartzea, hau da, ez ematea lan literariotzat, berak bere baitan baldin badaki lan hori erredakzio ariketa hutsa baino ez dela, inolako balio literariorik ez daukala alegia.
|
2003
|
|
Pertsonak erritmo biologikoaren arabera eboluzionatzen du, eta, soilik ailegatzen zaizkion inpresioak aukeratzeko gaitasunari esker, ahalmena du probetxugarriak zaizkion datuak hautatzeko, datu jario ikaragarrien artean. Publizitatearen zaparradan ez da dena onuragarri oreka pertsonalarentzat, eta aukeraketak
|
berak
lan neketsua ekartzen dio gizakiari; hau da, zer hartu, zer utzi ibili behar du, komunikazioa gizabanakoaren onerako gerta dadin baino lehen.
|
|
Eutsiko ote dio hau argitaratuarte. Eutsiko ez balio ere, ordea,
|
bere
lanak gu guztiok baino luzaroagoan eutsiko dio. Quosque tandem? °
|
2004
|
|
Berdenboran, esan dezadan, antologia honetan dauden guztiak beharrezkoak direla urteetan
|
bere
lana gauzatu dutenen eta gauzatzen jarraitzen dutenen panorama aurkezteko. Are eta gehiago, beste hainbat antologietan agertu ez den anitzek ere egina baitu bere bidea, isil isila, ohiko kritiken artera iristen ez den liburumotalanduz, poesia landuz; ohiko aldarrikapen pertsonaletatik urrun samar, askotan.
|
|
Arazo horiek izanik eta bere filosofia garatzeko zailtasunak ikusita, 1797an, etsita, uste zuen 100 urte beharkozi rela
|
bere
lana azkenik egokiro ulertzeko. Azken urteakez ziren samurrak izan.
|
|
Errusiarrak administrazioaren kargu egin ziren, baina bizitzak aurrera jarraitu zuen eta gainera bizitza publikoa irekiagoa eta askeagoa bihurtu zen. Kantek garai horretan egiten zuen bizimoduak ez zeukan zerikusi handirik
|
bere
lanean murgilduta bizi den jakintsu bakartuaren irudiarekin, bizitza publiko bizia izan baitzuen. Askoz geroago, hori bere bizitzako garai atseginena izan zela aipatu zuen.
|
|
Alderdi teknikoan gauzak aldatzen dira formatu bat edo bestea erabili, baina istorioa kontatzerako orduan formatuak ez du garrantz irik. Gary Winick zinemagileak formatu digitala erabiltzen du
|
bere
lanetan eta zera dio formatu digitalari buruz:
|
|
Erabaki hauetako asko ez ziren ulertu Euskal Herrikozinemagintza ren sektorean, eta laster ikusi zen gainera jokabide horrekin bertako produkzioa urritzearekin batera hustutzen eta desegituratzen ari zela, hainbat lantaldek eta Euskalmediaren harreman zirkulutik kanpo geratutakoprodukzio etxeek ere oso zaila baitzuten
|
bertan
lan egitea.
|
|
Larreso ro sinatzen zuen Txillardegik. Bera bezalako gizon gutxi ezagutu ditut, benetan ikaragarria zen
|
bere
lanerako gaitasuna. Hizkuntza arloan batez ere zenbat borroka egin duen euskararen alde, hori ordaindu ezinezkoa da.
|
|
" Txillardegiri, pena da, baina ezer gutxi ordaindu diogu; ikaragarria zen
|
bere
lanerako gaitasuna" uoso handia zen; euskara hobetu nahi zuenedonorentzat, euskal joskera, deklinabidea edota aditza menperatzeko Txillardegik lan ikaragarria egin zuen garai hartan ere, ezer gutxi zegoenean ere.
|
|
Agian emakume batek idazle izatea erabakitzen duenean jakin behar du, aldez aurretik, arlo publikoan aritzeak baduela bere ordaina, eta beti izango dela adin txikikoa, edozein adinekin bada ere, edozein lan egiten badu ere. Izenaz deitua izango da, eta ez deituraz, umeeide itzen zaien modu berean; heldugabea dela esango dioeditoreak, liburuaren tituluaz zalantza duenean;
|
bere
lanari buruz idatzitako kritika ez du bilatuko gainontzeko idazleen lanari eskaintzen zaion atalaren barruan, baizik eta, beti ere, aparteko kapitulu batean," bera bezalakoak" di renei buruz hitz egiten den kapituluan alegia, zerenemakume izate hutsak berdindu egiten baititu emakumeidazle guztiak, axola gabe zertaz, nola, non eta zenbat kalitaterekin idazten duten.
|
|
Hurbilekoa zaigun arren, gero eta urrutiago dagoela ematen du. Erredaktorea falta dugu orain,
|
bere
lan guztiak itxita joan delako.
|
2005
|
|
Harkaitzek kuartetoak nahiago operak baino, baina epaimahaiak
|
bere
lana aukeratu zuen arrazoi ezberdinak zirela medio. Saria jakinarazi zuten egunean esan zuenarekin gelditzen naiz halere.
|
|
Eta berak, merkatu legeei erreparatuz, euskaraz egitea ere pentsatu du. Boluntario anitz ari da
|
berarentzat
lanean, eta uztartu gura ditu eredu enpresariala, gobernuz kanpoko ekimenetako boluntarioen borondatea eta gobernu eta instituzioen antolaketa ereduak. Uztartu gura ditu negozioaren ilusioa, borondatezko gogoa eta arauaren antolaketa.
|
|
Hor ikusten dituzun liburu urdin horiek guztiak Leninek idatzitako berrogeita hemezortzi liburu dira. Friburgotik Deustura itzuli nintzenean, Lenini buruz hitz egin behar nuenez gero,
|
beraren
lan guztiak eskuratu behar nituela pentsatu nuen. Moskura idatzi nuen, Alderdi Komunistara, eta liburu horiek guztiak hiru mila pezetaren truke lortu nituen.
|
|
Ratzingerrek, Fedearen Defendatzaile zenean, fedea defendatu behar izan zuen. Horixe zuen
|
bere
lana. Zuk kargu bat onartzen baduzu, badakizu ze ondorio izango dituzun.
|
|
Aresti ezin uka euskaltzale izan zenik. Hor dago
|
bere
lan handia. Abertzale zenik, ordea, ezin esan.
|
|
Hiruorduko emanaldia. Ni pozez zoratzen, Dostoievski oso maite baitut eta
|
bere
lanen arteanIdiothori gustukoen.
|
|
Azkenik, lehenengo andereñoak eta antzerki mundukoak ere aipatzen dira talde desberdinetan. Andere ñoenartean Elbira Zipitria aipatu ahal dugu(
|
berari buruzko
lan bat argitaratu berri dute azken Durangoko Azokan), eta antzerki munduan itzal handiko emakume bat Maria Dolores Agirre izan da.
|
|
Olerkietan jendearenganako, aberria renganako eta jainkoare nganako maitasuna adierazten du eta naturak eta amatasunak ere arduratzen dute. Igone Etxebarriak 1997an
|
bere
lanak bildu eta argitaratu zituen, eta bere hitzetan" EuskalHe rriko XX. mendearen hasierako mugimendu abertzale aren erakusgarria da". Bere esaldi adierazgarri bat aipatzen du bere izaeraren adierazle:
|
|
Jon Kortazarrek
|
bere
lanak topatu zituen Euzkerea aldizkarian eta Lauaxetaren poetikaren jarraitzailea zela dio, garbizalekeriaren aldekoa eta erlijiorako joeraduna, Jacint Verdaguer kataluniar idazlearen moldeak jarraituz.
|
|
Bukatzeko, emakumearen esparrua zein den esan zuen (etxea, dudarik gabe), eta mistikan ere oso andre baliotsuak egon direla gogoratu zuen. Emakumeak
|
bere
lana egin behar duela azpimarratu zuen eta Txomin Agirreren animoekin amaitu zuen hitzaldia.
|
|
Txan fantasmarekin euskal haur eta gazte literaturanerrealismo kritikoari sarrera eman zion, modernizatu egin zuen. Samurtasuna, umorea, animaliak eta errealitatea nahasiz lortzen ditu
|
bere
lan hunkigarriak. Txikitasuna aldarrikatzen du Iholdi lanean agertzen diren mikroipuinetanadibidez, eta emakumearen eta gizonaren rolak apurtu etabe rriak proposatzen ditu Romeo, Julieta eta saguaklibu ruan besteak beste.
|
|
Iru diaren aroan bizi gara eta aro honetako protagonistetako bat da idazle hau.
|
Bere
lanetan ibilbide bat irudikatu ahal da, ikus entzunezkoen mundutik datozkigu bere narrazioak. Gaurko eszenatokiak paratzen dizkigu, urbanoak batez ere, eta gaurko pertsonaiak agertzen dira bere lanetan, anitzak, marjinalak, ‘besteak’ Harremanei ematen die lehentasuna, egungo gai jorratuenetako bat literatura guztietan, sexua eta amodioa ditugu bere orrietan molde berri eta zaharren artean dantzan.
|
|
Bere lanetan ibilbide bat irudikatu ahal da, ikus entzunezkoen mundutik datozkigu bere narrazioak. Gaurko eszenatokiak paratzen dizkigu, urbanoak batez ere, eta gaurko pertsonaiak agertzen dira
|
bere
lanetan, anitzak, marjinalak, ‘besteak’ Harremanei ematen die lehentasuna, egungo gai jorratuenetako bat literatura guztietan, sexua eta amodioa ditugu bere orrietan molde berri eta zaharren artean dantzan.
|
|
Ez da dudarik: Kundera komunista bat zen eta bere gobernua rekin bat egiten zuen, nahiz eta han hemenka,
|
bere
lanetan, heterodoxiaren zantzuak antzeman omen daitezkeen, besteak beste, Txekiako jende xumearentzat duen joera filoabertzalean. Baina, hauxe da daturik garrantzitsuenag au r, 1960 aurrera bere Alderdia ren sektore bat sozialismodesberdinbaten aldeko erronkan sartua zen, alegia, alde rdia ren diktadura laxatuko zuen sozialismo baten bila eta, bereziki, Sobiet Batasunaren ba besabertan behera utziko zuen sozialismo berri baten bila.
|
|
Nire ustez, miresmena zor diogu horregatik, bai, baina mesedez, faborez, otoi, arren, ez horregatik bakarrik. Zeren bere abertzaletasuna gorroto dutenek ere, mesedez, faborez, otoi, arren, irakur ditzatela
|
bere
lanak, geuk abertzaleok, Unamunorenak edo Pio Barojarenak irakurtzen ditugun errespetu berdinarekin.°
|
|
Horregatik, telebistak, kirolak eta turismo masifikatuak ez diotela gure adimenari borroka irabazi frogatzeko, euskal idazleak irakurle asko behar ditu. Horregatik, inork gomendatu ez zion lan bakarti eta isila egiteko bezain burugogorra izan delako, batzuetan
|
bere
lana aintzat hartua izan dadin behar du euskal idazleak.
|
|
Lerro solteak geratzen zaizkit buruan: " euskal idazleak kariño asko behar du"," telebistak, kirolak eta turismo masifikatuak ez diotela gure adimenari borroka irabazi frogatzeko"," euskal idazleak irakurle asko behar ditu"," batzuetan
|
bere
lana aintzat hartua izan dadin behar du euskal idazleak"... Literatura gure kontzientzien lasaigarri da (hori ere bai) etaes ke rrak eman euskal idazleei egindako lanagatik...
|
2006
|
|
Testuliburuarekin bakarrik zaila izango da ikastetxearen berezitasunari eta ikasleen aniztasunari egoki erantzutea. Alde horretatik, beharrezkoa litzateke testuliburuen egokitzapena egitea eta testuliburuaz aparte beste eratako ikasmaterialak ere erabiltzea. d) Testuliburuak (gidaliburuak eta lan koadernoak) dira irakasleak
|
bere
lanerako eskura ditzakeen baliabide sistematizatu bakarrak. Sarritan irakaskuntzan esperientzia eta eskarmentu handiko jendeak egindakoak dira eta lanabes probetxugarriak izan daitezke erabiltzen jakinez gero. e) Testuliburuen diseinu eta edukiek ez dute derrigorrez itxiak izan behar.
|
|
Horrela Izagirrek
|
bere
lanarekikoak:
|
|
Izagirre sei zazpi bider bere ipuinak fintzen irudikatzen dut. Bukatzean autoa hartu eta ikastolaz ikastola,
|
bere
lana" hedatzera".
|
|
...landu zituzten gai monografiko guztiak ez zituzten gero liburutan argitaratu —gabe geratu ziren" Asaldakuntza" (1962ko gaia) eta" Pacem in Terris" (1964ko gaia) — Dena dela, eta Jakin en 21 zenbakiko (1981)" Historia" artikuluak (88 or.) ondo nabarmentzen duenez, aldizkariak isilik egon behar izan zuen urteetan ere" lagunarte kulturalak eutsi egingo dio
|
bere
lanari", urteroko jardunaldi haien bitartez.
|
|
Gaiok ez ziren, ordea, liburu jakinetarako tituluak, eta liburu bat baino gehiagorako eman zezaketen behin baino gehiagotan. Partaide bakoitzak
|
bere
lan alorra aukeratzearekin batera, beste hirurogei adituren izenak ere iradoki zituzten, aukeraturiko gaietan beren lankidetza eskain zezaketenenak. Sail bakoitzeko bi arduradun izendatu zituzten gainera, lankideak bilatu eta programazioa aurrera eramateko:
|
|
Horrela sortu zuen UZEI kultur enpresa berria. Bertan Jakin Taldeko hainbatek eskainiko zuen
|
bere
lan profesionala; baina kanpoko beste aditu asko ere kontratatzeko modua izango zen.
|
|
Oso pozik.
|
Bertan
lanean ezagutu ninduzun eta, zer esan behar dizut bada, nik, zuk ez dakizunik?
|
2007
|
|
Jaurlaritzak hainbat erakunde sortu zituen bere estrategiak gauzatzeko eta bertan alderdi desberdinetako ordezkariak zeuden, nahiz eta praktikan gehienak eta garrantzitsuenak jeltzaleak edota hauen ingurukoak izan. Erakunde horien artean bat nabarmendu zen, nahiz eta
|
bere
lana isilekoa izan: Euzkadiko Jaurlaritzaren Informazio eta Propaganda Zerbitzuak, Zerbitzuak izenarekin ezaguna.
|
|
1990eko hamarkadan, lan horiekin batera, Amerikako abertzaletasuna (Koldo San Sebastian eta Iñaki Anasagastiren eskutik) eta ETAren ingurukoak landu ziren; Euskadi Ta Askatasuna Euskal Herria y la Libertad entziklopedia nabarmendu zen une horretan. Bilakaera horren ondorioz, Eusko Alderdi Jeltzalearen historia landu zuen historialari taldeak ia ia hutsetik hasi zuen
|
bere
lana (El pendulo patriotico famatua) frankismoari zegokionez.
|
|
Lehiakortasunaz ari dela(" Gure aztergaia mugatua da: herrien eta enpresen lehiakortasuna baldintzatzen duen ingurune ekonomikoa" (Id., 34 or.), bere hitzetan), bi hutsune nabari aurkitzen diot
|
bere
lanari: 1) herrien lehiakortasunaz ari, eta bere azterketa enpresa berrien sortzaileen dinamika aipatu gabe burutzea; 2) enpresei buruz jardun eta enpresen makrokontuan oinarritu gabe azterketa osatzea.
|
|
Ongi bereizi behar ditugu langile trebea eta gizaki sortzailea. Asko —eta ondo gehienetan— ari gara aipatzen giza balioei buruzko arazoa, gizakia
|
bere
lanean eraginkorrago egiten duten egokierei buruz. Goitik beherantz begiratuz, ahaleginak egiten dira baita ere etika bera etekin tresna bihurtu nahian.
|
|
Liburu dendetako apaletara begiratuta, Iban Zalduak
|
bere
lanak gaztelaniara itzultzen dituenean da literatura. Bitartean euskal gaiak da.
|
|
Nasciturus honi buruz aurreratu dezakeguna, nazioen imajinarioak sormenaren emaitza izan ohi direla, erkideek sorturiko asmazioak. Aurki atera behar lukeen horrekin, Leonek jarraipena emanen dio orain baino lehen argitara emana duen Los Fueros de Navarra como lugar de la memoria
|
bere
lanari. Navarrismoaren doktrinaren ahuleziak eta faltseamenduak xehatu zituen orduan.
|
|
Lege hura Errumaniak Europako Kontseiluan salatu zuen, bere lurraldean eragina zuelako. Europako Kontseiluak auzi hori erabakitzeko lan-talde bat izendatu zuen, eta horrek
|
bere
lana 2005eko abenduan eman zuen argitara.
|
2008
|
|
Resurreccion Maria Azkue (Lekeitio, 1864 Bilbo, 1951) pertsonaia ezaguna da euskal letren munduan.
|
Bere
lan ugarien artean bereziki nabarmenak dira euskara gaztelaniafrantses hiztegi monumentala(), herri kantutegia(), Morfologa vasca gramatika lana (1925) eta Euskalerriaren yakintza folklore bilduma(). Euskaltzaindiaren sortzaile eta aurreneko buru gisa ere nahikoa entzute gorde du.
|
|
Arimaren prozesuak ez dira jadanik behaketa eta neurketa objektibotik guztiz aparte; bere korrelatu neurofisiologikoak bederen zientziaren eskura daude, nahiz eta gogoan izan behar den korrelazio batek ez duela kausa efektuaren norabidea argitzen, eta erredukzionismoa tentuz erabili beharreko prozedura dela, tautologian ez erortzeko. Ez du beraz aparteko harridurarik sortu, duela gutxi zendutako Francis Crick Nobel sariak,
|
bere
lan ospetsuenetako bati," Arimaren bilaketa zientifikoa" deitu izanak. Ikertzaile handi hori bezala, gero eta filosofo eta neurozientzialari gehiago dira arimaren misterioak garunean aurkitzeko asmoarekin dihardutenak; horretarako, alde batetik, laborategi tresna sofistikatuenak erabiliz, eta, bestetik, giza gogoaren eredu teoriko berrienez baliatuz.
|
|
Zer hausnartua ematen digute. Irakurleari biziki gomendatzen diot
|
bere
lanetakoren bat irakur dezan, La economda del Hidrogeno esaterako.
|
|
Hau da, musikariak kontzertuak egin ditu jendearengana iritsi nahi badu, baina idazlea ere ez dago salbu: elkarrizketak, solasaldiak eta, oro har,
|
bere
lanaren gaineko gogoeta egin du irakurleengana iritsiko bada. Idaztea ez da nahikoa.
|
|
Areagotu egin du, gainera, bere zaletasuna argazkiekiko. Orain denbora asko igarotzen du Flickr en nabigatzen eta Flickr erako lanean,
|
bere
lan guztiak hortxe erakusten ditu-eta.
|
|
Neurri handi batean, beti ere, irakasleria da prozesu horrek eskatzen dituen egokitzapenen eragile zuzena, eta ikasleria berriz, barne iraultzaren hartzailea. Bestetik, berriz, datua logikoa dela ere esan daiteke, irakasleei ez zaielako komeni prozesu horren baldintza berriei aurre ez egitea, gertatuko ez direlako edo aldaketak
|
bere
lanarekin ezer ikustekorik izango ez dutelako sinismen antzu bezain hutsean erortzea —eta badira horietariko franko— Ikasleen logika ere ulergarria da, neurri batean, jakin baitute ikas metodologia berriaren zioa beraiek izango direla, eta beraiekin inork ez duela kontatu kexatzen dira... Baina logika hori bideratzeko, jakin behar da neurri berri hau ez dela hain" berria"; izan ere, unibertsitateari betidanik irakaskuntza ikerkuntza binomio banaezinak garatzeko eskatu zaio, baina ikasleen formazioan ezartzeko eskatuz.
|
|
Kontuan hartu behar da helburuetariko bat dela tutorizatutako hezkuntzarako bidean jartzea. Horrek instituzioen aldetik eskatzen du unibertsitate azpiegiturak egokitzea; baina, benetako aldaketa nahi badugu, unibertsitateak inbertitu egin du irakasleriak
|
bere
lan egiteko metodologia goitik behera alda dezan.
|
|
Hori guztia egiteko lan politiko instituzionala eta lan soziala bideratu behar dira, biak ere norabide berean. Erakunde instituzionalek, eragile politikoek, ekonomikoek eta sozialek, norbanakoek eta euskalgintzak norabide
|
berean
lan egitea ezinbestekoa da, guztion arteko lankidetzak ziurta baitezake euskararen geroa eta Euskal Herri euskalduna.
|
2009
|
|
Guk Floridiren lana laburtuko dugu artikulu honen testuingurua prestatu ahal izateko. Arreta
|
bere
lan praktikoan jarriko dugu, etikan, etorkizuneko ikerketarako zerbait iradoki baikenezake. Batez ere, zera esan nahi dugu:
|
|
Anbibalentzia hori da hain zuzen ere Borgmannek aztertu izan duena
|
bere
lan osoan, anbibalentzia erakusteko gertakari ugari aurkeztuz. Esaterako, zientzia instituzionalak aurrera egin arren, jendeak zientziaren munduari buruz duen ikuspegia ez da hobetu.
|
|
|
Bere
lanari buruz jardun ostean, kazetariak hauxe galdetzen dio:
|
|
Aipaturiko horiek ez dira liburutegi bakarrak. Beste asko ere badaude eremu
|
berean
lanean. Microsoftek ere berea du:
|
|
Editore analogikoari, digitalaren itsasoan sartzeko orduan, izua eta bi ematen dio piratak. Somalian baino segurantzia gutxiago du editore profesionalak unibertso digitalean, inork ez baitio ehuneko ehun bermatzen
|
bere
lana kopiatuko ez denik. Ikusi du urte gutxitan musikaren negozioa nola joan den pikutara.
|
|
Ez zuen denbora askorik behar izan, Deriora itzuli orduko, euskararekin eta euskal kulturarekin zerikusia zuten lanetan hasteko, gaur egun arte
|
bere
lanaren ardatz izan dituen jardunei lotzeko. Udako Euskal Ikastaroan antolatzea izan zen aurrena, Karmelo Etxenagusia eta Mikel Zarate irakasle zirela:
|
|
Ikastegia
|
bere
lan esparrua zabalduz joan da. Euskara irakastetik ikerketa eta literatura kritika egitera igaro da.
|
|
Oraindik ez zeuden argitaratuta Barandiaranen obrak. Hurrengo urtean hasi zen argitaratzen Diccionario Ilustrado de Mitologa Vasca eta
|
bere
lan osoa.
|
|
Bai, Eusko Ikaskuntzaren adar bezala. Nahiz eta bere obra osoa argitaratua izan, bazeuden ikerlan eta dokumentu asko bere paperen artean; gainera, bazegoen
|
bere
lan batzuk hobeto argitaratu beharra. Horretarako sortu zen 1989an Barandiaran Fundazioa.
|
|
Hauek dira helburuak: Barandiaranen figura zientifikoa eta
|
bere
lana zaintzea eta hedatzea; bere ikerlanak berrargitaratzea, zehaztasun handiz, zientifikoki; eta bere obra batzuk hedatzea beste kultura batzuetara. Esate baterako, bere Euskal Mitologia errusieraz argitaratu berri da; Fundazioak ordaindu du itzulpen hori.
|
|
4 Hori guztia egiteko lan politiko instituzionala eta lan soziala bideratu behar dira, biak ere norabide berean. Erakunde instituzionalek, eragile politikoek, ekonomikoek eta sozialek, norbanakoek eta euskalgintzak norabide
|
berean
lan egitea ezinbestekoa da, guztion arteko lankidetzak ziurta baitezake euskararen geroa eta Euskal Herri euskalduna.
|
|
Euskararen Unibertsoaren inguruan garatu zen hausnarketak erakutsi zigun, batetik, nork
|
bere
lanari eusteko ez dela inoren zain egon behar, eta dirua beharrezkoa dela, bai, baina dirua ez dela jaten, elikagai bihurtu behar dela aurretik.
|
|
Urte honetako Galeuscak, berriz, glamour handirik gabe bada ere,
|
bere
lana bete du eta, erabakitakoen artean, honakoak azpimarratuko nituzke nik kultur bilana egiterakoan:
|
|
Egitasmoak ditu Euskaltzaindiak, eta, ororen gainetik,
|
bere
lana gizarteak hartu eta bere egin dezan. Egitasmoak ditu Euskararen Akademiak lan egiteko XXI. mende hasieran, garai honek eskatzen duenaren arabera, baliabide egoki eta eguneratuak eskuan dituela.
|
2010
|
|
Ez zen egon eztabaida idatzirik, eta Orixek ere begiramen handiz hartu gintuen beti;
|
bere
lanetako baten bukaeran ohartxo bat egin zidan garbizaletasun jator baterako deia eginez. Hori izan zen dena.
|
|
Aipatu dut Euskaltzaindiko liburu sorta berria eta
|
bertako
lana. Gainerakoan, baliteke egindako idazlanak Internetera eramateko egitasmoren bati heltzea, euskal erlijiotasunaren historia erlijio anitz baten premia badago.
|
2011
|
|
Futbolariek behartuta jolastuko balute bezala, eta milioiak (literalki) kobratuz gainera. Edo
|
bere
lana maite duen irakasleari, esaterako, soldata kendu balitzaio lez.
|
|
Arazoaren konplexutasuna behin eta berriz agertzen da. Pelikularen zuzendariak
|
bere
lanaren bidez gertakizun historiko tamalgarriaren gaineko begirada kritiko bat eman nahi du, eta proiektua aurrera ateratzeko edozer egiteko prest dago. Mezua igortzeko asmo sendoz, hori bai.
|
|
Txinatar bat, Zhang Jie idazlea.
|
Bere
lanak, Wu zi/ Faltan palabras, itxura oso ona du. Azal gorria eta... azal gorria.
|
|
1942an kaleratu zuen bere lehenengo poema liburua, eta 50ekoan bere lehenengo diskoa. Frantziako literatur sari nazionala eskuratu zuen, eta
|
bere
lanak itzelezko eragina izan zuen ondorengo musikari eta idazle askorengan. Jim Carroll ek (New York,) bizitza xurgatu egin zuen.
|
|
Literaturako Nobel saria jaso zezaketenen artean zegoen, entzuten zen izen abizenetako bat. Nik artean ez nuen ezagutzen eta dokumentazio lan itzela egin nuen
|
bere
lan eta bizitzaz zerbait jakiteko. Suediarra, psikologoa, espetxeetan lan egindakoa.
|
2012
|
|
Edo, bestela esanda, literatura mota hori irakurle gaitasunaren ondorioa da. Hori dela eta, postmodernitatea kritikatzen dutenek idazlearen arduragabekeria salatzen dute, jarrera erosoena, errazena aukeratzea leporatzen diote, non egilea,
|
bere
lanaren sortzaile absolutu gisa, erabat desagertzen den.
|
|
Informazio asko falta zaigu benetan bitxia izan zen pertsonaia hau kokatzeko. Izan ere, zalantza izpirik uzten ez duena
|
bere
lanaren balioa eta garrantzia da, bereziki, Argentinan, hain zuzen; eta horri ekingo diogu bereziki datozen lerrootan.
|
|
Ene ustez, lerrootan oso garbi azaldu zuen Goyanartek
|
bere
lan metodologia, eta ez da kasualitatea bere obra, orokorrean, naturalismoaren barruan kokatua aurkitzea. Idazleak bere esperientziez idazten du, Argentinako errealitatearen inguru eta egoera gordinenak azaldu nahian.
|
|
Objektu horien eta orokorrean fabrika horietan ekoizten zirenen arteko desberdintasuna ez da bakarrik formala; komertzializazio sistema guztiz alderantzizkoa da, alegia. Produktu horiek serie txikietan sortzen ziren, eta grebaren berri emateko balio zuten, panfletoen modura, aldi
|
berean
lanik ez egindako egunen galerak orekatzeko dirua ematen zutelarik. Solidaritate objektuak ziren, greba bermatzen zutenek laguntza eta errekonozimendu modura erosten zituztenak.
|
|
XX. mendeko idazle garrantzitsuenetako bat, Parisen jaio eta Parisen hil zen zuberotarren semea.
|
Bere
lanik ezagunena, ziurrenen, Haur besoetakoa (1970) izan zen. Gabon gauean pilula pote eta whiski botila bana hartuz hil zuen bere burua.
|
|
Estatuaren errepresio jasanezinaren eta eliz hierarkiaren isiltasunaren eta konplizitatearen aurrean, Nerbioi ezkerraldeko apaiz eta laiko talde batek eta eskualde euskaldunagoetako beste batek, beste apaizen jarrerarekin ados ez zeudelarik, Begoñan elkarrekin biltzen hasi eta euren artean harreman eta eztabaida zehatzagoak eta ekintzei begirakoak bideratzeari ekin zioten. Talde bakoitzak
|
bera
lanean ari zen eskualdeko errealitatearen eragina zeukan, noski. Ezkerraldekoek nabarmenago islatzen zuten gizartearen egoera orokorra eta langileen errealitatea; eskualde euskaldunagoetakoek, berriz, errealitate nazionalari, kulturalari eta linguistikoari ematen zioten garrantzi handiagoa.
|
|
Hor hasten dira lanak. Egia esanda, tranpa txiki bat egin dut hemen, Agirreazkuenagak zeharka baino ez baitu aipatzen 1978ko Konstituzioa, bere analisia bakarrik 1919raino heltzen delarik; baina, interpretazioak interpretazio, esango nuke
|
bere
lanaren berritasun nagusietakoa dela 1808ko Baionako Bilkuraren azterketa xehe xehea egitea, historiografia espainolean (eta gurean ere) klasikoki hain isildua edota gutxietsia. Aski da gero Baionako gertakariak eta testuak kontuan hartzea ikuspuntu berri bat erdiesteko.
|
|
Joe Saccok bezala, Guy Deslile k ere bizitoki duen Montpellierrera heltzerakoan marrazten du. Eta horrela egin du
|
bere
lan guztietan. Etxera itzulita, batutako ohar, marrazki eta idatzi guztiak begiratu, eta hortxe hasten du bere marrazki lana.
|
|
Joe Saccorekin nolabaiteko zerikusia duen beste marrazkilaria da Guy Deslile (Quebec City, 1966). Nolabaiteko,
|
bere
lan egiteko era zeharo ezberdina delako. Sacco gatazkaren bila badoa, Deslilek topo egiten du berarekin.
|
|
Saccok besteen begiradak agertzen ditu; Guy Deslilek, berriz, bere bizitzako uneak ekartzen dizkigu, herri maiz gatazkatsuetan bizi duen egunerokotasuna. Asiatik barrena eman zuen hamarkada
|
bere
lan zenbaitetan ikus daiteke. Txinako Shenzhen era lanak eraman zuen.
|
|
Asian barrena, Txina eta Ipar Korearen ostean Birmaniara jo zuen. Bere emazteak, Nadegek, Medecins Sans Frontieres (MSF) elkartearentzat egiten du lan, eta
|
bere
lanak eraman zuen hara. Deslilek umeak zaindu eta istorioak batzeko aprobetxatu zuen.
|
|
2011n Angulemako jaialdian sari nagusia irabazi zuen lan horrek. Frantziar Estatuan 100.000 ale baino gehiago saldu ditu Deslileren lanak, eta, askoren aburuz,
|
bere
lanik borobilena da.
|
|
44). Marxek
|
berak
lan produktiborako proposatu zuen definizioak ezkutatzen du emakumeen produktiboa ez den lana, plusbalioa sortzen ez duelako. Gizarte arloaren ordez marxismo klasikoak lan hori naturaren arloan ezartzen du, analisi ekonomikorako lan produktiboa soilik aintzat hartuz.
|
2013
|
|
Gogora ditzagun, ordea, oso labur eta gainetik bada ere, existentzialista izateak berekin zekartzan ideia nagusi batzuk. Antiguatarrak bere bizitzan eta
|
bere
lanean beti oso presente izan zituen ideiak.
|
|
Eta orain Txillardegirena ez, neure erantzuna emango dut, Txillardegiren pentsamenduaren ikertzaile eta ikasle naizen heinean. 2012a bukatzera doan honetan eta Euskal Herrian haize berri batzuk eta garai berri batzuk bizitzen, ikusten, sumatzen eta amesten ari garen garaiotan, Txillardegiren pentsamendua eta
|
bere
lan eskerga gaurko Euskal Herriaren eta gaurko euskaldunaren zerbitzuko erabili behar ditugu. Txillardegi gazteari ideia existentzialistak bezala, guri bere lan eta ideiak gaurko herrigintzarako eta gizagintzarako ezin tresna egokiagoak baitzaizkigu.
|
|
2012a bukatzera doan honetan eta Euskal Herrian haize berri batzuk eta garai berri batzuk bizitzen, ikusten, sumatzen eta amesten ari garen garaiotan, Txillardegiren pentsamendua eta bere lan eskerga gaurko Euskal Herriaren eta gaurko euskaldunaren zerbitzuko erabili behar ditugu. Txillardegi gazteari ideia existentzialistak bezala, guri
|
bere
lan eta ideiak gaurko herrigintzarako eta gizagintzarako ezin tresna egokiagoak baitzaizkigu. Horretarako, bere lan osoen bilduma bat lehenbailehen egin behar dugu, bere pentsamendua eta bere lan itzela fakultate eta eskoletan ezagutzera eman, euskal intelektual konprometitu, engaiatu honi zor diogulako ahanzturak eraman ez dezan.
|