|
2000
|
|
|
Euskal negozio honen jatorria Jon Elosegiren buruan eta ahaleginetan dago. 29 urteko gaztea da, minusbaliotasun fisiko bat duena (haurtzaroan meningitisak heldu zion eta zeharo gor utzi zuen); duela sei urte nabigatzen, programatzen eta". com" eremu
|
batzuk
euskal hiriburuenak esaterako erregistratzen hasi zen. Familiaren laguntzarekin, eta enplegua sortzen duen enpresari gaztea izateagatik Kutxak aurreraturiko 20 milioi pezetako kreditu biguin baten laguntzarekin, bilatzaile sendo bat, foro zerbitzu zabal bat eta burtsetako kotizazioetan sarrera izateko beste zerbitzu bat hasi zen abian jartzen.
|
|
|
Horretaz gain, liburuak aurrera egin ahala, gero eta hausnarketa gehiago eskaintzen dizkigu. Horietako
|
batzuk
Euskal Herriko egoeraren ingurukoak dira: Ermuko PPko zinegotziaren hilketa, ETAren su etena, presoak Euskal Herriratzeari buruzko aipamenak, maiatzaren 1eko hauteskundeei buruzko erreferentzia,...
|
|
2002
|
|
|
Hiria bera," Nafarroako jakileku" ere deitua da bertan ekoizten diren baratze produktuak ospetsuak direlako. Hainbat kulturaren mestizajearen emaitza denez, alde zahar labirintikoaren inguruan batik bat sekulako monumentu bilduma(
|
batzuentzat
Euskal Herriko plazarik ederrena ere bai) topatuko dugu.
|
|
|
Mugimendu ekologistak ibilbide gorabeheratsua izan du eta taldeeta erakunde ekologista anitz sortu dira: gutxi
|
batzuek
Euskal Herri osoan dihardute (Eguzki, Eki, Ekologistak Martxan, Lurra kolektiboa; CADE Ipar Euskal Herrian) eta gehien gehienak arazo jakin bati jarkitzeko eratutako taldeak dira, tokiantokiko afera ekologista konkretuetan murgilduz(, think globally, act locally, lemaren haritik).
|
|
|
COPEko zuzendaritzak irrati guztietan programazio komun bat egitea erabaki zuen 1983an, eta programazio lokalak deskonexioen bidez ematen ziren. Horren ondorioz, Uhin Ertainean Madrildik eskainitako irratsaio nagusiak ematen ziren; Maiztasun Modulatuan eskainitako programazioa, berriz, lokalagoa izaten zen16 Hau da, irratsaio
|
batzuk
Euskal Herrian bertan egiten ziren bitartean, beste batzuk, berriz, Madrildik emititzen ziren. Hori zela eta, irizpide desberdinak nabarmentzen ziren irratsaio batzuen eta besteen artean:
|
|
|
a. Estaturik gabeko nazioak: beste
|
batzuen artean
Euskal Herria eta Eskozia Europan, eta Québec Amerikan.
|
|
|
Ez, zati bat bakarrik, ez Euskal Herri osoa. Batez ere hegoaldea, eta hegoaldean bereziki Euskadiko Autonomia Erkidegoa edo, bestela esanik, orduan
|
batzuek
Euskal Autonomi Elkartea deitzen zuten eremu hura, Nafarroako agintari sozialista berriek berehala ahaztu baitzuten, denak eri jarri izan balira bezala, ordura arte, gobernuko mahaietan eseri ziren arte esan nahi dut, aldarrikatzen ibili ziren gehiena. Hala ere, berdintsu da, jenderik gehien alde horretan bizi delako, Euskadiko erkidegoan.
|
|
2003
|
|
|
Lekeitiar euskalkiak dituen irainak dira.
|
Batzuk
Euskal Herriko beste zenbait txokotan ere erabiltzen dira hala ere. Egun irain hauek ez dute indar handirik; izan ere, Lekeitioko euskalkiak antzinatik gordetzen dituen hitzak dira.
|
|
|
Egia esan, euskal literaturaren azken aldiko garapenaren aurrean irakurle arrunt baten txundidura batzuk azaltzen saiatu naiz. Txundidura, idazle eta lan batzuen arrakastaren aurrean; argitaletxe batzuen apustuen aurrean; idazle eta obra batzuen oihartzun ezaren aurrean; egunkarietako kritikaren egoera niretzako terminalaren aurrean; poesiaren eta poeten sakralizazioaren aurrean nire txundidura ere azaltzen da hemen; edota gure literaturaz erabiltzen diren topiko
|
batzuen aurrean
euskal literaturan ez dagoela umorerik esaten denean, adibide bat emateagatik. Hori bai, txundidura hauek guztiak oso modu pertsonalean adieraziak daude, neronen barrutik abiatuta.
|
|
|
Egun, berriz, Ama Eskola guztia elebiduna da, baita Lehen Mailako CP, CE eta CE2 gelak ere. Haur hauetatik
|
batzuek
euskal fakultatean segitu dituzte beren ikasketak eta hori biziki inportantea da. Zerbait erein genuen eta orain fruituak biltzen ari gara, hori zinez baikorra da.
|
|
|
«Euskal herriko aurpegiak» du izena Euskal Kultur Erakundeak irailean martxan jarriko duen proiektuak. Proiektu horrek, leku publikoetan ukipen pantaila
|
batzuen bidez
Euskal Herriko historia, literatura, geografia, kultura, bizimodua eta euskara ezagutzera ematea du helburu eta lau hizkuntza erabiliko ditu horretarako: ingelesa, gaztelania, frantsesa eta euskara.
|
|
|
Badira urte
|
batzuk
Euskal Herrian ezer ez dela planteatzen maila positiboan eta horrek jende asko ukitzen du moralki. Horrela oso zaila da ezeri buelta ematen.
|
|
|
Abade zala, Filosofía y Letras ikasi eban eta lizentziaturatesia Mungialdeko eta Bizkaiko beste alde
|
batzuetako
euskal
|
|
|
Bi multzo horiek, neurri handian, bizi bizi zeuden euskal autonomiaren eskakizunen aurkako taldean kokatu behar dira. Gogora dezagun bide honetan, gero Bilboko Unibertsitateko errektorea eta autonomista sutsua izango zen Echevarria Gangoiti 1968 urtean euskararen katedra sortzearen alde azaldu zela, baina Santanderren jartzea proposatuz, Bilboko alkatearen babesarekin, Bizkaia eta Gipuzkoa elkartzeko aitzakiak ekidin nahian3 Dena den,
|
batzuek
Euskal Barrutia eta Euskal Unibertsitatea bereizten zituzten eta barruti bakarra defendatzen zuten; baina, baziren unibertsitate bat baino gehiago egon behar zela esaten zutenak, Deustuko zenbait irakasle esaterako, baita Karlos Santamaria bera ere4.
|
|
|
Ikusiko dugunez, abertzale
|
batzuen
euskal komunikazio esparrua antzua da: ez du ematen espero zitekeena.
|
|
|
Horiek irrati guztiok eta aipatu ez diren arren lanean dauden beste
|
batzuek
euskal kulturaren erreferentzia esparru  garrantzitsu baten biziraupena segurtatzen dutela begi bistakoa da, programazioan eta hizkuntza kalitatean ahuldade asko salatu izan diren arren, arrazoi handiz (ardura handia eta hausnarketa bereziturako gaia da hori; irratiei legez, euskarazko hedabide askori lepora dakizkieken gaitzak baitira programazioan hutsuneak izatea eta hizkuntza kalitate zalan...
|
|
|
Gauaikusgarria, Hazparne aldeko" Lagunarte" elkarteak alhan ezarri du udaberrian. Hor baziren nola artistaprofesionalak, hala amateurrak,
|
batzuk
Euskal Herrikoa k, be rtzeak Korsikakoak eta Marseilla hiri ingurukoak. Gauaren gaia hartuz, Christophe Hiriart proiektu honen eramaileak aztertu nahi ukan ditu, iluntasunaren aurrean eta kultura ren arabera, norberak dituen jokoera desberdinak.
|
|
2004
|
|
|
Hortik lanean aritzeko eremu bat atera genuen, baina beste edozein ere izan zitekeen. Beste toki
|
batzuetan
Euskal Herriko beste talde batzuk ari dira, osasun zerbitzuetan esaterako. Beste batzuk, gutxiago, komunikabideen inguruan ari dira.
|
|
|
Bada txatera konektatzeko aukerarik baina gehienetan konplexua gertatu ohi da sistema. Izan ere, irakasle
|
batzuk
Euskal Herritik eskaintzen dituzte eskolak, eta handik hona bederatzi orduko aldea dagoenez, zaila da aldi berean gertatzea. Estibaliz Amorrorturen kasua da, hain zuzen ere.
|
|
|
Ez zaie guztiz ezezaguna egiten kontua. Bada hilabete
|
batzuetarako
Euskal Herrira etorri eta bueltatzean interesak eraginda matrikulatzen denik ere. Izan ere, Estatu Batuetan ikasleak unibertsitatean daudenean asko animatzen dira atzerrira ikastera joatera".
|
|
|
«Neurona eta zeurona» liburuak ez dakar mezu garbi garbi bat, ez bada medioa bera dela mezua. Hor diot plastika linguistiko bat dela nik neuk euskaldun modura gainerako euskaldunekin amankomunean daukadana, hizkuntza estetika bezala, eta ideia horren inguruan aritzen naiz saioan, bestelako ideia
|
batzuk
Euskal Herrian zorionez aspalditik ederki eta sakonki jorratuta daudelako.
|
|
|
Demokraziarako ariketa sano bat izan da, hirukoaren izaera oso osasuntsua da gure politikarako.
|
Batzuek
euskal nazionalismoa akordioetara iristeko gaitasunik gabekotzat jo dute, EAJ eta EAz hori esatea izugarrizko falazia da. Bi alderdi hauek baitira, diferentzia handiz, gehien paktatu dutenak estatuaren barruan.
|
|
|
Beren izaeragatik eta euskal argitalgintzan izan duten pisuagatik, trataera eta azterketa espezifikoa eskatzen dutelakoan nago.) Neurri batean, aldizkari horiek maila jasokoak dira (batzuk, esate baterako, unibertsitateetatik sortuak dira); edo, bestela esanda, aldizkari horien irakurketak arreta, patxada eta batzuetan aldez aurretiko prestakuntza berezia eskatzen dute. Aldizkari horietako
|
batzuk
euskal prentsaren panorama askoz ere urriagoa zen garaietakoak dira. Eta urte haietan orduko hutsuneak ere betetzen zituzten.
|
|
|
Zenbait girotan, lumaz jantzita ibiltzea besterik ez da falta. . Jende
|
batzuek
euskal mundua ez dute ezagutzen. Ur Apalategi ari zaigu?, ez hurbiletik ez urrundik ere. Fantasmatzen dute.
|
|
|
Ikusteko dago, baina, zirriborroetan azaltzen zirenkontraesanak bideratu diren ala ez. Txostengile
|
batzuek
Euskal Herri osoari begira egin zuten beren lana, beste batzuek EAEri begira soilik. Batzuek Euskal Herri buruaski batean kokatu zuten kulturaren eszenatokia, beste batzuek oraingo egitura autonomikoan.
|
|
|
Txostengile batzuek Euskal Herri osoari begira egin zuten beren lana, beste batzuek EAEri begira soilik.
|
Batzuek
Euskal Herri buruaski batean kokatu zuten kulturaren eszenatokia, beste batzuek oraingo egitura autonomikoan. Batzuek proiektuakgauzatzeko aurrekontua ren beharra eta eragina azpimarratu zuten, beste batzuk idealen mailan murgildu ziren.
|
|
2005
|
|
|
Zer da, baina, Euskal Unibertsitatea? Ezagun da aurretik euskal hori daramaten kontzeptu guztiek buruhauste ugari eragin ohi dutela,
|
batzuek
Euskal Herriko bezala ulertzen dutelako eta, beste batzuek, berriz, euskarari zuzen zuzenean lotzen dutelako. Nire ustez, Euskal Unibertsitate batean pentsatzen hasi zenean, eta ordutik aurrera urte askoan, euskal horren barruan alde biak batzen ziren:
|
|
|
Baina lehenengoz itunak norbera eta horretan dago gakoa norbera dela ezagutarazi behar du.
|
Batzuek
Euskal Herria konkistatua izan zela eta bere izatea indarrez kendu ziotela diote, beste batzuek borondatezko zerbait izan zela. Hola edo hala izan zela ere, Euskal Herriak erabaki eskubidea izan behar du Espainia eta Frantziarekin batera bizitzeko edo ez.
|
|
|
Bertan hamarren bat idazleri galdetu zitzaion gustuko idazle edo liburuen izenak. Horietatik hiruk bakarrik aipatu zituzten beste
|
batzuen
euskal liburuak. Aipatutako zerrendako proportzioa 50/ 8 zen.
|
|
|
encarcelar 1 espetxera tu; desnatar 1 gaingabetu. Areago, askotan horrelako parasintetiko
|
batzuen
euskal ordainek tu atzizkia baino ez dute behar: largo > alargar 1 luze > luzatu; viejo > envejecer 1 zahar > zahartu; pluma > desplumar 1 luma > lumatu.
|
|
|
Beranduago 1979.ean Alacanten agertutako inskripzio
|
batzuen
euskal elementu batzuen gaineko ikerketa kaleratu bazuen ere, nire ustez, bere ekarpenik handiena honakoa da: La relación entre el vasco y el ibérico desde el punto de vista de la teoría del sustrato.
|
|
|
Arrazetako
|
batzuk
Euskal Herriko toki batzuetan bakarrik bizi ziren; beste batzuk, ordea, Euskal Herri osoan hedatuta zeuden. Esaterako, pottoka nonahi aurkitzen dugu.
|
|
|
Eta gorrotoak, kasu askotan, eztabaida, aharra eta gerla sortzen ditu.
|
Batzuek
Euskal Herriko indarkeria eta biolentzia euskal taldearmatuari leporatu nahi dizkiote, iturria beste toki batean dagoela ezkutatzen dutela: espainolek eta frantsesek EuskalHe rria ren independentziari eta euskarari dioten gorrotoan.
|
|
|
Gure arteko sasi-jakintsu
|
batzuk
euskal kultura" burgestzat" baztertzen duten momentuan, oso egokia litzake ahal duten irakurleek Kundera txekotar intelektualaren hitzaldi mamitsua gogoan hartzea. (Txillardegi, 1968)
|
|
2006
|
|
|
Ehiztari egunean Dimara hurbildu behar ziren milaka lagunei harrera egiteko, den dena zegoen prest goizean goizetik. Paisaia zoragarriz inguraturik, ehizaren eta arrantzaren zaleak leku guztietatik iristen hasi ziren;
|
batzuk
Euskal Herritik zetozen eta beste batzuk kanpotik.
|
|
|
Barandiaran arrazista zen noski (kritiko gogorrak agertu zaizkio" antropologo" modernoago batzuetan). Zergatik ez, orduan, Caro Baroja ere (nahiz eta beste
|
batzuek
euskal abertzaletasunaren kritikoa bakarrik ikusten duten horrengan; eta horrek jada ez arrazista bihurtuko luke).
|
|
|
Euskalkien eta hizkera bizi horien xarma, bizitasuna eta kolorea askoren gustukoa izan da eta da, eta errespetatzeko, estimatzeko eta goraipatzeko jarreretatik hasita, loriatzeko, adoratzeko eta are mitifikatzeko jarreretaraino ere iritsi gara. Batzuentzat hizkera ez jasoa eta behe mailakoa izan dena, beste
|
batzuentzat
euskal senaren esentzia eta euskararen izpirituaren gordailu izan da.
|
|
2007
|
|
|
Dena dela, Espainiako erregeak eta haren senitarteko hurbilenek hainbat noblezia titulu dauzkate berez, erret familiakoak izate hutsagatik. Horietako
|
batzuek
Euskal Herriarekin lotura estua daukate. «Konstituzioaren artikulu batek dio erregearen titulu ofiziala Espainiako Errege dela, baina erabil ditzakeela, baita ere, ohituraz eta tradizioz Espainiako erregeari dagozkion beste tituluak», dio Sampedrok.
|
|
|
Egia da, antzeko abizenak ditugu, kar, kar, kar.
|
Batzuk
Euskal Herrikoak eta besteak hawaiiarrak, hara!
|
|
|
15 Pruden Garzia k oharrarazten dit, izenburuak
|
batzuei
euskal abertzaletasunaren aurka eslogan merke moduan bestelako erabilerak erraztu dizkien arren, Caro Baroja-ren saioa, zinez izan, leunki edo nolabait gortesiaz bada ere,, autokritikoa, dela Espainiako historiografia (liberal!?) Menéndez Pidal ez gero ofizialarekiko:
|
|
|
Esan bezala, lore ekoizleeketa mintegi jabeek euren ekoizpenik onenak eskaini zituzten.
|
Batzuk
Euskal Herritik etorri ziren (Gipuzkoatik, Ipar Euskal Herritik...); beste batzuk, berriz, urrunagotik; Valentziatik, esaterako... Bertoko eta sasoiko landareak ez ezik, bestelakoak ere ikusi ahal izan ziren:
|
|
|
Pruden Garzia k oharrarazten dit, izenburuak
|
batzuei
euskal abertzaletasunaren aurkako slogan merke moduan bestelako erabilerak erraztu dizkien arren, Caro Baroja-ren saioa, zinez izan, leunki edo nolabait kortesiaz bada ere, «autokritikoa» dela Espainiako historiografia (liberal!?) Menéndez Pidal ez gero ofizialarekiko: betidaniko karaktere nazional espainola, berdin esentzia nazionala, berdin Gaztelaren metafisika, berdin, azkenean?
|
|
|
Izan ere, ez da falta garai hartaz azterlanik: hauetako
|
batzuk
euskal kulturari orokorrean dagozkionak izan dira2; besteak, berriz, Erbeste kulturala aztertu dutenak3, eta, azkenik, baita Jakin aldizkariaren historia arakatu digutenak ere4.
|
|
|
Ba hau behintzat: indar oso gehitu horrekin, besteen aurrean jokalari boteretsu bihurtuz, adibidez enpresa garrantzitsu
|
batzuek
Euskal Herrian iraunaraztea eta kudeatzea lortuko genukeela. Eta horrela horien zergak zuritzea ere Euskal Herriaren egin beharrari eutsiz, onuragarria izango litzaigukeela.
|
|
2008
|
|
|
Izan ere, hasiera batean bakar batek ere ez zuen salgairik eraman behar. PSOE gobernura iritsi zenean, politika aldatu zuen, eta trenbide
|
batzuk
Euskal Y barne misto izendatu zituen. Baditut neure zalantzak.
|
|
|
I. atalean, E. Baxoken biografia, bere euskaltzale eta eragile bilakaera azpimarratuz; II. atalean, E. Baxoki zuzentzen zaizkion aitortzak, berekin harreman zuzena izandako hainbat lagunen esperientziak bilduz; III. atalean, E. Baxoki eskainitako artikuluak. Horietako
|
batzuk
euskal lurralde bakoitzaren egoera soziolinguistikoaren deskribapenak dira —Iparraldekoak, Hegoaldeko EAEkoak, Hegoaldeko Nafarroakoak—; besteek teorizaziora jo dute, bereziki azken artikuluak, berrikuntzak aurkeztuz; artikulu batzuk sinkronikoak dira, besteak diakronikoak. Lan guztiak dira interesgarriak, eta baita elkarren osagarriak ere, izan ere, ebaluaketak egiten dituzte —alde onak eta txarrak, indar guneak eta ahuleziak bereiziz—, gure arteko eztabaidarako gaiak eskaintzen dituzte eta etorkizuneko proposamenak egiten.
|
|
|
Lehendabizi, BEZak kontsumitzaileak kargatu nahi ditu, baina zerga ekoizleengandik biltzen da; hortaz, lurralde bati begira, ez datoz bat bildutako BEZa eta lurraldearen egoiliarrek ordaindutako BEZa. Bigarrenik, Estatuak biltzen du inportazioen gainean ezarritako BEZa, nahiz eta inportaturiko ekoizkin horietarik
|
batzuk
Euskal Autonomia Erkidegoan kontsumitu. Horregatik, bi kasu horietan Erkidegoaren kontsumoa aintzat hartzen da, egokitzapena egiteko.
|
|
|
Itxura denez, euskal nazioaren ernamuinean dagoen euskal etnos ari dagokion humusik gabe eraiki nahi dute hemen abertzale
|
batzuek
euskal estatua. Alfer alferrik, ordea.
|
|
|
Eta haren arreba zaharrena hantxe jaio zela, biltegian bertan eta sareen artean, sirena txiki bat balitz bezala, arrain usain eta guzti. Urte
|
batzuk
euskal kostaldean lanean egin eta Andaluziara bueltatu ziren gero denak. Denak ez, arreba Euskal Herrian geratu zen.
|
|
|
Bietatik zaharrena Hergé ren obra dugu, gure artean duela berrogeita hamar urte inguru erdaraz agertu zena22 Komiki jada klasiko horietako
|
batzuk
Euskal Herrian 1970eko hamarkadan argitaratzen hasi ziren Anton Quadra jaun euskaltzaleak belgikar marrazkilari horrekin egindako gestioei esker. Tintin en abenturetako pertsonaia nagusiak Tintin, protagonista?, Haddock kapitaina, Tornasol zientzialaria (frantsesez Tournesol), Castafiore andre opera kantaria eta Milú (Milou) txakurra, besteak beste, mundu guztiko itzulpenetan izen berberaz eskaintzen dira.
|
|
|
Baina jasotakoa 1920an Luis Eleizalderi eman zion, ez osatuz Azkuek, onomastika lan propiorik. Izan ere 1910eko hamarkadan Eleizalde eta beste
|
batzuk
euskal toponimia biltzeko hainbat saio ibili zituzten (1915ean, adibidez, Eleizalde, Campion, Baraibar eta Velasco Euskal Herriko hiztegi toponimiko bat sortzeko asmotan aritu ziren Diputazioen eta udeletxeen laguntzaz100; eta Bilboko Círculo de Estudios Vascos kultur elkarte jeltzaleak ere, Eleizalde eta Campionen ardurapean asmo bertsua ibili zuen101 Azkenean toponimia hiztegia gauzatu ez arre... Hola bada, toponimia arloa nork landu bazegoenez, Azkuek ez zuen horretan sakondu.
|
|
|
Bilboko denda bakan
|
batzuen
euskal iragarkien aurrekari xumeak aipatu ostean, aldarrikapen zuzena egiten zuen: «Azi gaizan, ordua da ta, euskeraz Euskalerrian iragarriak ezarten»110 Iragarkien hizkuntza bada, ez zen publizitatea komunikatzeko bitarteko «funtzional» soila, baizik baita herrigintzari lotutako jarduera sinbolikoa ere («zein Erri dan» eta ea «euskaldunen izenik merezi» dugun erakusten zuena).
|
|
|
Imajinatzen al duzu hemendik urte
|
batzuetara
Euskal Selekzioak Eurokopan parte hartzea?
|
|
|
Izan ere, bilera gehiago egiteko asmoa du, haren ustetan, «garrantzitsua baita AEBetako ordezkari politikoek Euskadiren inguruan duten informazioan sakontzea». Pozik agertu da horietako
|
batzuek
euskal gizarteak bizi dituen arazoak konpontzeko laguntza eskaini dutelako.
|
|
|
Gaixotasun luze baten ondorioz hil da 34 urterekin. Atzean obra asko uzten ditu,
|
batzuk
euskal musikaren klasiko bihurtuak belaunaldi batentzako.
|
|
|
«Badaude liburu
|
batzuk
Euskal Herrian erraldoiei buruz, baina ez dira asko. Katalunian, aldiz, bai, han ere zaletasun handia dute, eta bost bat mila erraldoi izango dituzte guztira.
|
|
|
Zer dago horren azpian? Zaila da jakitea, baina ezaugarri
|
batzuek
Euskal Herria bitan puskatzen dute.
|
|
|
hamarkada
|
batzuk
Euskal Herrian egiten zen rocka hartu eta ukitu berria
|
|
|
Autobusa 7:45etik abiatuko da Bilboko Termibus geltokitik eta Gasteizetik 20:45ean bueltatuko da. EHBEtik gogoratu duenez, Euskal Unibertsoren aurtengo hitzordua, ordea, aldarrikapenetik haratago doa, UEUren 35 urteko lanaren ondoren eta egindako lanaren ondorioz, baitira" hilabete
|
batzuk
Euskal Unibertsitatearen Sustapen Taldeak euskal unibertsitatea bideragarria izan dadin eman beharreko pausuak diseinatzen ari dela". Bestalde, egungo unibertsitateen egoera larru gorritzeko asmoz abiatutako" Campusak biluztu" film laburren lehiaketarako lanak bidaltzeko gaur da azken eguna, lan guztiak etzi Gasteizen ikusi ahal izango direla.
|
|
|
Eta denok galdu, batzuek gehiago bestetzuek baino, baina unibertsitario euskaldun guztiok galduko dugu. Bakan
|
batzuek
euskal unibertsitatearen aldeko lanean jarraituko dute; batzuek Bolognako prozesu barrenean, beste batzuek haren aurka eta haren alboan bestetzuek. Baina ez dira inon ere gehiengo izango.
|
|
2009
|
|
|
Hitzetik hortzera erabiltzen dugun terminoa da, baina nago ez litzatekeela batere erraza izango denok adostutako terminoaren definizioa lortzea.
|
Batzuentzat
euskal gatazka Espainia eta Frantziaren zapalkuntzaren ondorioz sortzen den gatazka da, beste batzuentzat ETA ren terrorismoa, beste batzuentzat klase borroka ezkutatzeko balio duen amarrua, edo horietatik guztietatik pixka bat. Eremu labainkorra, bistan denez, eta hala, kritiko bakoitzaren arabera, euskal gatazka modu batera edo bestera ulertzen da, bere hausnarketen ondorioak ere ezberdinak izango direlarik.
|
|
|
Azken urteotan zehar badira ekosistema horien birsorkuntzaren adibide nabarmen
|
batzuk
euskal kostaldean, bide honetan ekarpen onak egingo dituztenak guztiak ere: Laidako dunen birsorkuntza Urdaibaiko estuarioaren ahoan (Biosferako Erreserbaren Patronatuak sustatua) edo Txakurzuloko paduraren birsorkuntza Butroeko Ibaiadarrean (Ingurumen Sailak bultzatua).
|
|
|
Ordena berria(
|
batzuek
Euskal Herri, modernoa, esaten dutena) berehala jarri da martxan:
|
|
|
Galdetzen dizut, desagertutako
|
batzuk
euskal jatorrikoak direlako. Bila jarraitzen dugu, besarkada urrundik.
|
|
|
Euskal Herri osoaren historia nazionala. Ez dakit hau guztia posible den edo noraino baina argi daukat, izatekotan, Euskal Amerika barik ezin dela egin, osotasunean, Euskal Herriaren inolako Historiarik eta hauxe da azken urteotan
|
batzuk
euskal historiografian aldarrikatzen ari garena?
|
|
|
Emigrazioaren inguruko gaia oso zabala eta askotarikoa da, azken urteetan emigrazio bakarra baina gehiago «emigrazio asko» egon direla azaldu nahi izan da3; Amerikako euskal presentzia hasi zenetik, zenbait prozesu sortu ziren, emigrazio selektibo eta elitista, masiboa baina homogeneoa, politikoa, eta abar. ...r egun behin eta berriz begien bistan ditugulako egin dira ezagun, ez dugu ahaztu behar Euskal Herria ez dela sortzen ari den immigrazio prozesutik kanpo geratzen, zeinaren bidez herri txiroetako populazioak garaturiko herrietara jotzen duen?; immigrazio prozesu honek, nolanahi ere, aldaketa nabarmenak ekarriko dituela ez dago dudarik, bertoko kulturan eta pentsamenduan, esaterako, eta beste herri
|
batzuetatik
Euskal Herrira etortzea erabaki duten horien «irudia» sortzen ari gara gaur egungo gizartean. Ez gara orain aztertzen hasiko zein den osatzen ari den irudi hori, baina zalantzarik gabe, garai bateko emigranteen irudia zein zen jakiteak asko lagunduko digu gaur egungo immigranteen «irudia» eratzeari buruzko guztia ulertzeko.
|
|
|
Horrek ondorio zuzenak izan zituen, besteak beste, Iparraldeko denek eta Hegoaldeko
|
batzuek
euskal etxe hori uztea, baita berauek nahi zuten euskal batasuna ezerezean gelditzea. Beraz, esan dezakegu euskaldunen arteko liskarrak ez direla gaurko gauza soilik, baizik eta historian zehar errepikatzen joan dena.
|
|
|
Erregimen orokorraren arabera, jaraunspenaren heren bat bakarrik eslei dakioke hautatzen denari (xedapen librea), baina autonomia erkidego batzuetan askatasuna askoz handiagoa da. Oinordekotzeko beste modu
|
batzuk
Euskal Herria. Euskal Herrian, lurralde orokorrari buruzko araudi bat ez ezik, beste batzuk ere badaude, probintziaren edo udalerriaren arabera.
|
|
|
Bilbokoaren arrakastaren ondorioz zabaldu dituzte beste antzoki
|
batzuk
Euskal Herrian
|
|
|
Batzuen eta besteen artean, ñabardurak ezarrita.
|
Batzuek
euskal nortasuna, ikur, paisaia eta jendeak ekarri zituzten artera. Beste batzuek, ordea, zehaztugabearen eremuan ondu zituzten beren lanak.
|
|
|
Areago, herritarrekin benetako arazoak izaten ari dela iruditzen zaio. Izan ere, haren esanetan, Euskadiko herritarrek ez dute lekurik EAJko buruzagi
|
batzuk
Euskal Herriari buruz defendatzen duten kontzeptu mirrin, baztertzaile, etnizista eta aurre demokratikoan.
|
|
2010
|
|
|
ETAk onartua dauka lan politikoaren garaian gaudela, eta baztertu egin beharra duela lehen mailako ekintzetatik. Hortik aurrera egin daitezke beste gogoeta eta irakurketa
|
batzuk
Euskal Herriaren egoera politikoaren inguruan, baina nondik gatozen ikusi behar da.Dena dela, Euskal Herritik Atzerakorik ez duen prozesu bat ikusten den bezala, interes handiak daude prozesua atzerakoa izan dadin. Desprestigio kanpaina handia abiatu dute dagoeneko hainbatek, eta aurrerantzean areagotu egingo dira horiek.
|
|
|
Eduki pederastak zituzten bideoak gordetzeagatik zigortu du Txileko justiziak apaiz euskalduna. Horietako irudi
|
batzuk
Euskal Herriko ikastetxeetan grabatutakoak ziren.
|
|
|
Carlos Iturgaitzek (PP) Ipar Irlandako gatazkaren eta Euskadiko gatazkaren arteko ezberdintasunak nabarmendu ditu; Irlandan bi komunitate eta bi talde terrorista aurrez aurre daude IRA eta unionista paramilitarrak eta Euskadin terrorista
|
batzuek
euskal gizartearen bizitza ostopatzen diote.
|
|
|
Euskaldunak (euskaraz zekiten eta gutxi asko hala egiten zuten hiztunak) elebidun ziren oro har.
|
Batzuek
euskal elebidun: euskaraz erosoago moldatzen ziren erdaraz baino; arnasguneetan askotxo zen halakorik.
|
|
|
Adierazi EH! duela hile
|
batzuk
euskal jendarteko hainbat herritarrek sortu zuten sarea da, eskubide zibil eta politiko guztien errespetua aldarrikatzen duen herritar sarea, eta sentsibilitate anitzak barnebiltzen dituena. Argazkian, Onintza Enbeita bertsolaria Adierazi EH! k apirilean Gernika Lumon egindako ekitaldian/ cc by nc nd Joseba Barrenetxea.
|
|
|
Gaurko Euskadiko Alderdi Sozialistako buruzagi batzuk ere izan ziren Guadalajaran, epaituak eta kondenatuak izan ziren alderdikideak txalotzen; horietako
|
batzuk
euskal instituzioetan daude. Eredu txarra benetan gero beste batzuei lezioak eman nahi izan dizkiguten horiena.
|
|
|
Gauzak era horretara eginez gero, ondorengo txar eta eskasak derrigorrez joango dira ugarituz herentziaren legearen arabera, saihestu ezin duguna. Baldin eta banako akasdun horien emendioari, hemendik gure jokamolde humanitarioarekin itzuliko dugun banako herbalen andana gehituko bagenio, orduan belaunaldi
|
batzuen buruan
euskal arraza, oraindik ere zainart eta indartsua, banako endekatuez osotuko da, gizaki adorebako eta epelotzoez.
|
|
2011
|
|
|
«AEBetan bezala, Euskal Herrian landa eremu asko dago, eta ezin hobeak dira farol hauek eremu horietarako, argindar beharrik ez baitute eta, beraz, ez baita inongo kablerik pasa behar».Boisen du, Idahoko hiriburuan, Inovus Solar etxeak egoitza nagusia. AEBetara emigratu zuten euskal diasporako gehienak eskualde horretan finkatu ziren, eta enpresako fundatzaileetako
|
batzuk
euskal jatorrikoak dira. Horrek bultzatu du produktua Europara esportatzeko bidea Euskal Herritik egitea.Nahiz eta hasiera batean Euskal Herria ez dirudien farol horiek probatzeko leku aproposena, Martinek azaldu du produktua egoera zailean ba ote zebilen probatu nahi zutela, ondoren Europara zabaldu ahal izateko.
|
|
|
Bide horretatik, Ander Fernandezen nota miresgarriak, gitarra, klarinetea eta mandolina jo ditu besteak beste?, Iñigo Ortegaren pertsonaia enigmatiko eta erakargarria eta Idoia Beratarbidek klarionez egindako marrazki delikatuak osotasun horren ezinbesteko elementuak izan dira. Ni behintzat ez naiz inor estilo literarioak definitzen hasteko, baina emanaldiaren une
|
batzuetan
euskal surrealismo garaikidearen sorrera ekitaldian nengoela pentsatu dut. Beraz, beraiekin batera oihukatu dezagun:
|
|
|
Abertzaleon artean, herri hankaperatua izatearen ajeak?
|
batzuk
euskal hiztunak gara eta beste batzuk erdaldunak. Elkarren premian gauden arren, halabeharrez, hizkuntza eta identitatea modu ezberdinean bizi ditugu eta horregatik errealitate hauek esplikatzeko beharrezko zaizkigun diskurtsoak ere ezberdinak dira.
|
|
|
Langabeziaren hazkuntzaren arrazoiak aztertzeko orduan, batzuek Espainiako Gobernuak" autonomietako doikuntzak" aipatu dituzte, eta beste
|
batzuek
Euskal Herriko sindikatuek hainbat erakundek daukaten doikuntza politikek huts egin izana jarri dute mahai gainean, enpleguaren egoera eta babes soziala okertzen dutelako eta politika horiek kapital handiaren interesak baino ez dituztelako defendatzen. Badaude ordea beste erakunde batzuk, finantzarioak kasu bankuak eta aurrezki kutxak, langabezian ardura larria dutenak.
|
|
|
Adierazkortasun arazoak sumatzen dituzte eta beren behar komunikatiboak (musikari lotutakoak gure kasuan) ezin dituzte asebete. Halaber, lan egiten dudan Arrasateko ikastolan bertan ikusi dut, musikaz gain beste arlo askotan ere sumatzen dutela gabezia hau ikasleek. goen musika punka, adibidez, ez dela agertu ere egiten hedabide publikoetan, talde
|
batzuk
Euskal Herrian ezagunak diren arren.
|
|
|
Urte
|
batzuetan
Euskal Herriko Eleizbarruti guztietako Liturgia itzultzaileen batzorde baten, Mikel Zaratek ezin ebala eta, bere ordez batzar mordoskan esku hartzeko zoria izan neban, Donostian. Euskalki guztietakoak batzen ginan.
|
|
|
Harridurazko aurpegikerak jartzen dituzte beste eskualde
|
batzuetako
euskal taldeek kontatzen diegunean, lortu dugula Txorierriko Mankomunitatea egitasmo honetan inplikatzea. Eskaini ere, Derioko udalak, Lander Aiartza buru duenak, eskaini zuen ehun urterako eraikuntza lurra.
|
|
|
Eskerrak beti badagoela jende zintzoa eta edadeko gizon bat arduratu zen hartaz eta ordubete pasa baino lehen paper guztiak sinatuak ekarri zizkidan. Hurrengo egunean, Legazpiko emakume batengana joan nintzen, handik egun
|
batzuetara
Euskal Herrira ateratzekoa baitzen eta nire egoera azaldu nionean esan zidan aurreratuko zuela bidaia. Maletak prestatu eta Austerlitzeko geltokira joan ginen.
|
|
|
Entzule gisa parte hartu nuen Espainiako Giza Geografiako ikastaro batean eta liluratuta gelditu nintzen Kantaurialdeko paisaiarekin eta jendearekin. Aldi berean, huraxe izan zen unibertsitateko adinean zeuden nire garaiko gazte
|
batzuek
Euskal Herrian Euskadi ta Askatasuna izeneko erakunde bat sortzea erabaki zuten urtea. Eta nire euskal izaera, beraz, gazte haiexen ganbela kide eta bidaide zen, eta orain zaharkiturik gelditzen ari dira, ia mende erdiko jardunaren ondoren.
|
|
2012
|
|
|
Duela 10 bat urte Jon Benito lagunarekin hasi nintzen gai honi buruzko material idatzia biltzen eta elkarrizketak egiten. Hortxe geneuzkan gordeta, eta duela hilabete
|
batzuk
Euskal Memoria Fundaziokoek liburua idaztea proposatu zidaten. Nondik lortu duzu liburua idazteko materiala?
|
|
|
Duela 10 bat urte Jon Benito lagunarekin hasi nintzen gai honi buruzko material idatzia biltzen eta elkarrizketak egiten. Hortxe geneuzkan gordeta, eta duela hilabete
|
batzuk
Euskal Memoria Fundaziokoek liburua idaztea proposatu zidaten.
|
|
|
Batzuek euskalduntzat dute euren burua; beste batzuek, nafartzat.
|
Batzuk
euskal hiztunak dira; beste batzuk, %60 azken inkestaren arabera, erdaldunak. Batzuek harro aldarrikatzen dute euskaltasuna; beste askok, ordea, zalantzak dituzte, erabateko ezjakintasuna edo autoestimu txikia, eta horren adierazle dira lotsa, arbuioa, autogorrotoa...
|
|
|
Ehunka boluntario haietatik batzuk gaur famatuak dira. Noel Mamere, Frantziako Berdeen buruzagitzakoa eta Begle hiriko alkatea, Jose Bove(" hemen ikasi dizu ardi jezten" esan digu Jojo Etxebarnek) Pitraurentzako laudoriozko hitzaurrea egin diona Errotabehereren liburuari… Bakan
|
batzuk
Euskal Herrian geratu ziren, tartean Joseph Godement ELBko buruetakoa eta Azkorria gazta kooperatibako sortzaileetakoa izana eta haren emazte Anne, Mercereau sortua, Pitrauren azken urteetan Arrañen antolatu zuten eskolako irakaslea. Liburua egin dion Aguxtin Errotabehere kazetariak berak boluntario lanetan ezagutu zuen Pitrau.
|
|
|
Kitxuaz hitz egiten duen belaunaldia gara, gureaz ez beste kultura batzuk ezagutzeko aukera izan duena.
|
Batzuek
Euskal Herriko egoera ezagutu ahal izan dugu, eta hizkuntza bat biziberritzeko modua dagoela ikusi. Euskara, katalana, hawaiiera indartu eta normalizatu daitezkeela ikusi dugu, hizkuntza biziberritzea posible dela.
|
|
|
Teorian bederen, ustez, ezagutzen genituen ñabardura mota guztietako, behar beharrezko ñabarduretako talde politikoak osatu genituen, alderdi klandestinoak, eta batzuk kenduta, PNV bazen baina aingeru guardakoa edo hirutasun santua bezala, beste guztiek zakarkeria lehia bat bezala eramaten zuten euren arteko elkarbizitza eta ñabardura bakoitzeko alderdiak hirutik hamarrera edo gehiagora arte izaten ginen. Zakarkeria hori gure politikaren erdigunean kokatu genuen eta gaur arte, hor dago oraindik,
|
batzuk
euskal nortasunaren sustraietako elementu funtsezkoa dela pentsatzeraino.
|
|
|
Sarrionandiak Petronioren Satyricon nobelan txertaturiko poema baten itzulpena eta Martzialen poema
|
batzuen
euskal bertsioak ere ematen ditu, baina antologia honetan ez ditugu aurkitu.157
|
|
|
Bestalde, euskal jendartearen arteko harremanak trinkotuz, Euskal Herriarenlurraldetasuna azalarazten delako, eta independentziaren alderdi formalaaztertzerakoan ikusi dugunez, lurraldetasuna zehaztea ezinbestekoa da estatuizaera formala lortzeko. Are gehiago esan dezakegu, Euskal Herriko herrialdeetanindependentziaren aldeko gehiengoa bermatu gabe Euskal Estatuaren aldekoaldarrikapen formala sustatuz gero, arriskua dago euskal herrialde
|
batzuk
Euskal 27Estatuaren lurraldetasunetik kanpo gelditzeko, bertako herritarrek horrela erabakitagainera. Behin estatu izaera lortuta, oso zaila gertatuko litzateke herrialde horiekEuskal Estatuan sartzea; izan ere, nazioarteko arauen arabera Euskal Estatu berriarilurraldetasunaren printzipioa aplikatuko litzaioke eta horren arabera Euskal Estatuakezingo luke ekintzarik egin beste estatuen mugak aldarazteko.
|
|
|
Hemen hiru eztabaida planteatzen dira, estatuaren aurre itxuraketarekinguztiz lotuta daudenak: subjektu iraultzailearen definizioa, gure kasuan herrilangilea; ezker abertzalearekin dituen harremanak, abangoardiako erakundebezala; eta, hortik, burgesia txikia eta beste sektore
|
batzuk
Euskal Estatuareneraikuntzan sartzeko beharrezkoa den herri hegemonia. Eztabaida hirukoitz horiXIX. mendearen hasieratik dago abiatuta, eta Euskal Herrian ez du konponbiderikklase borrokaren esparru autonomoaren teoriatik bereizten bada.
|
|
|
Naziotasunerako formulazio honek, Euskal Herritar
|
batzuk
euskal naziotikat uzten dituen arren, jendartearen sektore zabalago bati atea irekitzen dio, immigrazioari batez ere. Hortaz, lehen begiradan murriztailea dirudien formulazioa, eraginkorragoa suertatzen da nazioa den subjektu politikoa zabaltzeari begira.
|
|
|
Naziotasunerako formulazio honek, Euskal Herritar
|
batzuk
euskal naziotikat uzten dituen arren, jendartearen sektore zabalago bati atea irekitzen dio, immigrazioari batez ere. Hortaz, lehen begiradan murriztailea dirudien formulazioa, eraginkorragoa suertatzen da nazioa den subjektu politikoa zabaltzeari begira.
|
|
|
Unean uneko ordezkari politikoek interpretatzeari ekin diote. Baina printzipio politiko jakin
|
batzuk
euskal erakunde publikoetako ordezkariek konstituzio foralaren argitan azaldu dituzte.
|
|
|
Anaiatzat hartzen gaituzte, eta guk ez dugu gezurtatzen. Garai hartan inguru
|
batzuetan
euskal kulturgintzak sortzen zuen mesfidantzak eraginda, gure looka Euskadiko Ezkerreko kide progreena zela egozten ziguten maiz ENAMaren ildo zorrotzaren zaindaritzat genituenek. Eta ez genuen lanik hartzen nahasketa argitzen.
|