2000
|
|
Bi zeinuk,
|
bata
jatorrizko zeinua eta bestea jatorrizko zeinuen bidez definiturik, ezin dezakete modu eta molde berean adieraz. Ezin daiteke definizioen bidez bereiz izenak.
|
2003
|
|
Irradiatutako elikagai
|
bat
jatorrizkoaren antzekoa izan dadin, kalitate ezin hobeko lehengaia behar da
|
|
Beste hizkuntza guztiak elkarrekin nahastuak eta kutsatuak izan direla dio Kardaberazek, eta, aitzitik, euskarak zuzenean hitz egiten digula Jainkoaz. Euskarak galdu du, bai, neurri
|
batean
jatorrizko garbitasuna, eta hori euskaldunen lotsagarri da. Baina hiz  kuntza galdu, inondik ere ez da galduko, beti iraungo baitu
|
2004
|
|
Nahiko entzutetsua izan den beste ekimen bat" CD Crossing" deritzona da. Kanona duen CD
|
batean
jatorrizko disko bat kopiatzean datza eta ondoren, kanonaren inguruko informazioa ematen duen eta CD hori ez dela pirata argudiatzen duen mezu batekin batera, leku publiko batean uztea. CDa ikusten duen hurrengoari entzuteko edo kopiatzeko gonbitea egiten zaio, berriro ere leku publiko batean utzi dezala eskatuz.
|
|
Egia esan, hizkuntzak aberasgarriak dira, baina baldintza batekin: herritarrek beraien nazioaren hizkuntza meneratzen dutenean, nazio
|
baten
jatorrizko hizkuntza denetara hedatzen denean, 674 orduan dira aberasgarriak gainerakoak. Hor dago elebitasunaren ezinbesteko oinarria.
|
|
Viviane Reding Hezkuntza eta Kulturako komisarioak atzo argitaratu zituen zifrak, eta Christopher Huhne Europako Liberalen eta Demokraten Aliantzako eurodiputatu britainiarrak (Alde) egindako galdera bati erantzuten diote. Huhneren helburua zen jakitea zenbat europar diren atzerriko hizkuntza bat menderatzeko gai, elkarrizketa
|
bat
jatorrizko hizkuntza ez den beste hizkuntza batean izateko. Eurostaten datuen arabera, hungariarren% 30ek baino ez du hitz egiten bigarren hizkuntzan, eta britainiarren kasuan, kopuru hori are txikiagoa da(% 27).
|
|
““ikurra” paragrafoak aipatzean erabiltzen da; izartxoak, berriz, letra lodiz egiten ditu esaldiak edo hitzak nabarmentzeko, eta beheko gidoia azpimarratzeko erabiltzen da (“Esto está ado_ ”). “Smileys’ deritzenak gehiegi ez erabiltzea Erantzun
|
batean
jatorrizko mezuaren zati bat,* zati bat*, sartzea, zertaz ari garen jakin dadin. Bidalitako mezuen irakurketaren berrespen automatikorik ez eskatzea eta ‘presakoa’ ikurra dohainik ez erabiltzea.
|
2005
|
|
Ziurtagiriak ez datozenean
|
bat
jatorrizko idazkunekin, azken horiek ondorioztatzen dutena izan behar da kontuan; hala ere, ziurtagiri horrek kalte egiten badio norbaiti, pertsona horrek kasuan kasuko kalte ordaina eska diezaioke, akatsa egin duen erregistratzaileari.
|
|
Adibidez, 4.13.A. irudian plaka
|
baten
jatorrizko kokapena eta orientazioa (S) eta bukaerako kokapena eta orientazioa (S1) erakusten dira. Plakaren S-tik S1 erainoko desplazamendua Lurraren erditik igarotzen den E1 ardatzaren inguruan plakaren? 1 graduko errotazioak adierazten du.
|
|
Bibrazio ereduek eragindako deformazioa oso txikia da, noski. Lurrikara indartsuenaren bitartez ere Lurraren azaleko puntu
|
batek
jatorrizko kokapenetik mugitzeko duen gaitasuna 10 cm-ra mugatzen da. Bibrazioak oso motelak direnez, tresna berezien bitartez baino ezin ditugu sumatu.
|
|
Gailu elektriko
|
baten
jatorrizko entxufeak kalteren bat badu, litekeena da burdinola batean erositako ordezko batekin ordezkatu behar izatea
|
2006
|
|
Kontrolaren intentsitatea estatu kidearen esku uzten da, eta horrek kontuan hartuko ditu jatorrizko herrialdeko kutsadura maila, produktuen ezaugarriak, aurretik egindako kontrolen emaitzak eta esportazio ziurtagiriak. Hirugarren herrialde
|
bateko
jatorrizko produktu batek tolerantzia maila maximoa gainditzen badu, hirugarren herrialdeko mota bereko produktu guztien kontrolak areagotu egingo dira. Gizentzeko animaliei dagokienez, kontrolaz arduratzen diren agintari eskudunek emandako ziurtagiri bat aurkeztu da, non egiaztatuko baita okela horiek kontrolpean jarri direla eta kontrol horiek ez dutela agerian jarri baimendutako gehieneko mailak gainditu direnik.
|
2007
|
|
174 Argi dago esaldi hauetan ez datozela
|
bat
jatorrizko euskal bertsioa eta itzulpena.
|
|
Geroago azalduko dugu. Orain eman dezagun beste hurrenkera
|
batean
jatorrizko perpausa, subjektotik (Pakistango Armada) hasita:
|
|
Misto horiek saihesteko alternatiba bat da estiloak espazioen, apalen edo apalen arabera bereiztea. Apal
|
batek
jatorrizko tribu edo herrietako irudiak eta beste batek gainean edo behean estilo desberdinak baditu, adibidez, Europako zibilizazio klasikoak (greziarrak, erromatarrak, etab.).), askoz probabilitate handiagoa dago konbinazioa positiboa izateko. Gainera, zatiketa horiek beste aldagai batzuei ere erantzun diezaiekete, ez soilik pieza bakoitzaren jatorriari:
|
|
" Etorkinentzako etxebizitza mailegua" ere badago merkatuan, kolektibo horren premia nagusiak finantzatzeko sortua. Banku erakundeen erakargarritasun nagusietako
|
bat
jatorrizko herrialdeetara bidaiatzeko kredituak eskaintzea da. Etorkinen artean bezeroak erakartzeko finantza erakundeen erakargarritasun nagusietako bat beren jatorrizko herrialdeetarako bidaia ordaintzeko kredituak dira.
|
2008
|
|
Joera historiografiko horrek ezaugarri batzuk ekarri ditu berarekin: euskal nazioaren ustezko asmatzailearekiko obsesioa, jatorrizko asmatze prozesua zehatz mehatz aztertzeko eta geroko euskal abertzaletasunaren gaitz guztiak (eta ez dira gutxi) ustezko jatorri horretan kausitzeko joera, euskal kulturaren parte handi
|
bat
jatorrizko asmatze/ gezur horrek kutsatuta ikusteko irrika, eta abar. Hitz batean, Euskal Herria Sabino Aranaren amesgaiztoa da (edo, gehienera jota, Sabino Aranaren amesgaiztoa, ETAk eguneratua).
|
|
AVE txartela erostean, txartelean inprimatuko den pasahitza sortuko da. Horren bidez, aldiriko bi bidaia lortuko dira,
|
bata
jatorrizko gunean eta bestea helmugako gunean. AVE txartelaren bidaiaren egun berean aldiriko txartela erosi ahal izango da, makina autoeragileetan edo aldirietako saltokietan.
|
|
Microsoft ek, bestalde, 12 hizkuntza dituen itzultzailea eskaintzen du bere Windows Live Toolbar en barraren barruan, nahiz eta barra horrek Windows Vista sistema eragilerako bakarrik balio duen. Microsoft en itzultzailearengandik interesgarria da pantaila bi erditan zatitzea,
|
bata
jatorrizko bertsioarekin eta bestea itzulpenarekin; beraz, konparatu eta hobetu egin daiteke ulermena, hizkuntzaren oinarriak ezagutzen badira. Googlek antzera aplikatzen du bere barran, baina jatorrizkoa esaldi jakin batzuen gainean baino ez du ikusten haiei buruzko ratonoa atzean.
|
|
/ imgs/ 2012/ 01/ rawpic.jpg Antzeko zerbait gertatzen da kontraste eta asetasun parametroekin: beste formatu batzuek balio horien estrapolazioa eskaintzen dute aurrez ezarritako taula batzuen arabera, baina, oro har, ez datoz
|
bat
jatorrizko irudiarekin. RAWrekin, alderdi horietako balio errealetatik abiatzen da, eta, beraz, ordenagailuarekin nahi den noranzkoan hobetu daitezke (distira gehiago edo kontraste gehiago), betiere, ikusi zen horretatik abiatuta, ez kamerak ezartzen duenetik abiatuta.
|
|
Aplikaezina dudarik gabe, eta gainera ez du ematen hizkuntza historikoentzako lagungarririk izango lukeenik. Izan ere, okzitanieraren kasuan, adibidez, milioi eta erdi hiztun baino gehiago izan arren hizkuntza hori dakitenak, eremu zabal batean sakabanatuta daude, non gehiago diren beste 75 hizkuntza horietako
|
bat
jatorrizko hizkuntzatzat duten pertsonak. Gainera hizkuntza horien hiztunen trinkotasun soziologikoa eta soziolinguistikoa askotan indartsuagoa da okzitanieradunena baino.
|
|
Irakurritako X 2ko eta VIII 6ko pasarteek Aristotelesen ontologiaren beste baieztapen garrantzitsu bat sartzen dute, alegia, badena eta bata modu askotan esaten direla —edo esanahi asko dutela— eta modu horiek kategoriak bezainbestekoak direla. Ontologia aristotelikoaren testuinguruan, badenak eta
|
batak
jatorrizko eta euren artean murriztu ezineko esanahi aniztasuna adierazten dute. Hala ere, esanahi horiek guztiek erreferentzia bat dute, substantzia, hain zuzen.
|
2009
|
|
Multicast helbide batera igorritako datagramaren kopia bana eraman behar diote bideratzaileek taldeko interfaze bakoitzari. Beste alde batetik, ez dago multicast helbide bat agertzea datagrama
|
baten
jatorrizko helbidearen eremuan.
|
|
Berankortasuna handiagoa da etorkinen artean. Kreditu azkarretako lehentasunezko biktimak dira Espainian bizi diren atzerritarrak ere, ohiko bidetik mugaraino hipotekatu dira Espainian etxebizitza bat erosteko orain arte alokairuaren prezio altuak direla eta, beste
|
bat
jatorrizko herrialdean, seme alaben ikasketak ordaintzeko eta beren nagusien mediku fakturak ordaintzeko aseguru pribatuak aukera fidagarri bakarra diren herrialdeetan. Langabeziagatik eta kreditu faltagatik zigortuta, banku eta kutxetan soluzioak bilatzen dituzte, baldintza ez hain larriak dituen finantzaketa espezifikoa eskaintzen dietenak.
|
|
Karrera hobetzera etortzen direnen artean, egin nahi den denbora ikasketen iraupenarekin lotuta dago, baina normalean gelditu egiten dira, dio azterketak. Erabaki hori hartzeko beste faktore erabakigarri
|
bat
jatorrizko herrialdearen egoera da: krisi politiko edo ekonomikoak dituzten lekuetatik itzultzen direnak (Argentina, Venezuela, Kolonbia edo Kuba) dira, neurri handiagoan, Espainian behin betiko ezartzen diren herritarrak; aldiz, nolabaiteko egonkortasuna duten herrialdeetatik datozenak (Txile edo Panama), “normalean, denboraldi batez etortzen dira”.
|
|
Europako Batxilergoa lortzeko azterketa bat gainditu behar da Europako Eskoletan gainditutako ikastaro guztiek edo horietan lortutako diploma edo ziurtagiriek Europar Batasuneko herrialde guztietan dute balioa eta kasuan kasuko irakaskuntza mailarekiko baliokidetasuna. Horrek aukera ematen du ikasle
|
bat
jatorrizko hezkuntza sisteman zuzenean sartzeko, inolako baliozkotzerik gabe. Europako Batxilergoa Ingurune kulturanitz eta eleaniztun batean hezkuntza jasotzeaz gain, Europako Eskolako ikasle batek beste abantaila handi bat ere badu:
|
2010
|
|
Haietan zerbitzu honetarako lotura baimendu behar da. Ez dago Ping.fmpasahitza emateko arriskurik ez du biltegiratzen, sare jakin
|
bateko
jatorrizko kontua, arrazoi jakin batengatik, eta egoera edo edukiak eguneratzea. Imagen:
|
|
Aztarna horrek dokumentuaren osotasuna bermatzen du eta, ordainagiria aldatzen bada, baliorik gabe geratzen da. Kontabilitatea on line kudeatzeko programek hautematen dute ez datozela
|
bat
jatorrizko fitxategiaren eta aizundutakoaren artean, eta abisu seinale bat ematen dute. Paperezko fakturekin gertatzen den bezala, segurtasun kopiak eta gordekinak ere badaude elektronikoetan.
|
|
Orririk onenetako bat ezagunak dira Userscripts.org, 40.000 “script etik gora ditu, eta Greasemonkey rekin, Firefox erako programarekin edo beste nabigatzaile batzuentzat sortutako bertsioren batekin funtzionatzeko prest daude. “Scripts” batzuek leku baten hondoa kontrastatuago batez aldatzeko balio dute, errazago irakurtzeko Besteen artean herrikoiak, “scripts” direlakoak, Facebook eta haren aplikazio batzuk, hala nola jokoa FarmVille,
|
baten
jatorrizkora zuzenean sartzeko irudia Google Images bilatzailean edo Youtuben hainbat ekintza egiteko; adibidez, “script” bat, plataforma ezagunean dagoen bideo bat zuzenean deskargatzeko estekak dituena. IEscript ak sortutako script ak biltzen dituen direktorioa da IE7Pro luzapena, Internet Explorer 7an funtzionarazten duena.
|
|
Boulderreko (Estatu Batuak) Coloradoko Unibertsitateko José Luis Jiménez espainiarrak zuzendutako ikerlariak berriki garatutako teknika batean oinarritu ziren, aerosolen espektrometria masiboa (AMS) izenekoan. Ikerketak erakutsi duenez, aerosol horiek oso azkar eboluzionatzen dute atmosferan, eta “zahartze” horren ezaugarriak ez datoz
|
bat
jatorrizko iturriarekin. Gainera, atmosferan denbora gehiago eman ahala, aerosolak elkarren antzekoak direla dio:
|
2011
|
|
Ikasle etorkinen etekinaren aldea. Oharkabean pasatu da, eta komunikabideetan islarik izan ez duen alderdi
|
bat
jatorrizko ikasleriaren eta ikasleria etorkinaren artean puntuazioan dagoen aldea da. Gai korapilatsu honetan aitortu beharra dago gauzak gaizki egiten ari direla, aztertu diren nazio gehienetan bezala.
|
|
Nola eragiten dio itzulpenak xede hizkuntzako sistemari? Nola erlazionatzen dira itzulpenak sistema jakin
|
bateko
jatorrizko testuekin. Nor da itzultzailea?
|
|
Kontakizunen
|
batean
jatorrizko izenburua laburrago eman digu Korok, baita adjektibo" harrigarri beldurgarriren" bat ere tartekatu, baina horrek zer digu emaitza ikusita. Irakurri ahala jabetuz goaz itzultzaileak ez duela nahitaez zertan traidorea izanik.
|
|
Testu jakin bat, jatorrizko hizkuntza edozein izanda, euskaraz emateko jarraitutako prozesua eta euskaraz nola eman den; horixe izan da orain arte aztertu izan dena. Itzulpena, baina, ez da soilik testu jakin
|
bat
jatorrizko hizkuntzatik xede hizkuntzara igarotzen deneko prozesua; itzulpenean badira hizkuntzaz kanpoko eragileak, ezen itzulpena ekintza kulturala baita, hots, literatura eta kultura jakin batetik bestera egindako zubi lanean parte hartzen duten eragile guztien emaitza, zelanbait esateko. Eragile horietan jarriko dugu, hain zuzen ere, lan honetan arreta.
|
|
Mendekotasunaren kate luze horretan hizkuntza da noski kate-begi ahulenetako bat, eta hizkuntzaren kate-begi hori etetean, dominoaren efektua dator gibeletik. Horregatik esan izan da, arrazoi osoz esan ere, herri
|
baten
jatorrizko identitate berezia atxiki nahi duenak ezin duela inola ere bere mintzairaren kate-begia galdu. Galera horrek herri nortasunaren geruza guztietan baitakar alienazioaren makurkeria.
|
|
–Latindar Amerikako kolonizazio historian, jakina denez, amerindiar hizkuntzei buruzko bi jokalmode nabarmendu ziren. Apaizeriaren multzo
|
batek
jatorrizko herri mintzairen aldeko hautua egin zuen ebanjelizazio lanetarako; apaizeria sekularrak, ordea, jatorrizko hizkuntzen erauzpena zuen helburu eta, ondorioz, espainieraren ezarpena jatorrizko herritarren artean. Espainiako erregeen bi mende eta erdiko duda mudazko politika bukatu ondoren, 1770ean, tolerantzia eta hizkuntz liberalismoa amaitu ziren, eta jatorrizko herri mintzairen aurkako eraso gordinaren abiapuntu izango zen legeria jarri zuen abian Espainiako Koroak?.
|
|
Ezertan ez:
|
bat
jatorrizko komunitate historikoa da, bestea, berriz, estatu kolonialista baten ezpaleko kolono taldea. Horiek horrela,, etnia?
|
|
Edonola ere, materiala inbentario batekin iritsi ohi da, heltzen diren gauza guztiak kontrolatzeko. Inbentario horren kopia
|
bat
jatorrizko zerbitzuan gelditzen da, bidalitako materialak eta bueltan datorrenak (esterilizatua, jada) bat egiten duten begiratu behar izanda ere.
|
|
Beste hizkuntza batzuk ikasteko erraztasunak lagundu egiten du, baina kasu honetan ere ordu batzuk eman behar dira ikasten. Urtebeteko lana atzerriko herrialde
|
batean
Jatorrizko herrialdean bizitzea hizkuntza bat ikasteko aukera eraginkorrenetako bat da Jatorrizko herrialdean bizitzea da hizkuntza bat urtebetean ikasteko aukerarik eraginkorrenetako bat, esperientzia gisa maiz planteatzen den denbora sinbolikoko epe bat. Hori ez egiteko oztopo nagusia ekonomikoa da, baina helmugan lan egin daiteke diru sarrerak lortzeko eta egonaldia amortizatzeko.
|
|
Horren aitzinean, 1978ko Espainiako Konstituziotik eratorririko marko juridiko linguistikoak ezarririko mugak eta zabalduriko aukerak arakatu beharrean, saio apologetikoari lotu zaio Baztarrika. Sailburuordearen aburuz, Espainiako Erresumako Konstituzioa ez da" euskararentzat harresi izan, leiho eta arnasbide baizik" (144 or.). Argudia liteke espainolaz bertzeko" Espainiako hizkuntzak" ere ofizialak izatea aurreikusten duela Konstituzioak (3.2 art.), eta autonomia legegileren
|
bat
jatorrizko hizkuntzaren partekaturiko ofizialtasun hori ahalik eta modurik aldekoenean garatzen ahalegindu dela, behe mailako arauen bitartez. Berezko hizkuntza kontzeptuaz Kataluniako legegileak egindako garapena dugu horren lekuko, katalan hutsez zein" katalanez, bederen" erabiltzeko agintzen duen arau xedapen orok berezkotasunean baitu oinarri, eta horrek Kataluniako erakundeen hizkuntza politika lurralde eredurantz aitzineratzen laguntzen du (Sole i Durany, 1996:
|
2012
|
|
Baina ez hori bakarrik; itzulpena argitalpen elebidun
|
batean
jatorrizkoaren ondoan agertzekoa zenez, eta berak asmatutako kapitulua gaztelaniazko jatorrizkoarekin bat ez zetorrenez, Orixek euskaraz idatzitakoa gaztelaniara itzuli zuen, eta jatorrizkoa balitz bezala eman. Gainera, bere horretan emateko baldarregiak iruditzen zitzaizkion hitz edo esapideak aldatzeko edota biguntzeko eskudantzia hartu zuen.
|
|
Testuak manipulatzeko Sarrionandiaren jokabidea ez dator
|
bat
jatorrizkoa, bere horretan, eta itzultzailearen ahalik eta esku hartze txikienaz erreproduzitzea hobesten duten itzultzaileen praktikarekin; ikusi dugu Sarrionandiarentzat itzultzea berriro idaztea dela, eta itzultzailearen esku hartzea saihestezina ez ezik beharrezkoa ere badela:
|
|
Sarrionandiak ere itzulpen estrategia esku hartzaile eta ausarten alde egiten du, esate baterako,, benetako? itzulpenen artean sasi itzulpenak tartekatzean, edota diskurtso gisa idatzitako testu bat poema gisa aurkeztean, edota euskarara iritsi arte hamaika zubi hizkuntzatatik igaro den testu
|
bat
jatorrizko testuaren aldamenean jartzean, edota beste autore batek idatzitako poema bat hartu eta bere inguruko testuingurura egokituz testu berri bat sortzean. Itzulpenean ikusezina izatea ezinezkoa denez, ez du lotsarik izango itzultzen ari den testuan bere arrastoa uzteko.
|
|
Izan ere, produktu horietan zentzumenen bidezko kalitateak berebiziko garrantzia dauka, jatorri deitura etiketarekin merkaturatuko diren produktuek zehaztapenak betetzen dituzten zertifikazioa egon behar da, eta gainera, ekoizleak asko izanda eta sarritan artisau prozedurak erabilita, produktuen arteko heterogeneotasun handia izan ohi da. Horrela, ekoizle bakoitzak egin dezakeen kontrol propioaz gain, kontseilu arautzaileak kontrata dezake kanpoko laborategi
|
bat
jatorrizko deituraren produktu guztien kalitate kontrola egiteko.
|
|
3 Igurzteko kakao kremak. Kakao krema ezagun baten edukian «esnea, kakaoa, hurrak eta azukrea» dioen mezua ez dator
|
bat
jatorrizko formularekin, osagaien ordenari dagokionez. Azukrea bera edo beste eratorri batzuk (glukosa xarabea, fruktosa xarabea edo fruktosa xarabea) dira zerrendako lehen osagaiak, eta, beraz, formulako osagai ugarienak eta neurri handi batean produktuaren balio energetikoa eta nutrizio balioa zehazten dutenak.
|
2013
|
|
Erakunde horiek guztiek hausnarketa prozesuan murgildu dira azkeneko urteetan euren jatorrizko hizkuntza (nasa yuwea) eta kulturaren galera etengabea eta larria ikusirik. Hausnarketaren ondorioetako
|
bat
jatorrizko hizkuntzaren aldeko ekimen garrantzitsuak eratzea izan da, eta ekimenak zuzenduko dituzten talde bereziak sortzea.
|
|
meiosis, meiosis edo meioseos (f): zelula
|
batetik
jatorrizkoaren kromosoma kopuru erdia duten lau zelula berri sortuko dituen erdibitze mota, grezierako meiosis (txikitze, murrizte) hitzetik.
|
|
Materiala merkeago erostea. Beste aukera
|
bat
jatorrizko salmenta prezioa jaisten duten web orrietan materiala erostea da, produktuak ez baitira beti uneko denboraldikoak. Hor daude Amazon eta beste atari batzuk, motxilak, kutxatilak, libretak edo pinturak kostu txikiagoa dute.
|
2014
|
|
i) ikasketaautomatikoaren bidez, ii) hizkuntzalariek idatzitako erregelak aplikatuz eta iii) aurreko bien hibridazioa eginez. Ikasketa automatikoko teknikak erabiltzen dituztenek bi corpus erabiltzen dituzte,
|
batak
jatorrizko testuak biltzen ditu eta besteaktestu sinpleak. Ondoren, estatistika eta algoritmoak aplikatuz, testu sinpleak lortzendituzte.
|
|
Brokoliak eskaintzen dituen aukerak oso zabalak dira: kreman, aderezintzat, pizza
|
baten
jatorrizko osagai gisa, baita zopan ere. 3 Hurrak.
|
|
Nola jakin merezi dute? Erabaki onak hartzen lagun diezaguketen arrasto
|
bat
jatorrizko elikagaiaren edo plateraren eta prozesatuaren arteko distantzia da. Hau da, latako zainzuri bat zainzuriaren antzekoa da, eta berdin gertatzen da anana naturalarekin, berberetxoekin eta dilista egosiekin ere.
|
2015
|
|
Bestalde, festa honetan, zinemaldi ala ekintza kultural askotan loratzen den faktore oso tipiko bat azaltzen da," postureoa". Aretoak gainezka daude egun horietan, jendea zoratzen film suediar
|
bat
jatorrizko hizkuntzan ikusteko. Hori bai, gainerako egunetan egoera irauli egiten da nabarmen.
|
|
Zenbait keinu unibertsalak dira, eta badakigu zer esan nahi duten. Puntu honetara ailegatu garelarik, esanguratsua da jakitea Raymond Chandlerrek alfabeto txinatarreko zeinuak eduki ohi zituela ohe ondoan (garai
|
bateko
jatorrizko irudien eitea nabarien mantendu dutenak; karaktereetatik baino adierazpide grafiko posturaletatik gertuago daudenak), eta pertsonaiak nola mugitu edo portatu behar zuten ez zekienean, zeinu hauei so egiten omen zien, aurrera egiteko laguntza bila:
|
|
Unibertsitate indigena deitutakoak badira bat baino gehiago kontinentean, gehienak egitura txikiak, unibertsitate deitzen diren akademia pribatu samalda horren guztiaren artean titulu bat edo beste eskaintzen dutenak, ‘indigenei’ begira, prestigio hutsalarekin, gutxi edo gehiago kosmobisio indigenen elementuak sartuz, eta ia beti gaztelaniaz. Paraguai aparte utzita, inon ez dago hizkuntzaren corpusa eta irakasle multzoa prestatua karrera
|
bat
jatorrizko hizkuntzaren batean emateko.
|
|
Frantziako idazleren
|
baten
jatorrizko edizio bat otu zait.
|
2016
|
|
Baina aipatutako moldaketa horiek baino gehiago ere egin zituen Orixek, Jakak bere ikerketan zehazten duenez. « [Tormesko itsumutila ren] itzulpena argitalpen elebidun
|
batean
jatorrizkoaren ondoan agertzekoa zenez, eta berak asmatutako kapitulua gaztelaniazko jatorrizkoarekin bat ez zetorrenez, Orixek euskaraz idatzitakoa gaztelaniara itzuli zuen, eta jatorrizkoa balitz bezala eman». On Kixote ren kasuan, atal bakarra itzuli zuen, eta ezin jakin, beraz, nola jokatuko zukeen zaldunaren pasarterik blasfemoenekin.
|
|
Antolaketa konplexua behar du: denboraz planifikatzea, interprete profesional bat edo gehiago, eta edizio arduradun
|
bat
jatorrizko hitzak noiz eten edo noiz zapaldu erabakitzeko.
|
|
Erkidegoko aduana kodearen 24 artikuluak honela dio: «Salgai
|
baten
jatorrizko herrialdea izango da azken aldiz eraldatu edo funtsean aldatu deneko herrialdea, baldin eta aldaketa hori egiteko arrazoi ekonomikoak badaude, lan hori ekipatuta dagoen enpresa batek egin badu, eta produktu berri bat sortu edo haren fabrikazio prozesuan nabarmen aurrera egin bada».
|
|
«Salgai
|
baten
jatorrizko herrialdea izango da azken aldiz eraldatu edo funtsean aldatu deneko herrialdea, baldin eta aldaketa hori egiteko arrazoi ekonomikoak badaude, lan hori ekipatuta dagoen enpresa batek egin badu, eta produktu berri bat sortu edo haren fabrikazio prozesuan nabarmen aurrera egin bada».
|
|
Ekimen honekin, Rebatter ek Espainiako Enpresentzako Ingurumeneko Europako Saria irabazi du eta finalista da European Business Awards for the Environmet banatzeko. 4 Automobilgintza sektoreko birfabrikazioa Birfabrikatzean edo berrfabrikatzean, erabilitako produktu
|
bati
jatorrizko errendimendua gutxienez itzuli behar zaio, eta berriro fabrikatutako produktuarena baino edo hobea dela bermatu. Birmoldaketa ez da nahastu behar jatorrizko produktua berregokitzearekin, konpontzearekin, berrerabiltzearekin edo aldatzearekin.
|
2017
|
|
Komunitate etniko
|
batean
jatorrizko hizkuntza eta kulturaren oinarrizko erreferentziak eta balioak partekatzen dituzte, horretan datza herritarren arteko batasuna, partekatzen duten sistema etnokulturaleko kide sentitzean. Nazio egitura batean ere antzera gertatzen da, baina hemen funtsezko faktore berri bat erantsita:
|
|
Garrantzitsua ikustea atomo bakoitzak jadanik partzialki atomizatuta izan den azpi espresio bat adierazten ahal duela, adibidean gertatzenden bezala. Atomizazioaren kontrako prozedurari des atomizazioa deitu zaio, hau da, atomizatua denespresio
|
batetik
jatorrizko espresioa lortzeari.
|
|
Gorago aipatu dugunez, ostera, gaitza eta konplexua da, benetan, fideltasunaren gaia. Alde
|
batetik
jatorrizko testuarekiko leialtasuna jagon behar da, haren hizkuntza formak, haren kultur koordenatuekiko leialtasuna. Eta bada baita, beste aldetik, hartzailearekiko leialtasuna ere, beronen hizkuntz baliabide, beronen kultur gaitasuna eta kultur testuinguru berezia aintzat hartzen duen leialtasuna.
|
|
Fideltasunak, baina, aurpegi bi ditu:
|
bata
jatorrizko testuari begira dago, eta bestea jasotzaileari begira. Baliokidetasun formaleko (BF) itzulpena jatorrizkoari begira dago, ahalik eta doitasun handienaz erreproduzitzeko, nahiz eta horrek irakurleari kaltea ekarri testua ulertzerakoan.
|
2018
|
|
Enpresa baten hizkuntza trataera finkatzean bertako hizkuntza guztiak kontuan hartu behar dira, beraz: enpresa
|
batek
jatorrizko fabrika Euskal Herrian badu, baina geroztik Errepublika txekiarrean eta Mexikon eraiki baditu hurrengoak, fabriken arteko hizkuntza beharrak ere kontuan hartu dira, adibidez. Hitz batean, euskara hutsezko planteamendua kasu jakinetatik kanpora arras zaila gerta daiteke.
|
|
Originalaren esangura kolokan jartzen duten imitazioak diren aldetik, originaltasunaren mitoa bera imitatzen dute. Beraz, pentsatu beharrean genero identitatea dela original batekiko identifikazioa eta kausa determinatzaile bat, pentsa genezake genero identitatea dela jasotako esanahien historia pertsonal/ kulturala eta imitazio jardun batzuen menpe dagoela, zeintzuek erreferentzia egiten dieten haien ondoko beste imitazio batzuei; imitazio jardun horiek guztiek
|
batera
jatorrizko eta barruko ni generodun alegiazko bat eraikitzen dute, edo eraikuntza horren mekanismoa parodiatzen dute.
|
|
Bonaparte printzearen eremu grabitatorioan jausi aurretik, Uriarte frantziskotarrak liburu bi zituen plazaratuta,
|
bata
jatorrizkoa (1850) eta itzulpena bestea (1856). Lehenengoaren titulu osoa duzu:
|
|
Geografo greko eta latindarrek euskal herritarren deitura nazionalak baztertu zituzten. Pomponio Melak berak saihesten du Kantabriako hiri eta ibaien izendegia ematea, erromatar belarri batek menditarren hizkuntzaren soinuak ezin ulertu zituelakoan eta egile
|
batek
jatorrizko bukaera bihurriak latinezko desinentzietara moldatzen ez zekielakoan. Nafarroa hitzak, euskaraz," ibarretako eskualdea" erran nahi du (naba erri).
|
|
Arma
|
bati
jatorrizko erabilera ematen bazaio, ez da okerra.
|
2019
|
|
" Zerbait leku batetik bestera desplazatzea" da itzuliren adieretako bat: testu
|
bat
jatorrizko hizkuntzatik beste batera ekartzea irudikatzen du itzulpengintzaren metafora erabilienak. Bi hizkuntzen arteko zubia da itzulpena, zubi lana egiten du bi kulturen, bi hizkuntzen, mundua ikusteko bi kodeen artean.
|
|
Savorik: Itzulpen
|
batek
jatorrizko hitzen parekide total osoak eskaini behar ditu ala jatorrizko ideiak eman behar ditu?
|
2020
|
|
Amerikako konkistaren lehen ondorioetako
|
bat
jatorrizko herrien genozidioa izan zen. Biztanleria indigenaren %95 suntsitu zen, gehienean europarrek eramandako gaixotasunen ondorioz, baina baita bestelako indarkeriengatik ere.
|
|
Aurrekoa bioaniztasunaren hamarkada izan da, eta hainbat protokolo sinatu dira. Kartagenako protokoloa onartu zen genetikoki eraldatutako organismoen ingurukoa eta Nagoyako protokoloa adierazten duena norbaitek beste herrialde bateko baliabide genetikoak hartu eta onura ekonomikoa lortzen badu, onura ekonomiko horren parte
|
bat
jatorrizko lurraldeari itzuli behar zaiola.
|
|
Ebaluazioa modu kualitatiboan egin ahal izateko, itzulitako esaldien zuzentasuna neurtu da, eta akatsak identifikatu eta sailkatu. Adibidez, aurretik aurkeztutako 4 adibidea hizkuntzaren aldetik gramatikalki zuzena eta jatorra da, baina itzulpenaren esanahia ez dator erabat
|
bat
jatorrizkoarekin, akatsa semantikoa izanik.
|
2021
|
|
125): testu jakin
|
bat
jatorrizko bertsioa izateak edo ez izateak garrantzia galtzen du, baldin eta itzulpenak bestelako onespena badu, eta itzulpen baliokidetzat jotzen da: " La equivalencia conjura la muerte del traductor y el final de la traducción.
|
|
94). Horrez gain, itzulpen
|
batek
jatorrizko lanaren funtzioan ere eragin dezake; are gehiago, jatorrizkoaren hasierako funtzioa alda dezake. Bada, ildo horretan, Rubio Tobarren ustez (2013:
|
|
Eraman semea berehala hurbilen dagoen ospitaleko larrialdiak, bai susmorik badago, bai irentsi bada. Ez ahaztu pila
|
baten
jatorrizko tresna edo bilgarria eramatea mediku profesionalak bere eredua eta osaera kimikoa identifika ditzan. Ez utzi haurrari ez jan eta ez edan bat egin arte erradiografia botoi pila irentsi dela egiaztatzeko.
|
|
“Gurasoen edo tutoreen pobrezia ez da izango haurren babesgabetasun egoera zehazteko arrazoi bakarra. Haur
|
batek
jatorrizko familiatik kanpo babesa behar duenean, batez ere txikienek, lehentasuna izango du familia harreraren eta egoitzaren artean aukeratzeko”, azaldu du. Eta oso garrantzitsua da gure legedian lehen aldiz sartzea beharrezkoa dela aldez aurreko azterlanak egitea, edozein arau aldaketak haurrengan izan dezakeen eragina aztertzeko.
|
|
Koldo Izagirreren bidez albistea zabaldu zenean, gertatutakoaren berri eman zuen Berria k. Erreportaje horretan kontatu zuen Gerardo Markuletak, hura gertatu zenean Letek bazuela adin bat: " itzulpen batzuk karpeta batean gorde, eta hurrengo
|
batean
jatorrizkotzat hartzea ez zen hain harritzekoa ere". Plagioa deskubritu zuenean Leterekin berarekin hitz egin zuela ere kontatu zuen," ‘egizu egin behar duzuna’, uste dut esan zidala".
|
|
Bide batez, zein ondo kokatu diren neska mutil hauek, pentsatzen du batek bere baitan, bazen garaia. Baina, 15ean Shakespeareren Measure for measure dakar Londresko Shakespeare konpainiak Gasteizko Antzerki Jaialdira, eta aukera paregabea da horrelako lan
|
bat
jatorrizko bertsioan eta baldintza onenetan ikusteko…
|
2022
|
|
Antzekoa gertatzen da aborigen hitzarekin: " Toki
|
bateko
jatorrizko etnia edo herriko kidea", non jatorria tartekatzen baita definizioan. Azter dezagun pixka bat munduan nori esaten zaion aborigen, eta pentsatu zergatik erabiltzen den terminoa horiekin eta ez beste batzuekin.
|
|
Hainbeste bertsio eta egokitzapen egin dira Ulisesen abenturen gainean, non denok dugu buruan obrako protagonisten irudia. Hala ere, kasu askotan, irudi hori ez dator
|
bat
jatorrizkoarekin.
|
|
Adierazpen geografiko babestua Imagen: Eroski Consumer Jatorri geografikoari eslei dakiokeen kalitate edo ospe jakin bat duen leku
|
bateko
jatorrizko produktua identifikatzen du. Produktua ekoitzi edo prestatzeko faseetako bat, gutxienez, dagokion eremuan egin behar da.
|
|
Idazle pareek osatzen dute obra, guztira zortzi badira ere, elkarlanean dihardute binaka:
|
batek
jatorrizko testua eskaintzen du, kasu guztietan erdaraz datorrena; besteak, ostera, horren itzulpena. Edo, berridazketa esan nuke, agian; euskaratutako testuen atzean askoz ere gehiago ezkutatzen dela ohartuko baita irakurlea, testu bera berrirakurtzeko aukera bat, poema sorta interpretatzeko beste begi batzuk, esanahi bertsua eraikitzeko beste hizkuntza bat.
|